Νέο χτύπημα στην κυριακάτικη αργία

Τη «βούλα» του Συμβουλίου της Επικρατείας έχει από προχτές η επίθεση που εξαπολύουν οι επιχειρηματικοί όμιλοι στην κυριακάτικη αργία, με απόφαση που κρίνει «συνταγματικό» το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές της θερινής περιόδου. Θυμίζουμε ότι η απόφαση αυτή αναιρεί προηγούμενη του ΣτΕ, που το 2017 έκρινε αντισυνταγματική παλιότερη ρύθμιση (2014) για τη λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές.
Καταρρέουν και μ' αυτόν τον τρόπο οι αυταπάτες που καλλιεργούσε η συνδικαλιστική πλειοψηφία της Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Υπαλλήλων, ότι οι προσφυγές στα δικαστήρια θα δώσουν τη «λύση», από κοινού μάλιστα με την ΕΣΕΕ και τη ΓΣΕΒΕΕ, με τις οποίες συγκροτούσε «μέτωπα» και «συμμαχίες», μακριά από τα προβλήματα και τις ανάγκες των εργαζομένων και των αυτοαπασχολούμενων ΕΒΕ.
Είναι οι ίδιες συνδικαλιστικές δυνάμεις που δεν δίστασαν να προκηρύξουν απεργία για όλες τις Κυριακές από το Μάη μέχρι τον Οκτώβρη, χωρίς να πάρουν κανένα ουσιαστικό μέτρο για την επιτυχία της, χωρίς να κάνουν ούτε μια κινητοποίηση το ίδιο διάστημα, παρά μόνο «επετειακά σόου» τις μέρες της υποτιθέμενης απεργίας.
Σε κάθε περίπτωση, οι εξελίξεις επιβεβαιώνουν ότι η αργία της Κυριακής βρίσκεται σταθερά στο στόχαστρο του κεφαλαίου, με νόμους των προηγούμενων και της σημερινής κυβέρνησης, για την ενίσχυση των επιχειρηματικών ομίλων στο χώρο του λιανεμπορίου, που κλιμακώνουν την επίθεση στους εργαζόμενους, ενώ ταυτόχρονα σφίγγει η θηλιά στο λαιμό αυτοαπασχολούμενων και μικρών ΕΒΕ.
Σ' αυτά τα σχέδια, μόνο η οργανωμένη πάλη των εργαζομένων και η συμμαχία τους με τους αυτοαπασχολούμενους, ενάντια στον κοινό αντίπαλο, τα μονοπώλια και την πολιτική που στηρίζει τα συμφέροντά τους, μπορεί να αποτελέσει ανάχωμα, να δημιουργήσει προϋποθέσεις αντεπίθεσης, διεκδικώντας νομοθετική κατοχύρωση της κυριακάτικης αργίας, κατάργηση όλων των νόμων που «απελευθερώνουν» το ωράριο, υπογραφή κλαδικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας με αυξήσεις.

* * *

Το «ξήλωμα» της κυριακάτικης αργίας και τα άλλα μέτρα για την «απελευθέρωση» του ωραρίου είναι μέρος της συνολικότερης επίθεσης του κεφαλαίου στον σταθερό ημερήσιο χρόνο εργασίας, στο 8ωρο - 5ήμερο - 40ωρο, που βαθαίνει την εκμετάλλευση των εργαζομένων και σμπαραλιάζει ακόμα περισσότερο την προσωπική, οικογενειακή και κοινωνική τους δραστηριότητα.
Θυμίζουμε ότι μετά την καθιέρωση της λειτουργίας των καταστημάτων οκτώ Κυριακές το χρόνο, ακολούθησε ο μνημονιακός νόμος της σημερινής κυβέρνησης (4472/2017) που «απελευθέρωσε» τη λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων τις Κυριακές από Μάη μέχρι Οκτώβρη, σε μια σειρά από περιοχές που χαρακτηρίστηκαν «τουριστικές».
Με το πρόσχημα της λειτουργίας της αγοράς στις «τουριστικές» περιοχές, με την επίκληση των εορταστικών ωραρίων και των εκπτώσεων, με αντεργατικούς νόμους και δικαστικές αποφάσεις, με την εργοδοσία στον κλάδο να αποθρασύνεται, οι εμποροϋπάλληλοι δουλεύουν κάτω από συνθήκες που διαρκώς επιδεινώνονται.
Απ' αυτήν τη σκοπιά, η επίθεση στην κυριακάτικη αργία δεν είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου σε έναν κλάδο όπου κυριαρχούν η «ευελιξία», το ωρομίσθιο και η «διευθέτηση» του εργάσιμου χρόνου ανάλογα με τις ανάγκες της επιχείρησης.

* * *

Από την άλλη, κανένας αυτοαπασχολούμενος ΕΒΕ δεν πρέπει να τρέφει την παραμικρή προσδοκία ότι ένα τέτοιο μέτρο μπορεί να τον βοηθήσει να βελτιώσει το εισόδημά του ή να του δώσει «ανάσες» στον ανταγωνισμό με τους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους. Το ακριβώς αντίθετο συμβαίνει.
Το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές ευνοεί αποδεδειγμένα τις μεγάλες επιχειρήσεις του λιανεμπορίου, που συγκεντρώνουν ακόμα μεγαλύτερο μέρος του τζίρου, την ίδια ώρα που οι αυτοαπασχολούμενοι συσσωρεύουν μόνο νέα κόστη και ζημιές. Αυτά προστίθενται στα χρέη που έχουν ήδη προς τα ασφαλιστικά ταμεία, τις τράπεζες και την εφορία, κάνοντας ακόμα πιο δύσκολη την επιβίωσή τους. Με τον τρόπο αυτό, επιταχύνεται ο εκτοπισμός τους από την αγορά, με τα χρέη να τους ακολουθούν μέχρι τέλους.
Η περίοδος του εορταστικού ωραρίου των Χριστουγέννων, στο πλαίσιο του οποίου τα καταστήματα άνοιξαν τρεις Κυριακές μέσα στο Δεκέμβρη, είναι χαρακτηριστική: Οι εμποροϋπάλληλοι σε σούπερ μάρκετ, μεγάλες αλυσίδες, πολυκαταστήματα και εμπορικά κέντρα έζησαν έναν ακόμα «χριστουγεννιάτικο εφιάλτη», με 10ωρες και 12ωρες βάρδιες, δουλειά επτά μέρες τη βδομάδα, «κομμένα» ρεπό και εξαντλητικούς ρυθμούς.
Οι αυτοαπασχολούμενοι, από την πλευρά τους, μπορεί να ξεροστάλιασαν στα καταστήματα, αλλά δεν είδαν ανάλογα αποτελέσματα στον τζίρο τους. Σύμφωνα με στοιχεία του ΙΝΕΜΥ - ΕΣΕΕ για την κίνηση της αγοράς κατά την περίοδο των γιορτών, αύξηση στις πωλήσεις κατέγραψε μόλις το 18% των επιχειρήσεων. Το ποσοστό αυτό ανεβαίνει στο 24% για όσες επιχειρήσεις απασχολούν μισθωτή εργασία και σε 28,6% για τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις, ενώ οι πολύ μεγάλες επιχειρήσεις που βρίσκονται στις εμπορικές πιάτσες «συγκέντρωσαν το μεγαλύτερο μερίδιο του τζίρου».

* * *

Η απόφαση του ΣτΕ για τον συγκεκριμένο νόμο, που έχει ήδη εφαρμοστεί τα δύο προηγούμενα χρόνια, δίνει ώθηση στα σχέδια των μεγαλεμπόρων για επέκταση του μέτρου σε περισσότερες Κυριακές ή και περιοχές.
Οι κορόνες και οι υποσχέσεις της κυβέρνησης περί «προστασίας της εργασίας» και «επιστροφής στην κανονικότητα» μετά το τέλος των μνημονίων, αποδεικνύονται ωμή κοροϊδία. Και ως τέτοια, πρέπει να απαντηθεί από εμποροϋπαλλήλους και αυτοαπασχολούμενους ΕΒΕ.