«ΙΣΛΑΜΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ» Χοντρό παζάρι για τον έλεγχο των πετρελαιοπηγών

«ΙΣΛΑΜΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ»

Χοντρό παζάρι για τον έλεγχο των πετρελαιοπηγών

Τζιχαντιστές του ΙΚ χρηματοδοτούνται από τα περιφερειακά και διεθνή κυκλώματα λαθρεμπορίας και οργανωμένου εγκλήματος

Corbis

«Στα περίχωρα της πετρελαιοπηγής Αλ Ομάρα της ανατολικής Συρίας, τα φορτηγά σχηματίζουν ουρά έξι χιλιομέτρων, με τους οδηγούς τους να περιμένουν έως και ένα μήνα μέχρις ότου καταφέρουν να φουλάρουν τα βυτιοφόρα τους με "μαύρο χρυσό" αξίας 10.000 δολαρίων» ξεκινούσε στις 14 του περασμένου Οκτώβρη μεγάλη έρευνα της βρετανικής εφημερίδας «Financial Times», κατά την οποία ένα μεγάλο επιτελείο ρεπόρτερ, με προσβάσεις στις κατεχόμενες από τους τζιχαντιστές περιοχές, επιχείρησε μία χαρτογράφηση των πηγών, μεταφοράς και λαθρεμπορίου πετρελαίου, του τεράστιου πλούτου που συσσωρεύει το ΙΚ στις περιοχές Συρίας και Ιράκ που έχει θέσει υπό τον έλεγχό του. Δίχως βεβαίως ονόματα ατόμων, εταιρειών, δίχως να θίγει «υπολήψεις». Απορία, βεβαίως, γεννάει το πώς τα κατάφεραν, τη στιγμή που οι τζιχαντιστές εμφανίζονται να σφάζουν ό,τι κινείται, αλλά αυτό είναι άλλη ιστορία.
Ας μείνουμε, λοιπόν, στα στοιχεία της «έρευνας». Οι ρεπόρτερ περιγράφουν τις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις και τις δυνατότητες του ΙΚ στις περιοχές που ελέγχουν σαν «μία κρατική μηχανή που αυξάνει σε μέγεθος και πλειάδα ειδικοτήτων» με μηχανικούς, επιστήμονες, μάνατζερ, ειδικευμένους εργάτες. Επικαλούμενοι ντόπιες πηγές «εμπόρων», οι «Financial Times» ανεβάζουν μεταξύ 34.000 έως 40.000 βαρελιών την ημερήσια παραγωγή στα εδάφη του ΙΚ, με τιμές πώλησης που κυμαίνονται ανάλογα μεταξύ 20 και 30 δολαρίων το βαρέλι, αποδίδοντας, όπως σημειώνουν, στους τζιχαντιστές ημερήσια κέρδη 1.500.000 δολάρια.

Ghaith Abdul Ahad

Οι ίδιοι αναφέρουν ως χαρακτηριστική την περίπτωση αντικαθεστωτικού ενόπλου στο Χαλέπι της Συρίας, που ενώ υποτίθεται ότι μάχεται τους τζιχαντιστές και το συριακό στρατό, αγοράζει πετρέλαιο και βενζίνη από το ΙΚ... Ενδιαφέρον έχει το στοιχείο ότι οι τζιχαντιστές του Αμπού Μπακρ αλ Μπαγκντάντι είχαν στήσει τις υποδομές για τον έλεγχο της πετρελαϊκής παραγωγής στη Συρία, αμέσως μετά την εμφάνισή τους στην περιοχή, το Γενάρη του 2013. Οταν κατέλαβαν τη Μοσούλη του βορείου Ιράκ το καλοκαίρι του 2014, «είχαν έτοιμα από καιρό εκατοντάδες φορτηγά και βυτιοφόρα, αλλά και τεχνικούς και μηχανικούς από διάφορες περιοχές του Κιρκούκ». Σημειώνει έτσι ότι το ΙΚ δημιούργησε το δικό του «στάτους» στην περιοχή, το δικό του μονοπώλιο.
Στοιχείο που γεννά πολλές απορίες για το πώς τα κατάφεραν, με τη στήριξη ποιων μονοπωλιακών συμφερόντων, ποιων τμημάτων της αστικής τάξης και ποιων ιμπεριαλιστικών κέντρων, απέκτησαν μια κρατική υποδομή πριν καν συγκροτήσουν κράτος!
Από τις υποδομές του ΙΚ δε λείπουν ούτε οι γραφειοκρατικές διαδικασίες, με τους ρεπόρτερ της εφημερίδας να αναφέρουν χαρακτηριστικά: «Στις πετρελαιοπηγές Αλ Ομάρα, ο λαθρέμπορας δίνει στους τζιχαντιστές την έγγραφη άδεια με τον Αριθμό Κυκλοφορίας του οχήματος και τη χωρητικότητα βυτίου, οι υπάλληλοι του ΙΚ καταχωρούν τα δεδομένα σε ηλεκτρονικό υπολογιστή, δίνουν στον έμπορο "απόδειξη" και ο τελευταίος το αγοράζει επί τόπου με 25-30 δολάρια το βαρέλι (ανάλογα με την ποιότητα)».
Οι «Financial Times» εκτιμούν ότι το ΙΚ ελέγχει το 60% των συριακών πετρελαιοπηγών και τα περισσότερα διυλιστήρια, με βασική περιοχή παραγωγής την ανατολική επαρχία Ντέιρ Εζόρ. Η οργάνωση ελέγχει και την πετρελαιοπηγή Καγιάρα κοντά στη Μοσούλη, που παράγει άλλα 8.000 βαρέλια τη μέρα και χρησιμοποιείται κύρια από ντόπιους για κατασκευή ασφάλτου. Πρόσφατα, μάλιστα, οι τζιχαντιστές φέρεται πως «αγόρασαν» (!) πέντε διυλιστήρια...

Οι ΗΠΑ γνώριζαν...

Ως το Μάη του 2015, «εμίρης» πετρελαίων του ΙΚ ήταν ο Τυνήσιος Αμπού Σαγιάφ, ώσπου σκοτώθηκε από επιχείρηση Αμερικανών κομάντος, που κατάσχεσαν εκατοντάδες σημαντικά αρχεία και έγγραφα, ακόμη και ισολογισμούς που κατέγραφαν με την παραμικρή λεπτομέρεια στοιχεία, τους «αγοραστές» του κλεμμένου συριακού και ιρακινού πετρελαίου, πηγές και διυλιστήρια, θέσεις αποθηκών και δεξαμενών πετρελαίου...
Αυτά τα είχαν διαδώσει οι ίδιοι οι Αμερικανοί στρατιωτικοί αξιωματούχοι, «χωρίς να φοβηθούν» ότι μπορεί (όπως έκαναν οι Ρώσοι λίγους μήνες μετά!) κάποιοι να τους ρωτήσουν γιατί δε βομβάρδισαν τις θέσεις πετρελαίου των τζιχαντιστών.
Το «Bloomberg», επικαλούμενο αξιωματούχους του Πενταγώνου, μετέδωσε «ότι πάνω από ένα χρόνο, οι ΗΠΑ απέφευγαν να χτυπήσουν τάνκερ βυτιοφόρα για να μειώσουν τις απώλειες σε αμάχους». Αυτό άλλαξε στις 16 Νοέμβρη, όταν τέσσερα αμερικανικά βομβαρδιστικά κατέστρεψαν 116 φορτηγά πετρελαίου, αφού προηγουμένως είχαν πετάξει φυλλάδια, προειδοποιώντας τους, 45 λεπτά νωρίτερα... Η δικαιολογία, βεβαίως, είναι γελοία, όταν είναι γνωστό πού πάνε οι αμερικανικές ευαισθησίες για τους αμάχους όταν διακυβεύονται τα συμφέροντά τους. Το έχουμε δει στη Γιουγκοσλαβία, στο Ιράκ, στο Αφγανιστάν κ.α. Δικαιούμαστε να αναρωτηθούμε αν υπήρχε κάποιου είδους συμφωνία που στη συνέχεια για διάφορους λόγους χάλασε ή τροποποιήθηκε;
Για ευνόητους λόγους, οι «Financial Times» αποφεύγουν να κατονομάσουν μεγάλες ξένες εταιρείες μεταφοράς πετρελαίου που μονοπωλούν έτσι κι αλλιώς σημαντικό μέρος της αγοράς, όπως οι πολυεθνικές «Glencore», «Vitols», «Trafiguras» κ.α., ωστόσο δεν αποκλείεται στο παιχνίδι να εμπλέκονται και άλλοι παίκτες...

Η έρευνα Κιουρκτσόγλου και Κουτρουμπή για τις εξαγωγές πετρελαίου

Οι Γιώργος Κιουρκτσόγλου και Δρ. Αλεκ Κουτρουμπής, από το πανεπιστήμιο «Γκρίνουϊτς» του Λονδίνου, έκαναν αίσθηση, την περασμένη άνοιξη, δημοσιεύοντας έρευνά τους σχετικά με τις λαθραίες εξαγωγές πετρελαίου των τζιχαντιστών, αντλώντας σημαντικά στοιχεία από τις κινήσεις τάνκερ - τσάρτερ και την ανάλυση δεδομένων στο χάρτη τερματικών σταθμών πετρελαίου που βρίσκονται στη σφαίρα επιρροής ή κοντά στα όρια του ΙΚ από τον Ιούλη του 2014 ως τα μέσα Φλεβάρη του 2015.
Σημειώνουν ότι στο επίκεντρο των οικονομικών πόρων του ΙΚ βρίσκεται «ένα σκιώδες δίκτυο λαθρεμπόρων αργού πετρελαίου που είχε αρχικά συσταθεί πριν 30 χρόνια επί Σαντάμ Χουσεΐν στο Ιράκ, εξαιτίας των αμερικανικών εμπορικών κυρώσεων στο Ιράκ». Με δεδομένο όμως ότι ο Σαντάμ ανατράπηκε το 2003 από την επέμβαση των Αμερικανών και των συμμάχων τους, είναι ένα ερώτημα πώς αυτό το δίκτυο έμεινε ανέπαφο περίπου 10 χρόνια, μέχρι το 2013 που συγκροτήθηκαν οι τζιχαντιστές και σε ποιανού τον έλεγχο βρισκόταν ως τότε. Εκτιμούν ότι ως τον περασμένο Φλεβάρη, οι τζιχαντιστές παρήγαγαν 45.000 βαρέλια τη μέρα, βγάζοντας (παρά τη διεθνή μείωση στις τιμές πετρελαίου) μεταξύ ενός και τριών εκατομμυρίων δολαρίων ημερησίως.
Θεωρούν πως το «κλειδί επιτυχίας» του ΙΚ ήταν η πώληση αργού πετρελαίου 25-60 δολαρίων, όταν η τιμή του το 2014 κυμαινόταν ανάλογα μεταξύ 80 και 100 δολάρια το βαρέλι.
Περιγράφουν πώς οι ενδιάμεσοι - λαθρέμποροι στέλνουν δεκάδες φορτηγά στις πετρελαιοπηγές, τα αγοράζουν και τα μεταφέρουν κατά μήκος των περιοχών Συρίας - Ιράκ και Τουρκίας, ενώ την ίδια στιγμή καλύπτουν τις «ντόπιες ανάγκες» σε Ενέργεια. Το ΙΚ φέρεται να χρησιμοποιεί ακόμη ένα ευρύ δίκτυο εμπορικών δρόμων και δεσμών με «τουλάχιστον εννιά φυλές» της περιοχής. Επικαλούνται στοιχεία της ηλεκτρονικής ειδησεογραφικής ιστοσελίδας «Business Insider» (του 2014), που αναφέρουν ότι ένας λαθρέμπορος, από ένα μόνο ταξίδι μεταφοράς 30 τόνων αργού πετρελαίου, μπορεί να βγάζει μέσα σε λίγες μέρες κέρδος πάνω από 4.000 δολάρια.
Επικαλούμενοι πηγές που έχουν πρόσβαση σε οικονομικά δεδομένα και στοιχεία διεθνούς μεταφοράς εμπορευμάτων, οι δύο ερευνητές διαπιστώνουν πως το δίκτυο λαθρεμπορίου πετρελαίου των τζιχαντιστών ξεκινά από τα κατεχόμενα εδάφη Συρίας - Ιράκ, έχει ως κύριο σημείο εξαγωγής στα διεθνή κυκλώματα λαθρεμπορίας πετρελαίου τα Αδανα της Νοτιοανατολικής Τουρκίας και δη τον τερματικό σταθμό πετρελαίου στο μεγάλο λιμάνι Τσεϊχάν (όπου καταλήγει ο πετρελαιαγωγός Κιρκούκ - Τσεϊχάν, που μεταφέρει ενίοτε πετρέλαιο από το ιρακινό Κουρδιστάν και ο αγωγός Μπακού - Τιφλίδα - Τσεϊχάν, που μεταφέρει πετρέλαιο από την Κασπία). Εκτιμάται ακόμη ότι τα δίκτυα διακίνησης και λαθρεμπορίας εκτείνονται προς δυσμάς μέχρι τη Λισαβόνα και ανατολικά έως και σε λιμάνια της Ανατολικής Ασίας.

Ο Ελληνο-ισραηλινός Θείος Φαρίντ...

Ιρακινός συνταγματάρχης των μυστικών υπηρεσιών, μιλώντας σε δημοσιογράφους της ηλεκτρονικής ειδησεογραφικής ιστοσελίδας «Αλ Αράμπι» (σ.σ. δημιουργήθηκε το Μάρτη του 2014 με χρηματοδότηση τράπεζας του Κατάρ), σε άρθρο στις 26/11/15 με τον εύγλωττο τίτλο «Οι Ροκφέλερς της Ράκα: πώς το πετρέλαιο του ΙΚ ρέει στο Ισραήλ», ανέφερε τα βασικά στάδια μεταφοράς λαθραίου πετρελαίου από πετρελαιοπηγές του Ιράκ στον προορισμό, που είναι το λιμάνι Ασντόντ στο Ισραήλ.
Οπως σημείωσε, αφού το πετρέλαιο φορτωθεί, τα τάνκερ φεύγουν από την ιρακινή επαρχία, Νινευή, κινούνται βόρεια στην κουρδική πόλη Ζάκχο (88 χλμ. βόρεια της Μοσούλης), ακριβώς στα σύνορα με την Τουρκία. Αφού τα φορτηγά φτάσουν στο Ζάκχο, συναντώνται με μεσάζοντες τοπικής «μαφίας» («Σύροι και Κούρδοι αλλά και ορισμένοι Ιρανοί και Τούρκοι»). Ο «αρμόδιος» πώλησης πετρελαίου πουλά στον πλειοδότη, αυξάνοντας τον ανταγωνισμό μεταξύ ανταγωνιστικών ομάδων του οργανωμένου εγκλήματος.
Οι οδηγοί παραδίδουν τα οχήματα σε άλλους, που έχουν άδειες και έγγραφα για να περάσουν τα σύνορα με την Τουρκία και επιστρέφουν τα άδεια στις περιοχές υπό τον έλεγχο του ΙΚ. Από εκεί, οι «μαφίες» μεταφέρουν το αργό σε ιδιωτικής ιδιοκτησίας διυλιστήρια, όπου επεξεργάζονται το πετρέλαιο και το ξαναφορτώνουν σε φορτηγά κατά μήκος του περάσματος Ιμπραχίμ Καλίλ στην Τουρκία.
Οι Τούρκοι μεθοριακοί αξιωματούχοι παίρνουν μίζες από «συμμορίες» ιρακινού λαθρεμπορίου πετρελαίου και ιδιωτικά διυλιστήρια και αφού εισέλθουν τα τάνκερ στην Τουρκία, συνεχίζουν προς την πόλη Σιλόπι, όπου δίνεται σε πρόσωπο που είναι γνωστός σαν Δρ. Φαρίντ ή Θείος Φαρίντ: «έναν Ελληνο-ισραηλινό πενηντάρη με διπλή υπηκοότητα, που συνήθως συνοδεύεται από δύο σωματοφύλακες - θεριά και οδηγεί ένα μαύρο τζιπ "Τσερόκι"».
Στην Τουρκία, το πετρέλαιο του ΙΚ δε διαφέρει από το πετρέλαιο που πουλήθηκε από την αυτόνομη κουρδική κυβέρνηση του Ιράκ, καθώς και τα δύο πωλούνται σαν «άγνωστης προέλευσης» πετρέλαιο. Οι εταιρείες που αγοράζουν το κουρδικό πετρέλαιο από το Ιράκ, είναι οι ίδιες που αγοράζουν και το πετρέλαιο του ΙΚ. Αφού πληρωθούν οδηγοί, ενδιάμεσοι και τελωνειακοί, το κέρδος του ΙΚ είναι 19.000.000 το μήνα. Σύμφωνα πάντα με τις εκτιμήσεις του Ιρακινού συνταγματάρχη στο «Αλ Αράμπι».
Ο Θείος Φαρίντ έχει εταιρεία εισαγωγών - εξαγωγών και χρησιμοποιεί τις γνωριμίες του με τις ντόπιες τοπικές μαφίες, αγοράζοντας πετρέλαιο από τους τζιχαντιστές και από τις τρεις πετρελαϊκές εταιρείες που εξάγουν πετρέλαιο στο Ισραήλ, εκ των οποίων η μία υποστηρίζεται «από σημαντικό Δυτικό αξιωματούχο». Δεν τις κατονομάζει για ευνόητους λόγους...
Ευρωπαίος αξιωματούχος πολυεθνικής πετρελαϊκής που συνάντησε ρεπόρτερ του «Αλ Αράμπι», ανέφερε ότι συμμετοχή στα κυκλώματα διακίνησης του λαθραίου πετρελαίου έχει και το Ισραήλ, «που διυλίζει το πετρέλαιο "μία ή δύο φορές", γιατί δεν έχει εξελιγμένα τεχνολογικά διυλιστήρια». Μετά το εξάγει σε χώρες της Μεσογείου όπου το πετρέλαιο αποκτά «ημι-νόμιμο» στάτους, έναντι 30-35 δολαρίων το βαρέλι. Το πετρέλαιο πουλιέται σε μια ή δυο μέρες, σε διάφορες ιδιωτικές εταιρείες, «ενώ το μεγαλύτερο μέρος του πάει σε ιταλικό διυλιστήριο που έχει ως βασικό μέτοχο τον ιδιοκτήτη ιταλικής ποδοσφαιρικής ομάδας, όπου το πετρέλαιο διυλίζεται και χρησιμοποιείται για τις ανάγκες της περιοχής».
Στελέχη της βιομηχανίας πετρελαίου σημείωσαν στο «Αλ Αράμπι» ότι το Ισραήλ «με τον έναν ή τον άλλο τρόπο έχει γίνει ο μεγαλύτερος παράγοντας "μάρκετινγκ" του πετρελαίου των τζιχαντιστών». Χωρίς το Ισραήλ, λένε, «το μεγαλύτερο μέρος θα έμενε μεταξύ Ιράκ - Συρίας - Τουρκίας».
Είναι κατανοητό ότι όλη αυτή η κίνηση δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί χωρίς τη στήριξη κρατών (άλλωστε και οι μαφίες και το οργανωμένο έγκλημα δεν υφίστανται χωρίς πρόσβαση σε κρατικούς μηχανισμούς) και μεγάλων μονοπωλιακών ομίλων που δραστηριοποιούνται σε μια σειρά τομείς (π.χ. μεταφορές, διύλιση κ.λπ.) τμημάτων του εφοπλιστικού κεφαλαίου κ.α. Αλλά και χωρίς τη στήριξη ή ανοχή ιμπεριαλιστικών οργανισμών, τα στρατεύματα και οι μυστικές υπηρεσίες των οποίων με διάφορες αφορμές και προσχήματα σουλατσάρουν στην περιοχή. Ας σκεφτεί κανείς π.χ. τη ευρωπαϊκή ναυτική δύναμη που περιπολεί στα χωρικά ύδατα του Λιβάνου. Αποδεικνύεται, δηλαδή, ότι η υπόθεση «τζιχαντιστές» έχει μεγάλη ουρά...