Δεν υπάρχει χώρος ανεξάρτητος, ουδέτερος και αυτόνομος έξω από την «οικονομία της αγοράς»

Δεν υπάρχει χώρος ανεξάρτητος, ουδέτερος και αυτόνομος έξω από την «οικονομία της αγοράς»

Η ομιλία της Αλέκας Παπαρήγα στη χτεσινή συζήτηση του νομοσχεδίου

Eurokinissi

Η Αλέκα Παπαρήγα στο βήμα της Βουλής

Παίρνοντας το λόγο στη συζήτηση του νομοσχεδίου, η Αλέκα Παπαρήγα σημείωσε:
«Το κατηγορηματικό "ΟΧΙ" το δικό μας σε αυτό το νομοσχέδιο, δεν οφείλεται στο γεγονός ότι εμείς κρίνουμε το νομοσχέδιο από τη σκοπιά του σοσιαλισμού - κομμουνισμού, ούτε βεβαίως είχαμε καμία απαίτηση από την κυβέρνηση σε τέτοια ζητήματα, ούτε άλλωστε πιστεύουμε και σε οάσεις σοσιαλιστικές και σε σοσιαλιστικές νησίδες στο πλαίσιο του καπιταλισμού. Αυτά οι ιδεολογικοί πατέρες του ΣΥΡΙΖΑ τα έλεγαν πριν από πολλά χρόνια. Τώρα δεν τα υποστηρίζουν ούτε στα λόγια.
Η αντίθεσή μας είναι για τον εξής λόγο: Εχοντας πάει το κριτήριο, το όριο της φτώχειας στον πάτο - κυριολεκτικά στον πάτο - φέρνετε ένα νομοσχέδιο για να αντιμετωπίσετε τα οξυμένα προβλήματα της φτώχειας, της ανεργίας, της "ανθρωπιστικής κρίσης", όπως λέτε. Ούτε στοιχειωδώς δεν απαντά σε αυτές τις ανάγκες, ούτε με αμυντικό τρόπο.
Και δεν μπορείτε να κατηγορήσετε εμάς ότι δεν έχουμε προτείνει επανειλημμένα μέσα στη Βουλή συγκεκριμένα αιτήματα για την αντιμετώπιση στοιχειωδών αναγκών των φτωχών και με βάση το δικό σας κριτήριο, αλλά και με βάση το πραγματικό κριτήριο της φτώχειας, τα οποία βεβαίως τα έχετε καταψηφίσει. Κάθε άλλο παρά αδιαφορούμε για τη φτωχοποίηση ή όπως εσείς το ονομάζετε "ανθρωπιστική κρίση", για τους δικούς σας σκοπούς.
Καταψηφίζουμε αυτό το νομοσχέδιο, γιατί συνιστά μια εξαιρετικά επικίνδυνη παγίδα, πολιτική και ιδεολογική και οικονομική, σε βάρος των ανθρώπων, που κυριολεκτικά αισθάνονται πνιγμένοι και πιάνονται από τα μαλλιά τους. Αυτό το νομοσχέδιο που φέρνετε είναι απολύτως ενταγμένο στη μνημονιακή πολιτική της κυβέρνησης, στις μνημονιακές επιλογές της ΕΕ, για να χρησιμοποιήσω τους όρους που εσείς χρησιμοποιείτε. Είναι όμως και απολύτως ενταγμένο σε πολιτικές της ΕΕ, του ΟΟΣΑ και άλλων διεθνών καπιταλιστικών διακρατικών οργανισμών πριν από την κρίση. Δεν αφορά μία επιλογή αναγκαστική και υποχρεωτική στο πλαίσιο της κρίσης.

Χάθηκε κάθε μέτρο

Εμφανίζετε μάλιστα τον τομέα της κοινωνικής οικονομίας ως τομέα που είναι κάτι διαφορετικό από την οικονομία της αγοράς, από την καπιταλιστική αγορά, από τις καπιταλιστικές επιχειρήσεις.
Πρέπει να σας πω πως ό,τι σάπιο, ό,τι πιο ακραίο υπάρχει στην καπιταλιστική οικονομία θα αναπαραχθεί με ακόμα πιο ανεξέλεγκτο τρόπο στον τομέα της κοινωνικής οικονομίας. Τα πάντα: κερδοφορία, ρουσφετολογία, διαφθορά, δημιουργία σύγχρονων δικτύων εξαγοράς συνειδήσεων, όπου ο τομέας της κοινωνικής οικονομίας έχει πολύ μεγάλη δυναμική. Και το λέμε αυτό όχι ως μία πρόβλεψη, αλλά ως μία γενίκευση της πείρας, γιατί αυτός ο τομέας έχει "χτιστεί" σε κάποιες χώρες για ένα διάστημα. Και δεν είναι τυχαίο ότι υπερψηφίζεται από όλα τα κόμματα της Βουλής, που υπερψήφισαν και το τρίτο μνημόνιο. Δεν είναι καθόλου, μα καθόλου τυχαίο. Είναι μέσα σε αυτήν τη λογική.
Επειδή σας είπα προηγουμένως ότι δεν κρίνουμε αυτό το νομοσχέδιο από τη σκοπιά του σοσιαλισμού - κομμουνισμού, εννοείται ότι αυτό δεν σημαίνει ότι θα σας χαρίσουμε μερικές τοποθετήσεις που έγιναν εδώ στη Βουλή. Δεν ξέρω αν στον ΣΥΡΙΖΑ υπάρχουν τίποτα "σκονάκια" που κυκλοφορούν και αναπαράγονται αυτές οι τοποθετήσεις, ή είναι επιλογές των ίδιων των βουλευτών. Ομως "αιδώς, Αργείοι"!
Τι με την Παρισινή Κομμούνα συσχετίστηκε η κοινωνική οικονομία, τι με τη μάχη κατά της πείνας και της σοδειάς στην Κατοχή από το ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ! Τι σχέση έχουν αυτά με το νομοσχέδιο που φέρνετε, που είναι ενταγμένο απολύτως μέσα στην πολιτική της Κομισιόν και της Κοινωνικής και Οικονομικής Επιτροπής της Κομισιόν; Τι σχέση έχει η Παρισινή Κομμούνα, που ήταν βεβαίως μια πρόωρη και ανώριμη επανάσταση ένοπλη στις συνθήκες του γαλλοπρωσικού πολέμου;
Τι σχέση έχει με το ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ, με τον ένοπλο εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα, όταν η καπιταλιστική οικονομία είχε σμπαραλιαστεί, όταν το αστικό κράτος δεν μπορούσε να λειτουργήσει, η κατοχική κυβέρνηση δεν τα κατάφερνε και που στο κάτω κάτω ο ένοπλος λαός κυνηγούσε τους μαυραγορίτες και καταλάμβανε αποθήκες και μοίραζε τα τρόφιμα; Εχουν αυτά καμία σχέση με αυτό που κάνετε; Εν πάση περιπτώσει, και λίγος σεβασμός, έστω "μουσειακός", ας το πούμε έτσι, στην Ιστορία!
Είναι πρόκληση. Εμείς προκαλούμαστε όταν ακούμε αυτά τα πράγματα. Κι εμείς ποτέ δεν έχουμε επικαλεστεί την Ιστορία, στην οποία πρωταγωνίστησε το ΚΚΕ, για να αντικρούσουμε ένα τρέχον νομοσχέδιο. Χάθηκε λίγος σεβασμός, λίγο μέτρο;

Υπάρχει ιστορική πείρα

Με συγχωρείτε, αλλά θα ευτελισθεί και ο εθελοντισμός στο πλαίσιο της κοινωνικής οικονομίας. Ο εθελοντισμός θα είναι και ολίγον πληρωμένος, οι εργασιακές σχέσεις θα είναι ακόμα πιο άθλιες και μάλιστα αυτές θα αποτελέσουν και πιλότο για τις ιδιωτικές επιχειρήσεις, κυρίως. Οι επιχειρήσεις όχι μόνο έχουν διεισδύσει σε αυτόν τον τομέα της λεγόμενης "ανθρωπιστικής κρίσης", αλλά θα διεισδύσουν ακόμα περισσότερο και θα σφετεριστούν ό,τι έχει δημιουργήσει - ας πούμε - η τοπική, η ατομική πρωτοβουλία. Αυτά έχουν γίνει σε άλλες χώρες και λίγο παρακάτω θα το υπογραμμίσω.
Το κυριότερο είναι ότι πάτε να χρησιμοποιήσετε τη φτωχολογιά, τους εθελοντές, τους αμειβόμενους με μισθούς πείνας. Πάτε να τους χρησιμοποιήσετε ακριβώς σαν μια ασπίδα πρόληψης, ούτως ώστε ο συνδικαλισμός να μην υπάρχει μέσα σ' αυτόν το χώρο. Αυτό εξυπακούεται, αφού είναι επιχειρηματίες, αφού είναι αυτοαπασχολούμενοι, αφού αυτοδιαχειρίζονται μάλιστα τις επιχειρήσεις. Και η τοπικότητα δεν είναι καθόλου τυχαία επιλογή. Κι από αυτήν την άποψη, η πείρα είναι πολύ πλούσια.
Και θα παρακαλούσα τους βουλευτές, ιδιαίτερα του ΣΥΡΙΖΑ, να μελετήσουν - γιατί ξέρω ότι έλκονται από τέτοια πράγματα - την πείρα της Λατινικής Αμερικής από το 2001 έως και 2008, 2009, 2010, γιατί νομίζω τα τελευταία χρόνια αυτά έχουν σβήσει.
Ο ΟΟΣΑ από το 1998 επεξεργάστηκε συγκροτημένα αυτήν την πολιτική της κοινωνικής οικονομίας. Τέτοιες μορφές - που περιλαμβάνει και το νομοσχέδιο - φούντωσαν στο Εκουαδόρ, στη Βολιβία, στη Βραζιλία και την Αργεντινή. Και πότε φούντωσαν; Οταν είχαν γίνει εξεγέρσεις των ιθαγενών πληθυσμών και αυτών που δεν είχαν κλήρο, αυτών που ήταν πάμφτωχοι στην περιφέρεια των μεγάλων αστικών κέντρων. Τους έδωσαν γη, τους άφησαν να κάνουν παραγωγικές μικρές επιχειρήσεις αυτοδιαχειριζόμενες, μπήκαν οι εκκλησιαστικές κοινότητες, έκαναν σχολεία, έκαναν νοσοκομεία, έκαναν ιατρεία.
Πού βρίσκονται αυτά; Στη συνέχεια βεβαίως, αυτά τα σφετερίστηκαν οι μεγάλες επιχειρήσεις, γιατί και εκεί βγαίνει κέρδος. Μπορεί άμεσα να βγαίνει κέρδος ιδεολογικοπολιτικό, γιατί εκμαυλίζουν τους ανθρώπους και τους κρατάνε, ας πούμε, σε μια κατάσταση επανάπαυσης ότι κάτι θα καταφέρουν. Πού βρίσκονται όλες αυτές οι επιχειρήσεις;

Κανονικά μονοπώλια

Το 2011 το Ευρωκοινοβούλιο - το λαϊκό όργανο, ας πούμε, της ΕΕ - παίρνει απόφαση και λέει το εξής: Οτι η κοινωνική οικονομία θα γλιτώσει ένα μέρος των κρατικών παροχών. Είναι απόφαση του Ευρωκοινοβουλίου. Και μη μου πείτε ότι το σημερινό Ευρωκοινοβούλιο είναι πιο προοδευτικό από το προηγούμενο.
Ο ΟΟΣΑ το λέει καθαρά ότι η κοινωνική οικονομία υπηρετεί το εξής: Το κράτος να ρυθμίζει την κοινωνική πολιτική και όχι να κάνει κοινωνικές παροχές. Το προτελευταίο Νταβός που έγινε ασχολήθηκε με την κοινωνική οικονομία, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Αυτοί είναι κατ' εξοχήν τομείς όπου η κερδοφορία είναι και οικονομική.
Θα γίνει - ας κάνω μια παρομοίωση τηρουμένων των αναλογιών - περίπου το εξής: Θα μπουν μέσα οι επιχειρήσεις ως χορηγοί. Θα πάρουν και κίνητρα στην πορεία. Θα είναι κάπως σαν τη "SKODA ΞΑΝΘΗ", που όταν δεν τους συμφέρει, θα φεύγουν και θα γίνεται σκέτη ΞΑΝΘΗ. Κάπως έτσι θα γίνει.
Και στην ΕΕ, ποιες είναι στον κατάλογο των κοινωνικών εταιρειών; Μια επιχείρηση ΜΟΝΤΡΑΓΚΟΝ - αν τη λέω καλά - στη Χώρα των Βάσκων με 85.000 εργαζόμενους και κύκλο εργασιών 15 δισεκατομμύρια ευρώ το 2009. Ξεκίνησε ως συνομοσπονδία εργατικών συνεταιρισμών, η οποία προήλθε από μια βιοτεχνία της κοινωνικής οικονομίας ειδών θέρμανσης.
Ενας άλλος αγροτικός συνεταιρισμός στην Ιρλανδία έχει 10.000 μέλη, κύκλο εργασιών 693 εκατομμύρια ευρώ και κερδοφορία 19 εκατομμύρια ευρώ. Ενας οικοδομικός συνεταιρισμός στη Μεγάλη Βρετανία έχει 200 δισεκατομμύρια λίρες κεφάλαιο, 19.000 υπαλλήλους και 495 εκατομμύρια λίρες εισόδημα.
Σουηδικός καταναλωτικός συνεταιρισμός - αυτά είναι στοιχεία της ΕΕ - έχει 3,1 εκατομμύρια μέλη, το 2008 έφθασε να ελέγχει το 55% του συνεταιριστικού λιανικού εμπορίου στη Σουηδία, το οποίο με τη σειρά του αντιστοιχεί στο 21,4% του συνολικού λιανικού εμπορίου τροφίμων. Καταναλωτικός συνεταιρισμός "τάδε" στη Μεγάλη Βρετανία έχει 4,5 εκ. μέλη, 123.000 υπαλλήλους, 4.300 καταστήματα, 9,5 δισεκατομμύρια λίρες κύκλο εργασιών και 111 εκατομμύρια λίρες κέρδη.
Αυτές είναι αυτοδιαχειριζόμενες τοπικές μονάδες, ΚΟΙΝΣΕΠ, όπως τις λένε; Αυτά είναι μονοπώλια! Και αυτά δεν ξεπήδησαν από αυτές τις μικρές μονάδες. Αυτά απορρόφησαν, σφετερίστηκαν ή μπήκαν σε χώρους, αφού διέλυσαν αυτές τις ομάδες. Αν είχαν γίνει με αυτόν τον τρόπο, θα είχαμε σωθεί. Δηλαδή, αν από τα κάτω ο λαός παίρνει στα χέρια του την οικονομία και την ελέγχει και ο άνεργος, ο φτωχός, γίνεται επιχειρηματίας.

Σε κοινή γραμμή όλα τα αστικά κόμματα

Αυτά πάτε να περάσετε: Το ένα είναι η μείωση των κοινωνικών παροχών και το άλλο το να δημιουργηθεί ένας καινούργιος χώρος κυριολεκτικά άντλησης συνειδήσεων, πρόληψης ριζοσπαστικοποίησης, ένας χώρος όπου η κομματική ρουσφετολογία, το πλιάτσικο και η διαφθορά θα οργιάζουν. Απλώς θα είναι κάτω. Στο κάτω - κάτω, αυτό δείχνει και η ιστορία των συνεταιρισμών. Αμυντικοί ήταν στην αρχή. Πώς εξελίχθηκαν; Δεν υπάρχει χώρος ανεξάρτητος, ουδέτερος και αυτόνομος έξω από την οικονομία της αγοράς.
Τελειώνω, λέγοντας ότι το ψηφίζουν όλα τα κόμματα στη Βουλή με τις παρατηρήσεις τους, ενώ μαχαιρώνεστε για τις τηλεοπτικές άδειες και για το ποιος επιχειρηματίας θα μπει ή θα βγει. Εδώ πάει ωραία και καλά: Βελτιώσεις, τροπολογίες και κάτι καλύτερο, ακριβώς γιατί ξέρετε ότι αυτό μπορεί να γίνει ένα μέσο για να πάψει ο λαός να διεκδικεί δωρεάν Παιδεία, Υγεία, σταθερή δουλειά, κανονικούς ανθρώπινους μισθούς κ.τ.λ.
Μπορεί προσωρινά να κοροϊδέψετε έναν κόσμο. Ξέρετε, όμως, ότι αν κάποτε ένα κυβερνητικό κόμμα κορόιδευε για καμιά εικοσαετία, τώρα δεν είναι τόσο εύκολο. Εχει συντομευτεί ο χρόνος που η κοροϊδία μπορεί να ανθεί μια χαρά».