Γράφει ο Στέλιος Κανάκης //
Παρελθόν το
2018. Τι λέτε, περάσαμε καλά; Μήπως ήταν καλύτερα από το 1917; Γιατί το 2019 να
αποτελέσει εξαίρεση; Τίνι τρόπω; Πολλοί δεν έχουν δουλειά. Από αυτούς αρκετοί
δεν αναμένεται να βρουν στην υπόλοιπη ζωή τους. Άλλοι δουλεύουν για ένα
φιλοδώρημα κι αναγκάζονται να επιστρέψουν στο αφεντικό κι αυτό το δώρο που
υποτίθεται πως δικαιούνται. Οι γέροι φυτοζωούν. Κόβουν ακόμη και τα φάρμακά
τους για να τσοντάρουν στα παιδιά τους και στα εγγόνια τους, που φυτοζωούν κι
αυτά. Οι νέοι κοιτούν κάπου στο… άπειρο με βλέμμα άδειο κι απλανές. Για πολλούς
από αυτούς απουσιάζει παντελώς το μέλλον ή είναι δυσοίωνο. Κόντρα τέμπο κι οι
ευχές «να ‘ναι καλότυχα».
Παιδιά στα
σχολεία πεινάνε. Κάποια δεν τα θέλουν στα σχολεία, επειδή μιλάνε άλλη γλώσσα ή
ονομάζουν τον ίδιο θεό με άλλο όνομα. Και τα σχολεία έχουν δάσκαλους
ωρομίσθιους κι αναπληρωτές με απολαβές της πείνας και της ξευτίλας. Και
κόβονται μαθήματα και προστίθενται θρησκευτικά. Οι μεγαλοπαπάδες αγκαλιά με
τους φασίστες. Χωμένοι, μέχρι το λαιμό, σε κάθε απάτη και ρεμούλα. Κατ’ εικόνα
και ομοίωση του θεού τους. Κι από κοντά τα άλλα δεκανίκια του παράλογου κι
εγκληματικού συστήματός τους, του ίδιου θεού του κέρδους κελευστές, δικαιοσύνη
κι αστυνομία. Ο θεός των νεόνυμφων, των ανύποπτων βρεφών και των… αποθαμένων. Ο
θεός με τον οποίο γέμισαν και τα νοσοκομεία, που προηγουμένως τα άδειασαν από
ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, εξαθλίωσαν το υπάρχον και απαξίωσαν τις
υποδομές τους. Ο θεός του καπιταλισμού. Που στηρίζει τους ποιμένες κι εξαπατά
τα ποίμνια δένοντάς τα πισθάγκωνα.
Μπορούμε να…
μιλάμε. Αλλά τι να πούμε; Μήπως καταλαβαίνουμε; Μάθαμε ίσως ή γνωρίσαμε; Πάνω
απ’ το 50% του πληθυσμού δεν διαβάζει, εδώ και χρόνια ούτε ένα βιβλίο ανά έτος.
Από τους υπόλοιπους κάποιοι μπορεί να τέλειωσαν στη χρονιά ένα βιβλίο αλλά τι
βιβλίο. Απισχνασμένο το ποσοστό όσων διάβασαν περισσότερα. Όσο για την επαφή
μας με τις τέχνες, ζοφερότερη η κατάσταση.
Πάνδημη, σχεδόν, αποξένωση από το
όμορφο, το λυρικό, το επικό, τον ηρωισμό, τη λεβεντιά, την αλληλεγγύη, τον
αγώνα για δικαιώματα, τις αξίες και τα ιδανικά. Το αυτό και με την επιστήμη. Ο
ανορθολογισμός, η απάτη και η εξαπάτηση πλειοψηφούν. Όπως στον Μεσαίωνα ο
σκοταδισμός φαίνεται να ξαναπαίρνει κεφάλι. Μάχη, πόλεμος για να καταπολεμηθεί
η ανοησία, να κατανοηθεί το αυτονόητο. Και μια που είπα για πόλεμο: Οι βόμβες
και οι πύραυλοι εξαϋλώνουν σάρκες γύρω μας, γκρεμίζουν πολιτισμούς, καταστρέφουν
κτηθέντα χρόνων. Βλέπουμε τις λάμψεις των εκρήξεων, ακούμε τους κρότους των
βομβών, οσμιζόμαστε την καμένη σάρκα γειτόνων μας. Κι όσοι, αλλόφρονες,
γλυτώνουν απ’ το κακό που τους έλαχε, πνίγονται στις θάλασσές μας και
ξεβράζονται τα πτώματά τους στις αμμουδιές μας. Στις ίδιες που, εγκληματικά
ανύποπτοι εμείς, κολυμπάμε, χαιρόμαστε τον ήλιο, φλερτάρουμε, διασκεδάζουμε.
Καπιταλισμός!
Δεν τον λένε όμως έτσι τ’ αφεντικά. Προτιμούν το «ελεύθερη οικονομία»,
«οικονομία της αγοράς». Και το σύστημα που την επιβάλει δημοκρατία. Έτσι,
σκέτο. Οι ελάχιστοι που παρασιτούν σε βάρος των εκατομμυρίων που πεινούν. Αλλά
κι οι στερημένοι, δημοκρατία το λένε. Μπορούν να… ταξιδεύουν. Όταν ταξιδέψουν
όμως, το εισιτήριο έχει μόνο… aller. Κάποιοι πήραν τα προσόντα τους και ήδη
τράβηξαν για την ξενιτιά. Στις «καλύτερες» κοινωνίες. Στον καλύτερο
καπιταλισμό. Πόσο καλύτερος όμως μπορεί να ‘ναι ο καπιταλισμός; Και πόσο
καλύτερος μπορεί να γίνει;
Ένα ζώο –
οποιοδήποτε, όλα τα ζώα, από τα πιο απλά πολυκύτταρα και τα ταπεινά ασπόνδυλα
και μαλάκια, μέχρι τα κητώδη, τα παχύδερμα, τα σαρκοβόρα και τα πρωτεύοντα,
μπορεί και αξιολογεί το περιβάλλον του. Ενστικτωδώς αποφεύγει το επιζήμιο ή τον
κίνδυνο και στρέφεται προς το θετικό και το ωφέλιμο. Βασικός νόμος της
εξέλιξης. Το ένστικτο της αυτοσυντήρησης και της αποφυγής του κινδύνου, στην
αέναη μάχη για την επιβίωση και την διαιώνιση των γονιδίων τους. Το ζώο μπορεί
και «μαθαίνει» από τη σχέση αίτιου-αποτελέσματος. Μόνο έτσι θα καταφέρει να
επιζήσει, να δημιουργήσει απογόνους να διαιωνιστεί και να εξελιχθεί. Δοκιμάστε,
ακόμη και στα εξημερωμένα οικόσιτά σας να τους πάρετε την τροφή καθώς τρώνε.
Προσπαθήστε να πειράξετε τα νεογνά τους.
Οι άνθρωποι
φαίνεται να έχουν απολέσει την ικανότητα αναγνώρισης του φυσικού και κοινωνικού
τους περίγυρου, το ένστικτο αυτοσυντήρησης και προστασίας των γονιδίων τους.
Δεν αναγνωρίζουν το περιβάλλον τους, αγνοούν το ζοφερό τους μέλλον,
χαριεντίζονται με τον δήμιό τους κι αδιαφορούν, όταν δεν συμβάλουν, στον
εκμαυλισμό και στην εξολόθρευση των παιδιών τους.
Να, λοιπόν,
που ο καπιταλισμός πριν εξαφανίσει βιολογικά τον άνθρωπο, του στερεί κι εκείνα
τα χαρακτηριστικά της εξέλιξης, που μέσω δισεκατομμυρίων ετών τον έφτασαν μέχρι
εδώ.
Καλύτερη
χρονιά με καπιταλισμό δεν θα δούμε. Και δεν χρειάζεται να ‘σαι κομμουνιστής ή
με τους κομμουνιστές, που ευτυχώς και υπάρχουν, για να το γνωρίζεις αυτό.
Σχετική αντίληψη και κάποια γνώση αρκούν. Ή οι στοιχειώδεις ικανότητες των
άλλων όντων. Τα ένστικτα!
Καλή,
καλύτερη χρονιά λοιπόν με μία-μοναδική προϋπόθεση. Να φορτώσουμε στην
προηγούμενη τον καπιταλισμό, τα τσιράκια του και τα συμφέροντά τους. Κι ας
είναι κι… Αύγουστος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου