Η επέτειος του 1821 και η παραχάραξη της ιστορίας // γράφει ο Βαγγέλης Ζέρβας //
Στις
20 Δεκέμβρη του 1821, στο χωριό Πιάδα, κοντά στην Αρχαία Επίδαυρο,
άρχισε τις εργασίες της η πρώτη Εθνοσυνέλευση στη νεότερη ελληνική
ιστορία με τη συμμετοχή πενήντα εννέα αντιπροσώπων. Στην Εθνική
Συνέλευση της Επιδαύρου γράφτηκε η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας της
Ελλάδος, ορίστηκε ο τρόπος της προσωρινής λειτουργίας του νεοσύστατου
Ελληνικού κράτους και ψηφίστηκε την 1 Ιανουαρίου 1822 το πρώτο Σύνταγμα
της Ελλάδας, το «Προσωρινόν Πολίτευμα της Ελλάδος». Το Σύνταγμα της 1ης
Ιανουαρίου ήταν η πρώτη συνταγματική μορφή του αγώνα για την
ανεξαρτησία που είχε ξεκινήσει λίγους μήνες πριν. Και ήδη από αυτήν την
πρώτη εθνοσυνέλευση ήταν φανερές πολλές αντιπαραθέσεις, που δεν ήταν
απλά διαφωνίες φατριών (όπως πολλές φορές τις παρουσιάζει η αστική
ιστοριογραφία) αλλά συνδέονταν με κοινωνικές αντιθέσεις και ταξικούς
ανταγωνισμούς (1).
Σε
μια Ευρώπη γεμάτη με δούκες, μαρκησίους και κόμηδες, το Σύνταγμα της
Επιδαύρου διακήρυττε: «τίτλοι ευγενείας ούτε απονέμονται ούτε
αναγνωρίζονται εις Έλληνας πολίτας». Σε μια εποχή που η δουλεία ήταν
νόμιμη στις ΗΠΑ, τη Ρωσία, την Αυστροουγγαρία και σε όλες τις αποικίες
των ευρωπαϊκών δυνάμεων, το Σύνταγμα της Επιδαύρου (και όλα τα επόμενα)
διακήρυττε «πας δούλος ευρισκόμενος επί ελληνικού εδάφους, ανακτά
αυτομάτως την ελευθερίαν του». Θέσπιζε επίσης την ανεξιθρησκία αλλά και
την ελευθερία του τύπου. Και όλα αυτά σε μια εποχή που ανέβαινε η
αντίδραση και μεσουρανούσε η «Ιερή Συμμαχία».
Βέβαια οι τοπικοί άρχοντες της Πελοποννήσου κατάφεραν να ελέγξουν την
συνέλευση και να περιθωριοποιήσουν τα μέλη της Φιλικής Εταιρείας-και τον
Δ. Υψηλάντη ιδιαίτερα- ώστε να αμβλύνουν τα πιο ριζοσπαστικά στοιχεία
της επανάστασης. Όμως ακόμα και έτσι το «Προσωρινόν Πολίτευμα»
έγινε παράδειγμα για τις δημοκρατικές και ριζοσπαστικές δυνάμεις σε όλη
την Ευρώπη. Η πρώτη Ιανουαρίου, η μέρα που ψηφίστηκε το «Προσωρινόν
Πολίτευμα», ορίστηκε ως η μέρα εθνικής γιορτής.
Μετά
το τέλος της επανάστασης, όταν απελευθερώθηκε από τους Οθωμανούς το
νότιο μέρος της Ελληνικής επικράτειας η αστική τάξη-όπως έγινε με
διαφορετικό τρόπο και σε άλλες αστικές επαναστάσεις- ενσωμάτωσε όλα τα
αντιδραστικά στοιχεία του προηγούμενου κρατικού μηχανισμού και ιδιαίτερα
τις ντόπιες ολιγαρχίες και τα ανώτατα κλιμάκια του κλήρου και
εγκατέλειψε και πολέμησε κάθε δημοκρατική διακήρυξη του 21. Στράφηκε
στον απολυταρχισμό για να εξασφαλίσει καλύτερους όρους συσσώρευσης για
τα κέρδη της, να διευρύνει τα εδάφη που θα αναπτύσσει εμπορικές
δραστηριότητες αλλά και να εκμεταλλευτεί άγρια τις φτωχές τάξεις στο
εσωτερικό οι οποίες είχαν και ζωντανή την μνήμη του πολέμου του 21. Έτσι
τα δίκαια εθνικοαπελευθερωτικά αιτήματα των Ελλήνων της Βαλκανικής
εκφυλίστηκαν στον σωβινισμό της «Μεγάλης ιδέας» (που έθαψε αργότερα τον
ελληνισμό της Μικράς Ασίας) και αποκόπηκαν από κάθε δημοκρατική
διεκδίκηση. Κατασκευάστηκαν και επιβλήθηκαν μύθοι οι οποίοι δεν
διαστρέβλωσαν απλά την ιστορική πραγματικότητα του 21 αλλά της έδωσαν
ένα τελείως διαφορετικό περιεχόμενο. Κεντρικό ρόλο εδώ έπαιξε η
αποκατάσταση του ρόλου της Εκκλησίας η οποία-στα ηγετικά της κλιμάκια
γιατί πολλοί κληρικοί έδωσαν την ζωή τους για στην επανάσταση του 21-
πολέμησε με κάθε τρόπο την Ελληνική Επανάσταση γιατί αμφισβητούσε την
προνομιακή θέση που είχε το Πατριαρχείο στην Οθωμανική αυτοκρατορία. Mε
αυτόν τον τρόπο οι υβριστές της Ελληνικής Επανάστασης που, όταν οι
φτωχοί αγρότες του άτακτου ελληνικού στρατού άφηναν τα κόκκαλα τους στα
βουνά της Μολδοβλαχίας, της Πελοποννήσου και της Στερεάς, υπέγραφαν πάνω
στην Αγία τράπεζα τον αφορισμό της επανάστασης και διέτασσαν να
διαβαστεί σε όλες τις Ορθόδοξες εκκλησίες έγιναν «εθνομάρτυρες» και
φρουροί της ελληνικής εθνικής συνείδησης και παιδείας (μύθος του κρυφού
σχολειού κ.α.). Ίσως όμως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι
η μετεπαναστατική αλλαγή της ημερομηνίας και του περιεχομένου του
εορτασμού που κατέληξε στην 25η Μαρτίου την οποία επίσημα γιορτάζουμε και σήμερα.
συνεχίστε την ανάγνωση : http://praxisreview.gr/index.php/2-uncategorised/44-1821
Πηγή : http://praxisreview.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου