«ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΑΚΤΗ ΠΕΙΡΑΙΑ»
Το... Κλοντάικ* του «πολιτιστικού» κεφαλαίου
Σε κερδοφόρο «φιλέτο» των μονοπωλίων με «όχημα» την αστική μαζική κουλτούρα μετατρέπεται ένα μεγάλο τμήμα του λιμανιού του Πειραιά
 |
Η πλήρης μετατροπή του λιμανιού του Πειραιά σε ένα «αποστειρωμένο», από εργασιακά δικαιώματα, «πεδίο» αχαλίνωτης κερδοφορίας του κεφαλαίου σε όλους τους τομείς που μπορούν να αναπτυχθούν στις υποδομές του - εμπορικός, τουριστικός, «πολιτιστικός» - εξελίσσεται με μεθοδικότητα από όλες τις αστικές κυβερνήσεις. Αιχμή του «πολιτιστικού» κομματιού αυτής της διαδικασίας είναι το πρόγραμμα «Πολιτιστική Ακτή Πειραιά», το οποίο πρωτοεμφανίστηκε το 2010 (επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ), στο πλαίσιο του επενδυτικού προγράμματος της ΟΛΠ ΑΕ μέχρι το 2014, με μοναδικό μπούσουλα την ενίσχυση της κερδοφορίας του μεγάλου κεφαλαίου στο χώρο των συνδυασμένων μεταφορών, των μονοπωλιακών επιχειρήσεων του τουρισμού και της κρουαζιέρας και του κεφαλαίου που δραστηριοποιείται στη λεγόμενη βιομηχανία του «ελεύθερου χρόνου».
Η «Πολιτιστική Ακτή Πειραιά» περιλαμβάνει το τμήμα του λιμανιού από τον Αγιο Διονύσιο μέχρι τη Δραπετσώνα. Το πρόγραμμα αυτό, περιλαμβάνει «δράσεις» που μετατρέπουν και την τελευταία παραγωγική δραστηριότητα του λιμανιού σε αυτή την περιοχή, σε τουριστικούς, μουσειακούς χώρους, με καθαρά εμπορευματικό προσανατολισμό στην πελατειακή «ελίτ» των κρουαζιερόπλοιων και βέβαια στις τσέπες του εργατόκοσμου των γειτονικών δήμων. Οι οποίοι θα δουν το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας να έχει μετατραπεί σε μια πανάκριβη... «ντίσνεϊλαντ» στην οποία θα μπορούν να μπουν μόνο στο βαθμό που θα μπορούν να καταναλώσουν.
Εχει σημασία να κατανοηθεί το υποπρόγραμμα της «Πολιτιστικής Ακτής» ως μέρος του γενικότερου ξεπουλήματος του λιμανιού και της επενδυτικής δράσης των μονοπωλίων και στο υπόλοιπο τμήμα της ακτογραμμής. Για παράδειγμα, ο ίδιος ο ΟΛΠ «διαφημίζει» την κατασκευή «εκθεσιακού - συνεδριακού κέντρου συνολικής επιφάνειας 21.500 τ.μ. με δυνατότητα αύξησης (αν απαιτηθεί) κατά 9.900 τ.μ. και κέντρο κρουαζιέρας συνολικής επιφάνειας 38.300 τ.μ. εκ των οποίων 14.500 τ.μ. για εμπορικές χρήσεις και 23.800 τ.μ. για χώρους εστίασης και αναψυχής».
Επίσης, το Σεπτέμβρη του 2010 ο ΟΛΠ ΑΕ προκήρυξε δημόσιο διεθνή ανοικτό διαγωνισμό «για την παραχώρηση χρήσης τμήματος λιμενικής ζώνης Πειραιά για τη μελέτη, κατασκευή, ανάπτυξη, λειτουργία και εκμετάλλευση σύγχρονου ξενοδοχειακού συγκροτήματος 5 αστέρων και για λοιπές χρήσεις». Ο «Χώρος προς Παραχώρηση Χρήσης» αφορά σε έκταση περίπου 13.000 τ.μ. στη Λιμενική Ζώνη της ΟΛΠ, στη Ακτή Μιαούλη του Επιβατικού Λιμένα Πειραιά.
Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη ανάλυση για να κατανοηθεί ότι τα συνεδριακά κέντρα και τα «πεντάστερα» ξενοδοχεία δεν απευθύνονται στο λαό του Πειραιά και των δήμων του. Οπως ακριβώς συμβαίνει δηλαδή και με τα κέρδη από την εμπορική λειτουργία του λιμανιού. Οπως ακριβώς θα συμβεί και με αυτό που ο ΟΛΠ ΑΕ παρουσιάζει ως τη «δημιουργία ενός συγκροτήματος "γειτονιάς" Μουσείων, Θεματικού Πάρκου, χώρων έκθεσης και παραγωγικής τέχνης, πάρκου και ελεύθερων κοινοχρήστων χώρων». Διότι όλες αυτές οι υποδομές έχουν καθαρά αγοραίο προσανατολισμό, ο οποίος άλλωστε δεν κρύβεται από τους αρμόδιους. Προς το παρόν ας δούμε τι σχεδιάζεται:
Το κεφάλαιο θα «μασάει» από παντού...
Ο ΟΛΠ ΑΕ υποστηρίζει ότι θα φτιάξει έναν «πνεύμονα παιδείας, τέχνης και αναψυχής στην καρδιά του Λιμανιού, την Ηετιώνεια Ακτή». Η «Πολιτιστική Ακτή» απλώνεται σε μια επιφάνεια της τάξης των 180 στρεμμάτων και περιλαμβάνει: «Τμήμα της Ηετιώνειας Ακτής που περιλαμβάνει τα κτίρια των αποθηκών, το κτίριο του Silo και τις δύο δεξαμενές. Το σημερινό υπαίθριο χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων δυτικά της εισόδου στις λιμενικές εγκαταστάσεις και νότια της Λ. Κέκροπος. Εκταση περιβάλλοντος χώρου γύρω από την Πέτρινη Αποθήκη. Ολη την έκταση των εγκαταστάσεων της περιοχής Καστράκι. Την περιοχή που καταλαμβάνει η Πυροσβεστική Υπηρεσία. Την περιοχή βόρεια και κατά μήκος της Λ. Κέκροπος. Την περιοχή του πρώην ΟΛΠ και ΟΣΕ μέχρι τον Αγιο Διονύσιο και φυσικά το ήδη υπάρχον πάρκο Δραπετσώνας».
Στο πρώην ΣΙΛΟ (Silo) θα στεγαστεί το Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων, ενώ στην Πέτρινη Αποθήκη θα στεγαστούν το «Ιστορικό Αρχείο Λιμένος Πειραιά» και το «Μουσείο Μετανάστευσης και Προσφυγιάς». Το καλοκαίρι του 2011 ο ΟΛΠ ΑΕ ανακοίνωσε την ίδρυση «αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας» με τίτλο «Ιστορικό Αρχείο Λιμένος Πειραιά» με «συνιδρυτές» «τα συνδικάτα, άλλα μελλοντικά και άλλα φυσικά ή νομικά πρόσωπα». Πρόκειται φυσικά για ένα νομικό «μοντέλο» ιδιωτικο-οικονομικής λειτουργίας στο πρότυπο πληθώρας πολιτιστικών «ΜΚΟ», «ιδρυμάτων», «φίλων» αρχαιοτήτων κλπ που ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια μπροστά στη συνειδητή «αποχώρηση» του αστικού κράτους από τη στήριξη στον πολιτισμό. Αν μάλιστα προχωρήσει και η ιδιωτικοποίηση των κρατικών μουσείων, δεν γλιτώνει ούτε το Μουσείο Εναλίων Αρχαιοτήτων από την ιδιωτικο-οικονομική λειτουργία. Η... «"γειτονιά" των Μουσείων» λοιπόν θα είναι ένας «θύλακας» εμπορευματοποιημένης πολιτιστικής κληρονομιάς.
Η αγοραία εικόνα γίνεται πιο ξεκάθαρη με την πρόσφατη ανακοίνωση του ΟΛΠ για την «προκήρυξη της β' φάσης οριστικής προεπιλογής με κλειστό δημόσιο διεθνή Διαγωνισμό για την ανάθεση με Σύμβαση Παραχώρησης του έργου της μετατροπής των δύο Αποθηκών του Κεντρικού Λιμένα σε Θεματικό Πάρκο». Πρόκειται για σύμβαση παραχώρησης για «τη μελέτη - κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση του Θεματικού Πάρκου της Πολιτιστικής σε δύο φάσεις. Στην Α' φάση, θα αξιολογηθούν με τη διαδικασία ON/OFF οι προτάσεις των διαγωνιζόμενων για την ανάληψη του έργου, βάσει των γενικών κριτηρίων του διαγωνισμού (επιχειρηματική έκθεση). Στη Β' φάση θα επιλεγεί ο ανάδοχος βάσει κριτηρίων επιλογής και θα υπογραφεί Σύμβαση Παραχώρησης 30+5 ετών».
Δηλαδή, το «Θεματικό Πάρκο» της «Πολιτιστικής Ακτής» θα είναι ιδιωτικό τουλάχιστον για 35 χρόνια...
Το έργο περιλαμβάνει:
α) τη Μικρή Αποθήκη, 9.000 τ.μ.
β) τη Μεγάλη Αποθήκη, 15.000 τ.μ.
γ) τον ενδιάμεσο χώρο 3.200 τ.μ.
δ) τον υπαίθριο χώρο μεταξύ Αποθηκών και Λιμενικής Ζώνης.
Δηλωμένο περιεχόμενο θα είναι:
α) Η προβολή της ιστορίας της ναυτιλίας, των λιμανιών της Ελλάδας και ιδιαίτερα του Πειραιά, της ιστορίας της Αττικής κ.ά. με την αξιοποίηση των μεθόδων της σύγχρονης τεχνολογίας και ιδιαίτερα της ψηφιακής εικονικής πραγματικότητας.
β) Εκθεσιακός χώρος περιοδικών θεματικών Εκθέσεων (λιμάνια του κόσμου, θάλασσες, περιβάλλον κ.ά.).
γ) Εκθεσιακός χώρος μόνιμων εκθέσεων (κινηματογραφικών αρχείων, ναυτιλιακών συλλογών, τεχνών, καινοτομιών, ναυτιλιακών σπουδών και τεχνολογιών κ.ά.).
δ) Αίθουσες για σχολές χορού, ηχογραφήσεων, biennale τεχνών κ.ά.
ε) Εμπορική ζώνη με απόλυτα συμβατές με τον τουρισμό δραστηριότητες.
στ) Δημιουργία λιμνών, πάρκου και υπαίθριες δραστηριότητες για τους πολίτες κ.ά.».
Δηλαδή... τα πάντα! Οι ιδιώτες θα «μασάνε» επί δεκαετίες από πλήθος εμπορευματικών δραστηριοτήτων, πάνω σε δημόσια γη, στο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας - και ένα από τα μεγαλύτερα της Μεσογείου - χωρίς βέβαια να ξεχνάμε και το τι πολιτιστικό περιεχόμενο θα προβάλλεται από το «θεματικό πάρκο».
Κι όμως, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΟΛΠ ΑΕ, Γ. Ανωμερίτης, θεωρεί ότι... «ένας άχρωμος και εγκαταλελειμμένος επί δεκαετίες χώρος, μετατρέπεται σε Κέντρο Πολιτισμού και Τουρισμού προς όφελος των κατοίκων και των επισκεπτών του Πειραιά και της Αττικής. Ενας χώρος αναψυχής, ένα πάρκο πολιτιστικών δραστηριοτήτων και μια γειτονιά μουσείων συνθέτουν το καινούργιο που δημιουργείται»! Ομολογώντας, ουσιαστικά, το ενδιαφέρον του κεφαλαίου για το παραπάνω σχέδιο πρόσθεσε ότι «και μόνο το γεγονός ότι για τη μετατροπή της τρίτης Αποθήκης (SILO) σε Μουσείο Ενάλιων Αρχαιοτήτων, προσήλθαν και έλαβαν την προκήρυξη μέσα σ' ένα μήνα 720 ελληνικά και διεθνή αρχιτεκτονικά γραφεία από όλες τις ηπείρους, δείχνει ότι, παρά τη γενικότερη κρίση, για έργα ουσιαστικής ανάπτυξης στον χώρο της λιμενικής βιομηχανίας και του τουρισμού υπάρχει ενδιαφέρον». Για να καταλήξει ότι ο ΟΛΠ ΑΕ «ανεξαρτήτως συγκυριών συνεχίζει την εφαρμογή του επενδυτικού του προγράμματος ύψους 1 δισ. ευρώ. Ενα ακόμα έργο ιδιωτικής επενδυτικής τοποθέτησης πήρε το δρόμο του!»...
Το λαϊκό κίνημα με την οργάνωση και την πάλη του, πρέπει και μπορεί να επιβάλλει, το λιμάνι, οι ελεύθεροι και πολιτιστικοί χώροι να γίνουν δική του περιουσία και όχι να τα λυμαίνονται για την κερδοφορία τους οι καπιταλιστές.
*(Το Κλοντάικ είναι περιοχή του Βορειοδυτικού Καναδά, η οποία έγινε γνωστή για την ανακάλυψη μεγάλων ποσοτήτων χρυσού το 1897, που προκάλεσε τον «πυρετό της χρυσοθηρίας» στην Αμερική).
Γρηγόρης ΤΡΑΓΓΑΝΙΔΑΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου