Ζητήματα διαπάλης και κοινών δράσεων

Η αντιπροσωπεία του ΚΚΕ που παραβρέθηκε στη συνάντηση στο Λένινγκραντ

Στις αρχές του Νοέμβρη πραγματοποιήθηκε στο Λένινγκραντ (Αγία Πετρούπολη) η 19η Διεθνής Συνάντηση Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων (ΔΣΚΕΚ). Οι συναντήσεις αυτές ξεκίνησαν και καθιερώθηκαν με πρωτοβουλία του ΚΚΕ πριν περίπου 20 χρόνια. Για πολλά χρόνια διεξάγονταν στην Αθήνα και φιλοξενούνταν από το ΚΚΕ. Αργότερα «ταξίδεψαν» και φιλοξενήθηκαν σε διάφορες γωνιές του πλανήτη, από τη Λατινική Αμερική έως τη Νότια Αφρική, ενώ οι τελευταίες Διεθνείς Συναντήσεις έγιναν πέρυσι στο Βιετνάμ και πρόπερσι στην Κωνσταντινούπολη.
Φέτος, με την ευκαιρία των 100χρονων της Οκτωβριανής Επανάστασης, φιλοξενήθηκε από το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας (ΚΚΡΟ) και το θέμα που επελέγη ήταν ανάλογο: «100 χρόνια από τη Μεγάλη Σοσιαλιστική Οχτωβριανή Επανάσταση: Τα ιδανικά του κομμουνιστικού κινήματος, δυναμώνοντας την πάλη ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, για την ειρήνη, για το σοσιαλισμό».
Το ΚΚΕ δεν έχει κρύψει την εκτίμησή του ότι μετά την αντεπανάσταση στην ΕΣΣΔ, στην Κεντρική και στην Ανατολική Ευρώπη, χειροτέρευσε η κατάσταση στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα. Ετσι, σήμερα το κομμουνιστικό κίνημα βρίσκεται σε υποχώρηση, ασκείται πάνω του οπορτουνιστική επίδραση μέσω των δυνάμεων της σοσιαλδημοκρατίας (παλιάς και νέας) και νέων οπορτουνιστικών κομμάτων, τα οποία συντονίζονται κυρίως μέσω του «κέντρου» που έχουν συγκροτήσει στην Ευρώπη, του λεγόμενου Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς.

Αποψη από τις εργασίες της Συνάντησης

Ωστόσο, την ίδια ώρα που ισχύουν τα παραπάνω και πολλά ΚΚ διατηρούν «μεταρρυθμιστική» στρατηγική (με διάφορες μορφές σταδιοποίησής της), άλλα κόμματα κάνουν βασανιστικά βήματα προς τα μπρος, στην κατεύθυνση ανασυγκρότησης και διαμόρφωσης επαναστατικής στρατηγικής, ξεπερνώντας λαθεμένες θέσεις που κυριάρχησαν στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα τις προηγούμενες δεκαετίες. Μια προσπάθεια που μπορεί να φέρει σοβαρούς καρπούς, αν προωθηθεί μαζί και σταθερά με το καθήκον της δουλειάς στην εργατική τάξη και στο εργατικό συνδικαλιστικό της κίνημα.
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, όπου διεξάγεται στις γραμμές του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος σοβαρή ιδεολογικοπολιτική διαπάλη για τον προσανατολισμό του, πραγματοποιήθηκε και η 19η Διεθνής Συνάντηση των ΚΚ, στην οποία έλαβαν μέρος 342 εκπρόσωποι ΚΚ, από 103 κόμματα και 77 χώρες του κόσμου.

Η διαπάλη στη Ρωσία για την Επανάσταση

Πρέπει να σημειωθεί πως στις παραμονές της επετείου της Οκτωβριανής Επανάστασης, ασκήθηκε στο ρωσικό λαό μια τεράστια ιδεολογικοπολιτική επιχείρηση χειραγώγησης από την ηγεσία της χώρας και τα ΜΜΕ, σε βάρος της Οκτωβριανής Επανάστασης. Ο Πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν με απανωτές δηλώσεις του χαρακτήριζε «διφορούμενα» τα αποτελέσματα της Οκτωβριανής Επανάστασης και έδινε τον «τόνο» πως τα 100χρονα θα είναι επέτειος «ξεπεράσματος του διχασμού τον οποίο έφεραν τα τραγικά γεγονότα πριν 100 χρόνια».
Ετσι, στο πλαίσιο της «εθνικής ενότητας», τα βασικά ρωσικά τηλεοπτικά κανάλια έστησαν μια καμπάνια «εξαγνισμού» του αιματοβαμμένου τσαρικού καθεστώτος και ταυτόχρονα συκοφάντησης της Οκτωβριανής Επανάστασης. Δεν δίστασε π.χ. το 1ο κανάλι της δημόσιας ρωσικής τηλεόρασης να παρουσιάσει σίριαλ το οποίο, διαστρεβλώνοντας την Ιστορία, παρουσίαζε την Επανάσταση ως έργο των γερμανικών μυστικών υπηρεσιών, την τσαρική «Οχράνα» ως ήρωες - πατριώτες και τους μπολσεβίκους ως προδότες της χώρας.
Την ίδια ώρα, ο Βλ. Πούτιν απέστειλε χαιρετιστήριο μήνυμα στη Συνάντηση, όπου από τη μια αναγνωριζόταν πως η Επανάσταση είχε τεράστια επίδραση και όχι μόνο στη Ρωσία, αλλά από την άλλη σημειωνόταν πως υπάρχουν «διφορούμενες απόψεις» γι' αυτήν και εκφραζόταν η ελπίδα ότι η Διεθνής Συνάντηση θα συμβάλει στην «τεκμηριωμένη ανταλλαγή απόψεων» για την αποτίμηση αυτής της πορείας.

Ζητήματα διαπάλης στη Διεθνή Συνάντηση

Βεβαίως, δεν είναι μόνο οι αστοί που πολεμούν την Οκτωβριανή Επανάσταση, αλλά και μια σειρά από κόμματα που συμμετέχουν στις Διεθνείς Συναντήσεις και τα οποία εδώ και χρόνια, κάτω από την επιρροή του οπορτουνιστικού ρεύματος του «ευρωκομμουνισμού», έχουν πάρει «διαζύγιο» με την ιδεολογικοπολιτική κληρονομιά του Κόκκινου Οκτώβρη.
Στις συνθήκες αυτές αποκτά σημασία η ακόλουθη αναφορά που περιέχεται στο «Κάλεσμα της 19ης Διεθνούς Συνάντησης», στο οποίο μεταξύ άλλων σημειώνεται (βλέπε αναλυτικά στο σχετικό θέμα):
«-- Πεπεισμένοι ότι ο Β. Ι. Λένιν, το Μπολσεβίκικο Κόμμα, ήταν και παραμένουν πηγή έμπνευσης και πολύτιμης πείρας για τους κομμουνιστές του πλανήτη και όλους τους επαναστάτες.
-- Σημειώνοντας την ιστορική σημασία των γεγονότων του Οκτώβρη του 1917, που όχι μόνο συγκλόνισαν τον κόσμο με το μεγαλείο τους και δημιούργησαν το θεμέλιο για τη συνεχή κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη και προοδευτική κίνηση της ανθρωπότητας προς τα μπρος, στην οικοδόμηση μιας δίκαιης κοινωνίας, αλλά επίσης έδωσαν απαντήσεις σε τρομακτικές προκλήσεις του 20ού αιώνα.
-- Αναγνωρίζοντας τα επιτεύγματα της Σοβιετικής Ενωσης, του πρώτου εργατικού - αγροτικού κράτους στον κόσμο, που μέσα σε ένα ιστορικά σύντομο διάστημα πέτυχε πρωτόγνωρες κατακτήσεις σε όλους τους οικονομικούς και κοινωνικοπολιτικούς τομείς, έδωσε ώθηση στην ανάπτυξη του διεθνούς κομμουνιστικού και εργατικού κινήματος στις καπιταλιστικές χώρες, έγινε εγγυητής της ειρήνης και είχε τεράστια συμβολή στην ήττα του φασισμού και στις επιτυχίες των εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων των καταπιεσμένων λαών των χωρών που ήταν αποικίες».

Η παρέμβαση του ΚΚΕ

Την ίδια ώρα, στο επίκεντρο της συζήτησης και της ιδεολογικοπολιτικής αντιπαράθεσης εξακολουθούν να παραμένουν σοβαρά ζητήματα. Τέτοια έθεσε στην τοποθέτησή του το ΚΚΕ, με την ομιλία του ΓΓ της ΚΕ του Κόμματος, Δημήτρη Κουτσούμπα.
Στην τοποθέτησή του στη Συνάντηση, το Κόμμα μας σταθερά υπερασπίστηκε την αναγκαιότητα και επικαιρότητα του σοσιαλισμού, το χαρακτήρα της επανάστασης της εποχής μας ως σοσιαλιστικής, τονίζοντας πως αυτή δεν εξαρτάται από τον εκάστοτε συσχετισμό δυνάμεων. Ταυτόχρονα, απαντώντας σε λαθεμένες προσεγγίσεις που εκδηλώνονται στις γραμμές του κομμουνιστικού κινήματος, τόνισε τον αναντικατάστατο ρόλο του ΚΚ και της θεωρίας μας, του μαρξισμού - λενινισμού.
Σ' αυτήν την κατεύθυνση, το ΚΚΕ υπερασπίστηκε την πείρα του Οκτώβρη, που έδειξε πως «δεν υπάρχουν πλέον περιθώρια για καμιά συνεργασία - συμμαχία με την αστική τάξη, κάποια τμήματά της, στο όνομα της υπεράσπισης της αστικής δημοκρατίας ή αποφυγής κάποιων "φιλοπόλεμων δυνάμεων"». Αντίθετα η λύση βρίσκεται στη συμμαχία της εργατικής τάξης με τη φτωχή αγροτιά και τους αυτοαπασχολούμενους για την εδραίωση της αντικαπιταλιστικής - αντιμονοπωλιακής πάλης, για το σοσιαλισμό.
Το ΚΚΕ στη 19η ΔΣΚΕΚ απέκρουσε τις σοσιαλδημοκρατικές αντιλήψεις διαχείρισης του καπιταλισμού και με σαφήνεια απάντησε στο ερώτημα «μεταρρύθμιση ή επανάσταση», υπογραμμίζοντας πως δεν υπάρχει για την εργατική τάξη και το λαό άλλη προοπτική πέρα από την επανάσταση, «μιας και κανένα όργανο της αστικής εξουσίας δεν μπορεί να εξανθρωπιστεί».
Στο σοβαρό ζήτημα των αιτιών της ανατροπής του σοσιαλισμού που γνωρίσαμε, που συνδέεται γενικότερα με το ζήτημα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, το ΚΚΕ τόνισε πως «ολέθρια για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση και προοπτική είναι η θεωρία και πρακτική του "σοσιαλισμού με αγορά"». Κι αυτή η θέση έχει ιδιαίτερη σημασία σήμερα, που διάφορες δυνάμεις αναδεικνύουν την καπιταλιστική Κίνα ως δήθεν «πρότυπο σοσιαλιστικής ανάπτυξης».
Το ΚΚΕ, στηριζόμενο στην κοσμοθεωρία μας και στην υπάρχουσα ιστορική πείρα, κατέδειξε πως «δεν μπορεί στο πλαίσιο ενός νέου, ανώτερου κοινωνικού συστήματος, όπως ο σοσιαλισμός - κομμουνισμός, να συνυπάρχουν, να επιβιώνουν για πολύ, ουσιαστικά δύο ειδών σχέσεις παραγωγής με διάφορες μορφές: Και οι εκμεταλλευτικές καπιταλιστικές και εκείνες που θα οδηγούν στην κατάργησή τους, οι σοσιαλιστικές (....) Η θα επικρατήσουν οι μεν ή οι δε. Η συνύπαρξη γίνεται μόνο όχημα για την αντεπανάσταση».
Το ΚΚΕ ανέδειξε την όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και την ανάγκη το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα, κάθε ΚΚ, να μη σταθεί αμήχανο, «να διαμορφώσει τη δική του γραμμή μάχης για κάθε χώρα και ήπειρο, διεθνώς. Γραμμή ανατροπής της ιμπεριαλιστικής βαρβαρότητας που φέρνει οικονομικές κρίσεις, φτώχεια, ανεργία και πολέμους ή "ειρήνη" με το πιστόλι στον κρόταφο των λαών».
Το ΚΚΕ τόνισε στη Συνάντηση πως «όπλο μας είναι ο προλεταριακός διεθνισμός, η κοινή μας πάλη, η ταξική και συντροφική μας αλληλεγγύη, αναγκαία απέναντι και στον εθνικό απομονωτισμό και στον ιμπεριαλιστικό κοσμοπολιτισμό».

Η πορεία ανασυγκρότησης του κομμουνιστικού κινήματος

Το ΚΚΕ θεωρεί πως η πάλη για την ανασυγκρότηση του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος είναι καθήκον καθοριστικής σημασίας, συστατικό στοιχείο της ταξικής πάλης, που συνδέεται με την κατάκτηση της ικανότητας των κομμουνιστικών κομμάτων να δυναμώνουν ολόπλευρα. Ταυτόχρονα, γνωρίζουμε πως αυτή η διαδικασία της επαναστατικής ανασυγκρότησης θα είναι αργόσυρτη, βασανιστική, ευάλωτη σε παρεκκλίσεις και πισωγυρίσματα. Ετσι, σήμερα το Κόμμα μας δίνει τη μάχη αυτή μέσα από διάφορες μορφές, όπως είναι η συνεργασία μιας σειράς ΚΚ στο περιοδικό «Διεθνής Κομμουνιστική Επιθεώρηση», και η Ευρωπαϊκή Κομμουνιστική Πρωτοβουλία, όπου συμμετέχουν 29 ΚΚ. Στόχος μας είναι η συγκρότηση ενός διακριτού μαρξιστικού - λενινιστικού πόλου στο κομμουνιστικό κίνημα.
Ταυτόχρονα, σε ό,τι αφορά τις Διεθνείς Συναντήσεις των ΚΚ, το ΚΚΕ επιδιώκει να διατηρηθούν τα κομμουνιστικά χαρακτηριστικά τους. Στηρίζει τον κοινό διαδικτυακό τόπο, το http://www.solidnet.org, όπου μπορούν να δημοσιεύσουν ειδήσεις και ντοκουμέντα τους τα ΚΚ, όπως και το αντίστοιχο σύστημα ταχείας αλληλοενημέρωσης. Στηρίζει τις κοινές δράσεις που αποφασίζονται κάθε χρόνο και φέτος περιγράφονται στο «Κάλεσμα», το οποίο παρουσιάζουμε σήμερα.
Βεβαίως, η όλο και μεγαλύτερη εκδήλωση παρεμβάσεων που σχετίζονται και με κρατικά γεωπολιτικά συμφέροντα, δημιουργεί επιπλέον πιέσεις στο εσωτερικό των Διεθνών Συναντήσεων, που μαζί με την ενίσχυση διαχειριστικών, μεταρρυθμιστικών, κυβερνητικών - αστικών και οπορτουνιστικών - αντιλήψεων στο πλαίσιο του καπιταλισμού και των ιμπεριαλιστικών ενώσεών του, αυξάνουν την αβεβαιότητα για την πορεία αυτών των Συναντήσεων.
Τέτοια εξέλιξη ήταν η ένταξη στην Ομάδα Εργασίας των ΔΣΚΕΚ του ΚΚ Κίνας και του Κόμματος Εργατών Κορέας. Ετσι, σήμερα στην Ομάδα Εργασίας συμμετέχουν τα παρακάτω 22 κόμματα: Κομμουνιστικό Κόμμα Βιετνάμ, Κομμουνιστικό Κόμμα Βραζιλίας, Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας, Κομμουνιστικό Κόμμα Ινδίας, Κομμουνιστικό Κόμμα Ινδίας (Μαρξιστικό), Τουντέχ (Ιράν), Κομμουνιστικό Κόμμα Ισπανίας, Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας, Κόμμα Εργασίας Κορέας, Κομμουνιστικό Κόμμα Κούβας, ΑΚΕΛ (Κύπρος), Λιβανέζικο Κομμουνιστικό Κόμμα, Κομμουνιστικό Κόμμα Νεπάλ (Ενοποιημένο Μαρξιστικό - Λενινιστικό), Νοτιοαφρικανικό Κομμουνιστικό Κόμμα, Ουγγρικό Εργατικό Κόμμα, Κομμουνιστικό Κόμμα Ουκρανίας, Παλαιστινιακό Κομμουνιστικό Κόμμα, Πορτογαλικό Κομμουνιστικό Κόμμα, Κομμουνιστικό Κόμμα Ρωσικής Ομοσπονδίας, Κομμουνιστικό Εργατικό Κόμμα Ρωσίας, Κομμουνιστικό Κόμμα Τουρκίας, Κομμουνιστικό Κόμμα Βοημίας Μοραβίας (Τσεχία).
Η επόμενη, 20ή Διεθνής Συνάντησης των ΚΚ, αποφασίστηκε, ως ένδειξη αναγνώρισης της συμβολής του ΚΚΕ στο διεθνές κίνημα, να πραγματοποιηθεί στην Αθήνα, με την ευκαιρία και των 100 χρόνων από την ίδρυση του Κόμματός μας. Το Κόμμα μας θα κάνει ό,τι περνά από το χέρι του, ώστε αυτή η Συνάντηση να συμβάλει στη δύσκολη υπόθεση της πορείας επαναστατικής ανασυγκρότησης του κινήματος.

Ε. Β.