ΚΙΝΑ Ολοένα και πιο δραστήριος ο ρόλος της στην παγκόσμια οικονομία

ΚΙΝΑ

Ολοένα και πιο δραστήριος ο ρόλος της στην παγκόσμια οικονομία

Φαίνεται ότι η Κίνα αναλαμβάνει ολοένα και πιο δραστήριο ρόλο στην παγκόσμια οικονομία για την προώθηση των συμφερόντων της. Η τελευταία είδηση ήρθε πρόσφατα από τους «Financial Times» που έγραψαν πρόσφατα ότι η Κίνα προχωράει με γρήγορους ρυθμούς στην ίδρυση δικής της «Παγκόσμιας Τράπεζας» με κεφάλαια ύψους 100 δισ. δολαρίων, που θα έχει θέση ανταγωνιστική προς την Παγκόσμια Τράπεζα. Η Κίνα ενδιαφέρεται να ανταγωνιστεί και την Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης με κεφάλαια 165 δισ. δολάρια, που έχει έδρα τη Μανίλα όπως εκτιμούν στην Κίνα και επηρεάζεται υπερβολικά από την Ιαπωνία. Οι μεγαλύτεροι μέτοχοί της είναι η Ιαπωνία και οι ΗΠΑ. Από την ίδρυσή της το 1966 έχει μόνιμα Ιάπωνα Πρόεδρο. Το δημοσίευμα των «Financial Times», έγραφε ότι έως τώρα, 22 χώρες της ευρύτερης περιφέρειας, μεταξύ των οποίων και ορισμένες της Μέσης Ανατολής, έχουν εκδηλώσει πρόθεση να συμμετάσχουν στη σύσταση μιας τέτοιας τράπεζας που θα έχει το όνομα Ασιατική Τράπεζα Επενδύσεων και Υποδομών.
Ουσιαστικά, η Κίνα μπαίνει σφήνα στην παραδοσιακή έως τώρα ηγεμονική δράση των ΗΠΑ, αλλά και της ΕΕ, πιο ειδικά της Ευρωζώνης και της Γερμανίας, λόγω ευρώ.

Η αρχή έγινε με το γουάν

Για παράδειγμα, το Δεκέμβρη του 2013 σύμφωνα με το δημοσίευμα του οικονομικού ειδησεογραφικού πρακτορείου «Bloomberg», το οποίο επικαλείται στοιχεία της «Εταιρείας Παγκόσμιων Διατραπεζικών Χρηματοπιστωτικών Τηλεπικοινωνιών», το γουάν αναδείχτηκε στη δεύτερη θέση των διεθνών εμπορικών συναλλαγών για το 2013, αφήνοντας πίσω του το ευρώ. Επίσης, στο ίδιο δημοσίευμα γραφόταν ότι η Γερμανία ήταν ανάμεσα στις πρώτες χώρες μαζί με το Χονγκ Κονγκ, τη Σιγκαπούρη και την Αυστραλία, βεβαίως και την Κίνα, που έκαναν χρήση του γουάν στις εμπορικές τους συναλλαγές. Επίσης, έχουν γίνει συμφωνίες Κίνας - Βρετανίας για άμεσες ανταλλαγές του γουάν με τη στερλίνα Βρετανίας. Ακόμη, τον Οκτώβρη του 2013, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έκανε συμφωνία με τη Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας για αναμεταξύ τους ανταλλαγή νομισμάτων ύψους έως 350 δισ. γουάν, με σκοπό την ενίσχυση των εμπορικών συναλλαγών των χωρών της Ευρωζώνης με την Κίνα.
Συνεχίζει, βεβαίως, να παραμένει στην πρώτη θέση το δολάριο, που αντιπροσωπεύει το 81,08% των διεθνών εμπορικών συναλλαγών, ακολουθεί το γουάν με ένα μερίδιο της τάξης του 8,66%, ενώ το ευρώ αντιστοιχεί πλέον στο 6,64%. Δύο μόλις χρόνια πριν το Γενάρη του 2012 μόλις το 1,89% των διεθνών εμπορικών συναλλαγών χρησιμοποιούσαν το γουάν, έναντι 7,87% του ευρώ.
Οπως αναφερόταν στη σχετική ειδησεογραφία, οι εξαγωγείς χρησιμοποιούν ολοένα και περισσότερο το γουάν ως νόμισμα, με σκοπό να ενισχύσουν την είσοδο των προϊόντων και υπηρεσιών τους στην Κίνα, ενώ παράλληλα η ίδια η Κίνα φέρεται να επιθυμεί έναν ισχυρότερο ρόλο για το νόμισμά της στο παγκόσμιο εμπόριο και τις επενδύσεις. Αλλωστε, κάνει και εξαγωγή κεφαλαίων σε άλλα κράτη.
Είναι φανερό, λοιπόν, ότι η Κίνα επιχειρεί να κάνει το γουάν σημαντικό παράγοντα στις διεθνείς εμπορικές και χρηματοπιστωτικές συναλλαγές.
Θυμίζουμε ακόμη ότι μόλις πρόσφατα, τον Ιούνη 2014, άρχισαν οι συναλλαγές μεταξύ Κίνας - Ρωσίας «στα εθνικά τους νομίσματα» ζήτημα, που, όπως εκτιμούσε ο Ρώσος υπουργός Οικονομικών, θα δώσει ώθηση στην παραπέρα ανάπτυξη της οικονομικής συνεργασίας μεταξύ Ρωσίας και Κίνας. Ουσιαστικά, πρόκειται για σχέδια «παράκαμψης» του δολαρίου στις διεθνείς συναλλαγές σε μια περίοδο αναβάθμισης της χρήσης του γουάν ως διεθνούς νομίσματος.
Ετσι, λοιπόν, μετά τα σχέδια για αναβάθμιση του γουάν ως διεθνούς νομίσματος, έρχονται τα σχέδια για την παγκόσμια ασιατική τράπεζα, με πρωτοβουλία της Κίνας.

Αντίπαλο δέος στην Παγκόσμια Τράπεζα

Τι δείχνουν τα παραπάνω; Οτι η Κίνα έχοντας ήδη περάσει διεθνώς στη δεύτερη θέση από την άποψη της οικονομικής δύναμης, μετά τις ΗΠΑ, επιδιώκει, αφ' ενός το νόμισμά της να αναδειχτεί ως διεθνές χρήμα, αφ' ετέρου να παίξει ρόλο στην παγκόσμια οικονομία και με «δικό της» χρηματοπιστωτικό εργαλείο. Και είναι αρκετά επιθετική ως προς αυτό. Τα ρεπορτάζ για την ίδρυση δικής της παγκόσμιας τράπεζας συνοδεύονταν και από την εξής είδηση: Αρχικά, η Τράπεζα θα επικεντρωθεί στην κατασκευή και την αναβίωση του ιστορικού δρόμου του μεταξιού, ο οποίος για μακρές ιστορικές περιόδους ένωνε την Κίνα και την Απω Ανατολή με την Ευρώπη. Ο δρόμος αυτός θα πληροί, βέβαια, όλες τις σύγχρονες προδιαγραφές, ενώ το πρώτο βήμα θα είναι η άμεση σύνδεση του Πεκίνου με τη Βαγδάτη διά μέσου σιδηροδρομικής γραμμής. Το μεγαλύτερο μέρος των κεφαλαίων για τις σχεδιαζόμενες επενδύσεις θα προέλθει από την Κίνα.
Επίσης, δικαιολογούσαν την απόφαση της Κίνας για την ίδρυση τράπεζας ως εξής: «Η αποφασιστικότητα της Κίνας στο να αναλάβει την πρωτοβουλία για τη συγκρότηση ενός αντίπαλου δέους στην Παγκόσμια Τράπεζα μπορεί να αιτιολογηθεί. Επί σειρά ετών διεκδικεί ισχυρότερο ρόλο στη διαδικασία λήψεως αποφάσεων σε παγκόσμια όργανα, όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Παγκόσμια Τράπεζα και η Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης. Καλά πληροφορημένες πηγές επισημαίνουν, εν κατακλείδι, στους "Financial Times": "Η Κίνα αντιλαμβάνεται πως δεν έχει περιθώρια να πετύχει τίποτε σημαντικό από την Παγκόσμια Τράπεζα ή το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Συνεπώς, ήταν φυσική εξέλιξη να ιδρύσει τη δική της Παγκόσμια Τράπεζα και να την ελέγχει. Επιπλέον, ενδιαφέρονται και άλλες ασιατικές χώρες, αλλά ακόμα και αν δε συνέβαινε αυτό, η Κίνα θα προχωρούσε μόνη"» (το ρεπορτάζ από την «Καθημερινή»).
Στο ίδιο ρεπορτάζ αναφερόταν και το εξής: «Η δημοσιοποίηση των σχεδίων της Κίνας για την Ασιατική Τράπεζα Υποδομών και Επενδύσεων, η οποία θα λειτουργεί ανταγωνιστικά προς την Π. Τράπεζα, συμπίπτει με έκθεση του ΟΗΕ. Βάσει αυτής, προβλέπεται ότι φέτος οι επενδύσεις από τη χώρα θα υπερσκελίσουν όσες κατευθύνονται προς αυτήν. Αυτό θα συμβεί, επειδή ολοένα και περισσότερες κινεζικές επιχειρήσεις μετακινούνται εκτός συνόρων».
Στόχος της Κίνας είναι, στη «δική της» παγκόσμια τράπεζα να αποκλειστούν ΗΠΑ και Ιαπωνία.

Ανακατατάξεις και οξύτατοι ανταγωνισμοί

Ολα τα παραπάνω είναι βασικοί δείχτες για τις ανακατατάξεις στην κατάταξη των ισχυρών καπιταλιστικών οικονομιών. Ηδη η Κίνα έχει περάσει στη δεύτερη θέση διεθνώς με πρώτες τις ΗΠΑ, αλλά οι εκτιμήσεις για την πορεία των δύο οικονομιών δείχνουν την Κίνα να ενισχύεται συνεχώς συγκριτικά με τις ΗΠΑ. Υπήρχαν εκτιμήσεις από «οικονομικά επιτελεία και «δεξαμενές σκέψης» των ΗΠΑ ότι έως το 2050 η Κίνα θα είναι πρώτη οικονομία στην παγκόσμια κατάταξη, αλλά οι εκτιμήσεις επιταχύνουν αυτήν την ανακατάταξη μεταξύ Κίνας - ΗΠΑ 20 χρόνια νωρίτερα, το 2030.
Σημειώνουμε, επίσης, ότι η συγκεκριμένη τράπεζα θα ασχοληθεί με το τεράστιο επενδυτικό έργο του «δρόμου του μεταξιού». Που σημαίνει τάση οικονομικής κυριαρχίας στην Ασία, αλλά και ενίσχυση των οικονομικών σχέσεων με την Ευρώπη. Αλλωστε, ανάλογη οικονομική στρατηγική ακολουθεί και στην Ελλάδα (έχει πάρει μεγάλο τμήμα στο λιμάνι του Πειραιά με την ΚΟΣΚΟ, ζητά αεροδρόμια, όπως το «Ελευθέριος Βενιζέλος» της Αθήνας, το νέο υπό κατασκευή στο Καστέλλι Ηρακλείου Κρήτης, αλλά και σιδηρόδρομο), στοχεύει στην ακόμη μεγαλύτερη διείσδυση στην Ευρώπη, αλλά και στην Αφρική. Αλλωστε, η Κίνα έχει κάνει εξαγωγή κεφαλαίου και επενδύσεις στην Αφρική και τη Λατινική Αμερική, και στην Ασία, ενώ είναι αποκαλυπτική η έκθεση του ΟΗΕ ότι αλλάζει η αναλογία μεταξύ εξαγωγών εμπορευμάτων και κεφαλαίου και ενισχύεται αυτή του κεφαλαίου («ολοένα και περισσότερες κινεζικές επιχειρήσεις μετακινούνται εκτός συνόρων»).
Τα ίδια τα αστικά επιτελεία, με αφορμή την ίδρυση από την Κίνα αυτής της τράπεζας, μιλούν για ανταγωνισμό με τις άλλες δύο διεθνείς τράπεζες. Και φαίνεται ότι οξύνεται ο ανταγωνισμός ανάμεσα σε ΗΠΑ, Γερμανία, Κίνα, Ιαπωνία κ.λπ. Η Κίνα επιδιώκει ακόμη μεγαλύτερο ρόλο στις διεθνείς εξελίξεις. Ταυτόχρονα, ενισχύει τους στρατιωτικούς εξοπλισμούς της. Αλλωστε, στην περιοχή της εντείνεται η επιθετικότητα της Ιαπωνίας, αλλά και των ΗΠΑ και είναι πεδίο ανταγωνισμών μεταξύ τους. Η άνοδος της δράσης του γουάν ως διεθνούς νομίσματος δε «χτυπά» μόνο το δολάριο, αλλά και το ευρώ. Την ίδια ώρα όμως τόσο η Κίνα, όσο και η Γερμανία φαίνεται ότι αλληλοαξιοποιούνται στον ανταγωνισμό τους με τις ΗΠΑ. Ταυτόχρονα και η Ιαπωνία αποφάσισε ότι ο στρατός της μπορεί να δρα και εκτός συνόρων, άρα σε ιμπεριαλιστικούς πολέμους.
Βεβαίως, όλα τα παραπάνω εγκυμονούν κινδύνους με απρόβλεπτες για τους λαούς συνέπειες, αφού υπάρχουν οι παράγοντες που γεννούν πολέμους.