Η Ενέργεια στον πυρήνα των ανταγωνισμών

Η πρόσφατη επίσκεψη του πρώην αντιπροέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν στη χώρα μας δεν ήταν χρονικά τυχαία ούτε επίσκεψη ρουτίνας. Σε μια περίοδο που η Νοτιοανατολική Μεσόγειος αναδεικνύεται σε πεδίο σφοδρών ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, ο Μπάιντεν επισήμανε κατά την επίσκεψή του «τη σημασία που έχει η Ελλάδα» για «τα αμερικανικά γεωστρατηγικά συμφέροντα», κάνοντας παράλληλα αναφορές σε όλα τα μέτωπα, όπου τα ζητήματα της Ενέργειας και της ασφάλειας θα καθορίσουν το επόμενο διάστημα τις εξελίξεις.
Αναμφίβολα, στις δηλώσεις του ξεχώρισε το Κυπριακό. Μιλώντας στον ελληνικό Τύπο και συνδέοντας τη σημερινή συγκυρία με ευκαιρίες που «δεν είναι μόνο σπάνιες, αλλά και συνήθως βραχύβιες», χαρακτήρισε «συναρπαστική εξέλιξη» την ανακάλυψη φυσικού αερίου σε Κύπρο, Ισραήλ και Αίγυπτο, αλλά και την πιθανότητα ανακάλυψης μεγάλων αποθεμάτων σε Ελλάδα και Λίβανο, σημειώνοντας ότι ο πλούτος αυτός «θα μπορούσε όχι μόνο να φέρει οικονομική ευημερία, αλλά και να ενισχύσει την περιφερειακή ασφάλεια μέσω της συνεργασίας και της ενοποίησης».
Στη συνέχεια πρόσθεσε με νόημα ότι «αυτή η δυνατότητα μπορεί να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο αν επιτευχθεί λύση στο Κυπριακό, διότι θα προέκυπταν οδοί μεταφοράς μέσω της Τουρκίας. Επομένως, οι χώρες της περιοχής πρέπει να επικεντρωθούν στην ενίσχυση των διπλωματικών δεσμών και να διασφαλίσουν πως θα υπάρχει ελκυστικό οικονομικό και νομικό περιβάλλον ώστε να προσελκύσουν διεθνείς ενεργειακές εταιρείες».
Δεν παρέλειψε μάλιστα να αναφερθεί στον πανηγυρικό ερχομό και άλλων αμερικανικών μονοπωλίων στην περιοχή, φωτογραφίζοντας τη δραστηριοποίηση της «Exxon Mobil» στην κυπριακή ΑΟΖ, την οποία χαρακτήρισε «ισχυρή ένδειξη μεγάλου ενδιαφέροντος και προοπτικής που βλέπει ο ιδιωτικός τομέας στην περιοχή».

***

Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι μόνο την περασμένη βδομάδα και μόνο στις ΗΠΑ, οι «ευκαιρίες» που διαμορφώνονται στην Ανατολική Μεσόγειο απασχόλησαν σειρά συζητήσεων και εκδηλώσεων, με οργανωτές «δεξαμενές σκέψης» και ινστιτούτα, όπως το «German Marshall Fund», η «American Jewish Committe» (AJC, βλ. ισραηλινό λόμπι), η Παγκόσμια Συντονιστική Επιτροπή Κυπριακού Αγώνα (ελληνοκυπριακό λόμπι). Ενδεικτικές ήταν οι επισημάνσεις που έγιναν μεταξύ άλλων και από τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, που ήταν κεντρικός ομιλητής σε πολλές από αυτές.
Είπε ανάμεσα σε άλλα ο Ν. Αναστασιάδης: «Μια επανενωμένη Κύπρος θα αποτελέσει τη συμφωνία του αιώνα, με θετικά γεωπολιτικά επακόλουθα για την ταραχώδη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Θα επωφεληθεί τα μέγιστα η διεθνής κοινότητα στο σύνολό της, περιλαμβανομένων των ΗΠΑ, της ΕΕ, των ευρωτουρκικών σχέσεων και των ελληνοτουρκικών σχέσεων... Είναι προς το συμφέρον της Τουρκίας να δει την Κύπρο επανενωμένη. Μια λύση του Κυπριακού θα επιτρέψει στην Τουρκία να αποτελέσει μέρος άνευ προηγουμένου συνεργασιών στον τομέα της Ενέργειας... Ελπίζουμε ότι η Τουρκία, μια χώρα που φιλοδοξεί να αναγνωριστεί ως περιφερειακός ηγέτης, θα αρθεί στο ύψος των περιστάσεων...».
Η Ενέργεια λοιπόν και ο τεράστιος ορυκτός πλούτος της περιοχής ενεργοποιούν τα σχέδια και ανατροφοδοτούν ανταγωνισμούς ανάμεσα σε ισχυρούς μονοπωλιακούς ομίλους, που προσβλέπουν σε μεγάλη κερδοφορία από την εκμετάλλευση και εμπορία των ενεργειακών αποθεμάτων. Τα μονοπωλιακά αυτά συμφέροντα είναι που «βαραίνουν» στη διευθέτηση των ανοιχτών ζητημάτων στην περιοχή, όπως είναι το Κυπριακό, όπου αυξάνονται οι πιέσεις από ισχυρά ιμπεριαλιστικά κέντρα να υπάρξει συμβιβασμός, ώστε να κατοχυρωθεί η ασφάλεια των επενδύσεων, των δρόμων και των πηγών της Ενέργειας. Να διασφαλιστούν δηλαδή από κάθε κίνδυνο «αποσταθεροποίησης» τα κέρδη των ομίλων που θα επενδύσουν στα «οικόπεδα» και στους αγωγούς της περιοχής.

***

Εννοείται βέβαια ότι ένας συμβιβασμός με αυτά τα κριτήρια, που εμπεριέχει και στοιχεία εκβιασμού προς τους λαούς της περιοχής να αποδεχτούν τετελεσμένα στο όνομα της «σταθερότητας» και της οικονομικής ανάκαμψης, μόνο καλά δεν προμηνύει για τα λαϊκά στρώματα, τα οποία συν τοις άλλοις δεν έχουν τίποτα να περιμένουν από την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της χώρας τους από τα μονοπώλια. Σε κάθε περίπτωση, ακόμα κι αν υπάρξουν συμβιβασμοί σε ζητήματα όπως το Κυπριακό, δεν θα πάψουν ποτέ να είναι εύθραυστοι, ειδικά σε συνθήκες που βαθαίνουν οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις και υπάρχουν αναδιατάξεις και μετατοπίσεις δυνάμεων ακόμα και στο εσωτερικό ιμπεριαλιστικών συμμαχιών, όπως το ΝΑΤΟ.
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, πραγματοποιείται μεθαύριο στη Θεσσαλονίκη μία ακόμα τριμερής Συνάντηση Κορυφής Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ, με την ελληνική συγκυβέρνηση να διαμηνύει, και μέσα από αυτήν, την ετοιμότητά της να μπλέξει το λαό ακόμα βαθύτερα σε σχέδια και ανταγωνισμούς που περικλείουν πολλαπλούς κινδύνους, με στόχο τη «γεωστρατηγική αναβάθμιση της χώρας» για λογαριασμό του κεφαλαίου, που η κυβέρνηση κλίνει σε όλες τις πτώσεις.
Η ισχυροποίηση όμως της παρουσίας αμερικανοΝΑΤΟικών δυνάμεων στη Σούδα και σε άλλες στρατιωτικές εγκαταστάσεις στην Ελλάδα, η σύσφιξη των σχέσεων με το κράτος του Ισραήλ, η ενεργότερη συμμετοχή στις κόντρες για τους δρόμους της Ενέργειας, μόνο «σταθερότητα» και ειρήνη δεν μπορούν να εγγυηθούν για το λαό, που πρέπει να απαντήσει με επαγρύπνηση, οργάνωση και αγωνιστική εγρήγορση, ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο και την εμπλοκή της χώρας, ενάντια στο ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα που γεννά πολέμους, φτώχεια προσφυγιά. Αυτό το στόχο υπηρετεί η αντιιμπεριαλιστική πανελλαδική κινητοποίηση του ΠΑΜΕ στις 24 Ιούνη στη Θεσσαλονίκη, που χρειάζεται να στηριχτεί από τα συνδικάτα, να αναδειχθεί ακόμα πλατύτερα η αναγκαιότητα για μαζική συμμετοχή.