Οι αμερικάνικες στρατιωτικές βάσεις στην Ελλάδα

Οι αμερικάνικες στρατιωτικές βάσεις στην Ελλάδα

Ηταν 12 του Οκτώβρη του 1953, όταν οι κυβερνητικοί εκπρόσωποι της Ελλάδας και των Ηνωμένων Πολιτειών έκαναν ταυτόχρονα, σε Αθήνα και Ουάσιγκτον, την παρακάτω ανακοίνωση:

«Εις εκπλήρωσιν των εκ του άρθρου 3 της Συνθήκης του Βορείου Ατλαντικού απορρεουσών υποχρεώσεών των, η κυβέρνησις του Βασιλείου της Ελλάδος με την έγκρισιν της Αυτού Μεγαλειότητος του Βασιλέως και η κυβέρνησις των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής υπέγραψαν σήμερον μίαν Διμερήν Συμφωνίαν, παρέχουσα εις τας Ηνωμένας Πολιτείας το δικαίωμα όπως βελτιώσωσιν και χρησιμοποιήσωσιν από κοινού μετά της ελληνικής κυβερνήσεως ορισμένα αεροδρόμια και ναυτικάς εγκαταστάσεις εν Ελλάδι. Η συμφωνία έχει ως προορισμόν, διευκολυνομένης της ολοκληρώσεως της αμύνης της Ελλάδος, της αναπτυχθείσης κατά τα τελευταία πέντε έτη με την αμερικανικήν βοήθειαν, εντός του αμυντικού συστήματος του ΝΑΤΟ, να ενισχύση την ασφάλειαν της περιοχής του Βορείου Ατλαντικού και να διαφυλάξη την διεθνήν ειρήνην και ασφάλειαν. Η κοινή προσπάθεια των δύο χωρών όπως βελτιωθή και ενισχυθή η συλλογική ικανότης προς αντίστασιν εναντίον ενόπλου επιθέσεως αντικατοπτρίζει το επικρατούν πνεύμα συνεργασίας και τους δεσμούς φιλίας ήτις υφίσταται μεταξύ Ελλάδος και Ηνωμένων Πολιτειών».
Και μ' αυτή τη συμφωνία το αντιδραστικό μετεμφυλιοπολεμικό καθεστώς της άρχουσας τάξης της Ελλάδας ενίσχυε τη στρατιωτικοπολιτική συμμαχική στήριξη της εξουσίας του, από τους βορειοαμερικάνους ιμπεριαλιστές. Ηταν το τρίτο κατά σειρά μετά το δόγμα Τρούμαν (12/3/1947) και τα επακόλουθά του, αλλά και την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ (18/2/1952). Επρόκειτο για τη συμφωνία, βάσει της οποίας εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα οι στρατιωτικές βάσεις των Ηνωμένων Πολιτειών. Και βεβαίως η αστική τάξη της Ελλάδας ενέπλεκε το λαό ακόμη πιο βαθιά στους κινδύνους της ιμπεριαλιστικής δράσης, ως ένα δρόμο που θα υπηρετούσε καλύτερα τα συμφέροντά της, τα συμφέροντα του κεφαλαίου. Αλλωστε και με το σχέδιο Μάρσαλ είχε ανοίξει ο δρόμος της ενίσχυσης της αλληλοδιαπλοκής των καπιταλιστικών οικονομιών Ελλάδας - ΗΠΑ.
Αλλά ας δούμε πώς έφτασε η αστική τάξη της Ελλάδας και οι τότε κυβερνήσεις βήμα το βήμα σ' αυτήν τη Συμφωνία. Στις 24 του Φλεβάρη 1947, ο Βρετανός πρεσβευτής στις ΗΠΑ ενημέρωνε τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών, Τζ. Μάρσαλ, ότι η πάλαι ποτέ βρετανική αυτοκρατορία δεν μπορούσε πια να στηρίζει την ελληνική κυβέρνηση και το θρόνο. Ετσι, σχετικά με αυτήν τη στήριξη του καθεστώτος στην Ελλάδα, τη σκυτάλη έπαιρναν οι Αμερικανοί.
Σε λιγότερο από ένα μήνα, ο Πρόεδρος Τρούμαν εξάγγελνε το «δόγμα» του - το δόγμα της αμερικανικής εμπλοκής στην Ελλάδα και στην Τουρκία. Δεν πρόκειται για τέλειες Δημοκρατίες - εξηγούσε στο Κογκρέσο - αλλά η στρατηγική τους σημασία είναι τεράστια, αποτελούν τις πύλες για τη Μαύρη Θάλασσα και την καρδιά της ΕΣΣΔ. Το Μάρτη εκείνου του χρόνου εγκρίθηκαν τα πρώτα κονδύλια αμερικανικής «βοήθειας» για την Ελλάδα και την Τουρκία. Λίγους μήνες αργότερα, τον Ιούνη, υπογράφηκε η πρώτη ελληνοαμερικανική συμφωνία.
Επομένως, την ένταξη της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ, αλλά και την εγκατάσταση των αμερικάνικων βάσεων στη χώρα μας δεν πρέπει να τα αντιμετωπίζουμε μόνο από τη σκοπιά της ενίσχυσης του αστικού κεφαλαιοκρατικού συστήματος και της εξουσίας του, σε μια εποχή που η αστική εξουσία κινδύνεψε από την τρίχρονη εποποιία του Δημοκρατικού Στρατού στην ανώτερη μορφή ταξικής πάλης ανάμεσα στην αστική τάξη και την εργατική τάξη, το λαό, αλλά και από τη σκοπιά της διεθνούς διάστασης της ταξικής πάλης, ανάμεσα στον καπιταλισμό και το σοσιαλισμό. Ας το παρακολουθήσουμε.

Η ίδρυση του ΝΑΤΟ

Στις 4 Απρίλη 1949, στην αίθουσα τελετών του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στην Ουάσιγκτον, οι υπουργοί Εξωτερικών των ΗΠΑ, της Μεγάλης Βρετανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, του Βελγίου, του Καναδά, της Δανίας, της Ισλανδίας, του Λουξεμβούργου, της Νορβηγίας, της Ολλανδίας και της Πορτογαλίας υπέγραψαν το Σύμφωνο του Βορείου Ατλαντικού και ίδρυσαν τον Οργανισμό του Βορειοατλαντικού Συμφώνου (North Atlantic Treaty Organization), ΝΑΤΟ. Η εκδήλωση έβαλε τη σφραγίδα επισημοποίησης του οργανισμού που προετοιμαζόταν μερικά χρόνια πριν, πριν ακόμη το τέλος του πολέμου.
Τον Αύγουστο του 1945, αν και ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος ουσιαστικά έχει τελειώσει (ήδη στις 9 του Μάη είχε υπογραφεί η άνευ όρων παράδοση της Γερμανίας, ενώ και η Ιαπωνία ετοιμαζόταν να υπογράψει ανάλογη συνθήκη), οι Αμερικανοί προπαγανδίζοντας την αναγκαιότητα να δοθεί «η χαριστική βολή» στην Ιαπωνία, δοκιμάζουν την ατομική βόμβα όχι σε στρατιωτικούς στόχους, αλλά στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι. Το γεγονός και μόνον ότι η Ιαπωνία είχε ήδη ηττηθεί, αλλά και ότι οι δύο ατομικές βόμβες δεν έπεσαν σε στρατιωτικούς στόχους, έκανε φανερό ότι άλλος ήταν ο σκοπός που οι ΗΠΑ έριξαν τις βόμβες. Αντικειμενικά, η πορεία διαμόρφωσης του μεταπολεμικού κόσμου ήταν αντικείμενο οξύτατης διαπάλης ανάμεσα στον καπιταλισμό και το σοσιαλισμό. Και εκφραζόταν και πριν από την έναρξη του πολέμου και στη διάρκειά του. Κανείς δε διαφωνεί ότι η προετοιμασία της ιμπεριαλιστικής Γερμανίας για πόλεμο στηρίχτηκε στα κεφάλαια των άλλων ιμπεριαλιστικών κρατών (Αγγλίας, ΗΠΑ, Γαλλίας), των αντιπάλων της στον πόλεμο, με στόχο την επίθεση στην ΕΣΣΔ και την καταστροφή του πρώτου στον κόσμο σοσιαλιστικού κράτους και το μοίρασμά του, όπως και το ξαναμοίρασμα άλλων εδαφών, ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κράτη. Αλλά η Γερμανία έκανε πόλεμο πρώτα ενάντια στα αντίπαλα σ' αυτήν ιμπεριαλιστικά κράτη στην Ευρώπη.
Η διαμόρφωση του αντιχιτλερικού συνασπισμού (ΕΣΣΔ, ΗΠΑ, Αγγλία), μετά την επίθεση της Γερμανίας στην ΕΣΣΔ, ήταν ένας προσωρινός συμβιβασμός των ιμπεριαλιστικών αυτών κρατών με το σοσιαλισμό, αλλά το ζήτημα της διαμόρφωσης και της εξέλιξης του μεταπολεμικού κόσμου ήταν αντικείμενο διαπάλης και εντός του αντιχιτλερικού συνασπισμού. Και δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Ο προσωρινός συμβιβασμός δεν καταργούσε την παντοτινή εχθρότητα ανάμεσα στα δύο συστήματα. Αυτή υπάρχει, είναι αντικειμενική.
Ομως, ο μεταπολεμικός κόσμος αλλάζει ραγδαία και η νίκη των λαών συνοδεύεται με χτυπήματα στον ίδιο τον ιμπεριαλισμό. Η ΕΣΣΔ, σηκώνοντας το κύριο βάρος του πολέμου, γίνεται για τους λαούς «σύμβολο» που οδηγεί την πάλη τους, αλλά και δύναμη που τους ωθεί σε αυτό που η ίδια οικοδομεί, το σοσιαλισμό. Σύμβολο και υλική δύναμη της πάλης των λαών είναι ο σοσιαλισμός. Ο ιμπεριαλισμός αισθάνεται τις αλλαγές, προβλέπει το μέλλον και συνειδητοποιεί ότι του λιγοστεύει το οξυγόνο. Αλλάζει ο συσχετισμός δυνάμεων εις βάρος του. Το πεδίο στην Ευρώπη, αλλά και σε όλο τον κόσμο, γίνεται εύφορο για να καρποφορήσουν οι ιδέες που κυοφορούν τη νέα κοινωνία. Οι ΗΠΑ αναλαμβάνουν να φράξουν το δρόμο που μπορεί να οδηγήσει το ιμπεριαλιστικό σύστημα στο θάνατο. Με την αποτρόπαια πράξη της ρίψης των ατομικών βομβών, θέλησαν να επιβάλουν την ιμπεριαλιστική παγκόσμια κυριαρχία και κυρίως τη δική τους ηγεμονία, σώζοντας ό,τι απέμενε από το σάπιο σύστημά τους στον πλανήτη. Πραγματικός σκοπός ήταν να τρομοκρατήσουν την ΕΣΣΔ, τη νεοσύστατη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα, τον αγώνα του εργατικού κινήματος στις καπιταλιστικές χώρες για κοινωνική απελευθέρωση, ουσιαστικά να σταματήσουν την ιστορία της κοινωνικής εξέλιξης προς τα μπρος και, αν μπορούσαν, να την «αντιστρέψουν». Σχετικά μ' αυτό, ο Ουίνστον Τσόρτσιλ, μιλώντας στις 31 Μάρτη 1949 στη Βοστόνη, ανέφερε τα εξής: «Είναι βέβαιον ότι η Ευρώπη θα είχε κομμουνιστικοποιηθεί... εάν δεν ευρίσκετο η ατομική βόμβα εις τας χείρας των Ηνωμένων Πολιτειών».
Στις 12 Μάη 1945, τρεις μόλις μέρες μετά την άνευ όρων παράδοση της Γερμανίας και την αντιφασιστική νίκη των λαών, ο Ουίνστον Τσόρτσιλ, όλος αγωνία, τηλεγραφούσε στον Αμερικανό Πρόεδρο Χάρι Τρούμαν: «Η ευρωπαϊκή κατάστασις με ανησυχεί πάρα πολύ... Πολύ σύντομα η στρατιωτική ισχύς μας θα σβήσει στην ηπειρωτική Ευρώπη, εκτός από μέτριες δυνάμεις που θα παραμείνουν για την κατοχή της Γερμανίας. Τι θα συμβεί εν τω μεταξύ από την πλευρά της Ρωσσίας;... Δοκιμάζω πολύ ζωηρά ανησυχία από την εσφαλμένη ερμηνεία που δίνουν στις αποφάσεις της Γιάλτας, από τη συμπεριφορά των στην Πολωνία, από τη συντριπτική των υπεροχή στα Βαλκάνια, εκτός από την Ελλάδα, από τις δυσκολίες που δημιουργούν στο ζήτημα της Βιέννης, από το συνδυασμό της ισχύος των στα κατεχόμενα ή ελεγχόμενα από αυτούς εδάφη, με τη χρησιμοποίηση της κομμουνιστικής τακτικής σε τόσα μέρη του κόσμου και, κυρίως, από τη δυνατότητα που έχουν να διατηρούν επί μακρόν τεράστιες στρατιές εν εκστρατεία. Ποία θα είναι η κατάστασις ύστερα από ένα ή δύο χρόνια; Οι αμερικανικές ή βρετανικές στρατιές θα έχουν τότε διαλυθεί, οι Γάλλοι δε θα έχουν ακόμη οργανωθεί αρκετά και δε θα διαθέτομε παρά λίγες μεραρχίες, κατά το πλείστον γαλλικές, ενώ η Ρωσία θα είναι ελεύθερη να διατηρεί 200 ή 300 εν ενεργεία. Ενα Σιδηρούν Παραπέτασμα έπεσε σε ολόκληρη τη γραμμή του μετώπου των... Ο στρατηγός Αϊζενχάουερ πρέπει να λάβει όλα τα δυνατά μέτρα για να προλάβει νέα ομαδική έξοδο των γερμανικών πληθυσμών όταν οι Μοσχοβίτες πραγματοποιήσουν την τεράστια προέλασή των προς το κέντρο της Ευρώπης... Σε λίγο θα είναι εύκολο στους Ρώσους να προχωρήσουν, εάν θέλουν, ως τις ακτές της Βορείου Θαλάσσης και του Ατλαντικού». Αλλη μια μαρτυρία για την κατανόηση του μεταπολεμικού κόσμου που περιγράφει με σαφήνεια ως κύριο καθήκον του διεθνούς ιμπεριαλισμού τη στρατιωτική του οργάνωση ενάντια στην ΕΣΣΔ και στο διεθνές επαναστατικό κίνημα και που δεν είναι η μοναδική.
Στις 5 Μάρτη 1946, ο Ουίνστον Τσόρτσιλ, παρουσία του Χάρι Τρούμαν, μιλώντας στο Φούλτον του Μιζούρι των ΗΠΑ, σημείωνε ανάμεσα στα άλλα: «Από το Στεττίνο στη Βαλτική μέχρι την Τεργέστη στην Αδριατική ένα σιδηρούν παραπέτασμα έχει απλωθεί κατά μήκος της ηπείρου (...). Η απειλή μιας νίκης της τυραννίας βαραίνει πάνω στη στέγη κάθε σπιτιού, πάνω στο κεφάλι κάθε ανθρώπινου πλάσματος. Η πείρα μου από τον πόλεμο μου έδειξε ότι οι Ρώσοι δε σέβονται παρά μόνο τη βία (...). Η στενή συμμαχία αγγλόφωνων λαών, η οργανωμένη αεροπορική και ναυτική συνεργασία των ΗΠΑ και της Μεγάλης Βρετανίας αποτελούν την μόνη οδό των ελευθεριών μας (...). Μαζί, αδελφικά ενωμένοι θα είμαστε οι κύριοι του μέλλοντος...». Ο Τσόρτσιλ διατυπώνει ουσιαστικά πρόταση για μια στρατιωτικοπολιτική συμμαχία του καπιταλιστικού κόσμου και ειδικότερα της Μεγάλης Βρετανίας και των ΗΠΑ.
Το Μάρτη του 1947, ο Αμερικανός Πρόεδρος Τρούμαν θα διακηρύξει μπροστά στα μέλη του Κογκρέσου το πολιτικό και στρατιωτικό δόγμα των ΗΠΑ, που θα μείνει στην ιστορία με το όνομά του. Για τη σημασία αυτού του δόγματος ο Henry Kissinger γράφει: «Αν οι Σοβιετικοί ηγέτες είχαν μελετήσει περισσότερο την αμερικανική ιστορία, θα καταλάβαιναν πόσο κίνδυνο έκρυβαν τα λόγια του προέδρου. Το Δόγμα Τρούμαν αποτέλεσε ένα ορόσημο επειδή, από τη στιγμή που πέταξε η Αμερική το γάντι της ηθικής, το είδος της Realpolitik που γνώριζε τόσο καλά ο Στάλιν, θα τελείωνε για πάντα και οι διαπραγματεύσεις για αμοιβαίες παραχωρήσεις δε θα είχαν πλέον καμιά θέση στις μεταξύ τους σχέσεις. Από εδώ και πέρα, οι διαφορές μπορούσαν να λυθούν μόνο με μια αλλαγή των σοβιετικών σκοπών, την κατάρρευση του σοβιετικού συστήματος ή και με τα δύο μαζί». Αλλά τόσο το Δόγμα Τρούμαν όσο και το σχέδιο Μάρσαλ για την Ευρώπη, αφ' ενός δεν αρκούν, αφ' ετέρου η υπόθεση που αναλάμβαναν οι ΗΠΑ δεν ήταν μόνο δική τους. Για να προχωρήσει επίσης όσο γινόταν πιο αποτελεσματικά απαιτούσε ένα συνδυασμό της ενωμένης δράσης των ισχυρών καπιταλιστικών κρατών της Δύσης, (Αμερική και Ευρώπη), με την πρόσδεση «χιλίων νημάτων» σε αυτή τη δράση και άλλων καπιταλιστικών κρατών. Αλλωστε, η αλληλοδιαπλοκή των καπιταλιστικών οικονομιών στην παγκόσμια αγορά συνυπάρχει με τους μεταξύ τους ανταγωνισμούς, αλλά το βασικό για κάθε αστική τάξη, δηλαδή η καλύτερη εξυπηρέτηση των συμφερόντων της απαιτεί και τη θωράκιση της εξουσίας της απέναντι στα εργατικά κινήματα και επίσης για τη συγκεκριμένη εποχή απέναντι στο σοσιαλισμό που ασκούσε τεράστια επίδραση στους λαούς όλου το κόσμου. Ταυτόχρονα, η ενιαία στρατηγική του ιμπεριαλισμού απέναντι στο σοσιαλισμό στη μεταξύ τους διαπάλη σε παγκόσμιο επίπεδο έπαιρνε σάρκα και οστά με τη χρήση όλων των μέσων άσκησης της πολιτικής και με τα οικονομικά και με τα στρατιωτικοπολιτικά. Η ιδέα λοιπόν συγκρότησης μιας στρατιωτικοπολιτικής ιμπεριαλιστικής συμμαχίας που ωρίμαζε ακόμη πριν από το τέλος του πολέμου, τώρα είχε ήδη μπει σε τροχιά υλοποίησής της. Σε αυτό συνέβαλε επίσης το «Σχέδιο Μάρσαλ».
Στις 5 Ιούνη 1947, ο υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, στρατηγός Τζορτζ Μάρσαλ, μιλώντας στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, ανακοίνωσε ένα μεγαλεπήβολο οικονομικό σχέδιο βάσει του οποίου οι ΗΠΑ, με το πρόσχημα της ενίσχυσης των ευρωπαϊκών χωρών για την ανοικοδόμησή τους από τον πόλεμο, επιδίωκαν να θέσουν υπό τον έλεγχό τους τη γηραιά ήπειρο. Από κοινωνικοπολιτική άποψη, το «σχέδιο Μάρσαλ» αποσκοπούσε - πέραν της εδραίωσης της αμερικανικής κυριαρχίας - να εμποδίσει με οικονομικούς όρους το ξέσπασμα μιας επαναστατικής κρίσης στην Ευρώπη και να φράξει το δρόμο σε εξελίξεις που υπερέβαιναν το καπιταλιστικό σύστημα. «Η παγκόσμιος κατάστασις είναι πολύ σοβαρά», είπε στην ομιλία του στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ ο στρατηγός Μάρσαλ και πρόσθεσε: «Ο πόλεμος έχει προκαλέσει τοιαύτης εκτάσεως καταστροφάς, ώστε αι σημεριναί ανάγκαι της Ευρώπης είναι πολύ μεγαλύτεραι από τας οικονομικάς της δυνατότητας. Είναι ανάγκη να αντιμετωπίσωμεν μίαν βοήθειαν συμπληρωματικήν, μίαν βοήθειαν ήτις να είναι δωρεά και συγχρόνως να είναι πολύ σημαντική, άλλως κινδυνεύομεν να υποστώμεν πολύ σοβαράς κοινωνικάς, οικονομικάς και πολιτικάς συνεπείας».
Ο Τρούμαν έλεγε για τη σχέση του «Δόγματος Τρούμαν» και του «Σχεδίου Μάρσαλ»: «Το εν και το άλλο αποτελούν τα δύο ήμισυ του ιδίου καρυδιού».
Η προετοιμασία της ιμπεριαλιστικής συμμαχίας πήρε χρόνο γιατί απαιτούσε τη δημιουργία περιβάλλοντος που θα επέτρεπε την ύπαρξη και δράση της. Το 1948 έγινε η πιο σημαντική κίνηση συγκρότησης συνασπισμού στην Ευρώπη πριν την ίδρυση του ΝΑΤΟ. Στις 4 Μάρτη 1948 - ύστερα από βρετανική πρωτοβουλία που είχε εκδηλωθεί το Γενάρη του ιδίου έτους - συγκεντρώθηκαν στις Βρυξέλλες, για να συζητήσουν τους όρους σύναψης συνθήκης αμοιβαίας βοήθειας, οι υπουργοί Εξωτερικών της Μ. Βρετανίας, της Γαλλίας, του Βελγίου, του Λουξεμβούργου και της Ολλανδίας. Στις 17 Μάρτη 1948 υπογράφηκε τελικά η Συνθήκη των Βρυξελλών, με την οποία συγκροτήθηκε η «Δυτική Ενωση» των 5 προαναφερόμενων κρατών. Ταυτόχρονα, οι ΗΠΑ δε θα άφηναν τις εξελίξεις στην Ευρώπη χωρίς τη δική τους παρουσία. Αλλωστε, αυτό το επιδίωκε και η Μεγάλη Βρετανία. Ως προς αυτό, ο Χένρι Κίσινγκερ γράφει: «Με λίγα λόγια η Αμερική θα έκανε οτιδήποτε για την Ατλαντική Συμμαχία εκτός από το να την ονομάζει συμμαχία. Θα εφάρμοζε μια ιστορική πολιτική συνασπισμού, αρκεί οι ενέργειές της να μπορούσαν να δικαιολογηθούν με βάση το δόγμα της συλλογικής ασφάλειας το οποίο ο Ουίλσον είχε πρώτος προτείνει σαν εναλλακτική λύση για το σύστημα συμμαχιών. Ετσι, η ευρωπαϊκή ισορροπία δυνάμεων αναστήθηκε στα πλαίσια μιας ανεπανάληπτης αμερικανικής ρητορικής».
Ετσι, στις 4 Απρίλη 1949, στην αίθουσα τελετών του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στην Ουάσιγκτον, οι υπουργοί Εξωτερικών των ΗΠΑ, της Μεγάλης Βρετανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, του Βελγίου, του Καναδά, της Δανίας, της Ισλανδίας, του Λουξεμβούργου, της Νορβηγίας, της Ολλανδίας και της Πορτογαλίας υπέγραψαν το Σύμφωνο του Βορείου Ατλαντικού και ίδρυσαν τον Οργανισμό του Βορειοατλαντικού Συμφώνου (North Atlantic Treaty Organization), ΝΑΤΟ. Η εκδήλωση έβαλε τη σφραγίδα επισημοποίησης του οργανισμού που προετοιμαζόταν μερικά χρόνια πριν, πριν ακόμη το τέλος του πολέμου. Ο Αμερικανός Πρόεδρος Χάρι Τρούμαν φρόντισε, με το λόγο του, να στείλει μηνύματα προς πάσα κατεύθυνση για τη σημασία αυτού του Συμφώνου και για το ρόλο που θα έπαιζε μελλοντικά. Αναφερόμενος, ανάμεσα στα άλλα, στην επιρροή του Συμφώνου σημείωσε ότι «δεν θα γίνει μόνο αισθητή εις την περιοχήν την οποία καλύπτει αλλ' εις ολόκληρον τον κόσμον». Και, για να γίνει ακόμη περισσότερο σαφές το νόημα των λόγων του, έδωσε ένα παράδειγμα: «Με την εξουσιοδότησίν μου - είπε - και κατόπιν οδηγιών μου το υπουργείον Εξωτερικών απεσαφήνισε προσφάτως ότι η προσχώρησις των Ηνωμένων Πολιτειών εις το Σύμφωνον αυτό δε σημαίνει κατ' ανάγκην την χαλάρωσιν του αμερικανικού ενδιαφέροντος διά την ασφάλειαν και ευημερίαν άλλων περιοχών, ως η Εγγύς Ανατολή».
Ο,τι δεν είπε ευθαρσώς ο Τρούμαν, το φρόντισε, με την ωμότητα που τον χαρακτήριζε, λίγες μέρες πριν, ο πρώην πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Ουίνστον Τσόρτσιλ. Μιλώντας στις 31 Μάρτη 1949 στη Βοστόνη, ο Τσόρτσιλ δεν άφησε κανένα περιθώριο για παρανοήσεις: «Είναι βέβαιον, είπε μεταξύ άλλων, ότι η Ευρώπη θα είχε κομμουνιστικοποιηθεί... εάν δεν ευρίσκετο η ατομική βόμβα εις τας χείρας των Ηνωμένων Πολιτειών». Σε άλλο δε σημείο της ομιλίας του, αναφερόμενος στην ηγεσία της Σοβιετικής Ενωσης, στους «14 άνδρες του Κρεμλίνου», όπως τους αποκάλεσε, είπε: «Η επιβίωσίς των και ουχί εκείνη της Ρωσίας είναι η ρίζα και η αφορμή, ως και η μοναδική εξήγησις της απαισίας και κακοποιού πολιτικής των... Αντιμετωπίζομεν πράγματι την στιγμήν αυτήν κάτι πολύ χειρότερον και μεγαλύτερον εκείνου το οποίον αντιμετωπίσαμεν εν τω προσώπω του Χίτλερ. Εκείνος είχε να εκμεταλλευθεί μόνον την αλαζονείαν του "λαού των κυρίων" και το αντισημιτικόν του μίσος. Οι 14 όμως αυτοί άνδρες εις το Κρεμλίνον έχουν την ιεραρχίαν των και εν είδος θρησκείας, της οποίας οι ιεραπόστολοι ευρίσκονται εις κάθε χώραν (σ.σ. εννοεί την κομμουνιστική ιδεολογία και τα κομμουνιστικά κόμματα) ως πέμπτη φάλαγξ, αναμένοντες την ημέραν καθ' ην, ως ελπίζουν, θα είναι οι απόλυτοι κύριοι των συμπατριωτών των και θα εξοφλήσουν παλαιούς λογαριασμούς. Εχουν την αθεϊστικήν θρησκείαν των και το κομμουνιστικόν δόγμα των της πλήρους υποταγής του ατόμου εις το κράτος. Οπισθεν τούτου ίσταται ο μεγαλύτερος στρατός εν τω κόσμω...». Τέλος, κάνοντας αναφορά στην κατάσταση που βρισκόταν εκείνη τη στιγμή ο καπιταλιστικός κόσμος, ο Τσόρτσιλ τόνισε: «Εχομεν ως κυριαρχούντα γεγονότα το περίφημον Σχέδιον Μάρσαλ υπέρ μιας νέας ενότητος της Δυτικής Ευρώπης και την στιγμήν αύτην το Ατλαντικόν Σύμφωνον (...). Υπό την πίεσιν του κομμουνισμού όλα τα ελεύθερα έθνη συνεσπειρώθησαν όσον ουδέποτε άλλοτε εις εν σύνολον (...). Ας προχωρήσομεν ομού εις την εκπλήρωσιν της αποστολής μας και του καθήκοντός μας, φοβούμενοι τον θεόν και ουδέν άλλο».

Η ένταξη της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ

Το Φλεβάρη του 1952, η κυβέρνηση Πλαστήρα - Βενιζέλου κάνει ένα ακόμη μεγάλο βήμα, το δεύτερο για την ενίσχυση της συμμαχίας του αντιδραστικού ελληνικού καθεστώτος με τους ιμπεριαλιστές. Η ελληνική Βουλή κυρώνει νόμο με τον οποίο η χώρα μπαίνει στο NATO. Καταψηφίζουν οι βουλευτές της ΕΔΑ, ενώ ήδη το ΚΚΕ από την πολιτική προσφυγιά, έχοντας αντιταχτεί στη Συμφωνία για ένταξη της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ, καταγγέλλει το γεγονός της υπογραφής της κάνοντας λόγο για πολεμοκάπηλα σχέδια των ιμπεριαλιστών στην περιοχή καταγγέλλοντας ταυτόχρονα τη συμμετοχή των αστικών πολιτικών δυνάμεων σ' αυτά. Την ίδια περίοδο εντάσσεται και η Τουρκία σ' αυτό τον ιμπεριαλιστικό στρατιωτικοπολιτικό συνασπισμό.
Για τη συγκεκριμένη περίοδο δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η αστική εξουσία της Ελλάδας πάσχιζε να ενισχυθεί και να θωρακιστεί έχοντας την πείρα του πολέμου ενάντια στο Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας, τον οποίο και νίκησε με την αποφασιστική συμβολή και ένοπλη συμμετοχή των Αμερικανών συμμάχων της. Και παρά τη νίκη της απέναντι στο λαϊκό κίνημα, το στέριωμά της χρειαζόταν την οργανική της ένταξη σε στρατιωτικοπολιτικό ιμπεριαλιστικό οργανισμό. Δεν πρέπει επίσης να ξεχνάμε πως τα βόρεια σύνορα της Ελλάδας ήταν σύνορα ανάμεσα στον καπιταλισμό και το σοσιαλισμό, αφού και στις τρεις χώρες, Αλβανία, Γιουγκοσλαβία, Βουλγαρία, είχε εγκαθιδρυθεί εργατική εξουσία.
Αρχικά το Συμβούλιο της Ατλαντικής Συμμαχίας στην Οτάβα του Καναδά, στις 20 Σεπτέμβρη του 1951, αποφάσισε να δεχτεί την είσοδο των δύο χωρών. Στη συνέχεια, στο διάστημα 17-22 Οκτώβρη του ίδιου έτους, υπογράφηκε στο Λονδίνο το πρωτόκολλο του Βορειοατλαντικού Συμφώνου για την προσχώρηση των δύο χωρών στη Συμμαχία. Τέλος, η διαδικασία της προσχώρησης ολοκληρώθηκε με την έγκριση των σχετικών αποφάσεων της Συμμαχίας, τόσο από τα Κοινοβούλια των χωρών - μελών της, όσο και από τα Κοινοβούλια των δύο ενδιαφερόμενων χωρών.
Το τι σήμαινε για τις ΗΠΑ η ένταξη της Ελλάδας και της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ το ομολόγησε, χωρίς περιστροφές, ο τότε υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Ντιν Ατσεσον, μιλώντας εκείνο το χρονικό διάστημα στην αμερικανική Γερουσία: «Η εισδοχή των δύο χωρών δεν θα συντελέσει μόνο εις την ενίσχυσιν της ιδικής των ασφαλείας, αλλά και των άλλων χωρών του Συμφώνου, περιλαμβανομένης και της ιδικής μας. Αρκεί να ρίξωμεν ένα βλέμμα - συνέχισε ο Ατσεσον - εις τον χάρτην, διά να ίδωμεν ποία είναι η στρατηγική σημασία των δύο χωρών διά την δυτικήν άμυναν: Φρουρούν τας ανατολικάς προσβάσεις προς την Μεσόγειον, περιλαμβανομένων και των στενών της Ιταλίας, από την Μαύρην Θάλασσαν προς την Κεντρικήν Μεσόγειον. Επιπλέον, η Τουρκία πλευροκοπεί τας χερσαίας οδούς, αι οποίαι άγουν από την Ρωσίαν προς τας πλουσίας πετρελαιοπηγάς της Μέσης Ανατολής. Είναι δε γνωστή η απόφασις της Ελλάδας και της Τουρκίας να διατηρήσουν την ελευθερίαν και ανεξαρτησίαν των και να αναπτύξουν περαιτέρω την δύναμίν των εις αποφασιστικόν φράγμα εναντίον του επιθετικού κομμουνισμού, ιδιαιτέρως εις την Μέσην Ανατολήν» (Κ. Μαδρά: «Η Ελλάδα στα δίκτυα των βάσεων», εκδόσεις «Καστανιώτη», σελ. 45).

Η εγκατάσταση των βάσεων στην Ελλάδα

Το 1952, οι ΗΠΑ ζήτησαν από την κυβέρνηση Πλαστήρα - Βενιζέλου να τους παραχωρήσει και αεροπορικές βάσεις, πράγμα που πρακτικά σήμαινε να χρησιμοποιούν ανεξέλεγκτα όλα ανεξαιρέτως τα ελληνικά αεροδρόμια. Το σχέδιο συμφωνίας, που είχε αποδεχτεί η κυβέρνηση Πλαστήρα - Βενιζέλου, έλεγε μεταξύ άλλων ότι «η βασιλική ελληνική κυβέρνηση παραχωρεί στην κυβέρνηση των ΗΠΑ το δικαίωμα να εγκαταστήσει στρατιωτικές αεροπορικές υπηρεσίες και επικοινωνίες, σ' ολόκληρη την Ελλάδα, για μεταβατική περίοδο τριών χρόνων». Η συμφωνία δεν υπογράφτηκε λόγω εκλογών, τις οποίες «κέρδισε» το κόμμα «Ελληνικός Συναγερμός» του Αλ. Παπάγου. Πριν περάσει χρόνος από την άνοδο στην εξουσία της κυβέρνησης Παπάγου υπογράφεται η πρώτη ελληνοαμερικανική συμφωνία για τις βάσεις. Ηταν 12 του Οκτώβρη 1953. Ετσι αρχίζει το καθεστώς των βάσεων στην Ελλάδα.
Στο πρώτο άρθρο της συγκεκριμένης συμφωνίας γίνεται σαφές πως σε συνδυασμό με την ενίσχυση του αστικού καθεστώτος στην Ελλάδα προωθούνται και τα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα στην ευρύτερη περιοχή με τη συμμετοχή και της καπιταλιστικής Ελλάδας. Ας το δούμε.
«Διά του παρόντος η Ελληνική Κυβέρνησις, υπό τας προϋποθέσεις και τους όρους τους καθοριζόμενους εν τη παρούση Συμφωνία, ως και επί τη βάσει των τεχνικών συνεννοήσεων, μεταξύ των αρμοδίων αρχών των δύο κυβερνήσεων, εξουσιοδοτεί την κυβέρνησιν των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής να χρησιμοποιή οδούς, σιδηροδρομικάς γραμμάς και χώρους και να κατασκευάζη, αναπτύσση, χρησιμοποιή και θέτη εν λειτουργία στρατιωτικά και βοηθητικά έργα εν Ελλάδι, οία αι αρμόδιαι αρχαί των δύο κυβερνήσεων ήθελον θεωρήση κατά καιρούς ως αναγκαία διά την εφαρμογήν ή την προαγωγήν εγκεκριμένων σχεδίων του NATO. Η κατασκευή, ανάπτυξις, χρησιμοποίησις και θέσις εν λειτουργία τοιούτων έργων θα είναι σύμφωνος προς συστάσεις, τύπους και οδηγίας της Οργανώσεως της Βορειοατλαντικής Συνθήκης (NATO), όπου αύται είναι εφαρμόσιμοι.
Χάριν του σκοπού της παρούσης Συμφωνίας και συμφώνως προς τας μεταξύ των αρμοδίων αρχών των δύο κυβερνήσεων διεξαχθησομένας τεχνικάς συνεννοήσεις η κυβέρνησις των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής δύναται να φέρη, εγκαθιστά και στεγάζη εν Ελλάδι προσωπικόν των Ηνωμένων Πολιτειών. Αι ένοπλαι δυνάμεις των Ηνωμένων Πολιτειών και το υπό τον έλεγχόν των υλικόν δύνανται να εισέρχωνται, εξέρχωνται, κυκλοφορούν, υπερίπτανται ελευθέρως εν Ελλάδι και εις τα χωρικά της ύδατα, υπό την επιφύλαξιν οιασδήποτε τεχνικής συνεννοήσεως εις ην ήθελον προέλθη αι αρμόδιαι Αρχαί των δύο κυβερνήσεων. Αι ενέργειαι αύται απαλλάσσονται οιωνδήποτε τελών, δικαιωμάτων και φόρων».
Με τη συμφωνία αυτή, που συμπληρώθηκε το 1956, οι ΗΠΑ αποκτούσαν το δικαίωμα να εγκαταστήσουν όσες και όποιες στρατιωτικές βάσεις ήθελαν, να διακινούν ελεύθερα όποια και όσα στρατεύματα ήθελαν και να έχουν, επιπλέον, το δικαίωμα της ετεροδικίας. «Είμαι ευτυχής και υπερήφανος», δήλωνε ο πρωθυπουργός Παπάγος...
Επόμενος σταθμός: Τα χρόνια 1959 - 1961, οπότε εγκαθίστανται στο ελληνικό έδαφος πυρηνικά όπλα.
Το 1967, με την εγκαθίδρυση της στρατιωτικοφασιστικής δικτατορίας στην Ελλάδα, οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις των ΗΠΑ, διαφόρων τομέων και αποστολών, είναι διάσπαρτες σ' όλη την Ελλάδα, σε στεριά και σε λιμάνια, ο 6ος αμερικανικός στόλος τη χρησιμοποιεί ως ορμητήριό του.
Πώς είχαν αναπτυχθεί οι αμερικανικές βάσεις στην Ελλάδα;
Σε ρεπορτάζ του «Ριζοσπάστη» 29-6-77 αναφέρονται τα εξής:
«Οι στρατιωτικές αρχές του NATO αναζητούν σταθερά τρόπους βελτιώσεως της κοστολογικής και μαχητικής αποτελεσματικότητας και της ευκαμψίας στη χρήση των πόρων μας, σε μια προσπάθεια να καλύψουν το κενό αυτό στις άμυνές μας. Αλλά υπάρχει ένα όριο στη σκοπιμότητα και δεν χρειάζεται να τονίσω ότι η ασφάλεια των χωρών μας βασίζεται στις επαρκείς, καλά εξοπλισμένες και καλά εκπαιδευμένες ετοιμοπόλεμες δυνάμεις στις προκεχωρημένες περιοχές, στην ξηρά και στη θάλασσα».
Αυτή η ομολογία προέρχεται από τον Πίτερ Χιλ - Νόρτον, πρόεδρο της Στρατιωτικής Επιτροπής του NATO («Δελτίο του NATO» τεύχος 1, 1976).
Μια ομολογία που όπως αποδεικνύεται, από μια σειρά γεγονότα, σημαίνει ότι κυνικά πια οι ΝΑΤΟικοί στρατοκράτες παραδέχονται ότι διατηρούν ετοιμοπόλεμες δυνάμεις στις προκεχωρημένες περιοχές και αναζητούν «σταθερά τρόπους βελτιώσεως της κοστολογικής και μαχητικής αποτελεσματικότητας...» σε βάρος των άλλων χωρών.
Τι σημαίνει όμως αυτό για τη Μεσόγειο και ειδικότερα για την πατρίδα μας;
Βασικά 9 χώρες της Μεσογείου παίζουν το ρόλο «προκεχωρημένων περιοχών» στην ξηρά και τη θάλασσα.
Εννιά χώρες, που ο ατλαντισμός των κυβερνήσεών τους βάζει σε κίνδυνο την ειρήνη.
Αεροπορικές, ναυτικές και χερσαίες δυνάμεις «κοστολογήθηκαν», μετρήθηκε η απόσταση από στρατηγικούς στόχους των σοσιαλιστικών χωρών και τοποθετήθηκαν εκεί τα όπλα του NATO.
Σήμερα η Ισπανία, η Ιταλία, η Μάλτα, το Μαρόκο, η Ελλάδα, η Τουρκία, η Κύπρος (άθελά της με τις αγγλικές βάσεις που της επιβάλανε στο έδαφός της οι συμφωνίες της Ζυρίχης και του Λονδίνου), το Ισραήλ και η Πορτογαλία βοηθούν την προσπάθεια του Πίτερ Χιλ-Νόρτον, παραχωρώντας χωρίς δισταγμό στρατηγικές βάσεις ή «διευκολύνσεις» στα πυρηνικά βλήματα του Πενταγώνου.
Εκείνο όμως που ιδιαίτερα έχει σημασία για τη χώρα μας είναι το γεγονός ότι το αμερικανικό Πεντάγωνο έχει ιδιαίτερους, «κοστολογικούς» και στρατηγικούς λόγους να διατηρεί βάσεις θανάτου στην πατρίδα μας.
Κι αυτοί είναι: Η μικρότερη και ασφαλέστερη ακτίνα δράσης εναντίον στόχων σε σοσιαλιστικές χώρες. Κι ακόμα η μικρότερη κοστολόγηση που επιτυγχάνεται στις βάσεις εδώ.
-- Συγκεκριμένα οι αεροπορικές βάσεις (αεροδρόμια) είναι σε τέτοια απόσταση, που τα «Β-1» και «Β-2» βομβαρδιστικά που είναι δυνατόν να φέρουν πυρηνικές κεφαλές... διευκολύνονται και κοστολογικά και στρατηγικά. (Λιγότερα καύσιμα, λογικά όρια ακτίνας δράσης).
Από τα 19 ελληνικά αεροδρόμια, τα 14 παρέχουν διευκολύνσεις στο NATO. Κι ακόμη από τις αεροπορικές βάσεις του Τυμπακίου Κρήτης και της Σούδας είναι δυνατό να «δράσουν» τα αμερικάνικα αεροσκάφη.
-- Οι ναυτικές βάσεις στο Αιγαίο έγιναν κάτω από το πρίσμα του κόστους και της στρατηγικής του αμερικανικού Πεντάγωνου.
Ετοιμα λιμάνια, με βαθιά νερά και ηλεκτρογεννήτριες, ντοκ με αρκετό μήκος και με έτοιμους δρόμους, εξασφάλισαν οι Αμερικανονατοϊκοί στις 9 μεσογειακές χώρες.
Προσφορότερη από κάθε άλλη για την εξυπηρέτηση αυτών των σκοπών η χώρα μας, αφού έξι κυρίως λιμάνια της είναι «έτοιμα» και από κάθε... άποψη ικανά να δέχονται κάθε τόσο το στόλο του πολέμου.
Ο 6ος Στόλος όμως, που με τους τελευταίου είδους πυραύλους «Κρουζ» με τις πυρηνικές κεφαλές βρίσκεται τον περισσότερο χρόνο στο Αιγαίο, έχει ακριβώς επιλέξει τις ναυτικές βάσεις στη χώρα μας, για λόγους κόστους και στρατηγικής.
-- Τα πλοία του 6ου Στόλου πλέουν σε θάλασσα που απέχει λίγα χιλιόμετρα από τους... στόχους τους, άρα καίνε λιγότερα καύσιμα και ταυτόχρονα οι πύραυλοί τους είναι ικανοί να πλήξουν τις πιο απομακρυσμένες περιοχές της Σοβιετικής Ενωσης.
-- Τα βαθιά νερά που βρίσκονται στις ελληνικές θάλασσες, μπορούν να δεχτούν ατομικά υποβρύχια τύπου «Πάτρικ Χένρι» που οι πυρηνικές τους κεφαλές μπορούν απ' αυτή τη θέση να σημαδέψουν απομακρυσμένες πόλεις των σοσιαλιστικών χωρών».
Επίσης σε άλλο ρεπορτάζ του «Ριζοσπάστη», 22/3/1981, αναφέρονται τα εξής:
«Ο ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ παρουσιάζει σήμερα μια πλήρη εικόνα του συστήματος των ξένων βάσεων στη χώρα μας, με συγκεκριμένα στοιχεία για τις κύριες πλευρές των "αρμοδιοτήτων" τους:
ΒΑΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ 7206 (R.A.B.C.): Είναι το στρατηγείο αεροπορικών μετακινήσεων της περιοχής. Βασικό κέντρο διοικητικής μέριμνας και υποστήριξης όλων των αμερικανικών δυνάμεων στην Ελλάδα. Εξυπηρετεί αεροσκάφη ηλεκτρονικής αναγνώρισης και κατασκοπείας. Ελέγχει τις πληροφορίες που συλλέγονται από τις σοσιαλιστικές χώρες και τις χώρες της Μ. Ανατολής. Η βάση αυτή έχει την ευθύνη: α) Ολων των ηλεκτρονικών εγκαταστάσεων και τηλεπικοινωνιακών κέντρων της χώρας μας. β) Των μελών των αμερικανικών οικογενειών στην Ελλάδα. Εδώ έχει την απόρρητη έδρα της η διοίκηση των τακτικών πυρηνικών όπλων.
ΒΑΣΗ ΣΟΥΔΑΣ: Κέντρο αποθηκών καυσίμων και πυρηνικών του 6ου Στόλου. Εξυπηρετεί αεροσκάφη ανθυποβρυχιακής έρευνας και των κατασκοπευτικών Υ2.
ΒΑΣΗ ΓΟΥΡΝΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ: Ο μεγαλύτερος και σημαντικότερος σταθμός στη Μεσόγειο, εφοδιασμένος με συσκευές ηλεκτρονικών αντιμέτρων. Εδώ γίνεται η επεξεργασία των πληροφοριών, που συγκεντρώνουν οι περιφερειακοί σταθμοί Ελλάδας - Τουρκίας και τα αεροσκάφη ηλεκτρονικής παρακολούθησης. Αυτές κωδικοποιούνται από ειδικούς της CIA και στέλνονται στις ΗΠΑ.
ΒΑΣΗ ΝΕΑΣ ΜΑΚΡΗΣ: Κέντρο στρατιωτικών επικοινωνιών και ραντάρ της περιοχής, που καλύπτουν τις στρατιωτικές τηλεπικοινωνίες των ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο. Εκτελούν συσκοτίσεις, εκτροπές, παραπλανήσεις και παρεμβολές, που αχρηστεύουν σε μεγάλη εμβέλεια ασύρματες και ενσύρματες επικοινωνίες μέσω των ισχυρών συστημάτων SIGIND, με τηλεϋποκλοπές κλπ. Βρίσκονται κάτω από τον απόλυτο έλεγχο της NSA.
ΒΑΣΗ ΚΑΤΩ ΣΟΥΛΙΟΥ: Βοηθητική της Ν. Μάκρης καλύπτει την αεροπορική δραστηριότητα αεράμυνας και συνδέεται με τον 6ο αμερικανικό Στόλο, τη βάση Λάγκο ντι Πάτρι (Ιταλίας) και τη ναυτική βάση Ρότας στην Ισπανία. Ελέγχει το «καλώς» της στρατηγικής σημασίας αμερικανικής βάσης στον Αραξο.
ΒΑΣΗ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ (588 μονάδα): Με "προκεχωρημένα" τμήματα στη Μακεδονία - Θράκη και Κεντρική Ελλάδα. Διοικητικό κέντρο εκσυγχρονισμένου ταχτικού πυρηνικού εξοπλισμού.
ΒΑΣΕΙΣ ΠΥΡΗΝΙΚΩΝ ΠΥΡΑΥΛΩΝ: Στην Αργυρούπολη (Κιλκίς), Γιαννιτσά, Κατσιμίδι κ.ά.
ΒΑΣΕΙΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ: Αφάνα Ρόδου, Λευκάδα, Ισμαρος (Κομοτηνής), Χορτιάτη, Βίτσι, Χάρισα, Πήλιο, Πάρνηθα.
ΒΑΣΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ: Στο βουνό Πατέρας, που συνδέεται με το Γιαμασλάρ Σμύρνης.
ΝΑΥΤΙΚΗ ΒΑΣΗ Ντέλα Γκράτσια Σύρου.
ΒΑΣΗ ηλεκτρονικού σταθμού Σκύρου.
ΝΑΥΤΙΚΕΣ ΒΑΣΕΙΣ: Σούδας, Γουρνών, Ν. Μάκρης, Πειραιά, Βόλου, Παλαιοκαστρίτσας, Καλαμάτας, Κυθήρων.
ΒΑΣΗ ηλεκτρονικής κατασκοπείας στα Μέσα Μάνης.
ΒΑΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΑΡΑΞΟ: Από δω μ' ένα ορισμένο κωδικό στίγμα μπορούν να κινητοποιηθούν όλες οι αμερικανικές δυνάμεις στην Ελλάδα σε χρόνο 3' ή 5'. Τα αποτελέσματα αυτόματα μεταδίδονται στην Ανώτατη Αεροπορική Διοίκηση, στη Δυτική Γερμανία.
ΒΑΣΗ ΝΕΣΤΟΥ προπαγάνδας, με άμεση επικοινωνία με τη Βόννη.
ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΚΑΒΑΛΑΣ 12 πομπών των 250 κιλοβάτ, που καλύπτει τη "Φωνή της Αμερικής" στο χώρο της Ανατολικής Ευρώπης (VOA/KRS).
ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΒΔ ΕΛΛΑΔΑΣ (8 μίλια βόρεια από το νησί Ματράκι): Μεταδίδει προβοκατόρικα μηνύματα για την Πολωνία, τη Μακεδονία κλπ. στις χώρες της Βαλκανικής.
ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΡΟΔΟΥ: Η "Φωνή της Αμερικής" για τις χώρες της Μέσης Ανατολής (VOA/RPC). Στη Ρόδο υπάρχει ακόμα και σταθμός αναμετάδοσης των εκπομπών της "Φωνής της Αμερικής" (VOA/RPS).
ΣΤΙΣ ΓΟΥΡΝΕΣ ακόμα βρίσκεται και η έδρα της 6891 Αεροπορικής Ομάδας Επικοινωνιών Ευρώπης. Λόγω της σπουδαιότητας του συγκροτήματος των αμερικανικών βάσεων στην Κρήτη και των νατοϊκών έργων, που εκτελούνται στο ανατολικό τμήμα του νησιού, έχει δημιουργηθεί σταθμός της ΣΙΑ στις Γούρνες.
ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ και απέναντι από την αμερικανική πρεσβεία υπάρχει μεγάλος σταθμός λήψης και διαβιβάσεων της ΣΙΑ με απευθείας επικοινωνία με τις ΗΠΑ».
Αυτό το τελευταίο φαίνεται να μοιάζει με τις υποκλοπές που ανακάλυψε η κυβέρνηση της ΝΔ το 2006, έρευνα που έφτασε την άκρη ως τις ΗΠΑ, αλλά η υπόθεση μπήκε στο αρχείο, ενώ πρόσφατα εισαγγελέας την ξαναέβγαλε στην επιφάνεια.
Επίσης σε άλλα ρεπορτάζ του «Ριζοσπάστη», 2/4/1981 και 29/6/86, αναφέρονται στοιχεία σχετικά και με την εγκατάσταση πυρηνικών όπλων στις αμερικάνικες βάσεις, ως εξής:
«Η στρατηγική σημασία της χώρας μας και το γεγονός πως μόνο αυτή συνόρευε με τρεις χώρες που είχαν επιλέξει το σοσιαλιστικό δρόμο ανάπτυξης, έκανε τους Αμερικανονατοϊκούς να τη βλέπουν σαν προωθημένη βάση, από την οποία θα μπορούσαν να βάλουν σε δοκιμασία την αντοχή και συνοχή ολόκληρου του σοσιαλιστικού στρατοπέδου.
Οι πρώτες αμερικανονατοϊκές εγκαταστάσεις στη χώρα μας δημιουργήθηκαν για την εξυπηρέτηση των αναγκών του 6ου Στόλου στη Μεσόγειο. Παράλληλα, δημιουργήθηκαν κατασκοπευτικές και προπαγανδιστικές βάσεις με κύριο στόχο τις σοσιαλιστικές χώρες.
Πυρηνικά όπλα είναι βέβαιο ότι εγκαταστάθηκαν στη χώρα μας γύρω στα 1960. Το 1962 πυρηνικά όπλα υπήρχαν σε αεροπορικές βάσεις, ενώ παράλληλα εγκαταστάθηκαν οι πρώτες πυρηνικές πυροβολαρχίες. Από τότε μέχρι και σήμερα μια σειρά μυστικά πρωτόκολλα υπογράφτηκαν για τη δημιουργία νέων βάσεων ή την επέκταση παλιών.
Αποτελεί ματαιοπονία αλλά και χωρίς νόημα φιλολογία το να συζητάμε σήμερα πάνω στον αριθμό των βάσεων ή να προσπαθούμε με τεχνολογικά κριτήρια να καθορίσουμε αν μια εγκατάσταση των Αμερικανών στη χώρα μας αποτελεί ή όχι στρατιωτική βάση.
Το πρόσφατο δημοσίευμα των "Νιου Γιορκ Τάιμς", που αναφέρεται στις μυστικές συμφωνίες της κυβέρνησης με τους Αμερικανούς, αποκαλύπτει όχι μόνο την αναξιοπιστία των κυβερνήσεων της Δεξιάς και τον επιχειρούμενο εμπαιγμό του ελληνικού λαού, αλλά και το πόσο ανεξέλεγκτα, χάρη στη μυστική διπλωματία, παραδίδεται ο ελληνικός χώρος στη διάθεση των Αμερικανών».
«Πριν μερικά χρόνια, το δυτικογερμανικό περιοδικό "Σπίγκελ" είχε φέρει στο φως της δημοσιότητας, σχέδια του NATO και των ΗΠΑ, για την εγκατάσταση σειράς στρατιωτικών βάσεων στη Δυτ. Ελλάδα και κυρίως στη Δυτ. Πελοπόννησο. Σήμερα, μια "γρήγορη επίσκεψη" στην περιοχή αρκεί για να πείσει οποιονδήποτε για την πραγματοποίηση των νατοϊκών σχεδίων. Σχέδια που "ανθίζουν" περισσότερο με το "λίπασμα" που τους πρόσφερε η νέα συμφωνία για τις βάσεις.
Στην αεροπορική βάση του Αραξου κανείς δεν αμφιβάλλει πλέον, ότι υπάρχουν αποθηκευμένες πυρηνικές βόμβες, δεκάδες φορές μεγαλύτερης δύναμης από τη βόμβα που νέκρωσε τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι. Πρόσφατα δημοσιευμένα στοιχεία σε φιλοκυβερνητική βδομαδιάτικη εφημερίδα, πιστοποιούν την αποθήκευση των πυρηνικών βομβών στον Αραξο, με βάση τη συμφωνία Ελλάδας - ΗΠΑ της 30ής Δεκεμβρίου 1959 και τις συνδεόμενες "τεχνικές διευθετήσεις" που φέρουν ημερομηνία 3 Μαΐου και 17 Ιουνίου 1960.
Πρώτος, είχε καταγγείλει την ύπαρξη πυρηνικών όπλων στον Αραξο, ο "Ριζοσπάστης" με δημοσίευμά του στις 25 Απρίλη 1982, χωρίς ποτέ να διαψευσθεί.
Πρόσφατα ο "Ριζοσπάστης" αποκάλυψε ότι σ' ένα παράρτημα της αμερικανικής πυρηνικής πυροβολαρχίας (στο Κιλκίς), έγινε πυρηνική άσκηση με σενάριο, με θέμα τον από "βορρά κίνδυνο" που περιλάμβανε εικονική χρήση πυρηνικών όπλων. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Εθνικής Αμυνας Γ. Χαραλαμπόπουλος επιβεβαίωσε την είδηση. Τι μέτρα πήρε η κυβέρνηση; Εστειλε διαταγή στην οποία αναφέρονται:
Να μην ξαναδοθεί σενάριο της άσκησης για να μην διαρρέει.
Να μην χρησιμοποιείται ο όρος πυρηνικά όπλα, αλλά "ειδικά όπλα". Αντί για Αμερικανούς και NATO να χρησιμοποιείται ο όρος "φίλιες δυνάμεις". Κι έτσι... λύνεται το πρόβλημα!»...

Οι βάσεις που «έφευγαν» μένοντας...

Από το 1974, μετά την αντικατάσταση της χούντας από αστικό κοινοβουλευτικό καθεστώς, οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις μπαίνουν σε νέο στάδιο. «Πολλά πράγματα άλλαξαν», έγραφε σ' ένα κύριο άρθρο της η «Καθημερινή», ζητώντας «εκσυγχρονισμό» της συμφωνίας του 1953. Αλλωστε, το αντιιμπεριαλιστικό κίνημα φούντωνε με σαφή αντιαμερικανικό προσανατολισμό, βάζοντας στόχους που εκφράζονταν με τα συνθήματα: «Εξω οι βάσεις του θανάτου», «Εξω η Ελλάδα από το ΝΑΤΟ». Επρεπε να αμβλυνθεί, να αντιμετωπιστεί, να καμφθούν οι αντιιμπεριαλιστικές αντιστάσεις και η τότε κυβέρνηση πάσχιζε να πάρει μέτρα εκσυγχρονισμού σ' αυτά τα πλαίσια, με τη λογική των λεγόμενων εθνικών ανταλλαγμάτων που επικεντρώνονταν στην αναζήτηση από τις ΗΠΑ εγγυήσεων για το δήθεν σταμάτημα των τουρκικών απειλών και της λύσης του Κυπριακού.
Η προσπάθεια «εκσυγχρονισμού» άρχισε το 1976. Το 1977, στις 26 του Ιούλη, μονογραφήθηκε ένα σχέδιο νέας ελληνοαμερικανικής συμφωνίας, από τον Δ. Μπίτσιο και τον Χ. Κίσινγκερ. Μα το σχέδιο έμεινε σχέδιο. Το έργο του «εκσυγχρονισμού» έμελλε να το φέρει σε πέρας η κυβέρνηση του Α. Παπανδρέου.
Οντας στην αντιπολίτευση, ο Α. Παπανδρέου στιγμάτιζε την πολιτική των «εθνικών ανταλλαγμάτων» με ιδιαίτερη οξύτητα. «Συνεχίζουμε - έγραφε το 1975 στον Κ. Καραμανλή - να εναποθέτουμε την τύχη του έθνους στην Ουάσιγκτον, το NATO, σ' εκείνους ακριβώς που σχεδίασαν ή είναι υπεύθυνοι για την εθνική μας συμφορά».
Μα όταν έγινε πρωθυπουργός, το 1981, ο τόνος άλλαξε. «Η κυβέρνησή μου - έλεγε στην πρώτη του συνέντευξη σε αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο - θα ζητήσει εγγύηση των ανατολικών συνόρων μας. Εγγύηση που μπορεί να πάρει τη μορφή απλής δήλωσης, από μέρους της κυβέρνησης των ΗΠΑ, ότι τα σύνορα της Ελλάδας είναι εγγυημένα, απέναντι σε κάθε απειλή». Εξι χρόνια αργότερα εξακολουθεί να ζητάει την ίδια «εγγύηση». Μόνο που, στο μεταξύ, οι βάσεις έμειναν στην Ελλάδα.
Από την πλευρά των Αμερικανών, τα πράγματα είναι πολύ πιο καθαρά. Τον ήθελαν τον εκσυγχρονισμό της συμφωνίας του 1953 - μα από τη δική τους σκοπιά. Και κυρίως για την επέκταση της σφαίρας δράσης τους στη Μέση Ανατολή και τον Περσικό, αλλά και για την υπονόμευση του σοσιαλιστικού στρατοπέδου και ιδιαίτερα της ΕΣΣΔ. Αλλωστε, η εγκατάσταση των αμερικανικών στρατιωτικών βάσεων στην Ελλάδα ήταν ένα τεράστιο βήμα ενίσχυσης των θέσεων του ιμπεριαλισμού και της πολεμοκάπηλης επιθετικής πολιτικής του ενάντια στο σοσιαλισμό στα Βαλκάνια και στην ΕΣΣΔ, σε συνδυασμό με τα συμφέροντά του στην Εγγύς και τη Μέση Ανατολή και στην Ανατολική Μεσόγειο λόγω πετρελαίων, αλλά κυρίως λόγω γεωστρατηγικών συμφερόντων.
Μια έκθεση της υποεπιτροπής για την Ευρώπη, της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Βουλής των ΗΠΑ, που συντάχθηκε τον Οκτώβρη του 1986, γράφει για τις βάσεις στην Ελλάδα: «Η θέση της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο την καθιστά κατάλληλη να προσφέρει στρατιωτικές διευκολύνσεις που ενισχύουν την επιχειρησιακή ικανότητα των αμερικανικών και ΝΑΤΟικών δυνάμεων που δρουν στην περιοχή. Οι ελληνικές διευκολύνσεις συμβάλλουν στη φύλαξη της διόδου του Αιγαίου προς τη Μεσόγειο, προσφέρουν σημαντικούς σταθμούς επικοινωνίας των αμερικανικών και ΝΑΤΟικών δυνάμεων, δίνουν κέντρα στάθμευσης, ελλιμενισμού και αποθήκευσης για τις αεροπορικές και ναυτικές δυνάμεις των ΗΠΑ και του NATO και επιτρέπουν τον έλεγχο και την κατασκόπευση των στρατιωτικών δυνάμεων της ΕΣΣΔ στην Ανατολική Μεσόγειο».
Το 1980, αφού είχαν περάσει τρία «νεκρά» χρόνια από τη μονογράφηση του σχεδίου νέας συμφωνίας, άρχισαν νέες συνομιλίες για το καθεστώς των βάσεων στην Ελλάδα, ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και στην κυβέρνηση της ΝΔ με πρωθυπουργό τον Γ. Ράλλη. Οι Αμερικανοί υποβάλλουν νέο σχέδιο, το οποίο η Αθήνα απορρίπτει. Αντιπροτείνεται ελληνικό αντισχέδιο, αλλά ήδη, από τις αρχές του 1981, καθώς οι εκλογές πλησιάζουν, οι Αμερικανοί κάνουν σαφές ότι δε θέλουν να υπογράψουν συμφωνία με την κυβέρνηση Ράλλη. Οδηγούν τις διαπραγματεύσεις σε ναυάγιο στις 18 του Ιούνη. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ το λέει σχεδόν καθαρά τότε: Θέλουμε να διαπραγματευτούμε με τη νέα κυβέρνηση, που δεν πιστεύουμε ότι θα είναι κυβέρνηση ΝΔ... Και ο Α. Παπανδρέου δηλώνει, τότε, «πολυσήμαντα» ότι θα διαπραγματευτεί με τις ΗΠΑ, αν γίνει κυβέρνηση, και ότι... «η απομάκρυνση των βάσεων από το έδαφός μας μπορεί να περάσει από μια πρώτη φάση στεγανοποίησης». Οι Αμερικανοί παίρνουν το μήνυμα και αντιδρούν ανάλογα. Ελάχιστες μέρες μετά τις εκλογές του 1981, ο τότε υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, μιλώντας σε ένα δείπνο στη Φλόριδα, στις 15 του Νοέμβρη, καθησυχάζει το αμερικανικό ακροατήριο και συνιστά να μη λαμβάνονται υπόψη τα όσα λέει δημόσια ο νέος Ελληνας πρωθυπουργός. Ο Χέιγκ σημείωνε: «Η νέα σοσιαλιστική κυβέρνηση της Ελλάδας δεν απαιτεί την απομάκρυνση των αμερικανικών στρατιωτικών βάσεων και του στρατιωτικού προσωπικού, παρά τις εικασίες που πιθανότατα συνδέονται με προεκλογική φρασεολογία...».
Αλλά αυτό που ο Χέιγκ ονόμασε «προεκλογική φρασεολογία», δεν επέτρεπε εικασίες. Η διακήρυξη της κυβερνητικής πολιτικής του ΠΑΣΟΚ έλεγε σαφώς:
«Οι ξένες βάσεις δεν έχουν θέση στη χώρα μας, γιατί αντιστρατεύονται την εθνική μας ανεξαρτησία, γιατί δεν προσφέρονται για την άμυνα της χώρας μας σε περιορισμένο τοπικό πόλεμο και γιατί στην περίπτωση παγκόσμιας σύγκρουσης θα οδηγήσουν σε ολοκαύτωμα».
Η συνέχεια είναι γνωστή. Τον Οκτώβρη του 1982 άρχισαν νέες διαπραγματεύσεις για το καθεστώς των βάσεων, που διάρκεσαν εννέα μήνες, διακόπηκαν δεκάδες φορές, άλλες τόσες δόθηκε η εντύπωση ότι ναυαγούν, μα εν τέλει οδήγησαν σε «αίσιο τέλος», στις 15 Ιούλη 1983. Υπογράφηκε η λεγόμενη συμφωνία απομάκρυνσης των βάσεων.
Μα, ω του θαύματος, από τον Οκτώβρη του 1985, οι Αμερικανοί θέτουν πιεστικά το ερώτημα: Πώς θα ανανεωθεί το καθεστώς των βάσεων μετά το 1988; Και η κυβέρνηση Παπανδρέου, αντί να απαντήσει απλά ότι... δε θα ανανεωθεί, διότι έτσι δεσμεύτηκε απέναντι στον ελληνικό λαό, μπήκε στη διαδικασία της «βήμα προς βήμα» υπαναχώρησης. Αλλωστε, η λεγόμενη για το ΠΑΣΟΚ συμφωνία απομάκρυνσης των βάσεων ήταν συμφωνία παραμονής τους. Το άρθρο 12 ήταν σαφές: «Η συμφωνία αυτή θα τεθεί σε ισχύ όχι αργότερα από τις 31 Δεκεμβρίου 1983, με την ανταλλαγή επιστολών μεταξύ των δύο μερών που θα διευκρινίζουν ότι ρυθμίστηκαν οι αντίστοιχες συνταγματικές τους υποχρεώσεις. Η συμφωνία αυτή μπορεί να τερματιστεί μετά πέντε χρόνια με έγγραφη ειδοποίηση οποιουδήποτε των μερών, η οποία (ειδοποίηση) θα πρέπει να δοθεί πέντε μήνες πριν από την ημερομηνία κατά την οποία θα λάβει χώρα ο τερματισμός (της συμφωνίας)». «Μπορεί να τερματιστεί» λοιπόν και όχι «τερματίζεται». Η διατύπωση σημαίνει ότι μπορεί και να μην τερματιστεί...
Το Μάρτη του 1986, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζορτζ Σουλτς έρχεται στην Αθήνα και ανακοινώνει ότι πέτυχε μια συμφωνία με τον Ελληνα πρωθυπουργό, να αρχίσουν νέες συνομιλίες ώστε να λυθεί «έγκαιρα, πολύ πριν το Δεκέμβρη του 1988» το θέμα του μέλλοντος των βάσεων.
Και πράγματι, για άλλη μια φορά η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, που είχε εξαπατήσει τον ελληνικό λαό με τη συμφωνία που υπέγραψε στα 1983, υποσχόμενη ότι οι βάσεις θα έφευγαν οριστικά, εξακολούθησε στην ίδια ρότα συνέχισης και ενίσχυσης των ιμπεριαλιστικών θέσεων στην Ελλάδα, στα Βαλκάνια και τη Μεσόγειο.
Ετσι στις 23 Γενάρη του 1987, ο Ανδρέας Παπανδρέου στη Βουλή αναγγέλλει επίσημα την έναρξη νέων διαπραγματεύσεων για τις βάσεις επί μηδενικής βάσης. Ουσιαστικά, όπως είδαμε, οι διαπραγματεύσεις όχι μόνο είχαν ξεκινήσει, αλλά μάλλον υπήρχε και κατ' αρχήν κατάληξη. Και εκείνο το «από μηδενικής βάσης» ήταν ένα ακόμη επιχείρημα απάτης, αφού οι βάσεις ήταν εγκαταστημένες στην Ελλάδα, η δε απομάκρυνσή τους ήταν δυνητική. Αλλά είπαμε. Οι βάσεις είχαν γίνει για την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ το παραμύθι μιας «εθνικά ανεξάρτητης εξωτερικής πολιτικής» που στηριζόταν στους αμερικανικούς εξοπλισμούς δήθεν έναντι της Τουρκίας και της επίσης υποτιθέμενης αμερικανοΝΑΤΟικής προστασίας των συνόρων στο Αιγαίο από τη σύμμαχο στο ΝΑΤΟ Τουρκία! Δηλαδή, οι Αμερικανοί είχαν ουσιαστικά τον πρώτο λόγο για τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, τα οποία τότε δε φαίνονταν ότι εκχωρούνταν ανοιχτά (σήμερα η ΝΑΤΟποίηση του Αιγαίου είναι γεγονός), αλλά η ίδια η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ στον ανταγωνισμό με την Τουρκία τα ΝΑΤΟποιούσε. Και αυτό ονομαζόταν προστασία, με ανταλλαγή την παραμονή των αμερικανικών βάσεων στην Ελλάδα!
Στη συνέχεια στις 24 Μάη ο Ανδρέας Παπανδρέου ανακοινώνει ότι το νέο κείμενο που θα προκύψει από τις διαπραγματεύσεις θα μπει στην έγκριση του ελληνικού λαού με δημοψήφισμα. Η προπαγάνδα του ΠΑΣΟΚ δούλευε καλά ως προς αυτό. Δηλαδή, στην ενεργότερη συμμετοχή της Ελλάδας στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς. Είναι το ίδιο πράγμα μ' αυτό που οι σημερινοί κυβερνώντες λένε με κομπασμό ότι η φωνή της Ελλάδας ακούγεται στους διεθνείς οργανισμούς (ΝΑΤΟ, Ευρωπαϊκή Ενωση).
Βεβαίως, μετά η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ μπήκε στη δίνη μιας περιόδου που καταγράφηκε στη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας ως «περίοδος των σκανδάλων», με προεξάρχον αυτό του Κοσκωτά. Ετσι πέρασαν τα πέντε χρόνια, αλλά πριν περάσουν οι δεκαεφτά μήνες, κυβέρνηση, στις εκλογές του Απρίλη του 1990, αναδεικνύεται η ΝΔ με πρωθυπουργό τον Κ. Μητσοτάκη. Η συμφωνία για την παραμονή των βάσεων, που είχε καταληχθεί ήδη από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, αλλά δεν είχαν πέσει ακόμη οι υπογραφές, έγινε τελικό κείμενο συμφωνίας, που την υπέγραψαν στις 8 Ιούλη ο Αντώνης Σαμαράς ως υπουργός Εξωτερικών της ΝΔ και ο Ιωάννης Βαρβιτσιώτης ως υπουργός Αμυνας της ΝΔ και από την πλευρά των ΗΠΑ ο Ντικ Τσένεϊ, σημερινός αντιπρόεδρος και τότε υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ και ο Μάικλ Σωτήρχος, πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα. Το νέο χαρακτηριστικό, η κατ' έτος ανανέωσή της, γεγονός που συνεχίζεται ως τα σήμερα.

Η συμπληρωματική συμφωνία αναβάθμισης

Στις 13 Ιούνη 2001 στις Βρυξέλλες από τους υπουργούς Εξωτερικών, Ελλάδας και ΗΠΑ, Γ. Παπανδρέου και Κ. Πάουελ, υπογράφτηκε στα πλαίσια της ετήσιας ανανέωσης παραμονής των αμερικανικών βάσεων στην Ελλάδα συμπληρωματική συμφωνία με τον τίτλο «Συνολική Τεχνική Συμφωνία μεταξύ Ελληνικής Δημοκρατίας και ΗΠΑ», που ήρθε προς κύρωση στη Βουλή από την κυβέρνηση. Πρόκειται για τη συμφωνία που καθιερώνει καθεστώς γενικευμένης ετεροδικίας για όλους τους Αμερικανούς (καθεστώς ετεροδικίας υπήρχε και πριν, αλλά τώρα επεκτάθηκε, αφού επεκτάθηκε και η κίνηση των ΑμερικανοΝΑΤΟικών σ' όλη την Ελλάδα, προκειμένου να διευκολύνεται η διεξαγωγή των πολέμων), στρατιωτικό και πολιτικό προσωπικό, που βρίσκονται με κρατική αποστολή στην Ελλάδα.
Η συμφωνία αυτή είναι συμπληρωματική της ισχύουσας συμφωνίας για τις αμερικανικές βάσεις, του 1990 (MDCA). Η συμπληρωματική αυτή συμφωνία καλύπτει εκτός από το προσωπικό των βάσεων και τους Αμερικανούς που υπηρετούν στις ΝΑΤΟικές εγκαταστάσεις και στα ΝΑΤΟικά στρατηγεία στην Ελλάδα και οποιονδήποτε άλλο Αμερικανό πολίτη, στον οποίο θα δίνεται το «χρίσμα» του μέλους της αποστολής. Είναι χαρακτηριστικό ότι βάση για την παρούσα συμφωνία, όπως αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση, είναι εκτός από τη συμφωνία του 1990, η «Σύμβαση μεταξύ των κρατών - μελών της Συνθήκης του Βορείου Ατλαντικού για το Νομικό Καθεστώς των Δυνάμεων αυτών» του 1951.
Ειδικότερα στο άρθρο 2 ορίζεται «το πεδίο εφαρμογής της Συμβάσεως, το οποίο περιλαμβάνει τις δυνάμεις των ΗΠΑ, τα μέλη της δυνάμεως και το πολιτικό προσωπικό που υπηρετούν στις ευκολίες των ΗΠΑ στην Ελλάδα ή βρίσκονται σε εκτέλεση υπηρεσίας στην Ελλάδα, καθώς και στα εξαρτώμενα από αυτούς μέλη». Με αυτή τη συμπληρωματική συμφωνία τα μέλη οποιουδήποτε είδους κρατικής αποστολής των ΗΠΑ, θα μπορούν να παραβιάζουν τους ελληνικούς νόμους και να διαπράττουν εγκλήματα επί του ελληνικού εδάφους, χωρίς το φόβο της τιμωρίας από τον ελληνικό νόμο.
Η ετεροδικία θεσμοθετείται με την παραίτηση των ελληνικών αρχών από το δικαίωμα άσκησης ποινικής δίωξης κατά των Αμερικανών. Το άρθρο 4 περί ποινικής δικαιοδοσίας ορίζει: «Η Ελληνική Δημοκρατία αναγνωρίζει την ιδιαίτερη σημασία της ασκήσεως πειθαρχικού ελέγχου από τις στρατιωτικές αρχές των Ηνωμένων Πολιτειών στα μέλη της δυνάμεως και την επίδραση που έχει ο έλεγχος αυτός στην επιχειρησιακή ετοιμότητα. Οι αρμόδιες ελληνικές αρχές, συμφώνως προς τις διατάξεις του Αρθρου 7, παράγραφος 3 (γ) της ΝΑΤΟ SOFA και της MDCA, θα εξετάσουν ταχέως και συμπαθώς την παραίτηση από το πρωταρχικό τους δικαίωμα για την άσκηση ποινικής δικαιοδοσίας».
Και συνεχίζει: «Σε κάθε περίπτωση η παραίτηση θα θεωρείται παρασχεθείσα, εάν, εντός 45 ημερών από την ημερομηνία κατά την οποία ελήφθη το αίτημα από τη Μεικτή Επιτροπή, η αρμόδια Ελληνική αρχή δεν έχει γνωστοποιήσει στις στρατιωτικές αρχές των Ηνωμένων Πολιτειών ότι το αίτημα απερρίφθη ή δεν έχει ζητήσει διευκρινίσεις επί του αιτήματος». Αυτό το τελευταίο βεβαίως, με δεδομένο το συσχετισμό ΗΠΑ - Ελλάδας στα πλαίσια του ιμπεριαλιστικού συστήματος δεν είναι δυνατό να εφαρμοστεί. Αλλωστε τα όσα έχουν συμβεί, όπως π.χ. ξυλοδαρμοί Ελλήνων πολιτών (Χανιά) από Αμερικανούς και παρά τη σύλληψη των Αμερικανών από τις ελληνικές αρχές, κανείς δεν πήρε το δρόμο της δικαιοσύνης.

Οι βάσεις σήμερα

Οι αμερικανοΝΑΤΟικές βάσεις, που είναι εγκαταστημένες στην Ελλάδα, είναι το μόνιμο ορμητήριο του ιμπεριαλισμού στην ευρύτερη περιοχή μας.
Η άρχουσα τάξη της Ελλάδας, συμμετέχοντας η ίδια ενεργά στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, μετέτρεψε τη χώρα σε πολεμικό ορμητήριο, για επεμβάσεις σε διάφορες χώρες του πλανήτη. Οι βάσεις, στη διάρκεια των πολεμικών επιχειρήσεων κατά του Αφγανιστάν και του Ιράκ, και πρόσφατα της Λιβύης, τέθηκαν σε πολεμική ετοιμότητα, αλλά και προηγουμένως κατά τη διάρκεια των ΝΑΤΟικών βομβαρδισμών κατά της Γιουγκοσλαβίας.
Κατά τον πόλεμο του ΝΑΤΟ εναντίον της Γιουγκοσλαβίας, η βάση της Σούδας ήταν σε κατάσταση πολεμικής ετοιμότητας και εξυπηρετούσε τις επιχειρησιακές ανάγκες του ΝΑΤΟ, λειτουργώντας είτε ως κατασκοπευτικό είτε ως επιχειρησιακό κέντρο για την εκτέλεση των ΝΑΤΟικών αεροπορικών επιδρομών. Τέτοιο ρόλο έπαιξε και στη διάρκεια των ΝΑΤΟικών βομβαρδισμών κατά των Σέρβων της Βοσνίας, πριν από την επιβολή της συνθήκης του Ντέιτον. Επίσης, και κατά την επιδρομή των ΗΠΑ ενάντια στη Λιβύη το 1986, κατά την περίοδο της επίθεσης στον Περσικό Κόλπο το 1991.
Ειδικά μετά τις 11 Σεπτέμβρη και το χτύπημα στους δίδυμους πύργους, οι αμερικανοΝΑΤΟικές βάσεις στη χώρα μας τέθηκαν σε ύψιστο βαθμό πολεμικής ετοιμότητας, καθώς η κινητοποίηση αποσκοπούσε τόσο στην υποστήριξη των πολεμικών επιχειρήσεων όσο και στην προστασία των ίδιων των εγκαταστάσεων, αφού χαρακτηρίστηκαν πιθανοί στόχοι τρομοκρατικών χτυπημάτων, στα οποία προσδόθηκαν χαρακτηριστικά πολεμικών πληγμάτων.
Ηδη η Ελλάδα με την ενεργοποίηση του άρθρου 5 του ΝΑΤΟ τέθηκε κατ' ουσία σε εμπόλεμη κατάσταση. Να σημειωθεί ακόμα πως για πρώτη φορά τόσο απροκάλυπτα ελληνική κυβέρνηση προσφέρει τις βάσεις και το ελληνικό έδαφος στη διάθεση των Αμερικανών. Σε τέτοια έκταση δεν είχε γίνει ούτε στον αραβοϊσραηλινό πόλεμο του 1967.
Οι ΗΠΑ με την έναρξη των βομβαρδισμών κατά του Αφγανιστάν απαίτησαν και τους διατέθηκε ο ελληνικός εναέριος χώρος για τη διέλευση των αεροσκαφών τους, μεταγωγικών και μαχητικών. Αλλωστε η ελληνική κυβέρνηση προσφέρθηκε για κάθε είδους διευκόλυνση και συμμετοχή. Σε πολεμική κινητοποίηση τέθηκαν η αεροναυτική βάση της Σούδας και η βάση του Ακτιου, που αποτελεί προκεχωρημένη βάση εξόρμησης των ιπταμένων ραντάρ (ΑΒΑΚΣ). Στην υπηρεσία του ΝΑΤΟ και των Αμερικανών τέθηκαν άμεσα και τα ραντάρ της Πολεμικής Αεροπορίας, από τα οποία παρέχεται κατευθείαν εικόνα στα ΝΑΤΟικά επιτελεία μέσω του αεροπορικού στρατηγείου της Νάπολης.
Την ίδια ώρα το ΝΑΤΟικό περιφερειακό στρατηγείο της Λάρισας συμμετείχε ενεργά στην πολεμική κινητοποίηση. Και αυτό ένα είδος ΝΑΤΟικής βάσης είναι.
Σήμερα, η Ελλάδα έχει περισσότερες βάσεις από ποτέ άλλοτε, αφού όλη η χώρα είναι ένα μεγάλο ορμητήριο των Αμερικανών και των άλλων ΝΑΤΟικών συμμάχων με δεδομένη και τη συμμετοχή της Ελλάδας στους πολέμους. Χρησιμοποιείται κατά βούληση και σύμφωνα με τις επιχειρησιακές στρατιωτικές ανάγκες οποιαδήποτε εγκατάσταση υπάρχει επί του ελληνικού εδάφους. Η εμπειρία των ΝΑΤΟικών επιδρομών κατά της Γιουγκοσλαβίας, αλλά και κατά του Αφγανιστάν και του Ιράκ το επιβεβαιώνουν με τον πιο εύγλωττο τρόπο.
Σήμερα υπάρχει επίσημα επί του ελληνικού εδάφους μόνο μία αμερικανική βάση, η υπερ-βάση της Σούδας, όπου έχουν συγκεντρωθεί οι δραστηριότητες και των άλλων αμερικανικών βάσεων που έκλεισαν (Ν. Μάκρη, Ελληνικό, Γούρνες). Η βάση αυτή είναι η μόνη που διέπεται από το καθεστώς της ελληνοαμερικανικής συμφωνίας για τις βάσεις, που τέθηκε σε ισχύ το 1990 και συνεχίζει να είναι σε ισχύ και σήμερα με ετήσιες ανανεώσεις.
Η βάση της Σούδας, εξάλλου, εντάσσεται, σύμφωνα με κυβερνητικές δηλώσεις την περίοδο έναρξης του πολέμου στο Ιράκ, στις «επιχειρησιακές διευκολύνσεις» που παρέχει η Ελλάδα στα αμερικανικά πολεμικά πλοία και αεροσκάφη τα οποία πήραν μέρος στον πόλεμο του Αφγανιστάν και στο Ιράκ. Η προσφορά της βάσης της Σούδας στην εξυπηρέτηση των πολεμικών ιμπεριαλιστικών σχεδίων είναι ιδιαίτερα σημαντική και αναντικατάστατη.
Η Κρήτη, στην καρδιά της Μεσογείου, προσφέρεται ως το βασικότερο στήριγμα του 6ου Στόλου και άλλων μονάδων για επιχειρήσεις σε οποιαδήποτε κατεύθυνση. Επίσης, η Σούδα συνδέεται επιχειρησιακά με τις αγγλικές βάσεις της Κύπρου και κατέχει στρατηγική θέση στους σχεδιασμούς των Αμερικανών για την ευρύτερη περιοχή. Μαζί δε με τις εγκαταστάσεις των ραντάρ στη Ζήρο της Κρήτης αποτελεί έναν ενιαίο ιστό με τη βάση στο Ιντσιρλίκ της Τουρκίας και τις αμερικανικές βάσεις στη Γερμανία.
Η Σούδα αποτελεί ναυτική και αεροπορική βάση για τις αμερικανικές δυνάμεις, που βρίσκονται στο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου. Δεν είναι απλά μια ξένη βάση σε ελληνικό έδαφος, αλλά έχει χαρακτήρα αμερικανικού εδάφους. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο παράρτημα της ελληνοαμερικανικής συμφωνίας υπάρχει συγκεκριμένη διατύπωση, η οποία παρέχει τη δυνατότητα στους Αμερικανούς να αποβιβάζουν στο νησί τμήματα πεζοναυτών, που προορίζονται για επιχειρήσεις στην ευρύτερη περιοχή.
Οι αμερικανο-ΝΑΤΟικές βάσεις στην Ελλάδα και ειδικότερα η βάση της Σούδας έπαιξαν και συνεχίζουν να παίζουν ρόλο υποστήριξης των πολεμικών επιδρομών κατά λαών της περιοχής. Κατά τον πρόσφατο πόλεμο του ΝΑΤΟ κατά της Γιουγκοσλαβίας, η βάση ήταν σε κατάσταση πολεμικής ετοιμότητας και εξυπηρετούσε τις επιχειρησιακές ανάγκες του ΝΑΤΟ, λειτουργώντας είτε ως κατασκοπευτικό είτε ως επιχειρησιακό κέντρο για την εκτέλεση των ΝΑΤΟικών αεροπορικών επιδρομών. Τέτοιο ρόλο έπαιξε και στη διάρκεια των ΝΑΤΟικών βομβαρδισμών κατά των Σέρβων της Βοσνίας, πριν από την επιβολή της συνθήκης του Ντέιτον. Επίσης, και κατά την επιδρομή των ΗΠΑ ενάντια στη Λιβύη το 1986, κατά την περίοδο της επίθεσης στον Περσικό Κόλπο το 1991.
Ανάλογη πολεμική ετοιμότητα επέδειξαν η βάση της Σούδας και οι άλλες αμερικανικές βάσεις στην Ελλάδα την περίοδο του Πολέμου των 6 ημερών στη διώρυγα του Σουέζ, κατά τον αραβοϊσραηλινό πόλεμο, το 1973, στην επιδρομή των Ισραηλινών στο Λίβανο. Να θυμίσουμε ακόμα το ρόλο των αμερικανικών βάσεων κατά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974, οι ΗΠΑ από τις βάσεις τους συνέβαλαν στην εξουδετέρωση κάθε ελληνικής αντίδρασης και επομένως στην επιτυχία της εισβολής. Χαρακτηριστικότερη περίπτωση ο αποπροσανατολισμός ελληνικών βομβαρδιστικών που απογειώθηκαν από την Κρήτη και τελικά αναγκάστηκαν να αδειάσουν τις βόμβες τους στη θάλασσα.
Η βάση της Σούδας αποτελεί τη σημαντικότερη βάση για τα αεροσκάφη τάνκερ (εναέριου ανεφοδιασμού), για τον ανεφοδιασμό εν πτήσει των αεροσκαφών που υπάγονται στον 6ο Στόλο και άλλων αεροσκαφών παρακολούθησης. Παράλληλα, αποτελεί πολύτιμη βάση των πλοίων του 6ου Στόλου. Συνέβαλε κατά την έναρξη του πολέμου στο Ιράκ και σ' αυτό τον τομέα ενισχύοντας τους ιμπεριαλιστές.
Οι αποστολές και οι επιχειρησιακές δυνατότητες της βάσης της Σούδας, σύμφωνα με τις ισχύουσες ελληνοαμερικανικές συμφωνίες για τις βάσεις, είναι οι παρακάτω:

1. Λειτουργίες πτήσεων, συντήρηση και υποστήριξη των αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας των ΗΠΑ. Εχει παραχωρηθεί ο βόρειος βρόχος του Πολεμικού Αεροδρομίου της Σούδας, έκταση και υποδομή, για πλήρη υποστήριξη. Στο χώρο αυτό υποστηρίζονται και συντηρούνται τα αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας των ΗΠΑ, αποστολή των οποίων είναι ο ανθυποβρυχιακός πόλεμος.

2. Χρησιμοποίηση του αεροδρομίου ως εναλλακτικού για τα αεροσκάφη των αεροπλανοφόρων. Ο 6ος Στόλος κινείται τον περισσότερο καιρό στην ευρύτερη περιοχή της Ανατ. Μεσογείου, χρειάζεται λοιπόν ένα εναλλακτικό αεροδρόμιο για περιπτώσεις ανάγκης, δηλαδή σε περίπτωση βλάβης των αεροσκαφών στον αέρα ή βλάβης στο σύστημα ανάσχεσης των αεροσκαφών του αεροπλανοφόρου.

3. Εναποθήκευση, συντήρηση και συναρμολόγηση ναρκών. Οι Αμερικανοί διατηρούσαν πάντα ένα απόθεμα ναρκών στη Σούδα για τις επιχειρησιακές ανάγκες του 6ου Στόλου.

4. Εναποθήκευση και συντήρηση συμβατικών πυρομαχικών. Υπάρχουν αποθήκες πυρομαχικών στον κόλπο της Σούδας, όπου έχουν τοποθετηθεί πυρομαχικά για τις ανάγκες των αεροσκαφών που επιχειρούν από τα αεροπλανοφόρα.

5. Επικοινωνίες. Οι Αμερικανοί διαθέτουν στη βάση της Σούδας ασύρματες επικοινωνίες για να επικοινωνούν με τα πλοία και τα αεροσκάφη του 6ου Στόλου.

6. Δραστηριότητες διοικητικής και εφοδιαστικής υποστήριξης. Η βάση της Σούδας χρησιμοποιείται σαν ενδιάμεσος σταθμός για τον εφοδιασμό του 6ου Στόλου σε υλικά και μέσα, που μεταφέρονται με αεροσκάφη στα αεροπλανοφόρα ή με ελικόπτερα στα άλλα πλοία. Ακόμα και για τις ανάγκες του προσωπικού η Σούδα αποτελεί τον ενδιάμεσο σταθμό και υπάρχουν γι' αυτό το σκοπό εγκαταστάσεις στρατωνισμού του προσωπικού.

Με την κατάργηση των βάσεων της Νέας Μάκρης και του Ελληνικού, δύο από τις κύριες επιχειρησιακές δραστηριότητες που καλύπτονταν από τις βάσεις αυτές μετακόμισαν κατά μεγάλο μέρος τους στη Σούδα: α) Επικοινωνίες για τη διοίκηση και τον έλεγχο των αμυντικών δυνάμεων των ΗΠΑ στη Μεσόγειο που λειτουργούσαν στη Νέα Μάκρη. β) Στάθμευση, διεξαγωγή πτήσεων, συντήρηση και υποστήριξη των αεροσκαφών ηλεκτρονικής αναγνώρισης και επεξεργασίας των στοιχείων στο έδαφος. Η λειτουργία αυτή στεγαζόταν στο Ελληνικό και είχε σκοπό την αναγνώριση όλων των ηλεκτρονικών εκπομπών στην περιοχή, την καταγραφή τους και την επεξεργασία τους σε ειδική τράπεζα πληροφοριών.
Οι διευκολύνσεις των αμερικανοΝΑΤΟικών αποτελούν συστατικό μέρος της πολιτικής του αστικού κράτους της Ελλάδας. Δηλαδή, οι βάσεις δεν περιορίζονται σε μια συγκεκριμένη περιοχή, αλλά όλη η χώρα και οι Ενοπλες Δυνάμεις της είναι στην υπηρεσία του ΝΑΤΟ. Ωστόσο, βάσεις του ΝΑΤΟ αποτελούν κατά περίπτωση και όλα τα λιμάνια και αεροδρόμια της χώρας και μάλιστα σε μια περίοδο που η όξυνση των ενδοϊμπεριλιαστικών ανταγωνισμών στην περιοχή μας έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις με κινδύνους πολεμικής ανάφλεξης.
Στην απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ «Για τις διεθνείς εξελίξεις στην περιοχή μας και στην ευρύτερη περιοχή και τις θέσεις του ΚΚΕ», («Ριζοσπάστης 20/3/2011), αναφέρονται τα εξής:
«Στην περιοχή μας (Βαλκάνια, Ανατολική Μεσόγειος, Μέση Ανατολή, Βόρειος Αφρική, Καύκασος) εκτυλίσσονται σοβαρές, επικίνδυνες εξελίξεις, που χαρακτηρίζονται από την ένταση των αντιθέσεων ανάμεσα σε ιμπεριαλιστικές δυνάμεις και τον ανταγωνισμό των αστικών τάξεων, σε μια περιοχή που διαθέτει ενεργειακό πλούτο κι αποτελεί "πέρασμα" των πρώτων υλών από την Κεντρική Ασία, την Κασπία, τη Μέση Ανατολή, τόσο προς τη Δύση, όσο και προς τις γοργά ανερχόμενες δυνάμεις της Ασίας (Κίνα, Ινδία κ.ά.).
Ισχυρότατα μονοπώλια, ιμπεριαλιστικές ενώσεις και ανερχόμενες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις πλέκονται σ' ένα "κουβάρι" αντιθέσεων και διαπάλης. Μέσα στα πλαίσια του ιμπεριαλιστικού συστήματος, οι αστικές τάξεις της περιοχής επιδιώκουν συμμαχικούς "άξονες", προχωρούν σε συμμαχίες και συμβιβασμούς, για να επωφεληθούν από τη διαπάλη για το φυσικό πλούτο και τα μερίδια των αγορών.
Αυτές οι διεθνείς "συμμαχίες", που συνάπτουν ιμπεριαλιστικές δυνάμεις και μονοπωλιακοί όμιλοι, παίρνουν υπόψη τη γεωπολιτική θέση της κάθε χώρας, τη θέση της στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα, αλλά και τη δυναμική της ισχύος της (οικονομικής, στρατιωτικής, πολιτικής).
Οι εξελίξεις αυτές παρουσιάζονται ως διαμόρφωση του λεγόμενου "πολυπολικού κόσμου" και προώθηση δήθεν του "εκδημοκρατισμού των διεθνών σχέσεων". Κι εδώ χρειάζεται να οξύνουμε την αντιπαράθεση με αυτό το ιδεολόγημα του λεγόμενου "πολυπολικού κόσμου", που καλλιεργεί αυταπάτες ότι μπορεί να φέρει ειρήνη και ασφάλεια στους λαούς. Στην πραγματικότητα ο "πολυπολικός κόσμος" είναι ο κόσμος των οξυμένων ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών. Περικλείει ως αναπόφευκτη εξέλιξη τη συγκρότηση αξόνων κι "αντιαξόνων" από ανταγωνιστικές δυνάμεις. Συχνά, η διαπάλη που αναπτύσσεται, ξεπερνά τα "ειρηνικά" πολιτικά και διπλωματικά πλαίσια και συνεχίζεται με οικονομικούς και κατασκοπευτικούς πολέμους, ακόμη και με στρατιωτικά μέσα, αποδεικνύοντας πως "ο πόλεμος είναι η συνέχεια της πολιτικής με άλλα (συγκεκριμένα με βίαια) μέσα". Ανταγωνισμοί και συνεργασίες ανάμεσα στους καπιταλιστές είναι σαν οι δύο αναπόφευκτοι πόλοι ενός "μαγνήτη".
Στη διαπάλη χρησιμοποιούνται ο ΟΗΕ, το ΝΑΤΟ, αστυνομικά και στρατιωτικά Σώματα της ΕΕ, οι στρατιωτικές βάσεις, οι μεγάλοι ναυτικοί στόλοι, ενώ αξιοποιούνται πλέον διάφορα προσχήματα, όπως η "πάλη με την τρομοκρατία" και η "υπεράσπιση των μειονοτήτων", τα μεταναστευτικά ρεύματα που προκαλούν οι ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι και επεμβάσεις, η εξαθλίωση και η φτώχεια που γεννάει ο καπιταλισμός κ.ά.». Εδώ λοιπόν οι βάσεις στην Ελλάδα έχουν σήμερα συγκεκριμένη στρατηγική αποστολή που σχετίζεται και με τη νέα στρατηγική αντίληψη του ΝΑΤΟ.
Στην ίδια απόφαση, σχετικά με «το "νέο" ΝΑΤΟ», το ρόλο του και την ιμπεριαλιστική του αποστολή στις σύγχρονες συνθήκες γίνονται οι εξής εκτιμήσεις:
«1.1. Στη Σύνοδο Κορυφής των χωρών του ΝΑΤΟ, στη Λισαβόνα (19-20 Νοέμβρη 2010), διατυπώθηκε η "νέα στρατηγική αντίληψη", του ιμπεριαλιστικού οργανισμού, 61 χρόνια μετά την ίδρυσή του, το 1949.
Τότε οι ιμπεριαλιστές, με την ίδρυση του ΝΑΤΟ, προσπάθησαν ν' αντιμετωπίσουν τα αποτελέσματα της αλλαγής του συσχετισμού δύναμης, που είχε επέλθει στην Ευρώπη, χάρη στην Αντιφασιστική Νίκη των λαών, τον πρωτοποριακό ρόλο και την ακτινοβολία που εξέπεμπε η Σοβιετική Ενωση, χάρη στη συνεισφορά της σ' αυτήν την τιτάνια προσπάθεια, καθώς και εξαιτίας της εμφάνισης των Λαϊκών Δημοκρατιών στην Ευρώπη.
Ταυτόχρονα, η δημιουργία και η δομή του ΝΑΤΟ αντανακλούσε και τους συσχετισμούς δύναμης στο εσωτερικό των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, όπου την "πρωτοκαθεδρία" αναλάμβαναν οι ΗΠΑ, εξαιτίας του αδυνατίσματος των παραδοσιακών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, όπως ήταν η Βρετανία, η Γαλλία και η Γερμανία.
Σ' αυτό το διάστημα και μέχρι την ανατροπή του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ, το ΝΑΤΟ αποτέλεσε βασικό πολιτικό - στρατιωτικό "μοχλό" στην αντιπαράθεση των καπιταλιστικών χωρών με την ΕΣΣΔ και τις άλλες σοσιαλιστικές χώρες της Ευρώπης, που απάντησαν στην ιμπεριαλιστική επιθετικότητα με τη συγκρότηση του "Συμφώνου της Βαρσοβίας".
Το ΝΑΤΟ ήταν ταυτόχρονα το πολυεθνικό στήριγμα των αστικών τάξεων, που συνειδητά επέλεξαν το πλέγμα της εξάρτησης, που επέβαλλε το ΝΑΤΟ, με στόχο να εξασφαλίσουν τα "νώτα" τους, δηλαδή να είναι όσο το δυνατό πιο σίγουρες για τη δυνατότητα συντριπτικού χτυπήματος, στην περίπτωση που το λαϊκό κίνημα στη χώρα τους αμφισβητήσει την εξουσία τους.
1.2. Το ΝΑΤΟ, μετά την ανατροπή του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ και τη διάλυση του Συμφώνου της Βαρσοβίας, επεξεργάστηκε το "νέο δόγμα" του, με στόχο να επωφεληθεί τα μέγιστα από τη χειροτέρευση του διεθνούς συσχετισμού δύναμης, που δημιουργήθηκε σε βάρος των δυνάμεων του σοσιαλισμού και του αντιιμπεριαλιστικού κινήματος.
Στόχοι του ήταν, από τη μια, να δημιουργηθεί ένας νέος ιδεολογικός "εχθρός", πολύ ευρύτερος από τον "κομμουνιστικό κίνδυνο", ώστε σ' αυτόν να μπορεί να στοχοποιηθεί κάθε μαζικό λαϊκό ριζοσπαστικό κίνημα.
Κάτι που επιτεύχθηκε με τη δημιουργία του "εχθρού" της "τρομοκρατίας" και του "εξτρεμισμού". Ταυτόχρονα, "εφευρέθηκαν" οι λεγόμενοι "ανθρωπιστικοί πόλεμοι", με πρόσχημα την προστασία μειονοτήτων από την "ανθρωπιστική καταστροφή".
Από την άλλη, το ΝΑΤΟ επεδίωξε να ενσωματώσει μια σειρά από χώρες και να δυναμώσει τον επιθετικό του ρόλο στις περιοχές, όπου άλλοτε υπήρχαν τα σοσιαλιστικά κράτη και ιδιαίτερα εκεί όπου υπάρχει ενεργειακός πλούτος και δρόμοι μεταφοράς. Αυτό το πέτυχε με τους εξής τρόπους:

α) Την ένταξη στο ΝΑΤΟ 12 χωρών (Τσεχία, Ουγγαρία, Πολωνία, Βουλγαρία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία, Αλβανία, Κροατία). Διαδικασία στην οποία αντιτάχθηκε, για τους δικούς της λόγους, η Ρωσία, ιδιαίτερα όταν η διαδικασία άγγιξε την Ουκρανία και τη Γεωργία.

β) Τη συγκρότηση του λεγόμενου "Συνεταιρισμού για την Ειρήνη" (1994), στον οποίο εντάχθηκαν 23 χώρες (πρώην σοσιαλιστικές, αλλά και ορισμένες που κατά τη διάρκεια της αντιπαράθεσης ΝΑΤΟ - ΕΣΣΔ, είχαν αναλάβει το ρόλο των "ουδέτερων"). Ολες αυτές οι χώρες, χωρίς να γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ, ταυτόχρονα ενσωματώνονται στη δράση και στους σχεδιασμούς του ιμπεριαλιστικού οργανισμού.

γ) Με την υπογραφή συμφωνιών με τον ΟΗΕ και τον ΟΑΣΕ, ώστε να διευκολυνθεί η δράση του ΝΑΤΟ και να πάρει αυτή την αναγκαία "νομιμότητα", στα πλαίσια του "διεθνούς δικαίου", το οποίο πλέον έχει "μεταλλαχθεί" κι από την αντανάκλαση του συσχετισμού ανάμεσα στο καπιταλιστικό και σοσιαλιστικό σύστημα (όταν υπήρχε η ΕΣΣΔ), σε "δίκαιο" που αντανακλά αποκλειστικά τις επιδιώξεις και τις λυκοσυμμαχίες, που δημιουργούνται μέσα στο ιμπεριαλιστικό σύστημα.

δ) Με την ωμή ιμπεριαλιστική βαρβαρότητα, όπως εκφράστηκε με τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους κατά της Γιουγκοσλαβίας, την κατοχή χωρών (π.χ. Αφγανιστάν, Ιράκ), τη δημιουργία προτεκτοράτων (Κόσσοβο, Βοσνία), τη δημιουργία νέων στρατιωτικών βάσεων (Βουλγαρία, Ρουμανία, Κιργισία), την επέκταση της δράσης σε κάθε γωνιά του πλανήτη.

1.3. Οι παραπάνω εξελίξεις γίνεται προσπάθεια να θεσμοθετηθούν και να διευρυνθούν τώρα και μέσα από τη λεγόμενη "νέα στρατηγική αντίληψή του", που αποφασίστηκε στη Λισαβόνα. Στη βάση αυτή, το ΝΑΤΟ προβλέπεται:

• Να αναλάβει ακόμα πιο επιθετικό ρόλο "υπεράσπισης" των χωρών - μελών έναντι οποιασδήποτε απειλής - επίθεσης. Αφήνοντας, δηλαδή, ακόμη πιο ανοιχτό το ενδεχόμενο επέμβασής του στην πολιτική ζωή μιας χώρας - μέλους, εφόσον απειληθεί η αστική εξουσία σ' αυτήν, αναλαμβάνοντας πολύμορφο ρόλο και την ευθύνη της καταστολής του εργατικού - λαϊκού κινήματος.
• Να ενισχύσει τις εκστρατευτικές δυνατότητες για στρατιωτικές επιχειρήσεις πέραν της ζώνης της συμμαχίας, όπως στο Αφγανιστάν. Δράση που τη βλέπει συντονισμένη με τον ΟΗΕ (με τον οποίο έχει υπογράψει συμφωνία συνεργασίας) με τις ανάλογες δυνάμεις που συγκροτεί η ΕΕ, καθώς και με το λεγόμενο "Συνεταιρισμό για την Ειρήνη", στον οποίο προσπαθεί να εντάξει όλες τις χώρες που επιδιώκουν τη σύνδεση με το ΝΑΤΟ.
• Να αναπτύξει συνεργασία με άλλους εταίρους εκτός ΝΑΤΟ, για να αντιμετωπίζονται οι νέες απειλές (κυβερνοεπιθέσεις, πειρατεία, διάδοση των βαλλιστικών και πυρηνικών όπλων, "ενεργειακή ασφάλεια").
• Να πρωτοστατήσει στη χορήγηση "βοήθειας" για το σχηματισμό αστυνομίας και στρατού στις χώρες που ήδη έχουν μπει στο στόχαστρο (Ιράκ, Αφγανιστάν, Κόσσοβο), ώστε "η Βορειοατλαντική Συμμαχία να συμβάλει στη διεθνή ασφάλεια".

Εχουμε να κάνουμε με την ωμή ιμπεριαλιστική παρέμβαση στα εσωτερικά ζητήματα της κάθε χώρας, που μπορεί ν' αξιοποιηθεί για τη σταθεροποίηση καθεστώτων που κινδυνεύουν από τη μαζική λαϊκή πολιτική πάλη.
1.4. Στο "νέο ΝΑΤΟ" θα γίνει προσπάθεια να γεφυρωθεί η αναπόφευκτη όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων στο εσωτερικό της "συμμαχίας", που έχει να κάνει με τα διαφορετικά σχέδια των αστικών τάξεων των χωρών - μελών του ΝΑΤΟ, όπως εκφράζονται π.χ. από το γαλλο - γερμανικό άξονα, αλλά κι άλλες συμμαχίες, όπως η πρόσφατη στρατιωτική συνεργασία Γαλλίας - Βρετανίας, και η δημιουργία των στρατιωτικών σωμάτων της ΕΕ.
Ταυτόχρονα, θα επιδιωχθεί να γεφυρωθούν και οι αντιπαραθέσεις με τη Ρωσία, που είναι μια ανερχόμενη ιμπεριαλιστική δύναμη, η οποία διατηρεί σοβαρό οπλοστάσιο, τεχνογνωσία, πηγές ενέργειας, υποδομές, που, σε μεγάλο βαθμό, "κληρονόμησε" από την εποχή της ΕΣΣΔ. Η διαδικασία αυτή είναι αντιφατική.
Σ' αυτήν την κατεύθυνση γίνεται προσπάθεια για ενσωμάτωση της Ρωσίας (που συμμετέχει στο ΝΑΤΟικό "Συνεταιρισμό για την Ειρήνη" και λειτουργεί σε μόνιμη βάση το "Συμβούλιο Ρωσίας - ΝΑΤΟ") σε ορισμένες πλευρές της δράσης του ΝΑΤΟ, όπως η λεγόμενη "αντιπυραυλική ασπίδα" και η κατοχή του Αφγανιστάν.
1.5. Η αστική τάξη της χώρας (και βεβαίως τα κόμματά της, το ΠΑΣΟΚ, όπως και η ΝΔ), έχει τεράστιες ευθύνες για την εμπλοκή της χώρας μας στα ιμπεριαλιστικά σχέδια του ΝΑΤΟ, σε διάφορες γωνιές της Γης, καθώς και στη λεγόμενη "αντιπυραυλική ασπίδα", που οι ιμπεριαλιστές ετοιμάζονται να εγκαταστήσουν στην Ευρώπη, μεταξύ άλλων και στη χώρα μας.
Οι ευθύνες αυτές γίνονται ακόμη μεγαλύτερες, αν πάρουμε υπόψη το ρόλο του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο, με ανυπολόγιστες συνέπειες για τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας.
Οι κομμουνιστές καλούνται να αποκαλύψουν στους λαούς πως το "νέο" ΝΑΤΟ δε γίνεται καλύτερο, ούτε "προωθεί την ασφάλεια" στα πέρατα της Γης, όπως ισχυρίζεται η αστική προπαγάνδα.
Εξακολουθεί να έχει τον επικίνδυνο και βρώμικο ρόλο του ως σφαγέας των λαών και πολεμική "μηχανή" των αστών σε βάρος των λαϊκών κινημάτων, της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων.
Σ' αυτές τις συνθήκες, το αίτημα της απεμπλοκής από τα ιμπεριαλιστικά σχέδια και της αποδέσμευσης της χώρας μας, και κάθε χώρας από το ΝΑΤΟ, πρέπει να αποκτήσει νέα δυναμική σε σύνδεση με την πάλη για την εξουσία...
Το ΚΚΕ είναι αντίθετο σε κάθε εμπλοκή της χώρας μας στα νέα ιμπεριαλιστικά ΝΑΤΟικά σχέδια και καλεί την κυβέρνηση να κλείσει τη βάση της Σούδας, που αντικειμενικά αποτελεί "ορμητήριο" αυτών των ιμπεριαλιστικών τυχοδιωκτικών σχεδίων και "εστία" κινδύνου για τους λαούς της περιοχής».
Πηγές:
1.«Οι βάσεις στην Ελλάδα - Κείμενα του Ριζοσπάστη», έκδοση του «Ριζοσπάστη» 1987.
2. Σπ. Λιναρδάτου: «Από τον εμφύλιο στη χούντα», εκδόσεις «Παπαζήση», τόμος β΄.
3. Γ. Ασούρα: «Η Ελλάδα κάτω από την Κυριαρχία των ΕΠΑ και του ΝΑΤΟ», εκδόσεις «ΝΕΑ ΒΙΒΛΙΑ», 1975.
4. David Horovitz: «Από τη Γιάλτα στο Βιετνάμ», εκδόσεις «Κάλβος» σελ. 85, Ρεϊμόν Καρτιέ: «Μεταπολεμική Παγκόσμιος Ιστορία»/2.
5. Henry Kissinger: «Διπλωματία», Εκδόσεις «Νέα Σύνορα - Α. Α. Λιβάνης».