Όπως ήδη αναφέραμε το Σάββατο 11 Γενάρη κυκλοφόρησε το νέο τεύχος του «Οδηγητή»
με πλούσια αρθρογραφία για όλα τα μεγάλα θέματα της επικαιρότητας: Για
το Ασφαλιστικό, τις εξαγγελίες της κυβέρνησης για τις αλλαγές στο
σχολείο και την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, το νομοσχέδιο για τις
διαδηλώσεις, τη στάση του ΣΥΡΙΖΑ από τις πρόσφατες εκλογές ως σήμερα,
τις εξελίξεις στη δίκη της Χρυσής Αυγής κλπ. και επίσης 3σέλιδη συνέντευξη με τον Γιώργο Μαρίνο,
μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, για τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή
που «μυρίζουν» μπαρούτι, την όξυνση της τουρκικής επιθετικότητας, αλλά
και την ολοένα και μεγαλύτερη εμπλοκή του λαού μας στους επικίνδυνους
ανταγωνισμούς με ευθύνη των ελληνικών κυβερνήσεων.
Μαζί -και σε μεγάλο τιράζ 12.000 αντίτυπα, ένα πολύ ενδιαφέρον ένθετο με υλικά από τις συζητήσεις που πραγματοποιήθηκαν στο 45ο Φεστιβάλ ΚΝΕ – «Οδηγητή» με θέματα
Αποσπάσματα από τις παρεμβάσεις και τη συζήτηση έχουν δει κατά καιρούς το φως της δημοσιότητας, ειδικά η ομιλία του Μάκη Παπαδόπουλου, μέλους του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, την Παρασκευή 20/9 |>Ο δρόμος του σοσιαλισμού, της κοινωνικής απελευθέρωσης, μπορεί να αξιοποιήσει τη νέα τεχνολογία για την ικανοποίηση των αναγκών μας<|
Το Ατέχνως -παίρνοντας υπόψη τη σοβαρότητα και την επικαιρότητά τους θα τα παρουσιάσει πιο αναλυτικά.
Η ουσιαστική προστασία του περιβάλλοντος και του πληθυσμού, οι ανταγωνισμοί και οι συμφωνίες γύρω από την «πράσινη ανάπτυξη», η διέξοδος για αξιοποίηση της τεχνολογικής προόδου και στους τομείς της Ενέργειας προς όφελος του λαού, ήταν ζητήματα που αναδείχτηκαν στη συζήτηση στο Φοιτητικό Στέκι. Θέμα της «Τα “Τσέρνομπιλ” του καπιταλισμού, πίσω από το μύθο της “πράσινης ανάπτυξης”», ιδιαίτερα επίκαιρο με αφορμή τη γεμάτη ανακρίβειες και αντικομμουνισμό τηλεοπτική σειρά για το Τσέρνομπιλ, αλλά και την ανησυχία για το περιβάλλον, προσέλκυσε πολλούς επισκέπτες του Φεστιβάλ. Ομιλητές στη συζήτηση ήταν η Εύη Γεωργιάδου και ο Αντώνης Ραλλάτος, μέλη της Ομάδας Περιβάλλοντος του Τμήματος Οικονομίας της ΚΕ του ΚΚΕ
Παίρνοντας το λόγο η Εύη Γεωργιάδου, μέλος της Ομάδας Περιβάλλοντος του Τμήματος Οικονομίας της ΚΕ του ΚΚΕ, αναφέρθηκε σε χαρακτηριστικά βιομηχανικά ατυχήματα μεγάλης έκτασης που έχουν συμβεί σε καπιταλιστικές χώρες.
▪️ Στις εκρήξεις στην πλατφόρμα πετρελαίου «Piper Alpha» στη Βόρεια Θάλασσα (Βρετανία) το 1988 με 167 νεκρούς, στις εγκαταστάσεις υγραερίου στην Πόλη του Μεξικού το 1984 με 650 νεκρούς και περισσότερους από 6.400 τραυματίες, σε εργοστάσιο λιπασμάτων στην Τουλούζη της Γαλλίας το 2001, με 30 νεκρούς και 2.240 τραυματίες, υλικές ζημιές και επιπτώσεις στο περιβάλλον.
▪️ Επίσης, σε ατυχήματα με πολύ σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον που οδήγησαν σε μεγάλη οικολογική καταστροφή, όπως στη Βασιλεία της Ελβετίας το 1986 μετά από πυρκαγιά σε χημική εγκατάσταση, όπου στην προσπάθεια κατάσβεσής της τόνοι χημικών έπεσαν στον ποταμό Ρήνο, στον Κόλπο του Μεξικού το 2010 μετά από έκρηξη σε πλατφόρμα εξόρυξης πετρελαίου θυγατρικής εταιρείας της BP, με 11 νεκρούς, 17 τραυματίες, τεράστια οικολογική καταστροφή, ανυπολόγιστες ζημιές στην αλιεία, στον τουρισμό και άλλους κλάδους.
Όπως σημείωσε, διεθνείς μελέτες διερευνούν τις μακροπρόθεσμες επιδράσεις πετρελαιοκηλίδων στην υγεία των κατοίκων περιοχών που επλήγησαν εστιάζοντας και στην πιθανότητα καρκινογένεσης. Έχουν καταγραφεί, για παράδειγμα, υψηλές συγκεντρώσεις γενοτοξικών ουσιών στον αέρα ακόμη και 4 χρόνια μετά το ατύχημα στον Κόλπο του Μεξικού.
▪️ Στις ΗΠΑ έχουν καταγραφεί πολλά ακόμη μεγάλα ατυχήματα, όπως, μεταξύ άλλων, το ατύχημα στο Τέξας το 2005 στις εγκαταστάσεις της BP με 15 νεκρούς και 170 τραυματίες.
▪️ Ιδιαίτερη αναφορά έγινε σε μεγάλα ατυχήματα που, εκτός από τις άμεσες, έχουν και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων. Ένα από τα πιο γνωστά ήταν αυτό στην πόλη Σεβέζο της Ιταλίας το 1976, από το οποίο πήρε την ονομασία της και η σχετική ευρωπαϊκή Οδηγία για τα ατυχήματα μεγάλης έκτασης με επικίνδυνες ουσίες. Το ατύχημα συνέβη μετά από διαρροή μεγάλης ποσότητας της καρκινογόνου, πολύ τοξικής ουσίας που ανήκει στην κατηγορία των διοξινών, η οποία είναι πολύ δύσκολο να καθαριστεί και περνάει μέσω της τροφικής αλυσίδας στον οργανισμό. Στις συνέπειες του ατυχήματος περιλαμβάνονται οι εκτρώσεις για το φόβο τερατογενέσεων, δερματικές παθήσεις, εγκαύματα, καρδιακά και αναπνευστικά προβλήματα, επιπτώσεις στο αναπαραγωγικό σύστημα, προβλήματα μνήμης κ.ά.
Η ομιλήτρια αναφέρθηκε σε μελέτες μετά από χρόνια οι οποίες έχουν αναδείξει ότι πολλά περιστατικά καρκίνου οφείλονται στο ατύχημα, με σοβαρότερο αυτής της κατηγορίας στην πόλη Μποπάλ της Ινδίας το 1984 από διαρροή πολύ τοξικής ουσίας σε εργοστάσιο παραγωγής παρασιτοκτόνων. Επίσημες κυβερνητικές πηγές της χώρας αναφέρουν 3.800 θανάτους και 11.000 ανθρώπους που αντιμετωπίζουν μέχρι σήμερα προβλήματα υγείας. Ωστόσο, άλλες πηγές αναφέρουν ακόμη και 20.000 νεκρούς και 120.000 με προβλήματα υγείας (καρκίνος, τερατογενέσεις, αναπνευστικά προβλήματα, αναπηρίες, προβλήματα όρασης, προβλήματα στο αναπαραγωγικό σύστημα).
«Αποκρύπτεται, για παράδειγμα, η αποτελεσματικότητα της οργάνωσης της αρχικής εκκένωσης την επόμενη μέρα του ατυχήματος, που αφορούσε τους 50.000 κατοίκους της πόλης, η οποία πραγματοποιήθηκε μέσα σε 3,5 ώρες. Ας συγκρίνουμε με το τι δεν έγινε για την εκκένωση του πληθυσμού στο Μάτι… Το τιτάνιο έργο της γρήγορης εκκένωσης του πληθυσμού στο Τσέρνομπιλ, με εξασφάλιση στέγασης, περίθαλψης και εργασίας, καθώς και των εργασιών καθαρισμού και αποκατάστασης στον τόπο του ατυχήματος, δείχνει την ανωτερότητα του σοσιαλισμού, παρότι ήταν σε περίοδο υποχώρησης. Η συγκεκριμένη περίοδος συνδέεται άμεσα με τις αστοχίες και τις πιθανές αιτίες του ατυχήματος», σημείωσε.
Σε αυτό το πλαίσιο αναφέρθηκε σε δύο χαρακτηριστικά πυρηνικά ατυχήματα και συγκεκριμένα στο ατύχημα στη Φουκουσίμα το 2011 στην Ιαπωνία και στο Θρι Μάιλ Ίλαντ στην Πενσιλβάνια των ΗΠΑ το 1979. Το ατύχημα στην Ιαπωνία έχει θεωρηθεί πολύ σοβαρό (στην ανώτερη κλίμακα κατάταξης σοβαρότητας) με μεγάλη διαρροή ραδιενέργειας. Ήδη έχουν καταγραφεί περιστατικά καρκίνων και θάνατοι (λευχαιμία, καρκίνος του πνεύμονα σε εργαζόμενους αποκατάστασης), καρκίνος του θυρεοειδούς σε παιδιά, ενώ αναμένεται να αυξηθούν τα περιστατικά καρκίνων μέσα στην εικοσαετία. Για το ατύχημα στις ΗΠΑ το 1979 είναι χαρακτηριστικό ότι πολύ λίγα έχουν ειπωθεί και προβάλλεται ότι δεν είχε σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία του πληθυσμού. Ωστόσο, μελέτες που έχουν δημοσιευτεί αναφέρονται σε αυξημένα περιστατικά καρκίνων στην περιοχή (λευχαιμία, πνεύμονες κ.ά.), ενώ μελέτη του 2017 δείχνει αυξημένο καρκίνο θυρεοειδούς που σχετίζεται με το ατύχημα, όπως αναφέρθηκε.
ΤΑ «ΤΣΕΡΝΟΜΠΙΛ» ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ,
Συντρόφισσες και σύντροφοι φίλες και φίλοι
Σας καλωσορίζουμε στο 45ο Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του Οδηγητή.
Το θέμα της συζήτησης μας είναι «Τα “Τσέρνομπιλ” του καπιταλισμού πίσω από το μύθο της “πράσινης ανάπτυξης”».
Είναι ένα θέμα που έχει έρθει στην επικαιρότητα με τις πρόσφατες καταστροφικές πυρκαγιές στον Αμαζόνιο, με την προβολή της αμερικάνικης τηλεοπτικής σειράς σχετικά με την έκρηξη στον πυρηνικό σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουκρανία, την κινητοποίηση στις 20 του Σεπτέμβρη για το περιβάλλον, την λεγόμενη “πράσινη οικονομία” κ.λπ.
Το τελευταίο διάστημα έχει αναζωπυρωθεί η αντικομμουνιστική-αντισοβιετική προπαγάνδα αξιοποιώντας την τηλεοπτική σειρά του ΗΒΟ για το Τσέρνομπιλ.
Η σειρά περιέχει πλήθος ανακριβειών και διαστρεβλώσεων. Την ίδια στιγμή, τα αστικά επιτελεία δεν προβάλλουν τεχνολογικά ατυχήματα μεγάλης έκτασης που έχουν συμβεί σε καπιταλιστικές χώρες, προσπαθούν να αποκρύψουν τις πραγματικές συνέπειες τους, στην υγεία και ασφάλεια από τον επαγγελματικό κίνδυνο, τη βιομηχανική ρύπανση και άλλους επικίνδυνους παράγοντες, όπως η έκθεση του πληθυσμού σε διάφορες πηγές ακτινοβολίας.
Προσπαθούν να αποκρύψουν την πραγματική αιτία για όλα αυτά, που δεν είναι άλλη από το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα.
Σε μια περιοχή όπου λειτουργούν εγκαταστάσεις που διαχειρίζονται επικίνδυνες ουσίες (εύφλεκτες, εκρηκτικές και τοξικές) ή πυρηνικές εγκαταστάσεις, εάν δεν λαμβάνονται τα αναγκαία μέτρα πρόληψης υπάρχει ο κίνδυνος ενός βιομηχανικού ατυχήματος μεγάλης έκτασης (ΒΑΜΕ).
Αναφερόμαστε για παράδειγμα, σε εκρήξεις και πυρκαγιές, διαρροή τοξικών ουσιών στην ατμόσφαιρα, διαρροή ραδιενέργειας.
Οι επιπτώσεις τέτοιου είδους ατυχημάτων σχετίζονται με μεγάλο αριθμό νεκρών και τραυματιών, άμεσων και μακροπρόθεσμων, πρόκληση σοβαρών προβλημάτων υγείας στον πληθυσμό και ρύπανση του περιβάλλοντος.
Τα ΒΑΜΕ που έχουν συμβεί σε καπιταλιστικές χώρες δεν προβάλλονται, σε αντίθεση με το Τσέρνομπιλ, και κυρίως δεν προβάλλεται η βασική αιτία που οδηγεί σε παραβιάσεις των κανόνων ασφάλειας,
τεχνικές αδυναμίες, απουσία συστημάτων ασφάλειας, ελλιπή συντήρηση,
τοποθέτηση εγκαταστάσεων σε μικρή απόσταση από κατοικημένες περιοχές,
σημαντικές αδυναμίες στην προετοιμασία για αποτελεσματική αντιμέτωπη του
ατυχήματος και στην ενημέρωση και προστασία του πληθυσμού.
Στους πίνακες που ακολουθούν αναφέρονται ενδεικτικά βασικές πληροφορίες για μεγάλα τεχνολογικά ατυχήματα που έχουν συμβεί σε καπιταλιστικές χώρες.
Ειδικότερα για την περίπτωση του ατυχήματος στο Τσέρνομπιλ, αρχικά πρέπει να επισημάνουμε ότι η τηλεοπτική σειρά του ΗΒΟ περιέχει πλήθος ανακριβειών και διαστρεβλώσεων και αποτελεί μέρος της προπαγανδιστικής αντισοβιετικής αντικομμουνιστικής εκστρατείας.
▪️ Πλευρές αυτής της λαθεμένης εικόνας είναι, για παράδειγμα, η προβολή με αρνητικό τρόπο του τεράστιου ηρωικού έργου του καθαρισμού του τόπου του ατυχήματος (περισσότεροι από 500.000 συμμετείχαν στις εργασίες καθαρισμού), της γρήγορης απομάκρυνσης του τοπικού πληθυσμού μιας μεγάλης περιοχής, καθώς και η διόγκωση του πραγματικού μεγέθους των επιπτώσεων του ατυχήματος.
▪️ Η τηλεοπτική σειρά παραδείγματος χάριν, αναφέρεται σε 93.000 νεκρούς ως συνέπεια του ατυχήματος, αριθμός που δεν έχει καμιά σχέση με την πραγματικότητα.
Με βάση τις επίσημες εκθέσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ)
και άλλων διεθνών οργανισμών, μετά το ατύχημα 28 εργαζόμενοι που
συμμετείχαν στις εργασίες καθαρισμού πέθαναν εντός λίγων ημερών.
Στη σχετική έκθεση του ΠΟΥ του 2016 αναφέρεται ότι έχουν καταγραφεί 11.000 περιστατικά καρκίνου του θυρεοειδούς στον πληθυσμό των γύρω χωρών, με βασική αιτία το ατύχημα.
Σε αντίστοιχη έκθεση αναφέρεται ότι το 2006 υπολογίζονταν 6.000 περιπτώσεις καρκίνου του θυρεοειδούς και το ποσοστό αυτών που είχαν επιβιώσει έφτανε στο 99,75%. Επίσης, έχουν καταγραφεί άλλες επιπτώσεις όπως αυξημένη πιθανότητα καταρράκτη σε εργαζόμενους καθαρισμού, ψυχολογικές επιπτώσεις κ.ά.
▪️ Αυτό που αποκρύπτεται, ή που προβάλλεται με αρνητικό τρόπο από την αστική προπαγάνδα, είναι η αποτελεσματικότητα της οργάνωσης της αρχικής εκκένωσης την επόμενη μέρα του ατυχήματος που αφορούσε τους 50.000 κατοίκους της πόλης Πρίπιατ και πραγματοποιήθηκε μέσα σε 3,5 ώρες με χρήση 1.200 λεωφορείων και 200 φορτηγών.
Ας συγκρίνουμε, για παράδειγμα, με το τι δεν έγινε για την εκκένωση του πληθυσμού στο Μάτι ή την καθυστέρηση και τη σύγχυση που δημιουργήθηκε στον πληθυσμό σχετικά με την εκκένωση στις περιπτώσεις άλλων ατυχημάτων (π.χ. πυρηνικά ατυχήματα σε ΗΠΑ και Ιαπωνία, Μποπάλ, Σεβέζο κά.). Η συγκάλυψη της επικινδυνότητας από τις αρχές και η ελλιπής ενημέρωση σε άλλα ατυχήματα στις καπιταλιστικές χώρες, παρουσιάζεται ως τάχα «αποφυγή άσκησης πίεσης» προς τον πληθυσμό.
✔️ Η αυτοθυσία και ο ηρωισμός όσων συμμετείχαν στην προσπάθεια αντιμετώπισης των συνεπειών του ατυχήματος στο Τσέρνομπιλ, παρουσιάζεται σαν τάχα αποτέλεσμα εκβιασμών.
✔️ Το τιτάνιο έργο της γρήγορης απομάκρυνσης του πληθυσμού στο Τσέρνομπιλ με εξασφάλιση στέγασης περίθαλψης και εργασίας, καθώς και των εργασιών καθαρισμού και αποκατάστασης στον τόπο του ατυχήματος, δείχνει την ανωτερότητα του σοσιαλισμού, παρότι ήταν ήδη σε περίοδο υποχώρησης.
Η συγκεκριμένη περίοδος, που κυοφορούσε την αντεπαναστατική ανατροπή, συνδέεται άμεσα με τις αστοχίες και τις πιθανές αιτίες του ατυχήματος.
✔️ Ο πλήρης εντοπισμός των βαθύτερων αιτιών του συγκεκριμένου ατυχήματος δεν έχει προσδιοριστεί ακόμα απ’ την ιστορική και επιστημονική έρευνα η οποία πρέπει να συνεχιστεί.
Για παράδειγμα, μόνο γέλιο μπορεί να προκαλέσει σε κάθε καλοπροαίρετο θεατή η αστεία εικόνα που παρουσιάζεται με τους χειριστές να μην ξέρουν τάχα τις οδηγίες και να διαβάζουν το manual την ώρα που εξελισσόταν το ατύχημα για να βρουν τι πρέπει να κάνουν…
Το ατύχημα στην Ιαπωνία έχει θεωρηθεί πολύ σοβαρό (στην ανώτερη κλίμακα κατάταξης σοβαρότητας) με μεγάλη διαρροή ραδιενέργειας.
Ήδη έχουν καταγραφεί περιστατικά καρκίνων και θάνατοι σε εργαζόμενους αποκατάστασης, καρκίνος του θυρεοειδούς σε παιδιά, ενώ αναμένεται να αυξηθούν τα περιστατικά καρκίνων μέσα στην εικοσαετία.
Για το ατύχημα στις ΗΠΑ το 1979 είναι χαρακτηριστικό ότι πολύ λίγα έχουν ειπωθεί και προβάλλεται ότι δεν είχε σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία του πληθυσμού.
Ωστόσο, μελέτες που έχουν δημοσιευτεί αναφέρονται σε αυξημένα περιστατικά καρκίνων στην περιοχή, ενώ πρόσφατη μελέτη (του 2017) δείχνει αυξημένο καρκίνο θυρεοειδούς που σχετίζεται με το ατύχημα.
Για τα πυρηνικά ατυχήματα σε Ιαπωνία και ΗΠΑ έχει καταγραφεί ότι δημιουργήθηκε σύγχυση στον πληθυσμό τις πρώτες μέρες, δεν έγινε άμεσα εκκένωση κ.λπ.
Όλες οι τεχνολογίες και οι μορφές παραγωγής ενέργειας έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.
Το θέμα είναι ποιος κατέχει, ποιος ελέγχει τις ενεργειακές πηγές και τα μέσα παραγωγής και με ποιο κριτήριο αποφασίζει.
Η ασφάλεια στη χρήση μιας τεχνολογίας εξαρτάται από πολλούς παράγοντες που αφορούν τα εγγενή μέτρα πρόληψης, τα μέτρα πρόληψης για αποφυγή δημιουργίας επικίνδυνων καταστάσεων, τη συντήρηση, τα συστήματα ασφαλείας, το σχεδιασμό έκτακτης ανάγκης, την οργάνωση της εργασίας, τις χρήσεις γης, τα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος κά.
Στον καπιταλισμό το τι τεχνικά και οργανωτικά μέτρα θα ληφθούν εξαρτάται από την ανάλυση κόστους-οφέλους με κριτήριο την κερδοφορία του κεφαλαίου. Ο σχεδιασμός γίνεται άναρχα από κάθε καπιταλιστική επιχείρηση. Ουσιαστικός κρατικός έλεγχος δεν υπάρχει.
Οι ίδιοι οι κανονισμοί ασφαλείας είναι πιο χαλαροί.
Στο πλαίσιο του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης όπου ο σχεδιασμός της παραγωγής και η λειτουργία των εγκαταστάσεων πραγματοποιείται με κριτήριο την κερδοφορία του κεφαλαίου, η αξιοποίηση κάθε μορφής ενέργειας δεν μπορεί να εξασφαλίσει την προστασία εργαζομένων, κατοίκων και περιβάλλοντος. Μόνο στον σοσιαλισμό, όπου κριτήριο της ανάπτυξης είναι η ικανοποίηση του συνόλου των κοινωνικών αναγκών μπορεί να υπάρξει λαϊκή ευημερία και να αξιοποιηθεί η τεχνολογική και επιστημονική πρόοδος για την ασφάλεια και την υγεία του πληθυσμού και την προστασία του περιβάλλοντος.
Γι αυτό και το δίλημμα «ναι ή όχι στην πυρηνική ενέργεια» είναι πλασματικό. Η παραγωγή πυρηνικής ενέργειας στην Ελλάδα στις σημερινές κοινωνικό-πολιτικές συνθήκες όπου κυριαρχεί το κίνητρο του καπιταλιστικού κέρδους, δεν μπορεί να αξιοποιήσει ολοκληρωμένα προς όφελος του λαϊκού συμφέροντος τους ακόλουθους παράγοντες:
Εύη Γεωργιάδου τα «Τσερνομπίλ» του καπιταλισμού, πίσω απο το μύθο της «πράσινης ανάπτυξης»
- «Ζωή χωρίς εκμετάλλευση στην εποχή της ψηφιακής οικονομίας» και
- «Τα “Τσέρνομπιλ” του καπιταλισμού, πίσω από τον μύθο της “πράσινης ανάπτυξης”».
Αποσπάσματα από τις παρεμβάσεις και τη συζήτηση έχουν δει κατά καιρούς το φως της δημοσιότητας, ειδικά η ομιλία του Μάκη Παπαδόπουλου, μέλους του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, την Παρασκευή 20/9 |>Ο δρόμος του σοσιαλισμού, της κοινωνικής απελευθέρωσης, μπορεί να αξιοποιήσει τη νέα τεχνολογία για την ικανοποίηση των αναγκών μας<|
Η ουσιαστική προστασία του περιβάλλοντος και του πληθυσμού, οι ανταγωνισμοί και οι συμφωνίες γύρω από την «πράσινη ανάπτυξη», η διέξοδος για αξιοποίηση της τεχνολογικής προόδου και στους τομείς της Ενέργειας προς όφελος του λαού, ήταν ζητήματα που αναδείχτηκαν στη συζήτηση στο Φοιτητικό Στέκι. Θέμα της «Τα “Τσέρνομπιλ” του καπιταλισμού, πίσω από το μύθο της “πράσινης ανάπτυξης”», ιδιαίτερα επίκαιρο με αφορμή τη γεμάτη ανακρίβειες και αντικομμουνισμό τηλεοπτική σειρά για το Τσέρνομπιλ, αλλά και την ανησυχία για το περιβάλλον, προσέλκυσε πολλούς επισκέπτες του Φεστιβάλ. Ομιλητές στη συζήτηση ήταν η Εύη Γεωργιάδου και ο Αντώνης Ραλλάτος, μέλη της Ομάδας Περιβάλλοντος του Τμήματος Οικονομίας της ΚΕ του ΚΚΕ
Παίρνοντας το λόγο η Εύη Γεωργιάδου, μέλος της Ομάδας Περιβάλλοντος του Τμήματος Οικονομίας της ΚΕ του ΚΚΕ, αναφέρθηκε σε χαρακτηριστικά βιομηχανικά ατυχήματα μεγάλης έκτασης που έχουν συμβεί σε καπιταλιστικές χώρες.
▪️ Στις εκρήξεις στην πλατφόρμα πετρελαίου «Piper Alpha» στη Βόρεια Θάλασσα (Βρετανία) το 1988 με 167 νεκρούς, στις εγκαταστάσεις υγραερίου στην Πόλη του Μεξικού το 1984 με 650 νεκρούς και περισσότερους από 6.400 τραυματίες, σε εργοστάσιο λιπασμάτων στην Τουλούζη της Γαλλίας το 2001, με 30 νεκρούς και 2.240 τραυματίες, υλικές ζημιές και επιπτώσεις στο περιβάλλον.
▪️ Επίσης, σε ατυχήματα με πολύ σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον που οδήγησαν σε μεγάλη οικολογική καταστροφή, όπως στη Βασιλεία της Ελβετίας το 1986 μετά από πυρκαγιά σε χημική εγκατάσταση, όπου στην προσπάθεια κατάσβεσής της τόνοι χημικών έπεσαν στον ποταμό Ρήνο, στον Κόλπο του Μεξικού το 2010 μετά από έκρηξη σε πλατφόρμα εξόρυξης πετρελαίου θυγατρικής εταιρείας της BP, με 11 νεκρούς, 17 τραυματίες, τεράστια οικολογική καταστροφή, ανυπολόγιστες ζημιές στην αλιεία, στον τουρισμό και άλλους κλάδους.
Όπως σημείωσε, διεθνείς μελέτες διερευνούν τις μακροπρόθεσμες επιδράσεις πετρελαιοκηλίδων στην υγεία των κατοίκων περιοχών που επλήγησαν εστιάζοντας και στην πιθανότητα καρκινογένεσης. Έχουν καταγραφεί, για παράδειγμα, υψηλές συγκεντρώσεις γενοτοξικών ουσιών στον αέρα ακόμη και 4 χρόνια μετά το ατύχημα στον Κόλπο του Μεξικού.
▪️ Στις ΗΠΑ έχουν καταγραφεί πολλά ακόμη μεγάλα ατυχήματα, όπως, μεταξύ άλλων, το ατύχημα στο Τέξας το 2005 στις εγκαταστάσεις της BP με 15 νεκρούς και 170 τραυματίες.
▪️ Ιδιαίτερη αναφορά έγινε σε μεγάλα ατυχήματα που, εκτός από τις άμεσες, έχουν και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων. Ένα από τα πιο γνωστά ήταν αυτό στην πόλη Σεβέζο της Ιταλίας το 1976, από το οποίο πήρε την ονομασία της και η σχετική ευρωπαϊκή Οδηγία για τα ατυχήματα μεγάλης έκτασης με επικίνδυνες ουσίες. Το ατύχημα συνέβη μετά από διαρροή μεγάλης ποσότητας της καρκινογόνου, πολύ τοξικής ουσίας που ανήκει στην κατηγορία των διοξινών, η οποία είναι πολύ δύσκολο να καθαριστεί και περνάει μέσω της τροφικής αλυσίδας στον οργανισμό. Στις συνέπειες του ατυχήματος περιλαμβάνονται οι εκτρώσεις για το φόβο τερατογενέσεων, δερματικές παθήσεις, εγκαύματα, καρδιακά και αναπνευστικά προβλήματα, επιπτώσεις στο αναπαραγωγικό σύστημα, προβλήματα μνήμης κ.ά.
Η ομιλήτρια αναφέρθηκε σε μελέτες μετά από χρόνια οι οποίες έχουν αναδείξει ότι πολλά περιστατικά καρκίνου οφείλονται στο ατύχημα, με σοβαρότερο αυτής της κατηγορίας στην πόλη Μποπάλ της Ινδίας το 1984 από διαρροή πολύ τοξικής ουσίας σε εργοστάσιο παραγωγής παρασιτοκτόνων. Επίσημες κυβερνητικές πηγές της χώρας αναφέρουν 3.800 θανάτους και 11.000 ανθρώπους που αντιμετωπίζουν μέχρι σήμερα προβλήματα υγείας. Ωστόσο, άλλες πηγές αναφέρουν ακόμη και 20.000 νεκρούς και 120.000 με προβλήματα υγείας (καρκίνος, τερατογενέσεις, αναπνευστικά προβλήματα, αναπηρίες, προβλήματα όρασης, προβλήματα στο αναπαραγωγικό σύστημα).
Διαστρεβλώσεις και στο φόντο αντικομμουνισμός
Με αφορμή και τη συζήτηση που έχει ανοίξει μετά την τηλεοπτική σειρά του ΗΒΟ για το Τσέρνομπιλ, η Ε. Γεωργιάδου επισήμανε ότι «η συγκεκριμένη σειρά περιέχει πλήθος ανακριβειών και διαστρεβλώσεων και αποτελεί μέρος της γενικότερης προπαγανδιστικής αντισοβιετικής αντικομμουνιστικής εκστρατείας». Όπως ανέφερε, «πλευρά αυτής της λαθεμένης εικόνας είναι, για παράδειγμα, η προβολή με αρνητικό τρόπο του τεράστιου, ηρωικού έργου της γρήγορης απομάκρυνσης του τοπικού πληθυσμού μιας μεγάλης περιοχής, καθώς και η διόγκωση του πραγματικού μεγέθους των επιπτώσεων του ατυχήματος».«Αποκρύπτεται, για παράδειγμα, η αποτελεσματικότητα της οργάνωσης της αρχικής εκκένωσης την επόμενη μέρα του ατυχήματος, που αφορούσε τους 50.000 κατοίκους της πόλης, η οποία πραγματοποιήθηκε μέσα σε 3,5 ώρες. Ας συγκρίνουμε με το τι δεν έγινε για την εκκένωση του πληθυσμού στο Μάτι… Το τιτάνιο έργο της γρήγορης εκκένωσης του πληθυσμού στο Τσέρνομπιλ, με εξασφάλιση στέγασης, περίθαλψης και εργασίας, καθώς και των εργασιών καθαρισμού και αποκατάστασης στον τόπο του ατυχήματος, δείχνει την ανωτερότητα του σοσιαλισμού, παρότι ήταν σε περίοδο υποχώρησης. Η συγκεκριμένη περίοδος συνδέεται άμεσα με τις αστοχίες και τις πιθανές αιτίες του ατυχήματος», σημείωσε.
Σε αυτό το πλαίσιο αναφέρθηκε σε δύο χαρακτηριστικά πυρηνικά ατυχήματα και συγκεκριμένα στο ατύχημα στη Φουκουσίμα το 2011 στην Ιαπωνία και στο Θρι Μάιλ Ίλαντ στην Πενσιλβάνια των ΗΠΑ το 1979. Το ατύχημα στην Ιαπωνία έχει θεωρηθεί πολύ σοβαρό (στην ανώτερη κλίμακα κατάταξης σοβαρότητας) με μεγάλη διαρροή ραδιενέργειας. Ήδη έχουν καταγραφεί περιστατικά καρκίνων και θάνατοι (λευχαιμία, καρκίνος του πνεύμονα σε εργαζόμενους αποκατάστασης), καρκίνος του θυρεοειδούς σε παιδιά, ενώ αναμένεται να αυξηθούν τα περιστατικά καρκίνων μέσα στην εικοσαετία. Για το ατύχημα στις ΗΠΑ το 1979 είναι χαρακτηριστικό ότι πολύ λίγα έχουν ειπωθεί και προβάλλεται ότι δεν είχε σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία του πληθυσμού. Ωστόσο, μελέτες που έχουν δημοσιευτεί αναφέρονται σε αυξημένα περιστατικά καρκίνων στην περιοχή (λευχαιμία, πνεύμονες κ.ά.), ενώ μελέτη του 2017 δείχνει αυξημένο καρκίνο θυρεοειδούς που σχετίζεται με το ατύχημα, όπως αναφέρθηκε.
Αξιοποίηση των μορφών Ενέργειας σε όφελος του λαού
Για το σύνολο των ατυχημάτων μεγάλης έκτασης στις καπιταλιστικές χώρες που αναφέρθηκαν, έγινε σύντομη αναφορά σε πλευρές που, σε αντίθεση με το Τσέρνομπιλ, δεν προβάλλονται από τα ΜΜΕ, όπως σε παραβιάσεις των κανόνων ασφάλειας, τεχνικές αδυναμίες, απουσία συστημάτων ασφάλειας, ελλιπή συντήρηση, τοποθεσία εγκαταστάσεων με μικρή απόσταση από κατοικημένες περιοχές, σημαντικές αδυναμίες στην προετοιμασία για αποτελεσματική αντιμέτωπη του ατυχήματος και στην ενημέρωση και προστασία του πληθυσμού. Ειδικότερα για τα πυρηνικά ατυχήματα σε Ιαπωνία και ΗΠΑ έχει καταγραφεί ότι προκλήθηκε σύγχυση στον πληθυσμό τις πρώτες μέρες, δεν έγινε άμεσα εκκένωση κ.λπ.Αναδείχτηκε από τη συζήτηση ότι στο πλαίσιο του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης, όπου ο σχεδιασμός της παραγωγής και η λειτουργία των εγκαταστάσεων γίνονται με κριτήριο την κερδοφορία του κεφαλαίου, η αξιοποίηση κάθε μορφής Ενέργειας δεν μπορεί να εξασφαλίσει την προστασία εργαζομένων, κατοίκων και περιβάλλοντος. Ότι μόνο στο σοσιαλισμό, όπου κριτήριο της ανάπτυξης είναι η ικανοποίηση του συνόλου των κοινωνικών αναγκών, μπορεί να υπάρξει λαϊκή ευημερία και να αξιοποιηθεί η τεχνολογική και επιστημονική πρόοδος για την ασφάλεια και την υγεία του πληθυσμού και την προστασία του περιβάλλοντος.
ΤΑ «ΤΣΕΡΝΟΜΠΙΛ» ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ,
ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ ΜΥΘΟ ΤΗΣ «ΠΡΑΣΙΝΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ»
Συντρόφισσες και σύντροφοι φίλες και φίλοιΣας καλωσορίζουμε στο 45ο Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του Οδηγητή.
Το θέμα της συζήτησης μας είναι «Τα “Τσέρνομπιλ” του καπιταλισμού πίσω από το μύθο της “πράσινης ανάπτυξης”».
Είναι ένα θέμα που έχει έρθει στην επικαιρότητα με τις πρόσφατες καταστροφικές πυρκαγιές στον Αμαζόνιο, με την προβολή της αμερικάνικης τηλεοπτικής σειράς σχετικά με την έκρηξη στον πυρηνικό σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ουκρανία, την κινητοποίηση στις 20 του Σεπτέμβρη για το περιβάλλον, την λεγόμενη “πράσινη οικονομία” κ.λπ.
Ομιλία της Εύης Γεωργιάδου
Ερώτηση: Το
πυρηνικό ατύχημα του Τσέρνομπιλ ήρθε ξανά στην επικαιρότητα με αφορμή
την γνωστή αμερικάνικη σειρά. Συνέβησαν αντίστοιχα ατυχήματα σε
καπιταλιστικές χώρες και γιατί δεν ακούμε τίποτε σχετικό; Τι
συμπεράσματα βγαίνουν από αυτά τα ατυχήματα;
Το τελευταίο διάστημα έχει αναζωπυρωθεί η αντικομμουνιστική-αντισοβιετική προπαγάνδα αξιοποιώντας την τηλεοπτική σειρά του ΗΒΟ για το Τσέρνομπιλ.
Η σειρά περιέχει πλήθος ανακριβειών και διαστρεβλώσεων. Την ίδια στιγμή, τα αστικά επιτελεία δεν προβάλλουν τεχνολογικά ατυχήματα μεγάλης έκτασης που έχουν συμβεί σε καπιταλιστικές χώρες, προσπαθούν να αποκρύψουν τις πραγματικές συνέπειες τους, στην υγεία και ασφάλεια από τον επαγγελματικό κίνδυνο, τη βιομηχανική ρύπανση και άλλους επικίνδυνους παράγοντες, όπως η έκθεση του πληθυσμού σε διάφορες πηγές ακτινοβολίας.
Προσπαθούν να αποκρύψουν την πραγματική αιτία για όλα αυτά, που δεν είναι άλλη από το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα.
Σε μια περιοχή όπου λειτουργούν εγκαταστάσεις που διαχειρίζονται επικίνδυνες ουσίες (εύφλεκτες, εκρηκτικές και τοξικές) ή πυρηνικές εγκαταστάσεις, εάν δεν λαμβάνονται τα αναγκαία μέτρα πρόληψης υπάρχει ο κίνδυνος ενός βιομηχανικού ατυχήματος μεγάλης έκτασης (ΒΑΜΕ).
Αναφερόμαστε για παράδειγμα, σε εκρήξεις και πυρκαγιές, διαρροή τοξικών ουσιών στην ατμόσφαιρα, διαρροή ραδιενέργειας.
Οι επιπτώσεις τέτοιου είδους ατυχημάτων σχετίζονται με μεγάλο αριθμό νεκρών και τραυματιών, άμεσων και μακροπρόθεσμων, πρόκληση σοβαρών προβλημάτων υγείας στον πληθυσμό και ρύπανση του περιβάλλοντος.
ℹ️ Seveso, Ιταλία 1976, «lcmesa: θυγατρική «RocheCroup»
Διαρροή μεγάλης ποσότητας της καρκινογόνου, πολύ τοξικής ουσίας TCDD (ανήκει στην κατηγορία των διοξινών, είναι πολύ δύσκολο να καθαριστεί και περνάει μέσω της τροφικής αλυσίδας στον οργανισμό). Επιπτώσεις: Εκτρώσεις για το φόβο τερατογενέσων, δερματικές παθήσεις, εγκαύματα, καρδιακά και αναπνευστικά προβλήματα, επιπτώσεις στο αναπαραγωγικό σύστημα, προβλήματα μνήμης, θανάτωση 7,000 ζώων κ.ά. Πολλές μελέτες μετά από χρόνια έχουν αναδείξει ότι πολλά περιστατικά καρκίνου οφείλονται στο ατύχημα. Ζητήματα που αναδείχθηκαν (ενδεικτικά): Ελλιπής έλεγχος από τις αρχές, χωροθέτηση εγκαταστάσεων, συστήματα ασφάλειας, σχεδιασμός, μη τήρηση διαδικασιών ασφάλειας, δεν ενημερώθηκε έγκαιρα ο πληθυσμός.
ℹ️ Toulouse, Γαλλία 2001
Έκρηξη σε εγκατάσταση λιπασμάτων. Επιπτώσεις: 30 νεκροί, 2.240 τραυματίες, 5.079 άνθρωποι χρειάστηκαν ειδική ψυχολογική υποστήριξη, υλικές ζημιές, επιπτώσεις στο περιβάλλον.
Ζητήματα που αναδείχθηκαν: Χημική ασυμβατότητα ουσιών, πολλά εργολαβικά συνεργεία, μικρή απόσταση από κατοικημένη περιοχή – κίνδυνος αλυσιδωτού ατυχήματος (φαινόμενο ντόμινο).
ℹ️ San Juanico, Mexico City 1984
Πυρκαγιά – εκρήξεις στις εγκαταστάσεις υγροποιημένου αερίου (LPG) της πόλης. Επιπτώσεις: 650 νεκροί, περισσό¬τεροι από 6.400 τραυματίες. Έλλειψη συστημάτων ασφαλείας, σχεδιασμού εγκατάστασης (αποστάσεις ασφαλείας), σχεδίου έκτακτης
ℹ️ «Piper Alpha» Βόρεια Θάλασσα 1988
Πυρκαγιά σε πλατφόρμα πετρελαίου.
Επιπτώσεις: 167 νεκροί. Ζητήματα που αναδείχθηκαν: Διαδικασίες ασφάλειας, εκπαίδευση.
ℹ️ Bhopal Ινδία 1984
Εργοστάσιο παρασιτοκτόνων «Union Carbide», διαφυγή μεγάλης ποσότητας πολύ τοξικού αερίου (methyl isocyanate).
Επιπτώσεις: Επίσημες κυβερνητικές πηγές της χώρας αναφέρουν 3.800 θανάτους +11.000 που αντιμετωπίζουν μέχρι σήμερα προβλήματα υγείας, άλλες πηγές αναφέρουν ακόμη και 20.000 νεκρούς και 120.000 με προβλήματα υγείας (καρκίνος, τερατογενέσεις, αναπνευστικά προβλήματα, αναπηρίες, προβλήματα όρασης, προβλήματα στο αναπαραγωγικό σύστημα).
Ζητήματα που αναδείχθηκαν: Ελλιπής συντήρηση, αποθήκευση μεγάλων ποσοτήτων επικίνδυνης ουσίας, απουσία συστημάτων ασφαλείας, κανένα προστατευτικό μέτρο δεν ελήφθη για την αντιμετώπιση του ατυχήματος, οι κάτοικοι «αφέθηκαν να προστατευθούν μόνοι τους», δεν υπήρχε σχέδιο έκτακτης ανάγκης.
ℹ️ Τέξας, ΗΠΑ 2005
Έκρηξη – πυρκαγιά σε διυλιστήριο της «ΒΡ».
Επιπτώσεις: 15 νεκροί, 170 τραυματίες, σοβαρές ζημιές.
Ελλιπής συντήρηση (σε προηγούμενη επιθεώρηση είχε προκύψει πρόβλημα το οποίο δε διορθώθηκε), σχεδιασμός συστήματος ασφάλειας, σχέδιο έκτακτης ανάγκης.
ℹ️ Enschede, Ολλανδία 2000
Έκρηξη σε εγκατάσταση αποθήκευσης και κατασκευής πυροτεχνημάτων .
Επιπτώσεις: 22 νεκροί (οι 4 πυροσβέστες), 944 τραυματίες, σοβαρές ζημιές (ζημιές σε 2000 σπίτια). Ζητήματα που αναδείχθηκαν: Αποθήκευση μεγάλων ποσοτήτων εκρηκτικών στην εγκατάσταση, αποστάσεις ασφαλείας (η εγκατάσταση κοντά σε κατοικημένη περιοχή).
ℹ️ Fucusima, Ιαπωνία 2011
Πυρηνική εγκατάσταση, Μεγάλη διαρροή ραδιενέργειας (κλίμακα 7 πυρηνικών ατυχημάτων) μετά από σεισμό -τσουνάμι.
Επιπτώσεις: Ήδη έχουν καταγραφεί περιστατικά καρκίνων και θάνατος (λευχαιμία, καρκίνος του πνεύμονα σε εργαζόμενους αποκατάστασης), καρκίνος του θυρεοειδούς σε παιδιά, ενώ αναμένεται να αυξηθούν τα περιστατικά καρκίνων μέσα στην εικοσαετία. Θάνατοι ηλικιωμένων κατά την εκκένωση.
Ζητήματα που αναδείχθηκαν (ενδεικτικά): Συστήματα ασφάλειας (εφεδρικό σύστημα ενέργειας, πρόβλεψη για σεισμό τέτοιου μεγέθους), θέση εγκατάστασης, ελλιπής συντήρηση, δεν έγιναν έγκαιρα ενέργειες για ψύξη του αντιδραστήρα, διαδικασίες ασφάλειας, ελλιπής σχεδιασμός έκτακτης ανάγκης (π.χ. δημιουργήθηκε σύγχυση στον πληθυσμό, δεν πραγματοποιήθηκε έγκαιρα εκκένωση, δυσκολία για παροχή ταμπλετών ιωδίου).
ℹ️ Three Mile Island Πενσυλβάνια ΗΠΑ 1979.
Περιγραφή: Πυρηνική εγκατάσταση, διαρροή ραδιενέργειας (κλίμακα 5 πυρηνικών ατυχημάτων). Επιπτώσεις: Συμπτώματα αμέσως μετά: «μεταλλική» γεύση και οσμή, απώλεια μαλλιών, διαταραχή του έμμηνου κύκλου, κάψιμο στα μάτια, αναπνευστικά προβλήματα, προβλήματα στο δέρμα, ναυτία-εμετός, διάρροια και αιμορραγία του πεπτικού, καρδιακή δυσλειτουργία.
Μελέτες που έχουν δημοσιευτεί αναφέρονται σε αυξημένα περιστατικά καρκίνων στην περιοχή (λευχαιμία, πνεύμονες κ.ά.), ενώ πρόσφατη μελέτη (του 2017) δείχνει αυξημένο καρκίνο θυρεοειδούς που σχετίζεται με το ατύχημα.
Ζητήματα που αναδείχθηκαν: Πολύπλοκο σύστημα, εκπαίδευση χειριστών, οργάνωση εργασίας, προβληματική αντιμετώπιση ατυχήματος (δημιουργήθηκε σύγχυση στο κοινό, δεν δόθηκε άμεσα εντολή για εκκένωση, 28 ώρες μετά το ατύχημα γίνονταν επίσημες δηλώσεις ότι «όλα είναι υπό έλεγχο», αργότερα ειπώθηκε «τα πράγματα είναι πιο πολύπλοκα» – έκλεισαν σχολεία και υπήρξε προτροπή για προστασία στο σπίτι και απομάκρυνση στα 5 μίλια για εγκύους και πολύ μικρά παιδιά, η εκκένωση ήταν εθελοντική με δικά τους μέσα, δεν δόθηκαν ταμπλέτες ιωδίου).
ℹ️ Basel, Ελβετία 1986
Περιγραφή: Εγκαταστάσεις “Sandoz”, πυρκαγιά, στην προσπάθεια κατάσβεσης της τόνοι χημικών έπεσαν στον ποταμό Ρήνο. Επιπτώσεις: Τεράστια οικολογική καταστροφή.
Ζητήματα που αναδείχθηκαν: Απουσία λεκάνης για συγκράτηση νερού πυρόσβεσης.
✔️ ΣΣ |> Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις η αναφορά στα «ζητήματα που αναδείχθηκαν» δεν είναι αναλυτική, αλλά απλά ενδεικτική
Δεν πρόκειται για τυχαία κενά και ελλείμματα.
Το κριτήριο της παραγωγής στον καπιταλισμό είναι η διασφάλιση του καπιταλιστικού κέρδους. Το πού θα ενταχτεί χωροταξικά μια εγκατάσταση σε σχέση με τις κατοικημένες περιοχές και γειτονικές εγκαταστάσεις, με τι όρους θα λειτουργεί και με τι μέτρα ασφάλειας (π.χ. συστήματα ασφάλειας, οργα- νωτικά μέτρα πρόληψης, συντήρηση κά.), καθορίζεται από την ανάλυση κόστους-οφέλους για τον καπιταλιστή και όχι με κριτήριο την ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών.Στους πίνακες που ακολουθούν αναφέρονται ενδεικτικά βασικές πληροφορίες για μεγάλα τεχνολογικά ατυχήματα που έχουν συμβεί σε καπιταλιστικές χώρες.
Σχετικά με το Τσέρνομπιλ
Ερώτηση: Πώς συνέβη ένα μεγάλο ατύχημα όπως του Τσέρνομπιλ σε μια σοσιαλιστική χώρα;
▪️ Πλευρές αυτής της λαθεμένης εικόνας είναι, για παράδειγμα, η προβολή με αρνητικό τρόπο του τεράστιου ηρωικού έργου του καθαρισμού του τόπου του ατυχήματος (περισσότεροι από 500.000 συμμετείχαν στις εργασίες καθαρισμού), της γρήγορης απομάκρυνσης του τοπικού πληθυσμού μιας μεγάλης περιοχής, καθώς και η διόγκωση του πραγματικού μεγέθους των επιπτώσεων του ατυχήματος.
▪️ Η τηλεοπτική σειρά παραδείγματος χάριν, αναφέρεται σε 93.000 νεκρούς ως συνέπεια του ατυχήματος, αριθμός που δεν έχει καμιά σχέση με την πραγματικότητα.
Με βάση τις επίσημες εκθέσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ)
και άλλων διεθνών οργανισμών, μετά το ατύχημα 28 εργαζόμενοι που
συμμετείχαν στις εργασίες καθαρισμού πέθαναν εντός λίγων ημερών.Στη σχετική έκθεση του ΠΟΥ του 2016 αναφέρεται ότι έχουν καταγραφεί 11.000 περιστατικά καρκίνου του θυρεοειδούς στον πληθυσμό των γύρω χωρών, με βασική αιτία το ατύχημα.
Σε αντίστοιχη έκθεση αναφέρεται ότι το 2006 υπολογίζονταν 6.000 περιπτώσεις καρκίνου του θυρεοειδούς και το ποσοστό αυτών που είχαν επιβιώσει έφτανε στο 99,75%. Επίσης, έχουν καταγραφεί άλλες επιπτώσεις όπως αυξημένη πιθανότητα καταρράκτη σε εργαζόμενους καθαρισμού, ψυχολογικές επιπτώσεις κ.ά.
▪️ Αυτό που αποκρύπτεται, ή που προβάλλεται με αρνητικό τρόπο από την αστική προπαγάνδα, είναι η αποτελεσματικότητα της οργάνωσης της αρχικής εκκένωσης την επόμενη μέρα του ατυχήματος που αφορούσε τους 50.000 κατοίκους της πόλης Πρίπιατ και πραγματοποιήθηκε μέσα σε 3,5 ώρες με χρήση 1.200 λεωφορείων και 200 φορτηγών.
Ας συγκρίνουμε, για παράδειγμα, με το τι δεν έγινε για την εκκένωση του πληθυσμού στο Μάτι ή την καθυστέρηση και τη σύγχυση που δημιουργήθηκε στον πληθυσμό σχετικά με την εκκένωση στις περιπτώσεις άλλων ατυχημάτων (π.χ. πυρηνικά ατυχήματα σε ΗΠΑ και Ιαπωνία, Μποπάλ, Σεβέζο κά.). Η συγκάλυψη της επικινδυνότητας από τις αρχές και η ελλιπής ενημέρωση σε άλλα ατυχήματα στις καπιταλιστικές χώρες, παρουσιάζεται ως τάχα «αποφυγή άσκησης πίεσης» προς τον πληθυσμό.
✔️ Η αυτοθυσία και ο ηρωισμός όσων συμμετείχαν στην προσπάθεια αντιμετώπισης των συνεπειών του ατυχήματος στο Τσέρνομπιλ, παρουσιάζεται σαν τάχα αποτέλεσμα εκβιασμών.
✔️ Το τιτάνιο έργο της γρήγορης απομάκρυνσης του πληθυσμού στο Τσέρνομπιλ με εξασφάλιση στέγασης περίθαλψης και εργασίας, καθώς και των εργασιών καθαρισμού και αποκατάστασης στον τόπο του ατυχήματος, δείχνει την ανωτερότητα του σοσιαλισμού, παρότι ήταν ήδη σε περίοδο υποχώρησης.
Η συγκεκριμένη περίοδος, που κυοφορούσε την αντεπαναστατική ανατροπή, συνδέεται άμεσα με τις αστοχίες και τις πιθανές αιτίες του ατυχήματος.
✔️ Ο πλήρης εντοπισμός των βαθύτερων αιτιών του συγκεκριμένου ατυχήματος δεν έχει προσδιοριστεί ακόμα απ’ την ιστορική και επιστημονική έρευνα η οποία πρέπει να συνεχιστεί.
Σίγουρα πρέπει να εκτιμήσουμε ότι αναφερόμαστε στην περίοδο Γκορμπατσόφ, που βρίσκεται σε πορεία υπονόμευσης η ενιαία κεντρική διεύθυνση της οικονομίας, γενικότερα ο κεντρικός σχεδιασμός και ο εργατικός έλεγχος.Όμως σε κάθε περίπτωση, η εικόνα που παρουσιάζεται στην τηλεοπτική σειρά δεν έχει καμιά σχέση με την πραγματικότητα.
Το έδαφος ήταν ευνοϊκό για σοβαρή παραβίαση των κανόνων ασφαλείας για να πιαστούν ορισμένοι στόχοι, ακόμα και για σαμποτάζ
Για παράδειγμα, μόνο γέλιο μπορεί να προκαλέσει σε κάθε καλοπροαίρετο θεατή η αστεία εικόνα που παρουσιάζεται με τους χειριστές να μην ξέρουν τάχα τις οδηγίες και να διαβάζουν το manual την ώρα που εξελισσόταν το ατύχημα για να βρουν τι πρέπει να κάνουν…
Η αστική προπαγάνδα δεν προβάλλει από την άλλη, τις συνέπειες και τις αιτίες των ατυχημάτων σε πυρηνικούς αντιδραστήρες σε καπιταλιστικές χώρες, και κυρίως τα μεγάλα πυρηνικά ατυχήματα στη Φουκουσίμα το 2011 στην Ιαπωνία και στο Three Mile Island στην Πενσυλβάνια των ΗΠΑ το 1979.
Το ατύχημα στην Ιαπωνία έχει θεωρηθεί πολύ σοβαρό (στην ανώτερη κλίμακα κατάταξης σοβαρότητας) με μεγάλη διαρροή ραδιενέργειας.
Ήδη έχουν καταγραφεί περιστατικά καρκίνων και θάνατοι σε εργαζόμενους αποκατάστασης, καρκίνος του θυρεοειδούς σε παιδιά, ενώ αναμένεται να αυξηθούν τα περιστατικά καρκίνων μέσα στην εικοσαετία.
Για το ατύχημα στις ΗΠΑ το 1979 είναι χαρακτηριστικό ότι πολύ λίγα έχουν ειπωθεί και προβάλλεται ότι δεν είχε σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία του πληθυσμού.
Ωστόσο, μελέτες που έχουν δημοσιευτεί αναφέρονται σε αυξημένα περιστατικά καρκίνων στην περιοχή, ενώ πρόσφατη μελέτη (του 2017) δείχνει αυξημένο καρκίνο θυρεοειδούς που σχετίζεται με το ατύχημα.
Για τα πυρηνικά ατυχήματα σε Ιαπωνία και ΗΠΑ έχει καταγραφεί ότι δημιουργήθηκε σύγχυση στον πληθυσμό τις πρώτες μέρες, δεν έγινε άμεσα εκκένωση κ.λπ.
Ανάπτυξη και επιλογή ενεργειακής τεχνολογίας για ποιον;
Ερώτηση: Μετά από αυτά τα ατυχήματα μήπως μια λύση θα ήταν η εγκατάλειψη της χρήσης της πυρηνικής ενέργειας;
Όλες οι τεχνολογίες και οι μορφές παραγωγής ενέργειας έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.
Το θέμα είναι ποιος κατέχει, ποιος ελέγχει τις ενεργειακές πηγές και τα μέσα παραγωγής και με ποιο κριτήριο αποφασίζει.
Η ασφάλεια στη χρήση μιας τεχνολογίας εξαρτάται από πολλούς παράγοντες που αφορούν τα εγγενή μέτρα πρόληψης, τα μέτρα πρόληψης για αποφυγή δημιουργίας επικίνδυνων καταστάσεων, τη συντήρηση, τα συστήματα ασφαλείας, το σχεδιασμό έκτακτης ανάγκης, την οργάνωση της εργασίας, τις χρήσεις γης, τα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος κά.
Στον καπιταλισμό το τι τεχνικά και οργανωτικά μέτρα θα ληφθούν εξαρτάται από την ανάλυση κόστους-οφέλους με κριτήριο την κερδοφορία του κεφαλαίου. Ο σχεδιασμός γίνεται άναρχα από κάθε καπιταλιστική επιχείρηση. Ουσιαστικός κρατικός έλεγχος δεν υπάρχει.
Οι ίδιοι οι κανονισμοί ασφαλείας είναι πιο χαλαροί.
Στα χέρια του κεφαλαίου για παράδειγμα, ακόμη και η εγκατάσταση αιολικών πάρκων οδηγεί συχνά σε υπερβολική κατάληψη δασικής γης, έλλειψη μέριμνας για δαπάνη αντιμετώπισης κατολισθήσεων, γίνεται κίνητρο εμπρησμών, υπάρχουν κίνδυνοι για τη δημόσια υγεία από εναέρια και υπόγεια δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας, κίνδυνοι πυρκαγιάς, διαταραχή της υδρολογικής ισορροπίας υπόγειων και των επιφανειακών υδάτων κ.λπ.Επίσης, στα κριτήρια για την επιλογή της μιας ή της άλλης τεχνολογίας πρέπει να εντάσσεται το σύνολο των αναγκών. Πρέπει για παράδειγμα να λαμβάνεται υπόψη και η ανάγκη μείωσης της ενεργειακής εξάρτησης, η αξιοποίηση εγχώριων πηγών για κάθε χώρα κ.λπ. Όχι να διαλέγουμε ποια ανάγκη θα θυσιάσουμε για το κέρδος. Δεν είναι τυχαίο ότι στις σοσιαλιστικές χώρες υπήρχε κάλυψη των ενεργειακών αναγκών για τα λαϊκά νοικοκυριά στους -20°C.
Στο πλαίσιο του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης όπου ο σχεδιασμός της παραγωγής και η λειτουργία των εγκαταστάσεων πραγματοποιείται με κριτήριο την κερδοφορία του κεφαλαίου, η αξιοποίηση κάθε μορφής ενέργειας δεν μπορεί να εξασφαλίσει την προστασία εργαζομένων, κατοίκων και περιβάλλοντος. Μόνο στον σοσιαλισμό, όπου κριτήριο της ανάπτυξης είναι η ικανοποίηση του συνόλου των κοινωνικών αναγκών μπορεί να υπάρξει λαϊκή ευημερία και να αξιοποιηθεί η τεχνολογική και επιστημονική πρόοδος για την ασφάλεια και την υγεία του πληθυσμού και την προστασία του περιβάλλοντος.
Γι αυτό και το δίλημμα «ναι ή όχι στην πυρηνική ενέργεια» είναι πλασματικό. Η παραγωγή πυρηνικής ενέργειας στην Ελλάδα στις σημερινές κοινωνικό-πολιτικές συνθήκες όπου κυριαρχεί το κίνητρο του καπιταλιστικού κέρδους, δεν μπορεί να αξιοποιήσει ολοκληρωμένα προς όφελος του λαϊκού συμφέροντος τους ακόλουθους παράγοντες:
- Τις εγχώριες πηγές (νερό, λιγνίτης, αιολική ενέργεια, κοιτάσματα πετρελαίου).
- Τις τεχνικές προϋποθέσεις διασφάλισης της μέγιστης δυνατής ασφάλειας και προστασίας της υγείας εργαζομένων και πληθυσμού καθώς και του περιβάλλοντος (κατάλληλη χωροθέτηση, μέγεθος ισχύος του σταθμού, τεχνολογία τελευταίας γενιάς, συστήματα ασφαλείας, ασφαλής λειτουργία και συντήρηση κ.λπ.)
- Αμοιβαία επωφελείς διεθνείς συμφωνίες που θα περιλαμβάνουν μεταφορά τεχνογνωσίας.
Αντίστοιχα πλασματικό είναι και το δίλημμα «ναι ή όχι στην εξόρυξη υδρογονανθράκων».
Η χρήση πυρηνικής τεχνολογίας στην Ελλάδα,
η εξόρυξη υδρογονανθράκων και γενικότερα κάθε μορφή ενεργειακής
τεχνολογίας, θα πρέπει να κριθεί μέσα σε ένα συνολικό κρατικό σχεδιασμό
παραγωγής ενέργειας προς όφελος των λαϊκών αναγκών.Η ασφαλής αξιοποίηση κάθε μορφής ενέργειας με γνώμονα την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών (μείωση ενεργειακής εξάρτησης, φθηνή λαϊκή κατανάλωση, προστασία περιβάλλοντος, εργασιακή και δημόσια υγεία και ασφάλεια κ.λπ.) μπορεί να διασφαλιστεί μόνο στο πλαίσιο της κοινωνικής ιδιοκτησίας ολόκληρου του τομέα ενέργειας, του επιστημονικού κεντρικού σχεδιασμού, της εργατικής εξουσίας.
Εύη Γεωργιάδου τα «Τσερνομπίλ» του καπιταλισμού, πίσω απο το μύθο της «πράσινης ανάπτυξης»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου