Στρατηγική πρόληψης για τον κορονοϊό στις στρατιωτικές μονάδες

Οι αλλεπάλληλες Ερωτήσεις του ΚΚΕ στη Βουλή, με βάση έγγραφα της Πανελλαδικής Ομοσπονδίας Ενώσεων Στρατιωτικών, αλλά και οι μαρτυρίες σε πολλές επιστολές στρατευμένων, αναδεικνύουν επικίνδυνες καταστάσεις και σοβαρότατες ελλείψεις - παραλείψεις σχετικά με την υγεία και την ασφάλεια τόσο των φαντάρων όσο και των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων που υπηρετούν σε στρατόπεδα.

Είναι επομένως επιτακτική ανάγκη να ληφθούν άμεσα μέτρα για ασφαλείς συνθήκες διαβίωσης - εκπαίδευσης, για την ασφάλεια μέσων και εγκαταστάσεων για τους στρατευμένους και τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων. Εδώ δεν χωρούν προχειρότητες και οικονομίες. Χρειάζεται άμεσα κεντρικός σχεδιασμός μέτρων ατομικής και συλλογικής προστασίας με βάση τις επιστημονικές οδηγίες.
Πρώτα απ' όλα πρέπει να συσταθεί άμεσα σε κάθε στρατόπεδο επιτροπή ελέγχου καταγραφής και επιτήρησης, απαρτιζόμενη από τους υπάρχοντες γιατρούς και υγειονομικό προσωπικό, γιατρούς και υγειονομικούς που τυχόν υπηρετούν τη θητεία τους, ιδιώτες γιατρούς του ΕΟΠΥΥ (παθολόγους, πνευμονολόγους, καρδιολόγους, μοναδολόγους, γενικής ιατρικής) που βρίσκονται στην πόλη του στρατοπέδου και, αν χρειάζεται, ειδικά εκπαιδευμένους φαντάρους.
Εργο της επιτροπής είναι η καταγραφή και επιτήρηση της κατάστασης, ο τακτικός έλεγχος όλων των εμπλεκόμενων στο στρατόπεδο (φαντάρων, στελεχών Ενόπλων Δυνάμεων και λοιπών εργαζομένων), προκειμένου να διαπιστωθούν κρούσματα κορονοϊού, να ληφθεί πλήρες ιστορικό (βήχας, πυρετός, πονόλαιμος κ.λπ.) και να διενεργηθεί το σχετικό τεστ.
Ο χώρος όπου θα γίνονται οι εξετάσεις θα πρέπει να είναι ξεχωριστός και ανεξάρτητος από το γενικό ιατρείο του στρατοπέδου. Η επιτροπή πρέπει να έχει στη διάθεσή της όλο τον απαραίτητο εξοπλισμό (στηθοσκόπια, θερμόμετρα, οξύμετρα κ.λπ.) και να είναι εφοδιασμένη με μέσα ατομικής προστασίας υψηλής αποτελεσματικότητας, όπως στολές που καλύπτουν όλα τα μέλη του σώματος και το κεφάλι, γυαλιά, μάσκες Ν95 ή Μ5, καθώς και απολυμαντικά - αντισηπτικά υλικά.

Τα τυχόν κρούσματα θα πρέπει να μεταφέρονται άμεσα σε στρατιωτικό νοσοκομείο. Μέχρι την απομάκρυνσή τους να απομονώνονται σε κατάλληλο και ασφαλή χώρο σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ, με άμεση ιχνηλάτηση της πορείας τους. Η επαφή και η περίθαλψη μέχρι την απομάκρυνση από τη μονάδα να γίνονται μόνο με το κατάλληλο προσωπικό και με εφαρμογή όλων των μέτρων προστασίας.

Οι πιθανοί ασυμπτωματικοί φορείς, ή όσοι παρουσιάζουν ήπια συμπτώματα και βρεθούν θετικοί στο τεστ, πρέπει να απομονώνονται σε ειδικά διαμορφωμένο δωμάτιο (καραντίνα) με ιατρική παρακολούθηση για 14 μέρες.
Να εξευρεθούν και να επιταχθούν κατάλληλοι χώροι (ξενοδοχεία, ξενώνες κ.λπ.) ώστε να μεταφερθεί αριθμός φαντάρων και να αποσυμφορηθούν οι θάλαμοι. Τα εναπομείναντα κρεβάτια στο θάλαμο να απέχουν αρκετά μεταξύ τους (τουλάχιστον τρία μέτρα) και να μένουν διαρκώς ανοιχτά αντικριστά παράθυρα για τον αποτελεσματικό αερισμό των θαλάμων.
Να απολυμανθούν όλοι οι χώροι από επαγγελματικά συνεργεία και ακολούθως να γίνονται καθημερινά σφουγγάρισμα, καθαρισμός και απολύμανση όλων των επιφανειών πολλές φορές, ανάλογα με τη χρήση, από κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό. Τόσο τα δάπεδα όσο και οι λοιπές επιφάνειες θα πρέπει πρώτα να καθαρίζονται με υγρό σαπούνι για την απομάκρυνση των ρύπων και στη συνέχεια να απολυμαίνονται με διάλυμα χλωρίνης σε νερό (αναλογία 1:10).
Να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή σε επιφάνειες που αγγίζονται συχνά, όπως κάγκελα κρεβατιών, πόμολα, πάγκοι, φοριαμοί κ.λπ. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται σε κοινόχρηστους χώρους συνάθροισης, όπως ΚΨΜ, εστιατόρια κ.λπ., όπου γίνεται και ανταλλαγή χρημάτων. Το απασχολούμενο εκεί προσωπικό πρέπει να φορά μάσκα και γάντια βιομηχανικού τύπου (μαύρα) και τα κέρματα να απολυμαίνονται άμεσα. Οι εξυπηρετούμενοι πρέπει να απολυμαίνουν τα χέρια με αντισηπτικό αμέσως μετά από κάθε δοσοληψία.
Πρέπει να χρησιμοποιούνται διαφορετικοί κουβάδες και σφουγγαρίστρες για κάθε χώρο (θάλαμο, τουαλέτα, γραφείο κ.λπ.) καθώς και διαφορετικές λεκάνες και πανιά για τις υπόλοιπες επιφάνειες. Χρειάζεται μεγάλη προσοχή ώστε να μην αναμειγνύονται το σαπουνόνερο του σφουγγαρίσματος με χλωρίνη, διότι η χλωρίνη αδρανοποιείται παρουσία σαπουνιού και βιολογικών υγρών.

Στα εστιατόρια να χρησιμοποιούνται είδη μίας χρήσης (πιάτα, ποτήρια κ.λπ.) και χαρτοπετσέτες, τα οποία θα πετιούνται σε πλαστικές σακούλες απορριμμάτων αμέσως μετά τη χρήση τους. Δίπλα στους νιπτήρες να υπάρχουν χειροπετσέτες τοποθετημένες στην ειδική κλειστή συσκευή που αναρτάται στον τοίχο, καθώς και υγρό σαπούνι σε διανεμητές (dispenser). Απαγορεύεται η χρήση πλακών σαπουνιού, μέσω των οποίων μπορούν να μεταφερθούν μικρόβια.

Στους λουτήρες και στις τουαλέτες να γίνεται προσεκτική απολύμανση με διάλυμα χλωρίνης 1:10 μετά από κάθε χρήση. Να υπάρχουν χαρτί υγείας, υγρό σαπούνι για το πλύσιμο, χάρτινες πετσέτες μίας χρήσης.
Ολα τα χάρτινα είδη και τα είδη μίας χρήσης να συλλέγονται σε σακούλες απορριμμάτων, οι οποίες αφού κλείσουν καλά θα απομακρύνονται άμεσα από τους χώρους και θα τοποθετούνται στους ειδικούς κλειστούς κάδους. Οι ασχολούμενοι με αυτήν τη διαδικασία πρέπει να φορούν πάντα γάντια.
Να χορηγηθούν σε όλους μέσα ατομικής προστασίας (γάντια, μάσκες, ατομικά φιαλίδια με αντισηπτικό). Να γίνει εκπαίδευση σχετικά με τη χρήση των γαντιών, μετά την απομάκρυνση των οποίων είναι απαραίτητο το πλύσιμο των χεριών με υγρό σαπούνι με διάρκεια τουλάχιστον 30 δευτερολέπτων.
Σε κάθε θάλαμο να υπάρχει ένας αριθμός διανεμητών μεγάλου μεγέθους με αντισηπτικό ανάλογος με τον αριθμό των διαμενόντων. Εκτιμάται ότι ένας διανεμητής κάθε δέκα άτομα αρκεί, αφού θα διανέμονται κάθε τρεις - τέσσερις μέρες τα μικρά ατομικά φιαλίδια για άμεση χρήση. Επίσης, σε κάθε χώρο γραφείου, αίθουσα, τουαλέτες, λουτήρες κ.λπ. είναι απαραίτητη η ύπαρξη διανεμητών με αντισηπτικό ανάλογα με τον αριθμό των ατόμων.
Στην είσοδο κάθε χώρου να τοποθετηθεί τάπητας εμποτισμένος με απολυμαντικό υλικό (χλωρίνη 1:10), που θα αλλάζει τακτικά, ώστε να μη μεταφέρεται ο ιός στα δάπεδα των χώρων. Στις εισόδους - εξόδους των μονάδων να υπάρχει νοσηλευτικό προσωπικό με κατάλληλο εξοπλισμό θερμομέτρησης, ατομικής απολύμανσης (απολυμαντικά υγρά) και ατομικής προστασίας (μάσκες, γάντια) τόσο για τους εισερχόμενους όσο και για τους εξερχόμενους.

Να γίνουν καθαρισμός και απολύμανση των συστημάτων αερισμού, ιδιαίτερα στα πλοία. Εξειδικευμένη μέριμνα απαιτείται για λήψη μέτρων, ιατρική φροντίδα και υποστήριξη των πληρωμάτων των πολεμικών πλοίων, των υποβρυχίων και των μικρών πλοίων του Πολεμικού Ναυτικού προ απόπλου ή εν πλω. Να επιταχθούν οχήματα μεταφοράς από και προς τα στρατόπεδα, ώστε να μειωθεί ο συνωστισμός κατά τη μεταφορά φαντάρων και προσωπικού ανά όχημα.

Να εξασφαλιστεί άμεσα το απαραίτητο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό στις μονάδες και στα στρατιωτικά νοσοκομεία. Να επιταχθούν άμεσα κλίνες ΜΕΘ, κρεβάτια, χειρουργεία και εργαστηριακά κέντρα ιδιωτικών νοσοκομείων. Να επιταχθούν ιδιώτες γιατροί προκειμένου να στελεχώσουν όλες τις μονάδες, τα στρατιωτικά νοσοκομεία και τις κινητές νοσοκομειακές υποδομές εκστρατείας.
Η επιτροπή ελέγχου, καταγραφής και επιτήρησης πρέπει να επιβλέπει τη σχολαστική τήρηση των μέτρων. Επίσης θα πρέπει να συνεδριάζει τακτικά, να εκτιμά την κατάσταση και να τροποποιεί τα προτεινόμενα μέτρα συλλογικής και ατομικής υγιεινής, διότι ο Cοvid-19, του οποίου την επιδημιολογική συμπεριφορά δεν γνωρίζουμε ακόμα επαρκώς, είναι ένας ιός που συνεχώς μεταλλάσσεται, είναι πολύ μεταδοτικός, με πολλούς ασυμπτωματικούς φορείς και άρα επικίνδυνος. Κατόπιν ενημέρωσής της από τον ΕΟΔΥ και τον ΠΟΥ, η επιτροπή θα μπορεί να ισχυροποιεί τα μέτρα ανάλογα με την πορεία και την εξάπλωση του Covid-19.
Εκτός από τα μέτρα πρόληψης και προστασίας, έχει ιδιαίτερη σημασία η ισχυροποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος των στρατευμένων και των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων που υπηρετούν στα στρατόπεδα. Το καθημερινό διαιτολόγιο θα πρέπει να περιέχει τροφές άριστης ποιότητας, πλούσιες σε πρωτεΐνες, άφθονα λαχανικά και φρούτα. Συμπληρωματικά θα πρέπει να χορηγείται τακτικά βιταμίνη C.

Ολα τα παραπάνω μέτρα θα πρέπει να τηρούνται σχολαστικά κατά τη διάρκεια της επιδημίας, αλλά στην πλειοψηφία τους και μετά από αυτήν. Γιατί τα παιδιά του ελληνικού λαού, όπου κι αν υπηρετούν ή εργάζονται, δεν είναι αναλώσιμα.

Μαρία ΠΑΡΑΛΙΚΑ
Δρ. πολιτικός μηχανικός με εξειδίκευση στην Υγιεινή και Ασφάλεια της Εργασίας, συνταξιούχος καθηγήτρια του ΠΑΔΑ
Ευαγγελία Ηλία ΞΗΡΟΥΧΑΚΗ
Συνταξιούχος αναπληρώτρια καθηγήτρια Eπιδημιολογίας του ΕΚΠΑ