Ανιχνεύοντας τη «γιορτή των μονοπωλίων»

Ανιχνεύοντας τη «γιορτή των μονοπωλίων»

Εκτενή αποσπάσματα από τις παρεμβάσεις στην ενδιαφέρουσα εκδήλωση που έγινε στο πλαίσιο του 42ου Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή»

Μεγάλο το ενδιαφέρον για τη συζήτηση στο Στέκι του Αθλητισμού

Οι συνέπειες για το λαό της Βραζιλίας και η πραγματικότητα που υπάρχει πίσω από τη βιτρίνα των πρόσφατων Ολυμπιακών Αγώνων του Ρίο ήταν το αντικείμενο της πολύ ενδιαφέρουσας συζήτησης με θέμα «Ολυμπιακοί Αγώνες Ρίο 2016, μια γιορτή των μονοπωλίων», που έγινε την πρώτη μέρα του 42ου Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή» στο Πάρκο «Α. Τρίτσης». Στη συζήτηση συμμετείχαν ο Λουίς Φερνάντεζ, Γραμματέας της Ενωσης Κομουνιστικής Νεολαίας Βραζιλίας, ο καθηγητής της ΣΕΦΑΑ Κώστας Μπουντόλος και ο αθλητικογράφος Μιχάλης Λεάνης, που είχε και το ρόλο του συντονιστή. Μετά τη συζήτηση οι ομιλητές απάντησαν στις ερωτήσεις από τον κόσμο που συμμετείχε. Ο «Ριζοσπάστης» δημοσιεύει σήμερα εκτενή αποσπάσματα από τις παρεμβάσεις των προσκεκλημένων.

Ο λογαριασμός στο λαό

Ο Λουίς Φερνάντεζ μίλησε για τις συνέπειες που είχαν στο λαό της Βραζιλίας τόσο οι δύο πρόσφατες διοργανώσεις (Ολυμπιακοί και Παραολυμπιακοί Αγώνες) όσο και το Μουντιάλ το 2014. Οπως είπε, «σε αντίθεση με τα όσα παρουσίασαν τα εγχώρια και διεθνή ΜΜΕ αλλά και η βραζιλιάνικη κυβερνητική φιλολογία, ότι οι συγκεκριμένες διοργανώσεις αποτελούσαν γιορτή για το λαό της χώρας και ότι η ευκαιρία που θα πρόσφεραν θα ήταν σημαντική κληρονομιά, η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική». Τόνισε ότι «η πραγματική "κληρονομιά" για τον βραζιλιάνικο λαό ήταν αυτή που αφορούσε, μεταξύ άλλων, την ακρίβεια της ζωής στα αστικά κέντρα, την απώλεια θέσεων εργασίας, το ξεσπίτωμα χιλιάδων ανθρώπων προκειμένου να βρεθούν ελεύθεροι χώροι ώστε να χτιστούν οι υποδομές που απαιτούνταν για τις εγκαταστάσεις, την αύξηση των μέτρων καταστολής».

Οι προσκεκλημένοι στη συζήτηση για τους Ολυμπιακούς Αγώνες

«Οταν πριν από χρόνια το Ρίο ορίστηκε ως η πόλη που θα φιλοξενήσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες», επισήμανε ο Λουίς Φερνάντεζ, «το πολιτικό και οικονομικό κλίμα συνοδευόταν από μεγάλους ρυθμούς καπιταλιστικής ανάπτυξης καθώς και από δημοτικότητα της κυβέρνησης. Η διοργάνωση αποτέλεσε έτσι μια ευκαιρία για να διαφημιστεί το λεγόμενο "σύμφωνο μεταξύ κεφαλαίου και εργασίας" ως ιδιαίτερη στιγμή για τα μονοπώλια να επεκτείνουν το πεδίο δράσης στους τομείς που εμπλέκονται σε αυτήν τη διαδικασία. Ειδικά οι κατασκευαστικές εταιρείες έλαβαν γενναιόδωρη οικονομική στήριξη από το κράτος της Βραζιλίας, με αποτέλεσμα όχι μόνο να εδραιώσουν το ρόλο τους ως μεγάλα εθνικά μονοπώλια, αλλά και να επεκτείνουν τη δράση τους σε διάφορες χώρες της Λατινικής Αφρικής και της Αφρικής. Εκτιμάται ότι περίπου 3,82 εκατ. ρεάλ (σ.σ. εθνικό νόμισμα της Βραζιλίας) έπαψαν να μπαίνουν την τελευταία τριετία στα δημόσια ταμεία εξαιτίας των φοροαπαλλαγών των μεγάλων επιχειρήσεων που σχετίστηκαν με τους Αγώνες».
Την ίδια ώρα, όπως τόνισε ο Γραμματέας της ΕΚΝ Βραζιλίας, εντελώς διαφορετική από τα κέρδη των μεγάλων επιχειρήσεων και των πολυεθνικών ήταν η πραγματικότητα για τον βραζιλιάνικο λαό, με τα στοιχεία που παρουσίασε να προκαλούν αίσθηση. Σύμφωνα με αυτά, μεταξύ 2009 και 2015 περίπου 77.000 άνθρωποι απομακρύνθηκαν από τα σπίτια τους με διάφορα προσχήματα. Οπως αποδείχθηκε, αυτό είχε να κάνει όχι με τα απαραίτητα έργα υποδομής αλλά με «τις τεράστιες δαπάνες δημοσίου χρήματος στην οικοδόμηση γηπέδων υψηλής χωρητικότητας και την απόσπαση ιδιοκτησιών εργαζομένων και λαϊκών οικογενειών σε περιοχές ενδιαφέροντος των μονοπωλίων».

Αλλοθι για εντατικοποίηση της καταστολής

Μάλιστα, σύμφωνα με τον Λουίς Φερνάντεζ, όσον αφορά τον έλεγχο των λαϊκών αντιδράσεων από τις κυβερνητικές αρχές σημαντικό ρόλο έπαιξε και το άλλοθι της ασφάλειας της διοργάνωσης, όπου πάρθηκαν δρακόντεια μέτρα, τα οποία σε αρκετές περιπτώσεις είχαν απώτερους σκοπούς και δεν σχετίζονταν μόνο με τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Οπως ανέφερε, ως αποτέλεσμα του λεγόμενο νέου «αντιτρομοκρατικού νόμου», υπήρξε μια ολόκληρη αναδιοργάνωση στο νομικό πλαίσιο που υπήρχε στη χώρα και η οποία έδωσε το δικαίωμα να εφαρμοστεί ένα τεράστιο σχέδιο παρακολούθησης ατόμων, απαγόρευσης εργατικών κινητοποιήσεων, πολιτικών διαδηλώσεων, ενώ δεκάδες μέλη λαϊκών οργανώσεων φυλακίστηκαν με διάφορα προσχήματα. Μάλιστα, ως ενδεικτική για το τι επικράτησε ανέφερε την επέμβαση της στρατιωτικής αστυνομίας στην έδρα του Βραζιλιάνικου ΚΚ παραμονές των Ολυμπιακών Αγώνων, κατά τη διάρκεια διεξαγωγής συζήτησης σχετικά με το νόημα των Αγώνων. Παράλληλα, όπως είπε, αρκετά στελέχη του Βραζιλιάνικου Κομμουνιστικού Κόμματος παρακολουθούνται μέχρι και σήμερα επειδή το προηγούμενο διάστημα συμμετείχαν είτε σε εργατικές κινητοποιήσεις είτε σε διαδηλώσεις κατά των Αγώνων. Στο στόχαστρο των αρχών βρέθηκαν και οι φαβέλες του Ρίο και ιδιαίτερα αυτές που βρίσκονταν κοντά σε τουριστικές περιοχές ή σε Ολυμπιακές εγκαταστάσεις, όπου με πρόσχημα την καταπολέμηση των ναρκωτικών οι αρχές προσπάθησαν με επεμβάσεις να ελέγξουν αυτές τις περιοχές. Αυτό, όπως είπε, επέφερε μια αύξηση δολοφονιών και παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των εργαζομένων σε αυτές τις περιοχές, ιδιαίτερα της έγχρωμης νεολαίας.

«Ποτέ δεν μαθαίνουμε το κόστος»

Από την πλευρά του, ο καθηγητής Κώστας Μπουντόλος στην παρέμβασή του, μεταξύ άλλων, έκανε έναν παραλληλισμό της κατάστασης που βιώνει μετά τους Αγώνες ο βραζιλιάνικος λαός, με τα όσα βίωσε ο ελληνικός λαός μετά τους Ολυμπιακούς του 2004 και αναφέρθηκε στα όσα ακολούθησαν στην Ελλάδα μετά το 2004 με το τσάκισμα λαϊκών κατακτήσεων, τις ιδιωτικοποιήσεις δημόσιας περιουσίας, την αύξηση του κόστους ζωής. Από την άλλη, τόνισε πως το γεγονός ότι σε όλες τις διοργανώσεις μέχρι σήμερα και ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια κανείς δεν μπορεί να δώσει με βεβαιότητα ακόμα και αρκετά χρόνια μετά το ακριβές ποσό που κόστισαν είναι χαρακτηριστικό του τι επικρατεί.
Οσον αφορά τους ίδιους τους Αγώνες ο καθηγητής της ΣΕΦΑΑ εξήγησε ότι είναι πλέον ξεκάθαρο πως εκεί που βασιλεύει η κερδοφορία του κεφαλαίου δεν μπορεί να υπάρξει υγιής αθλητικός συναγωνισμός. «Οταν από τη μία έχουμε τους αθλητές στα γήπεδα και από πίσω τους ένα ολόκληρο σύστημα που περιμένει να κερδίσει απ' αυτούς, είναι προφανές πως το παιχνίδι παίζεται εκτός των γηπέδων», τόνισε χαρακτηριστικά ο Κώστας Μπουντόλος. Σε άλλο σημείο της παρέμβασής του, σχολιάζοντας το σκηνικό «ευφορίας» που στήθηκε απ' τους κυβερνητικούς παράγοντες και τους αθλητικούς φορείς για τα μετάλλια που κατέκτησαν οι Ελληνες αθλητές, σημείωσε πως στην άλλη μεριά της ζυγαριάς η χώρα μας παίρνει το «ασημένιο» μετάλλιο στην Ευρώπη στις στατιστικές που αφορούν την παιδική παχυσαρκία και τα υπέρβαρα παιδιά. Στοιχείο που, όπως είπε, είναι το αποτέλεσμα των πολιτικών που έχουν εφαρμοστεί μέχρι σήμερα στον αθλητισμό και φυσικά δεν μπορεί να κρυφτεί.
Ο Μιχάλης Λεάνης, από την πλευρά του, σημείωσε μεταξύ άλλων πως δεν είναι τυχαίο ότι κάθε φορά οι συνέπειες για το λαό μιας χώρας είναι οι ίδιες, είτε πρόκειται για τη Βραζιλία είτε για την Ελλάδα κ.ά. Την ίδια στιγμή, υπογράμμισε, με μαθηματική ακρίβεια επαναλαμβάνεται σε κάθε χώρα και το ίδιο πλιάτσικο από το τρίπτυχο χορηγών - κυβερνήσεων - πολυεθνικών που σχετίζονται με τους Αγώνες. Μάλιστα, τόνισε πως δεν είναι τυχαίο ότι κάθε φορά, είτε πρόκειται για Ολυμπιακούς Αγώνες είτε για Μουντιάλ, επικρατεί το ίδιο σκηνικό με τις καθυστερήσεις των έργων και τις απειλές των παγκόσμιων αθλητικών οργανισμών προς τη διοργανώτρια χώρα. Κάτι που φυσικά δεν αποτελεί τίποτε άλλο παρά ένα οργανωμένο σχέδιο που αποσκοπεί στην ανακοστολόγηση των έργων προκειμένου να πάρουν κι άλλα χρήματα οι κατασκευαστικές και να εντατικοποιηθούν - υπό καθεστώς γαλέρας - οι συνθήκες εργασίας με πρόσχημα την καθυστέρηση. Επίσης, ανέφερε ότι όσο και εάν διαφημίζεται η διοργάνωση ως γιορτή και ως «εθνικός στόχος», τα παραδείγματα αποδεικνύουν ότι τα λαϊκά στρώματα και οι εργαζόμενοι σε καμία χώρα δεν κέρδισαν κάτι.