25 Μαΐ 2019

Μια προσιτή, απτή και αισθητική όψη των Μαθηματικών





Οι τρεις εξωτερικοί δακτύλιοι του γλυπτού αυτού δεν έρχονται σε επαφή μεταξύ τους, αλλά είναι αδιάρρηκτα συνδεδεμένοι. Αν αφαιρούνταν ένας από αυτούς, τότε οι άλλοι δύο θα ήταν αυτομάτως ασύνδετοι μεταξύ τους. Αυτό το αρχαίο μοτίβο πήρε το όνομα Βορρόμειοι δακτύλιοι, από το όνομα βενετσιάνικης οικογένειας, που τους χρησιμοποιούσε στον θυρεό της. Είναι μέλη μιας ομάδας μορφών στη μαθηματική θεωρία των κόμβων. Η επιφάνεια που ορίζουν οι δακτύλιοι ονομάζεται επιφάνεια Σέιφερτ
Οι τρεις εξωτερικοί δακτύλιοι του γλυπτού αυτού δεν έρχονται σε επαφή μεταξύ τους, αλλά είναι αδιάρρηκτα συνδεδεμένοι. Αν αφαιρούνταν ένας από αυτούς, τότε οι άλλοι δύο θα ήταν αυτομάτως ασύνδετοι μεταξύ τους. Αυτό το αρχαίο μοτίβο πήρε το όνομα Βορρόμειοι δακτύλιοι, από το όνομα βενετσιάνικης οικογένειας, που τους χρησιμοποιούσε στον θυρεό της. Είναι μέλη μιας ομάδας μορφών στη μαθηματική θεωρία των κόμβων. Η επιφάνεια που ορίζουν οι δακτύλιοι ονομάζεται επιφάνεια Σέιφερτ
Τα Μαθηματικά αντιμετωπίζονται συχνά με έναν ψυχρό σεβασμό. Η επιστήμη αυτή βασίζεται σε λογικούς κανόνες και αρχές αδιατάρακτες, στωικές. Για παράδειγμα, δεν θα βρεθεί ποτέ πρώτος αριθμός, που θα είναι ο τελευταίος που υπάρχει (επειδή είναι άπειροι), ούτε και τελευταίο δεκαδικό ψηφίο της σταθεράς π (που επίσης έχει άπειρα ψηφία). Κάτω από αυτήν τη βεβαιότητα υπάρχει όμως και εξαιρετική ελκυστικότητα. Η λύση μιας εξίσωσης μπορεί να έχει ένα κομψό, αισθητικό αποτέλεσμα. Για παράδειγμα, οι μαθηματικοί που μελετούν τη θεωρία ομάδων αναλύουν τους κανόνες που ελέγχουν τις περιστροφές και τους αντικατοπτρισμούς. Οπτικά αυτοί οι μετασχηματισμοί εμφανίζονται ως πολύ όμορφες συμμετρίες, όπως τα ακτινικά μοτίβα των νιφάδων του χιονιού.
Μερικοί μαθηματικοί και καλλιτέχνες θεωρούν λαθεμένη την επιλογή ανάμεσα στα Μαθηματικά και την τέχνη. Κάνουν ερωτήσεις χρησιμοποιώντας τη γλώσσα των αριθμών και της θεωρίας ομάδων και βρίσκουν τις απαντήσεις σε κατασκευάσματα από μέταλλο, πλαστικό και ξύλο ή στην οθόνη ενός υπολογιστή. Πολλοί απ' αυτούς ανταλλάσσουν ιδέες κάθε ένα ή δύο χρόνια σε διεθνείς διασκέψεις που γίνονται για τα Μαθηματικά και τις τέχνες. Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια φαίνεται να αυξάνεται το ενδιαφέρον για τη μαθηματική τέχνη, όπως δείχνει ο αριθμός των εκθέσεων έργων, αλλά και οι σχετικές δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά. Οι ρίζες αυτού του ρεύματος βρίσκονται στο τέλος του προηγούμενου αιώνα, αλλά οι καλλιτέχνες σήμερα αξιοποιούν ένα ευρύτερο φάσμα μαθηματικών μουσών και χρησιμοποιούν πιο σύγχρονα εργαλεία. Δείγμα των έργων τους δημοσιεύουμε σήμερα.

Εμπνευση για το γλυπτό αυτό έδωσε το νότιο σέλας (Aurora Australis). Η ελισσόμενη ταινία του μοιάζει με τους σχηματισμούς του σέλατος, αλλά αν προσέξει κανείς θα δει ότι δεν έχει αρχή και τέλος (τα άκρα της συνδέονται). Κι αν διατρέξει κανείς την επιφάνειά της με το δάχτυλό του, θα την ακουμπήσει όλη «πάνω» και «κάτω» και θα βρεθεί πάλι στο ίδιο σημείο χωρίς να το έχει σηκώσει καθόλου απ' αυτήν. Πρόκειται για μια ταινία Μόμπιους, την απλούστερη επιφάνεια χωρίς δυνατότητα προσανατολισμού
Εμπνευση για το γλυπτό αυτό έδωσε το νότιο σέλας (Aurora Australis). Η ελισσόμενη ταινία του μοιάζει με τους σχηματισμούς του σέλατος, αλλά αν προσέξει κανείς θα δει ότι δεν έχει αρχή και τέλος (τα άκρα της συνδέονται). Κι αν διατρέξει κανείς την επιφάνειά της με το δάχτυλό του, θα την ακουμπήσει όλη «πάνω» και «κάτω» και θα βρεθεί πάλι στο ίδιο σημείο χωρίς να το έχει σηκώσει καθόλου απ' αυτήν. Πρόκειται για μια ταινία Μόμπιους, την απλούστερη επιφάνεια χωρίς δυνατότητα προσανατολισμού

Η εικόνα αυτή είναι ένα αυτοόμοιο μοτίβο, που δημιουργείται από τρεις διαφορετικές μορφές δέντρων, που «μεγαλώνουν» πάνω σε ένα φράκταλ (μορφόκλασμα). Το ένα δέντρο έχει κανονική όψη, το άλλο είναι σαν ζωγραφισμένο και το τρίτο είναι ένα φράκταλ με μορφή δέντρου. Το μοτίβο παραμένει το ίδιο σε οποιαδήποτε κλίμακα μεγέθυνσης ή σμίκρυνσής του. Μοτίβα σαν αυτό εμφανίζονται στη φύση (π.χ. στα μπρόκολα και τις οροσειρές) και οι επιστήμονες τα έχουν χρησιμοποιήσει για να μελετήσουν διάφορα φαινόμενα
Η εικόνα αυτή είναι ένα αυτοόμοιο μοτίβο, που δημιουργείται από τρεις διαφορετικές μορφές δέντρων, που «μεγαλώνουν» πάνω σε ένα φράκταλ (μορφόκλασμα). Το ένα δέντρο έχει κανονική όψη, το άλλο είναι σαν ζωγραφισμένο και το τρίτο είναι ένα φράκταλ με μορφή δέντρου. Το μοτίβο παραμένει το ίδιο σε οποιαδήποτε κλίμακα μεγέθυνσης ή σμίκρυνσής του. Μοτίβα σαν αυτό εμφανίζονται στη φύση (π.χ. στα μπρόκολα και τις οροσειρές) και οι επιστήμονες τα έχουν χρησιμοποιήσει για να μελετήσουν διάφορα φαινόμενα

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

TOP READ