ΡΩΣΙΑ - 13ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΡΩΣΙΚΗΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ (ΚΚΡΟ)
Ιδεολογικο-πολιτικές αναζητήσεις
 |
Στη θέση του Προέδρου της ΚΕ του ΚΚΡΟ επανεκλέχτηκε ο Γκενάντι Ζιουγκάνοφ, ενώ Α΄ Αντιπρόεδρος της ΚΕ επανεκλέχτηκε ο Ιβάν Μέλνικοφ, και Β΄ Αντιπρόεδρος ο Βλαντιμίρ Κάσιν.
Πορεία ανασυγκρότησης
Πρέπει να σημειωθεί πως πριν από 4 χρόνια (10ο Συνέδριο) είχε, σύμφωνα με το ΚΚΡΟ, εκδηλωθεί μια προσπάθεια χειραγώγησης του κόμματος από δυνάμεις του ρωσικού κεφαλαίου. Συγκεκριμένα ένα μέλος του Προεδρείου του κόμματος, ο Γκ. Σεμίγκιν, είχε καταφέρει να εξαγοράσει έναν σημαντικό αριθμό στελεχών και τοπικών κομματικών οργανώσεων και μάλιστα προσπάθησε να διοργανώσει και «παράλληλο» 10ο συνέδριο του κόμματος, με στόχο να στρέψει το κόμμα σε αλλαγή της φυσιογνωμίας του. O Γκ. Σεμίγκιν, είχε μάλιστα τότε χρησιμοποιήσει για τα σχέδιά του και την «ευρύτερη» οργάνωση («Λαϊκο - πατριωτική Ενωση Ρωσίας»), που είχε δημιουργήσει το ΚΚΡΟ και στην οποία ήταν Αντιπρόεδρος.
 |
Κατά την αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος το ΚΚΡΟ εκτίμησε πως ήταν αναγκαία μια «νέα σύνταξη» του Προγράμματός του, που είχε εγκριθεί στο 3ο συνέδριό του, το 1995.
Το νέο Πρόγραμμα
Αξίζει να αναφέρουμε ορισμένα στοιχεία αυτού του νέου Προγράμματος του ΚΚΡΟ, που ενέκρινε το 13ο συνέδριο και στο οποίο περιλαμβάνεται το ιδεολογικό - πολιτικό στίγμα του κόμματος.
Αρχικά το ΚΚΡΟ εκτιμά πως: «Η Ρωσία βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή της ιστορίας της. Με την κοροϊδία και τη βία η χώρα επέστρεψε στον καπιταλισμό. Αυτός είναι ο δρόμος της κοινωνικής οπισθοδρόμησης, που οδηγεί στην εθνική καταστροφή, στην καταστροφή του ρωσικού πολιτισμού».
Θέτει ως στρατηγικό στόχο «να βοηθήσει στην αναγέννηση στη Ρωσία του ανανεωμένου σοσιαλισμού, του σοσιαλισμού του 21ου αιώνα» και στηρίζεται στην «αναπτυσσόμενη μαρξιστικό - λενινιστική διδασκαλία».
Στο 1ο κεφάλαιο του Προγράμματος, με τον τίτλο «Ο σύγχρονος κόσμος και η Ρωσία», εκτιμά πως «παρά τις προσωρινές υποχωρήσεις του επαναστατικού κινήματος, η σύγχρονη εποχή αποτελεί το πέρασμα από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό» κι ακόμη πως "επιβεβαιώνεται η λενινιστική διδασκαλία για τον ιμπεριαλισμό ως ανώτατου και τελευταίου σταδίου του καπιταλισμού"» και παραπέρα πιστεύει πως «"κατά τη διάρκεια του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα, μια ομάδα αναπτυγμένων καπιταλιστικών χωρών, το λεγόμενο "χρυσό δισεκατομμύριο", που έχει πλουτίσει χάρη στην αρπακτική εκμετάλλευση των αποθεμάτων του πλανήτη, των πολέμων και των νέων επιδέξιων μεθόδων αποικιοκρατίας, πέρασε στην περίοδο, που ονομάζεται "καταναλωτική κοινωνία"».
 |
Στο 2ο κεφάλαιο: «Διδάγματα της Ιστορίας κι ο δρόμος σωτηρίας της Πατρίδας», εκτιμά πως η«Μεγάλη Οκτωβριανή σοσιαλιστική επανάσταση ήταν για τη Ρωσία η μοναδική πραγματική ευκαιρία για την εθνική διατήρηση στην κατάσταση της στρατιωτικής, πολιτικής και οικονομικής κατάρρευσης, της εδαφικής διάλυσης και της πλήρους κοινωνικής ανικανότητας του κυρίαρχου αστικο-τσιφλικάδικου μπλοκ» και κάνει μια σύντομη αναδρομή στη σοσιαλιστική οικοδόμηση και πέρα από τις μεγάλες κατακτήσεις εκτιμά πως υπήρξε μια«επιστρατευμένη οικονομία» που «προκαθόρισε την άκρως σκληρή κρατικοποίηση και συγκεντροποίηση όλων των σφαιρών της κοινωνικής ζωής». Εκτιμά πως από την ανάγκη αλλαγών, που ήθελε η κοινωνία, επωφελήθηκαν με την «περεστρόικα» οι «προδότες» του κόμματος και της χώρας.
Προχωρά στην εκτίμηση της σημερινής Ρωσίας, λέγοντας πως «στη Ρωσία επέστρεψε η ανταγωνιστική αντίθεση ανάμεσα στη μισθωτή εργασία και το κεφάλαιο» και προσθέτει πως «η Ρωσική Ομοσπονδία μετατρέπεται σε αντικείμενο μιας ακόμη μοιρασιάς στον κόσμο, σε εξάρτημα πρώτων υλών για τα ιμπεριαλιστικά κράτη».
Μάλιστα, στη νέα σύνταξη του Προγράμματος σημειώνεται πως: «Ιδιαίτερη οξύτητα πήρε στα χρόνια της παλινόρθωσης του καπιταλισμού το ρωσικό ζήτημα. Σήμερα οι Ρώσοι βρέθηκαν να είναι ο μεγαλύτερος διαιρεμένος λαός του πλανήτη. Προωθείται η απροκάλυπτη γενοκτονία του μεγάλου έθνους... Καταστρέφεται ο ιστορικά διαμορφωμένος πολιτισμός και η γλώσσα. Τα καθήκοντα επίλυσης του ρωσικού ζητήματος και της πάλης για το σοσιαλισμό επί της ουσίας συμπίπτουν». Ετσι, καταλήγει εδώ πως «πρέπει να διευρυνθεί το λαϊκό - πατριωτικό κίνημα για την ανεξαρτησία της χώρας. Στις σημερινές συνθήκες το ΚΚΡΟ βλέπει το καθήκον του στο να ενώσει το κοινωνικό - ταξικό και το εθνικό - απελευθερωτικό κίνημα σ' ένα ενιαίο λαϊκό μέτωπο» και υποστηρίζει πως «η υπεράσπιση των εθνικο - κρατικών συμφερόντων της Ρωσίας οργανικά συνδέεται με τον αγώνα για το σοσιαλισμό».
Στο 3ο κεφάλαιο «Τα τρία στάδια ανάπτυξης της χώρας», παρουσιάζονται τα 3 στάδια που προβλέπει το ΚΚΡΟ στον (κοινοβουλευτικό) δρόμο για το σοσιαλισμό (κυβέρνηση πατριωτικών δυνάμεων, καθεστώς λαϊκής εξουσίας (που θα διατηρήσει τη λεγόμενη «πολυτομεακή οικονομία», δηλαδή και τις καπιταλιστικές σχέσεις) και του σοσιαλισμού (όπου θα έχουμε «την ολοκληρωτική διαμόρφωση των σοσιαλιστικών κοινωνικών σχέσεων» και «θα κυριαρχήσουν οι κοινωνικές μορφές ιδιοκτησίας στα βασικά μέσα παραγωγής»).
Στο 4ο κεφάλαιο «Πρόγραμμα μίνιμουμ», προβάλλονται διάφορα μέτρα, ουσιαστικά στόχοι πάλης, απέναντι στην «εξουσία της μαφιόζικης - ξενόδουλης αστικής τάξης», που αυτό το κόμμα θεωρεί ότι κυβερνά στη σημερινή Ρωσία.
Η ιδεολογικοπολιτική αντιπαράθεση στο συνέδριο
Η δημοσιοποίηση του σχεδίου προγράμματος του ΚΚΡΟ είχε προκαλέσει ορισμένα σχόλια του ρωσικού Τύπου. Ο Γκενάντι Ζιουγκάνοφ, σημείωσε σχετικά στην εισήγησή του στο 13ο συνέδριο: «Στον Τύπο εμφανίστηκαν σχόλια περί στροφής των προγραμματικών μας θέσεων, περί σοσιαλδημοκρατικοποίησης του ΚΚΡΟ. Ολη αυτή τη σπέκουλα την απορρίπτουμε κατηγορηματικά. Η σοσιαλδημοκρατικοποίηση δεν είναι ο δρόμος μας! Σ' αυτό το ζήτημα το στελεχικό δυναμικό δεν έχει καμία αμφιβολία. Η σοσιαλδημοκρατικοποίηση δεν μπορεί να επιλύσει τους σκοπούς για τους οποίους ιδρύθηκε το ΚΚΡΟ. Στο σύγχρονο κόσμο οι σοσιαλδημοκράτες έχουν σχεδόν εγκαταλείψει την πάλη για το σοσιαλισμό και σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν περάσει και σε δεξιές φιλελεύθερες θέσεις».
Την ίδια ώρα, βεβαίως, αρκετές από τις θέσεις που διατυπώνει το ΚΚΡΟ στο Πρόγραμμά βρίσκονται στο επίκεντρο της ιδεολογικοπολιτικής αντιπαράθεσης με το Κομμουνιστικό Εργατικό Κόμμα Ρωσίας (ΚΕΚΡ - ΚΚΡ), π.χ. τόσο στο ζήτημα των εκτιμήσεων των αιτιών ανατροπής του σοσιαλισμού, όσο και στην εκτίμησης της σημερινής Ρωσίας, αλλά και του δρόμου περάσματος στο σοσιαλισμό. Ομως εδώ δε θα αναφερθούμε σ' αυτήν την αντιπαράθεση, αλλά στην ιδεολογικοπολιτική αντιπαράθεση που εκδηλώθηκε στο ίδιο το συνέδριο του ΚΚΡΟ, παρά το γεγονός ότι δε μίλησαν πάνω από 20 αντιπρόσωποι.
Κοινοβουλευτικός δρόμος
Παίρνοντας το λόγο στο συνέδριο ο πυρηνικός φυσικός και νομπελίστας, Ζόρες Αλφιόροφ, βουλευτής του ΚΚΡΟ, πολύ γρήγορα «ανατίναξε» τις όποιες κοινοβουλευτικές αυταπάτες, σημειώνοντας πως «βασικό χαρακτηριστικό του σοσιαλισμού είναι πρώτα απ' όλα η παλλαϊκή ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, στα εργαλεία και στη γη. Και πρέπει να πούμε πως τόσο η επανάσταση στη χώρα μας, όσο και στην Κίνα, στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης μετά τον πόλεμο, καθώς κι η Κουβανέζικη Επανάσταση, όλες τους δεν έγιναν με κοινοβουλευτικό δρόμο».
Για το «ρωσικό σοσιαλισμό»
Συνεχίζοντας την τοποθέτησή του ο Ζ. Αλφιόροφ, ευθέως τάχθηκε ενάντια στις απόψεις που υποστηρίζουν πως στόχος του ΚΚΡΟ θα πρέπει να είναι ο «ρωσικός σοσιαλισμός». Η αλήθεια είναι πως ο όρος αυτός δεν υπάρχει στο νέο Πρόγραμμα του κόμματος (όπου λόγος γίνεται για τον «ανανεωμένο σοσιαλισμό»), αλλά σε απόφαση πρόσφατης (2007) Ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΡΟ «για το ρωσικό ζήτημα», όπως και στο τελευταίο βιβλίο του προέδρου του κόμματος. Οπως σημείωσε ο Αλφιόροφ «ρωσικός σοσιαλισμός δεν υπάρχει, κι αυτός ο όρος δεν πρέπει να χρησιμοποιείται» και πρόσθεσε: «όπως στην επιστήμη δεν υπάρχει ρωσική φυσική, ούτε αμερικάνικη, αλλά απλώς φυσική, που είναι κατάκτηση της παγκόσμιας επιστημονικής πρακτικής σκέψης, έτσι κι ο σοσιαλισμός, είναι η σοσιαλιστική, η δίκαιη οικοδόμηση της κοινωνίας, η οποία μπορεί βέβαια να έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά στην Κίνα, στη Ρωσία, στην Κούβα, όμως ο σοσιαλισμός είναι ένα διεθνιστικό πράγμα».
Ταυτόσημη άποψη εξέφρασε κι ο Ο. Σμόλιν, συνεργαζόμενος, βουλευτής του ΚΚΡΟ κι επικεφαλής της κοινωνικής οργάνωσης «Μόρφωση για όλους».
Ενώ αντίθετη γνώμη διατύπωσε ο Γ. Μπελόφ, μέλος της ΚΕ του ΚΚΡΟ, που σημείωσε πως σωστά το ΚΚΡΟ κάνει και χρησιμοποιεί πλέον τον όρο «ρωσικός σοσιαλισμός», αν και όπως παραδέχτηκε «δεν είναι ένας αυστηρά επιστημονικός όρος».
Ενα βήμα παραπέρα προχώρησε ο Β. Νικίτιν, Πρόεδρος της Κεντρικής Κομματικής Επιτροπής Ελέγχου (ΚΚΕΕ) του ΚΚΡΟ, που υπαινίχθηκε πως ο «σοβιετικός σοσιαλισμός» δεν άντεξε, σε αντίθεση με τον «κουβανέζικο» και τον «κινέζικο», γιατί ήταν «αφηρημένος» και «δεν ενσάρκωνε την κοσμοαντίληψη του κυρίαρχου στο κράτος λαού». Ο Νικίτιν σημείωσε πως «δεν πρέπει να ντρεπόμαστε αυτόν τον όρο», ενώ η είδηση της επανεκλογής του στη θέση του Προέδρου της ΚΚΕΕ του ΚΚΡΟ συνοδεύτηκε στην ιστοσελίδα του κόμματος με τον τίτλο: «Το κόμμα τοποθετήθηκε υπέρ του ρωσικού σοσιαλισμού».
Η εκτίμηση της κατάστασης στη χώρα και ο συνδυασμός εθνικοαπελευθερωτικού και κοινωνικοταξικού αγώνα
Ιδιαίτερο αντικείμενο αντιπαράθεσης αποτέλεσε η εκτίμηση περί «εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα». Οπως είπε ο βουλευτής Ο. Σμόλιν «η θέση περί ενοποίησης της ταξικής με την εθνικοαπελευθερωτική πάλη, μου δημιουργεί ορισμένες αμφιβολίες. Σήμερα παρ' όλα αυτά δεν είμαστε αποικία». Ο βουλευτής μάλιστα προσπάθησε έμμεσα να αναφερθεί στην αναβάθμιση του ρόλου της καπιταλιστικής Ρωσίας στην αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ.
Εντελώς διαφορετική ήταν η εκτίμηση του Προέδρου της ΚΚΕΕ, Β. Νικίτιν, που είπε τα εξής: «Εδώ και καιρό έχουμε αποδείξει πως η χώρα μας ουσιαστικά βρίσκεται υπό κατοχή. Πως η Ρωσία διευθύνεται από το εξωτερικό. Πως η ομάδα Γιέλτσιν, Πούτιν, Μεντβέντεφ είναι μια διοίκηση υπό ξένο διοικητή. Πρόκειται για ένα είδος επιτροπής εξάλειψης της Ρωσίας. Σ' αυτό το συμπέρασμα καταλήξαμε στις Αποφάσεις του 10ου συνεδρίου του κόμματος», για να προσθέσει πως στόχος του ΚΚΡΟ δεν πρέπει να είναι αυτή η «επιτροπή», αλλά «το ίδιο το σύστημα της ξένης διεύθυνσης», καταλήγοντας πως από εδώ προκύπτει «ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας». Για να ολοκληρώσει: «μόνο ένας τυφλός δε βλέπει πως μόνον με την εθνικοαπελευθερωτική πάλη και τη σωτηρία του ρωσικού έθνους μπορούμε να περάσουμε στο σοσιαλισμό».
Αυτή η εντελώς απλοποιημένη αντίληψη του πλέγματος της αλληλοεξάρτησης, που είναι υπαρκτό φαινόμενο στα πλαίσια της ιμπεριαλιστικής «πυραμίδας», αλλά εδώ εμφανίζεται εντελώς εκχυδαϊσμένα και μονόπλευρα, τελικά κυριαρχεί στα ντοκουμέντα του 13ου συνεδρίου του ΚΚΡΟ.
Οι αιτίες της ανατροπής του σοσιαλισμού
Η εκτίμηση αυτή δεν είναι τυχαία με την όλη εξήγηση που δίνει το ΚΚΡΟ για τις αιτίες παλινόρθωσης του καπιταλισμού. Η νίκη της αντεπανάστασης εξηγείται μέσω των «προδοτών», της «πέμπτης φάλαγγας», αποφεύγοντας τις βαθύτερες αιτίες, που βρίσκονται στον υποκειμενικό παράγοντα.
Την αδυναμία αυτή παρατήρησε στην ομιλία του ο Ζ. Αλφιόροφ, που σημείωσε πως «πρέπει να συνεχίσουμε την ανάλυση, το πώς μπόρεσε να γίνει αυτό (σημ. μτφ. δηλαδή η ανατροπή του σοσιαλισμού) σε μια χώρα με 20 εκατομμύρια κομμουνιστές και 40 εκατομμύρια κομσομόλους».
Ακόμη πιο αιχμηρά μίλησε ο Β. Ούλας, Γραμματέας της ΚΟ Μόσχας του ΚΚΡΟ, σημειώνοντας πως «μια από τις αιτίες», που ο λαός δεν εμπιστεύεται τους σημερινούς κομμουνιστές στη Ρωσία είναι πως «το κόμμα μας αδιάρρηκτα συνδέεται με το ΚΚΣΕ, το οποίο εκτός από τις τεράστιες επιτυχίες της σοβιετικής περιόδου, φέρει και τεράστια ευθύνη για το θάνατο της ΕΣΣΔ, για τους ηγέτες του, που πρόδωσαν τη χώρα». Προσθέτοντας πως απαιτείται από το ΚΚΡΟ παραπέρα σκληρή δουλειά, για να βγούνε συμπεράσματα από την περίοδο της σοσιαλιστικής οικοδόμησης.
Η κατάσταση στο κόμμα
Τη δεύτερη αιτία ο Β. Ουλάς την εντόπισε στο εσωτερικό του ΚΚΡΟ και στη δράση της ΚΚΕΕ και στις ενέργειές της, όπως η διαγραφή από το κόμμα μιας ομάδας στελεχών της ΚΟ Μόσχας, το 2007 πριν τις εκλογές, με την κατηγορία του «νεοτροτσκισμού». (Νωρίτερα και οΖ. Αλφιόροφ είχε χαρακτηρίσει ανυπόστατη «ρετσινιά» τη συγκεκριμένη κατηγορία). Ο Β. Ουλάς σημείωσε πως με βάση τη συγκεκριμένη απόφαση από το κόμμα θα μπορούσε να είχε διαγραφεί κάθε επαναστάτης, αρχίζοντας από τον Λένιν. Ο ίδιος πρόσθεσε πως για το ΚΚΡΟ, «που βρίσκεται σήμερα στην αντιπολίτευση, που δέχεται ισχυρή πίεση, που προσπαθεί να χρησιμοποιήσει τις κοινοβουλευτικές δυνατότητες για την ενίσχυσή του και εξαιτίας αυτού πρέπει συνεχώς να κάνει ελιγμούς, υπάρχει ένας πιο σοβαρός κίνδυνος, ο κίνδυνος του έρποντος δεξιού οπορτουνισμού. Κι αυτό δείχνει η θλιβερή τύχη των άλλοτε ισχυρών και με μεγάλη επιρροή ΚΚ της Ιταλίας και της Γαλλίας».
Να σημειωθεί πως στις παραμονές του 13ου συνεδρίου, το Προεδρείο της ΚΕ του ΚΚΡΟ, στη βάση εισήγησης της ΚΚΕΕ, ακύρωσε την εκλογο-απολογιστική συνδιάσκεψη της ΚΟ του Λένινγκραντ, (οι αντιπρόσωποι αυτής της οργάνωσης δεν είχαν δικαίωμα ψήφου στο συνέδριο) με τις κατηγορίες της παρέκκλισης από την κομματική γραμμή και μεταξύ άλλων, όπως είπε στην εισήγησή του ο Β. Νικίτιν, επειδή η «ΚΟ της Αγίας Πετρούπολης χρησιμοποιήθηκε ως πεδίο δοκιμής για την εκδίωξη από το ΚΚΡΟ των πατριωτικών και αποφασισμένων κομμουνιστών», ώστε «να εμποδιστεί η ενοποίηση του κοινωνικοταξικού με τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα».
***
Ολοκληρώνοντας αυτή τη σύντομη αναφορά στο 13ο συνέδριο του ΚΚΡΟ, μπορούμε να πούμε πως αυτό που επιβεβαιώνεται, για άλλη μια φορά, είναι η σημασία που έχει για το κάθε ΚΚ να εκτιμά σωστά την κατάσταση στη χώρα του, κι όχι απλώς στα λόγια να ασπάζεται τον μαρξισμό - λενινισμό, π.χ. τη λενινιστική αντίληψη για τον ιμπεριαλισμό, αλλά και δημιουργικά να την εφαρμόζει στην πράξη. Γίνεται φανερό πως, όπως λαθεμένο είναι το να αντιμετωπίζεις τη σημερινή καπιταλιστική Ρωσία σαν να επρόκειτο για τη σοσιαλιστική ΕΣΣΔ, άλλο τόσο επικίνδυνο είναι να θεωρείς πως πρόκειται για μια «υποδουλωμένη» χώρα από τους ξένους.
Οπως σημειώνεται και στις Θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ «Για το σοσιαλισμό», στο κεφάλαιο για τη «Στρατηγική του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος», η αντίληψη της «υποτέλειας κι εξάρτησης» κάθε καπιταλιστικής χώρας από τις ΗΠΑ, που κυριάρχησε στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα μετά το Β` Παγκόσμιο Πόλεμο, καθώς κι η αντίληψη περί «ποικιλίας των μορφών μετάβασης στο σοσιαλισμό» (20ό συνέδριο ΚΚΣΕ), της διαίρεσης της αστικής τάξης σε «εθνικώς σκεπτόμενη» και «ξενόδουλη» κ.ά., οδήγησαν τα ΚΚ στο παρελθόν σε σοβαρά λάθη. Σήμερα είναι αναγκαίο το κομμουνιστικό κίνημα να βγάλει χρήσιμα συμπεράσματα από λάθη και αδυναμίες του ηρωικού παρελθόντος του, χαράζοντας το επαναστατικό μέλλον του.
Του Ελισαίου ΒΑΓΕΝΑ
ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
7/3/2010
-- Διεργασίες στο εργατικό και κομμουνιστικό κίνημα
24/1/2004
-- Επέμβαση της ΛΠΕΡ στην εσωκομματική διαπάλη στο ΚΚΡΟ
15/1/2004
-- Μαχητικό ΚΚ ή κόμμα συναίνεσης;
10/9/2003
-- 9ο έκτακτο Συνέδριο του ΚΚΡΟ
26/4/1998
-- Κομμουνιστικό κίνημα: Ιστορία και σύγχρονη εποχή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου