«NOVARTIS» Η «κορυφή του παγόβουνου» ανταγωνισμών με πολλές διαστάσεις

Ορισμένα αποκαλυπτικά στοιχεία για την ουσία του σκανδάλου που αποτελεί νέο πεδίο αντιπαράθεσης ανάμεσα στην κυβέρνηση και τα άλλα αστικά κόμματα

Eurokinissi

Μπόλικος «κουρνιαχτός» σηκώνεται με επίκεντρο την υπόθεση Novartis. «Ζάλη» προκαλούν τα τεράστια ποσά που συνοδεύουν τις σχετικές αναφορές, τη στιγμή που ο λαός χειμάζεται και χρυσοπληρώνει σαν πανάκριβο εμπόρευμα το Φάρμακο και τις υπηρεσίες Υγείας που έχει ανάγκη.
Εκατομμύρια μόνο για μίζες, σε έναν κλάδο με τζίρους τρισεκατομμυρίων παγκοσμίως, που θησαυρίζει εκμεταλλευόμενος το έδαφος που διαμορφώνει η πολιτική εμπορευματοποίησης της Υγείας και του Φαρμάκου, την οποία με συνέπεια υπηρέτησαν διαχρονικά οι αστικές κυβερνήσεις και η σημερινή των ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ.
Η συγκεκριμένη υπόθεση, ωστόσο, φαίνεται να έχει «πλοκάμια» και προεκτάσεις όχι φανερές με μια πρώτη ματιά. Σκάνδαλα τέτοιου μεγέθους δεν αποκαλύπτονται απλά και μόνο επειδή κάποιοι «κελάηδησαν». Αυτές οι περιπτώσεις αποτελούν την κορυφή του παγόβουνου επιχειρηματικών, έως και γεωπολιτικών παιχνιδιών, ξεκαθαρίσματος λογαριασμών ανάμεσα σε κορυφαία μονοπώλια.
Για παράδειγμα, το γεγονός ότι η υπόθεση «Novartis», που αφορά κατά βάση ελβετικά και γερμανικά κεφάλαια, ανακινήθηκε από το κράτος των ΗΠΑ, είναι αρκετό για να καταλάβει κανείς ότι εδώ έχουμε να κάνουμε, μεταξύ άλλων, και με ένα ακόμη επεισόδιο του ανταγωνισμού ανάμεσα στις ΗΠΑ και σε κράτη της ΕΕ. Θυμίζουμε αντίστοιχες «αποκαλύψεις» που έκαναν οι ΗΠΑ πέρυσι για τη «Volkswagen» κ.λπ. Αλλά και τα πρόστιμα που έπεσαν «βροχή» από τις ευρωπαϊκές υπηρεσίες για «αθέμιτο ανταγωνισμό», με αιχμή τους κολοσσούς της αμερικανικής βιομηχανίας πληροφορικής και τεχνολογίας.
Για να γίνει καλύτερα ορατή η «μεγάλη εικόνα», αξίζει να αναφέρουμε τα εξής στοιχεία: Οι εξαγωγές φαρμάκων και φαρμακευτικών ανήλθαν το 2016 σε 318 δισ. δολάρια. Την ίδια χρονιά, οι ΗΠΑ εξήγαγαν φάρμακα και φαρμακευτικά αξίας 22,5 δισ. δολαρίων. Ωστόσο, η φαρμακοβιομηχανία των ΗΠΑ κατατάσσεται πέμπτη στη σχετική λίστα των εξαγωγών, πίσω από τη Γαλλία (22,8 δισ. δολάρια), το Βέλγιο (26,5 δισ. δολάρια), την Ελβετία (39,9 δισ. δολάρια) και τη Γερμανία (48,6 δισ. δολάρια). Θυμίζουμε ότι στη «Novartis» συμμετέχουν κατά βάση κεφάλαια από τις δυο τελευταίες χώρες...
Να σημειώσουμε, επίσης, ότι η παγκόσμια φαρμακευτική αγορά εκτιμήθηκε σε 1,1 τρισ. δολάρια το 2016, με τις 10 μεγαλύτερες εταιρείες να κατέχουν μερίδιο περίπου 40% (50% οι 15 πρώτες). Σε ό,τι αφορά τα έσοδα των δέκα πρώτων πολυεθνικών του Φαρμάκου, καταγράφονται τα εξής στοιχεία για το 2016 (τα ποσά σε δολάρια): «Johnson & Johnson» 71,89 δισ., «Bayer» 49,07 δισ., «Novartis» 48,518 δισ., «Pfizer» 52,82 δισ., «Roche» 51,082 δισ., «Merck» 39,807 δισ., «Sanofi Genzyme» 39,850 δισ., «Gilead» 30,390 δισ., «AstraZeneca» 23,002 δισ., «GlaxoSmithKline» 34,582 δισ. Το σύνολο των εσόδων τους ανέρχεται σε 441,011 δισ. δολάρια.

Πολυεργαλείο για το πολιτικό σύστημα

Την ίδια ώρα, φαίνεται ότι η σκανδαλολογία λειτουργεί καταλυτικά και ως προς την αναμόρφωση του πολιτικού σκηνικού, σε μια περίοδο που τέτοιες διεργασίες συντελούνταν ούτως ή άλλως. Δεν περνάει απαρατήρητο ότι στο στόχαστρο των καταγγελιών βρίσκονται πρωτοκλασάτα στελέχη της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, που έπαιξαν κεντρικό ρόλο σε προηγούμενες κυβερνήσεις και σήμερα, ορισμένοι απ' αυτούς, επηρεάζουν εξελίξεις στο εσωτερικό των κομμάτων τους, προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση, στο πλαίσιο της αναδιάταξης των πολιτικών δυνάμεων, που θυμίζει κινούμενη άμμο.
Πέρα απ' το βάθος που θα αποκτήσουν οι αποκαλύψεις και τι τελικά θα αποδειχτεί, πέρα από το ποιους και αν θα αγγίξουν οι έρευνες, η σκανδαλολογία και ο σχετικός κουρνιαχτός έχουν ήδη αρχίσει να παράγουν αποτέλεσμα για το σύστημα, αφού αξιοποιούνται για να φορτωθεί στα «σκάνδαλα», στη «διαφθορά», στις «μίζες» όλη η κακοδαιμονία που ζουν οι εργαζόμενοι, ειδικά τα τελευταία χρόνια της καπιταλιστικής κρίσης.
Για να καλλιεργηθούν αυταπάτες στο λαό ότι μέσα από εξεταστικές ή προανακριτικές επιτροπές, με μερικούς «αποδιοπομπαίους τράγους», είναι εφικτή η κάθαρση και η «εξυγίανση» του συστήματος. Για να «βγει λάδι» αυτό το ίδιο το σύστημα που γεννάει σκάνδαλα, που γέννησε την κρίση και τα αντιλαϊκά μέτρα και τώρα απαιτεί νέες θυσίες από το λαό για να ανακάμψει η κερδοφορία του κεφαλαίου.
Αλλωστε, ένας απ' τους στόχους που υπηρέτησαν τα μνημόνια, στο πλαίσιο της γενικότερης στρατηγικής του κεφαλαίου, ήταν και η μείωση του λεγόμενου «μη μισθολογικού κόστους», δηλαδή των κρατικών και εργοδοτικών δαπανών για παροχές και υπηρεσίες Υγείας, Πρόνοιας και Φαρμάκου, που ενισχύει τους φαρμακοβιομήχανους και συνολικά το κεφάλαιο.
Ακριβώς από 'δώ προκύπτει η ανάγκη, αφενός να διαλευκανθεί πλήρως η συγκεκριμένη υπόθεση, να μην κουκουλωθούν και να μην πέσουν στα μαλακά οι ένοχοι, αφετέρου να μη λειτουργήσει ως βολικό άλλοθι κάλυψης της αντιλαϊκής πολιτικής, συστατικό στοιχείο της οποίας είναι η επίθεση στο δικαίωμά του στην Υγεία, στην πρόσβασή του σε δωρεάν ποιοτικό Φάρμακο.

Κυβέρνηση - φαρμακοβιομήχανοι στέλνουν το λογαριασμό στο λαό

Ο «καβγάς» και στην περίπτωση της υπόθεσης «Novartis» γίνεται για το «πάπλωμα» ανάμεσα σε όσους μοιράζονται το ίδιο «κρεβάτι». Τα στοιχεία και οι εκτιμήσεις που διαρρέονται δεξιά και αριστερά υπολογίζουν στα 3 δισ. ευρώ τη ζημιά που έχει υποστεί το Δημόσιο από το 2000 έως το 2015, μόνο από την υπόθεση της «Novartis», ποσό που ανεβαίνει στα 23 δισ. ευρώ, υπολογίζοντας το σύνολο της ζημιάς για την ίδια περίοδο, από τη «διαφθορά» και την «αμέλεια» σε σχέση με το χώρο του Φαρμάκου. Την ίδια περίοδο, εκτιμάται ότι η Ελλάδα δαπανούσε για φάρμακα το διπλάσιο από το μέσο όρο της ΕΕ.
Η σημερινή κυβέρνηση, όμως, που κραδαίνει τη ρομφαία της κάθαρσης, συνεχίζει να κάνει μια χαρά τη δουλειά για λογαριασμό των φαρμακοβιομηχάνων. Ετσι, η μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης, για την οποία κομπάζει, μέσα στις γενικότερες περικοπές των κρατικών δαπανών, ιδιαίτερα την περίοδο της καπιταλιστικής κρίσης, συνέβαλε αναμφίβολα στη «δημοσιονομική προσαρμογή» και στους στόχους του «ματωμένου» πλεονάσματος, αλλά δεν έγινε προς όφελος του λαού, που συνεχίζει να χρυσοπληρώνει τα φάρμακα και με το παραπάνω.
Παρά τη δραστική μείωση που έχει καταγράψει τα τελευταία χρόνια η φαρμακευτική δαπάνη, και που συνεχίζεται με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, η αποτύπωση στις λιανικές τιμές είναι πάρα πολύ μικρή. Για φέτος, η ονομαστική φαρμακευτική δαπάνη έχει περιοριστεί στο 1,945 δισ. ευρώ, με τη μέση τιμολογιακή μείωση των σκευασμάτων από το 2010, να φτάνει το 63,2%. Παρ' όλα αυτά, η μείωση της μέσης αξίας ανά πωλούμενο τεμάχιο σε λιανικές τιμές είναι μόνο 16,44%! Δηλαδή, η κρατική δαπάνη για το φάρμακο μειώνεται, αλλά όχι και το κόστος των φαρμάκων, με αποτέλεσμα ο ασθενής να επιβαρύνεται επιπρόσθετα για την αγορά του.
Συγκεκριμένα, η περικοπή και τα «πλαφόν» της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, με ευθύνη της σημερινής και των προηγούμενων κυβερνήσεων, χωρίς αντίστοιχη μείωση της τιμής των φαρμάκων, έχουν οδηγήσει στην εκτίναξη των πληρωμών των ασθενών μεσοσταθμικά, από το 9% το 2009, στο 30% περίπου σήμερα, υπολογίζοντας μάλιστα μόνο τα φάρμακα της «θετικής λίστας», δηλαδή αυτά που συνταγογραφούνται και ο ΕΟΠΥΥ συμμετέχει στην αποζημίωσή τους. Στην πράξη, τα ποσοστά συμμετοχής των ασθενών είναι πολύ μεγαλύτερα από αυτά που προβλέπονται τυπικά (0% - 10% - 25%).
Στα παραπάνω πρέπει να υπολογιστούν επίσης τα φάρμακα της λεγόμενης «αρνητικής λίστας» (συνταγογραφούνται, αλλά δεν αποζημιώνονται από τον ΕΟΠΥΥ), τα Μη Συνταγογραφούμενα Φάρμακα (ΜΗΣΥΦΑ), των οποίων η τιμή πρόσφατα «απελευθερώθηκε» και πληρώνονται 100% από τους ασθενείς.
Με όλα αυτά κατέληξαν το κράτος και τα ασφαλιστικά ταμεία να πληρώνουν κατά 57,7% λιγότερα, ενώ οι ασφαλισμένοι να πληρώνουν συμμετοχή κατά 43,1% περισσότερα σε σχέση με το 2009. Κι έπεται συνέχεια! Οι προκαθορισμένοι και πετσοκομμένοι προϋπολογισμοί για τη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη υπαγορεύουν για κάθε φάρμακο που εισάγεται στη λίστα των φαρμάκων που αποζημιώνει ο ΕΟΠΥΥ να αφαιρούνται φάρμακα ίσης αξίας, τα οποία θα πληρώνονται εξολοκλήρου από τους ασθενείς.
Προωθούνται, επίσης, κλειστοί προϋπολογισμοί στη συνταγογράφηση ανά θεραπευτική κατηγορία, σε συνδυασμό με την ενσωμάτωση υποχρεωτικών θεραπευτικών πρωτοκόλλων. Ολα αυτά, σύμφωνα με καταγγελίες των ίδιων των επιστημόνων και των φορέων τους, συντελούν ώστε χιλιάδες ασθενείς να διακόπτουν τη θεραπεία τους, επειδή δεν μπορούν να ανταποκριθούν στην αγορά των πανάκριβων φαρμάκων.
Οι περικοπές στην κρατική φαρμακευτική δαπάνη και αντίστροφα η αύξηση των πληρωμών από τα λαϊκά στρώματα είναι μέρος της συνολικότερης αντιλαϊκής επίθεσης και στο χώρο της Υγείας. Αυτό επιβεβαιώνει και η τεράστια μείωση στην κρατική χρηματοδότηση του ΕΟΠΥΥ, όπως η νέα μείωση της κρατικής χρηματοδότησης των νοσοκομείων και των μονάδων ΠΦΥ κατά 360 εκατ. ευρώ στον κρατικό προϋπολογισμό του 2018.

Φάρμακο - Υγεία στην υπηρεσία των λαϊκών αναγκών

Στο έδαφος του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης, όπου το Φάρμακο και η Υγεία είναι κερδοφόρα εμπορεύματα, με τα μονοπωλιακά μεγαθήρια να ανταγωνίζονται για τα μερίδια στις αγορές, θα συνεχίσουν να αναφύονται μικρότερα ή μεγαλύτερα σκάνδαλα, όπως και η διαπλοκή του κρατικού μηχανισμού με τις πολυεθνικές.
Αλλωστε, και τώρα και στο παρελθόν, όλες οι κυβερνήσεις πήραν και παίρνουν μέτρα για την «πάταξη της διαφθοράς», όμως αυτή συνεχίζει και πολλαπλασιάζεται, στο έδαφος της πολιτικής θωράκισης του καπιταλιστικού κέρδους, που είναι η πραγματική αιτία των σκανδάλων.
Αυτόν το φαύλο κύκλο μόνο ο λαός μπορεί και πρέπει να τον σπάσει. Με οργάνωση στους τόπους δουλειάς και πάλη με κριτήριο τις δικές του ανάγκες, για αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν Υγεία και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για όλους, χωρίς περικοπές και πλαφόν, με πλήρη χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό. Για καμιά επιχειρηματική δραστηριότητα σε Υγεία και Φάρμακο. Για λειτουργία ενός ενιαίου κρατικού φορέα Φαρμάκου, που θα σχεδιάζει και θα οργανώνει την έρευνα, παραγωγή, εισαγωγή και δωρεάν διάθεση ποιοτικών και αποτελεσματικών φαρμάκων, με αυστηρά επιστημονικά κριτήρια, κατάργηση των διαφόρων λιστών φαρμάκων και όλα τα φάρμακα να χορηγούνται και να αποζημιώνονται με κρατική χρηματοδότηση κ.ά.
Αυτός ο αγώνας είναι αναπόσπαστα δεμένος με την πάλη ενάντια στο κεφάλαιο και την εξουσία του, ώστε με άλλη οργάνωση της παραγωγής, κοινωνικοποίηση της καπιταλιστικής φαρμακοβιομηχανίας και όλων των μέσων παραγωγής και κεντρικό επιστημονικό σχεδιασμό, να φύγει οριστικά από τη μέση η πηγή του κακού, που δεν είναι άλλη από το καπιταλιστικό κέρδος.