Να σκεφτούν οι αγρότες ποιος φταίει που σαπίζει η σοδειά τους

Να σκεφτούν οι αγρότες ποιος φταίει που σαπίζει η σοδειά τους

Συζήτηση με τον Αλέκο Ουγγρίνο, μέλος της Πανελλαδικής Γραμματείας της ΠΑΣΥ

Για τα προβλήματα των φρουτοπαραγωγών στην Κεντρική Μακεδονία, ο «Ριζοσπάστης» συζήτησε με τον Αλέκο Ουγγρίνο, μέλος της Πανελλαδικής Γραμματείας της ΠΑΣΥ.

***

-- Φέτος οι καλλιέργειες στην Κεντρική Μακεδονία χτυπήθηκαν επανειλημμένα από την κακοκαιρία και ειδικότερα από το χαλάζι. Οι αγρότες πληρώνουν ασφάλιστρα στον ΕΛΓΑ, όμως ακόμη δε λειτούργησε η αντιχαλαζική προστασία και επιπλέον κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς εισόδημα, αφού δεν θα αποζημιωθούν για τις ζημιές που υπέστησαν. Γιατί συμβαίνει αυτό;
-- Πράγματι, οι καιρικές συνθήκες βρέθηκαν για μια ακόμη χρονιά «απέναντι» στους αγρότες της Κεντρικής Μακεδονίας - όπως και άλλων περιοχών της χώρας - προκαλώντας μεγάλες καταστροφές στην αναμενόμενη παραγωγή, με τις έντονες χαλαζοπτώσεις και τις πολλές βροχοπτώσεις. Η προστασία από τη μεριά του κράτους μέσω του ΕΛΓΑ είναι ανύπαρκτη, μιας και τα αεροπλάνα της αντιχαλαζικής προστασίας δεν πέταξαν, γιατί ο ΕΛΓΑ δεν είχε υπογράψει τη σύμβαση, αφήνοντας «ξεκρέμαστους» τους αγρότες, αν και πληρώνουν την τσουχτερή εισφορά τους.
Τώρα οι παραγωγοί, ανάμεσά τους οι φρουτοπαραγωγοί και κατά κύριο λόγο οι ροδακινοπαραγωγοί της Κεντρικής Μακεδονίας, θα περιμένουν με τους μήνες, μέχρι και την επόμενη χρονιά, για τις γνωστές κουτσουρεμένες αποζημιώσεις, σύμφωνα με τον Κανονισμό του ΕΛΓΑ. Το αγροτικό εισόδημα, που έτσι κι αλλιώς μειώνεται κάθε χρόνο, δέχτηκε μεγάλο πλήγμα και ο χειμώνας προβλέπεται πολύ βαρύς για την αγροτική οικογένεια.

Ο Αλέκος Ουγγρίνος

MotionTeam

Είναι γνωστός βέβαια ο εισπρακτικός χαρακτήρας του ΕΛΓΑ. Με τα υπέρογκα χαράτσια ασφάλισης έχει δημιουργήσει απόθεμα από τον ιδρώτα των αγροτών, χωρίς να τους καλύπτει για το 100% των ζημιών από όλα τα αίτια, σε όλες τις χρονικές περιόδους, για τη φυτική και τη ζωική παραγωγή.
Από αυτή τη σκοπιά, έχει μεγάλη σημασία να αναδειχτεί σε αίτημα αιχμής η έγκαιρη και πλήρης αποζημίωση για το 100% της ζημιάς και του φυτικού κεφαλαίου, προκειμένου να μπορεί ο αγρότης να ανταποκριθεί στις ανάγκες της επόμενης καλλιεργητικής περιόδου.
-- Η φετινή χρονιά παρουσιάζει αύξηση της παραγωγής στα ροδάκινα μόλις 11% σε σχέση με άλλες χρονιές. Γιατί αυτό δημιούργησε αδιέξοδο στη διάθεση του προϊόντος και φέρνει πάλι μείωση του εισοδήματος των αγροτών;
-- Οι λόγοι είναι πολλοί και διαχρονικοί. Παλιότερα και μέχρι τη δεκαετία του '90, υπήρχε κοινοτική προτίμηση και προστατευτισμός της ευρωκοινοτικής παραγωγής, με στόχο να γιγαντωθούν μέσα από την ευρωπαϊκή αγορά μεγάλες καπιταλιστικές μονάδες. Γι' αυτό και το μεγαλύτερο ποσοστό της παραγωγής πήγαινε στις ευρωπαϊκές αγορές.
Αργότερα, με την απελευθέρωση, δηλαδή την άρση του προστατευτισμού, και την κατάργηση των εγγυημένων τιμών, αλλά και την είσοδο και άλλων χωρών στην ΕΕ που είχαν ροδακινοπαραγωγή, το εξωτερικό εμπόριο άλλαξε προσανατολισμό προς Ρωσία, Ουκρανία, Ρουμανία, Βουλγαρία. Είμαστε εξαγωγική χώρα στο νωπό και μεταποιημένο ροδάκινο, εξάγοντας κατά μέσο όρο πάνω από 200.000 τόνους το χρόνο και το μεγαλύτερο μέρος πηγαίνει στις αγορές των πρώην σοσιαλιστικών χωρών και κύρια της Ρωσίας, της Ουκρανίας κ.ά.
Φέτος, η παραγωγή είναι λίγο αυξημένη σε σχέση με την αναμενόμενη και ταυτόχρονα οι παραπάνω χώρες μείωσαν τις εισαγωγές τους λόγω των δικών τους εσωτερικών προβλημάτων, όπως είναι το μειωμένο βαλάντιο των εργαζομένων - καταναλωτών από τις εφαρμοζόμενες αντιλαϊκές πολιτικές σ' αυτές τις χώρες, η εμπόλεμη κατάσταση στην Ουκρανία, η υποτίμηση του ρουβλιού και άλλα. Αρα, οι εξαγωγές φρούτων προς τις χώρες αυτές έχουν ουσιαστικά «φρακάρει».
Η εσωτερική αγορά έχει επίσης «βαλτώσει» και απορροφά πολύ μικρές ποσότητες, παρά τα παχιά λόγια για τη μεγάλη αύξηση του τουριστικού ρεύματος και άρα την ανάλογη απορρόφηση φρούτων. Οι εργαζόμενοι των πόλεων, με τα προβλήματα επιβίωσης που αντιμετωπίζουν, όπως η ανεργία, η υποαπασχόληση, οι μειώσεις στα μεροκάματα και τους μισθούς, τα απανωτά χαράτσια, δεν μπορούν να καταναλώσουν τα ροδάκινα και τα υπόλοιπα φρούτα με τιμές 8 και 9 φορές ακριβότερες από τις τιμές παραγωγού, που πουλάνε 20 λεπτά το κιλό, εξαιτίας της απαράδεκτης αισχροκέρδειας των μεγαλεμπόρων και το άνοιγμα της περίφημης «ψαλίδας τιμών».
Οσο δεν παίρνονται άμεσα και συγκεκριμένα μέτρα για την απορρόφηση της παραγωγής εντός και εκτός Ελλάδας, μεγάλες ποσότητες ροδάκινων και νεκταρινιών θα συνεχίζουν να σαπίζουν στα ψυγεία των Συνεταιρισμών και των Ομάδων Παραγωγών ή στην καλύτερη περίπτωση θα οδηγηθούν στη χυμοποίηση με τιμές 5 λεπτά το κιλό για τον παραγωγό. Δεν μιλάμε επομένως για απλή μείωση του εισοδήματος του 2014 για τους ροδακινοπαραγωγούς, αλλά για μια ακόμη καταστροφική χρονιά, αφού και η περσινή είχε μειωμένη παραγωγή.
-- Τα μέτρα που ανακοίνωσε το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης απαντούν στο αδιέξοδο που έχει δημιουργηθεί με τη διάθεση του προϊόντος;
-- Ακούμε για μέτρα και κανένα μέτρο δεν βλέπουμε από το ξεκίνημα της συγκομιδής εδώ και δύο περίπου μήνες. Ακούμε και διαβάζουμε ξανά και ξανά για συσκέψεις, για επαφές στην ΕΕ, για κατανάλωση του ροδάκινου σε Στρατό, Νοσοκομεία κλπ. ενώ ήδη έχει ουσιαστικά καταστραφεί εμπορικά το μεγαλύτερο μέρος των επιτραπέζιων ποικιλιών ροδάκινων και νεκταρινιών μιας και έχει ολοκληρωθεί η συγκομιδή του κύριου όγκου της αναμενόμενης παραγωγής του 2014.
Διαβάσαμε ότι το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ζήτησε άδεια από την ΕΕ για απόσυρση παραγωγής, αλλά ξέρουμε ότι αυτό δεν φέρνει αποτέλεσμα. Χρειάζεται να ενεργοποιηθούν άμεσα οι όποιες προβλέψεις των Επιχειρησιακών Σχεδίων των Συνεταιρισμών - Ομάδων Παραγωγών για περιπτώσεις εμπορικών κρίσεων. Χρειάζεται να ενισχυθούν άμεσα οι ροδακινοπαραγωγοί για τις τεράστιες απώλειες στο αναμενόμενο εισόδημά τους, ακόμα και με μέτρα που συγκρούονται με την πολιτική της ΚΑΠ.
-- Πώς σχολιάζετε τις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ, ανάμεσα στις οποίες φαίνεται να υιοθετεί και την επιδότηση για απόσυρση των προϊόντων;
-- Είναι ουσιαστικά η κυβερνητική πρόταση, που συζητήθηκε στο Συμβούλιο υπουργών Γεωργίας της ΕΕ, γιατί και στις άλλες χώρες, όπως η Ισπανία, η Ιταλία και η Ρουμανία, υπάρχει υπερπαραγωγή.
Ομως, η απόσυρση των αγροτικών προϊόντων από την ΕΕ με καταστροφή είναι αντιπαραγωγική διαδικασία, τη στιγμή που εκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν τη δυνατότητα να φάνε ροδάκινο νωπό, σε κομπόστα ή σε χυμό. Εχει αφήσει αθεράπευτες πληγές στη φρουτοπαραγωγή της χώρας μας. Με την εξαγορά συνειδήσεων με τα «τριάντα αργύρια» των χωματερών, η ΕΕ και το κράτος δημιούργησαν ιδιοτελείς και εξαγορασμένους «προέδρους» και «εκπροσώπους», που απαξίωσαν στα μάτια των αγροτών τους συνεταιριστικούς φορείς και το συνεταιριστικό κίνημα.
Η κυβέρνηση έπρεπε και πρέπει, στο βαθμό που προλαβαίνει με τις όψιμες ποικιλίες που έχουν απομείνει για συγκομιδή, να συμβάλει στη διάθεση της σοδειάς επιτραπέζιων ροδάκινων και νεκταρινιών, εξαντλώντας τις δυνατότητες που υπάρχουν να απορροφηθεί σε Νοσοκομεία, Στρατό, Παιδικούς Σταθμούς κ.α., να μοιραστεί με ευθύνη του κράτους σε ανέργους, απολυμένους, πολύτεκνους, ευπαθείς ομάδες συμπολιτών μας. Να κομποστοποιήσει και χυμοποιήσει την παραγωγή που δεν μπορεί να διατεθεί, ώστε να μπορέσει να συντηρηθεί μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και ταυτόχρονα να δοθεί τιμή νωπού στους αγροτοπαραγωγούς, ακόμα κι αν έρχεται σε σύγκρουση με την ευρωκοινοτική πολιτική.
Από τα λεγόμενα του αρχηγού του ΣΥΡΙΖΑ, πρόσφατα στην Ημαθία, διαφαίνεται η προσπάθεια να απενοχοποιηθεί και να απαλλαγεί των ευθυνών της η Κοινή Αγροτική Πολιτική της ΕΕ για την κατάντια της αγροτικής παραγωγής στη χώρα μας και το ξεκλήρισμα χιλιάδων αγροτικών νοικοκυριών τα τελευταία χρόνια. Ομως, τα αδιέξοδα στην αγροτική παραγωγή και το αγροτικό εμπορικό ισοζύγιο ήρθαν ακριβώς με το «μακροχρόνιο σχεδιασμό» της ΕΕ και με τη συνέργεια των ελληνικών κυβερνήσεων και όχι γιατί δεν υπήρξε τέτοιος. Αυτοί είναι οι σχεδιασμοί της «ελεύθερη αγοράς» του καπιταλιστικού κόσμου, που ο ΣΥΡΙΖΑ προαλείφεται να διαχειριστεί από τη θέση της κυβέρνησης.
-- Μπροστά στην κατάσταση που έχει διαμορφωθεί, πώς πρέπει να αντιδράσουν οι αγρότες; Μπορεί, και πώς, ο πλούσιος κάμπος της Κεντρικής Μακεδονίας να αξιοποιηθεί σε όφελος των αγροτών και του λαού;
-- Πρόκειται για μεγάλη απώλεια στο φετινό αγροτικό εισόδημα, που δέχεται απανωτά πλήγματα τα τελευταία χρόνια από τις απαράδεκτα χαμηλές εμπορικές τιμές, από το συνεχώς αυξανόμενο κόστος παραγωγής, με ανατιμήσεις στα αγροτικά εφόδια, τα χαράτσια ΟΓΑ, ΕΛΓΑ, ΟΣΔΕ, κλπ., που κάνει την επιβίωση των μικρομεσαίων καλλιεργητών ακόμη δυσκολότερη.
Οι ροδακινοπαραγωγοί της χώρας μας, όπως και συνολικά οι μικρομεσαίοι αγρότες και κτηνοτρόφοι, βλέπουν το κράτος να τους αντιμετωπίζει εχθρικά, να μην τους προστατεύει από τους μεγαλεμπόρους, να μην ενεργοποιείται έγκαιρα ο κρατικός μηχανισμός για την προστασία τους από φυσικές καταστροφές.
Ο κάμπος της Κεντρικής Μακεδονίας και όλη η χώρα μπορεί να παράγει σε επάρκεια και ποιότητα αγροτοκτηνοτροφικά προϊόντα για να καλύψει τις διατροφικές ανάγκες του λαού μας και να φέρει πολύτιμο συνάλλαγμα από εξαγωγές, που θα αξιοποιείται όμως προς όφελος του λαού, και όχι των εξαγωγέων - μεγαλεμπόρων.
Τροχοπέδη σ' αυτά είναι η συμμετοχή της χώρας στην ΕΕ, ο ίδιος ο καπιταλιστικός δρόμος ανάπτυξης, όπου τα πάντα ρυθμίζονται με κριτήριο τα κέρδη των επιχειρηματικών ομίλων, που επεκτείνουν τη δράση τους και στον αγροτικό τομέα. Υπάρχει και η εμπειρία από τα προηγούμενα χρόνια, όταν τα ροδάκινα απορροφούνταν από τις αγορές του εξωτερικού. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ζήτηση, η οποία θα μπορούσε να καλυφθεί με διακρατικές συμφωνίες, που θα παίρνουν όμως υπόψη τους το συμφέρον και τις ανάγκες του λαού. Τέτοιες συμφωνίες, καμιά κυβέρνηση δεν μπορεί να κάνει όταν δεσμεύεται απέναντι στην ΕΕ και στο κεφάλαιο.
Απαιτείται η εφαρμογή μιας άλλης φιλοαγροτικής πολιτικής, χωρίς περιορισμούς και πρόστιμα συνυπευθυνότητας, με τον απαιτούμενο κεντρικό σχεδιασμό της παραγωγής και της διάθεσης των αγροτοκτηνοτροφικών προϊόντων, με προτεραιότητα τη διατροφική αυτάρκεια της χώρας. Εκεί ακριβώς πρέπει να στοχεύει και η οργανωμένη αγωνιστική αντίδραση των φρουτοπαραγωγών της Κεντρικής Μακεδονίας, όπως και συνολικά των μικρομεσαίων αγροτοκτηνοτρόφων όλης της χώρας.