Έχει καλό Σύστημα Υγείας η Σουηδία;

Έχει καλό Σύστημα Υγείας ηΣουηδία; 

Από Panos στο Φεβ 28, 2019 Διεθνή

 

Γράφει ο Πάνος Αλεπλιώτης // 

Τα κέντρα Υγείας και τα Νοσοκομεία της Σουηδίας ανήκουν από το 1990 στις Νομαρχίες, είναι Εταιρίες δημοσίου δικαίου και μπορεί να εκχωρηθούν σε ιδιώτες κατόπιν μειοδοτικού διαγωνισμού μαζί με τα κτίρια και τους ασθενείς(φορολογούμενους).

• Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Υγείας (Socialstyrelsen) και της κρατικής Στατιστικής Υπηρεσίας, μεταξύ 2006 και 2017 αυξήθηκαν τα ιδιωτικά επιχειρηματικά ιατρεία με 82%. Από τα 1145 συνολικά Κέντρα Υγείας, τα 492 (43%) τα διαχειρίζονται εργολάβοι Υγείας.

• Το 12% των υπηρεσιών Υγείας αγοράζονται από εργολαβικές επιχειρήσεις Υγείας. Το 16% των υπηρεσιών παρέχονται από ενοικιαζόμενο προσωπικό από ιδιωτικές ιατρικές επιχειρήσεις. Στα μικρά ιατρεία οι αριθμοί είναι συνταρακτικοί. Πάνω από το 90% των υπηρεσιών καλύπτεται από ενοικιαζόμενο προσωπικό και εργολαβικές εταιρίες!

• Στην Νομαρχία Στοκχόλμης πχ το 68% των Κέντρων είναι εργολαβικά.  

Για την παροχή Υγείας ο κάθε δημότης πληρώνει φόρο 9-15% από το εισόδημά του, ανάλογα σε ποια Νομαρχία ανήκει.

To σύστημα Υγείας στην Σουηδία είναι επομένως ανταποδοτικό! Στηρίζεται στην αρχή κόστους-οφέλους. Όταν δεν υπάρχει ισοσκελισμένος προϋπολογισμός κλείνουν Ιατρικά τμήματα, υποβαθμίζονται οι υπηρεσίες ή αυξάνεται η φορολογία. Κάθε Νομαρχία έχει τις δικές της οικονομικές δυνατότητες, ανάλογα με την φορολογητέα ύλη, δηλαδή τον πληθυσμό της.

Η Σουηδία είναι ο «λαγός» της Ευρώπης, που εδώ και 30 χρόνια έχει υλοποιήσει την πολιτική παραγωγής κέρδους και ιδιωτικοποιήσεων που προωθεί η ΕΕ και ενστερνίζεται και η ελληνική κυβέρνηση, μια πολιτική που έχει βάλει τους Εργολάβους να θησαυρίζουν εις βάρος της Υγείας. Οι αλλαγές έχουν στενή χρονική σύνδεση με τις ανατροπές στις σοσιαλιστικές χώρες και την εγκατάλειψη στην πράξη της εφαρμογής της μέχρι τότε «γεναιόδωρης» Σουηδικής κοινωνικής πολιτικής. Από τότε αρχίζει η αντεπίθεση του κεφαλαίου και σαρώνει τις περισσότερες κατακτήσεις με ελάχιστη έως και μηδενική συνδικαλιστική αντίδραση.

Από το 1990 μέχρι το 1994 που μπήκε η Σουηδία στην ΕΕ ψηφίστηκαν νόμοι και διατάξεις που απελευθέρωσαν τις υπηρεσίες Υγείας επιτρέποντας στους Ιδιώτες να συμμετέχουν στην παροχή Υγείας. Το νομοθετικό οπλοστάσιο για την ιδιωτικοποίηση της Υγείας συνεχίζεται. Πχ από το 2007 είναι προσωπική επιλογή αν ο ασθενής επιλέξει ιδιωτικό ή κρατικό Κέντρο Υγείας.

Σημειωτέον ότι η Σουηδία μπήκε στην ΕΕ επί προεδρίας Ελλάδας με διαπραγματευτή τον Πάγκαλο και διερμηνέα βοηθητικό τον Γιωργάκη Παπανδρέου.

Προληπτική Ιατρική

Η προληπτική Υγεία εφαρμόζεται στα σχολεία με υποχρεωτική παρουσία σχολικής νοσοκόμας και με τους δωρεάν οδοντιατρικούς ελέγχους μέχρι την ηλικία των 19 ετών. Για τις γυναίκες γίνονται έλεγχοι μαστογραφίας και τεστ Παπ που από πέρσι είναι δωρεάν, όπως και ο έλεγχος του προστάτη για τους άντρες.

 Πρωτοβάθμια παροχή Υγείας

Παρέχεται στα Κέντρα Υγείας και στα μικρότερα ιατρεία, για τις πρώτες εξετάσεις και θεραπείες που δεν απαιτούν Νοσοκομείο. Η πρώτη επίσκεψη κοστίζει 15 ευρώ. Οι επόμενες επισκέψεις για το ίδιο πρόβλημα υγείας, αν προκύψουν στο διάστημα ενός χρόνου, είναι δωρεάν.

 Δευτεροβάθμια 

Παρέχεται στα Νοσοκομεία μετά από παραπομπή από την πρωτοβάθμια και εδώ υπάρχει αντίτιμο της ίδιας τάξης (15 ευρώ) και ένα τελικό μικρό ποσό σε περίπτωση παραμονής στο Νοσοκομείο. Σε σοβαρές περιπτώσεις ο ασθενής μεταφέρεται με ασθενοφόρο από την επαρχία στο νοσοκομείο της Νομαρχίας. Στις σοβαρές περιπτώσεις στην μακρινή επαρχία ή στις τουριστικές περιοχές η μεταφορά μπορεί να γίνει και με ελικόπτερο.

 Τριτοβάθμια

Σε όλη την χώρα υπάρχουν 7 εξειδικευμένα Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία για βαριές περιπτώσεις όπως καρκινοπάθειες, μεταμοσχεύσεις, κλπ., όπου μεταφέρεται ο ασθενής όταν η δευτεροβάθμια δεν αρκεί.

Φαρμακευτική πολιτική 

Τα φάρμακα δεν είναι δωρεάν, μέσα από ένα δαιδαλώδες σύστημα πληρώνει ο ασθενής ποσοστό επί της αξίας τους. Η ίδια συμμετοχή δεν πρέπει να ξεπερνά τα 220 ευρώ τον πρώτο χρόνο για την ίδια όμως ασθένεια. Τον δεύτερο ισχύει έκπτωση 50%.

Περιορισμοί και συνέπειες

• Εαν κάποιος ασθενήσει και βρίσκεται εκτός της δικής του Νομαρχίας πρέπει να γίνει συννενόηση μεταξύ των Νομαρχιών για να καλυφθούν τα έξοδα εξετάσεων και νοσηλείας από την οικεία Νομαρχία. Σε περίπτωση διαφωνίας ο ασθενής ή θα πληρώσει από την τσέπη του ή θα μεταφερθεί σε Νοσοκομείο της περιοχής του.

• 15 από τις 18 Νομαρχίες δηλώνουν έλλειψη εξειδικευμένων νοσοκόμων και γιατρών ιδιαίτερα ψυχίατρων και μαιευτήρων.

• Υπολογίζεται ότι θα χρειαστεί να προσληφθούν 39 με 45.000 νοσοκόμες την επόμενη 10ετία, την στιγμή που οι Σχολές βγάζουν 200 με 300 τον χρόνο.

• Παρόλο που η Σουηδία ειναι η 4^η χώρα σε πυκνότητα Γιατρών στην ΕΕ, λείπουν 2700 γιατροί ειδικότητας και σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας τελευταία παρουσιάζεται έλλειψη και στους γιατρούς Γενικής Ιατρικής.

• Εφαρμόζονται διαφορετικού επιπέδου και ποιότητας θεραπείες και διαφέρει ο εξοπλισμός από Νοσοκομείο σε Νοσοκομείο. Τα παραπάνω δημιουργούν τεράστιες ουρές αναμονής για την εισαγωγή σε Νοσοκομείο και ιδιαίτερα για εγχειρήσεις.

• Ακόμη και αν το κράτος επιδοτεί με 50 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο, ποσό δυσανάλογα μικρό, για τα 102 Νοσοκομεία, 1145 Κέντρα Υγείας και 5200 μικρά ιατρεία, η υστέρηση των προυπολογισμών είναι μεγάλη ακόμη και σε μεγάλες πόλεις που έχουν πολλούς «πελάτες» όπως θέλει εδώ το σύστημα να αποκαλεί τους φορολογούμενους. Για παράδειγμα 60 εκατομμύρια έλλειμμα στην Στοκχόλμη, 10 εκατομμύρια στην Ουψάλα και από 20 μέχρι 60 εκατομμύρια στα Νοσοκομεία του Βορρά.  Αυτός είναι ο λόγος, όπως αναφέρουμε και παραπάνω που κλείνουν σταδιακά Ιατρικά τμήματα ή υποβαθμίζονται οι υπηρεσίες, με το χειρότερο να παραπέμπονται οι ασθενείς σε Νοσοκομεία που απέχουν εκατοντάδες χιλιόμετρα από τον τόπο κατοικίας.

• Ο σημαντικότερος λόγος που δεν μπορεί να κρατηθεί ο Προυπολογισμός είναι πως δεν γίνονται προσλήψεις μόνιμου προσωπικού λόγω του αδυσώπητου ανταγωνισμού, των ελλείψεων ειδικευμένων και της νοοτροπίας του Public manager, κόστους οφέλους, που στηρίζεται στην επιχειρηματικότητα. Παραδείγματος χάριν δεν εξετάζεται ο ασθενής για όλα τα συμπτώματα που μπορεί να υποδηλώνουν διαφορετικές παθήσεις αλλά για να εισπραχθεί το αντίτιμο, κλείνονται ξεχωριστά ραντεβού για το κάθε σύμπτωμα.

• Προτιμούνται οι «ενοικιάσεις» γιατρών και νοσοκόμων για λίγο χρονικό διάστημα από ιατρικά γραφεία απασχόλησης που στοιχίζουν τριπλάσια. Δεν γίνεται μετεκπαίδευση και εξειδίκευση του ήδη υπάρχοντος προσωπικού. Αυτό έχει σοβαρή επίπτωση στους ασθενείς που σχεδόν ποτέ δεν έχουν τον ίδιο γιατρό να τους παρακολουθεί.
  

• Ένας άλλος παράγοντας που δεν προλαβαίνουν οι γιατροί είναι πως στα πλαίσια της λιτότητας έχει εξαφανιστεί από τις Μονάδες Υγείας όλο το διοικητικό προσωπικό και όλα τα διοικητικά καθήκοντα μεταφέρθηκαν πια στο ιατρικό προσωπικό. Είναι άπειρες οι καταγγελίες που βλέπουν το φως της δημοσιότητας από τους ίδιους τους γιατρούς.

 

Απαντήσεις των ίδιων των Γιατρών για την παροχή περίθαλψης στα Επείγοντα στην Σουηδία, εφημερίδα “Γιατρός η καριέρα του μέλλοντος” Απρίλιος 2017.

• Το κυνηγητό εξειδικευμένου προσωπικού καταλήγει πάντα υπέρ των μεγάλων πόλεων, των μεγάλων εγκαταστάσεων, των ισχυρών ιδιωτικών εταιριών Υγείας που προσφέρουν μεγαλύτερους μισθούς και προνόμια, αφού θα εισπράξουν τα τριπλάσια από τις ενοικιάσεις προσωπικού και την πώληση υπηρεσιών στα Νομαρχιακά Νοσοκομεία και τα Κέντρα Υγείας.

• Οι τεράστιες αποστάσεις της Σουηδίας, μιας χώρας τρεις φορές μεγαλύτερη σε έκταση από την Ελλάδα με τον ίδιο περίπου πληθυσμό, η έλλειψη γιατρών και εξειδικευμένου προσωπικού στα Κέντρα Υγείας δημιουργεί σοβαρά αλλά και τραγελαφικά ζητήματα. Έχουμε ξαναγράψει πως στην πόλη Σελέφτεο, όπου η μαιευτική κλινική βρίσκεται σε κατάληψη εδώ και δύο χρόνια, γίνονται μαθήματα γέννας στο αυτοκίνητο(!) αφού καταργήθηκε η κλινική λόγω ελλειμματικού προϋπολογισμού και οι δημότες διανύουν 300 χιλιόμετρα για να φτάσουν στην πλησιέστερη κλινική.

• Το ίδιο συμβαίνει σε όλη την επαρχία με υπαρκτά δραματικά παραδείγματα όπως καθυστέρηση θεραπείας καρκίνου του μαστού επί 8 μήνες (χάθηκε η γυναίκα), ένα χρόνο για εγχείρηση πέτρας στην χολή και πάνω από χρόνο για εγχείρηση καρκίνου στον προστάτη.

• Σκάνδαλα εμφανίζονται όλο και πιό συχνά, όπως οι κακοτεχνίες στην κατασκευή ή στην ανακαίνιση νοσοκομείων, για παράδειγμα 60 εκατομμύρια ευρώ παραπάνω στην κατασκευή του υπερσύγχρονου νοσοκομείου Καρολίνσκα στην Στοκχόλμη. Πληθαίνουν και οι δημόσιες καταγγελίες για λάθος διαγνώσεις, θεραπείες και πλαστά διπλώματα ιδιαίτερα στα Κέντρα Υγείας και στα μικρά ιατρεία.

• Επομένως οι διαφορές από Νομαρχία σε Νομαρχία αλλά και από εγκατάσταση σε εγκατάσταση στην ίδια Νομαρχία είναι τεράστιες. Το γεγονός αυτό έχει δημιουργήσει δυο ταχύτητες στην παροχή υπηρεσιών Υγείας. Το σύνολο των οικονομικά ασθενέστερων στρέφεται στις Νομαρχιακές υπηρεσίες ενώ οι υψηλόμισθοι προτιμούν τα ιδιωτικά ή εργολαβικά κέντρα Υγείας.

Τα Νοσοκομεία αγοράζουν Υπηρεσίες, όπως ακριβώς από τους ιδιώτες έτσι και από τα υπόλοιπα Νοσοκομεία ιδίως από τα 7 Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία σε τιμές αγοράς. Ο ανταγωνισμός της αγοράς που θα έφερνε καλύτερα και πιο ποιοτικά αποτελέσματα έχει αποτύχει. Οι εργαζόμενοι υφίστανται μια βαριά φορολογία για την παροχή Υγείας και βλέπουν κάθε μέρα οι παροχές να γίνονται χειρότερες και ακριβότερες. Ένα τεράστιο αλλισβερίσι αγοράς και πώλησης υπηρεσιών, ένα εμπόριο με θύμα την Υγεία ιδιαίτερα από τότε που μπήκε η ιδιωτική πρωτοβουλία στην παροχή υπηρεσιών Υγείας έχει δημιουργήσει τα προβλήματα που αναφέρονται παραπάνω με τις ουρές και την έλλειψη κατάλληλου προσωπικού. Ο καπιταλισμός βρίσκει τρόπους με τους πρόθυμους πολιτικούς υπηρέτες του να δημιουργεί κέρδη σε βάρος της υγείας και της ζωής μας. Η Σουηδία είναι πάλι πρωτοπόρα και «μοντέλο» προς αποφυγήν!

Στοιχεία: Socialstyrelsen