Δωσίλογοι της Κατοχής (Μέρος 2ο)

 Δωσίλογοι της Κατοχής (Μέρος 2ο)

Αλκιβιάδης Διαμαντής (1894 - 1948) Γεννήθηκε στη Σαμαρίνα της Μακεδονίας. Ήταν ο δημιουργός της «Λεγεώνας των Βλάχων» και υποκινητής αυτονομιστικής κίνησης που αποσκοπούσε στη δημιουργία βλάχικου κράτους με την ονομασία «Πριγκιπάτο της Πίνδου» μέσα στο έδαφος της κατεχόμενης Ελλάδας.  Έδρα της κυβέρνησής του σκόπευε να κάνει τη Λάρισα. Επινόησε για τον εαυτό του τον τίτλο του «Αρχηγού και εκπρόσωπου των Βλάχων της κάτω Βαλκανικής». Στη μεταπολεμική Ελλάδα καταδικάστηκε ερήμην σε θάνατο. Τον Ιούνιο του 1942 επέστρεψε στη Ρουμανία, βλέποντας την οριστική διάψευση των προσδοκιών του. Στη χώρα αυτή, συνελήφθη το 1948 από το κομμουνιστικό καθεστώς και εκτελέστηκε.

Αρίστος Καμπάνης (1883 - 1956) Συγγραφέας που δραστηριοποιήθηκε στον τομέα της γερμανικής προπαγάνδας. Γεννήθηκε στην Αθήνα. Συνεργάστηκε με την ΑΕΡΕ, πρόδρομο της ΕΡΤ. Καταδικάστηκε στο Ειδικό Δικαστήριο Δοσιλόγων και το 1955 κλείστηκε στο Ψυχιατρείο.

Σίτσα Καραϊσκάκη Ναζίστρια συγγραφέας. Εκφωνούσε ομιλίες στο κατοχικό ραδιόφωνο υπέρ της ναζιστικής Γερμανίας. Το 1933 διορίστηκε σύμβουλος του γερμανικού υπουργείου προπαγάνδας. Μετά τη γερμανική εισβολή στην Ελλάδα, διορίστηκε στη γερμανική πρεσβεία της Αθήνας. Το 1944 εγκατέλειψε την Ελλάδα και διέφυγε στην Αυστρία. Καταδικάστηκε ερήμην δύο φορές σε θάνατο από το Ειδικό Δικαστήριο Δοσιλόγων, αλλά αργότερα αμνηστεύτηκε. Εγκαταστάθηκε στην Ανατολική Γερμανία και παντρεύτηκε το βιομήχανο Μπάχμαν. Το 1963 επέστρεψε στην Ελλάδα. Πέθανε στο Παλαιό Φάληρο στις 30 Απριλίου 1987.

 Νικόλαος Καράμπελας Βουλευτής Λακωνίας, δικηγόρος και μέλος του Τάγματος Ασφαλείας Λακωνίας.

Γεώργιος Κεφαλάς Ναζιστής από τον Πειραιά που κατέφυγε στη Γερμανία το 1944. Πέρασε πολλά βράδια σε μια μπιραρία της Στουτγάρδης. Η φίλη του ήταν μια 18χρονη Γερμανίδα, μέλος της Χιτλερικής Νεολαίας. Έχοντας ένα ποδήλατο και μια ψεύτικη ταυτότητα αποφάσισε να επιστρέψει στην Ελλάδα. Κατάφερε να περάσει από έλεγχο των Αμερικανών προσποιούμενος ότι ήταν όμηρος των Γερμανών.  Τον Ιούλιο του 1945 έφθασε στον Πειραιά και άρχισε να φοράει ένα περιβραχιόνιο του ΕΔΕΣ για να ξεγελάσει τους διώκτες του. Συνάντησε μια παλιά του γνώριμη που ήταν ερωμένη ενός πιλότου της Λουφτβάφε και εκείνη τον κατέδωσε στην Αστυνομία. Συνελήφθη και κλείστηκε στη φυλακή. Αποφυλακίστηκε το 1951 και συνεργάστηκε επαγγελματικά με έναν ομοϊδεάτη του, τον Ναπολέοντα Αντωνάδο. Μέχρι τα βαθιά γεράματά του το 2006 δήλωνε ναζιστής.

Εγκον Κοντουμάς Ελληνοκροάτης χημικός μηχανικός, ναζιστής, επιχειρηματίας, φίλος του Χίτλερ και ιδρυτικό μέλος της οργάνωσης Μπουντ. Του είχε παραχωρηθεί με βασιλικό διάταγμα ένα μεταλλείο χαλκού στη Λακωνία. Πέρα από μέλος της Μπουντ, ο Κοντουμάς στην κατοχή ήταν και προμηθευτής του γερμανικού στρατού με ιματισμό και οικιακά είδη.

Κώστας Κοτζιάς (1892 – 1951) Διετέλεσε Πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών, Πρόεδρος της ΕΠΟ, Πρόεδρος της ομάδας του Παναθηναϊκού (ΠΑΟ), υπουργός, βουλευτής και δήμαρχος Αθηναίων. 

Ήταν θαυμαστής του Χίτλερ. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής έζησε στις ΗΠΑ. Το 1950 και το 1951 εκλέχτηκε βουλευτής.

Νικόλαος Κουρκουλάκος Διοικητής των Ταγμάτων Ασφαλείας στην Πάτρα. Το 1969 τοποθετήθηκε διευθυντής της Αγροτικής Τράπεζας, με απόφαση της Χούντας. 

Ευάγγελος Κυριάκης Χιτλερικός δημοσιογράφος που ίδρυσε στην Αθήνα το φασιστικό εκδοτικό οίκο «Νέα Γενεά». Διατηρούσε καλές σχέσεις με τον Γκαίμπελς. Το 1944 κατέφυγε στη Γερμανία. Σκοτώθηκε το 1945 στους δρόμους του Βερολίνου από συμμαχικό βομβαρδισμό. 

Αλέξανδρος Λάμπου Αξιωματικός της χωροφυλακής και διοικητής της Ειδικής Ασφάλειας. Το Ειδικό Δικαστήριο Δωσιλόγων καταδίκασε τον Λάμπου τρεις φορές σε θάνατο για συνειδητή συνεργασία με τους κατακτητές και για κατάδοση διαφόρων Ελλήνων. Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς του 1946, ο Λάμπου βρισκόμενος στις φυλακές Καλλιθέας, επιτέθηκε στους δεσμοφύλακες με ένα σιδερολοστό. Μετά από την πράξη του αυτή, μεταφέρθηκε στις φυλακές της Αίγινας.

Φίλιππος Λεσχόπουλος Μέλος της δοσιλογικής οργάνωσης ΕΣΠΟ. Φυλακίστηκε στην Καλλιθέα.

Τάκης Μακεδών Αρχηγός της δοσιλογικής οργάνωσης ΕΑΣΑΔ που έδρασε στη Θεσσαλία και πρώην υπαξιωματικός της Χωροφυλακής. Εκτελέστηκε από αντιστασιακούς της οργάνωσης του ΕΛΑΣ το χειμώνα του 1944. 

Μανώλης Μανωλέας (1900 - 1944) Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Μεσσηνία. Υπήρξε μέλος και βουλευτής του ΚΚΕ, αλλά σταδιακά απαρνήθηκε την κομμουνιστική ιδεολογία και υπέγραψε δήλωση αποκήρυξης του κομμουνισμού. Συνελήφθη από τη δικτατορία του Μεταξά, αλλά λίγο καιρό αργότερα μετατράπηκε οικειοθελώς σε πράκτορα της Ασφάλειας της δικτατορίας. 

Η δικτατορία τον αποφυλάκισε το 1938. Στη συνέχεια ο Μανωλέας εντάχθηκε στην ΕΟΝ και αργότερα στη ναζιστική οργάνωση ΕΣΠΟ. Από το 1943 και μετά συνεργάστηκε με τις γερμανικές αρχές στο κατοχικό ραδιόφωνο και το Γραφείο Τύπου της γερμανικής πρεσβείας. Η δοσιλογική του δράση δεν έμεινε ατιμώρητη.  

Τον εκτέλεσε η οργάνωση ΟΠΛΑ τον Ιανουάριο του 1944 στην Καλλιθέα. 

Δύο μέλη της ΟΠΛΑ έχοντας υποπολυβόλα Sten κρυμμένα μέσα στις καμπαρντίνες τους, ανέβηκαν σε ένα τραμ στην οδό Θησέως στην Καλλιθέα. Εντόπισαν και αιφνιδίασαν τον Μανωλέα, οδηγώντας τον έξω και πυροβολώντας τον. 

Νικόλαος Ματούσης (1899 - 1991) Βλαχόφωνος δικηγόρος που συνεργάστηκε με τον αυτονομιστή Αλκιβιάδη Διαμαντή στη «Λεγεώνα των Βλάχων». Σπούδασε στη Νομική και έγινε μέλος του ΚΚΕ, αλλά στην πορεία διαγράφτηκε από το κόμμα.  Αργότερα εντάχθηκε στο Αγροτικό Κόμμα Ελλάδας, αλλά διαγράφτηκε και από αυτό. 

Το 1941 συνάντησε στη Λάρισα τον Αλκιβιάδη Διαμαντή που επιδίωκε να ιδρύσει βλαχικό κράτος μέσα στο έδαφος της κατεχόμενης Ελλάδας.  Φορούσε στολή Ιταλού αξιωματικού και εκδήλωνε το θαυμασμό του για το Γ’ Ράιχ. Το 1943 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και εντάχθηκε στη ναζιστική οργάνωση «Πρωτοπόροι Νέας Ευρώπης». Έπειτα κατέφυγε στη Ρουμανία, όπου συνελήφθη το 1948 από το κομμουνιστικό καθεστώς και φυλακίστηκε.  Παραδόθηκε από τη Ρουμανία που ήταν φυλακισμένος στις ελληνικές αρχές στις 13 Μαΐου 1964. 

Έμεινε στις φυλακές Αβέρωφ μέχρι τις 25 Ιουνίου 1964, οπότε αποφυλακίστηκε. Για το θέμα του δοσιλογισμού παραπέμφθηκε σε δίκη. Τα πράγματα εξελίχθηκαν ιδιαίτερα ευνοϊκά για αυτόν.  Το δικαστήριο αποφάσισε παύση της ποινικής του δίωξης λόγω παραγραφής στις δύο κατηγορίες συνεργασίας με τον εχθρό, διατήρηση των αποφάσεων δήμευσης της περιουσίας του και αθώωση στις κατηγορίες ότι παρείχε πληροφορίες στον εχθρό. Αφέθηκε ελεύθερος. Αργότερα υποστήριξε τη Χούντα. Πέθανε στη Λάρισα στις 11 Μαρτίου 1991.

Μελέτιος: Ήταν Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως και τον Απρίλιο του 1941 έστειλε συγχαρητήρια επιστολή στον Χίτλερ για να του εκφράσει την ευγνωμοσύνη του.

Γεώργιος Μιχαλολιάκος Ταγματασφαλίτης στη Λακωνία και πατέρας του ηγέτη της Χρυσής Αυγής Νίκου Μιχαλολιάκου.

Χρήστος Μπαρδόπουλος Ηγετικό στέλεχος της οργάνωσης «Ένωσις Φίλων Χίτλερ» και συνεργάτης της γερμανικής SD. Το 1944 κατέφυγε στη Γερμανία. Καταδικάστηκε από την ελληνική δικαιοσύνη σε ισόβια, αλλά έμεινε στη φυλακή μόνο 3 χρόνια. Πέθανε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 στην Αθήνα. 

Νικόλαος Μπουραντάς Διοικητής του μηχανοκίνητου τμήματος της Αστυνομίας και συνεργάτης των κατοχικών αρχών.

Θωμάς Μπουρτζάλας Πρώην χωροφύλακας και σωματοφύλακας ενός υπουργού του Λαϊκού Κόμματος. Καταγόταν από το Αγρίνιο. Πήγε εθελοντικά στη μάχη του Στάλινγκραντ και πολέμησε στο πλευρό των Γερμανών. Γλύτωσε το θάνατο και απέφυγε την αιχμαλωσία. Επέστρεψε στην κατεχόμενη Ελλάδα και έγινε ανθυπομοίραρχος στη γερμανική αστυνομία GFP. Αργότερα καταδικάστηκε από το Ειδικό Δικαστήριο Δοσιλόγων. Έμεινε δέκα χρόνια στη φυλακή.

Πολύκαρπος Νταλιάνης  Χωροφύλακας που κατέδωσε μέλη της αντιστασιακής οργάνωσης ΠΕΑΝ στους Γερμανούς. Η προδοσία δεν έμεινε ατιμώρητη. Στις 17 Δεκεμβρίου 1942 ο Νταλιάνης βρέθηκε σε ένα υπόγειο όπου συνάντησε διάφορα μέλη της αντιστασιακής οργάνωσης «Όμηρος». Αφού ομολόγησε ότι είναι καταδότης, οι αντιστασιακοί τον σκότωσαν χτυπώντας το κεφάλι του με ένα σφυρί. 

Βασίλειος Ντερτιλής Υποστράτηγος και διοικητής των ταγματασφαλιτών της Αθήνας.

Ξηροτύρης Δικηγόρος από τη Λαμία και μέλος της ναζιστικής οργάνωσης ΟΕΔΕ. Όταν είδε ότι πλησίαζε η ήττα της Γερμανίας, αποφάσισε να αλλάξει στρατόπεδο για να σώσει το τομάρι του. Εντάχθηκε στην αντιστασιακή οργάνωση ΕΑΜ – ΕΛΑΣ.  Σε ένα χωριό συναντήθηκε τυχαία με τον αρχικαπετάνιο του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ Άρη Βελουχιώτη. 

Ο Άρης Βελουχιώτης γνωρίζοντας την προδοτική του δράση, άρχισε νευριασμένος να τον ρωτάει πώς έφθασε εκεί. Κλότσησε τον Ξηροτύρη στην κοιλιά, τράβηξε το περίστροφο και τον σκότωσε με δύο σφαίρες στο κεφάλι.

Παντελόγλου Αρχηγός της ναζιστικής οργάνωσης ΟΕΔΕ. Δολοφονήθηκε στα Δεκεμβριανά του 1944. 

Απόστολος Παπαγεωργίου  Συνταγματάρχης , ο οποίος αρχικά ήταν μέλος του ΕΔΕΣ, και στην πορεία έγινε συνεργάτης των Γερμανών. Στην κατοχή διορίστηκε αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος. 

Χαράλαμπος Παπαθανασόπουλος Συνταγματάρχης , ο οποίος αρχικά ήταν μέλος του ΕΔΕΣ, αλλά στην πορεία έγινε συνεργάτης των Γερμανών. Συγκεκριμένα έγινε διοικητής ενός Τάγματος Ασφαλείας στην Εύβοια. 

Ταγματάρχης Δημήτριος Παπαγιαννάκης Συνεργάτης των Γερμανών στην Κρήτη.

Διονύσιος Παπαδόγκωνας (1888-1944) Βασιλόφρων συνταγματάρχης, γεννημένος στο Πεταλίδι Μεσσηνίας. Ήταν διοικητής των Ταγμάτων Ασφαλείας Πελοποννήσου. Σκοτώθηκε στα Δεκεμβριανά του 1944. Γιος του είναι ο πολιτικός Αλέξανδρος Παπαδόγκωνας, που διετέλεσε υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας το 1974-1977 και βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας.

Παπαθανασόπουλος Διοικητής του Τάγματος Ασφαλείας Εύβοιας. 

Μιχαήλ Παπαστρατηγάκης Εκδότης της «Νέας Ευρώπης».

Σταύρος Πέτροβας Συνεργάτης των Γερμανών στην Πελοπόννησο. Στις εκλογές του 1956 ήταν υποψήφιος βουλευτής Θεσσαλονίκης με το κόμμα του Μαρκεζίνη, αλλά δεν κατάφερε να εκλεγεί γιατί συγκέντρωσε μόλις 92 ψήφους. 

Ιωάννης Πλυτζανόπουλος Συνταγματάρχης. Γνωστός ταγματασφαλίτης και διοικητής του 1ου Συντάγματος Ευζώνων Αθηνών. 

Βασίλης Σκανδάλης Ηγετικό στέλεχος της ρατσιστικής οργάνωσης ΕΕΕ. Ο 29χρονος ακροδεξιός δολοφονήθηκε τον Αύγουστο του 1944 από μέλη της Ο.Π.Λ.Α. στην περιοχή του Ρέντη. 

Η εντυπωσιακή αυτή ενέργεια της Ο.Π.Λ.Α. κατατρόμαξε τα υπόλοιπα στελέχη της ΕΕΕ, γιατί έγινε μέσα στα τοπικά γραφεία της ΕΕΕ που φυλάσσονταν από πέντε ένοπλους χίτες.

Κώστας Σκανδάλης Έκανε ναζιστική προπαγάνδα μέσα από ραδιοφωνικές εκπομπές. Σκοτώθηκε στο Βερολίνο στις 3 Φεβρουαρίου 1945 από αεροπορικό βομβαρδισμό.

Νικόλαος Στεργιάδης Δωσίλογος που διέφυγε στο εξωτερικό. Εκδόθηκε στην Ελλάδα το 1949.) 

Σπύρος Στεροδήμος (Το Φεβρουάριο του 1942 έγινε αρχηγός της ΕΣΠΟ. Σκοτώθηκε το Σεπτέμβριο του 1942 όταν η αντιστασιακή οργάνωση ΠΕΑΝ ανατίναξε το κτίριο της ΕΣΠΟ.

Παναγιώτης Στούπας Διοικητής του Τάγματος Ασφαλείας του Μελιγαλά. Αυτοκτόνησε κατά την πολιορκία της Πύλου από αντάρτες του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ.

Θεόδωρος Τουρκοβασίλης Βουλευτής Αρκαδίας. Στην κατοχή διορίστηκε από τη δωσιλογική κυβέρνηση Ράλλη διευθυντής της Τράπεζας της Ελλάδος.

Γεώργιος Τριαντόπουλος Μέλος της ΕΣΠΟ. 

Κωνσταντίνος Τσίμπας Καταγόταν από την Κεφαλονιά, αλλά έμενε στην Αθήνα. Υπηρέτησε στο Βρετανικό Στρατό και έκανε πολλά ταξίδια. Παντρεύτηκε την ηθοποιό Αγγελική Κοτσάλη. Την περίοδο της κατοχής είχε μια θέση στη γερμανική GFP και ήταν συνεργάτης του υπολοχαγού Σμιτ. Εκπαιδεύτηκε από μια γερμανική υπηρεσία στη ρωσική γλώσσα και σε τακτικές ανορθόδοξου πολέμου.  Το 1944 αναχώρησε για τη Γερμανία. Τον Απρίλιο του 1945 συνελήφθη από Αμερικανούς στρατιώτες, οι οποίοι αποφάσισαν να του κατασχέσουν τα 145.000 δολάρια που είχε μαζί του. Το Μάρτιο του 1946 μεταφέρθηκε στην Ελλάδα. Στάλθηκε στις φυλακές της Καλλιθέας, αλλά στις αρχές της δεκαετίας του 1950 απελευθερώθηκε. 

Μιχάλης Τυρίμος (1908 - 1945) Γεννήθηκε στη Λέσβο. Το 1926 εντάχθηκε στο ΚΚΕ και το 1936 εκλέχτηκε βουλευτής του ΚΚΕ. Όμως το 1939 υπέγραψε δήλωση αποκήρυξης του κομμουνισμού και μετατράπηκε οικειοθελώς σε πράκτορα της μεταξικής δικτατορίας και συνεργάτη του Μανιαδάκη. Το καλοκαίρι του 1941 έγινε υπαρχηγός στο ναζιστικό κόμμα του Γεωργίου Μερκούρη.  Την τελευταία περίοδο της κατοχής, ο Τυρίμος κατηγορήθηκε μαζί με τον Γιάνναρο για την «απογύμνωσιν» της Εφορίας Υλικού Πολέμου και για ύποπτες συναλλαγές με μαυραγορίτες. Το 1944 συμμετείχε στη συγκρότηση των Ταγμάτων Ασφαλείας της Εύβοιας. Αμέσως μετά την απελευθέρωση συνελήφθη από αντιστασιακούς του ΕΛΑΣ. Τον Ιανουάριο του 1945 εκτελέστηκε από την οργάνωση ΟΠΛΑ ως δοσίλογος.

Σεβαστιανός Φουλίδης Έλληνας ποντιακής καταγωγής, στέλεχος της γερμανικής μεραρχίας Brandenburg και πράκτορας της γερμανικής αντικατασκοπείας από το 1938. Τον Αύγουστο του 1941 αναχώρησε για τη Ρωσία, για να συλλέξει πληροφορίες για τα ρωσικά στρατεύματα και να τις δώσει στους Γερμανούς. Υπάρχουν διάφορες εκδοχές για το τι απέγινε τελικά.  Κάποιοι αναφέρουν ότι εντοπίστηκε από μια ρωσική περίπολο το Δεκέμβριο του 1943 και σκοτώθηκε. Σύμφωνα όμως με όσα αναφέρει ο ιστορικός Δημοσθένης Κούκουνας στη σελ. 113 του βιβλίου του με τίτλο «Ιστορία της κατοχής (Τόμος 5)», ο Φουλίδης δεν είχε κάποιο ηρωικό θάνατο, αλλά ήταν εγκατεστημένος στο Βέλγιο μετά το τέλος του πολέμου. 

Ρεγγίνα ή Χριστίνα Χρηστάκη Καταδικάστηκε από το Δικαστήριο Δωσιλόγων Πειραιά σε θάνατο διότι κατέδιδε συμπατριώτες της στους Γερμανούς.