ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ «Βήμα» προώθησης της αστικής πολιτικής και ιδεολογίας

ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ

«Βήμα» προώθησης της αστικής πολιτικής και ιδεολογίας

2008: Οι επεκτάσεις του Μεγάρου συρρίκνωσαν ακόμη περισσότερο το Πάρκο Ελευθερίας

Το ρόλο του ως «ναυαρχίδας» της αστικής κουλτούρας και της αστικής πολιτικής στον πολιτισμό - και όχι μόνο σε αυτόν - επιβεβαίωσε το Μέγαρο Μουσικής της Αθήνας κατά την παρουσίαση του προγράμματος της νέας καλλιτεχνικής περιόδου, την περασμένη Δευτέρα.

Οσο κι αν ο πρόεδρός του, Ιωάννης Μάνος, προσπάθησε να «πείσει» ότι το Μέγαρο «δεν ανήκει σε δεσπόζουσες κοινωνικές τάξεις», αλλά «ανήκει σε όλους μας και έχει έναν ευρύτερο κοινωνικό και πολιτιστικό ρόλο», ωστόσο, από την ομιλία του αναδεικνύεται ο ιδιωτικοοικονομικός χαρακτήρας του Μεγάρου και η «προσδοκία» για ενίσχυση της «πολιτιστικής χορηγίας», δηλαδή για μεγαλύτερη εμπλοκή του κεφαλαίου στον πολιτισμό. Από το πρόγραμμα, δε, της περιόδου, προκύπτει και το αντιδραστικό περιεχόμενό του, τουλάχιστον από το πεδίο των διαλέξεων.

Ο πρόεδρος είπε ότι «η ελληνική πολιτεία, οι Ελληνες πολίτες είναι εκείνοι που συνέβαλαν καθοριστικά στη δημιουργία του όλου οικοδομήματος, καθώς και στη λειτουργική επιχορήγησή του Μεγάρου, εδώ και 22 χρόνια, σύμφωνα με τον ιδρυτικό του νόμο». Αυτό είναι μια μεγάλη αλήθεια... αλλά μισή. Ο ελληνικός λαός όντως χρηματοδότησε την κατασκευή και τη λειτουργία του. Πολλές δεκάδες δισεκατομμύρια δραχμές κατέβαλε για την κατασκευή και τις επεκτάσεις του και με πολλά εκατομμύρια ευρώ επιχορηγήθηκε, όταν δίνονταν και εξακολουθούν να δίνονται - αν δίνονται - ψίχουλα για φορείς όπως το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, αλλά και στην ίδια την Αρχαιολογική Υπηρεσία. Αλλά ένας ιδιωτικός φορέας της αστικής «ελίτ» υπό τον τίτλο «Φίλοι της Μουσικής» ουσιαστικά το διαχειρίζεται - αυτή είναι η υπόλοιπη και εξίσου ουσιαστική αλήθεια - αναπαράγοντας τον αστικό «κοσμοπολιτισμό», στηρίζοντας και προωθώντας την αστική πολιτική, όχι μόνο στον πολιτιστικό τομέα, αλλά και σε αυτόν της εξωτερικής πολιτικής, της κοινωνίας και της επιστήμης, που εντάσσονται σε ειδικό πρόγραμμα διαλέξεων του Μεγάρου.

Τα ΜΑΤ φυλάνε το Μέγαρο Μουσικής... από τη διαδήλωση της ΕΕΔΥΕ κατά της εκδήλωσης για το ΝΑΤΟ τον περασμένο Φλεβάρη

Ο πρόεδρος επιχείρησε να παρουσιάσει μια δυσάρεστη εικόνα για τα οικονομικά του Μεγάρου, λέγοντας ότι η κρατική επιχορήγηση μειώθηκε από τα 12 εκ. ευρώ το 2009, στα 3 εκ. το 2011. Ετσι, «καταβάλλουμε κάθε προσπάθεια διεύρυνσης των δραστηριοτήτων μας για την πρόσκτηση εσόδων», ενώ «έχουμε προχωρήσει σε σημαντικότατες μειώσεις του λειτουργικού μας κόστους».

Να σημειώσουμε ότι τελευταία παρατηρούνται καθυστερήσεις στην καταβολή των μισθών των εργαζομένων, ενώ ήδη έχουν υποστεί μια μέση μείωση της τάξης του 10% των αποδοχών τους, στο πλαίσιο των γενικότερων μειώσεων των μισθών στους εποπτευόμενους φορείς του υπουργείου.

Να σημειώσουμε, επίσης, ότι ναι μεν υπάρχει αυτή η μείωση της επιχορήγησης, αλλά το Μέγαρο αποτέλεσε από την πρώτη στιγμή της λειτουργίας του - πέρα από την κατασκευή του που στέρησε από το λαό της Αθήνας ένα μεγάλο κομμάτι σπάνιου ελεύθερου χώρου - το «χαϊδεμένο» «παιδί» όλων των κυβερνήσεων του δικομματισμού, οι οποίες το στήριξαν ποικιλοτρόπως - και οικονομικά - με πολύ μεγάλη «γενναιοδωρία», μακράν δυσανάλογης της οικονομικής απαξίωσης που επιφυλάσσουν διαχρονικά στο σύνολο των πολιτιστικών φορέων.

Αστική ιδεολογική «ζύμωση»

Παρουσιάζοντας την εμπορευματική λειτουργία του Μεγάρου, ο πρόεδρός του είπε ότι επιπλέον «είναι τα συνέδρια και οι ενοικιάσεις αιθουσών, όπου όπως αντιλαμβάνεστε υπάρχει στατικότητα». Τα εισιτήρια, «παρά τις μειώσεις των τιμών που έγιναν για τις ευαίσθητες κοινωνικά κατηγορίες», είχαν αύξηση εσόδων και προσέλευσης. Αξίζει να θυμίσουμε ότι η Κρατική Ορχήστρα Αθήνας παραμένει άστεγη και πληρώνει ενοίκιο πολλές χιλιάδες ευρώ το μήνα στο Μέγαρο για την αίθουσα που κάνει πρόβες...

Οσο για τις «χορηγίες», ο πρόεδρος είπε ότι «τα δύο τελευταία χρόνια κινήθηκαν μεν αυξητικά, διότι οι χορηγοί θέλησαν να μας στηρίξουν σε αυτή τη δύσκολη μεταβατική περίοδο, όμως φέτος οι περιορισμοί είναι σαφείς». Χαρακτήρισε μάλιστα «σημαντική» την κυβερνητική εξαγγελία για νέο νομοθετικό πλαίσιο για τις «χορηγίες», ώστε να «υπάρξει αξιοποίηση κεφαλαίων», τα οποία «θα διοχετευτούν στην πολιτιστική ανάπτυξη»...

«Διευκρίνισε», επίσης, ότι «το Μέγαρο ούτε έλαβε ούτε πρόκειται να λάβει ποτέ τα 100 εκ. περί των οποίων πολλά έχουν γραφεί. Δεν πρόκειται ούτε για ποσό που αφορά στη λειτουργία του ούτε για οτιδήποτε άλλο. Πρόκειται για την αναδοχή από την πολιτεία δανείου κατασκευής του Μεγάρου που είχε δοθεί με κρατική εγγύηση. Επισημαίνω ότι σύμφωνα με τον ιδρυτικό νόμο του Μεγάρου, η πολιτεία είναι εκείνη που ανέλαβε την κτιριακή του ολοκλήρωση».

Μα ακριβώς, όμως, αυτό ήταν το πρόβλημα και η πρόκληση του αστικού κράτους έναντι σημαντικών κρατικών μουσικών συνόλων που απαξιώνονται και υπολειτουργούν ή «σπρώχνονται» στο κεφάλαιο. Ο πρόεδρος προφανώς αναφέρθηκε στη νομοθετική «ρύθμιση» που έγινε το 2011, με την οποία «ρυθμιζόταν» το θέμα της (σ.σ. όπως αναφερόταν στη σχετική διάταξη) «απρόσκοπτης δανειοδότησης του Οργανισμού του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, καθώς (...) του είχε χορηγηθεί, μεταξύ άλλων πηγών χρηματοδοτήσεως, δάνειο στον ΟΜΜΑ (σ.σ. Οργανισμός Μεγάρου Μουσικής Αθηνών) από την Εθνική Τράπεζα με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου». Διότι «ενόψει του περιορισμού του ύψους της επιχορηγήσεως του ΟΜΜΑ από το Δημόσιο λόγω της τρεχούσης δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας, η απρόσκοπτη εξυπηρέτηση του δανείου κάθε φορά από τον ΟΜΜΑ δεν είναι βέβαιη». Ετσι, «προς αποφυγή εμπλοκών που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη λειτουργία της δανειακής συμβάσεως αλλά και τις δραστηριότητες του ΟΜΜΑ, και ενόψει επίσης των δυσχερειών που συνδέονται με την ενεργοποίηση κάθε φορά της εγγυήσεως του Ελληνικού Δημοσίου, προβλέπεται προς διευκόλυνση του όλου χρηματοδοτικού σχήματος η απευθείας εξυπηρέτηση του δανείου από το Δημόσιο». Η τρέχουσα (σ.σ. εκείνη την περίοδο) «εξυπηρέτηση» ανερχόταν στα 2,6 εκ. ευρώ, ενώ το δάνειο που είχε λάβει το Μέγαρο με εγγυητή το Δημόσιο το 2007 ανέρχεται στα 95 εκ. ευρώ.

Είναι προφανές ότι ακόμη και αν ισχύει η εξήγηση του προέδρου, το ελληνικό δημόσιο, το 2011, μέσα στη «δίνη» δηλαδή του τσακίσματος του λαϊκού εισοδήματος και των λαϊκών δικαιωμάτων, που συνεχίζεται, και του τσακίσματος των επιχορηγήσεων στον πολιτιστικό τομέα, που επίσης συνεχίζεται, το αστικό κράτος επέλεξε ποιον φορέα θα στηρίξει. Και για μια ακόμη φορά, ήταν το Μέγαρο Μουσικής.

Το γεγονός ότι το Μέγαρο αποτελεί και «κέντρο» αστικής ιδεολογικής «ζύμωσης» με στόχο κυρίως τις νεανικές συνειδήσεις τεκμηριώνεται και από το φετινό πρόγραμμα του «Megaron Plus», όπως ονομάζεται το κομμάτι του γενικότερου προγράμματος που περιλαμβάνει συζητήσεις και διαλέξεις. Στις εκδηλώσεις, λοιπόν, συμμετέχουν φορείς όπως το Ελληνικό Ιδρυμα Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ) - που τον περασμένο Φλεβάρη διοργάνωσε εκδήλωση με φοιτητές... προς τιμήν των 60 χρόνων από την ένταξη της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ - το Ιδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) - που διαμορφώνει και στηρίζει τις θέσεις και τα συμφέροντα των μεγαλοεπιχειρηματιών - εταιρείες συμβούλων επιχειρήσεων, «Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις» κ.λπ.

Το καλλιτεχνικό πρόγραμμα, πάντως, περιλαμβάνει μεγάλα συμφωνικά σχήματα όπως τη Φιλαρμονική της Αγίας Πετρούπολης, τη Φιλαρμόνια, τη «Orchestre Nationale de France», σημαντικούς μαέστρους και ερμηνευτές. Στο χορό αναμένεται τo Μπαλέτο της Οπερας της Λυών και του Μπορίς Αϊφμαν, το «Νησί των θησαυρών» στην παιδική σκηνή και πολλά ακόμη και βέβαια με εισιτήρια που στις σημερινές συνθήκες αφαίμαξης του λαού είναι απλησίαστα για τα λαϊκά στρώματα.

Γρηγόρης ΤΡΑΓΓΑΝΙΔΑΣ