Θα φέρει η «ανάκαμψη» καλύτερες μέρες για τους εργαζόμενους;

Θα φέρει η «ανάκαμψη» καλύτερες μέρες για τους εργαζόμενους;

Στο επίκεντρο της αντιπαράθεσης ανάμεσα στη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ και την αξιωματική αντιπολίτευση της ΝΔ, καθώς και άλλων αστικών κομμάτων, είναι το ζήτημα της «ανάκαμψης». Η συγκυβέρνηση βάζει ως στόχο την «ανάκαμψη» που πρέπει να έρθει για να βγει η χώρα από την οικονομική κρίση με ένα συγκεκριμένο μείγμα πολιτικής που λέει ότι θα υλοποιήσει. Από την άλλη, ΝΔ και ΠΑΣΟΚ καταγγέλλουν αυτή την πολιτική ακριβώς γιατί δε θα φέρει την πολυπόθητη «ανάκαμψη» και παρουσιάζουν ως εναλλακτική την πολιτική που ακολουθούσαν οι ίδιοι ως συγκυβέρνηση, προβάλλοντας μάλιστα το επιχείρημα ότι «βρισκόμασταν ένα βήμα μακριά από την έξοδο από το τούνελ»...

Γύρω απ' αυτό το ζήτημα, λοιπόν, εστιάζεται όλη η συζήτηση. Απ' όλα τα αστικά κόμματα κυβέρνησης και αντιπολίτευσης προβάλλεται ότι οι εργαζόμενοι έχουν να περιμένουν οφέλη από την ανάκαμψη, ότι θα ξεφύγουν από τη σημερινή κατάσταση. Είναι, όμως, έτσι;
Καταρχήν, μιλάμε για καπιταλιστική ανάκαμψη. Δηλαδή για μια περίοδο κατά την οποία το κεφάλαιο, τα μονοπώλια θα θεωρήσουν πως υπάρχουν οι συνθήκες ώστε να επενδύσουν με όρους ανταγωνιστικότητας ώστε να έχουν τα προσδοκώμενα κέρδη. Μερικοί από αυτούς τους όρους είναι φτηνή εργατική δύναμη, δηλαδή χαμηλοί μισθοί, μείωση αυτού που χαρακτηρίζουν «μη μισθολογικό κόστος» και αφορά τις εργοδοτικές εισφορές για την ασφάλιση των εργαζομένων, κίνητρα για επενδύσεις όπως φοροαπαλλαγές κ.λπ.
Ας δούμε, λοιπόν, ποιες είναι οι βασικές προϋποθέσεις για να υπάρξει καπιταλιστική ανάκαμψη και τι σημαίνει αυτή για τα εργατικά - λαϊκά στρώματα:

1. Ενας πρώτος όρος είναι η διατήρηση όλου του αντεργατικού αντιδραστικού πλαισίου που απορρέει από τη Στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ενωσης και που στη χώρα μας, μία του μόνο πλευρά, εκφράστηκε και με τους εφαρμοστικούς νόμους που απορρέουν από τα μνημόνια και τις δανειακές συμβάσεις. Αυτό το πλαίσιο είναι ένα το κρατούμενο για την επικείμενη καπιταλιστική ανάκαμψη. Οσα, δηλαδή, έχουν οδηγήσει το λαό στη φτώχεια, την ανεργία, τα δυο - τρία μεροκάματα το μήνα για ένα κομμάτι ψωμί, τις συντάξεις πείνας, είναι οι απαραίτητες προϋποθέσεις για να θωρακιστεί η ανταγωνιστικότητα του κεφαλαίου. Για να μπορεί, δηλαδή, το κεφάλαιο να εξασφαλίσει κάποιους βασικούς όρους «ελκυστικής επένδυσης» σε τομείς της οικονομίας. Αλλωστε, γι' αυτό το λόγο και η σημερινή συγκυβέρνηση διατηρεί όλο το υπάρχον πλαίσιο.

2. Για να έρθει η καπιταλιστική ανάκαμψη, λοιπόν, θα πρέπει ο λαός να συνεχίζει να ζει κάνοντας μεγάλες θυσίες. Ομως για να επανέλθει η καπιταλιστική οικονομία στα επίπεδα του 2009, σύμφωνα με εκτιμήσεις, θα χρειαστεί τουλάχιστον 10 χρόνια, με την προϋπόθεση ότι οι ρυθμοί ανάπτυξης στη χώρα να είναι σταθερά στο 2,5% ετησίως γι' αυτά τα 10 χρόνια!!! Κάτι που δεν είναι ορατό ούτε με ...κιάλι. Καταλαβαίνουμε ότι όλη την επόμενη δεκαετία οι εργαζόμενοι θα κληθούν να κάνουν συνεχιζόμενες θυσίες προκειμένου να θωρακιστεί η προσπάθεια για ανάκαμψη. Θυμίζουμε ότι την περίοδο του 2009 ο ΟΟΣΑ και το ΔΝΤ, με αλλεπάλληλες εκθέσεις τους, επιχειρούσαν να σκιαγραφήσουν την «επόμενη μέρα» της κρίσης, δικαιολογώντας νέα σειρά αντεργατικών μέτρων με στόχο την ταχύτερη επάνοδο των επιχειρήσεων στα προ της κρίσης επίπεδα κερδοφορίας.

3. Σε συνθήκες ανάκαμψης σε ορισμένους κλάδους είναι δυνατόν να αυξηθούν οι μισθοί, να περιοριστεί η ανεργία, όπως και σε συνθήκες κρίσης υπήρχαν κλάδοι με υψηλούς μισθούς και χαμηλή ανεργία, αυτό όμως δεν πρόκειται να αποτελέσει το κυρίαρχο στοιχείο στο σύνολο της καπιταλιστικής οικονομίας. Αλλωστε, αυτό δείχνει και η πείρα από κράτη που βρίσκονται εδώ και χρόνια σε φάση ανάπτυξης (π.χ. ΗΠΑ).

Αξίζει σ' αυτό το σημείο να θυμίσουμε το εξής: Το 2009, ένα χρόνο μετά την εκδήλωση της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης, παρουσιάστηκε μία έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) για την πορεία της διεθνούς οικονομίας. Τότε, ο γενικός γραμματέας του ΟΟΣΑ, Ανχελ Γκουρία, στην παρουσίασή της είχε πει, ανάμεσα σε άλλα, «η παγκόσμια ύφεση μπορεί να κοστίσει συνολικά 25 εκατ. θέσεις εργασίας μέχρι τα τέλη του 2010, όταν το ποσοστό των ανέργων στις 30 χώρες - μέλη του ΟΟΣΑ εκτιμά πως θα φτάσει στο 10%, με αποτέλεσμα να βρεθούν εκτός αγοράς εργασίας συνολικά περί τα 57 εκατ. άνθρωποι. Οι επώδυνες αυτές εξελίξεις είναι ανεξάρτητες από την ανάκαμψη. Δε θα δημιουργηθούν νέες θέσεις απασχόλησης». Μάλιστα, ο Α. Γκουρία είχε κάνει λόγο για τη δημιουργία μιας χαμένης γενιάς νέων ανέργων, οι οποίοι κινδυνεύουν να παγιδευτούν στη μακροχρόνια ανεργία... Στην έκθεση του ΟΟΣΑ υπήρχε η αναφορά ότι «η εκτίναξη της ανεργίας μπορεί να γίνει διαρθρωτικής φύσης»... Αυτές οι προβλέψεις επιβεβαιώθηκαν και σε ορισμένες περιπτώσεις προς το χειρότερο.

4. Αυτό που δεν πρέπει να ξεχνάμε είναι ότι το σημερινό διεθνές πλαίσιο ανταγωνιστικότητας, που καθορίζεται από τη δυναμική είσοδο της Κίνας, της Ινδία και της Βραζιλίας στη διεθνή καπιταλιστική αγορά, θέτει και τους όρους μέσα στους οποίους μπορεί να κινηθεί η καπιταλιστική οικονομία σε κράτη της ΕΕ. Ετσι, λοιπόν, είναι καθαρό ότι έχει περάσει ανεπιστρεπτή η περίοδος που μπορούσε η καπιταλιστική οικονομία ορισμένων ευρωπαϊκών κρατών να εξασφαλίζει και υψηλή κερδοφορία, ανταγωνιστική θέση και ταυτόχρονα να ασκεί πολιτική ορισμένων πιο εκτεταμένων «παροχών» προς τους εργαζόμενους. Αυτό σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι δεν πρέπει να περιμένουν επιστροφή δικαιωμάτων και κατακτήσεων.

5. Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η καπιταλιστική ανάκαμψη, η καπιταλιστική ανάπτυξη είναι ο προθάλαμος, η εισαγωγή, για μια νέα καπιταλιστική κρίση. Γιατί; Η κρίση γεννιέται από την ίδια τη φυσιολογική λειτουργία του καπιταλιστικού συστήματος. Είναι η «επιτυχία» του που εκφράζεται με την υπερσυσσώρευση κερδών και κεφαλαίου που οδηγεί στην αποτυχία του, δηλαδή την αδυναμία επαρκώς κερδοφόρων επενδύσεων. Ετσι, αργά ή γρήγορα, μια νέα οικονομική κρίση θα χτυπήσει και πάλι το λαό, θα του στερήσει ακόμα περισσότερα απ' όσα ήδη έχει χάσει. Για να περιμένει και πάλι μια νέα «ανάκαμψη», σε έναν ατέλειωτο φαύλο κύκλο. Θα κάνουν, λοιπόν, διαρκώς θυσίες οι εργαζόμενοι για να ξαναπηγαίνουν στα ίδια και τα ίδια;