Δυναμώνει ο ενδοϊμπεριαλιστικός ανταγωνισμός

Copyright 2017 The Associated

Από τη συνάντηση στην Ταορμίνα της Σικελίας

Η Σύνοδος Κορυφής του «G7», των 7 πιο αναπτυγμένων καπιταλιστικών χωρών (ΗΠΑ, Καναδάς, Γερμανία, Βρετανία, Ιταλία, Γαλλία, Ιαπωνία και με τη συμμετοχή της ΕΕ ως συνόλου) που έγινε στις 26 - 27 Μάη στην Ταορμίνα της Σικελίας, με ιταλική προεδρία, χαρακτηρίστηκε από τις δυσκολότερες των τελευταίων χρόνων (έως το 2014, πριν από τη σύγκρουση στην Ουκρανία, συμμετείχε και η Ρωσία στο «G8», αλλά από τότε αποκλείστηκε).
Εγινε σε μια περίοδο που κλιμακώνονται οι αντιθέσεις ανάμεσα στις ισχυρότερες καπιταλιστικές δυνάμεις, εν μέσω συνεχιζόμενων δυσκολιών στην ανάκαμψη, η οποία εξακολουθεί να είναι ασθενική και κάτω από τις προσδοκίες. Ιδιαίτερα, η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ του Ντόναλντ Τραμπ οξύνει την αντιπαράθεση ειδικά με τη Γερμανία, προβάλλοντας τις υπαρκτές ανισορροπίες στο διμερές εμπόριο. Επιδιώκει να κατοχυρώσει τα συμφέροντα των αμερικανικών μονοπωλίων στον παγκόσμιο ανταγωνισμό και προωθεί επαναδιαπραγμάτευση προηγούμενων διακρατικών και πολυμερών συμφωνιών, ζήτημα που προκαλεί «αναταράξεις» στις σχέσεις με άλλα κράτη, που αντανακλώνται και στη λυκοσυμμαχία του ΝΑΤΟ, όπως έδειξε και η πρόσφατη Σύνοδος του ΝΑΤΟ, που έγινε δύο μέρες πριν από τη Σύνοδο των «7».

Η υποκρισία των καπιταλιστών για το κλίμα και η αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού

Κάνοντας ένα ακόμη βήμα στην όξυνση της ενδοϊμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης, ο Αμερικανός Πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε το βράδυ της Πέμπτης την άμεση αποχώρηση των ΗΠΑ από τη διεθνή Συμφωνία του Παρισιού για τις Κλιματικές Αλλαγές. Διαβεβαίωσε επίσης ότι ο ίδιος θα προσπαθήσει να ξεκινήσει διαπραγμάτευση για μια νέα συμφωνία που θα εξασφαλίζει τα συμφέροντα των αμερικανικών επιχειρήσεων και των εργαζομένων, που θα «χάνονταν από την άδικη για τις ΗΠΑ συμφωνία, που ευνοεί τους ανταγωνιστές της». Στην πραγματικότητα, το όλο θέμα σχετίζεται με την εξασφάλιση των μονοπωλιακών ομίλων, ενώ και η ίδια η Συμφωνία του Παρισιού από τον Δεκέμβρη του 2015 ήταν ένας συμβιβασμός ανάμεσα σε ιμπεριαλιστικά κέντρα και ισχυρές καπιταλιστικές χώρες, που ούτε θέλουν, ούτε μπορούν να αντιμετωπίσουν τα οξυμένα περιβαλλοντικά προβλήματα που δημιουργεί ο ίδιος ο καπιταλιστικός τρόπος ανάπτυξης, που όλοι μαζί στηρίζουν σε βάρος των λαών. Το περιβάλλον γίνεται ουσιαστικά μέσο αύξησης της κερδοφορίας των επιχειρηματικών ομίλων. Προβλέπονται στη Συμφωνία διάφορα «συστήματα εμπορίου ρύπων», ενώ και οι «πράσινες τεχνολογίες» αποτελούν νέα επενδυτικά πεδία των μονοπωλίων για γρήγορη κερδοφορία. Στον τομέα αυτό δραστηριοποιείται ιδιαίτερα η ΕΕ, αλλά και η Κίνα, που εκφράζουν έντονη δυσαρέσκεια για τη στάση της αμερικανικής κυβέρνησης.
Στην Σύνοδο ΕΕ - Κίνας, την Παρασκευή, αναμενόταν να διατυπωθεί «κοινή δέσμευση» για το κλίμα στο πλαίσιο των συμφερόντων επιχειρηματικών ομίλων.
Οι λαοί, πάντως, δεν πρέπει να παραπλανηθούν από τις κορόνες περί «κακού» Τραμπ, που αγνοεί την προστασία του περιβάλλοντος και «καλών» άλλων. Υπεύθυνο για την υποβάθμιση του περιβάλλοντος είναι το εκμεταλλευτικό σύστημα στο σύνολό του και η αντιμετώπιση του προβλήματος απαιτεί ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου. Μόνο η κοινωνικοποίηση του πλούτου και των μέσων παραγωγής, μια οικονομία και κοινωνία που δεν θα στηρίζονται στο καπιταλιστικό κέρδος, αλλά στην ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών, μπορεί να εξασφαλίσουν προγραμματισμένη, συμβατή και ισόρροπη επίδραση του εργαζόμενου ανθρώπου στη φύση, στο περιβάλλον.

Ασφάλεια και Brexit προκαλούν ανησυχία

Χαρακτηριστική, επίσης, είναι η αντιπαράθεση που εκδηλώθηκε ανάμεσα στην Γερμανίδα καγκελάριο και τον Αμερικανό Πρόεδρο στην «G7». Η Α. Μέρκελ εμφανίστηκε να δηλώνει: «Η διατλαντική σχέση είναι κεφαλαιώδους σημασίας. Δεδομένης της σημερινής κατάστασης, υπάρχουν επιπλέον λόγοι για τους οποίους στην Ευρώπη οφείλουμε να πάρουμε την τύχη μας στα χέρια μας». «Η Ευρώπη πρέπει να είναι ένας παράγοντας της διεθνούς σκηνής, αυτό το θεωρώ πολύ σημαντικό». «Είναι αναγκαίο για τους Ευρωπαίους να έχουν μία κοινή εξωτερική πολιτική για να προωθήσουν, για παράδειγμα, την επίλυση της λιβυκής σύρραξης». Αμεση ήταν και η απάντηση, μέσω του διαδικτύου, του Τραμπ: «Εχουμε ένα ογκώδες εμπορικό έλλειμμα με τη Γερμανία κι επιπλέον πληρώνουν πολύ λιγότερα για το ΝΑΤΟ και τις Ενοπλες Δυνάμεις απ' ό,τι θα έπρεπε. Αυτό θα αλλάξει». Νωρίτερα, είχε αποκαλέσει την Γερμανία «κακή» που «πουλάει πολλά αυτοκίνητα στις ΗΠΑ και αυτό πρέπει να σταματήσει».
Πάντως, την ίδια ώρα που οξύνεται η αντιπαράθεση λόγω της ισχυρής διασύνδεσης μονοπωλιακών ομίλων, οι δύο αστοί πολιτικοί στη διμερή συνάντηση που είχαν και στη Σικελία, συμφώνησαν στη σύσταση μιας κοινής ομάδας εργασίας που θα εξετάσει τις διμερείς εμπορικές σχέσεις. Επιπλέον και ενόψει της Συνόδου του «G20» που θα γίνει τον Ιούλη στο Αμβούργο, η Γερμανία επιδιώκει να αποσπάσει μια κοινή δέσμευση για το ελεύθερο εμπόριο, σε αντιδιαστολή με την προσπάθεια της αμερικανικής κυβέρνησης να προβάλει μέτρα εθνοκρατικού προστατευτισμού.
Στις συνολικότερες αναταράξεις επιδρά και η ήδη τεταμένη κατάσταση στη λυκοσυμμαχία της ΕΕ, που αντιμετωπίζει το ζήτημα της διαδικασίας εξόδου της Βρετανίας (Brexit). Τα ζητήματα της ασφάλειας και της αυξημένης παρουσίας του Ευρωστρατού στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις προς υπεράσπιση των μονοπωλιακών ομίλων - ένα ζήτημα που απασχολεί τις αστικές τάξεις της ΕΕ από παλιότερα - επανέρχεται στο προσκήνιο λόγω της στάσης των ΗΠΑ και Βρετανίας.
Η Γερμανία προβάλλει τη λεγόμενη Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Αμυνας, την ανάπτυξη μάχιμων μονάδων του Ευρωστρατού και, παρά τις αντιθέσεις με άλλες αστικές τάξεις για πλευρές της δημοσιονομικής πολιτικής π.χ. Γαλλία, Ιταλία, συναντά τη στήριξή τους στον τομέα της ασφάλειας. Επιπρόσθετος παράγοντας ανησυχίας είναι η ένταση στις σχέσεις ΕΕ και πιο ειδικά της Γερμανίας με την Τουρκία, μια χώρα - μέλος του ΝΑΤΟ με ισχυρή στρατιωτική παρουσία. Μετά την απόπειρα πραξικοπήματος πέρσι, την παροχή ασύλου από τη Γερμανία σε στρατιωτικούς που η κυβέρνηση της Τουρκίας κατηγορεί για συμμετοχή, την απαγόρευση επίσκεψης Γερμανών βουλευτών στα γερμανικά στρατεύματα που σταθμεύουν στη βάση του Ιντσιρλίκ, τις φυλακίσεις δημοσιογράφων, οι σχέσεις έχουν ψυχρανθεί, ενώ την ίδια στιγμή υπάρχουν ισχυρές επιχειρηματικές διασυνδέσεις και γίνεται προσπάθεια να υπάρξει συμβιβασμός. Το ίδιο συμβαίνει και με τις ΗΠΑ και τη δυσαρέσκεια της Τουρκίας για τον εξοπλισμό των Κούρδων της Συρίας ή τη μη έκδοση του ιμάμη επιχειρηματία Φετουλάχ Γκιουλέν, που τον θεωρεί «εγκέφαλο» του πραξικοπήματος.
Σε όλο αυτό το πλέγμα των ανταγωνισμών και αντιθέσεων, των επιδιώξεων συμβιβασμών δεν έχουν καμία βάση οι «ενέσεις αισιοδοξίας» που πλασάρει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ περί «ρεαλιστικής στροφής της Γερμανίας», περί «ευρωπαϊκών λύσεων». Οι διεργασίες στα διάφορα φόρα όπου συναγελάζονται οι εκπρόσωποι των μονοπωλίων, στο «G7», στο ΝΑΤΟ, στη λυκοσυμμαχία της ΕΕ, προμηνύουν μόνο νέους κινδύνους για το λαό μας και τους άλλους λαούς.

Οι ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι μέρος της αντιλαϊκής επίθεσης του κεφαλαίου

Οπως γίνεται συνήθως στις συναντήσεις των εκπρόσωπων του κεφαλαίου, όπως αυτή του «G7», οι αντιθέσεις επιχειρείται να κρυφτούν. Γι' αυτό και το κοινό ανακοινωθέν των «7» είναι ένα μνημείο ...ευχών και υποκρισίας.
Μιλάει για «κοινή προσπάθεια» να οικοδομηθούν «τα θεμέλια της ανανεωμένης εμπιστοσύνης, τόσο προς τις κυβερνήσεις όσο και προς τις χώρες στη βάση των κοινών αξιών της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ειρήνης, της ασφάλειας, του κράτους δικαίου και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων». Αυτοί που δολοφονούν λαούς, καταστρέφουν χώρες, τσακίζουν τα εργατικά λαϊκά δικαιώματα εμφανίζονται να είναι ...ευαίσθητοι για τα θύματά τους.
Εχουν το θράσος να μιλάνε για τις συνέπειες των «συγκρούσεων στον κόσμο» - δεν τις λένε καν πολέμους - λες και είναι κάτι σαν φυσικό φαινόμενο και όχι το αποτέλεσμα του ανταγωνισμού για αγορές, ενεργειακούς πόρους, δρόμους μεταφοράς τους, ζωτικό χώρο για τα μονοπώλιά τους. Αυτοί που δημιούργησαν με τους συμμάχους τους τις πετρελαιομοναρχίες του Κόλπου, τις ισλαμιστικές δολοφονικές οργανώσεις τύπου «Αλ Κάιντα», «Ισλαμικού Κράτους», για να διαλύσουν τη Συρία, που τις αξιοποίησαν και αξιοποιούν και σήμερα για την προώθηση των σχεδίων τους και των μονοπωλίων τους στη Μέση Ανατολή, στη Βόρεια Αφρική (Λιβύη) βάζουν τη μάσκα του «ειρηνοποιού». Σηκώνουν τους όνους απέναντι στους ανταγωνιστές τους, όπως η Ρωσία ή το Ιράν, ενώ χρησιμοποιούν και τα προσχήματα περί «χρήσης χημικών όπλων». Στο φόντο της πρόσφατης πολύνεκρης επίθεσης στο Μάντσεστερ, συμφώνησαν στην ενίσχυση της συνεργασίας για την «αντιμετώπιση των κινδύνων της τρομοκρατίας», για την ενίσχυση των ελέγχων στο διαδίκτυο.
Για την κατάσταση στην Κορεατική Χερσόνησο, δηλώνεται ότι «η Βόρεια Κορέα αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα στη διεθνή ατζέντα και δημιουργεί όλο και σοβαρότερη απειλή στη διεθνή ειρήνη και σταθερότητα». Γίνεται λόγος για τις πυραυλικές δοκιμές, την ίδια ώρα που θεωρείται δεδομένη η δράση των ΗΠΑ, Νότιας Κορέας και των συμμάχων τους που εξοπλίζονται με προηγμένα συστήματα και κάνουν συνεχείς ασκήσεις, στον ευρύτερο ανταγωνισμό στην περιοχή Ασίας - Ειρηνικού, με την Κίνα και τη Ρωσία.
Δεν λείπει ακόμα η αναφορά στην Ουκρανία με στήριξη στο αντιδραστικό καθεστώς του Κιέβου και στην «ανάγκη πλήρους εφαρμογής των συμφωνιών του Μινσκ» και επαναλαμβάνεται ότι «οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας θα συνεχίσουν να ισχύουν και μπορεί και να ισχυροποιηθούν ανάλογα με το αν η Ρωσία εφαρμόσει τις συμφωνίες». Επίσης, γίνεται αναφορά «στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας» και τις διεκδικήσεις στη Νότια και Ανατολική Κινεζική Θάλασσα και τη μη αποδοχή «μονομερών ενεργειών».

Η καπιταλιστική Ρωσία προβάλλει τις διεκδικήσεις της

Από το Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ της Αγ. Πετρούπολης (SPIEF), που γίνεται 1 - 3 Ιούνη και αποτελεί κάτι σαν το «ρωσικό Νταβός», ο Πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, προειδοποίησε τους «δυτικούς εταίρους» ότι «οι προσπάθειες περιορισμού της Ρωσίας δεν θα πετύχουν». Μιλώντας σε συνάντηση με στελέχη διεθνών πρακτορείων ειδήσεων είπε ότι οι οικονομικοί περιορισμοί κατά της Ρωσίας είχαν «μηδενικό αποτέλεσμα, είναι αντιπαραγωγικοί και επιβλαβείς». Ο Πούτιν απέκρουσε επίσης τις κατηγορίες για κρατική εμπλοκή της Ρωσίας στις εκλογικές διαδικασίες των ΗΠΑ ή της Γαλλίας, χωρίς να αποκλείσει εντελώς τη δυνατότητα δράσης ατομικών «πατριωτών» χάκερς και δήλωσε ότι θα περιμένει την «τρέχουσα πολιτική καταιγίδα στις ΗΠΑ, για να δημιουργήσει εποικοδομητικές σχέσεις με τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ», τον οποίο χαρακτήρισε «έναν ευθύ και ειλικρινή άνθρωπο».
Ταυτόχρονα, ο απεσταλμένος της Ρωσίας στο ΝΑΤΟ προειδοποίησε την Πέμπτη ότι η χώρα του ανησυχεί και θα πάρει μέτρα για την ανάπτυξη ΝΑΤΟικών δυνάμεων κοντά στα σύνορά της, στην Πολωνία, στη Βαλτική, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «το ΝΑΤΟ οικοδομεί μια νέα κατάσταση στρατιωτικής ασφάλειας, που δεν μπορούμε να αγνοήσουμε και πρέπει να ασχοληθούμε με τη χρήση των δικών μας στρατιωτικών μέσων». Επίσης, ο Πρόεδρος Πούτιν δήλωσε ότι η ανάπτυξη δυνάμεων στην Ασία και τον Ειρηνικό είναι η απάντηση στην αντίστοιχη των ΗΠΑ και των συμμάχων τους με την αντιπυραυλική ασπίδα.
Το ίδιο το φόρουμ, που γίνεται ήδη πάνω από 20 χρόνια, καταγράφει τις κολεγιές που επιχειρεί να στήσει η ρωσική αστική τάξη στον ανταγωνισμό με τα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα. Ξεχωρίζουν οι συναντήσεις σε επίπεδο BRICS (η διακρατική ένωση Βραζιλίας, Ρωσίας, Ινδίας, Κίνας, Νότιας Αφρικής), της Οργάνωσης Συνεργασίας της Σαγκάης (χώρες της πρώην ΕΣΣΔ και Κίνα, Ινδία). Επίσης, υπάρχουν συναντήσεις επιχειρηματιών της Ρωσίας και χωρών της Λατινικής Αμερικής, της Καραϊβικής, της Αφρικής όπου αποτελούν άλλα πεδία που θέλουν να διευρύνουν τη δράση τους ρωσικά μονοπώλια.