«BERESHEET» Ιδιωτική ισραηλινή αποστολή στη Σελήνη

Καλλιτεχνική απεικόνιση της διαστημοσυσκευής «Beresheet» στη Σελήνη

Εκτοξεύτηκε την περασμένη βδομάδα με πύραυλο «Falcon 9» της «SpaceX» από το ακρωτήριο Κανάβεραλ η διαστημοσυσκευή «Beresheet» («Γένεσις»), της ισραηλινής φερόμενης ως μη κερδοσκοπικής οργάνωσης «SpaceIL». Η συσκευή, που είναι απότοκο του άγονου διαγωνισμού «Google Lunar X Prize» για κατασκευή σκάφους που θα κάνει επιτυχή προσεδάφιση στη Σελήνη, επιδιώκει να κάνει ακριβώς αυτό, έστω κι αν πέρασε η προθεσμία του διαγωνισμού. Επειδή εκτοξεύτηκε μαζί με άλλα φορτία (τηλεπικοινωνιακούς δορυφόρους κ.τ.λ.) και η αποστολή είναι χαμηλού κόστους (περίπου 100 εκατ. δολαρίων), το ταξίδι δεν θα γίνει απευθείας, διαρκώντας μερικές μέρες, αλλά θα διαρκέσει έως το πρώτο δεκαήμερο του Απρίλη του 2019, καθώς θα κάνει επανειλημμένες ελλειπτικές τροχιές γύρω από τη Γη, πυροδοτώντας τον κινητήρα της, ώστε να ανεβαίνει κάθε φορά ψηλότερα. Οταν φτάσει στην περιοχή όπου κυριαρχεί η έλξη της Σελήνης, θα κάνει μερικές τροχιές γύρω της μέχρι τελικά να προσεδαφιστεί.
Την περασμένη Τρίτη, η πρώτη πυροδότηση αναβλήθηκε καθώς ο υπολογιστής της συσκευής έκανε αυτόματα επανεκκίνηση, επειδή, όπως ανακοίνωσε η «SpaceIL», διαπιστώθηκε ότι το σύστημα προσανατολισμού με βάση τα άστρα τυφλώνεται από τις ακτίνες του Ηλιου. Η οργάνωση προσπαθεί να λύσει το πρόβλημα με τη βοήθεια και των Ισραηλινών Αεροδιαστημικών Βιομηχανικών (IAI), αλλά υπάρχουν δικαιολογημένες ανησυχίες, καθώς λόγω του χαμηλού προϋπολογισμού δεν υπάρχουν εναλλακτικά υποσυστήματα στο «Beresheet». Δεν μπορεί να αποκλειστεί και το σχεδιαστικό λάθος, καθώς το Ισραήλ δεν έχει μεγάλη εμπειρία σε διαστημικές πτήσεις μεταξύ ουράνιων σωμάτων. Προς το παρόν, το σκάφος διατηρεί την επικοινωνία με το κέντρο ελέγχου και σύμφωνα με τη «SpaceIL» προετοιμάζεται για νέα προσπάθεια πυροδότησης.
Ανεξάρτητα από τον ιδιωτικό μανδύα της αποστολής, το ισραηλινό κράτος συμμετέχει και υποστηρίζει την αποστολή αυτή και με απευθείας χρηματοδότηση. Αν έχει επιτυχία, το Ισραήλ θα είναι η τέταρτη χώρα, μετά τη Σοβιετική Ενωση, τις ΗΠΑ και την Κίνα, που θα έχει πετύχει προσεδάφιση συσκευής της στη Σελήνη, έστω κι αν η εκτόξευση δεν έγινε με δικά της μέσα, όπως των άλλων τριών. Ουσιαστικά, τα μοναδικά επιστημονικά όργανα που φέρει το «Beresheet» είναι για τη μέτρηση του μαγνητικού πεδίου της Σελήνης. Μεταφέρει όμως σε κάψουλα ένα δίσκο, που μοιάζει με δίσκο DVD, αλλά είναι πολύ πιο πυκνογραμμένος, σε πολλαπλά επίπεδα και περιέχει τόσο αναλογικό περιεχόμενο (υπερμικροφωτογραφίες), όσο και ψηφιακό (το περιεχόμενο της Wikipedia και όχι μόνο). Παρότι η κάψουλα παρουσιάζεται ως κιβωτός της ανθρώπινης γνώσης σε περίπτωση καταστροφής, ή για ενδεχόμενη ανεύρεσή της από εξωγήινους, έχει ιδιαίτερο επιπλέον περιεχόμενο μόνο για μια χώρα: Το Ισραήλ.
Η NASA, που συμμετέχει στην αποστολή με πολλαπλούς τρόπους, έδωσε συγχαρητήρια στην ισραηλινή αντίστοιχη υπηρεσία και εξέφρασε την ελπίδα ότι το Ισραήλ θα συμμετάσχει στο μέλλον πιο ενεργά σε διαστημικές αποστολές. Η αμερικανική διαστημική υπηρεσία πρόσφερε το δεύτερο, απολύτως παθητικό (ακίνητο και μη τροφοδοτούμενο με Ενέργεια) επιστημονικό όργανο που μεταφέρει το «Beresheet», έναν ανακλαστήρα ακτίνων λέιζερ. Πρόκειται για δίσκο με κάτοπτρα, που καλώς εχόντων των πραγμάτων θα φτάσει στη Σελήνη, προσφέροντας έναν ακόμη ανακλαστήρα για να μελετώνται με ακρίβεια οι κινήσεις του δορυφόρου της Γης.

Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: www.nasa.gov