ΜΠΑΛΕΤΟ ΚΙΡΟΦ - ΜΑΡΙΝΣΚΙ Η αυθεντική παράδοση του κλασικού χορού

ΜΠΑΛΕΤΟ ΚΙΡΟΦ - ΜΑΡΙΝΣΚΙ

Η αυθεντική παράδοση του κλασικού χορού

Το μπαλέτο Μαρίνσκι είναι ένα από τα διασημότερα μπαλέτα στην ιστορία. Ηταν γνωστό ως αυτοκρατορικό μπαλέτο Μαρίνσκι μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα. Μετά τη δολοφονία του Σεργκέι Κίροφ μετονομάστηκε σε μπαλέτο Κίροφ. Η σημερινή του ονομασία είναι μπαλέτο Κίροφ - Μαρίνσκι και κατέχει μια ξεχωριστή θέση στην παγκόσμια ιστορία του κλασικού χορού. Συναρπαστικές γενιές χορευτών μάγεψαν τους θεατές με τις παραστάσεις τους. Αστέρια όπως οι Πάβλοβα, Νιζίνσκι, Νουρέγιεφ, Μπαρίσνικοφ, Μακάροβα, Ουλάνοβα, είναι μερικά από τα πιο γνωστά ονόματα.

Ο θεατής των Κίροφ σήμερα αναγνωρίζει τις αρετές ενός σκληρά εκπαιδευμένου συνόλου με στιλ, κλασικό ύφος, αλλά και την ικανότητα να διατηρεί τις καλλιτεχνικές αξίες του παρελθόντος. Το μπαλέτο Κίροφ - Μαρίνσκι έρχεται στην Ελλάδα για τέσσερις παραστάσεις, στο θέατρο Λυκαβηττού, στις 5, 6, 7 και 8 Σεπτέμβρη και για δύο παραστάσεις στο Θέατρο Δάσους στη Θεσσαλονίκη, στις 10 και 11 Σεπτέμβρη.

Το μπαλέτο Μαρίνσκι γεννήθηκε στο Θέατρο της Αγίας Πετρούπολης. Είναι ο παλαιότερος Οίκος Χορού της Ρωσίας και αριθμεί περί τα 250 χρόνια ζωής και άλλα τόσα μιας ασίγαστης, αδιάλειπτης, εκθαμβωτικής πορείας, παραμένοντας πάντα στις επάλξεις μιας υψηλής αισθητικής και τεχνικής αρτιότητας, μιας γνήσιας, αξεπέραστης Σχολής. Γιατί η μοναδική Σχολή Μπαλέτου του Οίκου Μαρίνσκι, ξεκινώντας από τα γαλλικά πρότυπα της αντίστοιχης Ακαδημίας Χορού του Λουδοβίκου 14ου, οδήγησε τα υπέροχα αυτά πρότυπα σε μια άλλο τόσο υπέροχη και εξελιγμένη μορφή χορευτικής τέχνης περίτρανα αναγνωρίσιμης και αναγνωρισμένης σ' έναν ολόκληρο χορευτικό κόσμο διεθνώς.

Ενα κλιμάκιο του μεγαλόπρεπου αυτού Οργανισμού, που διοικείται από τον «αστέρα» αρχιμουσικό Βαλέρι Γκεργκίεφ, με ένα 20μελές σύνολο και άλλους τόσους εκπληκτικούς σολίστ του μπαλέτου, προτείνουν ένα μοναδικό στον προγραμματισμό του δίπτυχο που καλύπτει ολόκληρη την ιστορία του Κλασικού και του Ρομαντικού Μπαλέτου από τον 19ο αιώνα μέχρι τις μέρες μας.

Στο πρώτο μέρος του δίπτυχου, θα παρουσιαστεί η σπάνια παρουσιαζόμενη «Σοπενιάνα» που αποτελεί την πρωτότυπη έκδοση του μετέπειτα πασίγνωστου μπαλέτου «Οι Συλφίδες». Στις μαγικές μελωδίες του Σοπέν, που ενορχήστρωσε άλλο τόσο μαγικά ο Γκλαζουνόφ, τα ατμοσφαιρικά Πρελούδια και Νυχτερινά εναλλάσσονται με τα λικνιστικά Βαλς και τις ζωηρές Μαζούρκες. Μια ανεπανάληπτη νεο-ρομαντική χορογραφία του Μιχαήλ Φόκιν (1908) όπως την επανεπεξεργάστηκε η μεγάλη Δασκάλα Αγκριπίνα Βαγκάνοβα ειδικά για τα Μπαλέτα Κίροφ (1931).

Στο δεύτερο μέρος της παράστασης, θα δούμε ένα μοναδικό στη δομή του, αποκαλυπτικό, «Γκαλά Αστεριών». Οι σολίστ του Μαρίνσκι θα παρουσιάσουν εξαιρετικά αποσπάσματα, ενός σπάνιου ρεπερτορίου. Αποτελούν τον «απόκρυφο» θησαυρό των Ρώσων και των εξαίρετων συγκροτημάτων τους που τα διαφυλάσσουν σαν κόρη οφθαλμού.

Επίσης, ενδιαφέρον παρουσιάζουν δύο προτάσεις του Τζορτζ Μπαλανσίν, «Τσαϊκόφσκι Pas de deux» (1960) σε μουσική από τα ...παραλειπόμενα της «Λίμνης των κύκνων» του Τσαϊκόφσκι και το ντουέτο - αντάτζιο από τα «Ρουμπίνια - Κοσμήματα» σε μουσική Στραβίνσκι (1967).

Αλλά και το εκστατικό ντουέτο από το μπαλέτο «In the middle somewhat elevated» (1987) του πολυτιμημένου φέτος από το Φεστιβάλ Αθηνών Αμερικανού χορογράφου Ουίλιαμ Φορσάιθ. Από αυτή την εκθαμβωτική παρέλαση αστεριών, χορογράφων και συνθετών δε θα μπορούσε να λείψει ο μάγιστρος Γάλλος χορογράφος που «έστησε» και δημιούργησε το θαύμα που είναι πάντα το Μπαλέτο Μαρίνσκι, ο Μαριούς Πετιπά.

Μαζί με την παρουσίαση του δημοφιλέστατου Pas de deux από τον κοσμοαγάπητο «Κουρσάρο» θα έχουμε και δυο από τις έσχατες χορογραφίες που βλέπουν τα φώτα της ράμπας περισσότερο από έναν αιώνα μετά. Και τα δύο σε μουσική του Ρικάρντο Ντρίγκο.

Οι άνθρωποί του

Στη συνέχεια, παρουσιάζουμε τρία από τα σημαντικότερα σημερινά στελέχη: Μακάρ Βαζίεφ: Καλλιτεχνικός διευθυντής του μπαλέτου. Βραβευμένος Καλλιτέχνης της Ρωσίας (2002). Γεννημένος στο Αλαγκίρ της Βόρειας Οσετίας (αυτόνομη Δημοκρατία της Ρωσίας). Αποφοίτησε από την Ακαδημία Βαγκανόβα το 1981. Μπήκε στο μπαλέτο Κίροφ το 1979 και έγινε κύριος χορευτής το 1989. Το 1995 διορίστηκε διευθυντής του μπαλέτου Κίροφ.

Η Ιρμα Νιοράτζε γεννήθηκε στην πρωτεύουσα της Γεωργίας, Τιφλίδα. Αποφοίτησε από το σχολείο μπαλέτου της Τιφλίδας και μετά σπούδασε στην Ακαδημία Μπαλέτου της Βαγκανόβα (καθηγήτρια της ήταν η Τατιάνα Ουνταλένκοβα). Το 1998 μπήκε στην Οπερα της Τιφλίδας και στο «Μπαλέτ Τεάτρ» και μετά το 1992 πήγε στο Μαρίνσκι, όπου από τότε είναι από τις πρώτες χορεύτριες.

Η Ντάρια Παβλένκο γεννήθηκε στη Μόσχα στις 19 Νοέμβρη 1978. Ακολουθώντας το παράδειγμα της μεγαλύτερης αδελφής της, πήγε στην ακαδημία Βαγκανόβα και έπειτα στο Λένινγκραντ. Ολοκλήρωσε την πλήρη οκτάχρονη σειρά μαθημάτων με την Ολγα Ισκαντέροβα και με τη Γιελένα Γιεντέγιεβα. Με την αποφοίτησή της, τον Ιούνη του 1996, η Παβλένκο εισήχθη στο μπαλέτο Μαρίνσκι. Η σταδιοδρομία της, ακολούθησε μια πιο παραδοσιακή πορεία. Στη δεύτερη σεζόν της στο Κίροφ άρχισε να προετοιμάζει τους πρώτους σόλο ρόλους της, κυρίως κάτω από την καθοδήγηση της Γκαμπριέλα Κόμλεβα, μιας εκ των πιο διακεκριμένων μπαλαρίνων της προηγούμενης γενεάς. Το 1998, η Παβλένκο χόρεψε την Μαρία στο «Σιντριβάνι του Μπακτσισαράι» του Ζαχάροφ και την Lilac Fairy στην «Ωραία Κοιμωμένη». Τον Απρίλη 1999 επιλέχτηκε για να χορέψει στην Ωραία Κοιμωμένη, σε ένα «γκαλά» αφιερωμένο στην Γκ. Κόμλεβα. Στην τέταρτη σεζόν της η Παβλένκο, σολίστ πλέον, έκανε το ντεμπούτο της ως Odette - Odile στη «Λίμνη των Κύκνων» και χόρεψε το δεύτερο ρόλο στο έργο «Rubies». Κατά τη διάρκεια της μεγάλης διάρκειας θερινής παρουσίας της στο Covent Garden του Λονδίνου τον Ιούνη του 2000, διακρίθηκε ιδιαίτερα με την εκμάθηση του πρωταγωνιστικού ρόλου Diamonds του Balanchine σε λιγότερο από μια μέρα. Με το να μάθει επίσης το Emeralds αργότερα στο ίδιο έτος, η Pavlenko έγινε μια από τις πολύ λίγες μπαλαρίνες που γνωρίζει και εκτελεί με την ίδια επιτυχία τα κύρια μέρη και στα τρία τμήματα του μπαλέτου Jewels, ένας σπάνιος άθλος που φανερώνει ιδανικά το πολυσύνθετο ταλέντο της. Η κλάση της Pavlenko αποκαλύφθηκε ακόμα περισσότερο ύστερα από μερικά αξιοπρόσεκτα ντεμπούτα κατά τη διάρκεια της πέμπτης και έκτης σεζόν της στο Κίροφ. Τον Αύγουστο του 2001 χόρεψε τον πρώτο της ρόλο στη Giselle, και ακολούθησε το The Legend of Love του Grigorovich το Νοέμβρη, η Siren στο Prodigal Son του Balanchine το Δεκέμβρη εκείνου του έτους, και Raymonda το Γενάρη του 2002. Κατά τη διάρκεια του δεύτερου διεθνούς φεστιβάλ του μπαλέτου Μαρίνσκι το Μάρτη του 2002, χόρεψε Siren, ως επίσημη καλεσμένη στην Οπερα του Παρισιού. Τον Απρίλη του 2002 έλαβε ένα ιδιαίτερο βραβείο κριτικών επιτροπών στο Golden Mask Festival (Μόσχα) για την απόδοσή της ως Βασίλισσα του Χιονιού και τον Ιούνη του 2002 της απονεμήθηκε το βραβείο Baltika Prize «Hope» (Λένινγκραντ)). Το Σεπτέμβρη του 2006 έλαβε το βραβείο Positano «Leonid Massine» (Ιταλία). Τον Οκτώβρη του 2003 η Pavlenko προσκλήθηκε να συμμετάσχει στο Royal Ballet στο Covent Garden του Λονδίνου και να υποδυθεί την Nikiya στην παραγωγή της Natalia Makarova του La Bayadere. Παρτενέρ της ήταν ο Roberto Bolle. Τον Οκτώβρη του 2006 χόρεψε Raymonda με το New National Theatre Ballet στο Τόκιο. Η Ντάρια Παβλένκο έχει περιοδεύσει παγκοσμίως με το μπαλέτο Μαρίνσκι.

Σοφία ΑΔΑΜΙΔΟΥ

    

ΣΕΡΓΚΕΪ ΚΙΡΟΦ

Υπόδειγμα επαναστάτη

Ποιος είναι ο άνθρωπος, που «έδωσε» το όνομά του στο σπουδαίο μπαλέτο

Σεργκέι Κίροφ

Ο Σεργκέι Μιρόνοβιτς Κίροφ γεννήθηκε στις 27 Μάρτη 1886 στη μικρή πόλη Ουρζούμ της Επαρχίας Βιάτκα από μικροαστική οικογένεια. Εχασε μικρός τους γονείς του και μεγάλωσε αρχικά με τις δυο αδελφές του κοντά στη γιαγιά του σε συνθήκες μεγάλης φτώχειας. Η γιαγιά του όμως δεν ήταν δυνατό, εξαιτίας της φτώχειας, να τον μεγαλώσει και σε ηλικία 7 χρόνων μεταφέρθηκε στο Ορφανοτροφείο. Τελείωσε το Δημοτικό Σχολείο στο Ουρζούμ το 1901 και το 1904 τη μηχανοτεχνική Σχολή του Καζάν. Οργανώθηκε στο Κόμμα το 1904 και οι πρώτοι του δάσκαλοι του μαρξισμού ήταν οι εξόριστοι στο Ουρζούμ επαναστάτες.

Το φθινόπωρο του 1904 πήγε στο Τομσκ όπου διακρίνεται για τη μαχητική επαναστατική του δράση και τις οργανωτικές του ικανότητες και το 1905 εκλέγεται μέλος της Κομματικής Επιτροπής του ΣΔΕΚΡ της περιοχής. Το Γενάρη του 1905 παίρνει δραστήρια μέρος στην προετοιμασία ένοπλης δράσης σαν απάντηση στη «ματωμένη Κυριακή» της Πετρούπολης. Η τσαρική μυστική αστυνομία τον συλλαμβάνει στις 2 Φλεβάρη του ίδιου χρόνου σε μια παράνομη συγκέντρωση και κρατήθηκε μερικούς μήνες στη φυλακή. Μετά την απελευθέρωσή του, το Κόμμα του ανέθεσε τη διεύθυνση του παράνομου τυπογραφείου. Ολόκληρο το 1905 το πέρασε στο Τομσκ, όπου, ανάμεσα στ' άλλα, οργάνωσε με επιτυχία μια απεργία των σιδηροδρομικών. Στα χρόνια 1905-1906 πιάστηκε μερικές φορές απ' την αστυνομία και το Φλεβάρη του 1907, μετά από 7μηνη προφυλάκιση, καταδικάστηκε σε 3 χρόνια φυλακή. Αυτά τα 3 χρόνια δυνάμωσαν και ατσάλωσαν ακόμα περισσότερο την ισχυρή θέληση του επαναστάτη μπολσεβίκου Κίροφ.

Οταν αποφυλακίστηκε, αναχώρησε για το Ιρκούτσκ, πρωτεύουσα της Ανατολικής Σιβηρίας, με σκοπό την ανασυγκρότηση της διαλυμένης απ' τη μυστική αστυνομία Οργάνωσης του Κόμματος. Το Μάη του 1909 πηγαίνει στο Βλαντικαβκάζ όπου συγκροτεί Οργάνωση και ζει ως στέλεχος του Κόμματος στην παρανομία. Στα χρόνια 1910-1914 και κατά τον Α' παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό πόλεμο (1914-1918) καθοδηγεί τις Κομματικές Οργανώσεις στο Βόρειο Καύκασο. Το 1915 συλλαμβάνεσαι για 4η φορά. Τον Οκτώβρη του 1917 ήταν αντιπρόσωπος στο 2ο Πανενωσιακό Συνέδριο των Σοβιέτ και συμμετείχε άμεσα στην εξέγερση στην Πετρούπολη.

Το 1917, όταν οι φλόγες της επανάστασης εξαπλώνονται στον Καύκασο, ο επαναστάτης μπολσεβίκος Κίροφ είναι απ' τους πιο δραστήριους οργανωτές και ένας απ' τους πιο βασικούς καθοδηγητές της ένοπλης πάλης ενάντια στις συμμορίες των Κοζάκων του Ντενίκιν και παίρνει δραστήρια μέρος στην επανεγκαθίδρυση της Σοβιετικής Εξουσίας και στο Βόρειο Καύκασο και το Μπακού.

Το Κόμμα, που γνωρίζει το δοκιμασμένο, αδιάλλαχτο και σταθερό επαναστάτη Κίροφ και την απεριόριστη αφοσίωσή του στην υπόθεση της προλεταριακής επανάστασης, του αναθέτει να υπερασπιστεί το Αστραχάν απ' την αντεπανάσταση. Εδώ φάνηκαν οι ικανότητες του κομμουνιστή ηγέτη Κίροφ, που πέτυχε να παραμείνει το Αστραχάν στα χέρια των Σοβιέτ και στη συνέχεια, μετά από τη συντριβή του Ντενίκιν, να επανεγκαθιδρυθεί η Σοβιετική Εξουσία στο Βόρειο Καύκασο και στο Μπακού. Το προλεταριάτο του Μπακού εκτιμούσε πολύ και αγαπούσε τον ηγέτη του.

Στο Αζερμπαϊτζάν δούλεψε σαν Γραμματέας της ΚΕ του Κομμουνιστικού Κόμματος του Αζερμπαϊτζάν και σαν μέλος της υπερκαυκασιανής Επιτροπής του ΚΚΣΕ (μπ.). Στο 10ο Συνέδριο (Μάρτης 1921) του Κόμματος εκλέγεται αναπληρωματικό μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και στο 11ο (Μάρτης - Απρίλης 1922) μέλος της ΚΕ του Κόμματος.

Από το 1928 ήταν Γραμματέας του ΚΚΣΕ της περιοχής του Λένινγκραντ, από το 1930 μέλος του Πολιτικού Γραφείου της ΚΕ του ΚΚΣΕ και από το 1934 μέλος του Πολιτικού Γραφείου, Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΣΕ και Γραμματέας του Κόμματος της περιοχής και πόλης του Λένινγκραντ.

Την 1η Δεκέμβρη 1934 και ώρα 16.30 μια σφαίρα των εχθρών του σοσιαλισμού - κομμουνισμού έκοψε το νήμα της επαναστατικής ζωής του μπολσεβίκου Κίροφ. Η εργατική τάξη της Σοβιετικής Ενωσης έχασε έναν απ' τους καλύτερους γιους της και το διεθνές προλεταριάτο ένα ικανότατο και εξέχον ηγετικό στέλεχος. Ομως, το παράδειγμά του θα εμπνέει τους κομμουνιστές όλων των χωρών.

Μετά τη δολοφονία του Σεργκέι Κίροφ, και προς τιμήν του το μπαλέτο Μαρίνσκι μετονομάστηκε σε μπαλέτο Κίροφ.