Το «Μαντολίνο» και τα παρεπόμενά του

Το «Μαντολίνο» και τα παρεπόμενά του

Είναι γνωστό πια πως ο Λουί Ντε Μπερνιέρ με «Το μαντολίνο του λοχαγού Κορέλι»ασχημόνησε κατά της Εθνικής Αντίστασης και ιδιαίτερα της Κεφαλονιάς.

Οταν το 1995 κυκλοφόρησε αυτό το βιβλίο, έγραψα πως η «άποψή» του για την Εθνική Αντίσταση ξεπερνά την αγγλική άποψη για το ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ, που παρουσίαζε στο Κάιρο τον Αρη σαν «προπολεμικό εγκληματία του κοινού Ποινικού Δικαίου» και την άποψη της Ιντέλιτζενς Σέρβις για το ΕΑΜ - ΕΛΑΣ. Οτι έχει την άποψη της Γκεστάπο, όπως εξακολουθώ να υποστηρίζω αταλάντευτα. Οι αποκαλύψεις που επακολούθησαν το επιβεβαιώνουν πλήρως.

Ο Ελληνας εκδότης του βιβλίου απέκρυψε από τους αναγνώστες τη λίστα των πληροφοριοδοτών του Μπερνιέρ, που υπήρχε στην αγγλική έκδοση. Γιατί άραγε; Επίσης αφαίρεσε το πιο «ακραίο» κεφάλαιο, για «να μη δυσαρεστήσει πολύ τους Ελληνες αριστερούς», όπως λέγεται. Αλλά στον αχαλίνωτο συκοφαντικό οχετό του Μπερνιέρ δεν υπάρχει «ακραίο» κεφάλαιο. Ολο του το βιβλίο είναι ακραία συκοφαντία.

Σχετικά με το φιλμ που γυρίζεται στην Κεφαλονιά, ύστερα από έντονες αντιδράσεις για την κακοποίηση της ελληνικής και κεφαλονίτικης Ιστορίας από τον Μπερνιέρ, δόθηκαν διαβεβαιώσεις πως το σενάριο «περιορίζεται στο ερωτικό ρομάντζο του Κορέλι με την Πελαγία» και «δεν κακοποιεί την Ιστορία».

Προσωπικά δυσπιστώ, εκτός των άλλων, επειδή στην Κεφαλονιά γυρίζονται μόνο τα εξωτερικά. Τα εσωτερικά και το μοντάζ θα γίνουν στο Χόλιγουντ. Γεννάται, λοιπόν, το μεγάλο ερώτημα: πώς το σενάριο είναι «καθαρό» αφού στηρίζεται σε βιβλίο που συνειδητά παραχαράσσει την ιστορία, σε μια εποχή που οι κυρίαρχοι «επιδιώκουν να μη μείνει τίποτα όρθιο; Ολα να κατεδαφιστούν, η Ιστορία, η μνήμη, η κρίση, τα ιερά και τα όσια των αγώνων του λαού μας και των λαών;», όπως έγραφα (10/1995 και 1/1996). Ιδωμεν!

Κάποιοι ταυτίζουν το μυθιστορηματικό Κορέλι με τον Αμος Παμπαλόνι. Νομίζω ότι μόνο με μια πτυχή προσομοιάζει. Εκείνη του τότε λοχαγού του πυροβολικού και σήμερα απόστρατου στρατηγού Παμπαλόνι, αρχηγού της πυροβολαρχίας της Μεραρχίας Ακουι στο λόφο του Φαραώ στο Αργοστόλι και το γεγονός πως επέζησε της εκτέλεσης.

Αλλά την ηρωική δράση του Παμπαλόνι, ως αξιωματικού του 2/39 Συντάγματος του ΕΛΑΣ Αιτωλοακαρνανίας και ιδίως όταν ο ΕΛΑΣ κατέλαβε την Κεφαλονιά (9/1944), καθώς ο Παμπαλόνι κέρδισε υπέρ του ΕΛΑΣ την ιταλική (υπό τον Απολόνιο) πυροβολαρχία των επάκτιων πυροβολείων των Δειχαλιών της Σάμης και αντιμετώπισε, ο ίδιος με τα κανόνια της, τα γερμανικά πολεμικά σκάφη που έρχονταν εναντίον της Σάμης, ούτε τη γνωρίζει, ούτε τη γράφει ο Μπερνιέρ. Αντίθετα, εμφανής σκοπός του βιβλίου του ήταν αυτά ακριβώς να αμφισβητήσει, να διαστρεβλώσει, να συκοφαντήσει. Δηλαδή να λασπώσει και την προσωπική αντιστασιακή ιστορία του Παμπαλόνι.

Προκύπτει, λοιπόν, μεγάλο πρόβλημα όταν συσχετίζει κανείς, σε ένα βιβλίο, ιστορικά πρόσωπα που έχουν ηρωική επαναστατική αντιφασιστική δράση με σαθρές φιγούρες σαν κι αυτές των, όχι άδολων, σκοπών του Μπερνιέρ.

Ως προς την Πελαγία - φαίνεται πως κάποια γυναίκα υπήρξε στην περίπτωση Παμπαλόνι - αυτή δεν ήταν απλώς αγαπημένη του λοχαγού, αλλά αγωνίστρια της Αντίστασης, πιθανώς πεθαμένη σήμερα, στην οποία βασίστηκε σοβαρή δουλιά του ΕΑΜ μέσα στον ιταλικό στρατό. Αλλά, ακριβώς αυτά ήθελε να πολεμήσει ο Μπερνιέρ, με τη διαστρέβλωση ή την αποσιώπηση.

Οι επικριτικές αναφορές μου ενάντια στο «πόνημα» του Μπερνιέρ, αφ' ότου κυκλοφόρησε, είναι πολλές: «Ριζοσπάστης» (26/10/1995 και 6-7/1/1996). Περιοδικό «Εθνική Αντίσταση» της ΠΕΑΕΑ (τεύχος 89ο, Οκτώβρης - Δεκέμβρης 1995), όπου δημοσιεύεται ο κατάλογος των σκοτωμένων με τη Μεραρχία Ακουι Κεφαλονιτών εφεδροελασιτών (δημοσιεύτηκε και στο «Ρ» 1/1996) και «απάντησή» μου στον Β. Βασιλικό, με τίτλο«Ανάξιον εστί!», επειδή στην εκπομπή του «Αξιον εστί» (ΝΕΤ, 25/10/1995), παρουσίασε το «Μαντολίνο» ως επετειακό για την 28η Οκτωβρίου. Η «απάντησή» μου δημοσιεύτηκε ολόκληρη επίσης στο «Αντί» (τεύχος 592), περιληπτικά στην «Ελευθεροτυπία»(8/11/1995) και στο «Ιδεοδρόμιο» του Λεωνίδα Χριστάκη.

Πρέπει να σημειωθεί πως τα βιβλία για τη σφαγή των Ιταλών στρατιωτών της Κεφαλονιάς (η μεγαλύτερη σφαγή αιχμαλώτων του Β' Παγκοσμίου Πολέμου), εκτός αυτού του Μπερνιέρ, είναι το ένα καλύτερο από το άλλο. Αναφέρω μερικά: ROMUALDO FORMATO: «LA BATTAGFIA DI CEFALONIA». Μαρτσέλο Βεντούρι «Λευκή σημαία στην Κεφαλονιά»(Καστανιώτης 1981). AUTORI VARI (επιμέλεια)« LA DIVISIONE ACQUI A CEFALONIA» (MURSIA, MILANO 1993). CHRISTOPH U. SCHIMICK - GUSTAVUS «Οι ηττημένοι της Κεφαλονιάς» («Σμίλη» 1993). Σπύρου Δημ. Λουκάτου «Τα χρόνια της ιταλικής και γερμανικής κατοχής και της Εθνικής Αντίστασης στην Κεφαλονιά και στην Ιθάκη» ( Τόμος 2ος «Η ιταλογερμανική σύρραξη στην Κεφαλονιά και η συμβολή των εθνικοαπελευθερωτικών οργανώσεων στην εκδήλωση και διεξαγωγή της, 8-24 Σεπτέμβρη 1943» καιΕπίμετρο: «Η σύρραξη στην Κέρκυρα και στα άλλα Επτάνησα». (2η πληρέστερη έκδοση, «Αλκιών»). Λευτέρη Ελευθεράτου: «Οδοιπορικό μνήμης στην Κεφαλονιά της Αντίστασης». (Κέντρο Μελέτης της Ιστορίας της Εθνικής Αντίστασης. Αθήνα 1998). Αναφέρω και το δικό μου: «Μεραρχία Ακουι. Η σφαγή των Ιταλών στην Κεφαλονιά. Η αντίσταση» («Εστία», 1993, στο οποίο δόθηκε το βραβείο «Ηνίοχος» της «Δελφικής Αμφικτιονίας» το 1993). Αναφέρω και το όχι καλό κατά τη γνώμη μου βιβλίο του Κοσμέτου Π. Φωκά - Κοσμετάτου: «Η γερμανοϊταλική σύρραξις εν Κεφαλληνία» (ίδρυμα υιών Παναγή Φωκά - Κοσμετάτου «Ορίζων»), που κατά τους «Ιούς» της «Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας » (4/6/2000) είναι «η πιο κοντινή» στις απόψεις του Μπερνιέρ εξιστόρηση των γεγονότων της Κεφαλονιάς, «γραμμένη στο αντικομμουνιστικό κλίμα του '68-'69».

Αγόρασα «Μαντολίνο» με τις καλύτερες προθέσεις, αλλά έσπασα τα μούτρα μου... διαβάζοντάς το. Σημειώνω και ότι σε συνέντευξή μου το καλοκαίρι του 1995 στο Σπύρο Αλεβιζόπουλο, στο ραδιοσταθμό των εκπαιδευτικών Κεφαλονιάς - Ιθάκης, μου είπε πως το βιβλιοπωλείο του σε λίγες μόνο μέρες πούλησε αρκετά αντίτυπα, αλλά όποιος το διαβάζει ξαναπάει και τον βρίζει.

Σημειώνω και πρόσφατα δημοσιεύματα για το θέμα: «Ιός» της «Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας» (4/6/2000, βασισμένο και σε κείμενά μου) . Το σημαντικό δισέλιδο του«Ριζοσπάστη» (18/6/2000, παλιές καταγγελίες μου και ρεπορτάζ). Εκπομπή στην ΕΡΑ «Ο φίλος μου ο κ. Γουτεμβέργιος» της Ελενας Χουζούρη (24/6/2000), με καλεσμένο τον γράφοντα. Οι αγγλικές εφημερίδες «OBSERVER» και «THE SUNDAY TIMES» (4/6/2000), εδημοσίευσαν άρθρα ανάλογα του «Ιού», στα οποία ο Μπερνιέρ απάντησε με ηλεκτρονικό μήνυμα, πως «έχει στο μυαλό του την πιθανότητα πως μπορεί να κάνει και λάθος» ( «Ελευθεροτυπία» 5/6/2000). Στο «μήνυμά» του ο Μπερνιέρ, δηλώνει ότι με το δικό του «οκέι» ο Ελληνας εκδότης αφαίρεσε από το βιβλίο το «ακραίο» κεφάλαιο.

Η δήλωσή του αποδεικνύει πως ήξερε την «ποιότητα» του έργου του και δεν ένιωθε και τόσο «αθώος»... Από αυτό φαίνεται και πόσο «σοβαρό» θεωρεί το έργο του. Σ' αυτό το δημοσίευμα της «Ε» αναφέρεται ότι «ο Λουί, περισσότερο προσεκτικός στην "ιστορική παρουσίαση και στις πηγές που χρησιμοποιεί" στο επόμενο βιβλίο του, πραγματεύεται τις σχέσεις Ελλήνων και Τούρκων σε ένα χωριό της Ανατόλιας πριν και κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Καταστροφής».

Φαίνεται πως τον έλκει ιδιαίτερα η Ιστορία μας, δηλαδή η παραποίησή της. «Ο Θεός να βάλει το χέρι του», που λένε.

Τέλος, σε πρόσφατο γράμμα του ο Ιταλός δημοσιογράφος και ελληνιστής Αντόνιο Σολάρο, από τη Ρώμη, με πληροφορεί ότι το «Μαντολίνο» κυκλοφόρησε και στην Ιταλία, της οποίας ο Τύπος, ιδιαίτερα η «CORIERE DE LA SERRA», «το έκαμε με τα κρεμμυδάκια», όπως επί λέξη γράφει, με αποτέλεσμα οι Ιταλοί βιβλιοπώλες να το αποσύρουν από τις βιτρίνες τους.

Τη χαριστική βολή στον Μπερνιέρ έδωσε η «GUARDIAN», σε ένθετο (29/7/2000), με εκτενή συνέντευξη του Παμπαλόνι, στην οποία ο ήρωας της ιταλικής αντιφασιστικής εξέγερσης και της ελληνικής Εθνικής Αντίστασης καταδικάζει δριμύτατα τις ιστορικές πλαστογραφίες και τις συκοφαντίες του «καλοθελητή» συγγραφέα και αποκαθιστά την ιστορική αλήθεια (Αποσπάσματα της συνέντευξης του Παμπαλόνι, αναδημοσίευσε ο «Ρ», 1 και 2/8).

Ομως στο μεταξύ ο δράστης θησαύρισε. Αξιος ο μισθός του!

Νιοχώρι Ερύσσου Κεφαλονιάς, 28 Αυγούστου 2000

Του
Βαγγέλη ΣΑΚΚΑΤΟΥ

    

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ

21/10/2000

 -- Ο Αμος Παμπαλόνι στη ΝΕΤ

20/8/2000

 -- Τα «φάλτσα» του «Μαντολίνου του λοχαγού Κορέλι»

1/8/2000

 -- Οργή από τον αληθινό «Κορέλι»

18/6/2000

 -- Το «μαντολίνο» του Μπερνιέρ και το «κλαρίνο» ...των παραγόντων

6/1/1996

 -- "Το μαντολίνο του λοχαγού Κορέλι"