«Κουβάρι» ανταγωνισμών

Η «διασυνδεσιμότητα υποδομών και δικτύων» βρέθηκε στο επίκεντρο της 1ης Συνόδου του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας - Σερβίας, την Πέμπτη στη Θεσσαλονίκη. Αλλος ένας κρίκος στα σχέδια του ντόπιου κεφαλαίου για συγκλίσεις και περιφερειακές συνεργασίες, που υπηρετούν την παραπέρα διείσδυση στα Δυτικά Βαλκάνια και το στόχο για ανάδειξη της Ελλάδας σε ενεργειακό και διαμετακομιστικό κόμβο.
Διόλου τυχαία, μια μέρα πριν, την Τετάρτη, γινόταν στην Τεργέστη η 4η Σύνοδος ΕΕ - Δυτικών Βαλκανίων, επιβεβαιώνοντας την προσπάθεια ισχυρών κρατών της Ευρωένωσης να δυναμώσουν τις σχέσεις, τους δεσμούς και την παρουσία τους σ' αυτήν τη στρατηγικής σημασίας περιοχή, ανταγωνιστικά προς άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα που παρεμβαίνουν για τα συμφέροντα των δικών τους μονοπωλίων.
Το πιο απτό αποτέλεσμα αυτής της Συνόδου ήταν η υπογραφή της «Συνθήκης Κοινοτικής Μεταφοράς», που αφορά τις υποδομές και σχετίζεται άμεσα με τα σχέδια διαμόρφωσης εναλλακτικών δρόμων μεταφοράς εμπορευμάτων και Ενέργειας από και προς τα κράτη - μέλη της ΕΕ.
Ενδεικτικά των σχεδίων που προωθούνται στην περιοχή είναι όσα δήλωσε πρόσφατα η Σέρβα υπουργός Κατασκευών, Μεταφορών και Υποδομών, επιβεβαιώνοντας την πρόθεση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης να είναι «εταίρος» στα μελλοντικά έργα υποδομών στη Σερβία και ειδικότερα στον τομέα των οδικών μεταφορών και εκσυγχρονισμού στον τομέα των σιδηροδρόμων.
Η ίδια βρέθηκε τον περασμένο Μάη στο Πεκίνο για συμφωνίες με κινεζικές κατασκευαστικές, π.χ. για την κατασκευή ενός υψηλής ταχύτητας σιδηροδρόμου για τη σύνδεση Βελιγραδίου - Βουδαπέστης, δηλώνοντας ότι αυτό είναι το πιο σημαντικό έργο για τη Σερβία, στο πλαίσιο του κινεζικού σχεδίου «One Belt - One Road». Οπως τόνισε, η νέα σιδηροδρομική γραμμή θα αποτελεί την κύρια οδό από το ελληνικό λιμάνι του Πειραιά προς την Κεντρική Ευρώπη.
Αναζητώντας εκ μέρους της αστικής τάξης ρόλο και μερίδιο σε σχέδια και μοιρασιές, ο Αλ. Τσίπρας δήλωνε για όσα συμφώνησε με τον Σέρβο Πρόεδρο: «Δώσαμε έμφαση στη διασυνδεσιμότητα και στις υποδομές, συζητήσαμε για την ανάπτυξη δικτύων μεταφορών, με ειδικότερη αναφορά τόσο στη σιδηροδρομική διασύνδεση Πειραιά - Θεσσαλονίκης - Βελιγραδίου (...)
Υπογράψαμε συμφωνία που αφορά την αναβάθμιση των σιδηροδρομικών γραμμών, η οποία θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο τις οικονομικές και εμπορικές σχέσεις των δύο χωρών (...) συμφωνήσαμε να προωθήσουμε και την ενεργειακή μας συνεργασία και τονίσαμε τη σημασία ενεργειακών έργων όπως ο αγωγός φυσικού αερίου TAP και ο κάθετος διασυνδετήριος αγωγός IGB, καθώς και ο αγωγός διασύνδεσης Βουλγαρίας - Σερβίας (IBS), αλλά και Ιονίου - Αδριατικής».
Τα σχέδια αυτά εντάσσονται στην προσπάθεια διαμόρφωσης προϋποθέσεων για την ενεργειακή απεξάρτηση της ΕΕ από το ρωσικό φυσικό αέριο. Πρόκειται για σχεδιασμούς που έχουν τη στήριξη και των ΗΠΑ, όπως φάνηκε μεταξύ άλλων και από το έντονο αμερικανικό ενδιαφέρον για την πρόσφατη κρίση σε Αλβανία και ΠΓΔΜ, όπου η υποδαύλιση του εθνικισμού αναζωπύρωσε επικίνδυνα τις εντάσεις.
Δεν πρέπει εξάλλου να ξεχνάμε ότι οι ΗΠΑ διατηρούν στο Κοσσυφοπέδιο τη μεγαλύτερη βάση τους σε ευρωπαϊκό έδαφος, ενώ ΗΠΑ και ΕΕ προβάλλουν ως παράγοντα «σταθερότητας» και «ασφάλειας» την ένταξη των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων σε ΝΑΤΟ και Ευρωένωση, περιπλέκοντας ακόμα περισσότερο το «κουβάρι» των σύνθετων ανταγωνισμών στην ευρύτερη περιοχή, όπου παραμένει έντονο το ενδιαφέρον της Ρωσίας και άλλων ιμπεριαλιστικών κέντρων.
Σε κάθε περίπτωση, ό,τι κι αν προχωρήσει στην πράξη, τίποτα καλό δεν έχουν να περιμένουν οι λαοί από τις περιφερειακές συνεργασίες και τους συμβιβασμούς που γίνονται για λογαριασμό της αστικής τάξης και αναπτύσσονται στο πλαίσιο σκληρών ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών για τις πηγές και τους δρόμους της Ενέργειας και του Εμπορίου. Αμοιβαία επωφελείς σχέσεις για τους λαούς μπορούν να υπάρξουν μόνο από ένα κράτος της εργατικής εξουσίας, που θα σχεδιάζει κεντρικά την οικονομία και την παραγωγή, με κριτήριο την ικανοποίηση των σύγχρονων λαϊκών αναγκών και όχι τα κέρδη των μονοπωλίων.