Κερδισμένα τα μονοπώλια, με όποιο μείγμα διαχείρισης

Κερδισμένα τα μονοπώλια, με όποιο μείγμα διαχείρισης

Τη βδομάδα που πέρασε, κορυφώθηκε η προπαγάνδα της κυβέρνησης για «ανάπτυξη», με αφορμή τις επενδύσεις επιχειρηματικών ομίλων στην Ελλάδα, όπως η COSCO, η κατασκευή του αγωγού TAP, η συμφωνία VODAFONE - WIND, από τις οποίες θα προκύψουν θέσεις εργασίας και θα ωφεληθεί τάχα ο λαός.

Αξιοποιώντας την ανεργία που παράγει ο καπιταλισμός και η οποία αυξήθηκε σε συνθήκες κρίσης, η κυβέρνηση καλεί εργαζόμενους και άνεργους να συμβιβαστούν με τα αντιλαϊκά μέτρα και τις ιδιωτικοποιήσεις, που βελτιώνουν την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής καπιταλιστικής οικονομίας, για να προσελκύσει επενδύσεις. Λένε δηλαδή, στο λαό πως αν θέλει στο αόριστο μέλλον να έχει ένα μεροκάματο της κακιάς ώρας, θα πρέπει να δεχτεί να δουλεύει με ανύπαρκτα δικαιώματα, να πληρώνει ολοένα και περισσότερα για Υγεία, Πρόνοια και Παιδεία, να διαλύεται η οικογενειακή και κοινωνική του ζωή.

Στην ελληνική οικονομία, κάποια στιγμή θα έρθει η ανάπτυξη. Ούτε αμφισβητεί κανείς ότι οι επενδύσεις ξένων και ντόπιων επιχειρηματικών ομίλων συμβάλλουν προς αυτή την κατεύθυνση. Αλλωστε, στόχος μιας επένδυσης στον καπιταλισμό δεν είναι άλλος από το να αναπαραχθεί το κεφάλαιο, με την επιδίωξη του μεγαλύτερου κέρδους. Από αυτή την άποψη, η κυβέρνηση δικαιολογημένα πανηγυρίζει για το γεγονός ότι η πολιτική της διαμορφώνει συνθήκες πρόσφορες για να προσελκύσουν κεφάλαια, που σωρευτικά συμβάλλουν στην ανάκαμψη της καπιταλιστικής οικονομίας.

Τι δε λέει; Οτι η ανάπτυξη αυτή θα είναι καπιταλιστική και άρα από χέρι ενάντια στους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα. Και επίσης, ότι η πολιτική που τώρα εφαρμόζεται, είναι ίδια και απαράλλακτη με εκείνη που οδήγησε σε προηγούμενες δεκαετίες την ελληνική οικονομία σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, δεν απέτρεψε όμως την κρίση, αλλά αντίθετα την επιτάχυνε.

Για παράδειγμα, η επένδυση της «Cosco» στο λιμάνι του Πειραιά, που διαφημίστηκε όσο τίποτε τις προηγούμενες μέρες, ξεκίνησε από το 2009, πριν ακόμα την κρίση. Οπως και η επένδυση της γερμανικής «Ντόιτσε Τέλεκομ» στον ΟΤΕ, που έγινε το 2008. Καμιά από τις επενδύσεις αυτές, αλλά ούτε και οι ιδιωτικοποιήσεις που διαχρονικά γίνονται, δε στάθηκαν ικανές να αποτρέψουν την κρίση.

Τα μονοπώλια «στον αφρό»

Η ανάπτυξη που σχεδιάζει η κυβέρνηση, προϋποθέτει να πέσει ο λαός στο καναβάτσο. Στον αναιμικό της κύκλο, θα εκκολαφθούν οι προϋποθέσεις για την επόμενη κρίση του καπιταλισμού, που θα είναι βαθύτερη και πιο δύσκολη για τους αστούς να τη διαχειριστούν. Παράδειγμα γι' αυτό είναι η Ιρλανδία, την οποία η κυβέρνηση παρουσίασε σαν πρότυπο για τον τρόπο που προσέλκυσε επενδύσεις, με συντριβή των εργασιακών δικαιωμάτων και χαμηλή φορολογία στο κεφάλαιο.

Για περισσότερο από μια δεκαετία, η Ιρλανδία αποτέλεσε Ελντοράντο για τις αμερικάνικες κυρίως πολυεθνικές, μέχρι να βυθιστεί στην κρίση και ο λαός της στη φτώχεια, εξαιτίας και της προσπάθειας της αστικής τάξης να διαχειριστεί την κρίση προς όφελός της, όπως και στην Ελλάδα.

Η ανάπτυξη για την οποία μιλάει η κυβέρνηση, δε θα αμβλύνει το πρόβλημα της ανεργίας. Πολύ περισσότερο δε θα το εξαλείψει. Το κεφάλαιο επενδύει σε τομείς απ' όπου μπορεί να αποκομίσει πολύ και γρήγορο κέρδος. Για παράδειγμα, τέτοιοι είναι στη χώρα μας η Ενέργεια και οι Ανανεώσιμες Πηγές της, η καλλιέργεια, μεταποίηση και εμπορία πρότυπων αγροτικών προϊόντων, οι Μεταφορές.

Πρόκειται κατά κανόνα για κλάδους εντάσεως κεφαλαίου, που απαιτούν ελάχιστη εργατική δύναμη. Η συμβολή τους στη μείωση της ανεργίας θα είναι μηδαμινή σε σχέση με το μέγεθος του προβλήματος, που μόνο στατιστικά, αγγίζει σήμερα το 1,5 εκατ. ανέργους. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του αγωγού ΤΑΡ. Η κυβέρνηση μιλάει για 2.000 άμεσες και 10.000 έμμεσες θέσεις εργασίας. Ακόμα και οι αστοί, όμως, συμφωνούν ότι το έργο στη φάση της λειτουργίας του δε θα απασχολεί περισσότερους από 100 όλους κι όλους εργαζόμενους, κύρια σε υπηρεσίες φύλαξης και συντήρησης (εκτίμηση ΙΟΒΕ).

Αλλά ακόμα και εκεί που θα χρειαστεί να γίνουν κάποιες προσλήψεις, αυτές θα είναι με τσακισμένους μισθούς και εργασιακά δικαιώματα, ανάλογα με τους νόμους που έχουν ψηφίσει όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις και με μεγαλύτερη ένταση την τελευταία τριετία.

Αρκεί μια ματιά στα όσα αποφάσισε η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ, την Πέμπτη και την Παρασκευή στις Βρυξέλλες. Συνδέοντας την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων με την ανάσχεση τη ανεργίας, καταρτίζουν προγράμματα επιδότησης της μαθητείας, προκειμένου οι μεγάλοι όμιλοι να εξασφαλίσουν φτηνό εργατικό δυναμικό, με τον φερετζέ της «πρακτικής άσκησης». Με τέτοιους απασχολούμενους είναι γεμάτα τα ξενοδοχεία και οι μεγάλες μονάδες στον κλάδο του τουρισμού, τον οποίο η κυβέρνηση διαφημίζει σαν «ατμομηχανή» της ανάπτυξης στην Ελλάδα.

Χιλιάδες είναι οι «μαθητευόμενοι» που εργάζονται στην Ελλάδα με διμερείς συμφωνίες ανάμεσα στα κράτη μέλη της ΕΕ. Οι ίδιοι αμείβονται με φιλοδώρημα και ταυτόχρονα αξιοποιούνται σαν όχημα για να πεταχτούν στην ανεργία παλιότεροι εργαζόμενοι, με καλύτερα σχετικά δικαιώματα, ή να τα απεμπολήσουν, για να μη χάσουν τη δουλειά τους.

Το «άλλο μείγμα» του ΣΥΡΙΖΑ

Ο ΣΥΡΙΖΑ αντιτείνει στα παραπάνω, ότι θα φέρει ανάπτυξη ενισχύοντας τους «υγιείς» καπιταλιστές και ότι δε θα κάνει ιδιωτικοποιήσεις, αλλά συμπράξεις και παραχωρήσεις. Για το πρώτο, η κοροϊδία είναι εξόφθαλμη. Ανεξάρτητα πώς βαφτίζει ο καθένας το κεφάλαιο, για να το εξωραΐσει στα μάτια του λαού, οι νόμοι του καπιταλισμού λένε πως κριτήριο μιας επένδυσης είναι το κέρδος. Λένε επίσης ότι το κέρδος συναρτάται πρωτίστως με το φτήνεμα της εργατικής δύναμης.

Οι «καλοί» καπιταλιστές του ΣΥΡΙΖΑ θα επενδύσουν άραγε για την ψυχή της μάνας τους; Οχι βέβαια! Ο ΣΥΡΙΖΑ λέει ακόμα ότι ο καλός καπιταλιστής είναι αυτός που τηρεί τους νόμους. Ποιους νόμους; Αυτούς που ψήφισε το αστικό κράτος για να συντρίψει τις εργασιακές σχέσεις και το σταθερό ημερήσιο χρόνο εργασίας, τους μισθούς και τις συντάξεις, για να διαλύσει τα ασφαλιστικά ταμεία, δίνοντας δισ. από τα αποθεματικά τους στους καπιταλιστές. Αυτούς που ανεβάζουν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης και απαλλάσσουν τους εργοδότες από τις ασφαλιστικές τους εισφορές. Αυτούς τους νόμους, κανέναν λόγο δε έχει ο καπιταλιστής να μην τους εφαρμόσει.

Οσο για το επιχείρημα ότι στο δικό του μείγμα διαχείρισης η ανάπτυξη θα στηριχθεί σε περισσότερες κρατικές επιχειρήσεις και οι ιδιώτες θα επενδύουν με συμπράξεις και παραχωρήσεις, αντί για ιδιωτικοποιήσεις δημόσιας περιουσίας και υποδομών, ο ΣΥΡΙΖΑ αναπαράγει ψευτοδιλήμματα, στα οποία οι αστοί έχουν εντρυφήσει εδώ και χρόνια.

Μόλις την Παρασκευή, ο Γ. Ανωμερίτης, διευθύνων σύμβουλος του ΟΛΠ ΑΕ, δήλωσε ότι προτιμά την παραχώρηση του Οργανισμού από την ιδιωτικοποίηση, όπως άλλωστε προβλέπει και το 3ο μνημόνιο! Δηλαδή, είτε έτσι είτε αλλιώς, η δημόσια περιουσία καταλήγει στο κεφάλαιο. Ο τρόπος αλλάζει όχι η ουσία. Αλλωστε, και η «Cosco» με 35ετή παραχώρηση και όχι με ιδιωτικοποίηση πήρε το κομμάτι που διαχειρίζεται στο ΣΕΜΠΟ.

Αλλο παράδειγμα είναι οι τράπεζες. Ο ΣΥΡΙΖΑ λέει πως θα τις εθνικοποιήσει και προβάλλει αυτή του την πρόθεση σαν στοιχείο που τον διαφοροποιεί από το μείγμα που υπηρετεί η ΝΔ. Ομως, πολλές αστικές κυβερνήσεις, με πρώτη την ισπανική, έχουν κρατικοποιήσει τραπεζικά ιδρύματα που κατέρρεαν για να τα διασώσουν, σε βάρος του λαού που υποφέρει. Μόλις την Τετάρτη το βράδυ, το ΕΚΟΦΙΝ αποφάσισε κι αυτό ότι μια κυβέρνηση θα μπορεί να κρατικοποιεί μια τράπεζα για να τη σώσει! Αρα, άνθρακες για το λαό το «άλλο μείγμα» του ΣΥΡΙΖΑ.

Αναγκαιότητα να αλλάξει η ρότα

Ακόμα και στην περίπτωση που μια εταιρεία εμφανίζεται στα χαρτιά σαν κρατική, τι αλλάζει για τον εργαζόμενο, από τη στιγμή που αυτή θα λειτουργεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια στο περιβάλλον της καπιταλιστικής ανταγωνιστικότητας;

Τι χαΐρι είδαν, για παράδειγμα, οι εργαζόμενοι τα τελευταία 15 τουλάχιστον χρόνια από τη ΔΕΗ, που παραμένει κατ' όνομα δημόσια; Τι κέρδισαν τα λαϊκά νοικοκυριά - καταναλωτές του ηλεκτρικού ρεύματος; Τίποτα. Αντίθετα, πληρώνουν πανάκριβα τιμολόγια και από πάνω φορολογία για να χρηματοδοτήσουν τους ιδιώτες από τους οποίους η ΔΕΗ είναι υποχρεωμένη να αγοράζει Ενέργεια.

Ο καπιταλισμός δε γυρίζει πίσω, στην εποχή που μπορούσε και ήθελε να κάνει ορισμένες παραχωρήσεις σε κλάδους και ομάδες εργαζομένων, κάτω από τη λαϊκή πίεση, αλλά και από τον ανταγωνισμό με το σοσιαλισμό που γνωρίσαμε. Αυτή η εποχή έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Σήμερα, η ματαίωση ενός αντιλαϊκού μέτρου, ακόμα και η ελάχιστη κατάκτηση, δεν είναι εφικτή αν ο κάθε κλάδος παλεύει μόνος του και η γενική γραμμή πάλης δεν κατευθύνεται ενάντια στα μονοπώλια και το κράτος τους, δεν ωριμάζει τις προϋποθέσεις για συντριβή της αστικής εξουσίας.

Το ΚΚΕ είναι το μόνο κόμμα σήμερα που προβάλλει την ανάγκη και το ρεαλισμό του άλλου δρόμου ανάπτυξης, απορρίπτοντας κάθε μείγμα διαχείρισης του καπιταλισμού, που ανεξάρτητα από προθέσεις, είναι αντιλαϊκό. Λύση και διέξοδος είναι η λαϊκή συμμαχία, με αντιμονοπωλιακό - αντικαπιταλιστικό περιεχόμενο στην πάλη της. Για την ανατροπή της εξουσίας των μονοπωλίων, την οικοδόμηση της λαϊκής εξουσία και οικονομίας.

Π.