Περί δημοσιονομικής ενοποίησης και άλλες παπαριές

Περί δημοσιονομικής ενοποίησης και άλλες παπαριές 

Από τότε που έκλεισε το Alter, απωλέσαμε τις βαθυστόχαστες αναλύσεις δυο κορυφαίων δημοσιογράφων-αναλυτών τού τόπου μας, της Κάτιας Μακρή και του Χρήστου Κώνστα, των οποίων τα ίχνη έχω χάσει (όχι πως έψαξα και πολύ για να τα βρω αλλά λέμε τώρα...). Ευτυχώς, διαπίστωσα ότι ο δεύτερος εξακολουθεί να φωτίζει τον κοσμάκη μέσα από την λαμπρή στήλη "Dr Profit", την οποία διατηρεί στην εφημερίδα "Επενδυτής".


 Ομολογώ ότι διάβασα το άρθρο τού Κώνστα στον "Επενδυτή" τού περασμένου Σαββάτου. Ίσως από περιέργεια, ίσως λόγω του τίτλου του: "Η επιστροφή τού (οικονομικού) εθνικισμού". Το διάβασα και -ως συνήθως- θαύμασα την οξυδέρκεια του ταλαντούχου διοπτροφόρου δημοσιογράφου. Ειδικά η ανάλυση της πρότασης για ευρωπαϊκή δημοσιονομική ένωση είναι εντυπωσιακή:


"Για να λειτουργήσει αποτελεσματικα [ενν. η συγκεκριμένη πρόταση] θα πρέπει να περιέχει τέσσερα στοιχεία: 1) Δημιουργία ταμείου τραπεζικών εγγυήσεων για όλη την ευρωζώνη, με ομόφωνη εγγύηση ότι οι καταθέσεις θα πρέπει να ξεπληρωθούν σε ευρώ, ακόμη κι αν μια χώρα φύγει απ' αυτήν. 2) Μια κοινή ευρωπαϊκή εταιρεία με εξουσία για εκκαθαρίσεις τραπεζών (όλων των τραπεζών), χωρίς εθνικό βέτο. Αυτό φυσικά συνεπάγεται ενιαία εποπτεία τού τραπεζικού συστήματος. 3) Ένα κατάλληλο ομόλογο ευρωζώνης που θα καλύψει μεγάλο τμήμα των νέων και των σε κυκλοφορία χρεών. Αυτό σημαίνει μερική μεταφορά τής δημοσιονομικής ανεξαρτησίας από το κράτος-μέλος στο κέντρο. 4) Αλλαγή των αρμοδιοτήτων τής ΕΚΤ, χωρίς περιορισμούς για παρεμβάσεις στην δευτερογενή αγορά ομολόγων, προκειμένου να πετύχει τους στόχους της."


 Ωραίος ο αναλυτής! Το μόνο που δεν μας είπε είναι το όνομα εκείνου από τον οποίο πήρε την εντολή να τα γράψει όλα αυτά. Εκτός, βέβαια, αν είναι τόσο χαζεμένος ("μωραίνει Κύριος ον βούλεται απολέσαι") ώστε τα έγραψε όλα με δική του πρωτοβουλία. Για να ξαναδούμε τι μας είπε:


 1) Καλή η ιδέα τού ταμείου εγγυήσεων (ποιός δεν θέλει να εξασφαλίσει τις καταθέσεις του από μελλοντική υποτίμηση;) αλλά πού θα βρεθούν τα λεφτά για να στηθεί; Δεν νομίζω ότι οι φραγκάτοι φοβούνται για τις καταθέσεις τους, συνεπώς δεν τους βλέπω να συνεισφέρουν. Προφανώς, θα εφευρεθεί κάποια καινούργια φορολογία, η οποία -ως είθισται- θα επιβαρύνει τα λαϊκά στρώματα (π.χ. 1-2 μονάδες ΦΠΑ, ένα τέλος τραπεζικών συναλλαγών, ένας ειδικός φόρος στα κομμωτήρια, μια ειδική εισφορά σε όσους έχουν πλατυποδία κλπ). Παναπεί, θα βάλω τώρα λεφτά σε ένα ταμείο ώστε, αν και όταν και όποτε βγω από το ευρώ, να αποζημιωθώ. Πανέξυπνο!


 2) Αν αυτό δεν αποτελεί έμμεση ομολογία τού πλήγματος που έχει δεχτεί το τραπεζικό σύστημα, τότε τί αποτελεί; Εν πάση περιπτώσει, αυτή η προτεινόμενη εκκαθάριση των τραπεζών (σαν τις χιτλερικές εκκαθαρίσεις δεν ακούγεται;) θα γίνει πριν ή μετά την ανακεφαλαιοποίησή τους; [Θυμίζω τι σημαίνει ανακεφαλαιοποίηση: πάει το μαλακισμένο το κράτος και ακουμπάει στην τράπεζα τα λεφτά που έχασε (ή υποτίθεται πως έχασε) η τράπεζα τζογάροντας όπου εύρισκε, λες κι όταν κέρδιζε από τον τζόγο έδινε ποσοστά στο κράτος.] Από την στιγμή, όμως, που οι τράπεζες έχουν ήδη εισπράξει πακτωλό χρημάτων ως "ενίσχυση", είναι σαφές ότι η προτεινόμενη εκκαθάριση θα έχει ως στόχο την συγκέντρωση του τραπεζικού κλάδου σε κάποια "καλά μαγαζιά", τα οποία θα απορροφήσουν τα -ήδη ανακεφαλαιοποιημένα- μικρότερα. Μιλάμε, δηλαδή, για εσωτερικό παιχνίδι, το οποίο αφορά αποκλειστικά τους τραπεζίτες και όχι τους ευρωπαίους πολίτες.


 3) Τί πράμα θα είναι αυτό το "κατάλληλο" ευρωομόλογο, για το οποίο κόπτεται και ο ΣυΡιζΑ εδώ και καιρό; Πάω στοίχημα ότι ελάχιστοι το έχουν καταλάβει, οπότε ας προσπαθήσω να δώσω μια εξήγηση. Πρόκειται, λοιπόν, για ένα ομόλογο, το οποίο θα συγκεντρώσει το "υπερβολικό" χρέος των χωρών τής ευρωζώνης (π.χ. όσο είναι πάνω από 60% του ΑΕΠ) και θα εξοφληθεί σε 20-30 χρόνια. Πού βρίσκεται σήμερα αυτό το "υπερβολικό" χρέος; Σε ομόλογα που βρίσκονται κυρίως σε χέρια ιδιωτών. Τί θα γίνει με το ευρωομόλογο; Θα ξεφορτωθούν το χρέος οι ιδιώτες και θα το παρκάρουν στην ΕΚΤ, δηλαδή θα το φορτωθούν οι χώρες τής ευρωζώνης, άρα θα καταλήξει στις πλάτες των πολιτών. Τόσο καλά! Αλλά υπάρχει και καλύτερο: για να μου φορτώσουν οι μεγαλοεπενδυτές την χασούρα τους, θα πρέπει να εκχωρήσω "μερικώς" την δημοσιονομική μου ανεξαρτησία! Τέλειο;


 4) Κατ' αρχάς, να μη ξεχνάμε ότι "δευτερογενής αγορά" λέγεται το πάρε-δώσε τίτλων μεταξύ επενδυτών και δεν αφορά τον εκδότη των τίτλων. Όταν εγώ εκδίδω ένα ομόλογο, το πουλάω πρωτογενώς σε μια τράπεζα, από την οποία μπορεί, όποιος γουστάρει, να το αγοράσει δευτερογενώς, παζαρεύοντας την τιμή του. Αν το ομόλογο είναι "υψηλού κινδύνου" και η τράπεζα δεν μπορέσει να πουλήσει, μένει στο χαρτοφυλάκιό της ως σαβούρα. Όπως λέγαμε τις προάλλες ("Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα: ένας γίγαντας με πήλινα πόδια"), με τους ήδη υπάρχοντες περιορισμούς, η ΕΚΤ μάζεψε ένα δισ. σαβούρα μέσα σε εννιά μήνες. Αν καταργηθούν οι περιορισμοί, δηλαδή, πόση σαβούρα θα μεζέψει ακόμη; Κι εν πάση περιπτώσει, ποιος θα πληρώσει τους τζερεμέδες αυτής της σαβούρας; Κάτι μας κρύβεις, ρε συ Χρηστάκη...


 Τελικά, η βαθυστόχαστη ανάλυση του Κώνστα μού θύμισε την αγαπημένη αποστροφή τής συζύγου μου, κάθε φορά που ακούει κάποιον να μπουρδολογεί δημοσίως: έλα κι εσύ να μας πεις την παπαριά σου! Κι ο Κώνστας κατάφερε να συγκεντρώσει τόσο πολλές παπαριές σε τόσο λίγες αράδες...
cogito ergo