ΜΟΥΝΤΙΑΛ 2018 Oι φίλαθλοι πληρώνουν το κυνήγι του κέρδους από διοργανωτές και FIFA

Μέσω μιας ιδιαίτερης τελετής, παρουσία και του Προέδρου της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν, η Παγκόσμια Συνομοσπονδία Ποδοσφαίρου (FIFA) πραγματοποίησε πρόσφατα την κλήρωση των ομίλων για την τελική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου, που θα γίνει στη χώρα το καλοκαίρι του 2018. Χαρακτηριστικό της όλης «λάμψης» που ήθελαν να προσδώσουν Ρώσοι διοργανωτές και FIFA ήταν ότι η κλήρωση πραγματοποιήθηκε μέσα στο Κρεμλίνο, με τον Πούτιν και τον πρόεδρο της FIFA, Τζιάνι Ινφαντίνο, μετά την κοινή είσοδο να εμφανίζονται στις τοποθετήσεις τους σίγουροι για την οργανωτική και αγωνιστική επιτυχία της διοργάνωσης. Και οι δυο πλευρές με αυτόν τον τρόπο προσπάθησαν να δώσουν τη δική τους απάντηση στα όσα έχουν ακουστεί τα τελευταία χρόνια σχετικά με την επιλογή της Ρωσίας αλλά και του Κατάρ για τη διοργάνωση των δύο επόμενων Μουντιάλ. Και οι δυο περιπτώσεις άλλωστε, ιδιαίτερα η δεύτερη, βρέθηκαν στο επίκεντρο του περίφημου σκανδάλου της FIFA, που είχε να κάνει με χρηματισμό παραγόντων προκειμένου στις σχετικές ψηφοφορίες να μεροληπτήσουν υπέρ των συγκριμένων υποψηφιοτήτων. Παράλληλα, με την όλη παρουσία Πούτιν έγινε και μια προσπάθεια να καθησυχαστούν οι ανησυχίες για ενδεχόμενα φαινόμενα βίας, μετά τη συμπεριφορά που είχαν οι Ρώσοι χούλιγκανς στο περσινό Euro της Γαλλίας. «Θα υποδεχθούμε τους κορυφαίους αθλητές του πλανήτη, τους οπαδούς όλων των ομάδων, και θα τους χαρίσουμε την περίφημη ρωσική φιλοξενία», είπε μεταξύ άλλων ο Ρώσος ηγέτης, με τον πρόεδρο της FIFA να εκφράζει με τη σειρά του την πεποίθηση ότι οι φίλαθλοι των άλλων χωρών θα είναι καλοδεχούμενοι στη χώρα.
Την ώρα όμως που διοργανωτές και FIFA προσπαθούν να παρουσιάσουν μια όσο το δυνατόν πιο ευνοϊκή εικόνα για τα του Μουντιάλ, και οι δυο πλευρές πίσω από τη «βιτρίνα» δείχνουν να έχουν τις δικές τους ανησυχίες. Φυσικά αυτές έχουν να κάνουν με τα κέρδη της διοργάνωσης, αφού και το Μουντιάλ αποτελεί στην ουσία κομμάτι του σημερινού οικοδομήματος του εμπορευματοποιημένου αθλητισμού και άλλη μια «χρυσή» ευκαιρία για τεράστια κέρδη, για τις πολυεθνικές που λυμαίνονται το ποδόσφαιρο και τον αθλητισμό γενικότερα. Και τα πράγματα σε αυτόν τον τομέα δεν δείχνουν να εξελίσσονται όπως σε αντίστοιχες περιπτώσεις του παρελθόντος.

Ψάχνει τους χορηγούς η FIFA

Associated Press

Παρά την τέλεια εικόνα της διοργάνωσης που διαφήμισαν Βλ. Πούτιν και Τζ. Ινφαντίνο, η πιθανότητα απώλειας κερδών φέρνει «στο κόκκινο» Ρώσους διοργανωτές και FIFA

Τα όσα έχουν ακουστεί για τη συγκεκριμένη διοργάνωση έχουν δημιουργήσει μια απροθυμία των χορηγών να τη στηρίξουν, προκαλώντας σημαντικά προβλήματα σε αυτόν τον τομέα στη FIFA. Και βέβαια εκτός από τις αιτίες που προβάλλονται (π.χ. σκάνδαλα διαφθοράς), σημαντικό παράγοντα στις τακτικές των χορηγών αποτελούν επίσης τα γενικότερα οικονομικοπολιτικά παιχνίδια - άσχετα με τα τεκταινόμενα στο ποδόσφαιρο - και ο ρόλος της Ρωσίας σε αυτά. Οι ανταγωνισμοί αυτοί βρίσκουν πρόσφορο έδαφος να εκδηλωθούν και στο χώρο του αθλητισμού, με βάση και το ρόλο και τη σύνδεση που έχουν με αυτόν οι πολυεθνικές. Στη δε FIFA προσδοκούν ότι όσο πλησιάζει η ώρα της έναρξης του Μουντιάλ το θέμα θα λυθεί και ο στόχος που έχει μπει για τα έσοδα θα επιτευχθεί, ωστόσο παραδέχονται το πρόβλημα. Το οποίο, απ' ό,τι φαίνεται, εντείνεται από τον αποκλεισμό ομάδων οι οποίες για διαφορετικούς λόγους θεωρούνται (και είναι) άκρως «εμπορικές», όπως η Ιταλία, οι ΗΠΑ και η Κίνα: Οι «Ατζούρι» λόγω της παγκόσμιας δημοφιλίας τους ως ομάδας, κυρίως στην Ευρώπη, και οι Αμερικανοί λόγω της άνθισης του ποδοσφαίρου στη χώρα τα τελευταία χρόνια. Είναι χαρακτηριστική η παραδοχή του εμπορικού διευθυντή της FIFA για τις ΗΠΑ, Φιλίπ Λε Φλοχ, που χαρακτήρισε τον αποκλεισμό της ομάδας «ενοχλητικό». Εξηγώντας το γιατί, αποκάλυψε ότι πριν από τον αποκλεισμό της Εθνικής ομάδας των ΗΠΑ από το Μουντιάλ υπήρχαν στα σκαριά χορηγικές συμφωνίες με αμερικανικές πολυεθνικές από το χώρο της τεχνολογίας, οι οποίες συμφωνίες τώρα είναι «στον αέρα».

Associated Press

Πανάκριβα θα κοστίσει σε κάποιον φίλαθλο το να παρακολουθήσει από κοντά τους αγώνες του Μουντιάλ, μετά την απόφαση της FIFA να αυξήσει εκ νέου τις τιμές στα εισιτήρια, προκειμένου να ισοσκελίσει τη μειωμένη ζήτηση

Πρόσφατα ήρθαν και νέοι «πονοκέφαλοι» για τη FIFA, αφού δημοσιεύματα από τη Γαλλία στοχοποίησαν τον πρόεδρό της, Τζ. Ινφαντίνο, ο οποίος κατηγορήθηκε για εμπλοκή σε σκάνδαλο την περίοδο που ήταν γενικός γραμματέας της UEFA: Συγκεκριμένα, για ανοχή στην υπόθεση με τους χειραγωγημένους αγώνες της Φενερμπαχτσέ, προκειμένου η ομάδα της Κωνσταντινούπολης να υποστεί μια πιο «ήπια» τιμωρία από την τουρκική ομοσπονδία και να αποφευχθεί ο κίνδυνος υποβιβασμού της. Η υπόθεση αυτή δημιουργεί πρόσθετα προβλήματα στη FIFA σε ό,τι έχει να κάνει με τη σχέση της με τις πολυεθνικές - χορηγούς, πολλές από τις οποίες τα τελευταία χρόνια τής έχουν γυρίσει την πλάτη μετά την αποκάλυψη των σκανδάλων διαφθοράς, προκειμένου να αποφύγουν τη «σύνδεση» μαζί της, η οποία θα είχε επιπτώσεις στο «προφίλ» τους και φυσικά στα κέρδη τους.

Εκτόξευση του κόστους και ...τρεχάματα για τους Ρώσους

Αλλο ένα πρόβλημα για διοργανωτές και FIFA ως προς τα προσδοκώμενα έσοδα φαίνεται να είναι και η αδυναμία των πρώτων να συμπληρώσουν τη λίστα των λεγόμενων εθνικών χορηγών. Μέχρι το Νοέμβρη που μας πέρασε, μόλις επτά μήνες πριν από την έναρξη του Μουντιάλ, από τις 20 θέσεις της σχετικής λίστας είχε καλυφθεί μόλις μία, κάτι που δεν είχε συμβεί σε αντίστοιχες περιπτώσεις στο παρελθόν. Και όλα αυτά ενώ πριν από λίγους μήνες ανακοινώθηκε νέα αύξηση του κόστους για την προετοιμασία της διοργάνωσης, κατά 510 εκατ. ευρώ σε σχέση με τις προηγούμενες προβλέψεις, ανεβάζοντας τον συνολικό προϋπολογισμό σε πάνω από 10 δισ. Από αυτά τα χρήματα, το 57,6% θα προέλθει από τα κρατικά ταμεία, το 13,6% από τα ταμεία των περιφερειών που θα φιλοξενήσουν τη διοργάνωση και το 28,8% από εταιρείες και επιχειρήσεις, κατηγορία στην οποία ανήκουν τόσο οι ιδιωτικές όσο και οι κρατικές. Είναι προφανές ότι όπως έχει συμβεί και σε άλλες περιπτώσεις διοργανώσεων του παρελθόντος (π.χ. Βραζιλία, Νότια Αφρική), μεγάλο μέρος αυτών των εξόδων θα μετακυλιστεί στην οικονομία της χώρας, με το λαό μέσω της υπέρογκης φορολογίας να αναμένεται και στην περίπτωση της Ρωσίας να πληρώσει το «μάρμαρο» για μια αθλητική διοργάνωση κομμένη και ραμμένη στα συμφέροντα των πολυεθνικών, ενταγμένη στον γενικότερο κανόνα του αθλητισμού ως προϊόντος.

Οι φίλαθλοι πληρώνουν το «μάρμαρο»

Μάλιστα, ήδη μια περίπτωση είναι ξεκάθαρη για το ποιος θα πληρώσει τα «σπασμένα» της διοργάνωσης, ιδιαίτερα μάλιστα από τη στιγμή που ο φόβος της απώλειας κερδών γίνει πραγματικότητα για διοργανωτές και FIFA. Ενδεικτική είναι η πρόσφατη νέα αύξηση στις τιμές των εισιτηρίων της διοργάνωσης, ζήτημα που αφορά και πλήττει άμεσα όσους φιλάθλους θα θέλουν να βρεθούν στα γήπεδα της Ρωσίας. Με τη ζήτηση μέχρι στιγμής να είναι μειωμένη κατά 43% σε σχέση με τις προβλέψεις, η FIFA κατέφυγε στη συγκεκριμένη λύση.
Η Ομοσπονδία χώρισε σε 4 κατηγορίες τα εισιτήρια, με την πρώτη να είναι η καλύτερη αλλά και η ακριβότερη, ενώ μία εξ αυτών απευθύνεται μόνο στους Ρώσους πολίτες. Από τα φθηνότερα στα ακριβότερα, τα εισιτήρια του εναρκτήριου αγώνα ξεκινούν από 220 δολάρια και φτάνουν τα 550, όταν στη Βραζιλία το 2014 οι αντίστοιχες τιμές ήταν από 220 έως 495 δολάρια. Στη φάση των ομίλων, το φθηνότερο εισιτήριο μπορεί να βρεθεί στα 105 ευρώ, ενώ το ακριβότερο αγγίζει τα 210! Για τα εισιτήρια των ίδιων αγώνων, 3 χρόνια πριν, ένας φίλαθλος θα πλήρωνε 90 και 175 δολάρια αντίστοιχα. Για τους 8 αγώνες της φάσης των «16», η FIFA κοστολόγησε τα εισιτήρια από 115 μέχρι 245 δολάρια, και πάλι πιο ακριβά σε σχέση με τα 110 και 220 δολάρια του Μουντιάλ της Βραζιλίας. Οσον αφορά το αποκορύφωμα, τον τελικό, οι τιμές γίνονται απλησίαστες: Για τις πιο μακρινές θέσεις, το εισιτήριο θα αγοραστεί στα 455 δολάρια, ενώ όσο πλησιάζουν οι θέσεις τον αγωνιστικό χώρο φτάνουν μέχρι και τα 1.200 δολάρια.