Μια συζήτηση για την κινέζικη πολιτιστική επανάσταση
Προχτές η κε του μπλοκ βρέθηκε στην ΑΣΟΕΕ, στο διήμερο που
συνδιοργάνωσαν τα δύο μ-λ για τα πενηντάχρονα της κινέζικης πολιτιστικής
επανάστασης. Ήταν κατά σειρά η τρίτη συζήτηση, το πρωί (προς
μεσημεράκι) της Κυριακής και θα 'ταν μάλλον πιο εύκολο να την ξεχωρίσεις
από το πάνελ των ομιλητών, παρά από το θέμα της, που διαπλεκόταν
οργανικά με αυτά της προηγούμενης μέρας κι όλα σκιαγραφούσαν διάφορες
πτυχές της πολιτιστικής επανάστασης, της Π.Ε. ή μεγάλης προλεταριακής
(μππε), γιατί τέθηκε μεταξύ άλλων και το ζήτημα αν ήταν κυρίως
προλεταριακή ή πολιτιστική, κατά πόσο θα μπορούσε να συνδυάζει και τα
δύο, κτλ.
Επηρεασμένος από τον όγκο των πληροφοριών που κρίνω σκόπιμο να μεταφέρω (σε δύο μέρη, ένα πιο ελαφρύ και ένα με πιο βαρύ, θεωρητικό πυρήνα) και από το άγχος των εισηγητών να χωρέσουν όσα ήθελαν να πουν στο προβλεπόμενο μισάωρο (το εντυπωσιακό είναι πως όντως οι πιο πολλοί το τήρησαν), θα ακολουθήσω παρόμοια τακτική και θα παραθέσω σε σημεία-βούλες κάποια στοιχεία (ενδιαφέροντα ή μη, θα το κρίνει ξεχωριστά κάθε σφος αναγνώστης).
Αν κάποιος σφος προτιμά να διαβάσει μια κριτική της Π.Ε. από δική μας, φιλοσοβιετική -σχηματικά μιλώντας- σκοπιά, μπορεί να θυμηθεί εδώ ένα παλιότερο κείμενο του Άναυδου.
Θα προηγηθεί το πιο ελαφρύ μέρος, εν είδει ανταπόκρισης.
Μια βασική μη ανταγωνιστική αντίθεση, που είναι ζήτημα όμως πώς επιλύεται, ήταν μεταξύ παλιού και νέου στοιχείου στο αμφιθέατρο Αντωνιάδου. Από τη μια πχ ένας ασπρομάλλης παππούς που το ρολόι του πήγαινε (αλήθεια τώρα) μία ώρα πίσω, γεμάτο πολιτικούς συμβολισμούς, ή ακολουθώντας τη γραμμή Σιάντου για τη θερινή ώρα -που είναι αστική επινόηση. Κι από την άλλη, μικρά παιδάκια, που χοροπηδούσαν στα πλατύσκαλα του αμφιθεάτρου, έτοιμα για το δικό τους Μεγάλο Άλμα, με μια δόση αριστερίστικης παρέκκλισης. Η νέα γενιά ήταν πλειοψηφία στο κοινό που γέμισε τις σειρές με τα καθίσματα, αλλά υστέρησε δραματικά στον αριθμό των παρεμβάσεων, στο τέλος.
Το δίπολο άρθηκε διαλεκτικά από την ωριαία καθυστέρηση στην έναρξη της συζήτησης, ένα τυπικό χαρακτηριστικό του αριστερισμού, που συνδύασε αρμονικά και τους δύο πόλους. Το κερασάκι στην τούρτα όμως ήταν μια φράση του συντονιστή για τα παραδείγματα από το πρόσφατο και το απώτερο μέλλον, που αν και εκ παραδρομής, κέρδισε το σεβασμό μου για το σουρεάλ και τους συμβολισμούς της. Θα μπορούσε να είναι ατάκα κι από το Inception...
Μία δεύτερη ενότητα (χωρίς πάλη) των αντιθέτων ήταν ο πάγκος με τα βιβλία, που ήταν φαινομενικά ενιαίος, μέχρι που έφτανες στη φάση της πληρωμής.
-Αυτό θα πάτε να το πληρώσετε στην άλλη πλευρά του πάγκου.
Γιατί προφανώς ήταν έκδοση του άλλου μ-λ, που δικαιούταν τα λεφτά από την πώλησή του.
Αλλά το πιο ωραίο ήταν η έλλειψη στις σακούλες, που τις αναπλήρωσαν με πλαστικές διάφανες από σούπερ μάρκετ.
Επαναστατική θεωρία από τα Lidl, θα ήταν ο εύκολος, σατιρικός συνειρμός.
Αλλά η δική μου ήταν από το Σκλαβενίτη -που είναι και "καλός εργοδότης".
Αν κάποιος ενδιαφέρεται πάντως, θα μπορούσε να διαβάσει πχ κάποιο από τα ιστορικά βιβλία του Σαμαρά ("1917-53, η Ιστορία διδάσκει κι εμπνέει", "Γιάλτα ή Πότσνταμ), ένα βιβλίο του Πετρίδη για ορισμένες πτυχές της καπιταλιστικής παλινόρθωσης, ένα αντίστοιχο του Α. Παπαδόπουλου από το άλλο μ-λ, ή τη συλλογή διάφορων επίσημων κειμένων διαλόγου και θεωρητικής διαπάλης των ΚΚ, κατά τις δεκαετίας του 50', του 60' και του 70'.
Δυστυχώς, δεν υπήρχε κανένα κινέζικο (δηλ κάθετο) πανό, τιμής ένεκεν, ούτε καν ένα τατζεμπάο (εφημερίδα τοίχου). Μόνο η Οακκε έχει μείνει συνεπής στην κλασική μορφή (για το περιεχόμενο ας μην το πιάσουμε καλύτερα). Και έτσι το μόνο που έχει μείνει σταθερό, είναι ότι τα περισσότερα από όσα λένε φαίνονται στον κόσμο κινέζικα (ου μην και ρώσικα), πολύ δύσκολα για να τα κατανοήσει και να τον αγγίξουν.
Ας σημειωθεί και η σύμπτωση στα όρια του τρολαρίσματος, με την επιλογή της ΕΡΤ να προβάλει τις μέρες των εκδηλώσεων την αμφιλεγόμενη ταινία του Καλογερόπουλου "όνειρο αριστερής νύχτας", με το μαοϊκό πρωταγωνιστή να αντιλαμβάνεται τις αντιφάσεις και τα αδιέξοδα του χώρου συνολικά (ημών συμπεριλαμβανομένων) και της προσωπικής του διαδρομής. Στη σημερινή συγκυρία βέβαια, το τρολάρισμα δε στοχεύει τόσο στα μ-λ (που δεν έχουν τη δυναμική του παρελθόντος), αλλά στο... όλον αριστεροχώρι, σαν ειρωνικό, κυβερνητικό σχόλιο για τις ιδεολογικές του αγκυλώσεις και για τις αυταπάτες του.
Όσο για το μ-λ χώρο, που δεν έμεινε ούτε αυτός ανεπηρέαστος από τη λαίλαπα του (παλιού και νέου) ΠαΣοΚ, όπως δείχνει πχ η πορεία της Κοε, φαίνεται να έχει χάσει το τρένο (όχι της ΕΤΕ) και να δίνει μάχη οπισθοφυλακών, σε σχέση με το υπόλοιπο αριστεροχώρι. Κι είναι κρίμα από μια άποψη, γιατί αν είχε παραμείνει αυτός η βασική έκφραση του αριστερισμού, μπορεί το επίπεδο της αντιπαράθεσης τουλάχιστον να ήταν υψηλότερο, και να μην περιοριζόταν στα διάφορα μεταβατικά προγράμματα.
Αλλά κάθε εποχή έχει και τον αριστερισμό που της αξίζει.
Κατά την παρουσίαση του πάνελ, είχαμε το συνηθισμένο αστείο με τους πολιτικούς-γεωγραφικούς όρους. Από τα αριστερά... από τα δεξιά μου... Στην άκρα αριστερά... Στην ακροδεξιά ήταν ο Μπίστης από το ΕΚΚΕ (τυχαίο;), αλλά η παρουσίαση ήταν πιο διπλωματική, και ας είναι με την Ανταρσύα. Εδώ ο Γαλάνης ήταν με το Σύριζα...
Ο Τσιριγώτης αθέτησε την κομματική εντολή να διαβάσει από μέσα την εισήγησή του κι όταν τελικά την άρχισε μετά από μια σύντομη εισαγωγή είκοσι λεπτών, αναλογίστηκε σαν τον Κροίσο πάνω στην πυρά το δίκιο της οργάνωσης: Το κόμμα έχει δίκιο, πρέπει να διαβάζουμε. (Κόμμα, κόμμα, πόσο δίκιο είχες...)
Το οποίο όμως έχει διττή έννοια, diplis, όπως το λέει και το βαθύ τουίτερ.
Ο Μανούσακας που τα διάβαζε από μέσα πάντως, νομίζω πως έχασε (για αυτόν ακριβώς το λόγο) το ενδιαφέρον του κοινού, περισσότερο από κάθε άλλον.
Ο Μπίστης ήταν εμφανώς καταβεβλημένος, κατέβηκε πριν το τέλος της εκδήλωσης από το βήμα, για να φύγει, αλλά είχε πολλούς να χαιρετήσει στην πορεία και καθυστέρησε. Παρεμπιπτόντως, κατά την εισήγησή του, συνειδητοποίησα τι σημασία μπορεί να παίρνει για έναν οπαδό της θεωρίας των τριών κόσμων η έννοια "ιμπεριαλιστική περικύκλωση" και ότι στην περίπτωση της Κίνας σημαίνει βασικά πως ήταν περικυκλωμένη από το... "σοβιετικό σοσιαλ-ιμπεριαλισμό"!!
Ο Γαλάνης μίλησε για μετωπικά υποκείμενα και τις αρχές της Π.Ε. που θα έπρεπε να εφαρμοστούν και στις μεταξύ τους σχέσεις, δηλ τις σχέσεις μεταξύ των μαοϊκών οργανώσεων με τις... ενδομαοϊκές αντιθέσεις. Κάτι που μπορεί να κατέληγε πάντως σε εκκαθαρίσεις ενάντια στους... καπιταλβαδιστές (δηλ αυτούς που βαδίζουν προς τον καπιταλισμό κι υπήρχε στα κινέζικα ως όρος).
Ενώ ο Μάνος (από τα μ-λ) τοποθετήθηκε (χαριτολογώντας) ως... "μη συνεπής σταλινικός", κάτι που ήταν εσωτερικό αστείο, για να διασκεδάσει κάτι που είχε ειπωθεί την προηγούμενη μέρα. Αλλά είχε το περισσότερο ζουμί, κατά τη γνώμη μου, που θα το δούμε -καλώς εχόντων των πραγμάτων- αύριο.
Ως τότε κρατάμε το σχόλιό του για την ενασχόληση των Κινέζων με την προληπτική ιατρική -που στις μέρες μας φτάνει με ανορθολογικές κυρίως μορφές: βελονισμός, τάι-τσι, κτλ. Και το 'ανέκδοτο' με τα "ευρήματα" κατά τη διάρκεια της κατασκευής ενός μεγάλου έργου στην Κίνα, όπου ήρθαν στο φως απολιθωμένες ακαθαρσίες από το 1600 πΧ και την περίοδο των Μινχ, αν το σημείωσα σωστά. Κάτι που δείχνει συμβολικά ότι οι Κινέζοι έπρεπε να ξεκινήσουν να χτίζουν στην κυριολεξία πάνω στα σκατά, και ξεκινούσαν την προσπάθειά τους από πολύ χαμηλά...
Επηρεασμένος από τον όγκο των πληροφοριών που κρίνω σκόπιμο να μεταφέρω (σε δύο μέρη, ένα πιο ελαφρύ και ένα με πιο βαρύ, θεωρητικό πυρήνα) και από το άγχος των εισηγητών να χωρέσουν όσα ήθελαν να πουν στο προβλεπόμενο μισάωρο (το εντυπωσιακό είναι πως όντως οι πιο πολλοί το τήρησαν), θα ακολουθήσω παρόμοια τακτική και θα παραθέσω σε σημεία-βούλες κάποια στοιχεία (ενδιαφέροντα ή μη, θα το κρίνει ξεχωριστά κάθε σφος αναγνώστης).
Αν κάποιος σφος προτιμά να διαβάσει μια κριτική της Π.Ε. από δική μας, φιλοσοβιετική -σχηματικά μιλώντας- σκοπιά, μπορεί να θυμηθεί εδώ ένα παλιότερο κείμενο του Άναυδου.
Θα προηγηθεί το πιο ελαφρύ μέρος, εν είδει ανταπόκρισης.
Μια βασική μη ανταγωνιστική αντίθεση, που είναι ζήτημα όμως πώς επιλύεται, ήταν μεταξύ παλιού και νέου στοιχείου στο αμφιθέατρο Αντωνιάδου. Από τη μια πχ ένας ασπρομάλλης παππούς που το ρολόι του πήγαινε (αλήθεια τώρα) μία ώρα πίσω, γεμάτο πολιτικούς συμβολισμούς, ή ακολουθώντας τη γραμμή Σιάντου για τη θερινή ώρα -που είναι αστική επινόηση. Κι από την άλλη, μικρά παιδάκια, που χοροπηδούσαν στα πλατύσκαλα του αμφιθεάτρου, έτοιμα για το δικό τους Μεγάλο Άλμα, με μια δόση αριστερίστικης παρέκκλισης. Η νέα γενιά ήταν πλειοψηφία στο κοινό που γέμισε τις σειρές με τα καθίσματα, αλλά υστέρησε δραματικά στον αριθμό των παρεμβάσεων, στο τέλος.
Το δίπολο άρθηκε διαλεκτικά από την ωριαία καθυστέρηση στην έναρξη της συζήτησης, ένα τυπικό χαρακτηριστικό του αριστερισμού, που συνδύασε αρμονικά και τους δύο πόλους. Το κερασάκι στην τούρτα όμως ήταν μια φράση του συντονιστή για τα παραδείγματα από το πρόσφατο και το απώτερο μέλλον, που αν και εκ παραδρομής, κέρδισε το σεβασμό μου για το σουρεάλ και τους συμβολισμούς της. Θα μπορούσε να είναι ατάκα κι από το Inception...
Μία δεύτερη ενότητα (χωρίς πάλη) των αντιθέτων ήταν ο πάγκος με τα βιβλία, που ήταν φαινομενικά ενιαίος, μέχρι που έφτανες στη φάση της πληρωμής.
-Αυτό θα πάτε να το πληρώσετε στην άλλη πλευρά του πάγκου.
Γιατί προφανώς ήταν έκδοση του άλλου μ-λ, που δικαιούταν τα λεφτά από την πώλησή του.
Αλλά το πιο ωραίο ήταν η έλλειψη στις σακούλες, που τις αναπλήρωσαν με πλαστικές διάφανες από σούπερ μάρκετ.
Επαναστατική θεωρία από τα Lidl, θα ήταν ο εύκολος, σατιρικός συνειρμός.
Αλλά η δική μου ήταν από το Σκλαβενίτη -που είναι και "καλός εργοδότης".
Αν κάποιος ενδιαφέρεται πάντως, θα μπορούσε να διαβάσει πχ κάποιο από τα ιστορικά βιβλία του Σαμαρά ("1917-53, η Ιστορία διδάσκει κι εμπνέει", "Γιάλτα ή Πότσνταμ), ένα βιβλίο του Πετρίδη για ορισμένες πτυχές της καπιταλιστικής παλινόρθωσης, ένα αντίστοιχο του Α. Παπαδόπουλου από το άλλο μ-λ, ή τη συλλογή διάφορων επίσημων κειμένων διαλόγου και θεωρητικής διαπάλης των ΚΚ, κατά τις δεκαετίας του 50', του 60' και του 70'.
Δυστυχώς, δεν υπήρχε κανένα κινέζικο (δηλ κάθετο) πανό, τιμής ένεκεν, ούτε καν ένα τατζεμπάο (εφημερίδα τοίχου). Μόνο η Οακκε έχει μείνει συνεπής στην κλασική μορφή (για το περιεχόμενο ας μην το πιάσουμε καλύτερα). Και έτσι το μόνο που έχει μείνει σταθερό, είναι ότι τα περισσότερα από όσα λένε φαίνονται στον κόσμο κινέζικα (ου μην και ρώσικα), πολύ δύσκολα για να τα κατανοήσει και να τον αγγίξουν.
Ας σημειωθεί και η σύμπτωση στα όρια του τρολαρίσματος, με την επιλογή της ΕΡΤ να προβάλει τις μέρες των εκδηλώσεων την αμφιλεγόμενη ταινία του Καλογερόπουλου "όνειρο αριστερής νύχτας", με το μαοϊκό πρωταγωνιστή να αντιλαμβάνεται τις αντιφάσεις και τα αδιέξοδα του χώρου συνολικά (ημών συμπεριλαμβανομένων) και της προσωπικής του διαδρομής. Στη σημερινή συγκυρία βέβαια, το τρολάρισμα δε στοχεύει τόσο στα μ-λ (που δεν έχουν τη δυναμική του παρελθόντος), αλλά στο... όλον αριστεροχώρι, σαν ειρωνικό, κυβερνητικό σχόλιο για τις ιδεολογικές του αγκυλώσεις και για τις αυταπάτες του.
Όσο για το μ-λ χώρο, που δεν έμεινε ούτε αυτός ανεπηρέαστος από τη λαίλαπα του (παλιού και νέου) ΠαΣοΚ, όπως δείχνει πχ η πορεία της Κοε, φαίνεται να έχει χάσει το τρένο (όχι της ΕΤΕ) και να δίνει μάχη οπισθοφυλακών, σε σχέση με το υπόλοιπο αριστεροχώρι. Κι είναι κρίμα από μια άποψη, γιατί αν είχε παραμείνει αυτός η βασική έκφραση του αριστερισμού, μπορεί το επίπεδο της αντιπαράθεσης τουλάχιστον να ήταν υψηλότερο, και να μην περιοριζόταν στα διάφορα μεταβατικά προγράμματα.
Αλλά κάθε εποχή έχει και τον αριστερισμό που της αξίζει.
Κατά την παρουσίαση του πάνελ, είχαμε το συνηθισμένο αστείο με τους πολιτικούς-γεωγραφικούς όρους. Από τα αριστερά... από τα δεξιά μου... Στην άκρα αριστερά... Στην ακροδεξιά ήταν ο Μπίστης από το ΕΚΚΕ (τυχαίο;), αλλά η παρουσίαση ήταν πιο διπλωματική, και ας είναι με την Ανταρσύα. Εδώ ο Γαλάνης ήταν με το Σύριζα...
Ο Τσιριγώτης αθέτησε την κομματική εντολή να διαβάσει από μέσα την εισήγησή του κι όταν τελικά την άρχισε μετά από μια σύντομη εισαγωγή είκοσι λεπτών, αναλογίστηκε σαν τον Κροίσο πάνω στην πυρά το δίκιο της οργάνωσης: Το κόμμα έχει δίκιο, πρέπει να διαβάζουμε. (Κόμμα, κόμμα, πόσο δίκιο είχες...)
Το οποίο όμως έχει διττή έννοια, diplis, όπως το λέει και το βαθύ τουίτερ.
Ο Μανούσακας που τα διάβαζε από μέσα πάντως, νομίζω πως έχασε (για αυτόν ακριβώς το λόγο) το ενδιαφέρον του κοινού, περισσότερο από κάθε άλλον.
Ο Μπίστης ήταν εμφανώς καταβεβλημένος, κατέβηκε πριν το τέλος της εκδήλωσης από το βήμα, για να φύγει, αλλά είχε πολλούς να χαιρετήσει στην πορεία και καθυστέρησε. Παρεμπιπτόντως, κατά την εισήγησή του, συνειδητοποίησα τι σημασία μπορεί να παίρνει για έναν οπαδό της θεωρίας των τριών κόσμων η έννοια "ιμπεριαλιστική περικύκλωση" και ότι στην περίπτωση της Κίνας σημαίνει βασικά πως ήταν περικυκλωμένη από το... "σοβιετικό σοσιαλ-ιμπεριαλισμό"!!
Ο Γαλάνης μίλησε για μετωπικά υποκείμενα και τις αρχές της Π.Ε. που θα έπρεπε να εφαρμοστούν και στις μεταξύ τους σχέσεις, δηλ τις σχέσεις μεταξύ των μαοϊκών οργανώσεων με τις... ενδομαοϊκές αντιθέσεις. Κάτι που μπορεί να κατέληγε πάντως σε εκκαθαρίσεις ενάντια στους... καπιταλβαδιστές (δηλ αυτούς που βαδίζουν προς τον καπιταλισμό κι υπήρχε στα κινέζικα ως όρος).
Ενώ ο Μάνος (από τα μ-λ) τοποθετήθηκε (χαριτολογώντας) ως... "μη συνεπής σταλινικός", κάτι που ήταν εσωτερικό αστείο, για να διασκεδάσει κάτι που είχε ειπωθεί την προηγούμενη μέρα. Αλλά είχε το περισσότερο ζουμί, κατά τη γνώμη μου, που θα το δούμε -καλώς εχόντων των πραγμάτων- αύριο.
Ως τότε κρατάμε το σχόλιό του για την ενασχόληση των Κινέζων με την προληπτική ιατρική -που στις μέρες μας φτάνει με ανορθολογικές κυρίως μορφές: βελονισμός, τάι-τσι, κτλ. Και το 'ανέκδοτο' με τα "ευρήματα" κατά τη διάρκεια της κατασκευής ενός μεγάλου έργου στην Κίνα, όπου ήρθαν στο φως απολιθωμένες ακαθαρσίες από το 1600 πΧ και την περίοδο των Μινχ, αν το σημείωσα σωστά. Κάτι που δείχνει συμβολικά ότι οι Κινέζοι έπρεπε να ξεκινήσουν να χτίζουν στην κυριολεξία πάνω στα σκατά, και ξεκινούσαν την προσπάθειά τους από πολύ χαμηλά...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου