Διδάγματα από τη Γαλλία
Η πραγματικότητα είναι τόσο σύνθετη, που ο καθένας μπορεί να βγάλει δικά του, διαφορετικά συμπεράσματα από την καθημερινή πείρα.
Ή μάλλον όχι.
Η πραγματικότητα, ακόμα κι όταν είναι σχετικά απλή, παρουσιάζεται κατακερματισμένη, σα μεταμοντέρνο ψηφιδωτό, ώστε ο καθένας να μπορεί να κρατήσει εκείνες τις ψηφίδες που θέλει και να τις προσαρμόσει στα έτοιμα από πριν συμπεράσματά του.
Αλλά για την ακρίβεια...
Ακόμα κι όταν οι αντιθέσεις οξύνονται στο έπακρο και τείνουν να εμφανιστούν στην πιο απλή, καθαρή μορφή τους, επεμβαίνουν πάντα οι σουπιές που θα ρίξουν το (σύγχρονο και διαδικτυακό πια) μελάνι τους, για να θολώσουν τα νερά και να ψαρεύουν πιο εύκολα συνειδήσεις σε αυτά.
Κάποιοι διαδικτυακοί αναλυτές λοιπόν έστυψαν το μυαλό τους και βρήκαν πως η βασική διαφορά της Ελλάδας με τη Γαλλία, κι αυτό που φταίει για τη δική μας αδράνεια, είναι πως εκεί δεν υπήρχε ένα ΚΚΕ να βάλει χαλινάρι στο εργατικό ξέσπασμα και να εξηγήσει στους εργάτες πως δεν έχουν ωριμάσει ακόμα οι συνθήκες για κάτι τέτοιο.
Ξεχνάνε βέβαια πως αν δεν υπήρχαν οι ταξικές δυνάμεις του ΠΑΜΕ τον τελευταίο χρόνο πχ, το αριστεροχώρι από μόνο του δε θα έφτανε καν για να κλείσει την Αμαλίας μπροστά από τη Βουλή και θα έμοιαζε με τον κόσμο που περιμένει στη στάση το λεωφορείο (και θα ήταν ζήτημα αν χρειαζόταν δεύτερο για να τους χωρέσει).
Αν βέβαια κάθε θυμωμένος, ψαγμένος χρήστης που ποστάρει αυτές τις μέρες κάτι για τον ξεσηκωμό στη Γαλλία και το παράδειγμα που πρέπει να ακολουθήσουμε αντί να κοιμόμαστε όρθιοι (άλλη μια βαθυστόχαστη προσέγγιση του ξεσηκωμού ως μαγκιάς που προκύπτει σε εθνικό επίπεδο, αλλά δε θα το πιάσουμε τώρα αυτό), κατέβαινε κιόλας στο δρόμο, για να δείξει έμπρακτα την οργή του, η ιστορία θα γραφόταν αλλιώς, με τελείως διαφορετικούς όρους.
Όσο για τη Γαλλία, αυτό που αναδεικνύεται, είναι το ακριβώς αντίθετο: η απουσία δηλαδή ενός αντίστοιχου ΚΚΕ, μιας πολιτικής πρωτοπορίας, που να γίνει το συνδετικό νήμα των κινητοποιήσεων, να τις εκφράσει σε ανώτερο, πολιτικό επίπεδο, να τους δώσει την ώθηση να βαθύνουν τα χαρακτηριστικά τους... Με δυο λόγια να επιτελέσει το επαναστατικό καθήκον που ξεφεύγει από τα στενά όρια και τις "αρμοδιότητες" των σωματείων, δηλ τον πολιτικό αγώνα.
Κι αυτή είναι η βασική αντίφαση σε αυτό το πανεργατικό κίνημα, με την ιστορική χρεοκοπία του ΚΚΓ να σφραγίζει ως ένα βαθμό τις αντιδράσεις και (ενδεχομένως) το ταβάνι των δυνατοτήτων τους, αλλά να μην μπορεί να ακυρώσει από την άλλη την μακρόχρονη επαναστατική παράδοση και την... πατροπαράδοτη ταξική οργάνωση του γαλλικού προλεταριάτου. Η οποία μπορεί να βρίσκεται σε λανθάνουσα κατάσταση και να περνά μεγάλα διαστήματα χειμερίας νάρκης, αλλά είναι παρήγορο πως δε δηλητηριάστηκε και δεν αποπροσανατολίστηκε από την ισλαμοφοβία και το υστερικό κλίμα που καλλιεργήθηκε συστηματικά, με τις εξελίξεις των τελευταίων μηνών.
Άλλοι πάλι θυμούνται την χιλιοπιπιλισμένη καραμέλα της ενότητας (με ποιους; με τους απόντες;) και της σεχταριστικής απομόνωσης (των χιλιάδων από τις μερικές δεκάδες ή εκατοντάδες). Το ωραίο της υπόθεση είναι πως στο γαλλικό συνδικαλιστικό κίνημα υπάρχουν παραδοσιακά πολλές διαφορετικές συνομοσπονδίες, με διακριτή οργανωτική δομή. Σα να λέμε δηλ πολλές διαφορετικές ΓΣΕΕ, που -τουλάχιστον παλιότερα- συνδέονταν με διαφορετικούς πολιτικούς χώρους. Η CGT που πρωτοστατεί στις κινητοποιήσεις συσπειρώνει πχ παλιά και νυν μέλη του ΚΚΓ σωματεία που έχουν επαφή με την ΠΣΟ, κτλ. Φαντάσου τώρα, σφε αναγνώστη, τι θα γινόταν στην Ελλάδα και τι άλλο θα ακούγαμε, αν το ΠΑΜΕ πχ συγκροτούσε μια συνομοσπονδία με διαφορετική οργανωτική δομή από τη ΓΣΕΕ, που υφίσταται μόνο ως σφραγίδα και εργοδοτικός, εκλογικός μηχανισμός (και να πεις ότι δε θα υπήρχαν λόγοι κι αφορμές να το κάνει...)
Υπάρχουν όμως και μερικά σοβαρά διδάγματα από τη γαλλική πείρα.
Καταρχάς τον τόνο στις εξελίξεις δεν το δίνει η γαλλική εκδοχή των αγανακτισμένων (νουί ντεμπού) με τις ολονυχτίες -που πέρασε σχετικά γρήγορα στο περιθώριο- αλλά οι ταξικές κινητοποιήσεις, ο αγώνας της οργανωμένης εργατικής τάξης και όχι ένα συνονθύλευμα συλλογικής εκτόνωσης που φαντασιωνόταν ότι εκπροσωπεί κάτι ευρύτερο κι ότι αποτελεί τα σοβιέτ της εποχής μας και τις επαναστατικές πρώτες ύλες του μέλλοντος.
Δεύτερο κι εξίσου σημαντικό για όσους αριστεροχωριανούς χαίρονται αυθόρμητα με τις εικόνες που βλέπουν: τα περιπολικά που μένουν από βενζίνη, την παραγωγή που νεκρώνει, τον αστικό τύπο που δεν μπορεί να κυκλοφορήσει χωρίς τη συναίνεση των εργατών-τυπογράφων (αλλά καταφεύγει στις ηλεκτρονικές εκδόσεις, στα χνάρια του πρωτοπόρου ΣΚΑΙ). Όλα αυτά δε γίνονται αγανακτισμένα κι αυθόρμητα. Είναι καρπός ενός σκληρού, πειθαρχημένου κι οργανωμένου απεργιακού αγώνα. Αυτή είναι κι η σημασία μιας γνωστής φράσης, που κάποιοι τείνουν να θεωρήσουν ξύλινη και κλισέ, γιατί δε σκέφτηκαν ποτέ πραγματικά τι σημαίνει: οργάνωση στους χώρους δουλειάς. Και ειδικότερα στις βιομηχανικές ζώνες.
Αν ο ταξικός πόλος, δεν καταφέρει να πατήσει γερά σε αυτούς τους κλάδους, αν δεν αποκτήσει την ικανότητα να τους συσπειρώνει και να τους κινητοποιεί σε αγωνιστική κατεύθυνση, η απεργία δε θα γίνει ένα χρήσιμο κι επικίνδυνο όπλο με πραγματική υλική αξία και δύναμη, που θα ασκεί πίεση και θα παραλύει την παραγωγή. Κι έτσι θα βρίσκουν αιώνιο άλλοθι οι συνένοχοι απεργοσπάστες, γιατί "οι απεργίες είναι ντουφεκιές στον αέρα, δε βγάζουν τίποτα", κτλ.
Περιττό να αναφερθούμε και στο ζητούμενο του διεθνούς συντονισμού. Που θα έχει αξία μόνο ως συνεννόηση και συσπείρωση μεταξύ εργατικών ενώσεων κι όχι ως διεθνές, αγανακτισμένο κάλεσμα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Αυτονόητο τέλος, είναι πως ο αντιλαϊκός κατήφορος στην ΕΕ της κρίσης (ή της αναιμικής ανάπτυξης έστω) δεν έχει τέλος, και δεν πρόκειται να αφήσει άθικτο τον "σκληρό πυρήνα" της Ένωσης και τα στρώματα με τα ώριμα εργασιακά δικαιώματα (λες και των άλλων είναι ανώριμα ή εκτός εποχής και πρόωρα). Τα μέτρα που παίρνονται (για τις συλλογικές συμβάσεις, το 35ωρο, τις αποζημιώσεις των απολυμένων, τους μαθητευόμενους, ακόμα και για την παρακολούθηση των ανέργων στο όνομα της καταπολέμησης της διαφθοράς!) έχουν τον ίδιο ακριβώς χαρακτήρα, σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, είτε με μνημόνιο, είτε χωρίς.
Κλείνουμε με το χαριτωμένο θράσος του Σύριζα, που θα είχε πολλή πλάκα αν δεν ήταν κυβέρνηση, όταν καλεί πχ με αφορμή τη Γαλλία σε πάλη κατά του νεοφιλελευθερισμού, καλή ώρα όπως κάνει η ΔΦΑ με το δικό της καλό, αντινεοφιλελέ μνημόνιο και τον αυτόματο κόφτη (λες και κόβουν λάχανα και ραπανάκια και όχι δικαιώματα και ζωές). Το δούλεμα είναι ακόμα πιο χοντρό, αν σκεφτεί κανείς πως για το Σύριζα, ο Ολάντ είναι στρατηγικός σύμμαχος, εκπροσωπώντας την καλή, "σοσιαλιστική" εκδοχή της ΕΕ, που κατανοεί κι υποστηρίζει τα δίκαια αιτήματά μας για το χρέος, σε αντίθεση πχ με τους Μερκελιστές (τι ωραία λέξη κι αυτή που ξεχάστηκε). Η πλάκα είναι πως αν τους βάλουμε στη ζυγαριά να τους συγκρίνουμε, η γαλλική κυβέρνηση δεν είχε την προνοητικότητα να χρησιμοποιήσει φαστ-τρακ διαδικασίες, με κατεπείγοντα και ΠΝΠ, και βασικά την πάτησε γιατί ακολούθησε πιστά το προβλεπόμενο "χρονοβόρο" τελετουργικό, με την κατάθεση του νομοσχεδίου δύο μήνες πριν την ψήφισή του. Έδωσε χρόνο δηλ στους εργαζόμενους να οργανώσουν την αντίστασή τους και δείχνει να χρειάζεται τη δική μας τεχνογνωσία (η ανταλλαγή γνώσης με τους φορείς του κουαρτέτου δεν μπορεί παρά να είναι αμφίδρομη).
Ή μάλλον όχι.
Η πραγματικότητα, ακόμα κι όταν είναι σχετικά απλή, παρουσιάζεται κατακερματισμένη, σα μεταμοντέρνο ψηφιδωτό, ώστε ο καθένας να μπορεί να κρατήσει εκείνες τις ψηφίδες που θέλει και να τις προσαρμόσει στα έτοιμα από πριν συμπεράσματά του.
Αλλά για την ακρίβεια...
Ακόμα κι όταν οι αντιθέσεις οξύνονται στο έπακρο και τείνουν να εμφανιστούν στην πιο απλή, καθαρή μορφή τους, επεμβαίνουν πάντα οι σουπιές που θα ρίξουν το (σύγχρονο και διαδικτυακό πια) μελάνι τους, για να θολώσουν τα νερά και να ψαρεύουν πιο εύκολα συνειδήσεις σε αυτά.
Κάποιοι διαδικτυακοί αναλυτές λοιπόν έστυψαν το μυαλό τους και βρήκαν πως η βασική διαφορά της Ελλάδας με τη Γαλλία, κι αυτό που φταίει για τη δική μας αδράνεια, είναι πως εκεί δεν υπήρχε ένα ΚΚΕ να βάλει χαλινάρι στο εργατικό ξέσπασμα και να εξηγήσει στους εργάτες πως δεν έχουν ωριμάσει ακόμα οι συνθήκες για κάτι τέτοιο.
Ξεχνάνε βέβαια πως αν δεν υπήρχαν οι ταξικές δυνάμεις του ΠΑΜΕ τον τελευταίο χρόνο πχ, το αριστεροχώρι από μόνο του δε θα έφτανε καν για να κλείσει την Αμαλίας μπροστά από τη Βουλή και θα έμοιαζε με τον κόσμο που περιμένει στη στάση το λεωφορείο (και θα ήταν ζήτημα αν χρειαζόταν δεύτερο για να τους χωρέσει).
Αν βέβαια κάθε θυμωμένος, ψαγμένος χρήστης που ποστάρει αυτές τις μέρες κάτι για τον ξεσηκωμό στη Γαλλία και το παράδειγμα που πρέπει να ακολουθήσουμε αντί να κοιμόμαστε όρθιοι (άλλη μια βαθυστόχαστη προσέγγιση του ξεσηκωμού ως μαγκιάς που προκύπτει σε εθνικό επίπεδο, αλλά δε θα το πιάσουμε τώρα αυτό), κατέβαινε κιόλας στο δρόμο, για να δείξει έμπρακτα την οργή του, η ιστορία θα γραφόταν αλλιώς, με τελείως διαφορετικούς όρους.
Όσο για τη Γαλλία, αυτό που αναδεικνύεται, είναι το ακριβώς αντίθετο: η απουσία δηλαδή ενός αντίστοιχου ΚΚΕ, μιας πολιτικής πρωτοπορίας, που να γίνει το συνδετικό νήμα των κινητοποιήσεων, να τις εκφράσει σε ανώτερο, πολιτικό επίπεδο, να τους δώσει την ώθηση να βαθύνουν τα χαρακτηριστικά τους... Με δυο λόγια να επιτελέσει το επαναστατικό καθήκον που ξεφεύγει από τα στενά όρια και τις "αρμοδιότητες" των σωματείων, δηλ τον πολιτικό αγώνα.
Κι αυτή είναι η βασική αντίφαση σε αυτό το πανεργατικό κίνημα, με την ιστορική χρεοκοπία του ΚΚΓ να σφραγίζει ως ένα βαθμό τις αντιδράσεις και (ενδεχομένως) το ταβάνι των δυνατοτήτων τους, αλλά να μην μπορεί να ακυρώσει από την άλλη την μακρόχρονη επαναστατική παράδοση και την... πατροπαράδοτη ταξική οργάνωση του γαλλικού προλεταριάτου. Η οποία μπορεί να βρίσκεται σε λανθάνουσα κατάσταση και να περνά μεγάλα διαστήματα χειμερίας νάρκης, αλλά είναι παρήγορο πως δε δηλητηριάστηκε και δεν αποπροσανατολίστηκε από την ισλαμοφοβία και το υστερικό κλίμα που καλλιεργήθηκε συστηματικά, με τις εξελίξεις των τελευταίων μηνών.
Άλλοι πάλι θυμούνται την χιλιοπιπιλισμένη καραμέλα της ενότητας (με ποιους; με τους απόντες;) και της σεχταριστικής απομόνωσης (των χιλιάδων από τις μερικές δεκάδες ή εκατοντάδες). Το ωραίο της υπόθεση είναι πως στο γαλλικό συνδικαλιστικό κίνημα υπάρχουν παραδοσιακά πολλές διαφορετικές συνομοσπονδίες, με διακριτή οργανωτική δομή. Σα να λέμε δηλ πολλές διαφορετικές ΓΣΕΕ, που -τουλάχιστον παλιότερα- συνδέονταν με διαφορετικούς πολιτικούς χώρους. Η CGT που πρωτοστατεί στις κινητοποιήσεις συσπειρώνει πχ παλιά και νυν μέλη του ΚΚΓ σωματεία που έχουν επαφή με την ΠΣΟ, κτλ. Φαντάσου τώρα, σφε αναγνώστη, τι θα γινόταν στην Ελλάδα και τι άλλο θα ακούγαμε, αν το ΠΑΜΕ πχ συγκροτούσε μια συνομοσπονδία με διαφορετική οργανωτική δομή από τη ΓΣΕΕ, που υφίσταται μόνο ως σφραγίδα και εργοδοτικός, εκλογικός μηχανισμός (και να πεις ότι δε θα υπήρχαν λόγοι κι αφορμές να το κάνει...)
Υπάρχουν όμως και μερικά σοβαρά διδάγματα από τη γαλλική πείρα.
Καταρχάς τον τόνο στις εξελίξεις δεν το δίνει η γαλλική εκδοχή των αγανακτισμένων (νουί ντεμπού) με τις ολονυχτίες -που πέρασε σχετικά γρήγορα στο περιθώριο- αλλά οι ταξικές κινητοποιήσεις, ο αγώνας της οργανωμένης εργατικής τάξης και όχι ένα συνονθύλευμα συλλογικής εκτόνωσης που φαντασιωνόταν ότι εκπροσωπεί κάτι ευρύτερο κι ότι αποτελεί τα σοβιέτ της εποχής μας και τις επαναστατικές πρώτες ύλες του μέλλοντος.
Δεύτερο κι εξίσου σημαντικό για όσους αριστεροχωριανούς χαίρονται αυθόρμητα με τις εικόνες που βλέπουν: τα περιπολικά που μένουν από βενζίνη, την παραγωγή που νεκρώνει, τον αστικό τύπο που δεν μπορεί να κυκλοφορήσει χωρίς τη συναίνεση των εργατών-τυπογράφων (αλλά καταφεύγει στις ηλεκτρονικές εκδόσεις, στα χνάρια του πρωτοπόρου ΣΚΑΙ). Όλα αυτά δε γίνονται αγανακτισμένα κι αυθόρμητα. Είναι καρπός ενός σκληρού, πειθαρχημένου κι οργανωμένου απεργιακού αγώνα. Αυτή είναι κι η σημασία μιας γνωστής φράσης, που κάποιοι τείνουν να θεωρήσουν ξύλινη και κλισέ, γιατί δε σκέφτηκαν ποτέ πραγματικά τι σημαίνει: οργάνωση στους χώρους δουλειάς. Και ειδικότερα στις βιομηχανικές ζώνες.
Αν ο ταξικός πόλος, δεν καταφέρει να πατήσει γερά σε αυτούς τους κλάδους, αν δεν αποκτήσει την ικανότητα να τους συσπειρώνει και να τους κινητοποιεί σε αγωνιστική κατεύθυνση, η απεργία δε θα γίνει ένα χρήσιμο κι επικίνδυνο όπλο με πραγματική υλική αξία και δύναμη, που θα ασκεί πίεση και θα παραλύει την παραγωγή. Κι έτσι θα βρίσκουν αιώνιο άλλοθι οι συνένοχοι απεργοσπάστες, γιατί "οι απεργίες είναι ντουφεκιές στον αέρα, δε βγάζουν τίποτα", κτλ.
Περιττό να αναφερθούμε και στο ζητούμενο του διεθνούς συντονισμού. Που θα έχει αξία μόνο ως συνεννόηση και συσπείρωση μεταξύ εργατικών ενώσεων κι όχι ως διεθνές, αγανακτισμένο κάλεσμα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Αυτονόητο τέλος, είναι πως ο αντιλαϊκός κατήφορος στην ΕΕ της κρίσης (ή της αναιμικής ανάπτυξης έστω) δεν έχει τέλος, και δεν πρόκειται να αφήσει άθικτο τον "σκληρό πυρήνα" της Ένωσης και τα στρώματα με τα ώριμα εργασιακά δικαιώματα (λες και των άλλων είναι ανώριμα ή εκτός εποχής και πρόωρα). Τα μέτρα που παίρνονται (για τις συλλογικές συμβάσεις, το 35ωρο, τις αποζημιώσεις των απολυμένων, τους μαθητευόμενους, ακόμα και για την παρακολούθηση των ανέργων στο όνομα της καταπολέμησης της διαφθοράς!) έχουν τον ίδιο ακριβώς χαρακτήρα, σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, είτε με μνημόνιο, είτε χωρίς.
Κλείνουμε με το χαριτωμένο θράσος του Σύριζα, που θα είχε πολλή πλάκα αν δεν ήταν κυβέρνηση, όταν καλεί πχ με αφορμή τη Γαλλία σε πάλη κατά του νεοφιλελευθερισμού, καλή ώρα όπως κάνει η ΔΦΑ με το δικό της καλό, αντινεοφιλελέ μνημόνιο και τον αυτόματο κόφτη (λες και κόβουν λάχανα και ραπανάκια και όχι δικαιώματα και ζωές). Το δούλεμα είναι ακόμα πιο χοντρό, αν σκεφτεί κανείς πως για το Σύριζα, ο Ολάντ είναι στρατηγικός σύμμαχος, εκπροσωπώντας την καλή, "σοσιαλιστική" εκδοχή της ΕΕ, που κατανοεί κι υποστηρίζει τα δίκαια αιτήματά μας για το χρέος, σε αντίθεση πχ με τους Μερκελιστές (τι ωραία λέξη κι αυτή που ξεχάστηκε). Η πλάκα είναι πως αν τους βάλουμε στη ζυγαριά να τους συγκρίνουμε, η γαλλική κυβέρνηση δεν είχε την προνοητικότητα να χρησιμοποιήσει φαστ-τρακ διαδικασίες, με κατεπείγοντα και ΠΝΠ, και βασικά την πάτησε γιατί ακολούθησε πιστά το προβλεπόμενο "χρονοβόρο" τελετουργικό, με την κατάθεση του νομοσχεδίου δύο μήνες πριν την ψήφισή του. Έδωσε χρόνο δηλ στους εργαζόμενους να οργανώσουν την αντίστασή τους και δείχνει να χρειάζεται τη δική μας τεχνογνωσία (η ανταλλαγή γνώσης με τους φορείς του κουαρτέτου δεν μπορεί παρά να είναι αμφίδρομη).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου