Από τη CIA μέχρι την… «ελευθερία στο Χονγκ Κογκ»!

Μια ανάλυση του Ριζοσπάστη για τον άλλο Δούρειο Ίππο του Αμερικανικού ιμπεριαλισμού με δημοκρατική προβιά.

«NATIONAL ENDOWMENT FOR DEMOCRACY»

Ο βρώμικος ρόλος μιας οργάνωσης - «βραχίονα» της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Η δράση της «Εθνικής Επιχορήγησης για τη Δημοκρατία» αποκαλύπτει τον ύπουλο ρόλο της άσκησης «ήπιας πολιτικής» για τα συμφέροντα των ΗΠΑ

 

Οι κινητοποιήσεις των προηγούμενων ημερών στο Χονγκ Κονγκ και οι καταγγελίες της κινεζικής κυβέρνησης για ανάμειξη των ΗΠΑ στην επιχείρηση αποσταθεροποίησης της τοπικής κυβέρνησης αποκάλυψαν μια ακόμα πλευρά των μεταξύ τους αντιθέσεων και των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών που οξύνονται παγκοσμίως.

Στο πλαίσιο αυτών των ανταγωνισμών, που επισύρουν τον κίνδυνο μιας γενικευμένης στρατιωτικής αντιπαράθεσης, χρησιμοποιούνται απ' όλες τις πλευρές μια σειρά από «μη συμβατικά» όπλα, με στόχο την αποδυνάμωση του αντίπαλου, αξιοποιώντας υπαρκτές αντιθέσεις στο εσωτερικό των καπιταλιστικών κρατών και των ιμπεριαλιστικών κέντρων.

Ενα τέτοιο «εργαλείο» της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής είναι η οργάνωση «National Endowment for Democracy» (NED - Εθνική Επιχορήγηση για τη Δημοκρατία), που καταγγέλθηκε ευθέως για ενεργή ανάμειξη στις διαδηλώσεις και τα επεισόδια στο Χονγκ Κονγκ, μαζί με άλλες που δραστηριοποιούνται στην Κίνα.

Ανεξάρτητα από το ιστορικό, οικονομικό και κοινωνικό υπόβαθρο των κινητοποιήσεων στο Χονγκ Κονγκ, «ο βίος και η πολιτεία» της αμερικανικής αυτής οργάνωσης είναι αποκαλυπτικά για τις μεθόδους παρέμβασης των ΗΠΑ στο εσωτερικό τρίτων χωρών, προκειμένου να προωθούν τα συμφέροντά τους, σε βάρος των λαών, που είναι οι μόνοι αρμόδιοι να αποφασίζουν για το παρόν και το μέλλον τους. 

 

Διαδηλωτές στο Χονγκ Κονγκ ζητάνε από τις ΗΠΑ να το ...απελευθερώσουν

Τα παραδείγματα από τη δράση της συγκεκριμένης και άλλων οργανώσεων είναι πολλά, σε χώρες της Λατινικής Αμερικής, της Β. Αφρικής, της Μέσης Ανατολής κ.α. προσφέροντας πλούσια πείρα για τις συνέπειες από την απροσχημάτιστη παρέμβαση των ΗΠΑ, με το μανδύα του υπερασπιστή των λαϊκών δικαιωμάτων και ελευθεριών, προκειμένου να ασκήσουν πίεση σε μη αρεστά καθεστώτα, προκαλώντας χάος, στρώνοντας το έδαφος για ωμές στρατιωτικές επεμβάσεις, αξιοποιώντας υπαρκτές εστίες λαϊκής δυσαρέσκειας και ενδοαστικές αντιθέσεις στις χώρες αυτές.

Ο «Ριζοσπάστης» παρουσιάζει μια αποκαλυπτική «ακτινογραφία» της οργάνωσης NED, που τα πλοκάμια της απλώνονται σε Βαλκάνια, ΝΑ Ευρώπη και Μέση Ανατολή, εκπέμποντας σήμα κινδύνου για το «βάθος» της παρέμβασης των ΗΠΑ και τις συνέπειες που έχει για το λαό η ελληνική εμπλοκή στα σχέδιά τους, ιδιαίτερα μετά την ανανέωση και επέκταση της συμφωνίας για τη «στρατιωτική συνεργασία» μαζί τους.

«Ομπρέλα» για ΜΚΟ, «ανεξάρτητα» συνδικάτα και κόμματα

Η NED, οργάνωση - ομπρέλα της αμερικανικής κυβέρνησης, η οποία αυτοπαρουσιάζεται ως ιδιωτική, μη κερδοσκοπική εταιρεία (στην πραγματικότητα χρηματοδοτείται ολοκληρωτικά από το Κογκρέσο, μέσω του Στέιτ Ντιπάρτμεντ), έχει πλούσιο ιστορικό παρεμβάσεων σε κράτη όπως η Νικαράγουα, η πρώην Γιουγκοσλαβία, η Αϊτή, η Βενεζουέλα, αλλά και η Ουκρανία. Βάσει των επίσημων στοιχείων, επικεντρώνει την παρουσία και τη δράση της σε χώρες που δεν ανήκουν στον ευρωατλαντικό άξονα, με στόχο να προωθεί τα συμφέροντα και την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ

 

Η «Αλληλεγγύη» στην Πολωνία ήταν ανάμεσα σ' αυτούς που χρηματοδότησε η NED

«Η NED είναι ένα μοναδικό ίδρυμα», αναφέρει η ιστοσελίδα της οργάνωσης. «Ο μη κυβερνητικός της χαρακτήρας της δίνει την ευελιξία ώστε να είναι δυνατό η ίδια να εργαστεί σε μερικές από τις πιο δύσκολες συνθήκες του κόσμου και να ανταποκρίνεται άμεσα όταν υπάρχει η ευκαιρία για πολιτικές αλλαγές».

Βασική της λειτουργία αποτελεί η χρηματοδότηση μιας ευρείας γκάμας οργανισμών που «εργάζονται για την προώθηση της δημοκρατίας», συμπεριλαμβανομένων πολιτικών οργανώσεων και κομμάτων, εφημερίδων και άλλων Μέσων Ενημέρωσης, εργατικών συνδικάτων, επιχειρηματικών οργανώσεων, φοιτητικών ομάδων, κινημάτων και διαφόρων άλλων φορέων της «κοινωνίας των πολιτών», που είτε λειτουργούν ήδη είτε στήνονται εξαρχής από την ίδια.

Ολα τα παραπάνω, ασχέτως του γεγονότος ότι λαμβάνουν χρηματοδότηση, υλικά μέσα, εκπαίδευση και τεχνογνωσία από την αμερικανική κυβέρνηση, παρουσιάζονται με θράσος από τη NED ως «ανεξάρτητα».

Οι δραστηριότητές της αφορούν συλλογή πληροφοριών, έρευνες κοινής γνώμης, σεμινάρια, συνέδρια, εκπαίδευση και προετοιμασία διαφόρων ειδών «εκπαιδευτών», αξιοποίηση νέων τεχνολογιών κ.ά. Ολα αυτά συγκλίνουν τελικά στην «καθοδήγηση» και τον εξοπλισμό μιας ευρείας γκάμας οργανισμών, προκειμένου να αναπτύσσουν δράση και να αυξάνουν την επιρροή τους, υποστηρίζοντας τις επιδιώξεις της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής έναντι κυρίως των ανταγωνιστών της.

 

Διαδήλωση με τις σημαίες της Optor στο Βελιγράδι

Μόνο την περίοδο 2016 - 2019 η οργάνωση έχει διοχετεύσει κονδύλια ύψους άνω των 67 εκατ. δολαρίων στην Ευρώπη και άνω των 77 εκατ. δολαρίων σε Β. Αφρική και Μέση Ανατολή. Κάθε χρόνο χρηματοδοτεί 1.600 και πλέον προγράμματα σε πάνω από 90 χώρες, με το προσωπείο της «μη κυβερνητικής οργάνωσης», για να στηρίξει «ευέλικτα» ακόμα και επίδοξους πραξικοπηματίες, όπως το 2002 στη Βενεζουέλα και το 2014 στην Ουκρανία.

Τα χρήματα αυτά φτάνουν στους αποδέκτες από τη NED μέσω της επιδότησης των τεσσάρων οργανώσεών της, οι οποίες στη συνέχεια αναδιανέμουν τα ποσά στα πολυάριθμα προγράμματα που συγκροτούν. Οι τέσσερις αυτές οργανώσεις είναι:

·       Το Αμερικανικό Κέντρο για τη Διεθνή Εργατική Αλληλεγγύη (American Centre for International Labour Solidarity - ACILS), το οποίο διευθύνεται από την Αμερικανική Ομοσπονδία Εργασίας και Βιομηχανικών Οργανισμών (AFL-CIO)

·       Το Διεθνές Κέντρο Ιδιωτικής Επιχειρηματικότητας (Centre for International Private Enterprise - CIPE), το οποίο διευθύνεται από το Εμπορικό Επιμελητήριο των ΗΠΑ

·       Το Διεθνές Ρεπουμπλικανικό Ινστιτούτο (International Republican Institute) και το Εθνικό Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων (National Democratic Institute for International Affairs), του Ρεπουμπλικανικού και του Δημοκρατικού Κόμματος των ΗΠΑ αντίστοιχα.

 

 Η NED και το αμερικανικό Κογκρέσο τίμησαν στις αρχές Νοέμβρη τον Λεχ Βαλέσα για τη συμβολή του στην ανατροπή του σοσιαλισμού, με αφορμή τα 30 χρόνια από την πτώση του τείχους του Βερολίνου

 Μια θυγατρική της CIA

4

Η οργάνωση αποτελεί κυριολεκτικά παρακλάδι της CIA. Το «έργο» που είχε μέχρι τότε στη δικαιοδοσία της η αμερικανική υπηρεσία πληροφοριών, αποσπάστηκε σε έναν νέο οργανισμό με απόφαση του Προέδρου Ρίγκαν το Νοέμβρη του 1983, έναν χρόνο μετά την περίφημη ομιλία του στο βρετανικό Κοινοβούλιο, όπου αποκάλεσε την ΕΣΣΔ «αυτοκρατορία του κακού», τονίζοντας την ανάγκη διαμόρφωσης «απαραίτητης υποδομής για τη δημοκρατία», για την ανάσχεση της σοβιετικής επιρροής.

Η υποδομή αυτή, που θα καθοδηγούσε στο εξής «εργατικά συνδικάτα, ΜΜΕ, κόμματα και πανεπιστήμια» αυτονομήθηκε από το «κυρίως σώμα» των μυστικών υπηρεσιών, ώστε να λειτουργεί πιο ευέλικτα από τη «μητρική» της, ειδικά μετά τα μεγάλα σκάνδαλα που είχε αντιμετωπίσει η CIA στα τέλη της δεκαετίας του '70.

Ο Allen Weinstein, ένα εκ των ιδρυτικών στελεχών της οργάνωσης, μιλώντας στην «Washington Post» το 1991 για τη δράση της, ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «πολλά από αυτά που κάνουμε εμείς σήμερα, γίνονταν μυστικά 25 χρόνια πριν από τη CIA»¹.

Μιλώντας για την ανάγκη δημιουργίας της NED, o πρόεδρος του οργανισμού από το 1984, Carl Gershman, είχε αναφέρει στους «New York Times» το 1986 πως «δεν έπρεπε να κάνουμε αυτήν τη δουλειά μέσω των μυστικών υπηρεσιών. Θα ήταν απαίσιο για τις δημοκρατικές ομάδες στον κόσμο να φανεί πως επιδοτούνται από τη CIA. Το είδαμε αυτό να συμβαίνει τη δεκαετία του '60 και αυτός είναι ο λόγος που το σταματήσαμε»².

Στην ετήσια έκθεση της NED, το 2003, παρουσιάζοντας την εικοσαετή της πορεία, παρέθεσε στοιχεία για τη χρηματοδότηση 6.000 πολιτικών οργανώσεων. Ανάμεσα σε αυτές, στην έκθεση αναφέρεται πως η NED αποτέλεσε τον κύριο χρηματοδότη της οργάνωσης «Charta 77» (αντεπαναστατική οργάνωση στην Τσεχοσλοβακία, που έπαιξε ρόλο στη λεγόμενη «βελούδινη επανάσταση» και στελέχη της αναδείχτηκαν σε θέσεις - κλειδιά του κράτους μετά τις ανατροπές του 1989), του «Solidarnoc» στην Πολωνία (η γνωστή «Αλληλεγγύη» του Λεχ Βαλέσα) και πιο πρόσφατα του «κινήματος» «Otpor» στη Γιουγκοσλαβία³.

Το «Otpor», όπως ανέφερε σε συνέντευξή του το στέλεχος της NED, Paul McCarthy, έλαβε το μεγαλύτερο τμήμα των 3 εκατ. δολαρίων που η NED διοχέτευσε στη Γιουγκοσλαβία για να στηρίξει αντιπολιτευόμενες στον Πρόεδρο Μιλόσεβιτς οργανώσεις και κόμματα. Τη χρηματοδότηση επιβεβαίωσε αργότερα και ο Slobodan Homen, ηγετική μορφή του «κινήματος»⁴.

Επικίνδυνα πλοκάμια σε Δυτικά Βαλκάνια και Ανατ. Μεσόγειο

Εκατομμύρια ευρώ σε προγράμματα επηρεασμού της «κοινής γνώμης» και αύξησης της πολιτικής επιρροής πολιτικών κομμάτων, σε χώρες με ισχυρό ενδιαφέρον για τις ΗΠΑ

Αλλά και στα πρόσφατα χρόνια, πολύ μετά τις ανατροπές και το διαμελισμό της πρώην Γιουγκοσλαβίας, ο απολογισμός δράσης της οργάνωσης στην ευρύτερη περιοχή μας παραμένει πλούσιος, όπως δείχνουν και τα προγράμματα που συνεχίζει να χρηματοδοτεί.

Αναλυτικά, την περίοδο 2016 - 2019 χρηματοδοτήθηκαν στα Δυτικά Βαλκάνια 52 προγράμματα στη Β. Μακεδονία, ύψους 3,3 εκατ. δολαρίων, 19 στην Αλβανία (1,7 εκατ.), 57 στο Κόσοβο (2,6 εκατ.), 58 στη Σερβία (3,2 εκατ.), 81 στη Βοσνία (5 εκατ.).

Αντίστοιχα, 32 προγράμματα στο Λίβανο ύψους 3,5 εκατ. δολαρίων, 36 στην Παλαιστίνη (2,8 εκατ.), 31 στην Τουρκία (6,5 εκατ.), 92 στην Αίγυπτο (5,4 εκατ.) και 38 στη Συρία (2,97 εκατ.), ενώ μόνο στην Ουκρανία οι οργανισμοί της NED χρηματοδότησαν το ίδιο χρονικό διάστημα 209 προγράμματα, συνολικής αξίας 13,7 εκατ. δολαρίων.

Ιδιαίτερα αποκαλυπτικός είναι ο τρόπος που η οργάνωση περιγράφει στην ιστοσελίδα της τους στόχους των προγραμμάτων που χρηματοδοτεί (πρόσβαση υπάρχει μόνο για την περίοδο 2016 - 2019) ιδιαίτερα στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου. Ορισμένα παραδείγματα:

·       Πρόγραμμα για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη το 2017, στόχευε στη βοήθεια 25 πολιτικών κομμάτων για τη διαμόρφωση πολιτικής και την εσωτερική λειτουργία τους, με την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών στα πρότυπα άλλων «δημοκρατικών ευρωπαϊκών κομμάτων». Αλλο, του προηγούμενου έτους, στόχευε στη «βελτίωση της αντίδρασης πολιτικών και κοινωνικών οργανισμών στην κακόβουλη επιρροή που υποσκάπτει τη δημοκρατία στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη και τα Δυτικά Βαλκάνια». Το πρόγραμμα αυτό «έτρεξε» και το 2017 με υπερδιπλάσιο προϋπολογισμό.

·       Με διπλό πρόγραμμα του 2017, συνολικής χρηματοδότησης άνω των 1,7 εκατ. δολαρίων στηρίχθηκαν στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη «υφιστάμενα και αναδυόμενα πολιτικά κόμματα που μοιράζονται κοινές δεσμεύσεις στη δημοκρατία και τις διατλαντικές σχέσεις, ώστε να προσαρμοστούν στις μακροχρόνιες αλλαγές στο πολιτικό περιβάλλον και να κυβερνήσουν πιο αποδοτικά». Το πρόγραμμα συμπεριλάμβανε έρευνες κοινής γνώμης, τις οποίες ακολούθησαν «ατομικές εκπαιδεύσεις, γνωμοδοτήσεις, περιφερειακές συναντήσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα για νέους και ανερχόμενους πολιτικούς ηγέτες». Το επόμενο έτος «έτρεξε» άλλο πρόγραμμα για τη «στήριξη της ακεραιότητας πολιτικών κομμάτων της ΝΑ Ευρώπης», με στόχο την «ευθυγράμμιση των κομματικών πρακτικών ανάπτυξης πολιτικής και εσωτερικών μηχανισμών με αυτούς των ευρωπαϊκών κομμάτων που ανήκουν στις συντηρητικές, φιλελεύθερες και σοσιαλδημοκρατικές πολιτικές οικογένειες».

·       Συγκεκριμένο πρόγραμμα διαμορφώθηκε επίσης στα Δυτικά Βαλκάνια για την καθοδήγηση εργατικών οργανώσεων. Το πρόγραμμα «τρέχει» συνεχόμενα από το 2016 και μέχρι το 2018 έχει λάβει συνολική χρηματοδότηση 1,7 εκατ. δολαρίων. Σκοπός του «η διεύρυνση της συνεισφοράς των συνδικάτων στις δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις», μεταξύ άλλων με την «ενθάρρυνση» εκστρατειών οργάνωσης νέων μελών, καθώς και «η ανάπτυξη των δυνατοτήτων των συνδικάτων στις συνδιαλλαγές με κοινοτικούς και κυβερνητικούς παράγοντες».

·       Στην Τουρκία, πρόγραμμα του 2016 (τη χρονιά που έγινε η απόπειρα πραξικοπήματος σε βάρος της κυβέρνησης Ερντογάν), ύψους 735.000 δολαρίων, είχε ως στόχο «να δώσει σε Τούρκους πολίτες χώρο και ευκαιρίες να διαμορφώσουν συλλογικά τις πολιτικές και κοινωνικές προτεραιότητες της χώρας τους», ενώ ένα άλλο πρόγραμμα, χρηματοδότησης 650.000 δολαρίων, στόχευε στον «εξοπλισμό ανερχόμενων πολιτικών ηγετών με βασικές πολιτικές ικανότητες για την ενδυνάμωση της συνεργασίας της Τουρκίας με τη Δύση, ενθαρρύνοντας παράλληλα τη διακομματική συνεργασία». Δύο χρόνια μετά, πάλι στην Τουρκία, 220.000 δολάρια δαπανήθηκαν ώστε «να βελτιωθούν οι δυνατότητες συνδέσμων και οργανώσεων στο να αποτελούν φωνές μεταρρυθμίσεων, αλλά και να προωθηθεί η συμμετοχή ηγετών του ιδιωτικού τομέα σε περιφερειακό επίπεδο στη χάραξη πολιτικής και της λήψης αποφάσεων για την οικονομική ανάπτυξη». Πάνω από 250.000 δολάρια δαπανήθηκαν επίσης στην Τουρκία τη διετία 2017 - 2018 για τη στήριξη «ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης».

·       Στη Σερβία, το 2017, με 350.000 δολάρια χρηματοδοτήθηκε ινστιτούτο για «να βοηθήσει ηγέτες κομμάτων, εκλεγμένους αντιπροσώπους και ακτιβιστές της κοινωνίας των πολιτών, να βελτιώσουν και να επεκτείνουν τις επαφές τους με τους πολίτες, αλλά και να βελτιώσει τις δυνατότητες των πολιτικών κομμάτων να αντιδρούν στην αντιφιλελεύθερη και αντιδημοκρατική παραπληροφόρηση που εκπέμπεται από το εξωτερικό (σ.σ. βλέπε Ρωσία)». Το επόμενο έτος, 100.000 δολάρια δαπανήθηκαν για τη στήριξη της βιωσιμότητας και την ενίσχυση της επιρροής τοπικών «ανεξάρτητων» μέσων ενημέρωσης. Το 2016 «έτρεξε» «πρόγραμμα για την προώθηση της λογοδοσίας εκλεγμένων αξιωματούχων» ενόψει των αυτοδιοικητικών και εθνικών εκλογών, το οποίο ενημέρωνε πολίτες για τη συμπεριφορά υποψηφίων και εκλεγμένων.

·       Στην Ουκρανία, πάνω από 1 εκατ. δολάρια έλαβε το διάστημα 2017 - 2018 το πρόγραμμα «βοήθειας πολιτικών κομμάτων για την εξέλιξή τους σε ανοιχτά, εθνικά κινήματα». Στο πλαίσιό του πραγματοποιήθηκε «εκπαίδευση κομματικών ακτιβιστών» και οργανώθηκαν συνεδρίες, με σκοπό την «υποστήριξη κομμάτων για τη βελτίωση της επικοινωνίας τους με τους πολίτες και την επέκταση της επιρροής τους πέρα από τα παραδοσιακά γεωγραφικά όρια της βάσης υποστήριξής τους». Αλλο πρόγραμμα στην ίδια χώρα το 2018 είχε ως σκοπό «τη βελτίωση των δυνατοτήτων επιχειρηματικών συνδέσμων να προωθούν οικονομικές μεταρρυθμίσεις σε όλα τα επίπεδα».

·       Στη Βοσνία, το 2016, χρηματοδοτήθηκε με 500.000 δολάρια πρότζεκτ για την «υποστήριξη κομματικών ηγεσιών σχετικά με μεταρρυθμίσεις», επικεντρωμένο στην «ανάπτυξη των δυνατοτήτων κομματικών νεολαιών» και τη «βελτίωση της συμμετοχής και της επιρροής της νεολαίας στην πολιτική». Το επόμενο έτος με ακόμα 425.000 δολάρια πραγματοποιήθηκε πρότζεκτ «για την εκπαίδευση μελών κομματικών νεολαιών για τον σχεδιασμό και εφαρμογή κομματικών πρωτοβουλιών» και την «ανεύρεση και στήριξη νέων υποψηφίων». Στην ίδια χώρα, το 2016, 325.000 δολάρια δαπανήθηκαν ώστε να υποστηριχθεί ένας «συνασπισμός προοδευτικών ηγετών» για την «αποτροπή της ξένης επιρροής και του θρησκευτικού εξτρεμισμού».

·       Χρήματα για τη στήριξη πολιτικών νεολαιών (290.000 δολάρια) διοχετεύθηκαν και στην Αλβανία, το 2016, με σκοπό «την ενίσχυση των δυνατοτήτων της νεολαίας να ασκεί επιρροή στις αποφάσεις των κομμάτων και τη διαμόρφωση της πολιτικής τους».

·       Στη Β. Μακεδονία, πρόγραμμα του 2016 χρηματοδότησε 2 οργανισμούς της χώρας για «την ανάδειξη της νέας γενιάς ηγετών» με το ποσό των περίπου 200.000 δολαρίων.

Μπορεί τα ποσά αυτά να μην ακούγονται τεράστια, καθώς η χρηματοδότηση κατακερματίζεται σε μεγάλο αριθμό προγραμμάτων, πολλά από τα οποία περιγράφουν παρόμοιους σκοπούς. Η σημασία ωστόσο της δραστηριότητας αυτής φάνηκε στο εσωτερικό των ΗΠΑ όταν το 2018 ο Πρόεδρος Τραμπ επιχείρησε να μειώσει μεταξύ άλλων και τη χρηματοδότηση της NED κατά τα 2/3, σηκώνοντας θύελλα αντιδράσεων. «Ο προϋπολογισμός αυτός διαλύει την "ήπια ισχύ" (soft power) των ΗΠΑ» είχε δηλώσει τότε ο ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής Lindsey Graham.

Αμερικανική «ήπια ισχύς» και στην Ελλάδα

Το παράδειγμα των «Αμερικανικών Γωνιών»

 Ο Τζ. Πάιατ στην «Αμερικανική Γωνιά» της Σπάρτης

Αν και προς το παρόν δεν έχει καταγραφεί (τουλάχιστον επίσημα) κάποια πιο άμεση δραστηριοποίηση της NED στην Ελλάδα, η άσκηση «ήπιας ισχύος» (soft power) των ΗΠΑ εκφράζεται και στη χώρα μας, με σειρά προγραμμάτων που συντονίζει η αμερικάνικη πρεσβεία, με στόχο την προώθηση και τον εξωραϊσμό της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ, αλλά και «την άμβλυνση του αντιαμερικανισμού στην Ελλάδα», που έχει βαθιές ιστορικές ρίζες.

Οι ΗΠΑ προωθούν τα συμφέροντά τους και στη χώρα μας μέσω της λεγόμενης «Δημόσιας Διπλωματίας». Ενα από τα εργαλεία της είναι για παράδειγμα οι λεγόμενες «Αμερικανικές Γωνιές» (American Spaces). Πάνω από 600 τέτοιες δομές λειτουργούν σε όλο τον κόσμο μέσω των πρεσβειών των ΗΠΑ, με διάφορες μορφές, από τμήματα δημόσιων βιβλιοθηκών έως και αυτοτελή πολιτιστικά κέντρα υψηλής τεχνολογίας.

Σκοπός τους είναι η καλύτερη επικοινωνία «των αξιών, της πολιτικής και της κουλτούρας των ΗΠΑ με το κοινό» και η «εξειδίκευση των πολιτικών στόχων των ΗΠΑ σε τοπικό επίπεδο, ακόμα και σε σημεία εκτός της ακτίνας των αμερικανικών πρεσβειών και προξενείων».

Στην Ελλάδα λειτουργούν έξι τέτοιες δομές: Δύο στην Αθήνα (μία στο Ιδρυμα Ευγενίδου και μία στο Athens American Center) και οι υπόλοιπες στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σπάρτης, στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Βέροιας, στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Κέρκυρας και στο Κέντρο Πολιτισμού Δήμου Ξάνθης.

Σημειωτέον, οι δομές αυτές δημιουργήθηκαν και λειτουργούν με τη συνεργασία του μορφωτικού τμήματος της αμερικάνικης πρεσβείας με τοπικούς φορείς, όπως για παράδειγμα το «American Space» της Ξάνθης, το οποίο δημιουργήθηκε σε συνεργασία με το Κέντρο Πολιτισμού του Δήμου και τη Δημοτική Βιβλιοθήκη, με τη συμφωνία όλων των παρατάξεων στο Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης, που στηρίζονται από τα αστικά κόμματα.

Συγκεκριμένα, το «American Space» της Ξάνθης επελέγη στην κατηγορία των δέκα ενισχυμένων αντίστοιχων δομών που λειτουργούν στην Ευρώπη, για «τη δυνατότητά του να παρέχει υπηρεσίες στο πολυπολιτισμικό περιβάλλον της ευρύτερης περιοχής». Από τον Απρίλη του 2017 ο χώρος ανακαινίστηκε και εγκαινιάστηκε, με την επωνυμία «Xanthi TechLab», επικεντρώνοντας τις δραστηριότητές του σε θέματα τεχνολογίας και Εκπαίδευσης.

Ποια ακριβώς είναι η συμβολή των «Αμερικανικών Γωνιών» το εξηγεί σε συνέντευξή του ο Chris Dunnet, διευθυντικό στέλεχος του γραφείου των «Αμερικανικών Γωνιών» από το 2015. Οπως αναφέρει, από τη θέση του αντιλήφθηκε «τη δύναμη της δημόσιας διπλωματίας στο να καταφέρνει συστημικές αλλαγές που να συμβαδίζουν με τα συμφέροντα και τους στόχους της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ μέσω των Αμερικανικών Γωνιών».

Πρόσθεσε δε ότι οι τελευταίες «βρίσκονται σε ιδιαίτερα ισχυρή θέση να επιτυγχάνουν πραγματικό αντίκτυπο σε στρατηγικές περιοχές, καθώς δεν είναι μονάχα εργαλεία δημόσιας διπλωματίας αλλά και πηγή για την υποστήριξη ολόκληρου του εύρους της αμερικανικής πολιτικής και των συμφερόντων μας».

Παραπομπές

1. «Washington Post», 22/9/1991

2. «The New York Times», 1/6/1986

3. 2003 NED Annual Report, σελ. 51

4. «The New York Times», 26/10/2000

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Δημήτρης ΜΑΒΙΔΗΣ

 

«ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ» - ΝED

 Χρηματοδότης «αυθόρμητων» κινημάτων με αμερικανική πατέντα

Νέα αποκαλυπτικά στοιχεία για την οργάνωση - πυλώνα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής και τα παρακλάδια της

Σε προηγούμενο δημοσίευμα (28 - 29/12/2019), αναφερθήκαμε στο ρόλο της οργάνωσης «National Endowment for Democracy» (NED - «Εθνική Επιχορήγηση για τη Δημοκρατία»), ως βραχίονα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής.

Η οργάνωση αυτή, στην πολυετή της θητεία, επιχορηγεί με εκατοντάδες εκατ. δολάρια και παρέχει τεχνογνωσία σε «κινήματα» που πρωτοστατούν σε «πολύχρωμες επαναστάσεις» και κινητοποιήσεις ενάντια σε κυβερνήσεις και καθεστώτα ανά τον κόσμο που δεν ευθυγραμμίζονται με τα συμφέροντα των ΗΠΑ.

«Ο βίος και η πολιτεία» της αμερικανικής αυτής οργάνωσης είναι αποκαλυπτικά για τις μεθόδους παρέμβασης των ΗΠΑ στο εσωτερικό τρίτων χωρών, προκειμένου να προωθούν τα συμφέροντά τους, σε βάρος των λαών, που είναι οι μόνοι αρμόδιοι να αποφασίζουν για το παρόν και το μέλλον τους.

Οι σκοποί και η δράση της ΝED επιβεβαιώνουν ότι κινήματα για τη «δημοκρατία», τις «ελευθερίες» και τα «ανθρώπινα δικαιώματα», που παρουσιάζονται ως «αυθόρμητα», σε χώρες που συγκεντρώνουν έντονα το ενδιαφέρον των ΗΠΑ και άλλων ιμπεριαλιστικών κέντρων, στο πλαίσιο του μεταξύ τους ανταγωνισμού, μόνο τέτοια δεν είναι.

Μέσα από τέτοιες οργανώσεις, η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ αξιοποιεί υπαρκτές αντιθέσεις και τη λαϊκή δυσαρέσκεια σε διάφορες χώρες, για να παρεμβαίνει σε διεργασίες στο κίνημα, για να χειραγωγήσει τέτοιες διεργασίες στην κατεύθυνση αλλαγής κυβερνήσεων και την αντικατάστασή τους από κυβερνήσεις πιο συμβατές με τα αμερικανικά συμφέροντα και λιγότερο φιλικές σε ανταγωνιστές των ΗΠΑ.

Δεν διστάζουν, μάλιστα, να χρησιμοποιούν και αναγνωριστικά με ισχυρούς αγωνιστικούς συμβολισμούς, όπως η γροθιά, το αστέρι και άλλα, σε διάφορες παραλλαγές τους, για να δημιουργούν συνειρμούς, να μπερδεύουν, να προκαλούν συγχύσεις και να εμφανίζουν ένα ριζοσπαστικό προφίλ. Στην πραγματικότητα πρόκειται για μάρκετινγκ.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της βρώμικης δράσης που αναπτύσσει η NED, είναι η χρηματοδότηση του «κινήματος» «Otpor!» στη Γιουγκοσλαβία, για να στηρίξει αντιπολιτευόμενες στον Πρόεδρο Μιλόσεβιτς οργανώσεις και κόμματα, μετά την ιμπεριαλιστική επέμβαση του 1999, που οδήγησε στον πλήρη διαμελισμό της πρώην ενιαίας Γιουγκοσλαβίας.

Η αποστολή του «Otpor!» δεν τελείωσε με την ανατροπή του Μιλόσεβιτς, αλλά συνέχισε τη δράση του και μετά, παίζοντας πλέον τον ρόλο «εκπαιδευτή» και μεταφέροντας «τεχνογνωσία» σε οργανώσεις και «κινήματα» άλλων χωρών, που συνδέονται μέσα από διάφορα κανάλια με την αμερικανική ΝED.

Δίνοντας συνέχεια στο αποκαλυπτικό δημοσίευμα, ο «Ριζοσπάστης» παρουσιάζει σήμερα αναλυτικά την περίπτωση του «Otpor!», τις διασυνδέσεις και τις αποστολές που του ανέθεσε η ΝED στο καινούργιο σκηνικό που δημιούργησαν στα Βαλκάνια, και όχι μόνο, η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και η εγκαθίδρυση της αμερικανοΝΑΤΟικής «ειρήνης» με το πιστόλι στον κρόταφο των λαών.

ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ «OTPOR!» ΚΑΙ CANVAS ΣΤΗΝ ΠΡΩΗΝ ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ

Εξαγωγή τεχνογνωσίας στην οργάνωση «πολύχρωμων επαναστάσεων»

Νέες, αναβαθμισμένες αποστολές μετά την ανατροπή Μιλόσεβιτς και τον πλήρη διαμελισμό της χώρας

Στις 24 Σεπτέμβρη 2000, περίπου έναν χρόνο μετά την ολοκλήρωση των δολοφονικών βομβαρδισμών των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ στη Γιουγκοσλαβία, οι πρόωρες προεδρικές εκλογές στη χώρα σημείωσαν ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά συμμετοχής, 72%.

Ακολούθησε πολιτική κρίση, καθώς ο συνασπισμός της αντιπολίτευσης δεν δέχτηκε το αποτέλεσμα, με βάση το οποίο θα έπρεπε να ακολουθήσει και δεύτερος γύρος, υποστηρίζοντας πως ο υποψήφιός της, Βόισλαβ Κοστούνιτσα, έλαβε την απόλυτη πλειοψηφία, πάνω από το 50,01% των ψήφων.

Η κρίση κορυφώθηκε με τη λεγόμενη «επανάσταση της Μπουλντόζας», στις 5 Οκτώβρη, όταν ο Πρόεδρος Μιλόσεβιτς παραιτήθηκε μετά από επεισοδιακές διαδηλώσεις και την εισβολή διαδηλωτών στο Κοινοβούλιο.

Βασικός ενορχηστρωτής της εκστρατείας ενάντια στον Μιλόσεβιτς ήταν το «κίνημα» «Otpor!» (Αντίσταση!), που συστάθηκε τον Οκτώβρη του 1998 από φοιτητές του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου, με σκοπό την ανατροπή του. Βασική αρχή του «Otpor!» ήταν η «μη βίαιη πάλη» και κεντρικό πολιτικό σύνθημα το «Gotov je» («Εχει τελειώσει»).

Τα κόμματα του συνασπισμού με ηγέτη τον Κοστούνιτσα και κυρίως το «Otpor!» ενισχύθηκαν συνολικά, σύμφωνα με ρεπορτάζ της «Washington Post», από το 1999 με 41 εκατ. δολάρια από τις ΗΠΑ, γεγονός που επιβεβαίωσε δημόσια και η αμερικανική κυβέρνηση.¹

Ο συνασπισμός κομμάτων συγκροτήθηκε τον Οκτώβρη του ίδιου έτους σε συνέδριο που διοργάνωσε στη Βουδαπέστη το National Democratic Institute (NDI), οργάνωση του Δημοκρατικού Κόμματος των ΗΠΑ και ένας εκ των τεσσάρων βασικών πυλώνων της National Endowment for Democracy (NED). Εκεί συμμετείχαν ακτιβιστές και στελέχη κομμάτων της αντιπολίτευσης, που συμφώνησαν στη σύσταση του πολιτικού συνασπισμού με ηγέτη τον Κοστούνιτσα.

Μετά την «επιτυχία» αυτή του «Otpor!», τα δυο ηγετικά στελέχη του, Σρτζα Πόποβιτς και Σλόμπονταν Ντζίνοβιτς, ακολούθησαν διαφορετικές πορείες, με τον πρώτο να εκλέγεται το 2001 βουλευτής με το σοσιαλδημοκρατικό Δημοκρατικό Κόμμα και τον δεύτερο να ιδρύει στο Βελιγράδι την εταιρεία τηλεπικοινωνιών «Mediaworks».

Στη συνέχεια, το «κίνημα» επιχείρησε να μετεξελιχθεί σε πολιτικό κόμμα, συμμετέχοντας στις εκλογές του 2003 στη Σερβία, χωρίς όμως να καταγράψει κάποια αξιόλογη επίδοση (πήρε μόλις το 1,6% των ψήφων). Ενας σοβαρός παράγοντας για το «ξεφούσκωμά» του ήταν τα δημοσιεύματα που συνέδεσαν το «κίνημα» με την αμερικανική χρηματοδότηση σε κόμματα και οργανώσεις της Γιουγκοσλαβίας την περίοδο 1992-2000.

Η NED έθεσε το «Otpor!» στην επετειακή ετήσια έκθεση απολογισμού της για τα 20 χρόνια δράσης με υπερηφάνεια δίπλα στα υπόλοιπα «κινήματα» που οργάνωσε ή στήριξε στην ιστορία της όπου Γης, για την ανατροπή καθεστώτων και κυβερνήσεων που δεν «συντονίζονταν» με την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ. Ανάμεσα σε αυτά και η γνωστή «Αλληλεγγύη» του Λεχ Βαλέσα.

Μια βιομηχανία εξαγωγής «κυβερνητικών αλλαγών»

Διαδηλώνοντας με τα σύμβολα του «Otpor!» στην Αίγυπτο, το 2007

Η συσσωρευμένη τεχνογνωσία δεκαετιών που απέκτησαν από τις ΗΠΑ μέσω της NED οι Σέρβοι του «Otpor!», δεν πήγε στράφι την περίοδο που ακολούθησε.

Ετσι, στα τέλη του 2003, ο Πόποβιτς μαζί με τον πρώην συνεργάτη του στο «Otpor!», Ιβάν Μάροβιτς, δημιούργησαν στο Βελιγράδι το «Κέντρο Εφαρμοσμένης Μη βίαιης Δράσης και Στρατηγικής» (Center for Applied Nonviolent Action and Strategies - CANVAS). Βασικά στελέχη αυτού του «κέντρου εκπαίδευσης πολιτικών ακτιβιστών» είναι άλλοι δύο πρώην πρωταγωνιστές του «Otpor!», ο προαναφερθείς Τζίνοβιτς και ο Σίνισα Σίκμαν.

Η δραστηριότητά τους δεν αποτελεί μυστικό. Οι παραπάνω «εκπαιδευτές» έχουν δώσει κατά καιρούς πολυάριθμες συνεντεύξεις για το πώς εκπαιδεύουν τους οργανωτές «κινημάτων» «υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας». Σύμφωνα με τους ίδιους, έχουν εκπαιδεύσει «πολιτικούς ακτιβιστές» σε περίπου 50 χώρες, σημειώνοντας ιδιαίτερη «επιτυχία»:

·       Το 2003 στη Γεωργία, όπου το «κίνημα» «Kmara!» («Αρκετά») πυροδότησε τη λεγόμενη «επανάσταση των Ρόδων», που αντικατέστησε τον Πρόεδρο Σεβαρντνάτζε.

·       Το 2004 στην Ουκρανία, το αντίστοιχο «Pora!» («Ηρθε η ώρα») αποτέλεσε την κινητήρια δύναμη της «Πορτοκαλί επανάστασης».

·       Στον Λίβανο, επίσης, οι «μαθητές» του CANVAS έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην «επανάσταση των Κέδρων».

·       Το 2007 στην Αίγυπτο, της «Αραβικής άνοιξης», η ανατροπή του Χόσνι Μουμπάρακ «χρεώθηκε» μεταξύ άλλων και στο «Κίνημα της 6ης Απριλίου», του οποίου κύρια μέλη, όπως ο Mohamed Adel, παρακολούθησαν τα «μαθήματα» του CANVAS στο Βελιγράδι.²

Με παραλλαγή των ίδιων συμβόλων, σε διαδήλωση στον Λίβανο (από ιστοσελίδα σχετική με τις δράσεις της «Otpor!»)

Σήμερα, το CANVAS διατηρεί δραστηριότητα σε Βιρμανία, Βενεζουέλα, Ζιμπάμπουε, Σουαζιλάνδη, Συρία, Σουδάν, Αίγυπτο, Σομαλιλάνδη, Τυνησία και Λευκορωσία, αλλά και στο Ιράν, όπου όμως το λεγόμενο «Πράσινο Κίνημα» για την «αποκατάσταση της Δημοκρατίας» το 2009 δεν κατάφερε να πετύχει την ανατροπή του Αχμαντινετζάντ.

Η μετεξέλιξη σε ...ακαδημία «μη βίαιων» κινημάτων

Από το 2008, το CANVAS συνεργάζεται με το τμήμα Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου, ενώ ακολούθησαν συνεργασίες με διάφορα πανεπιστήμια των ΗΠΑ, όπως το Columbia, η Νομική Σχολή του Χάρβαρντ και πολλά άλλα.

Στην ιστοσελίδα του «κέντρου εκπαίδευσης» μπορεί κανείς να βρει πολυάριθμα άρθρα και συνεντεύξεις των «εκπαιδευτών», ακόμα και τα εγχειρίδια εκπαίδευσης των «ακτιβιστών» που οργάνωσαν και οργανώνουν τις διάφορες «χρωματιστές επαναστάσεις».

Κάποια από αυτά είναι μεταφρασμένα σε μέχρι και 19 γλώσσες, όπως το «50 κρίσιμα σημεία της μη βίαιης πάλης» και το «Εγχειρίδιο δουλειάς με ακτιβιστές», το οποίο αποτελεί τη συμπυκνωμένη έκδοση του βασικού εγχειριδίου διδασκαλίας τους, τον «Οδηγό για την αποτελεσματική μη βίαιη πάλη».

 

Ουκρανία: «Πορτοκαλί επανάσταση» με τις σημαίες της «Pora!»

«Εγχειρίδιο για τη Μη Βίαιη Αντίσταση» του Τζιν Σαρπ, ιδρυτή του αμερικανικού Ιδρύματος «Albert Einstein».

Η πρακτική της «μη βίαιης αντίστασης» συνίσταται στην επίτευξη κοινωνικοπολιτικών στόχων μέσω συμβολικών διαμαρτυριών, άρνησης για συνεργασία σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο, κοινωνικής ανυπακοής και άλλων μεθόδων χωρίς τη χρήση φυσικής βίας.

Ο Τζιν Σαρπ έχει προσδιορίσει 198 μεθόδους «μη βίαιης» αντίστασης που μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την άμυνα, όπως τονίζεται, μιας χώρας από επεμβάσεις, δικτατορίες ή και την αμφισβήτηση κοινωνικών συστημάτων.

Μερικά απ' αυτά είναι απεργίες πείνας, παράλυση των μέσων συγκοινωνιών, κοινωνική ανυπακοή, δημοσίευση παράνομων εφημερίδων, ανυπακοή φοιτητική, διαδηλώσεις παιδιών, μεμονωμένες και μαζικές παραιτήσεις.

Σε άρθρο του, το περιοδικό «Foreign Policy» μετέφερε τη συζήτηση με τον Μάροβιτς, ο οποίος είχε πάψει τότε να δουλεύει ως εκπαιδευτής του CANVAS. Μιλώντας για το πόσο «αυθόρμητες» είναι τελικά οι συγκεκριμένες «επαναστάσεις», σχολίασε πως «φαίνεται πως ο κόσμος απλά κατέβηκε στους δρόμους. Αλλά είναι το αποτέλεσμα μηνών ή χρόνων προετοιμασίας. Είναι μια πολύ βαρετή δουλειά μέχρι ένα σημείο, όταν μπορείς πλέον να οργανώνεις μαζικές κινητοποιήσεις ή και απεργίες. Αν σχεδιαστούν προσεκτικά, από τη στιγμή που αρχίζουν, η ολοκλήρωσή τους είναι ζήτημα βδομάδων».³

 

Γυναίκες διαδηλώνουν στο Σουδάν (από ιστοσελίδα του CANVAS, που επιχειρηματολογεί υπέρ της μεγαλύτερης εμπλοκής των ΗΠΑ στις εξελίξεις στη χώρα)

Ταχύρρυθμα σεμινάρια

Η εκπαίδευση των «ακτιβιστών» αποτελείται από 20 μαθήματα, που διαρκούν από 6 έως 13 μέρες, είτε στο Βελιγράδι, είτε και σε άλλες χώρες και χωρίζεται σε 3 τομείς: Θεωρία, Στρατηγική και Πρακτικές.

Περιλαμβάνουν όλα τα «καίρια σημεία οργάνωσης ενός κινήματος», από γενικές κατευθύνσεις, όπως τον στρατηγικό σχεδιασμό και τις αρχικές δράσεις, ζητήματα διαχείρισης ανθρώπινων και υλικών πόρων, τρόπους ανεύρεσης χρηματοδότησης, μέχρι και συγκεκριμένες οδηγίες διαχείρισης της ψυχολογίας των μαζών και αντίδρασης στην αναμενόμενη κρατική καταστολή, συμβουλές για τον βαθμό μυστικότητας της οργάνωσης και διαμόρφωσης «κουλτούρας ασφάλειας», τον ρόλο «ξένων υπηκόων» στο κίνημα, μεθόδους στρατολογίας και εκπαίδευσης μελών καθώς και υποθετικά σενάρια και ασκήσεις.

Ιδιαίτερο βάρος δίνεται στο επικοινωνιακό προφίλ των «κινημάτων», τα οποία στοχεύουν σε πρώτο στάδιο κυρίως σε νέους, μαθητές, φοιτητές αλλά και εκπαιδευτικούς.

Τα σύμβολα και οι μέθοδοι που εφαρμόζονται πρέπει να είναι «πιασάρικα», τονίζουν οι εκπαιδευτές του CANVAS. Η ασπρόμαυρη γροθιά που αποτελούσε το σύμβολο του «Otpor!» χρησιμοποιήθηκε απαράλλαχτη από τους «μαθητευόμενους» σε Αίγυπτο και Γεωργία ή με διάφορες παραλλαγές της αλλού, όπως στη Βενεζουέλα το 2007.

Αλλο ένα κοινό αποτελεί η χρήση «εναλλακτικών - κωμικών» μορφών, στο πρότυπο που το «Otpor!» χρησιμοποίησε τα σκετς της διάσημης βρετανικής σειράς «Monty Pythons» στη Γιουγκοσλαβία.

«Στόχος των βίαιων μορφών πάλης», όπως μεταξύ άλλων οι τρομοκρατικές επιθέσεις και η διενέργεια συμβατικών πολέμων, αναφέρει το εγχειρίδιό τους, είναι η κατάκτηση της πολιτικής εξουσίας. «Η Στρατηγική μη βίαιη πάλη αποτελεί μια αποτελεσματική εναλλακτική των παραπάνω, με στόχο την κατάκτηση της πολιτικής εξουσίας ή την άρνησή της σε κάποιον άλλο».

Αυτό που ο Πόποβιτς και οι συνεργάτες του έμαθαν από την πείρα τους, ήταν πως τα «κινήματα» που έστησαν ήταν «μίας χρήσης». Οπως γράφουν στο εγχειρίδιό τους, ο στόχος και τα συνθήματα των «κινημάτων» τους, για να πετύχουν την αναγκαία αποτελεσματικότητα, χρειάζονται την ενότητα ενός συνασπισμού κομμάτων και οργανώσεων με έναν κοινό στόχο, «ένα πρόσωπο ή μια συγκεκριμένη πολιτική».

Μετά την επίτευξη του στόχου τους, την ανατροπή για παράδειγμα ενός Προέδρου ή μιας κυβέρνησης, τα «κινήματα» αυτά χάνουν τη δυναμική τους σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Η συνεργασία με αξιωματούχους των ΗΠΑ

Ρόλο - κλειδί στην αφετηρία του CANVAS φέρεται να έπαιξε ο Ρίτσαρντ Μάιλς, επικεφαλής της διπλωματικής αποστολής των ΗΠΑ στη Γιουγκοσλαβία την περίοδο 1996 - 1999 και μετέπειτα πρέσβης των ΗΠΑ στη Γεωργία (2002 - 2005, την περίοδο δηλαδή που πραγματοποιήθηκε η «επανάσταση των Ρόδων»).

Σε άρθρο του «The Guardian», το Νοέμβρη του 2004, για την εμπλοκή των ΗΠΑ στα γεγονότα στο Κίεβο⁴, ο Αμερικανός διπλωμάτης συνδέεται με το «Otpor!» και το CANVAS, ενώ αναφέρεται πως οι βασικές αμερικανικές υπηρεσίες που εμπλέκονται με αυτές τις εκστρατείες είναι τα δύο ινστιτούτα του Ρεπουμπλικανικού και του Δημοκρατικού Κόμματος των ΗΠΑ (NDI & IRI), που λαμβάνουν χρηματοδότηση από την NED, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, η «USAid», η ΜΚΟ «Freedom House» και η «Open Society Foundations» που ίδρυσε ο γνωστός επιχειρηματίας Τζορτζ Σόρος.

Τη χρηματοδότηση από τις παραπάνω πηγές αποδεικνύει και εσωτερικό ενημερωτικό σημείωμα για το CANVAS, της εταιρείας «Stratfor», που διέρρευσε το 2013 από την πλατφόρμα «WikiLeaks». Η «Stratfor» είναι μια ιδιωτική «εταιρεία πληροφοριών και διαχείρισης κρίσεων» στις ΗΠΑ, που παρέχει πολιτικές, οικονομικές και στρατηγικές αναλύσεις και εκτιμήσεις σε μονοπωλιακούς ομίλους, αλλά και σε κυβερνήσεις.

Στο σημείωμα προστίθενται στους υποστηρικτές του CANVAS και άλλα «ευαγή ιδρύματα» των ΗΠΑ, όπως το Ιδρυμα «Albert Einstein», ενώ υπογραμμίζεται πως τα μέλη του «ίσως έλαβαν χρηματοδότηση και εκπαίδευση από τη CIA κατά τη διάρκεια του αγώνα ενάντια στον Μιλόσεβιτς», προσθέτοντας πως «ο Σίνισα Σίκμαν, ένας από τους βασικούς εκπαιδευτές του "Otpor!", έχει αναφέρει μία φορά πως η οργάνωσή του έλαβε άμεση υποστήριξη από τη CIA».

Ο Πόποβιτς φέρεται να ήρθε σε επαφή με τη «Stratfor» για πρώτη φορά το 2007, μετά από ανάλυση της εταιρείας στην οποία αναφερόταν πως το CANVAS υποδέχτηκε στο Βελιγράδι στις 5/10/2005 πέντε φοιτητές από τη Βενεζουέλα για να τους εκπαιδεύσει ώστε να ανατρέψουν τον Ούγκο Τσάβες, εκθειάζοντας τη δράση των Σέρβων: «Οταν θα δεις φοιτητές σε 5 πανεπιστήμια της Βενεζουέλας να πραγματοποιούν ταυτόχρονα διαδηλώσεις, τότε θα ξέρεις πως η εκπαίδευση έχει τελειώσει και η αληθινή δουλειά έχει ξεκινήσει»⁵.

Στο ίδιο σημείωμα αναφέρεται πως το ενδιαφέρον στη συνεργασία με τον Πόποβιτς και το CANVAS βρίσκεται στο ότι οι Σέρβοι «μπορούν να αποτελέσουν μεγάλη πηγή επαφών. Εχουν συναντηθεί με τις περισσότερες φοιτητικές αντικαθεστωτικές οργανώσεις που έχουν σημασία (...) Μπορούμε επίσης (σ.σ. μέσω αυτών) να αποκτήσουμε καλύτερη εικόνα για το ποιος από τις ΗΠΑ χρηματοδοτεί αυτού του τύπου τις οργανώσεις».

Οπως είναι αναμενόμενο, οι διαθέσιμες πληροφορίες γύρω από τις λεπτομέρειες της δράσης, της υποστήριξης και χρηματοδότησης τέτοιων οργανώσεων μπορούν να είναι ανακριβείς, αποπροσανατολιστικές, αρκετές φορές ακόμα και σκιώδεις. Η ύπαρξή τους, ακόμα και η «περηφάνια» για τη σύστασή τους, δείχνει πολλά για το εύρος και τις μεθόδους παρέμβασης ιμπεριαλιστικών κρατών όπως οι ΗΠΑ στις εξελίξεις του εσωτερικού τρίτων χωρών για την προώθηση των συμφερόντων τους.

Ο τρόπος λειτουργίας του CANVAS δεν είναι κάτι πρωτοποριακό. Αντίστοιχες επεξεργασίες - εγχειρίδια, για παράδειγμα, παράγουν με μεγάλη ένταση σχεδόν όλοι οι οργανισμοί που σχετίζονται με την NED, με αντίστοιχες θεματικές. Τέτοια είναι λόγου χάρη το εγχειρίδιο διαχείρισης επικοινωνιακών κρίσεων για πολιτικά κόμματα και το «Βιβλίο στρατηγικής για την κυβερνοασφάλεια προεκλογικών εκστρατειών», που γράφτηκαν με την υποστήριξη των NDI και IRI.

Ριζοσπάστης

Σάββατο 28 Δεκέμβρη 2019 - Κυριακή 29 Δεκέμβρη 2019

https://www.rizospastis.gr/page.do?publDate=28/12/2019&id=17744&pageNo=18

Σάββατο 4 Γενάρη 2020 - Κυριακή 5 Γενάρη 2020

 «ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ» - ΝED

https://www.rizospastis.gr/page.do?publDate=4/1/2020&id=17745&pageNo=8