Στάλιν!

Στάλιν!

Αναρτήθηκε από τον/την tanstil


Πολλοί άνθρωποι από τις χώρες που έχει επικρατήσει ο καπιταλισμός, ακούγοντας το όνομα “Στάλιν”, νοιώθουν έντονα συναισθήματα. Οι περισσότεροι, φέρνουν στο μυαλό τους έναν αιμοσταγή δικτάτορα, παρόμοιο με τον Αδόλφο Χίτλερ, που σκότωνε αδιάκριτα ανθρώπους. Αυτή η αντίληψη όμως, έχει βασιστεί σε μια συγκεκριμένη ανάγνωση της ιστορίας, η οποία εξυπηρετεί τα συμφέροντα των ισχυρών του συστήματος της εκμετάλλευσης. Με βάση αυτήν την αντίληψη για την ιστορία, έχει κατασκευαστεί η αντικομμουνιστική θεωρία των “δύο άκρων”, η οποία επιχειρεί να σπιλώσει την ταξική πάλη των εργαζομένων, εξισώνοντας την σοσιαλιστική προοπτική με τον φασισμό και τον ναζισμό.

Εμείς δεν θέλουμε να υπερασπιστούμε αδιάκριτα τον σοσιαλισμό και την περίοδο του Στάλιν. Ούτε, επίσης, θέλουμε να πούμε πως δεν έγιναν λάθη και πως δεν υπήρξαν υπερβολές σε φάσεις της οικοδόμησης του σοσιαλισμού. Όμως, από την άλλη δεν μπορούμε να διαγράψουμε τον ίδιο σοσιαλισμό για τα παραπάνω.

Όπως και να ‘χει, η ιστορία δεν είναι ακριβώς όπως θέλουν να μας την παρουσιάσουν οι υπερασπιστές του καπιταλισμού και τα τσιράκια τους. Ως εκ τούτου, αναδημοσιεύουμε μερικά “αιρετικά” αποσπάσματα από το βιβλίο “Ο Αντικομμουνισμός, Χτες και Σήμερα” των εκδόσεων “Σύγχρονη Εποχή”. Πάμε λοιπόν:

Για τα λεγόμενα «σταλινικά εγκλήματα» και την «καταδίκη του σταλινισμού»

Η περίοδος από την επικράτηση της σοσιαλιστικής επανάστασης στη Ρωσία του Οκτώβρη 1917 μέχρι το β΄ παγκόσμιο πόλεμο, υπήρξε μια κρίσιμη περίοδος σκληρής ταξικής σύγκρουσης. Η επαναστατική εργατική εξουσία, το νέο σοσιαλιστικό κράτος, ήρθε αντιμέτωπο με διάφορες προσπάθειες να μπουν εμπόδια στη σοσιαλιστική οικοδόμηση, με διάφορα σχέδια παλινόρθωσης του καπιταλισμού. Αυτή η διαπάλη εκδηλώθηκε και μέσα στο ίδιο το Πανενωσιακό Κομμουνιστικό Κόμμα (μπολσεβίκοι) – ΠΚΚ. Η λενινιστική γραμμή συγκρούστηκε σκληρά με τις διάφορες οπορτουνιστικές αντιλήψεις μέσα στο κόμμα. Πρώτα απ’ όλα με του Τρότσκι και των οπαδών του, οι οποίοι εμφανίζονταν ως «αριστερή αντιπολίτευση». Υποστήριζαν τις παλιές μενσεβικικές αντιλήψεις18 του αδύνατου της οικοδόμησης του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ, ήταν αντίθετοι στη συμμαχία της εργατικής τάξης με τη μικρή και μεσαία αγροτιά, έρχονταν σε αντίθεση με την αναγκαιότητα του Κόμματος Νέου τύπου19, της οργανωμένης συνειδητής ιδεολογικής και πολιτικής πρωτοπορίας της εργατικής τάξης. Στη συνέχεια η λενινιστική γραμμή συγκρούστηκε με τις απόψεις του Μπουχάριν20 που αντιτάχθηκε στην πολιτική της κολεκτιβοποίησης και υποστήριζε ότι δεν ήταν ώριμη η κατάργηση των κουλάκων – των πλούσιων δηλαδή αγροτών που εκμεταλλεύονταν μισθωτή εργασία – ως εκμεταλλεύτριας τάξης. Στις 30 Γενάρη του 1929, ο Μπουχάριν χαρακτήρισε την κατεύθυνση για προώθηση του κολχόζνικου κινήματος ως «στρατιωτικοφεουδαρχική εκμετάλλευση της αγροτιάς»21ενώ από την 1η Ιούνη 1928 σε γράμμα του στο Στάλιν αναφέρει: «πρέπει να ευνοηθούν οι ατομικές γεωργικές καλλιέργειες και να εξομαλυνθούν οι σχέσεις με την αγροτιά»22. Αυτές οι εσωκομματικές αντιπαραθέσεις δεν αποτελούσαν αντιθέσεις προσώπων ή ομάδων στα πλαίσια του ΠΚΚ, αλλά εξέφραζαν αντιθέσεις ανάμεσα σε κοινωνικές τάξεις, εξέφραζαν την ταξική πάλη που συνεχίστηκε αμείωτη και μετά την επικράτηση της επανάστασης.

Οι νέες σοσιαλιστικές σχέσεις που επικράτησαν στη βιομηχανική παραγωγή , στις μεταφορές , στο εξωτερικό εμπόριο βρίσκονταν σε διαπάλη με τις παλιές , τις καπιταλιστικές σχέσεις που υπήρχαν κυρίως στην αγροτική παραγωγή (κουλάκοι), με εκφραστές τους ένα τμήμα της διανόησης.

Οι συνθήκες της περικύκλωσης και της απειλής πολέμου αλλά και της μεγάλης καθυστέρησης στην ύπαιθρο επέβαλαν ταχύτατους ρυθμούς στην προώθηση της κολεκτιβοποίησης , που σε ορισμένες περιοχές προκάλεσαν κοινωνικές τριβές και δυσκολίες στη συμμαχία της εργατικής τάξης και της αγροτιάς κατά του καπιταλισμού. Κομματικές αποφάσεις και ομιλίες του Ι. Στάλιν αναφέρουν προβλήματα και λάθη στον υπολογισμό της ποικιλομορφίας κάθε περιοχής, στην υποκατάσταση σε ορισμένες περιπτώσεις της προκαταρτικής δουλειάς προετοιμασίας με τη γραφειοκρατική επιβολή του κινήματος, με αποφάσεις στα χαρτιά για ανάπτυξη κολχόζ σε χώρους που δεν υπήρχαν ακόμα προϋποθέσεις.

Τα προβλήματα που εμφανίσθηκαν στην πορεία της συνεταιριστικοποίησης όξυναν τις αντιθέσεις της εργατικής τάξης με τη μικρή και τη μεσαία αγροτιά . Τα αρνητικά φαινόμενα αξιοποιήθηκαν για να προβληθούν διαφορετικές απόψεις και διαφωνίες που υπερέβαιναν τη διαφωνία για τους ρυθμούς κολεκτιβοποίησης23.

Στον πυρήνα αυτής της αντιπαράθεσης δεν μπήκαν επιμέρους ζητήματα, αλλά ο ίδιος ο σοσιαλιστικός χαρακτήρας της επανάστασης, το ζήτημα της εξουσίας. Η αστική τάξη της Ρωσίας – που είχε χάσει την εξουσία της – δεν εγκατέλειψε ποτέ τον αγώνα ενάντια στο εργατικό κράτος: οργάνωσε πολλές προσπάθειες για την ανακατάληψη της εξουσίας, στηρίχτηκε ανοιχτά από τις καπιταλιστικές δυνάμεις της εποχής, συνεργάστηκε με διάφορα οπορτουνιστικά, μικροαστικά και εθνικιστικά στοιχεία που βρίσκονταν στο ΠΚΚ. Επιδίωξε να διαμορφώσει συμμαχίες με μικροαστικά στρώματα, ιδιαίτερα της αγροτιάς, να αξιοποιήσει λάθη, καθυστερήσεις και παραλήψεις της Σοβιετικής εξουσίας και του Κόμματος.

Τη δεκαετία του 1930, η ραγδαία βιομηχανοποίηση και ανάπτυξη της σοβιετικής οικονομίας αποτελούσαν σημαντικές επιτυχίες, που οδήγησαν σε μια σειρά κοσμοϊστορικών κατακτήσεων, όπως η εξάλειψη της ανεργίας, η εξασφάλιση ενός υψηλού επιπέδου ζωής και δικαιωμάτων για τους Σοβιετικούς πολίτες. Σε αυτές τις ίδιες συνθήκες, όμως, οι επαναστατικές επιτυχίες μεγάλωσαν την εχθρότητα και την αντίδραση των παλιών εκμεταλλευτριών τάξεων και των εκπροσώπων τους, η κολεκτιβοποίηση και η εκβιομηχάνιση, η επέκταση της κοινωνικοποίησης προκάλεσαν την αντίδραση της αστικής τάξης του χωριού: Των κουλάκων, των λεγόμενων «ΝΕΠμεν», δηλαδή των καπιταλιστών που διαμορφώθηκαν την περίοδο της Νέας Οικονομικής Πολιτικής (ΝΕΠ)24. Η πάλη ενάντια στη γραφειοκρατία δυσαρέστησε αυτά τα τμήματα του κράτους που προέρχονταν από τον παλιό τσαρικό κρατικό μηχανισμό. Η λειτουργία των πολιτικών επιτρόπων, ο σοβιετικός έλεγχος στον Κόκκινο Στρατό ενόχλησε τους αξιωματικούς στρατιωτικούς που προέρχονταν από τον τσαρικό στρατό.

Την ίδια στιγμή, πύκνωναν τα σύννεφα ενός νέου ιμπεριαλιστικού πολέμου με στόχο το ξαναμοίρασμα των αγορών. Σε αυτήν την κατεύθυνση, όλες οι αντιμαχόμενες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις ιεράρχησαν το στόχο της επέμβασης και διάλυσης της Σοβιετικής Ενωσης.

Σε αυτές τις συνθήκες διαμορφώθηκαν διάφορα παράνομα αντεπαναστατικά κέντρα και οργανώσεις μέσα και έξω από το ΠΚΚ, συνδέθηκαν με εθνικιστές διάφορων Δημοκρατιών, με εξόριστους λευκοφρουρούς, μενσεβίκους, τροτσκιστές, που ενισχύθηκαν και αξιοποιήθηκαν από μυστικές υπηρεσίες της Γερμανίας, αλλά και άλλων καπιταλιστικών κρατών, της Γαλλίας, της Μ. Βρετανίας. Βασικές εκδηλώσεις της δράσης αυτών των ομάδων ήταν το εκτεταμένο βιομηχανικό σαμποτάζ σε διάφορες βιομηχανίες του Καυκάσου και της Σιβηρίας, οι δολοφονίες στελεχών του ΠΚΚ και της σοβιετικής εξουσίας, με προεξέχουσα τη δολοφονία του μέλους του ΠΓ του ΠΚΚ Σεργκέι Κίροφ25, την προετοιμασία πραξικοπήματος από ομάδες μέσα στο στρατό.

Σε αυτά τα πλαίσια και βλέποντας τα σύννεφα του πολέμου να πυκνώνουν απειλητικά πάνω από την ΕΣΣΔ, συνειδητοποιώντας το ρόλο που μπορούν να παίξουν αυτές οι ομάδες ως «5η φάλαγγα»26 της ιμπεριαλιστικής επέμβασης, αποφασίσθηκε να παρθούν μέτρα27. Η Ολομέλεια της ΚΕ του ΠΚΚ(μπ), που εξέτασε τα ζητήματα ύπαρξης και δράσης αντεπαναστατικών κέντρων και ομάδων και των μέτρων αντιμετώπισής τους, κράτησε από τις 23 Φλεβάρη μέχρι τις 5 Φλεβάρη του 193728. Τα μέτρα αυτά στόχευαν στην αποκάλυψη και διάλυση των συνωμοτικών ομάδων, στην εκκαθάριση του Κόμματος και της σοβιετικής εξουσίας από κάθε στοιχείο που υποστήριζε ή ανεχόταν τη λειτουργία τους. Τα μέτρα που πάρθηκαν από τη σοβιετική εξουσία εκείνη την περίοδο δεν ήταν μέτρα απέναντι σε όσους «δε συμφωνούσαν με τη γραμμή του Κόμματος», όπως το παρουσιάζει η αστική και οπορτουνιστική προπαγάνδα, σε «διαφωνούντες» από τη σκοπιά υπεράσπισης του σοσιαλισμού. Ηταν μέτρα απέναντι σε αντεπαναστατικές δυνάμεις, που επιδίωκαν την ανατροπή του σοσιαλισμού, την επαναφορά στην εξουσία των εκμεταλλευτριών τάξεων και στην οικονομία των εκμεταλλευτικών σχέσεων παραγωγής.

Ηταν μέτρα απέναντι σε οπορτουνιστικές δυνάμεις, που τελικά συμμάχησαν και έγιναν στήριγμα των αντεπαναστατικών δυνάμεων. Ακόμα και σήμερα, η αστική προπαγάνδα σκόπιμα προβάλλει τους οπορτουνιστές ως θύματα, κρύβοντας τη σύμπλευσή τους με αντεπαναστατικές αστικές δυνάμεις.

Σε αυτές τις συνθήκες της σκληρής ταξικής πάλης για την επιβίωση του σοσιαλισμού, δεν αποφεύχθηκαν λάθη και παρατυπίες. Από την πρώτη στιγμή αυτής της διαδικασίας, έγινε προσπάθεια από το ΠΚΚ(μπ) να αντιμετωπιστούν φαινόμενα παρατυπιών, υπερβολών και στρεβλώσεων. Το Γενάρη του 1938, σε σχετική ανακοίνωση της Ολομέλειας της ΚΕ του ΠΚΚ(μπ), τονίζεται: «Η Ολομέλεια της ΚΕ του Κομμουνιστικού Κόμματος της ΣΕ εκτιμά ότι είναι αναγκαίο να επιστήσει την προσοχή των κομματικών οργανώσεων και των ηγετικών στελεχών τους στο γεγονός πως επικεντρώνοντας κατά κύριο λόγο τις προσπάθειές τους στην εκκαθάριση των γραμμών τους από τροτσκιστές, δεξιούς πράκτορες του φασισμού, πέφτουν σε σφάλματα και σοβαρές διαστρεβλώσεις που βλάπτουν την υπόθεση εκκαθάρισης του Κόμματος από πράκτορες, κατασκόπους και δολιοφθορείς. Παρά τις επανειλημμένες οδηγίες και προειδοποιήσεις της Κεντρικής Επιτροπής, οι Οργανώσεις του Κόμματος υιοθετούν έναν εσφαλμένο τρόπο προσέγγισης και αποπέμπουν κομμουνιστές από το Κόμμα με εγκληματική επιπολαιότητα»29.

Το Νοέμβρη του 1938, οι Στάλιν και Μολότοφ υπογράφουν απόφαση για να μπει φραγμός σε φαινόμενα στρεβλώσεων και παραβιάσεων.

Η σχετική απόφαση αναφέρει σε ένα σημείο: «Το Συμβούλιο των Επιτρόπων του Λαού και η ΚΕ του ΚΚ (μπ) της ΕΣΣΔ αποφασίζουν: Την απαγόρευση στα όργανα του Λαϊκού Επιτροπάτου Εσωτερικών (ΛΕΕ) και της Δικαιοσύνης να πραγματοποιούν κάθε επιχείρηση μαζικών συλλήψεων και εκτοπισμών (…) Το ΣΕΛ και η ΚΕ του ΚΚ(μπ) προειδοποιούν όλους τους υπαλλήλους του ΛΕΕ και της Δικαιοσύνης ότι στην παραμικρή παραβίαση των σοβιετικών νόμων και των οδηγιών του Κόμματος και της κυβέρνησης κάθε υπάλληλος αδιακρίτως θα γίνει αντικείμενο αυστηρής ποινικής δίωξης»30.

Υποκρίνονται οι αστοί, όταν κάνουν πως αγνοούν τη σκληρή μορφή που παίρνει η ταξική πάλη σε επαναστατικές περιόδους. Η πιο αιματηρή επανάσταση στην Ιστορία δεν ήταν η Οχτωβριανή, αλλά η αστική Γαλλική Επανάσταση του 1789. Στη μεγάλη αστική Γαλλική Επανάσταση, η ταξική πάλη εκφράστηκε με πολλούς τρόπους. Ανάμεσα στις επαναστατικές και αντεπαναστατικές δυνάμεις υπήρξε ένας ανελέητος ταξικός πόλεμος με χιλιάδες θύματα. Ομως, η ταξική πάλη πήρε σκληρή μορφή και ανάμεσα στους κόλπους των επαναστατημένων, εκφράζοντας τη διαπάλη ανάμεσα σε διαφορετικά ταξικά συμφέροντα που εκφράζονταν στους κόλπους της επανάστασης, ιδιαίτερα ανάμεσα στις προλεταριακές μάζες και την αστική τάξη, όσο και μέσα στην ίδια την αστική τάξη, με πιο χαρακτηριστική τη σύγκρουση Γιακωβίνων – Γιρονδίνων. Ομως, και μέσα σε αυτά τα ίδια τα κόμματα της αστικής τάξης εκφράστηκε σκληρή σύγκρουση, όπως, π.χ., η σύγκρουση Δαντών – Ροβεσπιέρου μέσα στους κόλπους των Ιακωβίνων. Αυτές οι συγκρούσεις πάντα εκφράζουν συγκρούσεις κοινωνικών δυνάμεων.

Οι «δίκες της Μόσχας»

Πολλή συζήτηση έχει γίνει για τις λεγόμενες δίκες της Μόσχας στα πλαίσια της εκκαθάρισης. Η αστική προπαγάνδα τις παρουσιάζει ως δίκες παρωδία. Ας δούμε όμως ποια ήταν η γνώμη ενός αστού, του Τζότζεφ Ντέιβις, πρεσβευτή των ΗΠΑ στη Μόσχα την περίοδο των δικών, ο οποίος παρακολούθησε από την αρχή μέχρι το τέλος τη δίκη της ομάδας Μπουχάριν. Στις 17 Μάρτη του 1938 ο Ντέιβις έστειλε εμπιστευτικό μήνυμα στον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ στην Ουάσιγκτον: «Αν και είμαι προκατειλημμένος απέναντι σε κάθε καθ’ ομολογία απόδειξη από ένα δικανικό σύστημα που δεν παραχωρεί θα έλεγα καμιά προστασία στον κατηγορούμενο και αφού παρατήρησα προσεκτικά κάθε μέρα τους μάρτυρες και τον τρόπο που κατέθεταν και σημείωσα τις ακούσιες επιβεβαιώσεις που προέκυψαν και άλλα γεγονότα που σημάδεψαν τη δίκη, πιστεύω σύμφωνος προς αυτό και με άλλους, των οποίων η κρίση μπορεί να γίνει αποδεκτή, πως σε ό,τι αφορά τους κατηγορούμενους διέπραξαν αρκετά εγκλήματα σύμφωνα με το σοβιετικό νόμο, εγκλήματα που αποδείχτηκαν με συγκεκριμένα στοιχεία και χωρίς να είναι δυνατή η εύλογη αμφισβήτησή τους, ώστε να δικαιολογείται η ετυμηγορία που τους κρίνει ένοχους προδοσίας και η απόφαση που τους καταδικάζει στην προβλεπόμενη από τον ποινικό κώδικα της ΕΣΣΔ ποινή. Είναι κοινό το αίσθημα των διπλωματών που παραβρέθηκαν στη δίκη πως αποδείχτηκε η ύπαρξη μιας εξαιρετικά σοβαρής συνωμοσίας»35.
Το «ουκρανικό ολοκαύτωμα»

Ενα άλλο «έγκλημα» που αποδίδεται στη «σταλινική περίοδο» είναι το λεγόμενο ουκρανικό ολοκαύτωμα. Πρόκειται για μια συκοφαντία προϊόν της ναζιστικής – γκαιμπελικής προπαγάνδας, η οποία διέδωσε το 1934-1935 ότι εκατομμύρια Ουκρανοί πέθαναν σαν αποτέλεσμα της πολιτικής κολεκτιβοποίησης στην Ουκρανία, η οποία προκάλεσε μαζική πείνα-λιμό και την εξόντωση Ουκρανών που αντέδρασαν στην πολιτική των κομμουνιστών. Αυτές οι «ειδήσεις» στηρίχτηκαν σε κατασκευασμένες μαρτυρίες και διαδόθηκαν τη δεκαετία του 1930 από διάφορα φιλοναζιστικά κέντρα στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Ως ντοκουμέντα παρουσιάστηκαν φωτογραφίες από το λιμό του 1921-1922 (αποτέλεσμα της ιμπεριαλιστικής επέμβασης της Αντάντ και του εμφυλίου πολέμου), φωτογραφίες εκτελέσεων με εκτελεστικά αποσπάσματα στρατιωτών του τσάρου της περιόδου του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Αυτές οι «θεωρίες» αναπαράχθηκαν μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του λεγόμενου ψυχρού πολέμου. Οι τότε υπολογισμοί έφτασαν τα θύματα του λιμού στα 15.000.000!!!

Η αλήθεια είναι ότι λιμός στην Ουκρανία υπήρξε την περίοδο του 1932-1933 με πολλούς νεκρούς, που βέβαια ο αριθμός τους δεν έχει καμία σχέση με τα αστρονομικά νούμερα που δίνονται. Ο λιμός ήρθε σαν αποτέλεσμα των εξής παραγόντων:

1. Της αντίδρασης των Κουλάκων οι οποίοι πραγματοποίησαν ένα εκτεταμένο σαμποτάζ στην πολιτική της κολεκτιβοποίησης. Εσφαξαν μαζικά τα ζώα, κατέστρεψαν τις σοδειές, εγκατέλειψαν τις καλλιέργειες, κατέστρεψαν μηχανήματα, δολοφόνησαν πολιτικούς επιτρόπους του Κόμματος.

2. Της μεγάλης ξηρασίας36 του 1932 που κατάστρεψε μεγάλο μέρος της σοδειάς.

3. Της επιδημίας τύφου37 που σάρωσε Ουκρανία και Β. Καύκασο.

4. Των προβλημάτων που προκάλεσε η αναδιοργάνωση της αγροτικής παραγωγής38.

Ο λιμός χρονικά δεν ξεπέρασε την έναρξη της συγκομιδής του 1933. Ταυτόχρονα η σοβιετική κυβέρνηση πήρε μια σειρά μέτρα, στέλνοντας βοήθεια στην Ουκρανία για να αντιμετωπίσει την κατάσταση.

18. Μενσεβίκοι: Μενσεβίκοι σημαίνει μειοψηφήσαντες. Το όνομά τους το πήραν κατά τη διάρκεια της διαπάλης στο Σοσιαλδημοκρατικό Εργατικό Κόμμα Ρωσίας στο 2ο Συνέδριό του το 1903. Οι Μενσεβίκοι αποτέλεσαν τη μειοψηφία που αντιτάχθηκε στις προτάσεις του Λένιν για το σχέδιο καταστατικού και προγράμματος του Κόμματος. Επί της ουσίας λειτουργούσαν σαν ξεχωριστό κόμμα μέσα στο ΣΔΕΚΡ. Το 1912 στην 6η Πανρωσική Διάσκεψη διαγράφτηκαν από το Κόμμα. Οι Μενσεβίκοι αποτελούσαν βασικό εκφραστή του ρώσικου οπορτουνισμού, συνένωναν διάφορες αντι-μπολσεβίκικες ομάδες. Αντιτάχθηκαν στην Οχτωβριανή Επανάσταση, οι περισσότεροι πήραν σοσιαλσοβινιστική θέση την περίοδο του α΄ παγκοσμίου πολέμου, η αριστερή πτέρυγα των Μενσεβίκων διεθνιστών κράτησε μια ασυνεπή πασιφιστική «διεθνιστική» στάση περιοριζόμενη μόνο στη καταδίκη του πολέμου. Αντιτάχτηκαν στην εθνικοποίηση της Βιομηχανίας, υποστήριζαν ότι η Οχτωβριανή Επανάσταση είναι ανώριμη, μια αντιδραστική ουτοπία που θα αποτύχει. Στις περιοχές που καταλύθηκε προσωρινά η Σοβιετική Εξουσία συμμετείχαν σε κυβερνήσεις των αντεπαναστατών. Μετά την επικράτηση της επανάστασης, συνέχισαν παράνομα και από το εξωτερικό την αντισοβιετική δραστηριότητα. Ο Τροτσκισμός στη διαμόρφωσή του προήλθε από τους κόλπους του μενσεβικισμού και συνέχισε να υποστηρίζει μενσεβίκικες θέσεις, όπως το αδύνατο επικράτησης της επανάστασης, την αντίθεσή του στη λειτουργία του Κόμματος νέου τύπου κλπ.

19. Κόμμα Νέου Τύπου: Είναι το Κομμουνιστικό Κόμμα. Ετσι ονομάστηκε γιατί ήρθε να αντικαταστήσει τα παλιά σοσιαλιστικά κόμματα του 19ου αιώνα. Το 2ο Συνέδριο του ΣΔΕΚΡ το 1903 και οι νίκες που σημείωσε ο Μπολσεβικισμός υπό την καθοδήγηση του Λένιν στη διαπάλη με τον οπορτουνισμό, αποτέλεσαν σταθμό στη διαμόρφωση του «Κόμματος Νέου Τύπου». Βασικά στοιχεία του Κόμματος Νέου Τύπου είναι: η υιοθέτηση του μαρξισμού-λενινισμού ως ιδεολογία του, η ιδεολογικο-πολιτική ενότητα στις γραμμές του , η σύνθεσή του από συνειδητούς πρωτοπόρους αγωνιστές που δεν δέχονται μόνο το Πρόγραμμα του Κόμματος, αλλά παλεύουν σε μια από τις οργανώσεις του, η οικονομική υποχρέωση (συνδρομή) των μελών του, η λειτουργία του με αρχή το δημοκρατικό συγκεντρωτισμό, η ύπαρξη επαναστατικού Προγράμματος , η σύνδεση με τις μάζες , η ικανότητα εναλλαγής μορφών πάλης με βάση τις συνθήκες, η εργατική σύνθεση στις γραμμές του.

20. Μπουχάριν Νικολάι (1888-1938): Στέλεχος του μπολσεβίκικου κόμματος. Διετέλεσε μέλος του ΠΓ του ΠΚΚ(μπ), ηγετική μορφή της Κομμουνιστικής Διεθνούς, διευθυντής της Πράβδα. Το 1917 αντιτάχθηκε στη Συνθήκη ειρήνης με τη Γερμανία μαζί με τον Τρότσκι, υποστήριξε κοινές απόψεις με τον Τρότσκι για το ζήτημα των συνδικάτων. Γι’ αυτές του τις θέσεις δέχτηκε σκληρή πολεμική από το Λένιν. Ο Μπουχάριν αποτέλεσε κύριο εκφραστή της δεξιάς παρέκκλισης στο ΠΚΚ(μπ) τη δεκαετία του 1920, τασσόμενος με τα συμφέροντα των κουλάκων, αντιτάχθηκε στην κολεκτιβοποίηση και στήριξε στην ΚΔ μια γραμμή συμβιβασμού με δεξιά οπορτουνιστικά στοιχεία. Η δεξιά παρέκκλιση καταδικάστηκε στην Ολομέλεια της ΚΕ του ΠΚΚ(μπ) τον Απρίλη του 1929. Διαγράφτηκε από το ΠΚΚ(μπ) το 1937 με απόφαση της Ολομέλειας της ΚΕ για αντικομματική δράση. Αποκαλύφθηκε ότι συμμετείχε σε στρατιωτικοπολιτική συνωμοσία με στόχο την ανατροπή της Σοβιετικής εξουσίας. Δικάστηκε και εκτελέστηκε το 1938. Ο Μπουχάριν αποκαταστάθηκε πολιτικά το 1988 από την πολιτική της Περεστρόικα του Μ. Γκορμπατσόφ.

21. Ι.Β. Στάλιν «Η Δεξιά παρέκκλιση στο ΚΚ(μπ) της ΕΣΣΔ» (Λόγος στην Ολομέλεια της ΚΕ και της ΚΕΕ του ΚΚ(μπ) της ΕΣΣΔ τον Απρίλη του 1929 ( «Ζητήματα Λενινισμού» σελ. 275-363).

22. Από τα Διαλεχτά έργα του Μπουχάριν που εκδόθηκαν στην ΕΣΣΔ μετά την αποκατάστασή του το 1988 από την πολιτική της «Περεστρόικα» σελ. 424 (ρωσική έκδοση) Περιέχεται στο βιβλίο του Λ. Μάρτενς «Μια άλλη ματιά στο Στάλιν» σελ. 94.

23. Υλικά Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης του ΚΚΕ 15-16 Ιούλη 1995, Εκδοση της ΚΕ του ΚΚΕ 1996 σελ. 38.

24. Η ΝΕΠ (Νέα Οικονομική Πολιτική) υπήρξε μια αναγκαστική επιλογή μετά τον εμφύλιο πόλεμο και τις καταστροφές του (1921), σε μια Ρωσία όπου η σοσιαλιστική οικοδόμηση ξεκινούσε στο έδαφος των ερειπίων της ιμπεριαλιστικής επέμβασης και του εμφυλίου πολέμου. Η οικονομική βάση της προεπαναστατικής Ρωσίας, η οποία, από την άποψη της ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων, ήταν η πιο καθυστερημένη και ανισομερής μεταξύ των πέντε πιο ανεπτυγμένων εκείνης της εποχής, υπέστη μεγάλες καταστροφές σε σχέση με την κατάστασή της πριν την έναρξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου (1914). Η ΝΕΠ είχε ως στόχο: Να αντιμετωπίσει την αδυναμία λειτουργίας επιχειρήσεων λόγω έλλειψης πόρων, οι οποίες εκχωρήθηκαν σε πρώην καπιταλιστές. Να δώσει παραγωγικά κίνητρα στους εκατομμύρια μικροεμπορευματοπαραγωγούς, ιδιαίτερα στον αγροτικό τομέα, γι’ αυτό από το σύστημα της υποχρεωτικής παράδοσης στο κράτος όλου του προϊόντος πέρασαν στο σύστημα του «φόρου σε είδος», με δυνατότητα του αγρότη να πουλάει στην αγορά το προϊόν που παρέμενε στα χέρια του. Το σοβιετικό κράτος είχε πολύ μεγάλη ανάγκη του αγροτικού προϊόντος (κυρίως σιτηρά) του μικρού εμπορευματοπαραγωγού, γιατί αντιμετώπιζε κατάσταση πείνας στις πόλεις, ενώ γινόταν μαύρη αγορά από τους κουλάκους. Ο Β. Ι. Λένιν χαρακτήρισε τη ΝΕΠ ως υποχρεωτική υποχώρηση προς τον καπιταλισμό για να προετοιμαστούν οι προϋποθέσεις της νέας επίθεσης. Τον Απρίλη του 1922, στο 11ο Συνέδριο του ΠΚΚ(μπ), ο Λένιν στον τελικό του λόγο τονίζει: «Τώρα αποφασίσαμε να θεωρήσουμε τελειωμένη την υποχώρησή μας». Το 1922-23 έγινε η αναδιάταξη των δυνάμεων και η προετοιμασία της επίθεσης κατά των καπιταλιστικών στοιχείων.

25. Η δολοφονία έγινε στο γραφείο του Κίροφ την 1η Δεκέμβρη του 1934, στα κεντρικά γραφεία του ΠΚΚ(μπ) στο Λένινγκραντ από τον Λεονίντ Νικολάγεφ, που μπήκε μέσα επιδεικνύοντας το κομματικό του βιβλιάριο. Αν και είχε διαγραφεί από το Κόμμα αυτός το είχε κρατήσει!

26. Ο όρος 5η φάλαγγα επικράτησε την περίοδο του Ισπανικού Εμφυλίου πολέμου και χαρακτηρίζει την εσωτερική υπονόμευση του αντιφασιστικού μετώπου που βοήθησε την επικράτηση του φασισμού.

27. Ορισμένα αριθμητικά στοιχεία από το βιβλίο του Λ. Μάρτενς «Μια άλλη ματιά στον Στάλιν» (σελίδες 283-287, εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή»), σε σχέση με τους αριθμούς των εκτελεσμένων και διωκόμενων στην ΕΣΣΔ. Σύμφωνα με υπολογισμούς, καταδικάστηκαν σε θάνατο 75.950 άτομα, ανάμεσά τους κουλάκοι, λευκοφρουροί (με τον όρο αυτό περιγράφονταν όλες οι ένοπλες αντεπαναστατικές ομάδες κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου και της ιμπεριαλιστικής επέμβασης 1918-1920, που πολεμούσαν για την αποκατάσταση του αστικού καθεστώτος), μέλη των αντεπαναστατικών οργανώσεων, εγκληματίες του κοινού ποινικού δικαίου, πράκτορες κλπ. Διαγράφτηκαν από το Κόμμα 278.818. Ηδη, πριν την Ολομέλεια του Γενάρη του 1938, είχαν υποβληθεί 53.700 ενστάσεις εναντίον των διαγραφών, ενώ τον Αύγουστο του 1938 είχαν κατατεθεί άλλες 101.233 ενστάσεις. Εκείνη την εποχή, στο σύνολο των 154.933 ενστάσεων οι επιτροπές του Κόμματος είχαν εξετάσει τις 85.273, από τις οποίες είχαν γίνει δεκτές το 54%. Σε σχέση με τα «γκούλαγκ» και τους κρατούμενους εκεί, ο ακριβής αριθμός κρατουμένων στα στρατόπεδα εργασίας ήταν 510.307, συμπεριλαμβάνοντας ποινικούς και πολιτικούς (οι πολιτικοί ήταν οι 150.000). Το 1951, που υπήρχε ο μεγαλύτερος αριθμός πολιτικών κρατουμένων, 579.878, αυτό έχει να κάνει με το γεγονός ότι στους προηγούμενους είχαν προστεθεί περίπου 334.538 συνεργάτες των ναζί που είχαν καταδικαστεί για προδοσία την περίοδο του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου. Θα πρέπει να υπολογίσουμε ότι η ΕΣΣΔ το 1938 είχε πληθυσμό περίπου 150.000.000 και ότι είχε βγει από μια περίοδο εμφύλιου πολέμου, που επίσημα έληξε το 1921, αλλά ανεπίσημα συνεχιζόταν με άλλη μορφή.

28. Ι. Β. Στάλιν «Για τις ελλείψεις της κομματικής δουλειάς και τα μέτρα για την εξάλειψη των τροτσκιστών και άλλων διπροσώπων», «Απαντα», τόμος 14, σελ. 228-285, Εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή».

29. Από το βιβλίο του Λ. Μάρτενς «Μια άλλη ματιά στον Στάλιν», εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή», σελ. 279.

30. Από το βιβλίο του Λ. Μάρτενς «Μια άλλη ματιά στον Στάλιν», εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή», σελ. 282.

35. Από το βιβλίο του Λ. Μάρτενς «Μια άλλη ματιά στον Στάλιν», εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή», σελ. 241.

36. Στο βιβλίο του Λ. Μάρτενς «Μια άλλη ματιά στον Στάλιν», εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή», σελ. 168-173, αναφέρονται οι πηγές που επιβεβαιώνουν αυτά τα γεγονότα και που στην πλειοψηφία τους είναι αστικές.

37. Στο βιβλίο του Λ. Μάρτενς «Μια άλλη ματιά στον Στάλιν», εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή», σελ. 168-173, αναφέρονται οι πηγές που επιβεβαιώνουν αυτά τα γεγονότα και που στην πλειοψηφία τους είναι αστικές.

38. Στο βιβλίο του Λ. Μάρτενς «Μια άλλη ματιά στο Στάλιν», εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή», σελ. 168-173, αναφέρονται οι πηγές που επιβεβαιώνουν αυτά τα γεγονότα και που στην πλειοψηφία τους είναι αστικές.