Από τις αναδιαρθρώσεις στο κράτος κερδίζουν οι ιδιώτες

Από τις αναδιαρθρώσεις στο κράτος κερδίζουν οι ιδιώτες

Αποσπάσματα από την ομιλία της Αλέκας Παπαρήγα, με την οποία ολοκληρώθηκε η εκδήλωση

Η Αλέκα Παπαρήγα στο βήμα της εκδήλωσης

Η τροπολογία συνδέεται με συγκεκριμένο νομοσχέδιο. Θα τα αναπτύξουμε, θα μιλήσουμε, θα κάνουμε μια προσπάθεια - φαντάζομαι - για ονομαστική ψηφοφορία, γιατί δεν έχουμε τον απαιτούμενο αριθμό βουλευτών, αλλά θα προκαλέσουμε άλλα κόμματα που μπορούν να το κάνουν. Βλέπετε, όταν μειώθηκαν οι βουλευτές του ΚΚΕ, δεν σκέφτηκαν κάποιοι ότι μειώνονται και κάποιες κοινοβουλευτικές δυνατότητες, εν πάση περιπτώσει.
Πάντως, θα κάνουμε μία προσπάθεια να μην είναι μία συζήτηση που θα περάσει έτσι. Θα σας ειδοποιήσουμε. Μακάρι να ψηφιστεί κι απ' τα άλλα κόμματα, έχει αξία να προκαλέσουμε και ονομαστική ψηφοφορία. Ολα αυτά τα πράγματα ανεβάζουν εν πάση περιπτώσει την πίεση και καλό θα ήταν να συνδυαστεί με κάποια κινητοποίηση, θα δούμε πώς μπορεί καλύτερα να γίνει.
Εδώ, με αυτά που είπατε, βάλατε ένα ζήτημα. Τι κερδίζει η κυβέρνηση, το κράτος; Μην ταυτίζετε το κράτος με την κυβέρνηση. Το κράτος υπάρχει, αλλάζει το πολιτικό του προσωπικό, η κυβέρνηση. Εν πάση περιπτώσει, τι κερδίζει οικονομικά, αφού η ιδιωτικοποίηση αυξάνει το κόστος; Κερδίζει αυτό, την ιδιωτικοποίηση.
Κοιτάξτε να δείτε, το κράτος είναι κράτος, να το πω λαϊκά, των ιδιωτών. Βεβαίως, ζήσαμε η γενιά μου ένα κράτος, μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, μεγάλο, σε όλη την καπιταλιστική Ευρώπη και στην Ελλάδα, με επιχειρηματικές δραστηριότητες, με μηχανισμούς, διοικητικές υπηρεσίες κ.λπ. Δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά, μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και τις καταστροφές.
Και μην ξεχνάτε, έπεσε πολύ χρήμα. Οι ΗΠΑ, με το σχέδιο Μάρσαλ, έβαλαν μπόλικο χρήμα εδώ για να υπάρχει μια γρήγορη ανάπτυξη καπιταλιστική απέναντι στο σοσιαλιστικό σύστημα που γέννησε πιο οργανωμένα ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος. Αλλά μια σειρά καπιταλιστικές επιχειρήσεις είχαν καταστραφεί, άλλοι καπιταλιστές δεν μπορούσαν να σταθούν. Ποιος έπρεπε να ήταν ο φορέας που θα εγγυόταν την ανάπτυξη; Το κράτος. Οι καπιταλιστές δεν είχαν τέτοιες δυνατότητες. Είχαν καταστραφεί οι ιδιωτικές βιομηχανίες. Ποιος θα άνοιγε το δρόμο της καπιταλιστικής ανάπτυξης; Το κράτος.
Τελείωσε όμως αυτή η ιστορία. Οι ιδιωτικοποιήσεις άρχισαν, θα έλεγα, με επίκεντρο την κρίση την καπιταλιστική του 1973, που τότε την είπαν «του πετρελαίου». Εκεί αρχίζει η αντίστροφη μέτρηση με το εξής χαρακτηριστικό: Μείωση του κρατικού επιχειρηματικού τομέα και αφού μειώνεται ο κρατικός επιχειρηματικός τομέας θα μειωθούν αναγκαστικά και οι κρατικοί υπάλληλοι, και αρχίζει η επιστροφή των κατακτήσεων.
Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο υπήρχαν κατακτήσεις. Μην ξεχνάτε, οι λαοί βγήκαν μέσα από ένοπλη πάλη, πάλεψαν με τα όπλα στο χέρι, άλλοι περισσότερο άλλοι λιγότερο, εξοπλισμένοι λαοί ήταν. Υπήρχαν κατακτήσεις συν παραχωρήσεις. Αρχισε, λοιπόν, η καταστροφή των κατακτήσεων που είχε παραχωρήσει το ίδιο το σύστημα. Σε άλλη χώρα ξεκίνησαν οι ιδιωτικοποιήσεις πιο νωρίς, στην Ελλάδα πιο αργά.

Ο εργαζόμενος δεν είναι κόστος

Επομένως κερδίζουν, γιατί κερδίζουν οι ιδιώτες, ένα αυτό. Δεύτερο, εμείς δεν αντιμετωπίζουμε τον εργαζόμενο ως κόστος. Τη λέξη «εργασιακό κόστος» δεν τη χρησιμοποιούμε. Βεβαίως, ξεκινάμε με μια άλλη αντίληψη, ιδεολογία κ.λπ. που έχουμε, αλλά θεωρούμε ότι δεν μπορούμε να συμβιβαστούμε μέσα στις συνθήκες του καπιταλισμού και να θεωρούμε ότι ο εργαζόμενος κοστίζει.
Ο εργαζόμενος παράγει και προσφέρει. Ακόμα και ο πιο υψηλόμισθος μισθωτός γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης. Αρα, δεν μπορεί να δεχτούμε κόστος και να πούμε αυτός κοστίζει λιγότερο, εκείνος περισσότερο, άρα να τον αντικαταστήσεις. Γιατί άμα πάμε με τη λογική ότι κοστίζει ο εργαζόμενος, τότε θα δεχτούμε τα μέτρα τους, τις μειώσεις των μισθών.
Αλλη μια πλευρά: Δεν είναι σωστό - εμείς το παλεύουμε με μεγάλη συνέπεια ως Κόμμα - αυτό που λέγεται ότι ο λαός πληρώνει τους κρατικούς φορείς, το κράτος, ότι δηλαδή ο λαός χάνει απ' την ύπαρξη μεγάλου κρατικού τομέα. Ο λαός χάνει κι απ' τους ιδιώτες. Βεβαίως, το κράτος είναι καπιταλιστικό. Το πληρώνει ο λαός, αλλά πληρώνει και τους ιδιώτες. Κι εδώ είναι ένα φοβερό πράγμα, να ιδιωτικοποιήσουμε αυτό τον τομέα για να μην πληρώνει ο λαός... Γιατί, δηλαδή, τους καπιταλιστές δεν τους πληρώνει ο λαός;
Αυτή είναι πολύ διαδεδομένη αντίληψη. Καμιά φορά και άνθρωποι προοδευτικοί, ριζοσπαστικοί σου λένε «δεν πάει να ιδιωτικοποιηθεί η "Ολυμπιακή", το ΙΓΜΕ, εγώ τα πληρώνω». Θεωρούν ότι τον καπιταλιστή δεν τον πληρώνει ο λαός.
Επίσης, υπάρχουν σήμερα κλάδοι που οι μισθοί δεν έχουν μειωθεί, σε κλάδους με υψηλή κερδοφορία που είναι μονοπωλημένοι. Δεν σημαίνει όμως ότι δεν είναι αντικείμενο εκμετάλλευσης αυτός που δουλεύει εκεί. Εχει ακόμα μεγαλύτερη κερδοφορία, το ποσοστό της εκμετάλλευσης είναι ακόμα πιο μεγάλο, κι ο μισθός που του δίνει είναι ακόμα λιγότερος. Ούτε μπορείς να κρίνεις τον ονομαστικό μισθό, όπως αυτά που λένε, ότι στην Ελλάδα έχουμε χαμηλούς μισθούς, στη Γερμανία υψηλούς. Ο βαθμός εκμετάλλευσης στη Γερμανία είναι πολύ υψηλότερος, γιατί έχει μεγαλύτερη παραγωγικότητα της εργασίας.
Δεύτερο: Βεβαίως, έχουμε πλήρη συνείδηση ότι υπάρχει μαζικότερη εξαθλίωση, φτώχεια και σχετικά κι απόλυτα υπάρχει επιδείνωση της ζωής. Αθελά μας όλοι μας ξέρουμε ότι ζούσαμε καλύτερα πριν απ' ό,τι τώρα. Εδώ υπάρχει ένα θέμα. Να συγκρατήσουμε την κατάσταση και να πούμε να μη χειροτερεύσει άλλο; 'Η να αναδείξουμε τι δυνατότητες υπάρχουν αντικειμενικές μέσα στη χώρα να ζήσουμε καλύτερα;
Σήμερα διαπιστώνουμε ότι οι νέες τεχνολογίες μειώνουν τη ζωντανή ανθρώπινη εργασία στην παραγωγική σφαίρα. Ξέρετε, όμως, ότι αντικειμενικά αυξάνονται ταυτόχρονα οι ανάγκες για θέσεις εργασίας στον κοινωνικό τομέα, στη σφαίρα του πολιτισμού, της πνευματικής ζωής κ.λπ. Γιατί; Γιατί ο άνθρωπος κανονικά πρέπει να δουλεύει λιγότερες ώρες, να έχει περισσότερο ελεύθερο χρόνο, ο περισσότερος ελεύθερος χρόνος αντικειμενικά πρέπει να διογκώσει τη σφαίρα των υπηρεσιών. Δεν είναι κατ' ανάγκη αντιπαραγωγικό να διογκώνεται η σφαίρα των υπηρεσιών. Στις υπηρεσίες θα βάλεις μέσα ό,τι έχει να κάνει με την ποιότητα ζωής, τις πνευματικές ανάγκες, τις πολιτιστικές, τον ελεύθερο χρόνο.

Θέλουν κίνημα διασπασμένο

Πραγματικά, όσο μένει το εργατικό κίνημα διασπασμένο, όχι οργανωτικά, αλλά επί της ουσίας, αυτή η πολιτική θα περνάει. Στον ιδιωτικό τομέα οι περισσότεροι - οι κομμουνιστές τα έχουν λυμένα αυτά - δυστυχώς ένα μεγάλο μέρος των εργατών βλέπει τον δημόσιο υπάλληλο ανταγωνιστικά. Ξέρετε πόση προσπάθεια κάνουμε και ορισμένοι μάλιστα μας λένε «μα με αυτούς τους χαρτογιακάδες», επειδή πιστεύουν ότι όταν λέμε εργατική τάξη εννοούμε μόνο τους εργάτες των εργοστασίων. Είναι άλλο πράγμα, βεβαίως, ο εργάτης στην παραγωγική σφαίρα. Είναι αυτός που πιο άμεσα γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να τον βλέπεις αντίθετα, αντίπερα του δημοσίου υπαλλήλου. Είναι πολύ δύσκολο κι αυτή η νοοτροπία έχει καλλιεργηθεί απ' όλα τα κόμματα ή δεν έχει χτυπηθεί.
Μου έλεγε μια κοπέλα προχτές, «γιατί ο άλλος παίρνει 800 ευρώ κι εγώ 400;». Βρε παιδάκι μου, σου πήρε τα λεφτά; Δεν το καταλάβαινε με τίποτα. «Και γιατί αυτός να δουλεύει μόνιμα και εγώ όχι, και καλά κάνουν να τους διώξουν όλους». Ο άντρας της άνεργος, αυτή κάτι δουλειές του ποδαριού κάνει, δύο παιδιά, κι εκεί της είχε κολλήσει. Εμείς το παλεύουμε πολλά χρόνια αυτό.