Προετοιμασία εδάφους...

Λίγα 24ωρα πριν την άφιξη Μητσοτάκη στο Ισραήλ, μία ανάλυση στο ισραηλινό «Begin-SADAT Center for Strategic Studies» τόνιζε ότι 30 χρόνια μετά την εγκαθίδρυση των μεταξύ τους διπλωματικών σχέσεων, «Ελλάδα και Ισραήλ θα μπορούσαν να καθοδηγήσουν μια προσεκτική πρωτοβουλία που θα εξυπηρετούσε τα δικά τους συμφέροντα όπως και αυτά των εταίρων τους στην Ανατολική Μεσόγειο: Μια συζήτηση για τους όρους κάτω από τους οποίους το "Φόρουμ για το Αέριο στην Ανατολική Μεσόγειο" θα μπορούσε να γίνει πιο περιεκτικό, με την πιθανότητα ενός πολυμερούς διαλόγου με την Τουρκία. Μια τέτοια διπλωματική ευρηματικότητα Αθήνας και Ιερουσαλήμ θα αναδείκνυε όχι μόνο τον ηγετικό τους ρόλο στην περιοχή, αλλά και την αφοσίωσή τους στην εξεύρεση πρακτικών λύσεων σε μια περίοδο κατά την οποία οι ενεργειακές τιμές είναι πολύ χαμηλές εξαιτίας της Covid-19». Θυμίζουμε ότι στο συγκεκριμένο Φόρουμ - που λειτουργεί υπό την «αιγίδα» των ΗΠΑ - συμμετέχουν το Ισραήλ, η Αίγυπτος, η Ιταλία, η Ελλάδα, η Ιορδανία και η Παλαιστίνη.

* * *

Η ίδια ανάλυση καταγράφει τη «μεγάλη πρόοδο» που έχει επιτευχθεί στις σχέσεις Ισραήλ - Ελλάδας και τονίζει ότι «είναι καιρός νέα θέματα να μπουν στην ατζέντα» της ελληνο-ισραηλινής συνεργασίας. Στο σημείο αυτό προστίθεται ως καθοριστικός παράγοντας το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για συμμετοχή της Τουρκίας σε τέτοια σχήματα «διαλόγου και συνεργασίας». Η ανάλυση θυμίζει τις σχετικές επισημάνσεις του Αμερικανού πρέσβη Τζ. Πάιατ στην Αθήνα, αλλά και το γεγονός ότι η αμερικανική πλευρά δεν έχει ευθέως καταδικάσει το ανυπόστατο σύμφωνο Τουρκίας - Λιβύης, τονίζοντας μάλιστα ότι «η Αγκυρα είναι απογοητευμένη (από τον αποκλεισμό της από το Φόρουμ) και θεωρεί το σχήμα μη ρεαλιστικό, μία αξιολόγηση με την οποία δεν διαφωνεί εντελώς η Ουάσιγκτον». Ακόμα κι αν δεν γίνει δημόσια γνωστή, είναι βέβαιο ότι η συζήτηση Μητσοτάκη - Νετανιάχου στην Ιερουσαλήμ για το ρόλο της Τουρκίας στην περιοχή περιελάμβανε και τέτοιες πλευρές, με δεδομένο το «ενδιαφέρον» του Ισραήλ για επαναπροσέγγιση με την Τουρκία, αλλά κυρίως το αμερικανοΝΑΤΟικό πλαίσιο μέσα στο οποίο αναπτύσσονται οι σχέσεις Ισραήλ - Ελλάδας - Τουρκίας και προωθούνται διευθετήσεις με αιχμή τα Ενεργειακά, απέναντι στο σχεδιασμό Ρωσίας και Κίνας.

* * *

Αποκαλυπτική ως προς αυτό είναι και η ομιλία που έκανε την περασμένη βδομάδα στις ΗΠΑ ο Γκλεν Χάουαρντ, πρόεδρος του ιδρύματος «Jamestown» (αμερικανική «δεξαμενή σκέψης»), για την ανάγκη να οικοδομηθεί μια στενότερη σχέση ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Τουρκία, ενάντια στην «ατζέντα της Ρωσίας στην Ανατολική Μεσόγειο και να ξανασκεφτούν τον δικό τους ρόλο σε όλη την περιοχή». Σύμφωνα με εκτενείς ανταποκρίσεις στα τουρκικά ΜΜΕ, ο Χάουαρντ σημείωσε ότι η Τουρκία χρησιμοποίησε «πολύ αποτελεσματικά» τις «ευκαιρίες της στην περιοχή και έκανε τολμηρές κινήσεις απέναντι στη Ρωσία για να προστατέψει τα δικά της δικαιώματα», ενώ πρόσθεσε: «Η Ανατολική Μεσόγειος έχει αναντικατάστατη σημασία για την Τουρκία. Γι' αυτό αναλαμβάνει ρόλο στη Λιβύη. Οπως έκαναν στην Κύπρο, θα εναντιώνονταν σε οποιονδήποτε θα τους προκαλούσε. Γι' αυτό πρέπει να δούμε πόσο κρίσιμη είναι η κατάσταση και πρέπει να αντιληφθούμε ποια είναι τα συμφέροντα της Τουρκίας. Πρέπει να αποδεχτούμε την απόφαση της Τουρκίας να αναλάβει ρόλο στο μέλλον της Ανατολικής Μεσογείου και να ξανασκεφτούμε τον δικό μας ρόλο στην περιοχή...».

* * *

Η συχνότητα και η ένταση με την οποία γράφονται και αναπαράγονται τέτοιες αναλύσεις τον τελευταίο καιρό, φανερώνουν προετοιμασία εδάφους για εξελίξεις, από τις οποίες δεν έχουν τίποτα να περιμένουν ο ελληνικός, ο τουρκικός και οι άλλοι λαοί. Σε κάθε περίπτωση, επιβεβαιώνεται ότι η βαθύτερη εμπλοκή της Ελλάδας στα σχέδια ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ φέρνει πιο κοντά το ενδεχόμενο μιας εφ' όλης της ύλης διευθέτησης των διαφορών με την Τουρκία, με τρόπο που να ικανοποιούνται οι διεκδικήσεις της στην περιοχή και να διασφαλίζεται η ΝΑΤΟική συνοχή, στόχο τον οποίο μοιράζεται και προωθεί η ελληνική αστική τάξη, με την κυβέρνηση και όλα τα κόμματά της, παζαρεύοντας επικίνδυνες συμφωνίες με αμερικανοΝΑΤΟική ομπρέλα, που περιλαμβάνουν και τη συνεκμετάλλευση του Αιγαίου και της Ανατ. Μεσογείου. Η επίσκεψη Μητσοτάκη στο Ισραήλ, πίσω από τις τυμπανοκρουσίες και τα πανηγύρια για την «εμβάθυνση των διμερών σχέσεων» και τη «στήριξη στα ελληνικά συμφέροντα», εντάσσεται σ' αυτό το μεγάλο παζάρι και επιδρά στις εξελίξεις, απέναντι στις οποίες δεν χωράει κανένας εφησυχασμός.