Η κυβέρνηση ετοιμάζει το τελειωτικό χτύπημα κατά των εργαζομένων

Η κυβέρνηση ετοιμάζει το τελειωτικό χτύπημα κατά των εργαζομένων

Θέλει να βάλει «ταφόπλακα» στις συλλογικές διαπραγματεύσεις. Αναιρείται η ίδια η έννοια του κατώτατου μισθού, καθώς θα αναπροσαρμόζεται ανάλογα με τις ανάγκες των μονοπωλίων

ΚΟΥΚΟΣ

Σχέδιο για τη δημιουργία ενός μόνιμου μηχανισμού διαμόρφωσης κατώτατου μισθού, με το οποίο επιδιώκεται να μπει «ταφόπλακα» στις συλλογικές διαπραγματεύσεις και τις εργατικές διεκδικήσεις, επεξεργάζεται η κυβέρνηση. Το σχέδιο αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή το αμέσως επόμενο διάστημα. Σύμφωνα με πληροφορίες, βασικό μέλημα είναι να προσδιοριστεί το ύψος του κατώτατου μισθού στη βάση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας, δηλαδή, με βάση τα κέρδη του κεφαλαιοκράτη και σε άμεση σύνδεση με τα όρια της φτώχειας.

Επιπρόσθετα, τίθενται «κλιμακώσεις» ως προς τον ίδιο τον κατώτατο μισθό. Με την αιτιολογία της αντιμετώπισης της ανεργίας, προσδιορίζονται δύο κατηγορίες εργαζομένων - με βάση τον τόπο εργασίας και την ηλικία - οι οποίες μπορεί να έχουν ακόμη χαμηλότερο μισθό κι απ' αυτόν τον κατώτερο. Στην πραγματικότητα δηλαδή, ο κατώτατος μισθός όχι μόνο δε θα είναι κατώτατος, αλλά, επιπρόσθετα, ούτε καν σταθερός, αφού διαρκώς θα ανακαθορίζεται.

Πρόκειται για ένα σχέδιο που, όχι μόνο καρατομεί τα εργασιακά δικαιώματα και τους μισθούς, αλλά, το κυριότερο, επιδιώκει να αφαιρέσει από την εργατική τάξη το δικαίωμα να διεκδικήσει το ύψος της αμοιβής της εργασίας της, με τους όρους της ταξικής πάλης. Μέχρι σήμερα, η διαμόρφωση του κατώτατου μισθού κρινόταν στο πεδίο της ταξικής αναμέτρησης. Η Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας αποτελεί προϊόν του επιπέδου της ταξικής πάλης, της δυνατότητας, δηλαδή, των εργαζομένων να αποσπούν μεγαλύτερο μερίδιο από την, έτσι κι αλλιώς, κλεμμένη υπεραξία τους. Με την εισαγωγή του εν λόγω μηχανισμού το κράτος θα είναι αυτό που θα καθορίζει το μέγεθος του μισθού, ορίζοντας ρητά πως μοναδικό κριτήριο θα είναι τα κέρδη του κεφαλαίου.

Τα κριτήρια

Ενδεικτικό του τρόπου καθορισμού του κατώτατου μισθού είναι πως, όσον αφορά το βιοποριστικό του χαρακτήρα, θα λαμβάνει υπόψη τα... όρια της ελάχιστης διαβίωσης, ως καθαρό διαθέσιμο εισόδημα, δηλαδή το επίπεδο της φτώχειας. Ουσιαστικά, αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο, ο μισθός των εργαζομένων να μπορεί να πέσει τόσο ώστε να βρίσκεται μόλις πάνω από τα όρια της φτώχειας.

Ωστόσο, το κυριότερο στοιχείο είναι πως ο κατώτατος μισθός θα συνδέεται με τη γενικότερη οικονομική πορεία της χώρας και θα αλλάζει ανάλογα προς αυτή. Ετσι, στοιχεία όπως ο ρυθμός ανάπτυξης και η παραγωγικότητα της οικονομίαςμπαίνουν σε «πρώτη γραμμή» για τον υπολογισμό του μισθού. Ενα τρίτο στοιχείο που θα συνυπολογίζεται θα είναι το κατά πόσο το κόστος εργασίας θα επηρεάζει τηνανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Τι σημαίνει αυτό; Πως οι εκάστοτε ανάγκες των μονοπωλίων, θα είναι το σημείο αναφοράς για τον προσδιορισμό του μισθού.

Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί πως έχουμε μια ξεκάθαρη απόδειξη του ρόλου του κράτους. Το κράτος δεν είναι ένας ουδέτερος παρατηρητής ο οποίος επιδιώκει το συμβιβασμό των αντιτιθέμενων συμφερόντων μεταξύ εργαζομένων - εργοδοτών. Αντίθετα, αποτελεί όργανο επιβολής της κυρίαρχης τάξης, των κεφαλαιοκρατών στη συγκεκριμένη περίπτωση, επί της εργατικής τάξης. Και, όταν οι συνθήκες το απαιτούν - όπως συμβαίνει σήμερα -, το κάνει εντελώς απροκάλυπτα, «σφαγιάζοντας» τα εργατικά δικαιώματα.

Σφαγή...

Αντιγράφοντας πιστά τις συνταγές της τρόικα, της Παγκόσμιας Τράπεζας και του ΟΟΣΑ, η κυβέρνηση ξεκαθαρίζει πως θα αρχίσει με το πάγωμα του κατώτατου μισθού (στα 586 ευρώ μεικτά και 511 για τους κάτω των 25 ετών). Θεωρεί, δηλαδή, πως η αύξηση του κατώτατου μισθού των ανειδίκευτων εργατών, σε συνθήκες μεγάλης ανεργίας, δεν ενδείκνυται. Αυτό το μέτρο, ωστόσο, αποτελεί την «κορυφή του παγόβουνου». Με την επίκληση της υψηλής ανεργίας τα σχέδια περιλαμβάνουν τρία ακόμη μέτρα - κόλαφο σε βάρος των εργαζομένων. Αναλυτικά:

• Διαχωρίζεται ο μισθός των νέων από τους μεγαλύτερους εργαζόμενους. Με όχημα την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων ενδείκνυται ο καθορισμός των κατώτατων μισθών σε ποσοστό 75% του κατώτατου μισθού των ενηλίκων. Για το λόγο αυτό προτείνονται συγκεκριμένα «κλιμάκια» ανάλογα με την ηλικία και την προϋπηρεσία. Με αυτόν τον τρόπο, παγιώνεται ο διαχωρισμός των εργαζομένων βάσει ηλικίας (κάτω των 24 και άνω των 24 ετών). Η δε πρόβλεψη για μισθούς των νέων στο 75% των μισθών των μεγαλύτερων οδηγεί σε ακόμη μεγαλύτερη μείωση των μισθών των νέων (από 511 ευρώ μεικτά που είναι σήμερα στα... 439 ευρώ μεικτά).
• Διαφοροποιούνται οι κατώτατοι μισθοί ανάλογα την περιοχή. Η αιτιολόγηση αφορά στο γεγονός ότι υπάρχουν ιδιαίτερες συνθήκες ύφεσης και ανεργίας σε μια σειρά από περιοχές, οπότε εκεί οι βασικοί μισθοί θα πρέπει να είναι ακόμη χαμηλότεροι. Δηλαδή, ανάλογα αν σε μια περιοχή υπάρχει υψηλή ανεργία (σ.σ.: πώς θα καθορίζεται αυτό όταν σε όλες τις περιφέρειες της χώρας η ανεργία βρίσκεται άνω του 10%;) τότε εκεί θα διαμορφώνονται μισθοί, ακόμη χαμηλότεροι κι από αυτόν τον κατώτερο μισθό. Με αυτόν τον τρόπο, επιπρόσθετα, «φωτογραφίζονται» οι Ειδικές Οικονομικές Ζώνες (ΕΟΖ), όπου δε θα ισχύουν όχι μόνο οι συλλογικές συμβάσεις, αλλά ούτε και οι σημερινοί πετσοκομμένοι κατώτεροι μισθοί, ενώ αναβιώνουν και τα περιβόητα Τοπικά Σύμφωνα Απασχόλησης.
• Θα λαμβάνεται υπόψη η παραγωγικότητα και των επιμέρους κλάδων. Δηλαδή, ο μισθός θα διαμορφώνεται και ανάλογα με το πόσο ικανοποιούνται οι προσδοκίες των εργοδοτών κάθε κλάδου. Οι κλαδικές συμβάσεις θα δεχτούν νέο χτύπημα, λόγω της επίθεσης στην ΕΓΣΣΕ και της παγίωσης του μηχανισμού διαμόρφωσης κατώτατου μισθού. Τούτο θα ισχύει όχι μόνο διότι ο κατώτατος μισθός αποτελεί την αφετηρία υπογραφής τους, αλλά και γιατί πλέον δίνεται η δυνατότητα στην εργοδοσία να εξαιρείται απ' αυτές.

Ανεργία και μισθοί πείνας

Το βασικό επιχείρημα - όπως φαίνεται κι απ' τα παραπάνω - πάνω στο οποίο «δομείται» η ανάγκη για το σφαγιασμό των μισθών είναι η υψηλή ανεργία. Οτι δηλαδή, με χαμηλότερους μισθούς, θα γίνουν περισσότερες επενδύσεις, οι οποίες, με τη σειρά τους, θα φέρουν θέσεις εργασίας και έτσι θα αντιμετωπιστεί η ανεργία.

Πρόκειται για ψευδές επιχείρημα. Διότι ακόμη και θέσεις εργασίας να γίνουν, θα είναι πολύ λιγότερες από τις ανάγκες. Ακόμη, όμως, και αυτές οι θέσεις εργασίας θα είναι εξαιρετικά επισφαλείς, θα απαιτούν δουλειά χωρίς δικαιώματα, όπως συμβαίνει π.χ. στην COSCO για την προσέλκυση της οποίας στην Ελλάδα η κυβέρνηση καυχιέται συνεχώς.

Ο κεφαλαιοκράτης προσπαθώντας να μειώσει το κόστος παραγωγής για να γίνει ανταγωνιστικότερος θα προχωρά διαρκώς σε προσαρμογές που θα διασφαλίζουν τα κέρδη και τη θέση του έναντι των ανταγωνιστών του. Οι όποιες θέσεις εργασίας δημιουργούνται και οι συνθήκες απασχόλησης που θα τις συνοδεύουν θα βρίσκονται υπό τη «δαμόκλειο σπάθη» της ανταγωνιστικότητας. Η εναλλαγή πλήρους - ελαστικής (με οποιαδήποτε μορφή) απασχόλησης θα είναι συνεχής, οι μισθοί και τα ωράρια στο διαρκές έλεος των ισολογισμών κάθε εταιρείας.

Στην πραγματικότητα, ο καπιταλισμός δε θα απαλλαγεί ποτέ από την ανεργία, καθώς είναι στην ίδια του τη φύση. Η λειτουργία των εργοστασίων (άρα και οι θέσεις εργασίας) εξαρτάται από το αν, πότε και πώς έχουν κέρδη οι μεγάλοι μονοπωλιακοί όμιλοι.

Οποιο πρόσχημα κι αν χρησιμοποιήσουν, η ουσία παραμένει μία: Η επίθεση στους μισθούς θα συνεχιστεί και θα ενταθεί. Διότι στο πλαίσιο της καπιταλιστικής κρίσης αλλά και για να ανακάμψει η καπιταλιστική οικονομία, το κεφάλαιο έχει ανάγκη από φτηνά εργατικά χέρια, για να μπορέσει να αντεπεξέλθει στον άγριο ανταγωνισμό. Ετσι, η δημιουργία του μόνιμου μηχανισμού διαμόρφωσης κατώτατου μισθού, αποτελεί ένα ακόμη εργαλείο σε αυτήν την κατεύθυνση. Το ύψος του μισθού θα εξαρτάται αποκλειστικά από το αν θα συμβάλλει αποφασιστικά στην κερδοφορία του κεφαλαίου. Θα πρόκειται, δηλαδή, για μισθούς πείνας.

Οι εργαζόμενοι απέναντι σε αυτήν την εξέλιξη έχουν μόνο μία απάντηση. Να οξύνουν την ταξική τους πάλη, με ταξικά προσανατολισμένο και οργανωμένο αγώνα, ανοίγοντας το δρόμο για ριζικές αλλαγές στο επίπεδο της οικονομίας και της κοινωνίας.