Ενταση διαρκείας στα Βαλκάνια

Ενταση διαρκείας στα Βαλκάνια

Το τελευταίο διάστημα οξύνονται πάλι οι ενδοαστικές αντιπαραθέσεις σε μια σειρά χώρες των Βαλκανίων (ΠΓΔΜ, Αλβανία, Κοσσυφοπέδιο, Μαυροβούνιο, Σερβία κ.λπ.), με υπόβαθρο την υποδαύλιση των εθνικισμών και την παρέμβαση ισχυρών ιμπεριαλιστικών κέντρων, που ανταγωνίζονται μεταξύ τους για την εδραίωση και την επέκταση της επιρροής τους στην περιοχή, η οποία θεωρείται κομβικής σημασίας για ευρύτερα γεωπολιτικά και οικονομικά συμφέροντα.
Δεν είναι τυχαίο ότι με αφορμή τα πρόσφατα γεγονότα στο Μαυροβούνιο, υπήρξε ανοιχτή επίθεση των ΗΠΑ προς τη Ρωσία ότι βρισκόταν πίσω από την υποκίνηση πραξικοπήματος για να αποτραπεί η ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ. Οπως αντίστροφα, η έξαρση του αλβανικού εθνικισμού προβάλλεται ως μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου αποσταθεροποίησης και αναδιάταξης δυνάμεων στην περιοχή, με στόχο και τη Σερβία, που διατηρεί παραδοσιακά συμμαχικές σχέσεις με τη Ρωσία, όπως και η Βουλγαρία.
Η ένταση που αναζωπυρώθηκε με επίκεντρο την ΠΓΔΜ και την Αλβανία, έφερε τις προηγούμενες μέρες στις δύο χώρες τον βοηθό υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Μπράιαν Γι, ο οποίος εμφανίστηκε σε ρόλο «ειρηνοποιού» (!) Οι εξελίξεις προκάλεσαν επίσης το έντονο ενδιαφέρον της ΕΕ, που παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς, έχοντας μάλιστα ενεργοποιήσει και «γραφείο πληροφόρησης», με πρωταγωνιστικό ρόλο της Ελλάδας.

***

Οι δυνάμεις που ευθύνονται για το διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας και τη δημιουργία προτεκτοράτων, όπως το Κοσσυφοπέδιο, αυτοί που με κάθε αφορμή αξιοποιούν τις εθνοτικές διαφορές για να δημιουργήσουν υπόστρωμα για νέες εντάσεις και επεμβάσεις, εμφανίζονται στα μάτια των λαών της περιοχής ως οι «σωτήρες» (!) που με την καθοριστική τους παρέμβαση ομαλοποιείται η κατάσταση.
Από κοντά και η ελληνική κυβέρνηση, παρουσιάζεται ως «παράγοντας σταθερότητας στην περιοχή» και αναγνωρίζεται ως τέτοια από τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ, αναλαμβάνοντας πρωτοβουλία ώστε να «αποτραπεί η διάχυση της έντασης».
Βέβαια, ο ρόλος της αστικής τάξης και των κυβερνήσεων στην Ελλάδα υπήρξε καταλυτικός τα προηγούμενα χρόνια για την αλλαγή των συνόρων στα Βαλκάνια, με την παροχή και στρατιωτικών διευκολύνσεων για το διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας. Το «έπαθλο» για την αστική τάξη ήταν η οικονομική της επέκταση στην ευρύτερη περιοχή, με κερδοφόρες επενδύσεις κεφαλαίων από το τέλος της δεκαετίας του '90, τουλάχιστον μέχρι το ξέσπασμα της καπιταλιστικής κρίσης.
Τώρα, η ελληνική κυβέρνηση αξιοποιεί την ένταση από την αναζωπύρωση των εθνικισμών στα Βαλκάνια για να αναβαθμίσει το ρόλο της στην περιοχή. Σύμφωνα μάλιστα με δημοσιεύματα στον Τύπο, διατάσσει και στρατιωτικές δυνάμεις στα βόρεια σύνορα, διακινώντας επίσημα τη δικαιολογία ότι ίσως χρειαστεί να διαχειριστεί προσφυγικές ροές, σε περίπτωση έξαρσης της αντιπαράθεσης στην περιοχή.
Κι όλα αυτά ενώ δυνάμεις που στο παρελθόν στηρίχτηκαν και εξοπλίστηκαν από ΝΑΤΟ και ΕΕ ανασύρουν σχέδια για «Μεγάλη Αλβανία» και γερουσιαστές των ΗΠΑ δηλώνουν επίσημα ότι τα Σκόπια πρέπει να διαμοιραστούν ανάμεσα στην Αλβανία και τη Βουλγαρία. Είναι φανερό από τα παραπάνω ότι το ζήτημα της αλλαγής συνόρων στα Δυτικά Βαλκάνια δεν έχει λήξει και ότι η στάση της κυβέρνησης δείχνει τη διαθεσιμότητά της να συμμετάσχει ενεργά στο «παιχνίδι» που στήνεται εκ νέου στην περιοχή.

***

Το γεγονός ότι αυτές τις μέρες δόθηκε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στην ΠΓΔΜ στη Σοσιαλδημοκρατική Ενωση και τα αλβανικά κόμματα, ή ότι υπήρξε μυστική συνάντηση και συμφωνία ανάμεσα στις βασικές πολιτικές δυνάμεις της Αλβανίας για «ομαλότητα» ενόψει εκλογών, δεν σημαίνει ότι η κατάσταση στην περιοχή σε βάθος χρόνου θα εκτονωθεί. Το «σπέρμα» για κάθε επόμενη έξαρση περιέχεται στους πολυπλόκαμους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς, στους οποίους συμμετέχουν και εμπλέκονται ενεργά όλα τα κράτη της περιοχής, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, ως κράτος - μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.
Πολύ περισσότερο που οι επικίνδυνες εξελίξεις στην περιοχή θεωρούνται από την ελληνική αστική τάξη ως μια «νέα ευκαιρία» για να διατηρήσει και να επεκτείνει τις θέσεις στα Βαλκάνια. Ωστόσο, η λεγόμενη γεωστρατηγική αναβάθμισή της χώρας, που προβάλλει η κυβέρνηση και σιγοντάρουν επιχειρηματικοί όμιλοι και άλλα αστικά κόμματα, η ανάδειξη της χώρας σε βασικό πυλώνα του ΝΑΤΟ και της ΕΕ στην ευρύτερη περιοχή, εγκυμονούν κινδύνους για τον ελληνικό λαό και τους λαούς των γειτονικών κρατών.
Γι' αυτό είναι αναγκαίο να δυναμώσει η εργατική - λαϊκή πάλη ενάντια στα ιμπεριαλιστικά σχέδια, στα σενάρια αλλαγής συνόρων, σε κάθε εμπλοκή της χώρας σε αυτά. Χρειάζεται να ενταθούν οι δράσεις και οι πρωτοβουλίες του εργατικού κινήματος που συνδέουν την πάλη ενάντια στην αντιλαϊκή πολιτική, τα μνημόνια διαρκείας, τον αγώνα για ανάκτηση των απωλειών και την ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών, με τη σθεναρή αντίθεση στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο.
Για αποδέσμευση της χώρας από τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, με την ανάπτυξη ενός ισχυρού αντικαπιταλιστικού - αντιμονοπωλιακού κινήματος στην Ελλάδα και σε κάθε χώρα ξεχωριστά, που θα μάχεται και θα βάζει στόχο την ανατροπή της αιτίας της εκμετάλλευσης και των πολέμων, που δεν είναι άλλη από την εξουσία του κεφαλαίου.