Το κεφάλαιο κερνάει, το κεφάλαιο πίνει...

Πραγματική απαρτία στο συνέδριο, με τους εκπροσώπους της τοπικής διοίκησης και άλλων θεσμών του κράτους, που στρατεύονται ομόψυχα στο στόχο της καπιταλιστικής ανάκαμψης...

Μπροστά σε μια ...επικοινωνιακή καταιγίδα «καπιταλιστικής ανάπτυξης» βρέθηκαν οι εργαζόμενοι της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης την προηγούμενη βδομάδα, με αφορμή το 6ο περιφερειακό συνέδριο της κυβέρνησης στην Κομοτηνή. Τόσο ο πρωθυπουργός, όσο και οι υπουργοί, εκτός από τα «πέρα δώθε», τα μεγάλα λόγια για τη «δίκαιη ανάπτυξη», το σκηνικό «success story», την «αλλαγή πορείας» σε σχέση με το «διεφθαρμένο παρελθόν» και άλλες μεγαλοστομίες, παρουσίασαν ένα συνεκτικό σχέδιο που περιλάμβανε βασικές προτεραιότητες για το κεφάλαιο στην περιοχή.

Προτεραιότητα η γεωπολιτική αναβάθμιση

Αυτές οι διακηρύξεις δεν είναι καινούργιες. Ο πρωθυπουργός επανέφερε επί της ουσίας τα περί «πολυδιάστατης» εξωτερικής και ενεργειακής πολιτικής, βάζοντας στο τραπέζι ανταγωνιστικά σχέδια, όπως τον πλωτό σταθμό LNG και τον διασυνδετήριο αγωγό IGB από τη μια, και από την άλλη το ρώσικο αγωγό «Turk Stream».
Βέβαια, ο πρωθυπουργός δεν είπε ότι αυτή η «γεωπολιτική αναβάθμιση» δεν έχει για κριτήριο την ανάγκη της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων για φτηνή θέρμανση ή τη δημιουργία θέσεων εργασίας με πλήρη δικαιώματα, αλλά στο επίκεντρο βρίσκεται ο μεγάλος καβγάς των βουβαλιών για το ποιος θα είναι προμηθευτής Ενέργειας της ΕΕ. Αν θα συνεχίζει να παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο η Ρωσία, ή θα διαμορφωθούν εναλλακτικές πηγές με κύριο τροφοδότη τις ΗΠΑ (σχιστολιθικό αέριο).
Αλλωστε, δεν πέρασε πολύς καιρός που ο Αμερικάνος πρέσβης επαναλάμβανε από την Αλεξανδρούπολη πως δεν χωρούν ανταγωνιστικά σχέδια προς το LNG και τον TAP στην περιοχή. Ούτε είναι τυχαία η επιλογή του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης ως αμερικανοΝΑΤΟικής βάσης ελικοπτέρων.
Η γεωπολιτική αναβάθμιση και η περίφημη «πολυδιάστατη» πολιτική που ευαγγελίζεται η κυβέρνηση για λογαριασμό του κεφαλαίου, όχι μόνο δεν αποτελεί «πυλώνα σταθερότητας», αλλά αντίθετα οξύνει τη διαπάλη για το ποια συμφέροντα θα κυριαρχήσουν. Διαπάλη, που όπως έδειξε, για παράδειγμα, η Ουκρανία, που είναι κόμβος μεταφοράς Ενέργειας, δεν μένει μόνο σε πολιτικά μέσα.
Η κυβέρνηση σε αυτήν την προπαγάνδα βρίσκει αρωγό την κοινοπραξία του ΤΑΡ, που μέσω στελεχών της «διαφημίζει» πως πέρα από τα «μεγαλειώδη» οφέλη των ανταποδοτικών, ύψους μερικών εκατομμυρίων ευρώ και τις μερικές δεκάδες θέσεις εργασίας που τελικά θα έχει ο ΤΑΡ, θα είναι και παράγοντας ειρήνης στην περιοχή!
Μαζί με τα ενεργειακά, ο πρωθυπουργός και οι υπουργοί πρόβαλαν και την κάθετη οδική και σιδηροδρομική διασύνδεση της Ελλάδας με τη Βουλγαρία, ώστε η περιοχή, μέσω της Εγνατίας (οδικής και σιδηροδρομικής) και αυτών των αξόνων, να μετατραπεί εντέλει και σε κέντρο μεταφοράς εμπορευμάτων.
Τι έχουν, όμως, να «κερδίσουν» οι εργαζόμενοι και οι αυτοαπασχολούμενοι από αυτόν το σχεδιασμό; Να χρυσοπληρώσουν αυτοί, με τα απανωτά, σύγχρονα αναλογικά διόδια - τα οποία επίσης διαφήμισε ο πρωθυπουργός - τη φτηνή μεταφορά εμπορευμάτων για τους μεγαλοεπιχειρηματίες. Να ταΐσουν με νέα κέρδη τις μεγαλοκατασκευαστικές, για ακόμα μια φορά.
Για παράδειγμα, σήμερα ένας εργαζόμενος που μετακινείται από Αλεξανδρούπολη στην Καβάλα, πληρώνει ήδη από το υστέρημά του 2,4 ευρώ σε διόδια. Με τα αναλογικά διόδια και τα 0,03 ευρώ ανά χιλιόμετρο που θα πληρώνει, βάσει του κυβερνητικού σχεδίου, η ίδια απόσταση (160 χλμ.) θα του στοιχίζει 4,8 ευρώ, δηλαδή διπλάσια! Ενώ για Θεσσαλονίκη, που είναι 180 χλμ., 5,4 ευρώ, από 4,8 ευρώ σήμερα, αύξηση περίπου 15%.

Για τη Μεταποίηση και τη Βιομηχανία

Πέρα από όσα είπε ο πρωθυπουργός και οι υπουργοί του στα διάφορα στρογγυλά τραπέζια, πιο αποκαλυπτική ήταν η επίσκεψή του στον όμιλο των «Πλαστικών Θράκης».
Εκεί «έσταζε μέλι» για την «υγιή» επιχειρηματικότητα, το «εμβληματικό» παράδειγμα της συγκεκριμένης επιχείρησης. Μάλιστα, επαίνεσε τη σχέση εργοδοσίας και εργαζομένων και φυσικά φωτογράφισε το επιχειρησιακό φιλο-εργοδοτικό σωματείο, που αποδέχτηκε τις συμβάσεις των 511 και 586 ευρώ για τους νεοπροσλαμβανόμενους, τις μειώσεις μέσω ΕΦΚΑ κατά 10% στα θερμοκήπια, την ώρα που η επιχείρηση παρουσιάζει άνοδο της κερδοφορίας για τη νέα χρονιά.
Αυτό το παράδειγμα ανάπτυξης χρησιμοποίησε και κατά την ομιλία του στο Συνέδριο, δηλαδή κέρδη για το κεφάλαιο και μνημόνια διαρκείας για την εργατική τάξη, με μισθούς πείνας. Τέτοια «εργασιακή ειρήνη» ευαγγελίζεται, που όταν δεν υπάρχουν σωματεία σαν το παραπάνω να βάζουν πλάτη στη μεγαλοεργοδοσία, θα υπάρχουν οι νόμοι της τρίτης «αξιολόγησης» για να την επιβάλουν.
Αλλωστε, παραδείγματα έχει αρκετά και η Περιφέρεια της Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης για το τι θα πει ανάπτυξη και όχι μόνο στον τουρισμό. Στον ΤΑΡ, οι λίγο καλύτεροι μισθοί συνοδεύονταν με δουλειά στα χιόνια, με θερμοκρασίες -10 βαθμούς το χειμώνα και 40 βαθμούς το καλοκαίρι, με απολύσεις πριν κλείσει ο χρόνος για να μη δοθούν αποζημιώσεις.
Στην «Ενεργειακή», οι προσλήψεις στη νέα γεώτρηση γίνονται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, με εργολαβικούς εργαζόμενους και με μισθούς πολύ κατώτερους συγκριτικά με τους παλιότερους εργαζομένους. Στη «Sun Light», που αποτελεί μια από τις ισχυρότερες επιχειρήσεις στον κλάδο της διεθνώς, με άνοδο των κερδών, έγιναν μειώσεις στο όνομα της κρίσης και φυσικά όταν η κερδοφορία άρχισε να καλπάζει, οι μισθοί παρέμειναν μειωμένοι.
Για τη ΒΦΛ, όπως και για την ΕΝΚΛΩ, αυτό που υποσχέθηκε ο πρωθυπουργός ήταν να γίνει η κυβέρνηση «ντίλερ» για να βρεθούν «στρατηγικοί επενδυτές». Λες και τέτοιοι δεν ήταν οι Λαυρεντιάδης και Λαναράς, που ταΐστηκαν με ζεστό κρατικό χρήμα για να πληρώσουν εντέλει οι εργαζόμενοι το «μάρμαρο».
Μιας και ο πρωθυπουργός επιτέθηκε στις προηγούμενες κυβερνήσεις για την κρατική ενίσχυση σε αυτούς, να του θυμίσουμε πως ήταν μια δική του κυβέρνηση, με υπουργό το Λαφαζάνη, που πήγε να περάσει φωτογραφική τροπολογία για τη ΒΦΛ για να παίρνει αφορολόγητο αέριο ο Λαυρεντιάδης, καθησυχάζοντας τους εργαζόμενους πως δεν θα μεταβάλει τους μισθούς και αναγκάστηκε να τα μαζεύει νύχτα. Επίσης, δικοί του συνδικαλιστές διεκδικούσαν να δοθούν δάνεια και επιδοτήσεις στους διάφορους Λαναράδες.
Παράλληλα, ο πρωθυπουργός υποσχέθηκε νέους μποναμάδες για τους μεγαλοεπιχειρηματίες στο μάρμαρο, ανανεώνοντας τη νομοθεσία για να στηρίξει την επιχειρηματικότητα στον κλάδο, όπου οι εργαζόμενοι μετρούν τέσσερις νεκρούς συναδέλφους τους και αρκετούς σακατεμένους στην περιοχή, όπως και μειώσεις μισθών σε αρκετές επιχειρήσεις.

Στον αγροτοκτηνοτροφικό κλάδο

Και εδώ ο πρωθυπουργός υποσχέθηκε νέο πακτωλό από ευρωενωσιακά και κρατικά κονδύλια για τη στήριξη μεγάλων επενδυτικών σχεδίων, τόσο στην παραγωγή, όσο και στη μεταποίηση. Αξιοποίησε το παράδειγμα της γεωθερμίας, αναφέροντας πως βρίσκονται εν εξελίξει μεγάλα επενδυτικά σχέδια που θα χρηματοδοτηθούν και θα αφορούν τη διαμόρφωση αντίστοιχων δικτύων και υποδομών.
Φυσικά, τέτοιες επενδύσεις δεν αφορούν αγρότες των 20, ακόμη και των 100 ή και 200 στρεμμάτων, αλλά ομίλους όπως η ΣΕΛΕΚΤΑ, που παίρνουν δωρεάν Ενέργεια (αξιοποίηση γεωθερμικών πηγών) και αξιοποιούν την αντεργατική νομοθεσία για να επιβάλλουν το εργόσημο, τους μισθούς πείνας και την πλήρη ελαστικοποίηση του εργάσιμου χρόνου. Την ίδια ώρα, μάλιστα, που η κυβέρνηση «φεσώνει» τη φτωχομεσαία αγροτιά με ΦΠΑ στο πετρέλαιο θέρμανσης.

Για τις εξαγγελίες σχετικά με τη μειονότητα

Τέλος, οι εξαγγελίες της κυβέρνησης για τη μειονότητα, παρόλο που προωθούν ορισμένους αναγκαίους εκσυγχρονισμούς στο αστικό Δίκαιο, οι οποίοι εμποδίζονταν από την εφαρμογή της Σαρίας, επί της ουσίας διατηρούν τον πολιτικό χαρακτήρα του θεσμού του μουφτή, αφού παραμένουν τέτοιες δικαιοδοσίες και με τον νέο νόμο. Αλλωστε, με τέτοιες νομοθετικές πρωτοβουλίες δεν μπορεί να λυθεί το ζήτημα της θρησκευτικής επιρροής και μαζί με αυτό της πολιτικής επιρροής στη μειονότητα από την αστική τάξη της Τουρκίας.
Στο βαθμό που η μειονότητα βρίσκεται ανάμεσα στις μυλόπετρες των αντιθέσεων των αστικών τάξεων, όσο καταδικάζεται στη φτώχεια, στην αμάθεια, στην εκμετάλλευση, όπως και η πλειονότητα θα παραμένουν ισχυρές οι επιρροές της θρησκείας πάνω τους. Φυσικά, κουβέντα δεν είπε ο πρωθυπουργός για τις τεράστιες ελλείψεις σε υποδομές στα μειονοτικά χωριά, τα απαρχαιωμένα οδικά υδρευτικά και αποχετευτικά δίκτυα. Τους φτωχούς εργάτες, αγρότες και συνταξιούχους της μειονότητας, που ζουν μαζί με την πλειονότητα τη βαρβαρότητα του συστήματος, όλων των κυβερνήσεών του.

Θερμοί υποστηρικτές

Πέρα από την κυβερνητική κουστωδία, η κυβέρνηση είχε και θερμούς χειροκροτητές στο συνέδριο (όχι απρόσμενα), «πολιτικούς αντιπάλους» της, στελέχη της Τοπικής Διοίκησης από τη ΝΔ και τη Δημοκρατική Συμπαράταξη. Επίσης, συνδικαλιστές, προέδρους Εργατικών Κέντρων, της ΒΦΛ και άλλων, που προτίμησαν να χειροκροτούν και να τοποθετούνται για τη δίκαιη καπιταλιστική ανάπτυξη, για αυτό αρνιόντουσαν στα πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια όργανα είτε να συζητήσουν, είτε να ψηφίσουν την πρόταση των ταξικών δυνάμεων για κινητοποίηση.

Χάλασε η σούπα της «δίκαιης ανάπτυξης»

Από νωρίς, η Επιτροπή Περιοχής Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης έβγαλε ανακοίνωση και οργάνωσε ένα μεγάλο άνοιγμα στους εργαζόμενους της περιοχής. Πραγματοποίησε δεκάδες περιοδείες, άνοιξε τη συζήτηση για τις κυβερνητικές εξαγγελίες, την απάτη της δίκαιης ανάπτυξης. Μεγάλο τμήμα των εργαζομένων, του λαού συμφωνούσε με την κριτική που ασκήσαμε σαν Κόμμα στην κυβερνητική προπαγάνδα. Λίγοι ήταν αυτοί που θεωρούσαν πως η ανάπτυξη θα αποτελέσει «χαράς ευαγγέλιο» για το λαό.
Πιο χαρακτηριστικό ήταν το γεγονός ότι πολλοί εργαζόμενοι από τις βιομηχανίες που «έσκασαν» στα κέρδη, είχαν την πείρα και καταλάβαιναν τι λέγαμε. Αρκετοί από αυτούς, μαζί με αγρότες, αναγνώριζαν πως ο τόπος μας έχει τις δυνατότητες να αναπτυχθεί, να αξιοποιήσει τα τεράστια πλεονεκτήματα που διαθέτει, να μεταμορφώσει την ίδια τη ζωή των πραγματικών παραγωγών του πλούτου.
Παρ' όλα αυτά, υπήρχε μαζί με αυτά η μοιρολατρία, η υποταγή στο συσχετισμό δύναμης, μαζί με το φόβο, τη λογική της αναποτελεσματικότητας των αγώνων. Αναδείχτηκε πως απαιτείται επίπονη και ουσιαστική δουλειά, ώστε ένα μεγάλο τμήμα της εργατικής τάξης να πιστέψει στη δύναμή της, να οργανωθεί, να παλέψει, να συμπαραταχθεί με το ΚΚΕ απέναντι στο κεφάλαιο και την εξουσία του.
Πολύ θετικό ήταν ότι σωματεία που πήραν απόφαση, δούλεψαν για τη συμμετοχή, έκαναν περιοδείες στους χώρους τους. Χώροι που βρίσκονται σε αγώνα, όπως η ΣΕΛΕΚΤΑ, οι καθαρίστριες στο νοσοκομείο Δράμας, ο «Σκλαβενίτης» είχαν συμμετοχή στην κινητοποίηση. Στους χώρους αυτούς δέθηκε η πείρα των εργαζομένων από την επίθεση, οι διεκδικήσεις τους με την ανάγκη να απαντήσουν στις κυβερνητικές εξαγγελίες.
Σε έναν δύσκολο συσχετισμό, τα ταξικά συνδικάτα, οι αγροτικοί σύλλογοι, τα συνταξιουχικά σωματεία κατάφεραν να στείλουν μήνυμα, να χαλάσουν το «οικογενειακό κλίμα» των αστικών κομμάτων - εκπροσώπων του κεφαλαίου, παλιών και νέων κυβερνητικών συνδικαλιστών.
Με τη μαζική συγκέντρωση και το άνοιγμα σε δεκάδες χώρους, την πλατιά συζήτηση, ακύρωσαν στην πράξη την επιδίωξη της κυβέρνησης και του κεφαλαίου να κάνουν το λαό θιασώτη και κλακαδόρο στα σχέδιά τους. Κλακαδόροι μείναν οι γνωστοί άγνωστοι από τα παλιά, αυτοί που πάντα ταΐζονται στα τραπέζια του «κοινωνικού διαλόγου» για να σφάζουν τα δικαιώματα της εργατικής τάξης και του λαού.

Του
Δημήτρη ΠΑΠΑΤΟΛΙΔΗ*
*Ο Δημήτρης Παπατολίδης είναι μέλος της ΚΕ και Γραμματέας ΕΠ Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης του ΚΚΕ