ΗΠΑ: η άλγεβρα της εξέγερσης, του αίματος και της καταστολής

Από Οικοδόμος

Γράφει η Χριστίνα Μαυροπούλου //

«Μία εξέγερση  είναι η γλώσσα όσων δεν μπορούν να ακουστούν» είχε πει ο  Μάρτιν Λούθερ Κινγκ Τζ. κατά τη διάρκεια συνέντευξης που είχε παραχωρήσει το 1966 στην εκπομπή 60 Minutes Interview. Μισό αιώνα μετά οι αμερικανικές πόλεις, η μία μετά την άλλη, δονούνται από τις βίαιες διαδηλώσεις και ταραχές.  Ο δολοφονημένος από την εξουσία, Μάρτιν Λούθερ Κινγκ πλανάται. Ενώ, η εγχώρια καθεστηκυία τάξη, πολιτική εξουσία και κυρίαρχα ΜΜΕ, κυνικά κραδαίνουν το φάντασμά του, μόνο και μόνο για να αλλοιώσουν το λόγο και κυρίως την ουσία του αγώνα του, ώστε να βρουν το πιο ύπουλο και άνανδρο επιχείρημα για να καταδικάσουν τη «βία» και τους «κακοποιούς» (σημ. thugs, η κυρίαρχη λέξη των ημερών, που ακούστηκε και από το στόμα του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα).
Η Βαλτιμόρη, είναι η τελευταία, προς το παρόν, πόλη που εξεγείρεται εξαιτίας της απρόκλητης αστυνομικής βίας, κυρίως κατά αφροαμερικανών αλλά και όλων των μειονοτήτων, φυλετικών ή κοινωνικών που διόλου τυχαία είναι και οι σύγχρονοι «άθλιοι» της μεγαλύτερης ιμπεριαλιστικής χώρας του πλανήτη.
Η εξέγερση προκλήθηκε από το θάνατο υπό κράτηση, του 25χρονου Φρέντι Γκρέι.  Η περίπτωση του Φρέντι Γκρέι, είναι ΚΑΙ ΑΥΤΗ χαρακτηριστική: Συνελήφθη γιατί… «έτρεξε»!!! Και όμως. Ακόμη και οι αστυνομικοί που τον συνέλαβαν καταθέτουν ότι «δεν έκανε τίποτε κακό» εκείνο το πρωινό της 12ης Απριλίου, όταν η αστυνομία έφτασε στο σημείο που βρισκόταν. Σύμφωνα με την έκθεση της αστυνομίας, που επικαλείται η εφημερίδα Baltimore Sun, το μόνο περιστατικό που έλαβε χώρα ήταν: ο Γκρέι και ο φίλος του είχαν οπτική επαφή με έναν εκ των αστυνομικών στο σημείο και τότε έτρεξαν. Ακριβώς για αυτό οι αστυνομικοί τους καταδίωξαν. Γιατί ο Γκρέι έτρεξε; Γιατί γνώριζε ότι αυτόματα θα θεωρείτο «ύποπτος», για τον οποιοδήποτε λόγο και στο παρελθόν είχε συλληφθεί κάποιες φορές, με ελαφριές κατηγορίες περί κατοχής ναρκωτικών και άλλα «πλημμελήματα», όπως  «χαζολογούσε ασκόπως», και «έχοντας στην κατοχή του τραπουλόχαρτα ή ζάρια»!
Ήταν «κακοποιός», ή «κακό παιδί» ή «ανυπόληπτος χαρακτήρας»; Οι συγγενείς και οι φίλοι του λένε πως όχι. Δεν ήταν.
Ωστόσο, ο αφροαμερικανός Φρέντι Γκρέι ήταν γέννημα-θρέμμα μίας γειτονιάς, όπως το Sandtown-Winchester, που εδώ και χρόνια μαστίζεται από τη φτώχεια, τον πόλεμο των ναρκωτικών και των συμμοριών σε συνδυασμό με την μηδενική πιθανότητα κάποιος νέος από τη συγκεκριμένη συνοικία να έχει πρόσβαση ή ουσιαστικές ευκαιρίες για μόρφωση και εργασία.

Δεν είναι τυχαίο, ότι το Sandtown-Winchester, έγινε πρωτοσέλιδο στο τοπικό τύπο καθώς έρευνα κατέδειξε ότι ως γειτονιά έχει το μεγαλύτερο αριθμό εγκλείστων και ανθρώπων εντός του σωφρονιστικού συστήματος από οποιαδήποτε άλλη γειτονιά ή πόλη σε ολόκληρη την πολιτεία του Μέριλαντ.  Σύμφωνα με έρευνα του τμήματος Υγείας της Βαλτιμόρης, προ τετραετίας, ακόμη και σε μία πόλη όπου η ανέχεια είναι ενδημικό φαινόμενο το Sandtown-Winchester   ξεχωρίζει. Τα ποσοστά ανεργίας και φτώχειας, είναι υπερδιπλάσια του μέσου όρου της πόλης.  Παρομοίως, ανά κάτοικο αναλογούν διπλάσια καταστήματα που πουλούν αλκοόλ και τσιγάρα, από ότι για ολόκληρη την Βαλτιμόρη.  Το ¼ των εφήβων είχαν συλληφθεί, το διάστημα 2005-09. Σύμφωνα πάντα με τη έρευνα του τμήματος Υγείας, έχει το πιο υψηλό ποσοστό βίας και τα υψηλότερα ποσοστά εγκλημάτων που σχετίζονται με πυροβολισμούς, είτε τραυματισμούς είτε φόνους. Το ¼ των κτιρίων είναι άδεια και εγκαταλελειμμένα και είναι τριπλάσιες οι παραβιάσεις του νόμου απαγόρευσης του μολύβδου στα κτίρια. (Ο μόλυβδος και οι χημικές του ενώσεις είναι τοξικές ουσίες οι οποίες εισέρχονται στον ανθρώπινο οργανισμό και τον καθιστούν επικίνδυνο ιδιαιτέρως για τα μικρά παιδιά καθώς προσβάλλει μακροχρόνια τον εγκέφαλό τους. Μία άγνωστη, για το ευρύτερο κοινό, προέλευση αυτού του κινδύνου αποτελούν τα χρώματα (μπογιές) που χρησιμοποιούνται στο βάψιμο των σπιτιών και τα οποία περιέχουν μόλυβδο. Στις ΗΠΑ, η νομοθεσία που απαγορεύει τη χρήση στοιχείων που περιέχουν μόλυβδο στα κτίρια είναι πολυετής και πολύ αυστηρή). Μάλιστα, ο Φρέντι Γκρέι και οι αδελφές του, σαν παιδιά είχαν δηλητηριαστεί από το μόλυβδο του κτιρίου που διέμεναν.
Το μόνο «ενθαρρυντικό» στοιχείο  στην έρευνα του τμήματος Υγείας για τους κατοίκους του Sandtown-Winchester, είναι ότι έχουν το μικρότερο αριθμό ταχυφαγείων (fast foods).  Προφανώς γιατί είναι πολύ φτωχοί. Ακόμη και αυτό όμως δεν τους σώζει από την πολύ κακή διατροφή που υπονομεύει τη ζωή και την υγεία τους.
Τέσσερις διαφορετικές έρευνες έχουν ανακοινωθεί ώστε να διερευνηθούν οι  συνθήκες θανάτου του Φρέντι Γκρέι, που μέχρι στιγμής χαρακτηρίζεται από τις αρχές «ανεξιχνίαστος». Κανείς δεν αναμένει τα πορίσματα. Όλοι γνωρίζουν.
Έτσι, ένας «ανεξιχνίαστος» θάνατος, ο μυριοστός κάποιου άοπλου και αθώου αφροαμερικανού, πυροδότησε την οργή. Δεν ήταν δύσκολο. Υπήρχε προϊστορία, όπως η δολοφονία από τους αστυνομικούς του 18χρονου Μάικλ Μπράουν στο Φέργκιουσον, το περασμένο καλοκαίρι. Την αθώωση του αστυνομικού Ντάνιελ Παντελέο, τον περασμένο Δεκέμβρη, για το θάνατο του ‘Ερικ Γκάρνερ, στη Νέα Υόρκη. Την εν ψυχρώ δολοφονία του 50χρονου αφροαμερικανού Γουόλτερ Σκοτ, στις αρχές του μήνα, στη Νότια Καρολίνα.  Και δεκάδων άλλων, από τη Αλάσκα μέχρι το Σαν Ντιέγκο.
Με την ανακοίνωση του θανάτου του Φρέντι Γκρέι, ξέσπασαν οι πρώτες διαδηλώσεις το περασμένο Σάββατο. Όμως η πόλη κυριολεκτικά πυρπολήθηκε τη Δευτέρα μετά την κηδεία του. Μαθητές λυκείων που σχολούσαν επετέθησαν κατά των αστυνομικών δυνάμεων πετώντας πέτρες, τούβλα, μπουκάλια, οι οποίοι επίσης απαντούσαν με τον ίδιο τρόπο μέχρι τη στιγμή που τα μαθητούδια έκαναν ντου και οι αστυνομικοί υποχωρούσαν ατάκτως … Σουπερμάρκετ λεηλατήθηκαν και στη συνέχεια πυρπολήθηκαν, μαζί με ιδιωτικά αυτοκίνητα και περιπολικά. Κάηκαν 19 κτίρια. Οι σοβαρότερες ταραχές επικεντρώθηκαν στον βορειο-δυτικό τομέα της πόλης, τις πιο φτωχές περιοχές.

Βίντεο-ντοκουμέντο: Η Εθνοφρουρά απαγάγει τον γνωστό ακτιβιστή Τζόζεφ Κέντ, 21 χρονών, ζωντανά μπροστά στην κάμερα του CNN. Μέχρι στιγμής, παρά τη μεγάλη κινητοποίηση, η τύχη του αγνοείται. Επισήμως η αστυνομία της Βαλτιμόρης, δηλώνει ότι «δεν γνωρίζει, καθώς οι συλλήψεις είναι τόσες πολλές που η διαδικασία είναι αργή»…

Οι αρχές της πόλης αποφάσισαν να καλέσουν ενισχύσεις και χιλιάδες αστυνομικοί της περιοχής καθώς και 2.000 πάνοπλα μέλη της Εθνοφρουράς του Μέριλαντ αναπτύχθηκαν στη Βαλτιμόρη. Η δήμαρχος της πόλης Στέφανι Ρόλιγκ-Μπλέικς ανακοίνωσε επίσης την επιβολή απαγόρευσης κυκλοφορίας από τις 22.00 μέχρι τις 05.00 για μία εβδομάδα. Όποιος κυκλοφορεί αναίτια, συλλαμβάνεται. Από τις πρώτες ώρες της επιβολής των έκτακτων μέτρων οι αρχές ασφαλείας έδειξαν τα δόντια τους. Απωθούσαν διαδηλωτές με καπνογόνα, χημικά, και σπρέϊ πιπεριού. Από τη Δευτέρα, έχουν γίνει εκατοντάδες συλλήψεις. Η φωτιά της εξέγερσης έχει μεταλαμπαδευτεί και σε άλλες πόλεις. Το σκηνικό καταστολής ανάλογο. Στο Φέργκιουσον, το βράδυ της Τρίτης (τοπική ώρα) εκτός της αστυνομίας, οι διαδηλωτές βρέθηκαν αντιμέτωποι με «άγνωστο σκοπευτή που πυροβολούσε εναντίον του συγκεντρωμένου πλήθους». Στη Νέα Υόρκη, χθες βράδυ, έγιναν περισσότερες από 60 συλλήψεις.
Εκτός της «σιδερένιας φτέρνας» της πολιτικής εξουσίας, ο αμερικανικός λαός είναι αντιμέτωπος και με την εξουσία των κυρίαρχων αμερικανικών «έγκυρων» ΜΜΕ. Από την πρώτη στιγμή προβάλλουν μόνο τις ταραχές και τις λεηλασίες και τι λέει «η αστυνομία». Ασχέτως εάν υπήρχαν χιλιάδες στους δρόμους, που διαδήλωναν. Αυτοί δεν υπήρχαν. Ούτε καν οι κληρικοί όλων των εκκλησιών της Βαλτιμόρης, που απάντησαν στην απαγόρευση της κυκλοφορίας και την κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης δηλώνοντας: «Υπάρχει κατάσταση έκτακτης ανάγκης πολύ πριν τη σημερινή νύχτα, έκτακτη ανάγκη εξαιτίας της φτώχειας, της ανεργίας και της έλλειψης θέσεων εργασίας καθώς και της στέρησης των (πολιτικών) δικαιωμάτων συμμετοχής στην πολιτική διαδικασία» και πραγματοποιώντας πορεία στους δρόμους της Βαλτιμόρης.
Αμέσως μετά διακήρυξαν την υποστήριξή τους στην στρατιωτική κατάληψη της πόλης.  Ο λόγος απλός. Ειδικά όσον αφορά τη Βαλτιμόρη, εκτός της προϊστορίας, υπάρχει και άφθονη καύσιμη ύλη. Μία καύσιμη ύλη αποκαλυπτική για το σερί των δολοφονιών εκ μέρους της στρατιωτικοποιημένης αστυνομίας απανταχού της αμερικανικής επικράτειας.

Εκτός της φτώχειας, της ανεργίας, και της τρομακτικής ανισότητας αποκλειστικά όμως για τους «σύγχρονους Αγιάννηδες» αφού η πολιτεία του Μέριλαντ στην οποία ανήκει και η πρωτεύουσα Ουάσινγκτον, συγκαταλέγεται στις πιο «πλούσιες» πολιτείες. Το Μέριλαντ θεωρείται εν πολλοίς, πολιτεία των «λευκών» πλούσιων καθώς έχει τους περισσότερους εκατομμυριούχους ανά κάτοικο (7,7 σύμφωνα με την έρευνα του 2013 του Census Bureau) και είναι έδρα μεγάλων πολυεθνικών και εταιριών σύγχρονης τεχνολογίας, διαστημικής κλπ.
Την ίδια στιγμή η Βαλτιμόρη, σε απόσταση μόλις 40 μιλίων από την πρωτεύουσα Ουάσινγκτον, έχει μαύρο επικεφαλής της αστυνομίας, η πλειοψηφία των αστυνομικών είναι μαύροι. Έχει μαύρη δήμαρχο και η χώρα μαύρο πρόεδρο! Παρόλα αυτά οι αφροαμερικανοί φτωχοδιάβολοι ή μη ενταγμένοι στο σύστημα γίνονται το κρέας για τα κανόνια.  Η εξέγερση στη Βαλτιμόρη περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη μέχρι στιγμής αποκαλύπτει το πραγματικό στοιχείο της σύγκρουσης, που δεν είναι φυλετικό αλλά ταξικό.
Οι αφροαμερικανοί και άλλες μειονότητες είναι οι πλέον ταξικά καταπιεσμένες και όπως αποδεικνύεται αναλώσιμες. Ειδικά για τους πρώτους λόγω χρώματος, εντοπίζονται άμεσα και εξολοθρεύονται. Μόνο στο Μέριλαντ σύμφωνα με έρευνες, 109 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί όταν ήρθαν «σε επαφή» με τις αστυνομικές δυνάμεις, το διάστημα 2010-14.Όσοι δεν εξολοθρεύονται, οδηγούνται εντός του σωφρονιστικού συστήματος. *
Η αστυνομία εδώ και χρόνια στρατιωτικοποιείται για την αντιμετώπιση ενός «εσωτερικού εχθρού» προφανέστατα, αφού δεκάδες μελέτες έχουν καταδείξει ότι το βίαιο έγκλημα στις ΗΠΑ μειώθηκε περισσότερο από 40% την τελευταία 20ετία. Ο «εσωτερικός εχθρός» δεν είναι άλλος από τον αμερικανικό λαό που τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σε αφύπνιση. Εξεγέρσεις για εργασιακά θέματα και πολιτειακούς αντεργατικούς νόμους όπως στο Γουϊσκόνσιν, το 2011. Από το 2012, ο αγώνας για «τα 15 δολάρια την ώρα» ως χαμηλότερο ωρομίσθιο. Ένας αγώνας που ξεκίνησε από τους εργαζόμενους στα φαστ φουντ και εξαπλώνεται. Οι φοιτητές με κινητοποιήσεις που γνωρίζουν εξάρσεις και υφέσεις για το ύψος των διδάκτρων, το χαρακτήρα του Πανεπιστημίου και κυρίως τα φοιτητικά δάνεια που κυριολεκτικά βάζουν σε υποθήκη τη ζωή τους από τα 18 τους χρόνια. Το κίνημα Occupy. Τώρα η ωμή δολοφονική μανία της αστυνομίας που δεν σταματά ενώ πλησιάζει επικίνδυνα η πεντηκοστή επέτειος της εξέγερσης των αφροαμερικανών στο προάστιο Watts του Λος Αντζελες.

Και η αστυνομία παίρνει θέση μάχης καθώς όπως έλεγε ο πρόσφατα χαμένος μεγάλος Ουρουγουανός δημοσιογράφος-συγγραφέας, Εντουάρδο Γκαλεάνο, «Τα κράτη δεν ασχολούνται πλέον με την διοίκηση και αφοσιώνονται στην αστυνόμευση. Οι πρόεδροι μετατρέπονται σε διαχειριστές ξένων εταιριών. Οι Υπουργοί Οικονομικών είναι καλοί διερμηνείς. Οι βιομήχανοι μετατρέπονται σε εισαγωγείς. Οι πολλοί εξαρτώνται ολοένα περισσότερο από τα περισσεύματα των λίγων. Οι εργαζόμενοι χάνουν τις δουλειές τους. Οι αγρότες χάνουν την γη τους. Τ α παιδιά χάνουν την παιδική τους ηλικία. Οι νέοι χάνουν την επιθυμία να πιστεύουν. Οι ηλικιωμένοι χάνουν την σύνταξή τους. ’Η ζωή είναι «λαχείο» ισχυρίζονται όσοι κερδίζουν».
Όμως τα λαχεία είναι λίγα και το αμερικανικό όνειρο έχει γίνει εφιάλτης. Έτσι, όλες αυτές οι μικρές εξεγέρσεις και οι ταραχές αποτελούν αντίδραση στον εφιάλτη, δηλαδή στην αγριότητα του ίδιου του αμερικανικού καπιταλιστικού συστήματος. Μία αγριότητα, που έχει κατακερματίσει, εξαθλιώσει, συνθλίψει στην κυριολεξία την αμερικανική κοινωνία, με την αποβιομηχάνιση, τη μείωση των εισοδημάτων, την αποψίλωση δικαιωμάτων και κοινωνικών υπηρεσιών, την καταλήστευση, τη συγκέντρωση του πλούτου στα χέρια ολοένα και ολιγότερων. Ολοένα και περισσότερο πολιτική εξουσία και ΜΜΕ παρουσιάζουν τους οργισμένους-εξεγερμένους, σαν «κακοποιούς»  κάπως σαν τους κομμουνάρους στο Παρίσι το 1871. Δηλαδή σαν άγρια θηρία, σαν ύαινες, που τους άξιζε να εκτελεστούν με συνοπτικές διαδικασίες στο όνομα της ιερότητας της ιδιωτικής περιουσίας, της ηθικότητας, της θρησκείας και της οικογένειας. Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, όπως ο πρόεδρος Νικολάς Σαρκοζί, έκανε λόγο για «αποβράσματα» κατά την εξέγερση των γαλλικών προαστίων και ο βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, για «άγριους» κατά τις ταραχές στο Λονδίνο το καλοκαίρι του 2011.
(*) Πρόκειται για ένα τεράστιο θέμα. Επιγραμματικά μόνο. Σύμφωνα με έρευνες, ο μαύρος πληθυσμός των ΗΠΑ, απολαμβάνει τα ίδια ή και λιγότερα δικαιώματα από όσα είχαν οι πρόγονοί τους όταν η δουλεία και οι φυλετικές διακρίσεις αποτελούσαν θεσμοθετημένη πολιτική. Η «πολιτική ορθότητα» δεν επιτρέπει τυπικά τις φυλετικές διακρίσεις, ωστόσο οι αφροαμερικανοί από μαύροι έχουν μετεξελιχθεί σε εγκληματίες. Η «επιλογή» των γίνεται με καθαρά ταξικά χαρακτηριστικά που τις περισσότερες φορές έχουν και χρώμα. Ενώ λοιπόν τα εγκλήματα που σχετίζονται με ναρκωτικά μοιράζονται σε ίσα ποσοστά ανάμεσα σε λευκούς και μαύρους, οι τελευταίοι έχουν από 20 έως 57% περισσότερες πιθανότητες να καταλήξουν στη φυλακή. Η αμερικανική δικαιοσύνη δεν είναι τυφλή, αλλά πάσχει από α-αχρωματοψία. Οι καταδίκες των αφροαμερικανών για κατοχή μαριχουάνας είναι πολλαπλάσιες από τις καταδίκες των λευκών εμπόρων ναρκωτικών. Ως αποτελέσμα, ένας στους 14 εγκλείστους είναι αφροαμερικανός ενώ μόνο ένας στους 106 λευκούς. Σε απόλυτα μεγέθη ο αριθμός των μαύρων που βρίσκονται σήμερα στη φυλακή και εντός του σωφρονιστικού συστήματος (βραχιολάκι ή σε καθεστώς επιτήρησης) ξεπερνά τον αριθμό των σκλάβων του 1850 ενώ ο αριθμός όσων έχουν χάσει το δικαίωμα ψήφου είναι μεγαλύτερος από αυτόν όσων δεν μπορούσαν να ψηφίσουν το 1870.
Εκτός όμως αυτού του γεγονότος, ο εγκλεισμός όλο και περισσότερων αμερικανών πολιτών στις φυλακές με ταξικά και φυλετικά κριτήρια είναι μια σταθερά αναπτυσσόμενη βιομηχανία με παρουσία στις αμερικανικές πολιτείες για περισσότερα από 30 χρόνια. Οι ιδιωτικές φυλακές είναι μια κερδοσκοπική επιχειρηματική δραστηριότητα που αφορά τόσο την κατασκευή και διαχείριση ιδιόκτητων σωφρονιστικών καταστημάτων από εταιρείες, όσο και στην ανάθεση της λειτουργίας δημόσιων φυλακών σε ιδιώτες εργολάβους για λογαριασμό των τοπικών, πολιτειακών και ομοσπονδιακών Αρχών. Το πακέτο τα έχει όλα: «Ιδιωτικοποίηση του αμερικανικού σωφρονιστικού συστήματος» ώστε να «μην επιβαρύνεται το κράτος», στη συγκεκριμένη περίπτωση, είτε οι πολιτειακοί προϋπολογισμοί είτε ο ομοσπονδιακός αλλά και «καταναγκαστική εργασία». Χιλιάδες κρατούμενοι έναντι αμοιβής 1,25 δολ. την ώρα, στην καλύτερη των περιπτώσεων, δηλαδή μόλις 10 δολ. το 8ωρο. Μισθοί πείνας, χωρίς ασφαλιστικές εισφορές, εργασιακά ή πολιτικά δικαιώματα. Φυσικά αδιανόητο είναι το δικαίωμα της απεργίας ή άλλης μορφής διεκδίκησης.

«Ηπια λιτότητα»...

«Ηπια λιτότητα»...

Από δω τo 'φερνε, από κει το πήγαινε, για «λιτό βίο» μίλαγε, σε «ήπια λιτότητα» κατέληξε. Ο λόγος για την κυβέρνηση, που τα στελέχη της διαπρέπουν σε λεξιπλασίες, με έκδηλη πλέον τη μόνη επιδίωξη: Να αποσπάσουν τη λαϊκή συναίνεση στη συνέχιση της αντιλαϊκής πολιτικής, έστω και με άλλο περιτύλιγμα και με άλλες δόσεις στην εφαρμογή της. Η «ήπια λιτότητα» για την οποία μιλάνε τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι καινούργια εφεύρεση. Μ' αυτόν ακριβώς τον όρο μιλούσε το Δεκέμβρη του 2004 η τότε κυβέρνηση, αναγγέλλοντας τριετή μείωση μισθών με το τότε πρόγραμμα σταθερότητας. Εκατό μέρες έκλεινε το Μάρτη του 2012 και η τότε κυβέρνηση, που μιλούσε επίσης για «ήπια λιτότητα» με μέτρα σε βάρος του λαού ύψους 13 δισ. ευρώ (το σημερινό πρόγραμμα του «μέιλ Βαρουφάκη» φέρνει βάρη για το λαό ύψους 11 δισ. και βλέπουμε...).
Το επιχείρημα της συγκυβέρνησης ότι η «ήπια λιτότητα είναι ο δρόμος για να φύγουμε απ' την πολιτική λιτότητας» είναι απάτη κολοσσιαίων διαστάσεων. Αυτό που κρύβει είναι ότι η λιτότητα (ήπια ή μη) αφορά τους εργαζόμενους και όχι το κεφάλαιο για το οποίο σκίζεται προκειμένου να στηρίξει την ανάκαμψη των κερδών του. Αυτό που επίσης κρύβει και έκρυψε και προεκλογικά απ' το λαό, όταν του υποσχόταν ψίχουλα, είναι ότι η ανάκαμψη των κερδών των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων προϋποθέτει λιτότητα διαρκείας για τα εργατικά - λαϊκά δικαιώματα και τις ανάγκες.
Η «ήπια λιτότητα» περιέχει ήδη όλα όσα περιλαμβάνονται στους έως τώρα μνημονιακούς νόμους που παραμένουν άθιχτοι και στους οποίους προστέθηκε επίσης, με την προηγούμενη ΠΝΠ, το χάρισμα προστίμων εκατομμυρίων ευρώ σε επιχειρήσεις για φορολογικές απάτες και λαθρεμπόριο. Κι όλα αυτά με τη βούλα των ΕΕ - ΕΚΤ - ΔΝΤ. Η κουβέντα για ήπια ή άγρια λιτότητα κρύβει το συνολικό πακέτο κι αυτό περιέχει ιδιωτικοποιήσεις, άγριο φοροκυνηγητό για το λαό, που μάλιστα βαφτίζεται «πατριωτικό» καθήκον.
«Ηπια λιτότητα» είναι η προχτεσινή απόφαση του ΟΑΕΔ που ανέβασε στα 215 εκατομμύρια τα ευρώ που έφυγαν από το ταμείο του για να πάνε στην Τράπεζα της Ελλάδας, την ώρα που μόνο ένας στους εννιά ανέργους παίρνει το πετσοκομμένο επίδομα ανεργίας. Δείχνει για ποια τάξη δουλεύει, βάζοντας στην μπάντα τις εργατικές - λαϊκές ανάγκες.
Η «ήπια λιτότητα» μεταφράζεται επίσης σε διαρκή επίθεση στο εργατικό - λαϊκό εισόδημα, μεταφράζεται σε διατήρηση του καθεστώτος εργασιακού μεσαίωνα, μεταφράζεται σε μη αποκατάσταση μισθών και συντάξεων, Συλλογικών Συμβάσεων, όπως άλλωστε έγινε φανερό και από τον «κοινωνικό διάλογο», που έστησε η συγκυβέρνηση με την εργοδοσία για το περίφημο νομοσχέδιο που παραπέμπεται στις ελληνικές καλένδες.
Οι απώλειες των εργαζομένων θεωρούνται «περασμένες - ξεχασμένες». Τον πλούτο, που στερήθηκαν οι εργαζόμενοι όλα αυτά τα χρόνια και κέρδισαν άκοπα οι επιχειρηματικοί όμιλοι, η κυβέρνηση τον χαρίζει. Την ίδια στιγμή, οι εργοδότες ζητούν ακόμα μεγαλύτερα προνόμια, απαλλαγές από ασφαλιστικές εισφορές, κάθε είδους επιδότηση των κερδών τους.
Ολα αυτά είναι η «ήπια λιτότητα» απέναντι στην οποία πρέπει να ορθώσουν ανάστημα τα αγωνιζόμενα τμήματα της εργατικής τάξης, με αφορμή και την αυριανή απεργία της Πρωτομαγιάς.

Οι «παραμύθες» του ναρκω - φεστιβάλ

Οι «παραμύθες» του ναρκω - φεστιβάλ

Στις 9 Μάη διοργανώνεται στην Αθήνα για δέκατη συνεχόμενη χρονιά ναρκω - φεστιβάλ, από τη νεολαία ΣΥΡΙΖΑ, το Τμήμα Δικαιωμάτων ΣΥΡΙΖΑ και μια πλατφόρμα ΜΚΟ, καθώς όλοι μαζί έχουν αναλάβει το δικό τους μερίδιο στη ζύμωση των συνειδήσεων για την υλοποίηση μιας άκρως επικίνδυνης ναρκω - πολιτικής. «Σημαία» των διοργανωτών, οι οποίοι πλασάρονται με ένα ψευτο - πρωτοποριακό προφίλ, είναι η υλοποίηση μέχρι κεραίας της πολιτικής της ΕΕ για τα ναρκωτικά. Αποποινικοποίηση της χρήσης ναρκωτικών, καλλιέργεια κάνναβης για προσωπική χρήση, μείωση της βλάβης. Κάθε επιμέρους σημείο, καθώς και το σύνολο αυτής της πολιτικής, αντικρούει σε επιστημονικά δεδομένα, αλλά και στην πραγματικότητα.
Κι επειδή το συγκεκριμένο ναρκω - φεστιβάλ στοχεύει κυρίως στο μυαλό και το συναίσθημα των νέων ανθρώπων, κρίνεται επιβεβλημένη η αποδόμηση βήμα προς βήμα της προπαγάνδας που γίνεται μέσω του διαφημιστικού φυλλαδίου που διανέμεται σε κεντρικά σημεία της πόλης και κυκλοφορεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ενα φυλλάδιο - συνέχεια της προπαγάνδας των τελευταίων δύο δεκαετιών στη χώρα μας, που εξαπολύουν οι διακομματικοί σύμμαχοι της ναρκω - κουλτούρας (ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ κ.ά.).

***

• Λένε: «Η χρήση και κατάχρηση ουσιών είναι ζήτημα δημόσιας υγείας. Ενώ υφίσταται σαν φαινόμενο από τα αρχαία χρόνια, έχει διογκωθεί σαν πρόβλημα τα τελευταία 60 χρόνια, κυρίως επειδή βρίσκεται σε καθεστώς παρανομίας».

Η αλήθεια: Η χρήση ψυχοτρόπων ουσιών χάνεται στα βάθη των αιώνων, σε πρωτόγονες και αρχαίες κοινωνίες, όταν αποτελούσε μέρος μιας συλλογικής διαδικασίας, με τελετουργικό χαρακτήρα, ενταγμένη στο τότε γενικότερο πολιτιστικό πλαίσιο. Θεωρητικά στόχος ήταν η ενδυνάμωση των δεσμών του κοινωνικού ιστού της συγκεκριμένης κοινωνίας. Ομως, ακόμη και σε αυτές τις τελείως διαφορετικές συνθήκες, η χρήση ναρκωτικών ήταν απόδειξη αδυναμίας της ανθρώπινης κοινωνίας να ερμηνεύσει την αντικειμενική πραγματικότητα. Ομως η «τοξικομανία» - δηλαδή η χρήση των ουσιών ως τρόπου ζωής - εμφανίζεται πρώτη φορά το 19ο αιώνα. Δηλαδή η εγκατάσταση της εξάρτησης ως κοινωνικού φαινομένου γίνεται στη φάση του περάσματος στον καπιταλισμό. Αρχικά έπληττε κυρίως τμήματα της νεοδημιουργηθείσας τότε εργατικής τάξης και σχετιζόταν με τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης και εργασίας. Με την ανάπτυξη του καπιταλισμού διαμορφώνονται και οι προϋποθέσεις εξάπλωσης του φαινομένου, το οποίο παίρνει πλέον επιδημικές διαστάσεις και αρχίζει να εκδηλώνεται με τα χαρακτηριστικά της πολυτοξικομανίας. Η ιατρικοποίηση της τοξικοεξάρτησης αποσκοπεί στη συσκότιση των αιτιών που την παράγουν.

***

• «Το αποτέλεσμα της απαγόρευσης είναι η γιγάντωση του οργανωμένου εγκλήματος, της διαφθοράς και της βλάβης που προκαλείται στους χρήστες. Οποιοι στηρίζουν την απαγόρευση και την καταστολή (...) στηρίζουν με αυτόν τον τρόπο τη διαφθορά και το οργανωμένο έγκλημα».

Η αποποινικοποίηση στην Ολλανδία μετέτρεψε το Αμστερνταμ σε κέντρο διεθνούς εμπορίου ναρκωτικών και από τις πρώτες πόλεις σε εγκληματικότητα στον κόσμο. Το 2010 το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) Κάτω Χωρών απευθύνθηκε στο Δικαστήριο της ΕΕ, όπου ακόμα και ο γενικός εισαγγελέας της ΕΕ, Yves Bot, αναγκάζεται να εκτιμήσει ότι «ο ναρκω - τουρισμός συνιστά υπαρκτή και αρκούντως σοβαρή απειλή για τη δημόσια τάξη στο Μάαστριχτ, ο αποκλεισμός της προσβάσεως κατοίκων αλλοδαπής στα coffee shops συνιστά μέτρο αναγκαίο για την προστασία των κατοίκων του δήμου από τις οχλήσεις που προκαλεί το φαινόμενο αυτό». Παράλληλα, ομολογείται στο όνομα της... δημόσιας ασφάλειας της ΕΕ ότι «ο ναρκω - τουρισμός υποθάλπει τη διεθνή εμπορία ναρκωτικών και ενισχύει οργανωμένες εγκληματικές δραστηριότητες». Σκοπός της νόμιμης χορήγησης ναρκωτικών είναι η θεσμοθέτηση ενός κοινωνικού περιθωρίου.

***

• «Η ναρκω - απαγόρευση έχει διογκώσει το πρόβλημα της κατάχρησης ουσιών αντί να το λύσει. Δεν έχει καταφέρει να μειώσει ούτε τη ζήτηση (περισσότεροι χρήστες), ούτε και την προσφορά ουσιών που διατίθενται σε περισσότερες (αμφιβόλου ποιότητας) ποσότητες από ποτέ, ενώ η μαφία θησαυρίζει και οι χρήστες εξακολουθούν να διώκονται ως εγκληματίες».

Ενας νέος μπορεί να δοκιμάσει ναρκωτικά από περιέργεια, μίμηση, επειδή τον έλκει το απαγορευμένο, όμως όλα αυτά δεν είναι επαρκή για να τον οδηγήσουν στην εξάρτηση που συνιστά υποκατάσταση βασικών αναγκών. Σε όσες χώρες νομοθετήθηκε η αποποινικοποίηση της κάνναβης, έχει πενταπλασιαστεί η χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών (εκθέσεις Ευρωπαϊκού Κέντρου Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας - ESPAD, EMCDDA, Διεθνής Επιτροπή του ΟΗΕ για τον Ελεγχο των Ναρκωτικών - INCB). Η κοινωνική ανοχή στα ναρκωτικά έχει τριπλασιάσει τη χρήση στους μαθητές της Ελλάδας και έχει μειώσει την ηλικία πειραματισμού και έναρξης της χρήσης πριν τα 13 έτη. Τα παραπάνω επιβεβαιώθηκαν και τον Αύγουστο του 2004, όπου «η ολλανδική κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι "η κάνναβη δεν είναι ακίνδυνη" ούτε για τους χρήστες, ούτε για την κοινωνία, τα coffee shops (χώροι όπου πωλείται νόμιμα και επιτρέπεται η χρήση κάνναβης) "δεν είναι άμοιρα ευθυνών" και σκοπεύει να μειώσει τον αριθμό τους που βρίσκονται κοντά σε σχολεία». Ο μαθητικός πληθυσμός της Ελβετίας κατέχει την τρίτη θέση και της Ολλανδίας την πέμπτη θέση στην Ευρώπη στη χρήση παράνομων ουσιών (Πανευρωπαϊκή Ερευνα «ESPAD» 2007 για τη χρήση ουσιών στο μαθητικό πληθυσμό). Η χρήση ηρωίνης και οπιοειδών παρουσιάζει αύξηση στην Ολλανδία, ειδικά στις νεαρότερες ηλικίες (Ετήσια Εκθεση του ΟΗΕ 2008).

***

• «Η χρήση ναρκωτικών είναι μια προσωπική επιλογή που πρέπει να γίνεται σεβαστή».

Η χρήση ναρκωτικών δεν είναι «ελεύθερη επιλογή», η χρήση και η εξάρτηση είναι ανελευθερία, γιατί ο άνθρωπος υποτάσσεται στο κυνήγι της ουσίας που κάνει χρήση. Εξάρτηση σημαίνει φραγμός στη διαδικασία αυτογνωσίας και κοινωνικής συνειδητοποίησης, είναι στρέβλωση του κοινωνικού περιεχομένου κάθε μορφής δικαιώματος.
Η χρήση ναρκωτικών είναι ένα φαινόμενο που το καπιταλιστικό σύστημα δεν μπορεί να αντιμετωπίσει, έτσι επιλέγει να το διαχειριστεί ή ακόμα και να το αξιοποιήσει με στόχο τη χειραγώγηση ιδιαίτερα των νέων.
Η νόμιμη (είτε τυπικά είτε άτυπα) χορήγηση ναρκωτικών έχει χρησιμοποιηθεί κατά κόρον στο παρελθόν. «Ψυχαγωγικά χάπια» και «ηρεμιστικά» χορηγούνταν στους στρατιώτες στην εισβολή του Ιράκ, με ναρκωτικά «μπούκωσαν» τους στρατιώτες στο Βιετνάμ, με κάνναβη κατακρεούργησαν το αντιπολεμικό κίνημα που αναπτύχθηκε το 1974 στην Ολλανδία, όπου οι πλατείες της σταδιακά άδειασαν από διαδηλωτές και γέμισαν τα «coffee shops» από το 1976 με «φιλήσυχους» πολίτες...

Αυτοί που «θα χόρευαν τις αγορές» βάζουν στο λαό τα ίδια κάλπικα διλήμματα

Αυτοί που «θα χόρευαν τις αγορές» βάζουν στο λαό τα ίδια κάλπικα διλήμματα

Σε σχέση με τις πολιτικές εξελίξεις, στο πλαίσιο της χτεσινής ομιλίας του σε ημερίδα του Κόμματος για τα ΤΕΙ, ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δ. Κουτσούμπας, σημείωσε τα εξής:
«Οπωσδήποτε σήμερα, η παρέμβαση αυτή (σ.σ. η χτεσινή ημερίδα του ΚΚΕ για τα ΤΕΙ) έχει μια ιδιαίτερη σημασία, αφού γίνεται στο φόντο της κυβερνητικής αλλαγής που έγινε πριν από 3 μήνες, όπου τη συγκυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ διαδέχτηκε μια άλλη συγκυβέρνηση, ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, που τόσο προεκλογικά, όσο και μετεκλογικά το πρώτο διάστημα, σκόρπισε ελπίδες και προσδοκίες σε μεγάλα τμήματα του λαού και της νεολαίας, που αν και δεν είχαν ρεαλιστική βάση, στηρίζονταν όμως σε 5 χρόνια μνημονιακών πολιτικών που έφεραν σκληρά μέτρα για το λαό.
Ομως, βλέπουμε ότι κάθε μέρα και ώρα που περνά, αποκαλύπτεται όλο και περισσότερο το πραγματικό πρόσωπο των κυβερνώντων. Οσο κι αν είναι ακόμα λίγος ο χρόνος, δεν μπορούμε να μην επισημάνουμε ότι πριν από λίγους μήνες αυτοί οι ίδιοι οι κυβερνώντες δήλωναν έτοιμοι να σκίσουν τα μνημόνια που υπέγραφαν οι κυβερνήσεις των μερκελιστών, όπως τους αποκαλούσαν, δήλωναν ότι "θα βαράνε τα νταούλια και θα χορεύουν οι αγορές".
Σήμερα, προβάλλουν στο λαό τα ίδια κινδυνολογικά, κάλπικα διλήμματα των προηγούμενων κυβερνήσεων για να σκύψει το κεφάλι και να αποδεχτεί να συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια το πρόγραμμα αντιλαϊκών μέτρων.
Προβάλλουν την αποδοχή των αντιλαϊκών κατευθύνσεων που εφαρμόζονται σε όλα τα κράτη - μέλη τη ΕΕ ως σκληρή διαπραγμάτευση για να επιτευχθεί "αμοιβαία επωφελής συμφωνία", ώστε να αποφευχθούν η κρατική χρεοκοπία, η πιστωτική ασφυξία και η έξοδος από την Ευρωζώνη.

Η «περήφανη πατριωτική διαπραγμάτευση» αφορά τα συμφέροντα των εγχώριων ομίλων

Η δήθεν περήφανη πατριωτική διαπραγμάτευσή τους αφορά τους όρους σφαγής του λαού, για να διασφαλιστεί μεγαλύτερη κοινοτική χρηματοδότηση των εγχώριων μονοπωλιακών ομίλων.
Οι "εποικοδομητικές συγκλίσεις" με την ΕΕ και το ΔΝΤ καταλήγουν στο γνωστό δρόμο των αναδιαρθρώσεων που κατεδαφίζουν το εισόδημα και τα δικαιώματα του λαού, για να δοθεί ώθηση στην καπιταλιστική ανάπτυξη.
Αποδέχονται τις ιδιωτικοποιήσεις, που τις βαφτίζουν αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας με ικανοποιητικό τίμημα.
Αποδέχονται να κοπούν τα δικαιώματα των λεγόμενων πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, επιδεινώνοντας τη θέση εκατοντάδων χιλιάδων εργαζομένων και ετοιμάζουν νέες συγχωνεύσεις ασφαλιστικών οργανισμών, που θα συμπιέσουν προς τα κάτω τα δικαιώματα.
Ουσιαστικά δεσμεύονται ότι οι εργαζόμενοι της χώρας μας δεν πρόκειται να ανακτήσουν τις μεγάλες απώλειες που είχαν την περίοδο της κρίσης. Ακόμα και τις στοιχειώδεις προεκλογικές εξαγγελίες τους για τον κατώτατο μισθό, την αύξηση του αφορολόγητου, τις κυριακάτικες αργίες, τη φορολογία των πολυεθνικών, τις μετέθεσαν στο απώτερο, αόριστο μέλλον.
Την ίδια στιγμή, έχουν γίνει πρόθυμοι σημαιοφόροι των ΗΠΑ και του Ισραήλ, σε όλα τα επικίνδυνα ιμπεριαλιστικά σχέδιά τους στη Μέση Ανατολή, στα Βαλκάνια, στην Ευρασία, εμφανίζοντάς τους ως συμμάχους του ελληνικού λαού στις υποτιθέμενες πατριωτικές διαπραγματεύσεις τους. Τα γεγονότα, όμως, μιλούν από μόνα τους και αποκαλύπτουν τους ψεύτικους φίλους του λαού.
Ακόμα να ενημερώσουν τη Βουλή και το λαό για τις συζητήσεις που έχει η κυβέρνηση με τους ατλαντικούς φίλους της, για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, το Κυπριακό, τα νέα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης με την ΠΓΔΜ και τις σχέσεις με τη Ρωσία.
Προβάλλουν ως ριζική δήθεν διαφορά τους με την προηγούμενη κυβέρνηση της ΝΔ, την αντιυφεσιακή κατεύθυνση των μέτρων που και αποδέχονται και εφαρμόζουν.
Η απλή αλήθεια είναι ότι όλες οι αστικές κυβερνήσεις υπηρετούν το στόχο της καπιταλιστικής ανάπτυξης και κερδοφορίας.
Η ζωή έδειξε ότι ακόμα και για τις διαφορές, που αφορούν τους τρόπους, τις μορφές, τα μείγματα, η υλοποίησή τους εξαρτάται από πλήθος παραγόντων, όπως τις ανάγκες που έχει συνολικά η ΕΕ, ο συσχετισμός σε αυτήν, τι θέλουν οι ΗΠΑ κ.λπ.
Οπως, για παράδειγμα, αν θα προηγηθούν τα μέτρα σταθεροποίησης της οικονομίας ή τα λεγόμενα αναπτυξιακά, αν θα χαλαρώσει και πόσο η περιοριστική δημοσιονομική πολιτική.
Ομως, για το λαό, η μόνη διαφορά αφορά τους τρόπους, τις μεθόδους, το χρόνο και την έκταση της σφαγής των δικαιωμάτων του. Ο στόχος της καπιταλιστικής ανάπτυξης, ως έξοδος από την κρίση, όχι μόνο δε συμβαδίζει με τη λαϊκή ευημερία, αλλά οδηγεί μόνο σε συνεχείς θυσίες την εργατική τάξη, το λαό. Απαιτεί όλο και περισσότερο πιο φθηνή εργατική δύναμη, αύξηση του βαθμού εκμετάλλευσης, νέα πεδία για την κερδοφορία του κεφαλαίου σε βάρος του λαού μας».

ΟΥΚΡΑΝΙΑ Συνεχείς οι μάχες

ΟΥΚΡΑΝΙΑ

Συνεχείς οι μάχες

Με συχνές μάχες συνεχίζεται η αντιπαράθεση στην Ανατολική Ουκρανία, ανάμεσα στις δυνάμεις της αντιδραστικής κυβέρνησης του Κιέβου και των πολιτοφυλάκων των αυτοαποκαλούμενων Λαϊκών Δημοκρατιών του Ντονμπάς (Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ). Οι τελευταίοι καταγγέλλουν το τελευταίο εικοσιτετράωρο πάνω από 50 παραβιάσεις της λεγόμενης συμφωνίας εκεχειρίας, ενώ ο Εντουάρντ Μπασούριν, στρατιωτικός διοικητής του Ντονέτσκ, έκανε λόγο για προετοιμαζόμενη προβοκάτσια από την πλευρά του ουκρανικού στρατού και των ταγμάτων θανάτου του φασιστικού «Δεξιού Τομέα» στις 8 και 9 Μάη, τη μέρα της Αντιφασιστικής Νίκης. Επίσης χτες αναφέρθηκαν συλλήψεις αγωνιστών που αντιτίθενται στην αντιδραστική κυβέρνηση του Κιέβου, στην Οδησσό, όπου πριν 1 χρόνο στις 2 Μάη είχαν καεί στο κτίριο των Συνδικάτων εκατοντάδες άνθρωποι που πυρπολήθηκαν από εθνικιστικές και φασιστικές δυνάμεις.
Σε μια παράλληλη εξέλιξη, μεγάλη δασική πυρκαγιά ξέσπασε την Τρίτη στην Ουκρανία, κοντά στον εγκαταλελειμμένο πυρηνικό σταθμό του Τσερνόμπιλ, όπου έγινε το δραματικό ατύχημα το 1986. Τελικά χτες το πρωί τέθηκε υπό έλεγχο. Ωστόσο εγέρθηκαν φόβοι για πιθανότητα προβλήματος με τον κατεστραμμένο σταθμό, που ακόμα συνεχίζονται οι εργασίες για τσιμεντένια τάφρο και έκλυση ραδιενέργειας στην ατμόσφαιρα. Επίσης οι ουκρανικές αρχές ανακοίνωσαν ότι υπήρχαν κάτοικοι σε περιοχές που ήταν απαγορευμένες, τους οποίους απομάκρυναν. Ανακοίνωσαν επίσης ότι τα επίπεδα ραδιενέργειας δεν έχουν αυξηθεί και ότι ερευνώνται οι αιτίες της πυρκαγιάς, χωρίς να αποκλείεται και το ενδεχόμενο εγκληματικής ενέργειας.

Δυο δεξαμενές γεμάτες παπαριές

 Δυο δεξαμενές γεμάτες παπαριές

Λένε πως ο απλούστερος τρόπος να σκοτώσεις μια γάτα είναι να της δώσεις να παίξει με μια λίμα. Η γάτα θ' αρχίσει να γλύφει την λίμα, θα ματώσει η γλώσσα της και, μιας και το αίμα έχει γλυκειά γεύση, θα συνεχίσει το γλείψιμο μέχρι να ξεματώσει. Δεν είμαι σίγουρος πως κάτι τέτοιο είναι σωστό αλλά φοβάμαι πως το τηλεοπτικό τσαντήρι τού Λάκη λειτουργεί ως λίμα για όλα τα ανυποψίαστα γατάκια.

Είχα κάμποσο καιρό να παρακολουθήσω Λάκη. Χτες, το αποτόλμησα, αδιαφορώντας για τις πιθανές επιπτώσεις. Βεβαίως, είχα πολύ σοβαρή δικαιολογία: σκέφτομαι να αλλάξω τηλεόραση, οπότε το πολύ-πολύ να αναγκαζόμουν να επισπεύσω την υλοποίηση της σκέψης μου. Δυστυχώς, έπαθα κάτι που -κακώς, κάκιστα- δεν είχα υπολογίσει: αντί για την τηλεόραση, έσπασα τα νεύρα μου. Βλέπετε, την κρίσιμη στιγμή βρέθηκα να κρατάω στο χέρι όχι το τασάκι αλλά ένα μπαρμπούνι. Τί να λέει να πετάξω το μπαρμπούνι στην τηλεόραση;

Η κρίσιμη στιγμή, λοιπόν, ήρθε μόλις ο Λάκης έβγαλε στην οθόνη δυο δεξαμενές. Για την ακρίβεια, έβγαλε μια "Αριστερή δεξαμενή" (την οποία -υποτίθεται πως- θέλουν να στραγγίσουν οι κακοί και ανίκανοι ευρωπαίοι συνεταίροι μας) και μια "Δεξια-μενή" (η οποία -υποτίθεται πως- εξυπηρετεί τα συμφέροντα των κακών και ανίκανων ευρωπαίων συνεταίρων μας).

Κατά τον Λάκη, λοιπόν, η "Αριστερή δεξαμενή" περιλαμβάνει όσα εποφθαλμιούν οι κακοί ξένοι:
- Αναγκαία ρευστότητα. Αυτά είναι! Δυόμισυ χρόνια πάλευε ο Σαμαράς για ρευστότητα, ο Αλέξης την έφερε σε τρεις μήνες κι αμέσως την έβαλαν στο μάτι οι κακοί! Μόνο που ο Λάκης ξέχασε να πει έστω μία λέξη για το ότι αυτή η "αναγκαία ρευστότητα" επιτυγχάνεται (όσο επιτυγχάνεται, δηλαδή) με τα αποθεματικά των νοσοκομείων, των δήμων, των πανεπιστημίων κλπ και με την άσκηση του "πατριωτικού καθήκοντος" κάθε φουκαρά εκατοδοσά.
- Πληρωμές μισθών και συντάξεων. Κατά τον Λάκη, οι ξένοι έχουν βάλει στο μάτι τους μισθούς και τις συντάξεις μας. Υποτίθεται, όμως, ότι αυτό ισχύει από την εποχή τού Γιωργάκη, αφού αποτελεί βασικό βέλος στην φαρέτρα τής τρομοκράτησης των λαϊκών στρωμάτων (θυμηθείτε πόσες φορές ακούσαμε το "αν δεν πάρουμε την δόση..."). Ο Λάκης, δηλαδή, συνεχίζει τον ίδιο τρομοκρατικό χαβά. 
- Αποθεματικά ταμείων. Όχι, όχι! Μη νομίσετε ότι ο Λάκης συμπλήρωσε την έλλειψη που αναφέραμε πιο πάνω. Απλώς, ενεργών ως δυνάμει κυβερνητικός εκπρόσωπος, φρόντισε να μας θυμίσει ότι τα αποθεματικά των ταμείων δεν κινδυνεύουν από μια αριστερή κυβέρνηση. Κι αν αυτή η κυβέρνηση βάζει τώρα λίγο χέρι σ' αυτά, φανταστείτε τι θα γίνει αν έρθει μια άλλη κυβέρνηση, μη αριστερή.
- Λειτουργία νοσοκομείων. Επειδή τα νοσοκομεία λειτουργούσαν και πριν έρθει η αριστερά στην εξουσία, ο Λάκης θα έπρεπε να μας εξηγήσει τι άλλαξε τώρα και "χαλάστηκαν" οι ξένοι. Καινούργια νοσοκομεία δεν φτιάξαμε, καινούργιο προσωπικό δεν προσλάβαμε... Μόνο το εισιτήριο των 5 ευρώ καταργήσαμε αλλά αυτό είχε ήδη καταργηθεί στην πράξη, αφού σπάνια εισπραττόταν. Το μόνο που άλλαξε είναι ότι σηκώσαμε ως και τις πενταροδεκάρες που είχαν τα νοσοκομεία ως αποθεματικό. Γιατί να είναι δυσαρεστημένοι οι φίλοι μας οι ευρωπαίοι;
- Χρηματοδότηση τραπεζών. Άντε, ρε Λάκη! Σοβαρά; Δηλαδή, ο ΣυΡιζΑ νοιάζεται για τις τράπεζες ενώ οι ξένοι θέλουν να δημιουργήσουν πρόβλημα; Ρε, τι μαθαίνουμε... Προφανώς, ο "Γίγαντας της Σάτιρας" ήθελε να διαβεβαιώσει όσους εξακολουθούν να φοβούνται κούρεμα των καταθέσεών τους ότι με τον ΣυΡιζΑ στην εξουσία δεν κινδυνεύουν. Έτσι όπως το είπε, βέβαια, βγήκε μαλακία αλλά ας μην ανησυχεί. Έχουμε καταλάβει πως ΚΑΙ για τον ΣυΡιζα οι τράπεζες είναι uber alles.
- Ηρεμία στο εσωτερικό. Αυτό έπρεπε να το αναλύσει λίγο παραπάνω ο Λάκης. Τί ακριβώς εννοούσε με την λέξη "ηρεμία"; Εμφύλιο δεν έχουμε αλλά ούτε και πριν είχαμε. Το μόνο που έχουμε τώρα είναι ότι έπαψαν οι συριζαίοι να βγαίνουν στους δρόμους και τις πλατείες. Οι νεοδημοκράτες δεν έβγαιναν ποτέ και δεν ξέρουν πώς γίνεται αυτό... οι πασόκοι έχουν από πολύ καιρό γίνει είδος προς εξαφάνιση... οι χρυσαυγήτες έχουν ψιλολουφάξει προσωρινά, μέχρι να δουν τι θα γίνει με την δίκη... Ηρεμία έχουν και τα νεκροταφεία, Λάκη! Τέτοια ηρεμία θέλει και το κεφάλαιο, οπότε απ' αυτό δεν κινδυνεύουμε. Σίγουρο!
- Τους εμπιστεύονται οι έλληνες. Βάσει ποιών στοιχείων το είπε αυτό ο Λάκης, δεν ξέρω. Το μόνο πραγματικό στοιχείο είναι ότι στις 25 Γενάρη τους εμπιστεύθηκε το 36,34% των ψηφοφόρων. Καλό ποσοστό, δεν λέω. Μόνο που, αν το διαβάσουμε ανάποδα, αυτό το καλό ποσοστό λέει ότι το 63,66% των ψηφοφόρων ΔΕΝ τους εμπιστεύθηκε. Κι ας αφήσουμε στην μπάντα το ότι, αν συνυπολογίσουμε το 36,38% της αποχής, δεν τους εμπιστεύθηκε το 77,25% του εκλογικού σώματος. Χμμμ... Λάκη, μήπως να συνυπολογίσουμε και το κόμμα του Καμμένου για να βελτιωθούν τα ποσοστά;

Στην "Δεξια-μενή" του, ο Λάκης έβαλε ό,τι θα μπορούσε να κατεβάσει η κούτρα κάθε πικραμένου:
- Ασφυξία. Ναι, ρε Λάκη, γιατί τώρα ανασαίνουμε. Ούτε φόρους και χαράτσια πληρώνουμε, ούτε οι τράπεζες απειλούν τα σπίτια μας, ούτε ανεργία έχουμε, ούτε το ρεύμα μάς κόβουνε... Θα πάθουμε καμμιά υπεροξυγόνωση, ρε συ!
- Πολυμέτωπη επίθεση ΜΜΕ. Ρε, τί κακό είναι τούτο; Όλοι (κι όταν λέω "όλοι", εννοώ κυριολεκτικά όλοι) όσοι κυβέρνησαν τούτον τον ρημαδότοπο εδώ και 40 χρόνια, έχουν καταγγείλει απερίφραστα ότι είχαν απέναντί τους τα ΜΜΕ, τα οποία τους είχαν κηρύξει πόλεμο και δεν τους άφηναν να υλοποιήσουν το εθνοσωτήριο έργο τους! Σιγά μη αποτελούσε εξαίρεση ο Τσίπρας!
- Σύμπραξη επιχειρηματιών. Να και τα οργανωμένα συμφέροντα! Αυτά που κυνηγάγανε τον Ανδρέα, τον Μητσοτάκη, τον Σημίτη, τον Καραμανλή τζούνιορ... Ως και ο Σαμαράς είχε γίνει στόχος τους. Και τώρα κυνηγάνε και την αριστερή μας κυβέρνηση, παρ' ότι ο Βαρουφάκης διακηρύσσει ότι, μέχρι να βγει η χώρα από την κρίση, κράτος και εργαζόμενοι βρίσκονται στο πλευρό των επιχειρηματιών!
- Ανταρσία στην βουλή. Σόρρυ, Λάκη, αλλά αυτό δεν ακούγεται και πολύ σόι. Τί παναπεί "ανταρσία στην βουλή"; Να τολμήσει, ας πούμε, να διαφοροποιηθεί κανένας βουλευτής από την επίσημη γραμμή τού κόμματός του; Γιατί, κανονικά, αυτό το λέμε "ελεύθερη βούληση", όχι "ανταρσία". Βουλευτής λέμε, όχι στρατιωτάκι.
- Προβοκάτσιες από αριστερά. Δηλαδή; Από αριστερά τής αριστεράς, καθ' όσον αριστερά είμαστε εμείς. Εκτός αν εννοούμε ότι δεν είμαστε και τόσο πολύ αριστερά, οπότε υπάρχει χώρος για αριστερώτερα. Ναι, αλλά αν υπάρχει χώρος αριστερώτερα, εμείς μάλλον έχουμε μετακινηθεί από την αριστερά... Μας μπερδεύεις, ρε Λάκη!
- Διαρκής αναταραχή με δηλώσεις αξιωματούχων. Εδώ έχει κάποιο δίκιο ο Λάκης. Μόνο που είμαστε μαθημένοι από δηλώσεις "ανώνυμων αξιωματούχων" και δεν τσιμπάμε. Όπως ήμασταν μαθημένοι και από το "έγκυροι κυβερνητικοί κύκλοι" της χούντας μέχρι τα "οι κακές γλώσσες λενε" και "μου είπε κάποιος βουλευτής" του Χατζηνικολάου. Μόνο που εμείς έχουμε μια άλλη λέξη για όλους αυτούς που ειδικεύονται στην τρομοκράτηση του λαού: παπαγαλάκια.
- Grexit, Graccident κλπ. Επαναλαμβάνεσαι, Λάκη. Είπαμε:παπαγαλάκια.
- Τους εμπιστεύονται οι ξένοι. Λάκη, μη τρομάξεις αλλά πρόσεξε τι θα σου πω: κανείς δεν κυβερνά μια χώρα που ανήκει στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ αν δεν τον εμπιστεύονται οι ξένοι. Τον Γιωργάκη, ας πούμε, όταν φοβήθηκαν μη κάνει καμμιά μαλακία, τον έφαγαν σε μια νύχτα και βάλανε τον Παπαδήμο στην θέση του. Παρεμπιπτόντως, δεν θυμάμαι να είπες τότε ότι ο -εκλεγμένος, μη ξεχνιόμαστε- Γιωργάκης έπεσε γιατί δεν τον εμπιστεύονταν οι ξένοι. Ή, μήπως, το είπες και το έχασα;
- Βολικό ΚΚΕ. Χμμμ.... Βολικό για τους ξένους το ΚΚΕ, που χτυπιέται να βγούμε από το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση; Αυτό το τελευταίο είναι το μόνο που καταδέχτηκε να εξηγήσει (κατά το δοκούν, φυσικά) ο Λάκης.

Πρώτα-πρώτα, επανέλαβε το γνωστό ψέμα, ότι το ΚΚΕ είναι υπέρ της επιστροφής στην δραχμή. Ο περισπούδαστος διαμορφωτής τής κοινής γνώμης δεν έχει ακούσει ποτέ ότι το ΚΚΕ υποστηρίζει πως δεν έχει σημασία το νόμισμα εφ' όσον οι πλουτοπαραγωγικές πηγές τής χώρας εξακολουθήσουν να μένουν στα χέρια ολίγων και δεν περάσουν στα χέρια του λαού. Ακριβώς αυτό που λέει και ο Μαρξ, δηλαδή. Προφανώς, αυτό το απλούστατο πραγματάκι είναι ακατανόητο από τον πανέξυπνο Λάκη, ο οποίος μάλλον δεν έχει ιδέα "για Μαρξ και για κραχ".

Έπειτα, επανέλαβε για πολλοστή φορά το αγαπημένο του ψέμα ότι το ΚΚΕ "βρισκόταν σε κωματώδη κατάσταση την περίοδο των μνημονίων" (επί λέξει) και άρχισε τα συλλαλητήρια και τις διαμαρτυρίες μόλις έγινε κυβέρνηση ο ΣυΡιζΑ. Κι ας δεχτούμε ότι ούτε εμείς ξέρουμε σε ποια συλλαλητήρια και σε ποιες πορείες πηγαίναμε "την περίοδο των μνημονίων" ούτε ο Λάκης έχει ακούσει ποτέ ότι τόσα χρόνια το ΠΑΜΕ διοργάνωνε διαμαρτυρίες, πορείες, συλλαλητήρια κλπ τα οποία προβοκάρονταν από τις πουλημένες ηγεσίες τής ΓΣΕΕ ή της ΑΔΕΔΥ (με την σύμφωνη γνώμη των προσκείμενων στον ΣυΡιζΑ μελών). Αλλά, διάολε, μια αναζήτηση στο google είναι αρκετή για να πιστοποιήσει το μέγεθος αυτού του ψέματος!

Τέλος, ο Λάκης διέρρηξε τα ιμάτιά του επειδή το ΚΚΕ δεν έχει συμφωνήσει ούτε σε ένα θέμα με την αριστερή κυβέρνηση. Μάλιστα δε, πρόβαλε και το επιχείρημα πως "όταν έχεις κάνει οικουμενική με τον Μητσοτάκη, πρέπει να κάνεις μια υποτυπώδη συμφωνία και με την αριστερά, έστω μία, έτσι, για τα μάτια". Με άλλα λόγια, ο Λάκης δεν θα είχε πρόβλημα με ένα "βολικό ΚΚΕ", αρκεί αυτός που θα βολευόταν απ' αυτό να ήταν ο ΣυΡιζΑ. Προφανώς, ο πολυπράγμων σατιριτζής δεν μπορεί να καταλάβει ότι, από την στιγμή που ο ΣυΡιζΑ είναι κυβέρνηση και το ΚΚΕ αντιπολίτευση, οποιαδήποτε τέτοια συμφωνία θα έπρεπε να θεωρείται ύποπτη. Νομίζω;

"Πολυμέτωπη επίθεση ΜΜΕ"... "Σύμπραξη επιχειρηματιών"...
Αύγουστος 2014: Λάκης Λαζόπουλος και Δημήτρης Κοντομηνάς γευματίζουν
σε εστιατόριο του Φισκάρδου, όπου πήγαν με το κότερο του δεύτερου (φυσικά!).

Δυο δεξαμενές γεμάτες παπαριές... Όμως, η επιθυμία να πετάξω τασάκι στην τηλεόραση μου ήρθε αμέσως μετά, όταν άκουσα το κοινό (τα γατάκια που ανέφερα στον πρόλογο) να χειροκροτεί όλες αυτές τις παπαριές και είδα τον Λάκη να κορδώνεται ικανοποιημένος. Δυστυχώς, αντί για τασάκι, βρέθηκα να κρατάω μπαρμπούνι. Έτσι, το μόνο που μπόρεσα να πετάξω ήταν κάτι μπινελίκια. Κι αυτά ίσα που πρόλαβα γιατί τσακίστηκε η γυναίκα μου να αλλάξει κανάλι, φοβούμενη για την πίεσή μου...

Καθώς κλείνω τούτο το κείμενο (σε κατάσταση άκρας ηρεμίας πλέον), νομίζω ότι μπορώ να συνοψίσω την άποψή μου για τον αρχιτσαντηριτζή με μια παλιομοδίτικη αλλά τόσο ταιριαστή ατάκα, την οποία είχα κάνει παλιότερα και τίτλο σε κάποιο κείμενό μου: Τσου, ρε Λάκη!

Εξάρτηση ή αλληλεξάρτηση; Ο ελληνικός καπιταλισμός στο ιμπεριαλιστικό στάδιο ανάπτυξης του

 Εξάρτηση ή αλληλεξάρτηση; Ο ελληνικός καπιταλισμός στο ιμπεριαλιστικό στάδιο ανάπτυξης του

Προς «Λιόσηδες», «εργατικούς αγώνες» και λοιπούς οπορτουνιστές

αμπελοφιλοσοφούντες που «μακελεύουν» ιδεολογικά το μαρξισμό-λενινισμό.

Ρήξη με τις αρχές του λενινισμού θεωρούν ορισμένοι την εκτίμηση του ΚΚΕ πως «ο ελληνικός καπιταλισμός βρίσκεται στο ιμπεριαλιστικό στάδιο ανάπτυξής του». Αναζητούν δε έστω και ένα παράδειγμα αλληλεξάρτησης μεταξύ αμερικανικού ιμπεριαλισμού και Ελλάδας. Μα αν δεν υπάρχει ανισότιμη βεβαίως αλληλεξάρτηση τότε προς τι, για παράδειγμα, η παρέμβαση των ΗΠΑ για τη ΔΕΠΑ και την ΑΟΖ; Δεν ενδιαφέρονται τα μονοπώλιά τους στον ενεργειακό τομέα για τους υδρογονάνθρακες στην Ελλάδα έναντι των ανταγωνιστών τους; Αν τα εκμεταλλευτούν δε θα δυναμώσουν; Δεν έχουν λοιπόν ανάγκη την Ελλάδα; Δεν την έχουν ανάγκη και λόγω γεωστρατηγικής σημασίας της θέσης της στη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή; Δεν έχουν ανάγκη την ύπαρξη της βάσης στη Σούδα; Η ελληνική αστική τάξη δεν έχει ανάγκη τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ, την ΕΕ, για την αναπαραγωγή του κεφαλαίου της, όπως στο παράδειγμα των υδρογονανθράκων, αλλά και μέσω συμμετοχής της με τη θέλησή της στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, που μόνη της βεβαίως δεν μπορεί να τους διεξάγει;

Ο Λένιν στον «Ιμπεριαλισμό» κάνει ανάλυση της δράσης του χρηματιστικού κεφαλαίου στην υπόθεση «κράτος πιστωτής και κράτος οφειλέτης», αλλά μόνο ως ένα από τα χαρακτηριστικά της δράσης του χρηματιστικού κεφαλαίου στο στάδιο του μονοπωλιακού καπιταλισμού και όχι ως το κυριότερο. Η ερμηνεία που δίνουν στον ιμπεριαλισμό διαστρεβλώνει τον Λένιν ως προς τα 5 κριτήρια και αντιπαρέρχεται το κύριο που ανέδειξε στη μελέτη για τον ιμπεριαλισμό, την κυριαρχία των μονοπωλίων στην καπιταλιστική οικονομία. Στο έργο του «Ο ιμπεριαλισμός ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού», που έγραψε το 1916, στον πρόλογο αναφέρει τα εξής: «Θα ήθελα να ελπίζω ότι η μπροσούρα μου αυτή θα βοηθήσει να γίνει κατανοητό το βασικό οικονομικό πρόβλημα... και συγκεκριμένα: το πρόβλημα της οικονομικής ουσίας του ιμπεριαλισμού» («Άπαντα», τ. 27, σελ. 308).

Ως προς το ερώτημα «το ελληνικό χρηματιστικό κεφάλαιο τι εξαγωγές κεφαλαίου έκανε υπό τη μορφή πίστωσης (δανείων) που θεωρείται από τον Λένιν η βασικότερη και χαρακτηριστικότερη μορφή εξαγωγής κεφαλαίου υπό συνθήκες ιμπεριαλισμού» όπως λέει, αποσπά ένα από τα φαινόμενα της δράσης του κεφαλαίου, την πίστωση. Διαστρεβλώνει την ουσία του χρηματιστικού κεφαλαίου, αφήνοντας να εννοηθεί ότι πρόκειται για τραπεζικό κεφάλαιο και όχι για σύμφυση βιομηχανικού με τραπεζικό, που μπορεί να γίνεται σε ένα μονοπωλιακό όμιλο (π.χ. στην Ελλάδα όμιλος Λάτση), ή μέσω μακροχρόνιων δανεισμών επιχειρηματικών ομίλων από τράπεζες, για να ξεχωρίσουν ως κυρίαρχο ζήτημα την εξαγωγή τραπεζικού κεφαλαίου και όχι χρηματιστικού, ξεχωρίζοντας ως κύριο το «κράτος - τοκογλύφο», που για τον Λένιν ήταν ένα από τα χαρακτηριστικά της δράσης των μονοπωλίων. Επομένως η άποψη που εκφράζουν ότι στο ιμπεριαλιστικό στάδιο του καπιταλισμού γίνεται εξαγωγή κεφαλαίου αποκλειστικά με τη μορφή πίστωσης είναι βαθιά λαθεμένη. Συνολικά μέσω του εκλεκτικισμού και της αντιλενινιστικής μεθοδολογίας, διαστρεβλώνοντας τον Λένιν, επιχειρούν να αποδείξουν ότι το ΚΚΕ ξέκοψε από το λενινισμό.

Έχουν κάνει εξαγωγή κεφαλαίων ελληνικές τράπεζες (Εθνική, Πειραιώς) στήνοντας καταστήματα στα βαλκανικά κράτη, Αλβανία, ΦΥΡΟΜ, Βουλγαρία, και σε κράτη της παρευξείνιας περιοχής; Δεν δανείζουν αυτές οι ελληνικές τράπεζες τις επιχειρήσεις στα συγκεκριμένα κράτη; Δρουν ή όχι ενεργειακοί όμιλοι της Ελλάδας στα Βαλκάνια (π.χ. όμιλος Βαρδινογιάννη στη Ρουμανία); Δρουν ή όχι μονοπωλιακοί όμιλοι τροφίμων σε άλλες χώρες, μέχρι και στις ΗΠΑ (π.χ. ΦΑΓΕ, που πρόσφατα μάλιστα έκανε νέες επενδύσεις); Είναι ή όχι μονοπώλιο ο όμιλος «Δαυίδ» με την 3Ε, την «Κόκα-Κόλα», τη «Φριγκογκλάς» κλπ. με δράση σε πολλές χώρες του κόσμου; Διαχειρίστηκαν οι ελληνικές τράπεζες κρατικά ομόλογα άλλων κρατών ή όχι (π.χ. Εθνική και ομόλογα Ιρλανδίας, Γαλλίας, Ιταλίας κλπ.); Υπάρχει ή δεν υπάρχει μονοπωλιακός όμιλος που αναπτύσσει τη διαχείριση απορριμμάτων και έχει αναλάβει τη διαχείρισή τους στο Λένινγκραντ; Είναι, για παράδειγμα, μονοπώλιο η MIG που ως όμιλος συγκεντρώνει τράπεζες, ναυτιλία, αερομεταφορές, επιχειρήσεις τροφίμων κλπ. ή δεν είναι; Μήπως όλοι οι παραπάνω όμιλοι, που αναφέρονται ενδεικτικά, δεν είναι μονοπώλια αλλά μικρομεσαίες επιχειρήσεις; Είναι ή όχι μονοπώλια οι εισηγμένες ελληνικές επιχειρήσεις στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης; Γίνεται αναδιανομή αγορών στα Βαλκάνια υπέρ των ελληνικών μονοπωλιακών ομίλων ή όχι; (π.χ. στη ΦΥΡΟΜ η Ελλάδα είναι πρώτη σε επενδύσεις και δεύτερη σε Βουλγαρία, Αλβανία)...

Τελικά, τι θέλουν να πουν; Ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχουν μονοπώλια, ότι η καπιταλιστική Ελλάδα δεν βρίσκεται στο μονοπωλιακό στάδιο; Αλλά τότε πού βρίσκεται, στον προμονοπωλιακό καπιταλισμό ή μήπως βρίσκεται ανάμεσα στον προμονοπωλιακό και το μονοπωλιακό; Διαστρεβλώνοντας τον Λένιν και τις Θέσεις της ΚΕ, επιτίθενται στη στρατηγική του ΚΚΕ. Ουσιαστικά θέλουν άλλη στρατηγική, των «μεταβατικών σταδίων και κυβερνήσεων», που στέλνει το σοσιαλισμό στις ελληνικές καλένδες.

Για την ανισόμετρη καπιταλιστική ανάπτυξη και το ιμπεριαλιστικό στάδιο του ελληνικού καπιταλισμού.

Ο ελληνικός καπιταλισμός βρίσκεται στο ιμπεριαλιστικό στάδιο ανάπτυξής του, σε ενδιάμεση θέση στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα, με ισχυρές εξαρτήσεις από τις ΗΠΑ και την ΕΕ.

Η προσαρμογή της ελληνικής αγοράς στη δυτικοευρωπαϊκή ξεκίνησε με την ένταξή της στην ΕΟΚ στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Στη συνέχεια, με την ένταξή της στην ΕΕ το 1991 και ειδικότερα στην Ευρωζώνη το 2001. Με τη συμμετοχή της στις αναδιαρθρώσεις του ΝΑΤΟ και άλλων ιμπεριαλιστικών διακρατικών συμμαχιών, το ελληνικό καπιταλιστικό κράτος εντάχθηκε πιο οργανικά στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα.

Αρχικά ο ελληνικός καπιταλισμός επωφελήθηκε από την αντεπαναστατική ανατροπή στις γειτονικές βαλκανικές χώρες και από την ένταξη στην ΕΕ, πέτυχε σημαντική εξαγωγή κεφαλαίων σε άμεσες επενδύσεις που συνεισέφεραν στην κερδοφορία και συσσώρευση ελληνικών επιχειρήσεων και ομίλων.

Οι εξαγωγές κεφαλαίων επεκτάθηκαν και σε Τουρκία, Αίγυπτο, Ουκρανία, Κίνα αλλά και Βρετανία, ΗΠΑ και σε άλλες χώρες. Συμμετείχε ενεργά σε όλες τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και πολέμους, όπως ενάντια στη Γιουγκοσλαβία, στο Ιράκ, στο Αφγανιστάν κ.α.

Τη δεκαετία που προηγήθηκε από την τελευταία εκδήλωση της κρίσης, η ελληνική οικονομία διατήρησε σημαντικά υψηλότερο ετήσιο ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ από τον αντίστοιχο της ΕΕ και της Ευρωζώνης, χωρίς να αλλάξει ουσιαστικά η θέση της σε αυτήν. Ομως αναβάθμισε τη θέση της στα Βαλκάνια.

Μετά την εκδήλωση της κρίσης επιδεινώθηκε η θέση του ελληνικού καπιταλισμού στο πλαίσιο της Ευρωζώνης και της ΕΕ και γενικότερα της διεθνούς ιμπεριαλιστικής πυραμίδας, γεγονός που δεν αναιρεί ότι η ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ - ΕΕ εξυπηρέτησε τα πιο δυναμικά τμήματα του εγχώριου μονοπωλιακού κεφαλαίου και συνέβαλε στη θωράκιση της πολιτικής του εξουσίας.

Η συμμετοχή της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ - επομένως και οι δεσμοί - οι οικονομικοπολιτικές και πολιτικοστρατιωτικές εξαρτήσεις από την ΕΕ και τις ΗΠΑ περιορίζουν τη διαπραγματευτική δύναμη και τα περιθώρια ελιγμών της αστικής τάξης της Ελλάδας, όπου όλες οι συμμαχικές σχέσεις του κεφαλαίου διέπονται από τον ανταγωνισμό, την ανισομετρία και συνεπώς την πλεονεκτική θέση του ισχυρότερου, διαμορφώνονται ως σχέσεις ανισότιμης αλληλεξάρτησης». (Θέση 72, από τις Θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ για το 19ο Συνέδριο).

Γιατί οι Θέσεις μιλούν για «ανισότιμη αλληλεξάρτηση»; Γιατί, στην εποχή του μονοπωλιακού καπιταλισμού, ισχύει ο νόμος της ανισόμετρης ανάπτυξης των καπιταλιστικών οικονομιών. Που αλληλοδιαπλέκονται στην παγκόσμια καπιταλιστική αγορά. Ολα τα κράτη είναι ενταγμένα στο ιμπεριαλιστικό σύστημα, αλλά με ανισότιμες σχέσεις μεταξύ τους.

Τις σχέσεις εξάρτησης πρέπει να τις βλέπουμε μέσα από τις σχέσεις αλληλεξάρτησης καπιταλιστικών κρατών με όρους ανισομετρίας, άρα και ανισοτιμίας, ενώ αλληλεξάρτηση υπάρχει και μεταξύ ισχυρών καπιταλιστικών κρατών. Το ισχυρό καπιταλιστικό κράτος, δηλαδή η ισχυρή καπιταλιστική οικονομία, έχει ανάγκη το κράτος με ενδιάμεση θέση στο ιμπεριαλιστικό σύστημα. Διαφορετικά πώς μπορεί να ερμηνευτεί η επιδίωξη των ΗΠΑ να παρεμβαίνουν ανοιχτά στην Ευρωζώνη ενάντια στη Γερμανία για τη διάσωση από την οικονομική κρίση της Ελλάδας; Μπορεί να πει κάποιος ότι τη χρειάζονται την Ελλάδα λόγω γεωστρατηγικής θέσης, με δεδομένη την ύπαρξη υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο και στην Ελλάδα και τη διαπάλη μεταξύ ισχυρών καπιταλιστικών κρατών για τη μοιρασιά. Τη χρειάζονται και λόγω της θέσης της σε μια περιοχή που ξεσπούν ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι και το έδαφός της και λόγω της βάσης στη Σούδα συμβάλλει σ' αυτό. Το έχουν επιβάλλει στην αστική τάξη της Ελλάδας ή είναι επιλογή της; Μα έχει στρατηγική επιλογή τόσο την ένταξη και συμμετοχή στο ΝΑΤΟ όσο και στην ΕΕ. Απ' αυτό, θα ωφεληθούν τμήματα του κεφαλαίου όπως οι εφοπλιστές, οι κατασκευαστικές εταιρείες που πιθανά να συμμετάσχουν στην κατασκευή αγωγών, οι καπιταλιστές στην Ενέργεια. Αρα η αστική τάξη συμμετέχει ενεργά γιατί ενισχύεται, ακόμη και αν ένα τμήμα της χάνει. Από τον πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία και το διαμελισμό της, από τις εξελίξεις στα Βαλκάνια, η αστική τάξη ωφελήθηκε. Εκανε επενδύσεις στην περιοχή. Που χωρίς τη συμμετοχή της στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ ίσως δε θα μπορούσε να ενισχυθεί τόσο όσο ενισχύθηκε με τις εξαγωγές κεφαλαίων (επενδύσεις) και εμπορευμάτων, ίσως και καθόλου.

Αυτή ακριβώς η πραγματικότητα, η οποία συντελείται σε συνθήκες ανισόμετρης ανάπτυξης και ανταγωνισμού, καθορίζει αντικειμενικά και τις διεθνείς σχέσεις ανάμεσα στα κράτη. Αλλά το κυρίαρχο στοιχείο, η βάση, είναι οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής.

Ας δούμε το ζήτημα εξάρτηση - αλληλεξάρτηση μέσα από το παράδειγμα των σχέσεων ΗΠΑ - Κίνας. Οι ΗΠΑ έχουν το μεγαλύτερο εξωτερικό χρέος, αν και είναι η πιο ισχυρή καπιταλιστική οικονομία διεθνώς, κράτος - ηγέτης στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα, αν και έχει χάσει έδαφος λόγω και της κρίσης. Επίσης, η οικονομία των ΗΠΑ στις σχέσεις της με την Κίνα, εξαρτιέται απ' αυτήν ως προς το γεγονός ότι η Κίνα έχει αγοράσει τεράστιο σε αξίες ποσό ομολόγων των ΗΠΑ. Οικονομικοί αναλυτές έχουν μιλήσει για «μπουρλότο» στην αμερικανική οικονομία, στο βαθμό που η Κίνα ζητήσει άμεση ρευστοποίηση των ομολόγων. Εδώ τώρα ποιο κράτος εξαρτιέται από ποιο;

Αρα σε συνθήκες ολοένα εντεινόμενης και πιο βαθιάς καπιταλιστικής διεθνοποίησης αυτές οι σχέσεις κρατών είναι σχέσεις αλληλεξάρτησης. Επομένως, δεν μπορούμε να διαχωρίζουμε τις σχέσεις εξάρτησης από τις σχέσεις αλληλεξάρτησης στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα. Αυτό που πρέπει να είναι καθαρό είναι ότι οι σχέσεις εξάρτησης οφείλονται στην ανισόμετρη ανάπτυξη, επομένως έχουμε ανισότιμη αλληλεξάρτηση. Αλλά, ενισχύεται και η αστική τάξη των κρατών όπως η Ελλάδα, που συμμετέχουν από ενδιάμεση θέση στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα.

Επομένως, η μελέτη, η ερμηνεία της πολιτικής, που εφαρμόζουν οι αστικές κυβερνήσεις της Ελλάδας, πρέπει να παίρνει υπόψη όλα τα παραπάνω στη διαλεχτική μεταξύ τους σχέση. Και με βάση αυτά να συνειδητοποιούνται οι επιλογές στις συμμαχίες της άρχουσας τάξης, στην ενσωμάτωση σε διεθνείς και περιφερειακούς ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς και ενώσεις (π.χ., Ευρωπαϊκή Ενωση). Η πολιτική που εφαρμόζεται από τις αστικές κυβερνήσεις στην Ελλάδα, και η εσωτερική και η εξωτερική, αντανακλά και την ενδιάμεση θέση του ελληνικού καπιταλισμού και οι όποιες επιλογές εμφανίζονται ως «αναγκαστική εφαρμογή», με την έννοια ότι οι αστικές κυβερνήσεις δεν αντιτάσσονται σ' αυτές, παρά τη φαινομενικά αρνητική επίδραση στη χώρα. Είναι συνειδητές επιλογές που προκύπτουν από τη θέση της Ελλάδας στο ιμπεριαλιστικό σύστημα και ωφελούν τα συμφέροντα των αστών και στην Ελλάδα. Απ' αυτή τη σκοπιά, πρέπει να αντιμετωπίζονται και τα περί «κατοχής» από τη Γερμανία που προβάλλουν οι λεγόμενες αντιμνημονιακές δυνάμεις και ιδιαίτερα ο ΣΥΡΙΖΑ, και προπαγάνδα περί επιβολής των μνημονίων από τη Μέρκελ. Γιατί ακόμη και ισχυρά καπιταλιστικά κράτη που εμφανίζονται με διαφορετική πολιτική διαχείρισης στη διαπάλη εντός της ΕΕ και της Ευρωζώνης, όπως η Γαλλία, δεν έχουν κατοχή.

Ιστορικά αν δούμε το θέμα, η ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ και μετά στην ΕΕ και την ΟΝΕ ήταν επιλογή που εξυπηρετούσε τα γενικά συμφέροντα της αστικής τάξης, παρά το γεγονός ότι ορισμένα τμήματά της χτυπήθηκαν από την ενιαία εσωτερική αγορά, ή από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ. Ακόμη και με το Σχέδιο Μάρσαλ, οι ΗΠΑ επεδίωκαν τη σταθεροποίηση και ανάπτυξη του καπιταλισμού στην Ελλάδα, και αυτό επιτηρούσαν. Δεν εξανάγκαζαν την αστική τάξη να υποταχθεί σ' αυτές, αλλά να σταθεί στα πόδια της.

Στην ανισοτιμία της αλληλεξάρτησης οφείλεται και το χτύπημα, για παράδειγμα, του κλάδου της ναυπηγοεπισκευαστικής βιομηχανίας, για την οποία Γερμανία και Ολλανδία απαιτούσαν τη μη ανάπτυξή της σε άλλα κράτη, όπως η Ελλάδα, επειδή ήθελαν να έχουν σχεδόν την αποκλειστικότητα στον κλάδο. Επίσης, οι διεθνείς συμφωνίες σε όφελος των ισχυρών καπιταλιστικών κρατών για εισαγωγές φτηνών εμπορευμάτων των κλάδων κλωστοϋφαντουργίας, ιματισμού, δέρματος και άλλων παραδοσιακών για την Ελλάδα, οδήγησαν στη συρρίκνωση αυτών των κλάδων στη χώρα μας. Σε συνδυασμό βεβαίως με το ότι είναι κλάδοι με χαμηλότερο ποσοστό κέρδους σε σχέση με άλλους, τους λεγόμενους κλάδους έντασης κεφαλαίου. Που σημαίνει ότι το κεφάλαιο επενδύει και αναπτύσσει κλάδους όχι με βάση κυρίως τις πλουτοπαραγωγικές δυνατότητες αλλά το γρήγορο και μεγάλο κέρδος.

Η αστική τάξη στην Ελλάδα, βεβαίως, συνολικά δεν έχασε απ' αυτήν την εξέλιξη, αφού αναπτύχθηκαν άλλοι τομείς, π.χ., τηλεπικοινωνίες, ενέργεια, πληροφορική, κατασκευαστικές εταιρείες, κ.λπ., και μάλιστα στη διαπλοκή τους με το διεθνικό κεφάλαιο κάνουν εξαγωγές κεφαλαίου στην ευρύτερη περιοχή (Βαλκάνια, Παρευξείνια, κ.λπ.).

Βεβαίως, σ' αυτά τα πλαίσια, οι αστοί εκχωρούν κυριαρχικά δικαιώματα, λόγω ανισότιμων σχέσεων, αλλά το κάνουν γιατί ενισχύονται. Αυτή η εκχώρηση δε συγκρούεται με τα γενικά τους συμφέροντα.

Η εργατική τάξη, τα λαϊκά στρώματα χρειάζεται να κατανοήσουν βαθύτερα, στον πυρήνα του, το πρόβλημα: Της συμπεριφοράς της αστικής τάξης, των κυβερνήσεων των ηγετικών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων έναντι των κυβερνήσεων των λιγότερο αναπτυγμένων. Να το κατανοήσουν ταξικά και όχι με επιφανειακά κριτήρια συμπεριφοράς, π.χ., με το διαχωρισμό αφέντες και υπηρέτες, ισχυροί και δουλοπρεπείς, υποτελείς, όπως λέει ο ΣΥΡΙΖΑ. Ούτε βεβαίως να χειραγωγούνται στη λογική ότι είναι δυνατόν σ' αυτές τις συνθήκες να υπάρξουν ισότιμες σχέσεις κρατών όταν κυριαρχεί ο νόμος της ανισόμετρης καπιταλιστικής ανάπτυξης.

Το προπαγανδιστικό επιχείρημα ότι εφαρμόζεται μια συγκεκριμένη πολιτική στην Ελλάδα, επειδή αυτό επιβάλλεται από τη Μέρκελ είναι σκόπιμα αποπροσανατολιστικό. Εντάσσεται στους ανταγωνισμούς του κεφαλαίου εντός της ΕΕ και της Ευρωζώνης, αλλά και μέσα στην Ελλάδα, σε σχέση με τις διεθνείς συμμαχίες διαφορετικών τμημάτων του κεφαλαίου. Η αντιλαϊκή πολιτική δεν έρχεται ως αποτέλεσμα επιβολής, αλλά ως αποτέλεσμα των αναγκών του κεφαλαίου και στην Ελλάδα, που βεβαίως σήμερα βρίσκει ένα τμήμα του αντίθετο, αλλά λόγω διαπλοκής του με το κεφάλαιο άλλων ισχυρών κρατών ή επειδή υπολογίζει ότι τα ιδιαίτερα συμφέροντά του υπηρετούνται με άλλες διεθνείς επιλογές συμμάχων, π.χ. ΗΠΑ, Ρωσία, BRICS κ.λπ.

Αν, λοιπόν, αναφέρουμε το ζήτημα της εξάρτησης ως ζήτημα ανισότιμης αλληλεξάρτησης καπιταλιστικών κρατών και της διαλεχτικής του σχέσης με την οικονομική βάση του καπιταλισμού, είναι γιατί η εστίαση των αιτιών των λαϊκών προβλημάτων στην «εξάρτηση», ή η πιθανότητα άμβλυνσής τους χωρίς «εξάρτηση», δηλαδή έξω από ΕΕ και ΝΑΤΟ, (η ανισοτιμία βεβαίως στις σχέσεις συνεχίζει να υπάρχει, αυτό που την καθορίζει είναι η δύναμη των καπιταλιστικών οικονομιών), καλλιεργεί αυταπάτες. Δεν πρόκειται να υπάρξει τέτοια προοπτική. Οι αιτίες τους, βρίσκονται στις καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής. Αρα η απόσπαση του ζητήματος της «εξάρτησης από την πάλη για την ανατροπή του καπιταλισμού, δε συμβάλλει στην ωρίμανση της πολιτικής συνείδησης της εργατικής τάξης και των συμμάχων της ως προς την κατεύθυνση της πάλης τους, που πρέπει να είναι η ανατροπή του καπιταλισμού και η κατάχτηση της εξουσίας για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού - κομμουνισμού. Να γιατί λέμε ότι «η Λαϊκή Συμμαχία έχει σαφή αντιμονοπωλιακό αντικαπιταλιστικό προσανατολισμό - αφού ο σύγχρονος καπιταλισμός είναι μονοπωλιακός - προωθεί τη ρήξη με τις ιμπεριαλιστικές ενώσεις» (Θέση 62), που αυτό συνεπάγεται τη λύση της ανισόμετρης σχέσης εξάρτησης και ανισότιμης αλληλεξάρτησης. 

(Ριζοσπάστης, 22 Δεκ. 2012).

Σχέσεις εξάρτησης ή σχέσεις αλληλεξάρτησης;

Άρθρο του Στέφανου Λουκά, Ριζοσπάστης 25 Γενάρη 2009.

Η υπόθεση φυσικού αερίου και οι αντιπαραθέσεις Ρωσίας - Ουκρανίας σχετικά με τη ροή του προς την ΕΕ και ιδιαίτερα τη Γερμανία, έφεραν στην επιφάνεια, ανάμεσα σε πολλά άλλα, και ένα πρόβλημα που αντανακλά σχέσεις ανάμεσα σε ισχυρά καπιταλιστικά κράτη στο ενεργειακό ζήτημα και τη μεταφορά ενέργειας από κράτος παραγωγό σε κράτος καταναλωτή. Δεν προκύπτει για πρώτη φορά αλλά επανεμφανίζεται και θα ξαναεμφανιστεί. Αυτές οι σχέσεις διέπονται από την πραγματοποίηση των συμφερόντων των μονοπωλίων των δύο κρατών, των οικονομιών τους. Και σ' αυτές τις σχέσεις συνεργασίας συνυπάρχουν ταυτόχρονα και οι ανταγωνιστικές σχέσεις. Με λίγα λόγια, εδώ εμφανίζεται ένα πρόβλημα ενεργειακής εξάρτησης της Γερμανίας από τη Ρωσία. Σε έναν τομέα οικονομίας που έχει στρατηγική σημασία.

Δεν είναι βεβαίως το μοναδικό παράδειγμα τέτοιων σχέσεων ανάμεσα σε καπιταλιστικές οικονομίες. Για παράδειγμα, οι ΗΠΑ έχουν το μεγαλύτερο εξωτερικό χρέος, αν και είναι η πιο ισχυρή καπιταλιστική οικονομία διεθνώς, κράτος ηγέτης στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα. Επίσης, η οικονομία των ΗΠΑ στις σχέσεις της με την Κίνα, εξαρτιέται απ' αυτήν ως προς το γεγονός ότι η Κίνα έχει αγοράσει τεράστιο σε αξίες ποσό ομολόγων των ΗΠΑ. Οικονομικοί αναλυτές κάνουν λόγο για «μπουρλότο» στην αμερικανική οικονομία, στο βαθμό που η Κίνα ζητήσει άμεση ρευστοποίηση των ομολόγων.

Αυτά είναι μερικά παραδείγματα των σχέσεων ανάμεσα στις καπιταλιστικές οικονομίες που μαζί με το βάθεμα της αλληλοδιαπλοκής τους αναδεικνύουν πως ισχυρές καπιταλιστικές οικονομίες δένονται με άλλες με σχέσεις εξάρτησης. Είναι σωστό αυτό; Το πιο σωστό είναι ότι σε συνθήκες ολοένα εντεινόμενης και πιο βαθιάς καπιταλιστικής διεθνοποίησης αυτές οι σχέσεις κρατών είναι σχέσεις αλληλεξάρτησης. Που αντανακλούν και στο πεδίο της πολιτικής αντικειμενικά. Και αυτό είναι φαινόμενο από την εποχή της εδραίωσης του καπιταλισμού ως κοινωνικοοικονομικού συστήματος. Δεν είναι καινούριο.

Από την εποχή του Μανιφέστου του Κομμουνιστικού Κόμματος

Το κεφάλαιο δε γνωρίζει σύνορα στη δράση του. Ο νόμος του κέρδους, απόλυτος νόμος του καπιταλισμού, καθοδηγεί αντικειμενικά τη δράση του. Η ολοένα και σε μεγαλύτερη κλίμακα διευρυμένη αναπαραγωγή του δεν μπορεί να επιτυγχάνεται χωρίς την έξοδό του από τα εθνικά σύνορα, είτε με τη μορφή εξαγωγής κεφαλαίων είτε με τη μορφή εξαγωγής εμπορευμάτων, όταν τα όρια της εθνικής αγοράς γίνονται στενά, ασφυκτικά για την αναπαραγωγή του, για την αποκόμιση του μέγιστου κέρδους. Γι' αυτό και η παγκόσμια αγορά αποτελεί ένα από τα γνωρίσματα του καπιταλισμού ως κοινωνικοοικονομικού συστήματος.

Στα 1847 οι Μαρξ - Ενγκελς γράφουν σχετικά μ' αυτό στο «Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος» (Κ. Μαρξ - Φρ. Ενγκελς «Διαλεχτά Εργα» τ. 1ος σελ. 21 - 22):«Η μεγάλη βιομηχανία δημιούργησε την παγκόσμια αγορά που την είχε προετοιμάσει η ανακάλυψη της Αμερικής. Η παγκόσμια αγορά έφερε τεράστια ανάπτυξη στο εμπόριο, στη ναυτιλία και τη συγκοινωνία της στεριάς. Σπρωγμένη από την ανάγκη η αστική τάξη να βρίσκει μια κατανάλωση των προϊόντων της ολοένα πλατύτερη, απλώνεται επάνω σε όλη την υφήλιο. Της χρειάζεται για να χωθεί παντού, να εγκατασταθεί παντού, να κατασκευάσει παντού συγκοινωνίες. Με τον τρόπο που εκμεταλλεύεται η αστική τάξη την παγκόσμια αγορά έδωσε στην παραγωγή και στην κατανάλωση όλων των χωρών ένα χαρακτήρα κοσμοπολίτικο. Στη θέση της παλιάς εθνικής αυτάρκειας και αυτοτέλειας έρχεται μια ολόπλευρη επικοινωνία, μια ολόπλευρη αλληλεξάρτηση των εθνών»...

Και συνεχίζουν:

«Με την εκμετάλλευση της παγκόσμιας αγοράς, η αστική τάξη διαμορφώνει κοσμοπολιτικά την παραγωγή και την κατανάλωση όλων των χωρών. Προς μεγάλη λύπη των αντιδραστικών αφαίρεσε το εθνικό έδαφος κάτω από τα πόδια της βιομηχανίας. Εκμηδενίστηκαν κι εξακολουθούν καθημερινά να εκμηδενίζονται οι παμπάλαιες εθνικές βιομηχανίες. Εκτοπίζονται από νέες βιομηχανίες που η εισαγωγή τους γίνεται ζωτικό ζήτημα για όλα τα πολιτισμένα έθνη, από βιομηχανίες που δεν επεξεργάζονται πια ντόπιες πρώτες ύλες που βρίσκονται στις πιο απομακρυσμένες ζώνες και που τα προϊόντα τους δεν καταναλώνονται μονάχα στην ίδια τη χώρα, αλλά ταυτόχρονα σε όλα τα μέρη του κόσμου. Στη θέση των παλιών αναγκών, που ικανοποιούνταν από τα εθνικά προϊόντα, μπαίνουν καινούριες ανάγκες, που για να ικανοποιηθούν απαιτούν προϊόντα των πιο απομακρυσμένων χωρών και κλιμάτων. Στη θέση της παλιάς τοπικής και εθνικής αυτάρκειας και αποκλειστικότητας, μπαίνει μια ολόπλευρη συναλλαγή, μια ολόπλευρη αλληλεξάρτηση των εθνών. Κι αυτό που γίνεται στην υλική παραγωγή γίνεται και στην πνευματική παραγωγή. Τα πνευματικά προϊόντα των ξεχωριστών εθνών γίνονται κοινό χτήμα. Η εθνική μονομέρεια και ο εθνικός περιορισμός γίνονται όλο και πιο αδύνατα και από τις πολλές εθνικές και τοπικές φιλολογίες διαμορφώνεται μια παγκόσμια φιλολογία» (στο ίδιο, σελ. 24).

Στην εποχή του ανώτατου σταδίου του καπιταλισμού, δηλαδή του ιμπεριαλισμού, η αλληλεξάρτηση των καπιταλιστικών οικονομιών των καπιταλιστικών κρατών βαθαίνει, γίνεται ολοένα και πιο στενή, και αυτό έχει σχέση με τη δημιουργία του μονοπωλίου. Το μονοπώλιο έχει την τάση για κυριαρχία, επομένως αυτό βάζει τη σφραγίδα του και στους ρυθμούς επέκτασης και ανάπτυξης της παγκόσμιας καπιταλιστικής αγοράς.

Ετσι, το φαινόμενο της αλληλοδιαπλοκής και αλληλεξάρτησης των καπιταλιστικών οικονομιών, δηλαδή η καπιταλιστική διεθνοποίηση, εντείνεται με το πέρασμα από τον προμονοπωλιακό καπιταλισμό στον μονοπωλιακό και οι μορφές εκδήλωσής της ακολουθούν την πορεία εξέλιξης του καπιταλισμού.

Η τάση να διαμορφώνουν σχέσεις μεταξύ τους τα κράτη είναι τάση που διέπει όλη την ιστορία της ανθρώπινης εξέλιξης. Οι όροι με τους οποίους διαμορφώνονται οι σχέσεις μεταξύ των κρατών είναι όροι του εκάστοτε κυρίαρχου κοινωνικοοικονομικού συστήματος. Στον καπιταλισμό, είναι σχέσεις ανταγωνιστικές.

Ο καπιταλισμός από τη «βιομηχανική επανάσταση» επιδιώκει να εξάγει τις καπιταλιστικές σχέσεις από ένα κράτος σε άλλα, όπου ακόμη δεν έχουν αναπτυχθεί καπιταλιστικές σχέσεις. Παράδειγμα, οι αποικίες της Αγγλίας, στις οποίες εγκαθιδρύθηκαν βίαια οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής από τους Αγγλους (π.χ., Ινδία).

Μορφές αλληλεξάρτησης στην εποχή του ιμπεριαλισμού

Στην εποχή του ιμπεριαλισμού η αλληλεξάρτηση παίρνει άλλες μορφές, όπως οι διεθνείς συμφωνίες καπιταλιστών, που φτάνουν έως τους διεθνείς και περιφερειακούς ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς (Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, Διεθνής Τράπεζα, Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, Ευρωπαϊκή Ενωση, ΝΑΦΤΑ, κλπ.). Αναγκαίους, γιατί η ένταση της αλληλεξάρτησης κάνει αναγκαίες τις διεθνείς κρατικές ή διακρατικές ρυθμίσεις, για να διευκολύνεται η αναπαραγωγή του κεφαλαίου.

Η δράση του κεφαλαίου, στα πλαίσια της διεθνούς αγοράς, δυναμώνει τη διαπλοκή τμημάτων του από διαφορετικά κράτη. Παραμένει, βεβαίως, ως κυρίαρχη η εθνική του βάση. Ετσι, μπορεί η συγκεντροποίησή του (εξαγορές, συγχωνεύσεις, άλλες συμφωνίες, ανάμεσα σε μονοπώλια διαφορετικών κρατών) να συντελείται και σε διεθνικό επίπεδο, αλλά η κυριαρχία του προστατεύεται από συγκεκριμένο κράτος και έχει εθνική αναφορά, παρά τη διεθνική του δράση. Αυτό γίνεται εμφανές και από την όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων, ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κράτη ή και συνασπισμούς κρατών (π.χ. ΗΠΑ - ΕΕ), ακόμη και ανάμεσα σε εταίρους εντός των περιφερειακών ιμπεριαλιστικών ενώσεων, όπως, π.χ., ανάμεσα στην Αγγλία και το γαλλογερμανικό άξονα. Το τελευταίο ανάλογο παράδειγμα έχει σχέση με την οικονομική κρίση. Στην προσπάθεια της ΕΕ για διαμόρφωση ενιαίας πολιτικής αντιμετώπισης της κρίσης, εκφράστηκαν διαφωνίες ανάμεσα στα κράτη - μέλη, π.χ., για το αν πρέπει να ενισχυθούν οι τράπεζες ή οι βιομηχανίες,για τα αν το ταμείο χρηματοδότησης θα είναι ευρωενωσιακό ή εθνιό-κρατικό για κάθε χώρα, για το ζήτημα χαλάρωσης του Συμφώνου Σταθερότητας. Εκδηλώνονται εδώ εσωτερικοί ανταγωνισμοί από τη σκοπιά των ιδιαίτερων συμφερόντων των μονοπωλίων κάθε χώρας, άρα και αδυναμία εφαρμογής ενιαίας πολιτικής. Εκφράστηκε και στο παρελθόν όπως, για παράδειγμα, στον πόλεμο ενάντια στο Ιράκ, όπου με τους Αγγλοαμερικανούς τάχθηκαν και άλλες χώρες της ΕΕ (Ισπανία, Πορτογαλία, Ιταλία, αλλά και οι νεοεισελθούσες Πολωνία, Τσεχία, Ουγγαρία, κλπ.), σε αντίθεση με το γαλλογερμανικό άξονα. `Η ακόμη πιο παλιά στη Σύνοδο της Νίκαιας με θέμα την πολιτική ενοποίηση και τη μορφή της ΕΕ, όπου εκφράστηκαν αντιθέσεις στο ζήτημα του τρόπου που θα παίρνονται οι αποφάσεις, τότε ανάμεσα σε Γερμανία και Γαλλία. Επίσης, οι σχέσεις αυτές αναπτύσσονται με όρους ανισοτιμίας ανάμεσα στα κράτη, λόγω της ανισόμετρης ανάπτυξης του καπιταλισμού. Ετσι στη διαπλοκή των εθνικών καπιταλιστικών οικονομιών, μέσα από διαπάλη, τη σφραγίδα του βάζει η ισχυρότερη.

Παρ' όλ' αυτά, το ζήτημα των σχέσεων καπιταλιστικών οικονομιών, επομένως και καπιταλιστικών κρατών, ακόμη και αυτών που βρίσκονται σε ενδιάμεση και υποδεέστερη θέση στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα σε σχέση με άλλα ισχυρότερα αν το εξετάσουμε ως ζήτημα σχέσεων εξάρτησης, δεν το εξετάζουμε ολοκληρωμένα και πάντως το θέτουμε λαθεμένα. Εκτός και αν αναλογιστεί κανείς πως η Γερμανία, η οποία εξαρτάται ενεργειακά κατά τα 2/3 από τη Ρωσία, είναι εξαρτημένο κράτος. `Η οι ΗΠΑ εξαρτώνται από την Κίνα.

Τις σχέσεις των καπιταλιστικών οικονομιών, επομένως και κρατών, μόνο αν τις εξετάζουμε μέσα στο πλαίσιο της αλληλεξάρτησής τους, μπορούμε να τις αντιμετωπίσουμε ολοκληρωμένα σωστά.

Για παράδειγμα, το ισχυρό κράτος, δηλαδή η ισχυρή καπιταλιστική οικονομία, έχει ανάγκη την υποδεέστερη, την ενδιάμεση. Χωρίς αυτήν, χωρίς την εξαγωγή κεφαλαίων και εμπορευμάτων σ' αυτήν, το κεφάλαιο δυσκολεύεται στην αναπαραγωγή του. Το ίδιο, βεβαίως, ισχύει και για την υποδεέστερη, την ευρισκόμενη σε ενδιάμεση θέση στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα οικονομία. Χωρίς τη διαπλοκή της με την ισχυρή καπιταλιστική οικονομία κινδυνεύει η αναπαραγωγή του κεφαλαίου, συνολικά των καπιταλιστικών σχέσεων. Δεν μπορεί, π.χ., να εξηγηθεί διαφορετικά η παρέμβαση των ΗΠΑ ενάντια στην επιλογή της σημερινής κυβέρνησης για τη δημιουργία ενεργειακών αγωγών με τη Ρωσία, ούτε επίσης η επιμονή των ελληνικών κυβερνήσεων για προσέλκυση ξένων επενδυτών χρησιμοποιώντας και πρώην ΔΕΚΟ (ΟΤΕ), και πρώην κρατικής ιδιοκτησίας τράπεζες (Εμπορική).

Αυτή ακριβώς η πραγματικότητα, η οποία συντελείται σε συνθήκες ανισόμετρης ανάπτυξης και ανταγωνισμού, καθορίζει αντικειμενικά και τις διεθνείς σχέσεις ανάμεσα στα κράτη. Αλλά το κυρίαρχο στοιχείο, η βάση, είναι οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής, που καθορίζουν και τις σχέσεις ανάμεσα στα κράτη, της ΕΕ, που καθορίζουν επίσης την πολιτική της ΕΕ και των κρατών μελών της.

Αυτό που πρέπει να ενδιαφέρει πρωταρχικά το κίνημα της εργατικής τάξης και των συμμάχων της είναι η οικονομική βάση, οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής και η κατάργησή τους. Μόνο μέσα απ'αυτό το δρόμο μπορεί να καταργθούν οι ανισότιμες σχέσεις, που, σε τελευταία ανάλυση,στον καπιταλισμό, ακολουθούν τη νομοτελειακή πορεία του, λόγω της νομοτελειακής πορείας της καπιταλιστικής διεθνοποίησης σε συνθήκες ανισόμετρης ανάπτυξης.

Για την ενδιάμεση και υποδεέστερη θέση στο ιμπεριαλιστικό σύστημα

Εχει μεγάλη σημασία, από την άποψη του αγώνα της εργατικής τάξης και της κατεύθυνσής του, η ολοκληρωμένη γνώση της δράσης του παγκόσμιου ιμπεριαλιστικού συστήματος και των σχέσεων ανάμεσα στα κράτη, όπως αυτές διαμορφώνονται από τη θέση τους στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα, η συνεχής παρακολούθησή τους και η μελέτη τους. Αφ' ενός μεν γιατί αντικειμενικά οι σχέσεις αυτές δεν είναι ισότιμες, αφ' ετέρου γιατί οι μεταξύ τους αντιθέσεις και ανταγωνισμοί, όπως και η μεταξύ τους δημιουργία συμμαχιών και συνασπισμών, προσωρινών ή πιο μόνιμων, εμπεριέχουν ταυτόχρονα και το στοιχείο του συμβιβασμού και του ανταγωνισμού.

Σ' αυτές τις τάσεις, και στη διαμόρφωση αυτών ή των άλλων σχέσεων μεταξύ των οικονομιών και των κρατών, επιδρά και το στοιχείο της «δύναμης» της καπιταλιστικής οικονομίας, των μονοπωλίων, και του καπιταλιστικού κράτους. Αυτό όμως δεν μπορεί να διαχωρίζεται και να εξετάζεται αυτοτελώς, έξω από αυτό που πραγματικά υπηρετεί, την αναπαραγωγή του κεφαλαίου σε κάθε κράτος, την ενίσχυση των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής, την ενίσχυση της πολιτικής εξουσίας του κεφαλαίου. Επομένως, τόσο η εσωτερική πολιτική που εφαρμόζεται σε κάθε χώρα, όσο και η εξωτερική της πολιτική καθορίζεται από τη θέση της στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα, αλλά υπηρετεί συνειδητά την αναπαραγωγή των σχέσεων εκμετάλλευσης και την ενίσχυσή τους.

Εδώ χρειάζεται να υπενθυμίσουμε ότι ο ιμπεριαλισμός είναι μια ολόκληρη ιστορική εποχή στην εξέλιξη του καπιταλισμού και χαρακτηρίζει τις καπιταλιστικές κοινωνίες, σ' όλες τις καπιταλιστικές χώρες, ανεξάρτητα από το επίπεδο ανάπτυξης του καπιταλισμού σ' αυτές, ανεξάρτητα από τη μεταξύ τους ανισόμετρη ανάπτυξη.

«Στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα είναι ενταγμένες όλες οι καπιταλιστικές χώρες, ανεξαρτήτως του επιπέδου ανάπτυξης των καπιταλιστικών σχέσεων, ανεξάρτητα με ποιες μορφές και τρόπους γίνεται η ένταξη, η ενσωμάτωση, δηλαδή αν γίνεται μέσω της ένταξης στις διακρατικές περιφερειακές, παγκόσμιες καπιταλιστικές ενώσεις ή μέσα από προγράμματα "βοήθειας" των παγκόσμιων ιμπεριαλιστικών οργανισμών, μέσα από τις αναβαθμισμένες διακρατικομονοπωλιακές ρυθμίσεις, την εξαγωγή κεφαλαίων και εμπορευμάτων, μέσω των στρατιωτικών επεμβάσεων και του πολέμου γενικότερα, με ανοιχτές ή συγκαλυμμένες επεμβάσεις στη διαμόρφωση ή αναπαλαίωση του πολιτικού συστήματος, κλπ.» (από τη διάλεξη του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, «ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ», ΚΟΜΕΠ, τεύχος 2/2002, σελ. 91 - 92).

Επομένως, η μελέτη, η ερμηνεία της πολιτικής, που εφαρμόζουν οι αστικές κυβερνήσεις της Ελλάδας, πρέπει να παίρνει υπόψη όλα τα παραπάνω στη διαλεχτική μεταξύ τους σχέση. Και με βάση αυτά να συνειδητοποιούνται οι επιλογές στις συμμαχίες της άρχουσας τάξης, στην ενσωμάτωση σε διεθνείς και περιφερειακούς ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς και ενώσεις (π.χ., Ευρωπαϊκή Ενωση). `Η τώρα με τη Ρωσία, σύμφωνα με τη στρατηγική της άρχουσας τάξης για γεωστρατηγική αναβάθμιση της Ελλάδας στα Βαλκάνια, με την ανάδειξή της ως ενεργειακού κόμβου, προκειμένου να εξυπηρετείται η εξαγωγή και η διείσδυση κεφαλαίου σ' αυτές τις χώρες.

Η επίδραση στην πολιτική των αστικών κυβερνήσεων

Με βάση τα παραπάνω, επομένως, η πολιτική που εφαρμόζεται από τις αστικές κυβερνήσεις στην Ελλάδα, και η εσωτερική και η εξωτερική, αντανακλά και την ενδιάμεση θέση του ελληνικού καπιταλισμού και οι όποιες επιλογές εμφανίζονται ως «αναγκαστική εφαρμογή», με την έννοια ότι οι αστικές κυβερνήσεις δεν αντιτάσσονται σ' αυτές, παρά τη φαινομενικά αρνητική επίδραση στη χώρα, είναι συνειδητές επιλογές που προκύπτουν από τη θέση της Ελλάδας στο ιμπεριαλιστικό σύστημα και ωφελούν τα συμφέροντα του κεφαλαίου γενικά.

Για παράδειγμα, η ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ και μετά στην ΕΕ και την ΟΝΕ ήταν επιλογή που εξυπηρετούσε τα γενικά συμφέροντα της αστικής τάξης, παρά το γεγονός ότι ορισμένα τμήματά της χτυπήθηκαν από την ενιαία εσωτερική αγορά, ή από τις γενικότερες διεθνείς συμφωνίες της Ενωσης με τρίτες χώρες, οι οποίες εμφανίζονται ως υποχρεωτικά εφαρμοστέες από κάθε κράτος - μέλος. Αλλωστε, οι κυβερνήσεις συναποφασίζουν στα πλαίσια της ΕΕ και η στάση καθεμιάς αντανακλά τα ιδιαίτερα συμφέροντα του κεφαλαίου κάθε χώρας. Το γεγονός ότι χώρες σε υποδεέστερη θέση απ' αυτές που ηγούνται της ΕΕ κάνουν συμβιβασμούς σε σχέση μ' αυτά τα συμφέροντα, όταν έχουν διαφορετική θέση, εκφράζει την ανισομετρία, αλλά δεν αναιρεί το γεγονός ότι ακόμη και αυτό σχετίζεται με τα γενικά και μακροπρόθεσμα συμφέροντα του κεφαλαίου της χώρας.

Σ' αυτή την πραγματικότητα της ανισομετρίας οφείλεται και το χτύπημα, για παράδειγμα, του κλάδου της ναυπηγοεπισκευαστικής βιομηχανίας, για την οποία Γερμανία και Ολλανδία απαιτούσαν τη μη ανάπτυξή της σε άλλα κράτη, όπως η Ελλάδα, επειδή ήθελαν να έχουν σχεδόν την αποκλειστικότητα στον κλάδο. Επίσης, οι διεθνείς συμφωνίες σε όφελος των ισχυρών καπιταλιστικών κρατών για εισαγωγές φτηνών εμπορευμάτων των κλάδων κλωστοϋφαντουργίας, ιματισμού, δέρματος και άλλων παραδοσιακών για την Ελλάδα, οδήγησαν στη συρρίκνωση αυτών των κλάδων στη χώρα μας. Σε συνδυασμό βεβαίως με το ότι είναι κλάδοι με χαμηλότερο ποσοστό κέρδους σε σχέση με άλλους, τους λεγόμενους κλάδους έντασης κεφαλαίου. Που σημαίνει ότι το κεφάλαιο επενδύει και αναπτύσσει κλάδους όχι με βάση κυρίως τις πλουτοπαραγωγικές δυνατότητες αλλά το γρήγορο και μεγάλο κέρδος. Αλλά ακόμη και αν δεν υπήρχαν αυτές οι σχέσεις και αν αναπτύσσονταν οι παραδοσιακοί κλάδοι που δε θα αναπτύσσονταν, όντας η Ελλάδα έξω από την ΕΕ θα ωφελούνταν η εργατική τάξη, ο λαός από την καπιταλιστική οικονομία;

Η αστική τάξη στην Ελλάδα, βεβαίως, συνολικά δεν έχασε απ' αυτή την εξέλιξη, αφού αναπτύχθηκαν άλλοι τομείς, π.χ., τηλεπικοινωνίες, ενέργεια, πληροφορική, κατασκευαστικές εταιρείες, κλπ., και μάλιστα στη διαπλοκή τους με το διεθνικό κεφάλαιο κάνουν εξαγωγές κεφαλαίου στην ευρύτερη περιοχή (Βαλκάνια, Παρευξείνια, κλπ.). Ενα, επίσης, βασικό ζήτημα είναι ότι, μέσω της συμμετοχής σε ιμπεριαλιστικές διακρατικές ενώσεις, ενισχύεται η εξουσία της αστικής τάξης της χώρας που βρίσκεται σε ενδιάμεση, υποδεέστερη θέση. Με το ΝΑΤΟ που μπορεί να επεμβαίνει και στο εσωτερικό των κρατών - μελών του αν κινδυνεύει η εξουσία του κεφαλαίου, αλλά και με την ΕΕ, τους ευρωτρομονόμους, την αστυνομική συνεργασία, κλπ. Η Ελλαδα πράγματι αναπτύχθηκε. Αναπτύχθηκε καπιταλιστικά, άρα αυτή η ανάπτυξη έχει ταξικό αντιλαϊκό περιεχόμενο.

Αλλά ακόμη και αν θεωρήσουμε σωστή, (δεν είναι), την άποψη οτι η ένταξη της Ελλάδας στην ΕΕ εμπόδισε την ανάπτυξη της, τι ακριβώς την εμπόδισε; Γιατί συρρικνώνεται η αγροτική παραγωγή με ξεκλήρισμα της μικρομεσαίας αγροτιάς; Την ΚΑΠ τα μονοπώλια δεν την επέβαλαν; Γιατί η ανάπτυξη των βιομηχανικών κλάδων δεν είναι ισόμετρη, ανάλογα με τις πλουτοπαραγωγικές δυνατότητες που έχει η ντόπια παραγωγική βάση; Δεν είναι τα μονοπώλια που το επιβάλλουν; Αυτό είναι το κύριο και επομένως για να υπάρξει ανάπτυξη σε όφελος του λαού πρέπει να καταργηθούν τα μονοπώλια, η εξουσία τους, να κοινωνικοποιηθεί η ιδιοκτησία τους.

Πάλη για ισοτιμία καπιταλιστικών σχέσεων ή πάλη για το σοσιαλισμό;

Επομένως, η εργατική τάξη, τα λαϊκά στρώματα έχουν ανάγκη να γνωρίσουν και να κατανοήσουν βαθύτερα, στον πυρήνα του, το πρόβλημα: Της συμπεριφοράς της αστικής τάξης, των κυβερνήσεων των ηγετικών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων έναντι των κυβερνήσεων των λιγότερο αναπτυγμένων. Να το κατανοήσουν ταξικά και όχι με επιφανειακά ηθικά κριτήρια συμπεριφοράς, π.χ., με το διαχωρισμό αφέντες και υπηρέτες, ισχυροί και δουλοπρεπείς, υποτελείς.

Ετσι, για παράδειγμα, το προπαγανδιστικό επιχείρημα ότι εφαρμόζεται μια συγκεκριμένη πολιτική στην Ελλάδα, επειδή αυτό επιβάλλεται από την ΕΕ, όπως η Κοινή Αγροτική Πολιτική, ή όπως οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις που προκύπτουν από τη στρατηγική της Λισαβόνας, η επιβολή της δε γίνεται επειδή την επεξεργάστηκε η ΕΕ, και γι' αυτό αναγκάζονται οι κυβερνήσεις να την εφαρμόσουν, αλλά επειδή υπηρετεί τα συμφέροντα του κεφαλαίου γενικά όλων των κρατών - μελών της ΕΕ, επομένως και της Ελλάδας συγκεκριμένα. Είναι στρατηγική που ενισχύει την αναπαραγωγή του κεφαλαίου. Αρα, η αντιλαϊκή πολιτική δεν έρχεται ως αποτέλεσμα επιβολής από την ΕΕ, αλλά ως αποτέλεσμα των αναγκών του κεφαλαίου και στην Ελλάδα, ως αποτέλεσμα συνδιαμόρφωσης αυτής της πολιτικής και με τη συμμετοχή των αστικών κυβερνήσεων της Ελλάδας στα όργανα της ΕΕ. Και όταν στον έναν ή στον άλλο βαθμό αυτή η πολιτική έρχεται σε αντίθεση με τα συμφέροντα ορισμένων τμημάτων του κεφαλαίου, και υπάρχουν αντιθέσεις, αυτές λύνονται με τη δύναμη των μονοπωλίων. Αλλά ακόμη και έτσι, δηλαδή με περισσότερο ωφελημένα τα μονοπώλια των ισχυρών καπιταλιστικών κρατών, τα γενικά συμφέροντα του κεφαλαίου στην Ελλάδα είναι ωφελημένα και αυτό φαίνεται τόσο από τις επιδιώξεις των κυβερνήσεων για προσέλκυση ξένων κεφαλαίων, όσο και από τη διαπλοκή ελληνικών και ξένων κεφαλαίων. Τόσο σε επιχειρήσεις του παραγωγικού τομέα, όσο και σε επιχειρήσεις εμπορικές, στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, κλπ. Αλλωστε, τι είναι μονοπωλιακοί όμιλοι όπως η «Μαρφίν», ο όμιλος Λάτση, τα διάφορα μεγάλα σούπερ μάρκετ; Συμπράξεις ελληνικών με ξένα κεφάλαια. Για παράδειγμα, η «Καρφούρ» συγχωνεύτηκε με τη «Μαρινόπουλος». Ο όμιλος Λάτση διαπλέκεται με γερμανικά κεφάλαια, κ.ο.κ.

Αυτό, βεβαίως, καθόλου δε σημαίνει ότι η πάλη της εργατικής τάξης, των άλλων λαϊκών στρωμάτων για την έξοδο από την ΕΕ, απ' όλους τους διεθνείς και περιφερειακούς ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, πρέπει να κατανοείται ως πάλη αυτοτελής και έξω από την πάλη για την ανατροπή της κυριαρχίας του κεφαλαίου. Γιατί αυτές οι σχέσεις του ελληνικού καπιταλισμού στα πλαίσια της καπιταλιστικής διεθνοποίησης είναι νομοτελειακές.

Αν αναφέρουμε το ζήτημα της εξάρτησης ως ζήτημα αλληλεξάρτησης καπιταλιστικών κρατών και της διαλεχτικής του σχέσης με την οικονομική βάση του καπιταλισμού, είναι γιατί η εστίαση των αιτιών των λαϊκών προβλημάτων στην «εξάρτηση», ή η πιθανότητα άμβλυνσής τους χωρίς «εξάρτηση» (ακόμη και έξω από διακρατικές ενώσεις και σε διμερείς σχέσεις, αυτό που τις καθορίζει είναι η «δύναμη» των μονοπωλίων), δηλαδή στην πολιτική και μάλιστα στις εξωτερικές σχέσεις, χωρίς την αποκάλυψη των πρωταρχικών αιτιών, που είναι οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής, αφ' ενός είναι λαθεμένη, γιατί δεν παίρνει υπόψη τους νόμους κίνησης του καπιταλισμού, αφ' ετέρου δε συμβάλλει στην ωρίμανση της πολιτικής συνείδησης της εργατικής τάξης και των συμμάχων της ως προς την κατεύθυνση της πάλης τους, που πρέπει να είναι η ανατροπή του καπιταλισμού και η κατάχτηση της εξουσίας για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού - κομμουνισμού. Επομένως, υπονομεύει τη στρατηγική του ΚΚΕ, την πολιτική των συμμαχιών του, την πάλη για τη λαϊκή εξουσία.

Επομένως, αυτό που πρέπει να ενδιαφέρει πρωταρχικά το κίνημα της εργατικής τάξης και των συμμάχων της είναι η κατάργηση των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής, και όχι η κατάργηση των ανισότιμων σχέσεων, μεταξύ κρατών στον καπιταλισμό, που, σε τελευταία ανάλυση, ακολουθούν τη νομοτελειακή πορεία της καπιταλιστικής διεθνοποίησης σε συνθήκες ανισόμετρης ανάπτυξης.

«ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ιμπεριαλιστικό σύστημα είναι ενταγμένες όλες οι καπιταλιστικές χώρες, ανεξάρτητα του επιπέδου ανάπτυξης των καπιταλιστικών σχέσεων, ανεξάρτητα με ποιες μορφές και τρόπους γίνεται η ένταξη, η ενσωμάτωση, δηλαδή αν γίνεται μέσω της ένταξης στις διακρατικές περιφερειακές, παγκόσμιες καπιταλιστικές ενώσεις ή μέσα από προγράμματα "βοήθειας" των παγκόσμιων ιμπεριαλιστικών οργανισμών, μέσα από τις αναβαθμισμένες διακρατικομονοπωλιακές ρυθμίσεις, την εξαγωγή κεφαλαίων και εμπορευμάτων, μέσω των στρατιωτικών επεμβάσεων και του πολέμου γενικότερα, με ανοιχτές ή συγκαλυμμένες επεμβάσεις στη διαμόρφωση ή αναπαλαίωση του πολιτικού συστήματος κλπ...Η θέση μιας χώρας στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα δεν καθορίζεται αποκλειστικά και μόνο από το κριτήριο της ανάπτυξης των καπιταλιστικών σχέσεων, αλλά συνολικά από την οικονομική της ισχύ, την πολιτική και στρατιωτική της ισχύ. Στους κόλπους του διεθνούς ιμπεριαλιστικού συστήματος γίνονται βεβαίως και ανακατατάξεις και αλλαγές στη θέση και το ρόλο μιας χώρας, ανάλογα πώς εξελίσσονται οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις, οι άξονες και αντιάξονες, παίζουν ρόλο οι τοπικές και περιφερειακές εξελίξεις κλπ., επηρεάζονται βεβαίως και από την πρόοδο και τις κατακτήσεις των λαϊκών κινημάτων, τις εσωτερικές εξελίξεις στο συσχετισμό δύναμης της μιας ή της άλλης χώρας». (από τη διάλεξη του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, «ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ», ΚΟΜΕΠ, τεύχος 2/2002, σελ. 91-92).

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΜΟΣ;

Πηγή: Μαρξ. Επιθεώρ. Praxis via Lenin Reloaded.

Για τον Λένιν ο Ιμπεριαλισμός είναι Καπιταλισμός σε ένα συγκεκριμένο στάδιο ανάπτυξης. Ο Ιμπεριαλισμόςείναι δηλαδή μια έννοια ταυτόσημη με αυτήν του μονοπωλιακού καπιταλισμού. Για τον Λένιν τα βασικά χαρακτηριστικά αυτού του Καπιταλισμού ήταν τα εξής:

«1) Συγκέντρωση της παραγωγής και του κεφαλαίου, που έχει φτάσει σε τέτοια υψηλή βαθμίδα ανάπτυξης,ώστε να δημιουργεί μονοπώλια που παίζουν αποφασιστικό ρόλο στην οικονομική ζωή.

2) Συγχώνευση του τραπεζικού κεφαλαίου με το βιομηχανικό και δημιουργία μιας χρηματιστικής ολιγαρχίας πάνω στη βάση αυτού του χρηματιστικού κεφαλαίου.

3) Εξαιρετικά σπουδαία σημασία αποκτά η εξαγωγή κεφαλαίου, σε διάκριση από την εξαγωγή εμπορευμάτων.

4) Συγκροτούνται διεθνείς μονοπωλιακές ενώσεις των καπιταλιστών, οι οποίες μοιράζουν τον κόσμο.

5) Εχει τελειώσει το εδαφικό μοίρασμα της γης ανάμεσα στις μεγαλύτερες καπιταλιστικές δυνάμεις. 

Ο ιμπεριαλισμός είναι ο καπιταλισμός στο στάδιο εκείνο της ανάπτυξης, στο οποίο έχει διαμορφωθεί η κυριαρχία των μονοπωλίων και του χρηματιστικού κεφαλαίου, έχει αποκτήσει εξαιρετική σημασία η εξαγωγή κεφαλαίου, έχει αρχίσει το μοίρασμα του κόσμου από τα διεθνή τραστ και έχει τελειώσει το μοίρασμα όλων των εδαφών της γης από τις μεγαλύτερες καπιταλιστικές χώρες» (Λένιν, «Απαντα», τ.27, σελ. 323).

Είναι λοιπόν ξεκάθαρο ότι για τον Λένιν (και τον Μαρξισμό γενικότερα) ο Ιμπεριαλισμός-στην ουσία του- δεν είναι εξωτερική πολιτική, δεν είναι διακρατικές σχέσεις, δεν είναι στρατιωτικές επεμβάσεις, δεν είναι οι "μεγάλες χώρες". Αυτά υπήρχαν και πρίν τον Ιμπεριαλισμό. Στην Μαρξιστική και Λενινιστική θεωρία ο όρος Ιμπεριαλισμός δεν έχει αυτά τα χαρακτηριστικά. Αυτά ανήκουν στην αστική ιστοριογραφία που περιγράφει π.χ και την αρχαία ρώμη σαν ιμπεριαλιστική. Οι επεμβάσεις και οι διακρατικές σχέσεις στον Ιμπεριαλισμό προκύπτουν σαν αποτέλεσμα (και όχι σαν αιτία) της Ιμπεριαλιστικής ανάπτυξης δηλαδή της Καπιταλιστικής ανάπτυξης σε μια συγκεκριμένη ιστορική φάση. Προφανώς στο εσωτερικό του Ιμπεριαλιστικού συστήματος υπάρχουν διαβαθμίσεις αλλά αυτές δεν αφορούν το ζήτημα αν η μία η άλλη χώρα είναι Ιμπεριαλιστική η όχι αλλά τον συσχετισμό μεταξύ των Ιμπεριαλιστικών χωρών.

Παίρνοντας υπόψη το γεγονός ότι η θεωρία του Ιμπεριαλισμού αναπτύχθηκε απο τον Μαρξισμό στις αρχές του 20ου αιώνα είναι αυτονόητο ότι το 2012 δεν υπάρχει καμία, απολύτως καμία, ανεπτυγμένη καπιταλιστική χώρα που να μην είναι Καπιταλιστική με τα χαρακτηριστικά του μονοπωλιακού Καπιταλισμού, δηλαδή Ιμπεριαλιστική. Το ερώτημα είναι άλλο, αν χρειάζεται να αναπτύξουμε την Μαρξιστική και Λενινιστική θεωρία με βάση την σημερινή εποχή και όχι αν θα διαγράψουμε τον Ιμπεριαλισμό για να γυρίσουμε (με λενινιστικές ταμπέλες) στις αστικές θεωρίες του Ιμπεριαλισμού πρίν απο τον Λένιν.

Η άποψη που δεν εξετάζει τον Ιμπεριαλισμό σαν Καπιταλισμό αλλά τον περιορίζει στην κυριαρχία των "μεγάλων χωρών" βέβαιως υπάρχει αλλά δεν έχει καμία σχέση ούτε με τον Λένιν, ούτε με τον Μαρξισμό.Είναι η άποψη του Χόμπσον και κυρίως του Κάουτσκυ οι οποίοι έβλεπαν τον Ιμπεριαλισμό σαν πολιτική και μάλιστα σαν πολτική του "παρασιτικού χρηματιστικού κεφαλαίου" το οποίο διαχώριζαν απο το "παραγωγικό βιομηχανικό κεφάλαιο". Και αυτό φυσικά το έκαναν για συγκεκριμένους λόγους, για να ξορκίσουν την εργατική εξουσία πρός όφελος της μίας η της άλλης αστικής διαχείρησης.

Το ότι σήμερα υπάρχουν απόψεις που στο όνομα του Λένιν ισχυρίζονται ότι οποιαδήποτε ανεπτυγμένη Καπιταλιστική χώρα δεν είναι Ιμπεριαλιστική αντανακλά την επιρροή της αστικής ιδεολογίας πάνω στον Μαρξισμό και τον εκφυλισμό της Μαρξιστικής Θεωρίας. Αντανακλά όμως-όταν δεν γίνεται συνειδητά- και άγνοια των κλασικών και του Λένιν συγκεκριμένα. Πρόκειται για θεμεμελιώδη ζητήματα γιατί η εκτίμηση για τον χαρακτήρα του διεθνούς συστήματος και της Ελλάδας δεν φιλολογική άσκηση αλλά αφορά την στρατηγική του εργατικού και Κομμουνιστικού κινήματος. Έτσι δεν είναι τυχαίο που όλοι όσοι βλέπουν τον Ιμπεριαλισμό με την οπτική του Κάουτσκυ (άσχετα αν επικαλούνται τον Λένιν) καταλήγουν σε προτάσεις αστικής διαχείρησης, με ελάχιστες εξαιρέσεις.

Στο ερώτημα λοιπόν "τι είναι ο Ιμπεριαλισμός" η απάντηση, απο την πλευρά της Μαρξιστικής και Λενινιστικής θεωρίας είναι μία: είναι ο Μονοπωλιακός Καπιταλισμός. Οποιαδήποτε άλλη απάντηση είναι προφανώς νόμιμη αλλά δεν μπορεί να υποστηρίζεται με βάση το έργο του Λένιν και του επαναστατικού Μαρξισμού. Αλλιώς πλαστογράφει την Μαρξιστική και Λενινιστική θεωρία για πολιτικές και κομματικές σκοπιμότητες.