ΒΛΑΝΤΙΜΙΡ ΙΛΙΤΣ ΛΕΝΙΝ
«Επαναστατικός τυχοδιωκτισμός»
Ας περάσουμε στο δεύτερο σημείο, στο ζήτημα της τρομοκρατίας.
Υπερασπίζοντας την τρομοκρατία, που η ακαταλληλότητά της έχει αποδειχθεί τόσο καθαρά από την πείρα του ρωσικού επαναστατικού κινήματος, οι σοσιαλιστές - επαναστάτες διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους και δηλώνουν πως αναγνωρίζουν μόνο την τρομοκρατία που συνδυάζεται με τη δουλιά στις μάζες και γι' αυτόν το λόγο δεν τους αφορούν τα επιχειρήματα, με τα οποία οι Ρώσοι σοσιαλδημοκράτες αναιρούσαν (και αναίρεσαν για πολύ καιρό) τη σκοπιμότητα μιας τέτοιας μεθόδου πάλης. Εδώ επαναλαμβάνεται μια ιστορία, που μοιάζει πολύ με τη στάση τους απέναντι στην «κριτική». Εμείς δεν είμαστε οπορτουνιστές, ξεφωνίζουν οι σοσιαλιστές - επαναστάτες, και ταυτόχρονα βάζουν στο αρχείο το δόγμα του προλεταριακού σοσιαλισμού με βάση μόνο την οπορτουνιστική κριτική και με καμιά άλλη. Εμείς δεν επαναλαμβάνουμε τα λάθη των τρομοκρατών, δεν αποσπούμε κανέναν από τη δουλιά στις μάζες, βεβαιώνουν οι σοσιαλιστές - επαναστάτες, και ταυτόχρονα συνιστούν θερμά στο κόμμα πράξεις σαν τη δολοφονία του Σιπιάγκιν από τον Μπαλμασόφ, αν και ο καθένας ξέρει θαυμάσια και βλέπει πως η πράξη αυτή δεν έχει καμιά σχέση με τις μάζες, ούτε και μπορούσε να έχει με τον τρόπο που έγινε, πως τα άτομα, που έκαναν αυτήν την πράξη, δεν υπολόγιζαν και δεν έλπιζαν σε καμιά συγκεκριμένη εκδήλωση είτε υποστήριξη του πλήθους. Οι σοσιαλιστές - επαναστάτες έχουν την αφέλεια να μην αντιλαμβάνονται πως η ροπή τους προς την τρομοκρατία βρίσκεται στην πιο στενή αιτιατή σύνδεση με το γεγονός ότι οι ίδιοι στάθηκαν από μιας αρχής και εξακολουθούν να στέκονται παράμερα από το εργατικό κίνημα, χωρίς, μάλιστα, να επιδιώκουν να γίνουν κόμμα της επαναστατικής τάξης που διεξάγει τον ταξικό της αγώνα. Οι απανωτοί όρκοι σε κάνουν πολύ συχνά να γίνεσαι προσεχτικός και να μπαίνεις σε σκέψεις, κατά πόσο μπορεί να είναι αληθινό κάτι που έχει ανάγκη από πολλή σάλτσα. Κι όταν διαβάζω τις διαβεβαιώσεις των σοσιαλιστών - επαναστατών: Εμείς με την τρομοκρατία δεν παραμερίζουμε τη δουλιά στις μάζες, - θυμούμαι συχνά τα λόγια: Πώς δε βαριούνται να ορκίζονται; Γιατί αυτές τις διαβεβαιώσεις τις κάνουν οι ίδιοι άνθρωποι, που έχουν απομακρυνθεί πια από το σοσιαλδημοκρατικό εργατικό κίνημα, που ξεσηκώνει πραγματικά τις μάζες και εξακολουθούν να απομακρύνονται απ' αυτό, γαντζωμένοι από τ' αποσπάσματα κάθε λογής θεωριών.
Ακούστε παρακάτω: «Κάθε τρομοκρατικό χτύπημα αφαιρεί κατά κάποιον τρόπο ένα μέρος από τη δύναμη της απολυταρχίας και μετατοπίζει (!) όλη αυτή τη δύναμη (!) προς το μέρος των αγωνιστών της λευτεριάς». «Και μια που η τρομοκρατία θα εφαρμόζεται συστηματικά (!), είναι φανερό πως η ζυγαριά θα κλίνει τελικά προς το μέρος μας». Ναι, ναι, για τον καθένα είναι φανερό πως έχουμε μπροστά μας, στην πιο χοντροκομμένη της μορφή, την πιο μεγάλη από τις προλήψεις της τρομοκρατίας: Η πολιτική δολοφονία αυτή καθαυτή «μετατοπίζει τη δύναμη»! Ορίστε λοιπόν, από τη μια μεριά, η θεωρία της μετατόπισης της δύναμης, και από την άλλη - «όχι ν' αντικαταστήσει αλλά μαζί...». Πώς δε βαριούνται να ορκίζονται;
Κι αυτό είναι ακόμα η αρχή. Πίσω έχει η αχλάδα την ουρά. «Ποιον να χτυπάμε;» - ρωτάει το κόμμα των σοσιαλιστών - επαναστατών και απαντά: Τους υπουργούς και όχι τον τσάρο, γιατί «ο τσάρος δε θα εξωθήσει τα πράγματα στα άκρα» (!! από πού το έμαθαν;;), κι έπειτα «αυτό είναι και πιο εύκολο» (έτσι επί λέξει!): «Κανένας υπουργός δεν μπορεί να κλειστεί στο παλάτι, σαν σε φρούριο». Και η επιχειρηματολογία αυτή τελειώνει με τον ακόλουθο συλλογισμό, που αξίζει ν' απαθανατιστεί, σαν πρότυπο «θεωρίας» των σοσιαλιστών - επαναστατών. «Ενάντια στον όχλο, ο απολυταρχισμός έχει τους φαντάρους, ενάντια στις επαναστατικές οργανώσεις τη μυστική και φανερή αστυνομία, τι θα τον σώσει, όμως...» (ποιον, την απολυταρχία; Ο συντάχτης, χωρίς να το καταλάβει, συνταύτισε πια την απολυταρχία με τον υπουργό που είναι ευκολότερο να χτυπηθεί!) «...από τα μεμονωμένα άτομα ή τους μικρούς ομίλους που ασταμάτητα και εν αγνοία μάλιστα του ενός από τον άλλο (!!) ετοιμάζονται για επίθεση και επιτίθενται; Καμιά δύναμη δε θα βοηθήσει απέναντι στο ασύλληπτο. Συνεπώς, το καθήκον μας είναι καθαρό: Να βγάζουμε από τη μέση κάθε αυταρχικό σατράπη της απολυταρχίας με το μοναδικό μέσο που μας άφησε (!) η απολυταρχία - το θάνατο». Οσα βουνά χαρτιού κι αν ξοδέψουν οι σοσιαλιστές - επαναστάτες διαβεβαιώνοντας πως με το κήρυγμα της τρομοκρατίας δεν εγκαταλείπουν, δεν αποδιοργανώνουν τη δουλιά στις μάζες, όσους χείμαρρους λόγων κι αν εξαπολύσουν, δε θα μπορέσουν να διαψεύσουν το γεγονός ότι η αληθινή ψυχολογία του σύγχρονου τρομοκράτη αποδίδεται πιστά με την προκήρυξη ακριβώς στην οποία αναφερόμαστε. Η θεωρία της μετατόπισης της δύναμης συμπληρώνεται φυσιολογικά με τη θεωρία του ασύλληπτου, θεωρία που αναποδογυρίζει οριστικά, όχι μονάχα όλη την πείρα του παρελθόντος, αλλά και την ορθή λογική. Το ότι η μοναδική «ελπίδα» της επανάστασης είναι το «πλήθος», ότι ενάντια στην αστυνομία μπορεί να παλέψει μόνο η επαναστατική οργάνωση που καθοδηγεί (στην πράξη, κι όχι στα λόγια) αυτό το πλήθος, αυτό είναι πια στοιχειώδες. Αυτό είναι ντροπή να το αποδείχνει κανείς. Και μόνο άνθρωποι που ξέχασαν τα πάντα και δε διδάχτηκαν απολύτως τίποτα, μπορούσαν να υποστηρίξουν το «αντίθετο», φτάνοντας ως την απίστευτη, την κραυγαλέα ανοησία, πως οι φαντάροι μπορούν «να σώσουν» την απολυταρχία από το πλήθος, η αστυνομία από τις επαναστατικές οργανώσεις, από τα μεμονωμένα, όμως, άτομα που κυνηγούν υπουργούς, δε θα τη σώσει τίποτα!!
Ο απίστευτος αυτός συλλογισμός που του είναι γραφτό, είμαστε βέβαιοι, να γίνει περιβόητος, δεν είναι καθόλου μια απλή μόνο παραδοξολογία. Οχι, ο συλλογισμός αυτός είναι διδαχτικός, γιατί, τραβώντας με θάρρος ως τον παραλογισμό, ξεσκεπάζει το βασικό λάθος των τρομοκρατών, που είναι κοινό σ' αυτούς και στους «οικονομιστές» (ίσως πρέπει πια να πούμε: Στους πρώην εκπροσώπους του μακαρίτη «οικονομισμού»;). Το λάθος αυτό συνίσταται, όπως ήδη τονίσαμε πολλές φορές, στη μη κατανόηση της βασικής αδυναμίας του κινήματός μας. Χάρη στην εξαιρετικά γοργή ανάπτυξη του κινήματος, οι καθοδηγητές έμειναν πίσω από τις μάζες, οι επαναστατικές οργανώσεις αποδείχτηκαν ανώριμες σε σύγκριση με την επαναστατική δραστηριότητα του προλεταριάτου, ανίκανες να τραβήξουν μπροστά και να καθοδηγήσουν τις μάζες. Κανένας καλοπροαίρετος άνθρωπος που ξέρει λίγο - πολύ το κίνημα, δεν πρόκειται ν' αμφισβητήσει ότι υπάρχει μια τέτοια αναντιστοιχία. Και μια που έτσι έχουν τα πράγματα, είναι φανερό πως οι τωρινοί τρομοκράτες είναι πραγματικοί «οικονομιστές» από την ανάποδη, που πέφτουν σε εξίσου ανόητη, μα αντίθετη ακρότητα. Να καλείς σε μια τέτοια τρομοκρατία, όπως είναι η διοργάνωση αποπειρών δολοφονίας ενάντια σε υπουργούς από μεμονωμένα άτομα και από άγνωστους μεταξύ τους ομίλους, τη στιγμή που οι επαναστάτες δεν έχουν αρκετές δυνάμεις και μέσα για την καθοδήγηση της μάζας, που ήδη ξεσηκώνεται, - σημαίνει ότι όχι μόνο διακόπτεις μ' αυτόν τον τρόπο τη δουλιά μέσα στις μάζες, αλλά και προκαλείς άμεσα την αποδιοργάνωσης της δουλιάς. - Εμείς, οι επαναστάτες «συνηθίσαμε να μαζευόμαστε δειλά σε μια ομάδα, - διαβάζουμε στην προκήρυξη της 3ης του Απρίλη, - κι ακόμα αυτός (Ν. Β.) ο καινούριος, ο γεμάτος τόλμη αγέρας, που φύσηξε τα τελευταία δύο - τρία χρόνια προκάλεσε για την ώρα άνοδο περισσότερο στις διαθέσεις του πλήθους παρά των ατόμων». Σ' αυτά τα λόγια υπάρχει πολλή, άθελα ειπωμένη, αλήθεια. Κι αυτή ακριβώς η αλήθεια χτυπάει κατακέφαλα τους κήρυκες της τρομοκρατίας. Απ' αυτήν την αλήθεια, ο κάθε σκεπτόμενος σοσιαλιστής βγάζει το συμπέρασμα: Πρέπει να δρούμε όλοι μαζί πιο ενεργητικά, πιο θαρραλέα και πιο οργανωμένα. Ενώ οι σοσιαλιστές - επαναστάτες συμπεραίνουν: «Πυροβόλα, ασύλληπτο άτομο, γιατί, αλίμονο, η μάζα θα αργήσει ακόμα, και γιατί ενάντια στη μάζα υπάρχουν φαντάροι». Αυτό πια είναι τελείως ανόητο, κύριοι!
Β. Ι. ΛΕΝΙΝ: «Απαντα», τ. 6, σελ. 381-385, εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή»
«Επαναστατικός τυχοδιωκτισμός»
Ας περάσουμε στο δεύτερο σημείο, στο ζήτημα της τρομοκρατίας.
Υπερασπίζοντας την τρομοκρατία, που η ακαταλληλότητά της έχει αποδειχθεί τόσο καθαρά από την πείρα του ρωσικού επαναστατικού κινήματος, οι σοσιαλιστές - επαναστάτες διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους και δηλώνουν πως αναγνωρίζουν μόνο την τρομοκρατία που συνδυάζεται με τη δουλιά στις μάζες και γι' αυτόν το λόγο δεν τους αφορούν τα επιχειρήματα, με τα οποία οι Ρώσοι σοσιαλδημοκράτες αναιρούσαν (και αναίρεσαν για πολύ καιρό) τη σκοπιμότητα μιας τέτοιας μεθόδου πάλης. Εδώ επαναλαμβάνεται μια ιστορία, που μοιάζει πολύ με τη στάση τους απέναντι στην «κριτική». Εμείς δεν είμαστε οπορτουνιστές, ξεφωνίζουν οι σοσιαλιστές - επαναστάτες, και ταυτόχρονα βάζουν στο αρχείο το δόγμα του προλεταριακού σοσιαλισμού με βάση μόνο την οπορτουνιστική κριτική και με καμιά άλλη. Εμείς δεν επαναλαμβάνουμε τα λάθη των τρομοκρατών, δεν αποσπούμε κανέναν από τη δουλιά στις μάζες, βεβαιώνουν οι σοσιαλιστές - επαναστάτες, και ταυτόχρονα συνιστούν θερμά στο κόμμα πράξεις σαν τη δολοφονία του Σιπιάγκιν από τον Μπαλμασόφ, αν και ο καθένας ξέρει θαυμάσια και βλέπει πως η πράξη αυτή δεν έχει καμιά σχέση με τις μάζες, ούτε και μπορούσε να έχει με τον τρόπο που έγινε, πως τα άτομα, που έκαναν αυτήν την πράξη, δεν υπολόγιζαν και δεν έλπιζαν σε καμιά συγκεκριμένη εκδήλωση είτε υποστήριξη του πλήθους. Οι σοσιαλιστές - επαναστάτες έχουν την αφέλεια να μην αντιλαμβάνονται πως η ροπή τους προς την τρομοκρατία βρίσκεται στην πιο στενή αιτιατή σύνδεση με το γεγονός ότι οι ίδιοι στάθηκαν από μιας αρχής και εξακολουθούν να στέκονται παράμερα από το εργατικό κίνημα, χωρίς, μάλιστα, να επιδιώκουν να γίνουν κόμμα της επαναστατικής τάξης που διεξάγει τον ταξικό της αγώνα. Οι απανωτοί όρκοι σε κάνουν πολύ συχνά να γίνεσαι προσεχτικός και να μπαίνεις σε σκέψεις, κατά πόσο μπορεί να είναι αληθινό κάτι που έχει ανάγκη από πολλή σάλτσα. Κι όταν διαβάζω τις διαβεβαιώσεις των σοσιαλιστών - επαναστατών: Εμείς με την τρομοκρατία δεν παραμερίζουμε τη δουλιά στις μάζες, - θυμούμαι συχνά τα λόγια: Πώς δε βαριούνται να ορκίζονται; Γιατί αυτές τις διαβεβαιώσεις τις κάνουν οι ίδιοι άνθρωποι, που έχουν απομακρυνθεί πια από το σοσιαλδημοκρατικό εργατικό κίνημα, που ξεσηκώνει πραγματικά τις μάζες και εξακολουθούν να απομακρύνονται απ' αυτό, γαντζωμένοι από τ' αποσπάσματα κάθε λογής θεωριών.
Ακούστε παρακάτω: «Κάθε τρομοκρατικό χτύπημα αφαιρεί κατά κάποιον τρόπο ένα μέρος από τη δύναμη της απολυταρχίας και μετατοπίζει (!) όλη αυτή τη δύναμη (!) προς το μέρος των αγωνιστών της λευτεριάς». «Και μια που η τρομοκρατία θα εφαρμόζεται συστηματικά (!), είναι φανερό πως η ζυγαριά θα κλίνει τελικά προς το μέρος μας». Ναι, ναι, για τον καθένα είναι φανερό πως έχουμε μπροστά μας, στην πιο χοντροκομμένη της μορφή, την πιο μεγάλη από τις προλήψεις της τρομοκρατίας: Η πολιτική δολοφονία αυτή καθαυτή «μετατοπίζει τη δύναμη»! Ορίστε λοιπόν, από τη μια μεριά, η θεωρία της μετατόπισης της δύναμης, και από την άλλη - «όχι ν' αντικαταστήσει αλλά μαζί...». Πώς δε βαριούνται να ορκίζονται;
Κι αυτό είναι ακόμα η αρχή. Πίσω έχει η αχλάδα την ουρά. «Ποιον να χτυπάμε;» - ρωτάει το κόμμα των σοσιαλιστών - επαναστατών και απαντά: Τους υπουργούς και όχι τον τσάρο, γιατί «ο τσάρος δε θα εξωθήσει τα πράγματα στα άκρα» (!! από πού το έμαθαν;;), κι έπειτα «αυτό είναι και πιο εύκολο» (έτσι επί λέξει!): «Κανένας υπουργός δεν μπορεί να κλειστεί στο παλάτι, σαν σε φρούριο». Και η επιχειρηματολογία αυτή τελειώνει με τον ακόλουθο συλλογισμό, που αξίζει ν' απαθανατιστεί, σαν πρότυπο «θεωρίας» των σοσιαλιστών - επαναστατών. «Ενάντια στον όχλο, ο απολυταρχισμός έχει τους φαντάρους, ενάντια στις επαναστατικές οργανώσεις τη μυστική και φανερή αστυνομία, τι θα τον σώσει, όμως...» (ποιον, την απολυταρχία; Ο συντάχτης, χωρίς να το καταλάβει, συνταύτισε πια την απολυταρχία με τον υπουργό που είναι ευκολότερο να χτυπηθεί!) «...από τα μεμονωμένα άτομα ή τους μικρούς ομίλους που ασταμάτητα και εν αγνοία μάλιστα του ενός από τον άλλο (!!) ετοιμάζονται για επίθεση και επιτίθενται; Καμιά δύναμη δε θα βοηθήσει απέναντι στο ασύλληπτο. Συνεπώς, το καθήκον μας είναι καθαρό: Να βγάζουμε από τη μέση κάθε αυταρχικό σατράπη της απολυταρχίας με το μοναδικό μέσο που μας άφησε (!) η απολυταρχία - το θάνατο». Οσα βουνά χαρτιού κι αν ξοδέψουν οι σοσιαλιστές - επαναστάτες διαβεβαιώνοντας πως με το κήρυγμα της τρομοκρατίας δεν εγκαταλείπουν, δεν αποδιοργανώνουν τη δουλιά στις μάζες, όσους χείμαρρους λόγων κι αν εξαπολύσουν, δε θα μπορέσουν να διαψεύσουν το γεγονός ότι η αληθινή ψυχολογία του σύγχρονου τρομοκράτη αποδίδεται πιστά με την προκήρυξη ακριβώς στην οποία αναφερόμαστε. Η θεωρία της μετατόπισης της δύναμης συμπληρώνεται φυσιολογικά με τη θεωρία του ασύλληπτου, θεωρία που αναποδογυρίζει οριστικά, όχι μονάχα όλη την πείρα του παρελθόντος, αλλά και την ορθή λογική. Το ότι η μοναδική «ελπίδα» της επανάστασης είναι το «πλήθος», ότι ενάντια στην αστυνομία μπορεί να παλέψει μόνο η επαναστατική οργάνωση που καθοδηγεί (στην πράξη, κι όχι στα λόγια) αυτό το πλήθος, αυτό είναι πια στοιχειώδες. Αυτό είναι ντροπή να το αποδείχνει κανείς. Και μόνο άνθρωποι που ξέχασαν τα πάντα και δε διδάχτηκαν απολύτως τίποτα, μπορούσαν να υποστηρίξουν το «αντίθετο», φτάνοντας ως την απίστευτη, την κραυγαλέα ανοησία, πως οι φαντάροι μπορούν «να σώσουν» την απολυταρχία από το πλήθος, η αστυνομία από τις επαναστατικές οργανώσεις, από τα μεμονωμένα, όμως, άτομα που κυνηγούν υπουργούς, δε θα τη σώσει τίποτα!!
Ο απίστευτος αυτός συλλογισμός που του είναι γραφτό, είμαστε βέβαιοι, να γίνει περιβόητος, δεν είναι καθόλου μια απλή μόνο παραδοξολογία. Οχι, ο συλλογισμός αυτός είναι διδαχτικός, γιατί, τραβώντας με θάρρος ως τον παραλογισμό, ξεσκεπάζει το βασικό λάθος των τρομοκρατών, που είναι κοινό σ' αυτούς και στους «οικονομιστές» (ίσως πρέπει πια να πούμε: Στους πρώην εκπροσώπους του μακαρίτη «οικονομισμού»;). Το λάθος αυτό συνίσταται, όπως ήδη τονίσαμε πολλές φορές, στη μη κατανόηση της βασικής αδυναμίας του κινήματός μας. Χάρη στην εξαιρετικά γοργή ανάπτυξη του κινήματος, οι καθοδηγητές έμειναν πίσω από τις μάζες, οι επαναστατικές οργανώσεις αποδείχτηκαν ανώριμες σε σύγκριση με την επαναστατική δραστηριότητα του προλεταριάτου, ανίκανες να τραβήξουν μπροστά και να καθοδηγήσουν τις μάζες. Κανένας καλοπροαίρετος άνθρωπος που ξέρει λίγο - πολύ το κίνημα, δεν πρόκειται ν' αμφισβητήσει ότι υπάρχει μια τέτοια αναντιστοιχία. Και μια που έτσι έχουν τα πράγματα, είναι φανερό πως οι τωρινοί τρομοκράτες είναι πραγματικοί «οικονομιστές» από την ανάποδη, που πέφτουν σε εξίσου ανόητη, μα αντίθετη ακρότητα. Να καλείς σε μια τέτοια τρομοκρατία, όπως είναι η διοργάνωση αποπειρών δολοφονίας ενάντια σε υπουργούς από μεμονωμένα άτομα και από άγνωστους μεταξύ τους ομίλους, τη στιγμή που οι επαναστάτες δεν έχουν αρκετές δυνάμεις και μέσα για την καθοδήγηση της μάζας, που ήδη ξεσηκώνεται, - σημαίνει ότι όχι μόνο διακόπτεις μ' αυτόν τον τρόπο τη δουλιά μέσα στις μάζες, αλλά και προκαλείς άμεσα την αποδιοργάνωσης της δουλιάς. - Εμείς, οι επαναστάτες «συνηθίσαμε να μαζευόμαστε δειλά σε μια ομάδα, - διαβάζουμε στην προκήρυξη της 3ης του Απρίλη, - κι ακόμα αυτός (Ν. Β.) ο καινούριος, ο γεμάτος τόλμη αγέρας, που φύσηξε τα τελευταία δύο - τρία χρόνια προκάλεσε για την ώρα άνοδο περισσότερο στις διαθέσεις του πλήθους παρά των ατόμων». Σ' αυτά τα λόγια υπάρχει πολλή, άθελα ειπωμένη, αλήθεια. Κι αυτή ακριβώς η αλήθεια χτυπάει κατακέφαλα τους κήρυκες της τρομοκρατίας. Απ' αυτήν την αλήθεια, ο κάθε σκεπτόμενος σοσιαλιστής βγάζει το συμπέρασμα: Πρέπει να δρούμε όλοι μαζί πιο ενεργητικά, πιο θαρραλέα και πιο οργανωμένα. Ενώ οι σοσιαλιστές - επαναστάτες συμπεραίνουν: «Πυροβόλα, ασύλληπτο άτομο, γιατί, αλίμονο, η μάζα θα αργήσει ακόμα, και γιατί ενάντια στη μάζα υπάρχουν φαντάροι». Αυτό πια είναι τελείως ανόητο, κύριοι!
Β. Ι. ΛΕΝΙΝ: «Απαντα», τ. 6, σελ. 381-385, εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου