Μελετά επιλογές και αξιολογεί «εταίρους»
 |
«Βρισκόμαστε σε συνθήκες νόμιμης άμυνας... Προκειμένου να πολεμήσει τις απειλές προς τις οποίες βρίσκεται αντιμέτωπη, στη Συρία και σε οποιοδήποτε άλλο σημείο έχουν βρει πρόσφορο έδαφος και έχουν ριζώσει αυτές οι τρομοκρατικές οργανώσεις, η Τουρκία επιφυλάσσεται κάθε δικαιώματος να πραγματοποιεί κάθε είδους στρατιωτική επιχείρηση», τόνισε μεταξύ άλλων ο Πρόεδρος της χώρας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Ωστόσο, πρέπει να είναι καθαρό πως η Αγκυρα θα καθορίσει τις επόμενες κινήσεις της, μελετώντας όλες τις επιλογές που έχει, προσεγγίζοντας τις εξελίξεις όχι μόνο από τη σκοπιά του πώς θα έχει το μεγαλύτερο κέρδος στην «κόντρα», αλλά και από τη σκοπιά του πώς θα υποστεί τη μικρότερη ζημιά.
Πάντως, με δεδομένη τη γεωπολιτική και στρατιωτική δύναμη της χώρας, τη θέση της στο χάρτη, τη συμμετοχή της σε ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, όπως το ΝΑΤΟ, η επιθετικότητα της τουρκικής αστικής τάξης θα δυναμώνει διαρκώς, σε μια περίοδο που οι δείκτες οικονομικής ανάπτυξης μεγαλώνουν την ανησυχία της και η κλιμακούμενη αντιπαράθεση για τη μοιρασιά αγορών και πρώτων υλών στη «γειτονιά» της είναι αναμενόμενο να προκαλεί τον «εκνευρισμό» και την αντίδρασή της.
«Δεν υπάρχει λύση στη Συρία χωρίς την Τουρκία»
Ετσι, τις προηγούμενες μέρες, ο φιλοκυβερνητικός τουρκικός Τύπος συνέχιζε να επισημαίνει ότι «δε γίνεται να βρεθεί λύση στη Συρία χωρίς την Τουρκία». Ωστόσο, ταυτόχρονα, συνεχίζεται και η αρθρογραφία που εκφράζει την ανησυχία του κεφαλαίου ότι θα μείνει απλός θεατής, όταν θα ξεκαθαρίσει το τοπίο στη Συρία, κρίνοντας ανεπαρκείς ή ακατάλληλες τις επιλογές που έχει κάνει μέχρι σήμερα η κυβέρνηση.
Για παράδειγμα, την περασμένη Πέμπτη, η «Χουριέτ» επισήμαινε ότι «η συμφωνία για κατάπαυση του πυρός επιτεύχθηκε μόνο επειδή η Τουρκία σχεδόν περιθωριοποιήθηκε. Ωστόσο, δεν είναι ρεαλιστικό να περιμένει κανείς ότι η οποιαδήποτε ανακωχή ή πολιτική συμφωνία για τη Συρία μπορεί να διαρκέσει αν η Τουρκία μείνει στο περιθώριο». Μάλιστα, ξεχωρίζοντας και ορισμένα διαπραγματευτικά χαρτιά που η Αγκυρα μπορεί να «αξιοποιήσει» πρόσθετε, μεταξύ άλλων, ότι «το πόσο μεγάλη είναι η σημασία της Τουρκίας στην εξίσωση της Συρίας φαίνεται όταν αναλογιστεί κανείς όλη τη διάσταση του μεταναστευτικού, που έχει μετατραπεί σε αληθινό πονοκέφαλο για την ΕΕ. Η περιθωριοποίηση της Τουρκίας σε αυτές τις συμφωνίες μπορεί να φέρει μια βραχυπρόθεσμη επιτυχία για εσωτερική πολιτική κατανάλωση σε ΗΠΑ και Ρωσία, αλλά αυτή η επιτυχία δε θα διαρκέσει πάνω από μερικές εβδομάδες».
Την ίδια στιγμή, προβληματισμοί για την τακτική της κυβέρνησης διατυπώνονται και σε ΜΜΕ όπως η φιλοκυβερνητική «Σαμπάχ», που επίσης στις 24 Φλεβάρη σημείωνε:
«Δυστυχώς, τα παράπονα ούτε λύνουν τα προβλήματα ούτε παρουσιάζουν καλές πολιτικές επιλογές, οπότε το ερώτημα παραμένει: τι πήγε στραβά (σ.σ. και οι «εταίροι» της Τουρκίας δε συμφωνούν μαζί της σε όλα);... Είναι αρκετά εύκολο, να ασκεί κανείς κριτική σε μια πολιτική αναδρομικά, αλλά είναι σημαντικό να αποδεχτούμε δυο πράγματα: Πρώτον, ότι το να εξισώνει κανείς την Τουρκία, μια περιφερειακή δύναμη, με τις ΗΠΑ, μια υπερδύναμη, είναι λάθος όπως λάθος είναι και το να σκεφτεί κανείς ότι οι ΗΠΑ δεν είχαν άλλη επιλογή από το να συνεργαστούν με την Τουρκία... Οταν οι ΗΠΑ άρχισαν να αντιμετωπίζουν τους Κούρδους πολιτοφύλακες της Συρίας ως χερσαίες δυνάμεις της συμμαχίας κατά του Ισλαμικού Κράτους, η Αγκυρα απέτυχε να θέσει μια ορατή επιλογή που θα μπορούσε να εξυπηρετήσει τους αμερικανικούς στόχους μέσα στη Συρία από αυτή τη σκοπιά... Η Τουρκία έχει κάθε δικαίωμα να είναι θυμωμένη με την κυβέρνηση Ομπάμα για αμέτρητους λόγους. Μεγαλύτερη όμως είναι η υποχρέωσή της να βγάλει διδάγματα από το βάλτο που λέγεται Συρία για το όφελος του λαού και του μέλλοντός της...».
Βεβαίως, η κριτική στις επιλογές της σημερινής κυβέρνησης επεκτείνεται σε μια σειρά από ζητήματα. Χαρακτηριστικά είναι όσα έγραφε πριν από μερικές μέρες και η «Ζαμάν» (από τους μεγαλύτερους επικριτές της κυβέρνησης): «Είναι καθαρό ότι η Αγκυρα δεν υπολόγισε καλά τις συνέπειες της απόφασης να καταρρίψει το ρωσικό Su-24 το Νοέμβρη. Ειρωνικά, το περιστατικό αυτό δημιούργησε τελικά μια ζώνη απαγόρευσης πτήσεων για την Τουρκία και περιόρισε έτσι τις επιλογές της στο συριακό πολεμικό θέατρο. Η ξαφνική αλλαγή των εξελίξεων στο έδαφος της Συρίας ήταν καταστροφική για τους στόχους της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής εκεί... Η πολιτική της τουρκικής κυβέρνησης στη Συρία θα μείνει στην ιστορία ως μια από τις πιο ολέθριες αποφάσεις που έλαβε ποτέ η Αγκυρα. Οι συνέπειες θα αποξενώσουν την Τουρκία από την περιοχή για χρόνια».
Ενώ σε άλλο σημείο, τονίζεται: «Η απόφαση (της κυβέρνησης) για τερματισμό της ειρηνευτικής διαδικασίας με το ΡΚΚ τον περσινό Ιούνη και η ανικανότητα να προβλεφθεί η διάθεση της Ουάσιγκτον απέναντι στην YPG θα αποδειχθεί κοστοβόρα για την Τουρκία. Οχι μόνο το Κουρδικό έχει "διεθνοποιηθεί" και πλέον δε βρίσκεται υπό τον έλεγχο της Τουρκίας, αλλά και η Αγκυρα είναι περικυκλωμένη από πολιτικές και στρατιωτικές οντότητες που θεωρεί μη φιλικές. Οταν η σκόνη κατακαθίσει, η Τουρκία πρέπει να βρει έναν τρόπο που θα επιτρέψει να διαφοροποιήσει το ΡΚΚ και την YPG. Ενώ μια υγιής πολιτική θα είχε οδηγήσει στο "σχηματισμό" της βόρειας Συρίας μαζί με την YPG, η Αγκυρα τώρα βρίσκεται στριμωγμένη επειδή η YPG απολαμβάνει τη στήριξη και των Αμερικανών και των Ρώσων. Ακόμα χειρότερα, η YPG δε θα νιώθει ότι έχει καμία υποχρέωση απέναντι στην Αγκυρα, γιατί θα έχει πετύχει ό,τι πετύχει παρά την τουρκική πολιτική. Μόνη ελπίδα για την Τουρκία θα είναι η κατάσταση στα εναπομείναντα τμήματα της Συρίας να είναι τόσο απαράδεκτη, που οι Κούρδοι της Συρίας να θεωρήσουν ότι είναι προς το συμφέρον τους να αποκαταστήσουν φυσιολογικές σχέσεις με την Αγκυρα».
Συμφωνίες με τη Γερμανία
Στις εξελίξεις, που μεσολάβησαν την περασμένη βδομάδα και πρέπει να συγκρατηθούν, είναι και οι τρεις νέες Δηλώσεις που υπέγραψαν Γερμανία και Τουρκία, οι οποίες - σύμφωνα με τη γερμανική πρεσβεία - «αποτελούν τη βάση μιας ενισχυμένης συνεργασίας» στους τομείς της διαχείρισης των συνόρων, της παράνομης μετανάστευσης και του αγώνα κατά της τρομοκρατίας». Μάλιστα, το Βερολίνο έκρινε σκόπιμο να παινέψει τον «πολύ θετικό ρόλο» που τα τελευταία χρόνια έχει διαδραματίσει η Τουρκία «στην υποδοχή των προσφύγων και συμπεριφέρθηκε πιο ευρωπαϊκά από πολλά μέλη της ΕΕ».
Επιπλέον, μόλις προχτές, αξιωματούχοι της γερμανικής κυβέρνησης τόνιζαν πως η (ελληνο-τουρκική) συνεργασία με τη συμμετοχή της «Φρόντεξ» και του ΝΑΤΟ (στο Αιγαίο) σηματοδοτεί μια «νέα ποιότητα» στις σχέσης της ΕΕ με τη Βορειοατλαντική Συμμαχία αλλά και την Τουρκία.
Γενικότερα τα πεδία των γερμανο-τουρκικών επαφών φαίνεται ότι διευρύνονται διαρκώς. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι η καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ πλέον δεν αποκλείει την τουρκική πρόταση για ζώνη απαγόρευσης πτήσεων στη βόρεια Συρία. Τέλος, υπάρχουν και στοιχεία σε άλλα παράλληλα «μέτωπα», που ίσως να αποτελούν και ενδείξεις εμβάθυνσης των διαύλων «συνεργασίας» μεταξύ Αγκυρας και Βερολίνου. Για παράδειγμα, η υπουργός Εξωτερικών του ψευδοκράτους από τα Κατεχόμενα της Κύπρου, Εμινέ Τσολάκ, είχε στις αρχές της βδομάδας επαφές στη γερμανική πρωτεύουσα. Πριν φτάσει στη Γερμανία είχε περάσει από την Κωνσταντινούπολη όπου είχε μια κεκλεισμένων των θυρών συνάντηση με τον ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Ενώ δίνοντας συνεντεύξεις στο Βερολίνο, επέλεξε να κάνει και επισημάνσεις του τύπου: «Υποστηρίζοντας μια συμφωνία ενοποίησης στην Κύπρο, η Γερμανία θα έδειχνε στον κόσμο ότι είναι ένας δραστήριος παίκτης και αλτρουιστής, στην Ανατολική Μεσόγειο...».
Αναστασία ΜΟΣΧΟΒΟΥ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου