Οριζοντίως και καθέτως

Από Οικοδόμος 

Γράφει ο Cogito ergo sum //

Οι σύμβουλοι επιχειρήσεων, προκειμένου να χαράξουν την πολιτική μιας επιχείρησης, χρειάζεται -προφανώς- να μελετήσουν διάφορα δεδομένα. Αυτά τα δεδομένα είναι είτε ενδοεπιχειρησιακά είτε εξωεπιχειρησιακά. Για να μη κουράσω τον αναγνώστη με επιστημονικές αναλύσεις, θα πω επιγραμματικά ότι τα οικονομικά στοιχεία αναλύονται με δυο τρόπους: οριζοντίως και καθέτως. Για παράδειγμα, αν θέλω να δω πώς πάνε οι δουλειές τής επιχείρησης που με ενδιαφέρει και ποια είναι η δυναμική της, μελετώ τα αποτελέσματά της κατά την τελευταία πενταετία. Αυτή είναι μια κάθετη ανάλυση.
Από μόνη της, αυτή η ανάλυση δεν μου βγάζει σοβαρά συμπεράσματα. Πρέπει να δω παράλληλα τι κάνουν οι άλλες επιχειρήσεις του κλάδου σε μια δεδομένη χρονική περίοδο. Δηλαδή, να κάνω μια οριζόντια ανάλυση. Αν καθέτως διαπιστώνω ότι ο τζίρος μου αυξάνεται π.χ. κατά 5% ετησίως αλλά ο κλάδος παρουσιάζει μέση αύξηση τζίρου 15%, τα πράγματα δεν πάνε καλά. Αντίστοιχα, αν εγώ βρίσκομαι σε ύφεση 5% αλλά ο κλάδος μου σημειώνει υστέρηση κατά 15%, είμαι μια χαρά. Αυτά τα ολίγα ως εισαγωγή και συνεχίζω.
Άκουγα τον πρωθυπουργό στην πρόσφατη τηλεοπτική συνέντευξή του να πλέει σε πελάγη ευτυχίας και αλληθώρισα. Και τί δεν μας είπε το άτομο! Τί ότι «η χώρα μας όχι μόνο πραγματοποιεί τις δεσμεύσεις της αλλά προχωράει» είπε, τί ότι «η Ελλάδα θα πρέπει να αποκτήσει κουλτούρα διαλόγου» δήλωσε, τί ότι «το ζήτημα είναι να έχεις την στήριξη όχι των βουλευτών αλλά της κοινωνίας» φιλοσόφησε, τί ότι «οι συντηρητικές δυνάμεις της Ευρώπης μας έστησαν παγίδα” αποκάλυψε… Πώς να μη πάθεις ένα ψιλοϊσχαιμικό με τόσες παπαριές; Πώς να μη μαδήσεις την κοτσίδα σου όταν στην ερώτηση για το ποιοι κρύβονται πίσω από την αόριστα καταγγελλόμενη διαπλοκή, τον ακούς να απαντά ότι «δεν είμαι ο Χρυσός Οδηγός για να δίνω ονόματα αλλά ο πρωθυπουργός της χώρας»(!!); Πώς να μη σκίσεις τα πτυχία σου όταν τον βλέπεις να κορδώνεται επειδή «ο φετινός προϋπολογισμός ενέχει πολύ μικρότερη δημοσιονομική προσαρμογή από τους προηγούμενους»;
Εν πάση περιπτώσει, ας πάμε στο προκείμενο. Και προκείμενο είναι μια αισιοδοξία που έβγαλε ο πρωθυπουργός. «Ανεβήκαμε ένα βουνό με μεγάλες παγίδες και αποφασίσαμε να αλλάξουμε διαδρομή, συνεχίζοντας την πορεία προς την κορυφή από έναν πιο βατό δρόμο», είπε χαρακτηριστικά. Σε ελεύθερη μετάφραση, αυτά τα λόγια δείχνουν μια μεγάλη αισιοδοξία, η οποία πηγάζει από την πεποίθηση ότι βρισκόμαστε στον σωστό δρόμο και ότι σύντομα θα φτάσουμε στην κορυφή, στον στόχο μας. Ας διατηρήσουμε, λοιπόν, την ψυχραιμία μας κι ας προσπαθήσουμε να βρούμε πού διάβολο βασίζεται η αισιοδοξία τού πρωθυπουργού. Πάμε, δηλαδή, να αναλύσουμε τα πράγματα οριζοντίως και καθέτως, σύμφωνα με όσα είπαμε στην αρχή.

Τί δείχνει η οριζόντια ανάλυση; Ποιά χώρα πάει καλά, ώστε να μας κάνει να πιστεύουμε πως μπορεί να της μοιάσει και η Ελλάδα; Οι ΗΠΑ ψάχνονται με τα ελλείμματά τους, που ξεπέρασαν για έκτη σερί χρονιά το 1 τρισ. δολλάρια. Η Γερμανία καταγράφει σταθερή μείωση στην βιομηχανική της παραγωγή, παρ’ ότι τα μεροκάματά της είναι από τα χαμηλώτερα στην Ευρωζώνη. Η Ολλανδία συνεχίζει για τρίτο χρόνο να σφίγγει το ζωνάρι. Η Αυστρία άρχισε να κοιτάζει ανήσυχα γύρω. Η Ιαπωνία κόβει συνεχώς χρήμα, προσπαθώντας να συμμαζέψει το εξωτερικό της χρέος. Οι σκανδιναβικές χώρες κινούνται σε τροχιά αποβιομηχανοποίησης. Τα χάλια τής Γαλλίας όσο πάνε και χειροτερεύουν. Η Ιταλία πατάει σε κινούμενη άμμο. Πορτογαλία και Ιρλανδία βυθίζονται αργά αλλά σταθερά, παρ’ ότι χόρτασαν με κολακευτικά σχόλια για την κατά γράμμα τήρηση των υποχρεώσεων που απέρρεαν από τα μνημόνιά τους. Όσο για τις χώρες του πρώην συμφώνου της Βαρσοβίας, ας το αφήσουμε καλύτερα. Ακόμη και η Κίνα άρχισε να αγκομαχάει. Με δυο λόγια, όλα τα «μαγαζιά» πάνε κατά διαόλου, μη εξαιρουμένων ούτε όσων είναι «μαγαζιά γωνία». Από πού κι ως πού, λοιπόν, πηγάζει η αισιοδοξία τού κυρίου Τσίπρα; Άβυσσος η ψυχή τού ανθρώπου, ακόμη κι αν είναι πρωθυπουργός…
Αν δούμε την κατάσταση και καθέτως, το τοπίο γίνεται ακόμη σκοτεινότερο. Μετά από 5 χρόνια κατακεφαλιές, περικοπές, συμμαζέματα και κάθε λογής μεταρρυθμίσεις, το ΑΕΠ εξακολουθεί να μειώνεται και η ύφεση δεν λέει να σταματήσει. Ένα ολόκληρο ΕΣΠΑ με 20-τόσα δισ. πέρασε και δεν ακούμπησε. Η ανεργία όσο πάει και φουντώνει, δείχνοντας σήμερα ένα εκατομμύριο λιγώτερους εργαζόμενους απ’ ότι ανέργους. Αν έχεις την ατυχία να είσαι νέος, πρέπει να κάνεις τάματα επί ταμάτων για να βρεις μια δουλειά τής κακιάς ώρας (κι αυτή κακοπληρωμένη). Αν αρρωστήσεις, κλάφτα. Αν γεράσεις και πρέπει να επιβιώσεις με την σύνταξή σου, διπλοκλάφτα. Αν νομίζεις ότι παρατραβηχτήκατε στο παράνομο με το ταίρι σου και σκέφτεσαι να βάλετε επί τέλους την κουλούρα, ξέχνα το καθ’ ότι πώς θα ζήσετε; Αν, μάλιστα, ψάχνεστε και για κανένα κουτσούβελο, βεβαιωθείτε πρώτα ότι οι γονείς σας θα ζήσουν αρκετά για να βοηθήσουν όσο μπορούν στο μεγάλωμά του. Κι ενώ όλα πάνε από το κακό στο χειρότερο και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τώρα καταλάβαμε απολύτως τι παναπεί «κάθε πέρυσι και καλύτερα», ο πρωθυπουργός επιμένει ότι πάμε καλά για την κορυφή. Δεν ξέρω αν και κατά πόσο ευθύνεται η υψηλή μυωπία μου αλλά εγώ βλέπω χαράδρα, όχι κορυφή.
Παρένθεση. Κάποτε, οι γονείς βιάζονταν να πάρουν πτυχίο τα παιδιά τους που ήσαν φοιτητές ή σπουδαστές. Σήμερα εγώ παροτρύνω την κόρη μου να απολαύσει όσο μπορεί περισσότερο την ξενοιασιά που πηγάζει από την φοιτητική της ιδιότητα. Θα μου πείτε πως όσο εκείνη παραμένει φοιτήτρια, τόσο εγώ πληρώνω. Ε, και; Σάμπως μετά δεν θα πληρώνω, αφού δεν θα έχει δουλειά; Το ίδιο θα μου κοστίζει και θα έχω κι ένα παιδί με κατάθλιψη. Κλείνει η παρένθεση.
Συνελόντι ειπείν, η αισιοδοξία τού πρωθυπουργού μας δεν τεκμηριώνεται από πουθενά και με τίποτε. Κι όλα αυτά τα βαρύγδουπα που λέει, δεν είναι παρά πομφόλυγες. Κοινώς, σαπουνόφουσκες. Και ακόμη πιο κοινώς, μπούρδες. Και οριζοντίως και καθέτως.