Η Ελλάδα κρατάει χαμηλά τα ποσοστά σε σχέση με την Ευρώπη

Η Ελλάδα κρατάει χαμηλά τα ποσοστά σε σχέση με την Ευρώπη

Η ασυμβίβαστη στάση απέναντι στην τοξικοεξάρτηση και η παρέμβαση μαζικών κοινωνικών φορέων «κρατούν» μέχρι ώρας ένα τείχος που χρειάζεται να ενισχυθεί


Motion Team

Τα στοιχεία φανερώνουν πως η Ελλάδα διατηρεί τα χαμηλότερα ποσοστά εισόδου στη χρήση ναρκωτικών ουσιών σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης, αλλά δυστυχώς έχει μειωθεί η ηλικία εισόδου στη χρήση, στα 15 χρόνια. Επίσης, φανερώνουν ότι η Ελλάδα είναι ανάμεσα στις χώρες της Ευρώπης με τα χαμηλότερα ποσοστά χρήσης ναρκωτικών ουσιών. Χαρακτηριστικά είναι τα ποσοστά χρήσης κάνναβης σύμφωνα με την Ετήσια Εκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας (2012): 80,5 εκατ. Ευρωπαίοι (15-64 χρονών) κάνουν χρήση κάνναβης σε όλη τη ζωή τους. Ο ευρωπαϊκός μέσος όρος ανέρχεται στα 23,7%, ενώ στην Ελλάδα το 8,9% του πληθυσμού κάνει χρήση. Αντίστοιχα πιο χαμηλά από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο είναι τα ποσοστά χρήσης άλλων ναρκωτικών ουσιών.


Πώς εξηγείται αυτό και πώς προκύπτουν τα στοιχεία ότι στην Ελλάδα είναι μικρότερο το ποσοστό εισόδου στη χρήση; Αυτό το ερώτημα τέθηκε στην εκδήλωση που έγινε την Τετάρτη, 27 Μάρτη από το Εθνικό Συμβούλιο κατά των Ναρκωτικών (ΕΣΥΝ) και το Σύλλογο Ελλήνων Ολυμπιονικών (ΣΕΟ), όπου παρουσιάστηκε η Χάρτα Πρωτογενούς Πρόληψης της Ουσιοεξάρτησης.
Υπόθεση της οικογένειας και της κοινωνίας

«Κοιτάξτε τι στοιχεία έχουμε: Τα στεγνά θεραπευτικά προγράμματα του ΚΕΘΕΑ αλλά και του ΕΣΥ στο ΨΝΑ και στο ΨΝΘ παρουσιάζουν ποσοστά επιτυχίας της τάξης του 70% - 75% σε βάθος 15ετίας. Το ποσοστό αποθεραπείας είναι τεράστιο», σημείωσε ο Ηλίας Μιχαλαρέας, διδάκτορας Ψυχολογίας και πρόεδρος του ΕΣΥΝ.



Και συνέχισε λέγοντας: «Τα στεγνά προγράμματα φτιάχτηκαν μετά από συνεργασίες με ειδικούς επιστήμονες του εξωτερικού, των ΗΠΑ, συγκεκριμένα καθώς και με μοντέλα κοινοτήτων στις ΗΠΑ. Κάποια στιγμή οι επικεφαλής των αντίστοιχων αμερικανικών προγραμμάτων ήρθαν στη χώρα για να αξιολογήσουν αυτά τα προγράμματα. Και τότε μπήκε ένα ζήτημα. Πώς είναι δυνατόν στην Ελλάδα τα ίδια μοντέλα θεραπευτικών κοινοτήτων να έχουν 70%-75% επιτυχία και στις ΗΠΑ το αντίστοιχο ποσοστό να είναι 30%-35%; Διαπιστώθηκε ότι αυτή η διαφορά οφείλεται στο γεγονός ότι στην Ελλάδα εμπλέκονται στην αποθεραπεία οι γονείς με τους συλλόγους γονέων, φίλων, κηδεμόνων των στεγνών προγραμμάτων και τις θεραπευτικές ομάδες γονέων, αλλά και φίλοι και αδέλφια των χρηστών. Αυτό και μόνο το γεγονός, της εμπλοκής του ευρύτερου οικογενειακού και άλλου περιβάλλοντος του χρήστη, έδινε μια διαφορά τεράστια.


Που σημαίνει τι; Οτι στη χώρα με τα χαμηλότερα ποσοστά εισόδου στη χρήση ναρκωτικών ουσιών θα έπρεπε να πάρουμε υπόψη μας αντίστοιχες παραμέτρους. Η προσπάθεια να πάρουμε υπόψη μας αντίστοιχες παραμέτρους κατέληξε στο εξής συμπέρασμα: Οτι υπάρχει μια πολύ μεγάλη εμπλοκή της ελληνικής οικογένειας σε αυτή την υπόθεση και είναι πολύ μεγάλη η συνεισφορά της στην αντιμετώπιση της χρήσης, αδελφών, φίλων αλλά και γενικευμένου ευρύτερου περιβάλλοντος κοινωνικών φορέων και άλλων. Ετσι στη χώρα υπήρχε ένα δίκτυο φορέων παρέμβασης που ξεκινούσε από την οικογένεια και κατέληγε στο ευρύ αντιναρκωτικό κοινωνικό κίνημα, όπως είναι και το ΕΣΥΝ και στη σχέση αυτής της δράσης με άλλους φορείς, όπως στο επίπεδο της παιδείας, της άθλησης. Οπως η συνεργασία ΕΣΥΝ - Συλλόγου Ολυμπιονικών για την Πρόληψη, που είναι μοναδικό φαινόμενο πανευρωπαϊκά και σημαντική παρακαταθήκη στην αντιμετώπιση της χρήσης».
Δεν υπάρχει συμβιβασμός με τα ναρκωτικά

Αναφέρθηκε ακόμα στο «γεγονός ότι στη χώρα έχουμε μια νομοθεσία -με την κριτική που της ασκούμε και με την ανάγκη να βελτιωθεί- η οποία δε νομιμοποιεί τη χρήση. Παρατηρείται -σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για τα ναρκωτικά- ότι χώρες που έχουν μια νομοθεσία η οποία είναι υπέρ της αποποινικοποίησης της χρήσης έχουν πολύ υψηλά ποσοστά χρήσης, όπως είναι η Πορτογαλία και άλλες. Αντίθετα, χώρες που έχουν μια πιο σφιχτή πολιτική σε ό,τι αφορά την καταστολή έχουν χαμηλότερα ποσοστά. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η καταστολή, έτσι όπως είναι σήμερα, δεν έχει αποτύχει. Σαφώς έχει αποτύχει.

Αρα υπάρχει ένα σύνολο παραγόντων οι οποίοι διαπλέκονται και οδηγούν σε αυτά τα αποτελέσματα και σήμερα. Τέλος, πολύ σημαντική συνεισφορά στην αντιμετώπιση του προβλήματος και στην καθήλωση σε χαμηλά ποσοστά έχουν παίξει και τα Κέντρα Πρόληψης. Με τα προβλήματα λειτουργίας, στελέχωσης, παρ' όλα αυτά έχουν παίξει σημαντικό ρόλο. Και αυτή η χώρα έχει περηφάνια, έχει ανάστημα και το ορθώνει. Ο ελληνικός λαός δε συμβιβάστηκε με το πρόβλημα της χρήσης ναρκωτικών ουσιών. Στη Γαλλία π.χ., έγινε. Εδώ δεν έγινε. Και ένας από τους στόχους κάποιων, για τον έλεγχο των συνειδήσεων σε μεγάλο βάθος χρόνου, έχουν κι αυτό σαν στόχο: Να μάθει ο ελληνικός λαός να ζει με το πρόβλημα. Ακόμα ο ελληνικός λαός δεν έχει συμβιβαστεί με αυτό, δεν το αποδέχεται».

Στη συνέχεια το λόγο πήρε ο Παναγιώτης Γεωργάκας, Διδάκτορας Ψυχιατρικής και διευθυντής του Προγράμματος Απεξάρτησης Ψυχοδραστικών Ουσιών του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης: «Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα στην Ευρώπη η οποία υποστηρίζει ότι πρόληψη σημαίνει να μην έρθει σε επαφή με εξαρτησιογόνο παράγοντα ένα άτομο, παιδί ή έφηβος. Σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη επικρατεί η άποψη ότι έτσι κι αλλιώς θα έρθει σε επαφή, επομένως αυτό που έχουμε να κάνουμε είναι να μην επιδεινωθεί το πρόβλημα, να μην αποκτήσει μαζικό χαρακτήρα».

Ενδεικτικά αναφέρθηκε σε ένα πρόγραμμα πρωτογενούς πρόληψης στην Ολλανδία, όπου ήταν εισηγητής και συμμετείχαν τρεις ομάδες, μία από τη Θεσσαλονίκη, μία από τη Μαδρίτη και μία από το Αμστερνταμ, με υπεύθυνο του προγράμματος τον πρώην υφυπουργό Υγείας της Ολλανδίας και σύμβουλο του ΟΗΕ για το πρόβλημα των εξαρτήσεων: «Εκεί επικρατούσε διαρκώς αυτή η συζήτηση. Οτι έτσι κι αλλιώς θα μπει ο νέος στη χρήση, να βρούμε τρόπο να μην είναι επικίνδυνη η χρήση, να μην εμβαθυνθεί, να μην του καταστρέψει τον κοινωνικό χαρακτήρα.

Στην Ευρώπη υπάρχει η λογική των "χρηστών του Σαββατοκύριακου". Δηλαδή, δε μας πειράζει όλη τη βδομάδα οι άνθρωποι είναι καλοί εργαζόμενοι, μαθητές, φοιτητές, ας κάνει το Σαββατοκύριακο ό,τι θέλει.

Οταν τους είπα πως πρέπει να ενισχύσουμε τον συναισθηματικό κόσμο, τις ψυχικές δυνάμεις αυτού του ανθρώπου, ώστε από μόνος του να αντιμετωπίζει τις δυσκολίες και τα δυσάρεστα και να μην έχει ανάγκη από ένα δεκανίκι, η απάντηση ήταν πως εσείς οι Ελληνες έχετε μείνει πολύ πίσω και ότι εμείς χρησιμοποιούμε τη σύγχρονη τεχνολογία για να μην πάθει και κανένα έμφραγμα ο χρήστης. Αυτό είναι ένα ακόμη στοιχείο γιατί φαίνεται να επιτυγχάνουμε σχετικά χαμηλά ποσοστά».

Είναι φανερό λοιπόν, πως οι αντιστάσεις και τα στοιχεία που υπάρχουν στη χώρα μας και συμβάλλουν μέχρι τώρα θετικά ενάντια στη χρήση ναρκωτικών ουσιών, πρέπει να στηριχθούν και να ενισχυθούν. Πρωτοβουλίες που στηρίζονται στη λογική μιας ζωής δημιουργικής μακριά από κάθε ουσία, είναι αυτές που έχουν αποτέλεσμα, σε αντίθεση με τις επικίνδυνες λογικές που συγκεκριμένες πολιτικές δυνάμεις σιγοντάρουν τα τελευταία χρόνια, οι οποίες διαχωρίζουν τις ουσίες και αθωώνουν τις κύριες ουσίες εισόδου στη χρήση.

Ε.Μ.