Εκτός τόπου και χρόνου
Η σημερινή ανάρτηση ίσως φανεί εκτός τόπου και χρόνου, βάση της
επικαιρότητας των ημερών, αλλά επιχειρεί να πιάσει αυτό ακριβώς το
ζήτημα: του χωροχρόνου ως πολιτικής διάστασης της επανάστασης, της
επιλογής του κατάλληλου τόπου και χρόνου.
Που για τους μικροαστικά ανυπόμονους είναι το "εδώ και τώρα". Το οποίο μοιάζει τόσο επαναστατικό, όσο και τα ριζοσπαστικά συνθήματα του Παπανδρεϊκού ΠαΣοΚ, σε διάκριση με το Επέκεινα της Δευτέρας Παρουσίας του σοσιαλισμού που ευαγγελίζονται οι κομμουνιστές.
Αυτό το εδώ μπορεί να είναι τα πάντα (ένα κατειλημμένο κτίριο, ένα μεζεδοπωλείο-κολεκτίβα, ένα αμφιθέατρο, μια αυτοδιαχειριζόμενη επιχείρηση) που θα σκορπίσει στο τίποτα, εφόσον βγει από τα στενά του όρια κι επιχειρήσει να γίνει καθολικό, όπως σημείωναν κάπου κι οι κλασικοί. Κι αυτό το "εδώ" κατά βάθος, συνδέεται με ένα αφηρημένο παντού και πουθενά, που αντιστρατεύεται και ειρωνεύεται αφ' υψηλού κάθε πραγματική απόπειρα, όπως το σοσιαλισμό σε μία μόνο χώρα. Γιατί πιστεύει πως ο σοσιαλισμός μπορεί να επικρατήσει είτε παγκόσμια και ταυτόχρονα (αφού συγχρονίσουμε τα ρολόγια μας: με το ένα... με το δύο...) είτε σε ένα δωμάτιο, σε ένα παράλληλο τοπικό σύμπαν, που αποκλείει έξω από τα όριά του τον καπιταλιστικό περίγυρο, μια νησίδα* όπου γύρω-γύρω Παρασκευή και στη μέση Σάββατο (ή μήπως αντίστροφα;), αλλά όχι σε μια χώρα που είναι το 1/6 του κόσμου. Σε παρακαλώ τώρα...
(*σαν εκείνη την απλοϊκή αντίληψη του Χολογουέι, που την εμπνεύστηκε -λέει- από τους Ζαπατίστας, να βάλουμε μία πινακίδα που να οριοθετεί το περιβάλλον μας από το σύστημα και να διακηρύσσει "καπιταλισμέ, μείνε έξω από εδώ").
Στον αντίποδα, η αφηρημένη Δευτέρα Παρουσία των κομμουνιστών απαιτεί πολύ πρακτικές κι ακριβολογημένες εκτιμήσεις, συγκεριμένη εκτίμηση της κατάστασης στην εκάστοτε συγκυρία, εντοπισμό του αδύναμου κρίκου της ιμπεριαλιστικής αλυσίδας, των αδυναμιών του αντιπάλου, των σωστών συνθημάτων, των κατάλληλων κρίκων, κτλ.
Δως μου μια χώρα να σταθώ και θα κινήσω τη γη, όπως απέδειξε η σοβιετική πείρα κατά το σύντομο εικοστό αιώνα, είτε θετικά είτε αρνητικά, προοδεύοντας ή πισωγυρίζοντας. Και με οδηγό τα διδάγματα του παρελθόντος, τη σύνδεση του ειδικού με το γενικό, των μερικών συμφερόντων ενός πρωτοπόρου, σοσιαλιστικού κράτους και της υπόθεσης της παγκόσμιας επανάστασης.
Όταν θα σταματήσουν να μας κάνουν το "πρωτότυπο", "αποστομωτικό" ερώτημα: πού εφαρμόζεται αυτό το μοντέλο που λέτε; Κι ο σοσιαλισμός δε θα είναι ένας θεωρητικός ου+τόπος=ουτοπία. Και οι κάτοικοι των ακριτικών νησιών δε θα διαμαρτύρονται για τους πρόσφυγες και τα χοτ-σποτ, με την τυπική λογική "μακριά από τον κώλο μας και όπου θέλει ας είναι", αλλά θα απαιτούν να γίνουν και τα δικά τους νησιά κόκκινα και να μην είναι μόνο η κούβα το νησί της επανάστασης, μια σοσιαλιστική νησίδα στο καπιταλιστικό αρχιπέλαγος της Καραϊβικής, αποκλεισμένη από σύγχρονους πειρατές.
Όταν ωριμάσουμε κι εμείς, για να σταθούμε στο ύψος των υπερώριμων συνθηκών, προτού μας σαπίσει το σάπιο σύστημα. Κι οι εξεγέρσεις μας δε θα μοιάζουν εν γένει εκτός του κλίματος.
Πότε; Πού; Ποιος;
Αν όχι εμείς τότε ποιος; Κι αν όχι τώρα, τότε πότε;
Μία μέρα για την κάθοδο των αγροτών στην πρωτεύοσα.
Δύο μέρες για το πανελλαδικό συλλαλητήριο του ΠΑΜΕ
Που για τους μικροαστικά ανυπόμονους είναι το "εδώ και τώρα". Το οποίο μοιάζει τόσο επαναστατικό, όσο και τα ριζοσπαστικά συνθήματα του Παπανδρεϊκού ΠαΣοΚ, σε διάκριση με το Επέκεινα της Δευτέρας Παρουσίας του σοσιαλισμού που ευαγγελίζονται οι κομμουνιστές.
Αυτό το εδώ μπορεί να είναι τα πάντα (ένα κατειλημμένο κτίριο, ένα μεζεδοπωλείο-κολεκτίβα, ένα αμφιθέατρο, μια αυτοδιαχειριζόμενη επιχείρηση) που θα σκορπίσει στο τίποτα, εφόσον βγει από τα στενά του όρια κι επιχειρήσει να γίνει καθολικό, όπως σημείωναν κάπου κι οι κλασικοί. Κι αυτό το "εδώ" κατά βάθος, συνδέεται με ένα αφηρημένο παντού και πουθενά, που αντιστρατεύεται και ειρωνεύεται αφ' υψηλού κάθε πραγματική απόπειρα, όπως το σοσιαλισμό σε μία μόνο χώρα. Γιατί πιστεύει πως ο σοσιαλισμός μπορεί να επικρατήσει είτε παγκόσμια και ταυτόχρονα (αφού συγχρονίσουμε τα ρολόγια μας: με το ένα... με το δύο...) είτε σε ένα δωμάτιο, σε ένα παράλληλο τοπικό σύμπαν, που αποκλείει έξω από τα όριά του τον καπιταλιστικό περίγυρο, μια νησίδα* όπου γύρω-γύρω Παρασκευή και στη μέση Σάββατο (ή μήπως αντίστροφα;), αλλά όχι σε μια χώρα που είναι το 1/6 του κόσμου. Σε παρακαλώ τώρα...
(*σαν εκείνη την απλοϊκή αντίληψη του Χολογουέι, που την εμπνεύστηκε -λέει- από τους Ζαπατίστας, να βάλουμε μία πινακίδα που να οριοθετεί το περιβάλλον μας από το σύστημα και να διακηρύσσει "καπιταλισμέ, μείνε έξω από εδώ").
Στον αντίποδα, η αφηρημένη Δευτέρα Παρουσία των κομμουνιστών απαιτεί πολύ πρακτικές κι ακριβολογημένες εκτιμήσεις, συγκεριμένη εκτίμηση της κατάστασης στην εκάστοτε συγκυρία, εντοπισμό του αδύναμου κρίκου της ιμπεριαλιστικής αλυσίδας, των αδυναμιών του αντιπάλου, των σωστών συνθημάτων, των κατάλληλων κρίκων, κτλ.
Δως μου μια χώρα να σταθώ και θα κινήσω τη γη, όπως απέδειξε η σοβιετική πείρα κατά το σύντομο εικοστό αιώνα, είτε θετικά είτε αρνητικά, προοδεύοντας ή πισωγυρίζοντας. Και με οδηγό τα διδάγματα του παρελθόντος, τη σύνδεση του ειδικού με το γενικό, των μερικών συμφερόντων ενός πρωτοπόρου, σοσιαλιστικού κράτους και της υπόθεσης της παγκόσμιας επανάστασης.
Όταν θα σταματήσουν να μας κάνουν το "πρωτότυπο", "αποστομωτικό" ερώτημα: πού εφαρμόζεται αυτό το μοντέλο που λέτε; Κι ο σοσιαλισμός δε θα είναι ένας θεωρητικός ου+τόπος=ουτοπία. Και οι κάτοικοι των ακριτικών νησιών δε θα διαμαρτύρονται για τους πρόσφυγες και τα χοτ-σποτ, με την τυπική λογική "μακριά από τον κώλο μας και όπου θέλει ας είναι", αλλά θα απαιτούν να γίνουν και τα δικά τους νησιά κόκκινα και να μην είναι μόνο η κούβα το νησί της επανάστασης, μια σοσιαλιστική νησίδα στο καπιταλιστικό αρχιπέλαγος της Καραϊβικής, αποκλεισμένη από σύγχρονους πειρατές.
Όταν ωριμάσουμε κι εμείς, για να σταθούμε στο ύψος των υπερώριμων συνθηκών, προτού μας σαπίσει το σάπιο σύστημα. Κι οι εξεγέρσεις μας δε θα μοιάζουν εν γένει εκτός του κλίματος.
Πότε; Πού; Ποιος;
Αν όχι εμείς τότε ποιος; Κι αν όχι τώρα, τότε πότε;
Μία μέρα για την κάθοδο των αγροτών στην πρωτεύοσα.
Δύο μέρες για το πανελλαδικό συλλαλητήριο του ΠΑΜΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου