ΣΟΥΗΔΙΑ
Στην ταξική συσπείρωση και πάλη η διέξοδος
 |
Η Σουηδία θεωρείται από τους πρώτους προορισμούς και παρουσιάζεται ως ο «παράδεισος των εργατικών δικαιωμάτων». Αρκετοί επιλέγουν αυτή τη χώρα έχοντας υπόψη τις συνθήκες περασμένων δεκαετιών που ο καπιταλισμός είχε δυνατότητες παραχωρήσεων και οι κατακτήσεις της ΕΣΣΔ ανάγκαζαν και τις καπιταλιστικές χώρες και εν προκειμένω τη Σουηδία να παραχωρούν εργατικά δικαιώματα. Είναι όμως αληθινός ο «σουηδικός παράδεισος»; Κάθε άλλο. Αλλά ας μιλήσουμε με στοιχεία. Πρώτα ορισμένοι αριθμοί:
Σύμφωνα με τη στατιστική της Υπηρεσίας Μετανάστευσης στη Σουηδία υπάρχει μεγάλη αύξηση μετανάστευσης από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης στη Σουηδία. Ο αριθμός των Ελλήνων μεταναστών έχει επίσης αυξηθεί πολύ.
Στη στατιστική υπολογίζονται αυτοί που έχουν πάρει την άδεια παραμονής (δεν υπολογίζονται αυτοί που έχουν κάνει αίτηση και είναι περισσότεροι).
Το 2010 πήραν άδεια παραμονής 438 άτομα από την Ελλάδα (371 άτομα λόγω εργασίας και 67 λόγω συγγένειας).
Ολο το 2011 πήραν άδεια παραμονής 872 άτομα από την Ελλάδα (767 άτομα λόγω εργασίας και 105 λόγω συγγένειας).
 |
Για να βρεις σπίτι...
Οσοι κάνουν το βήμα και μεταναστεύουν στη Σουηδία αντιμετωπίζουν μια σκληρή πραγματικότητα. Πρώτο και βασικό πρόβλημα η εύρεση σπιτιού, ιδιαίτερα στις μεγάλες πόλεις. Για κάποιον που έχει μόλις μετακομίσει στη Σουηδία οι πιθανότητες να βρει σπίτι με συμβόλαιο ενοικίου είναι σχεδόν ανύπαρκτες. Κατά συνέπεια, αναγκάζονται να στραφούν σε μεσιτικά γραφεία ή σε ιδιώτες που λειτουργούν ως μεσολαβητές σπιτιών προς ενοικίαση. Τα σπίτια αυτά (διαμερίσματα ως επί το πλείστον) ενοικιάζονται σε τιμές εξωφρενικές (μια γκαρσονιέρα 30τμ όπου το ενοίκιο στοιχίζει 4.000 κορόνες (περίπου 450 ευρώ) ενοικιάζεται για 8.000 και 9.000 (κορόνες), οι ενοικιαστές τις πιο πολλές φορές μένουν εκεί ανεπίσημα, δεν έχουν τη δυνατότητα να δηλώσουν τη διεύθυνση αυτή στις υπηρεσίες, δεν τολμούν να μιλήσουν σε γείτονες φοβούμενοι την έξωση και ζουν σχεδόν κυνηγημένοι. Ακόμα και για την ενοικίαση ενός δωματίου χρειάζεται να πληρώσεις 400 ή 500 ευρώ. Πολλές φορές μάλιστα οι «ιδιοκτήτες» ζητούν ανά περιόδους να μένουν και αυτοί στο σπίτι... κι αυτό γιατί οι ενοικιαστές, νοικιάζουν σε άλλους το διαμέρισμά.
Αστεγοι
Τα οικονομικά προβλήματα και οι δυσκολίες στην εξασφάλιση στέγης οξύνει το πρόβλημα των αστέγων. Οι άστεγοι σήμερα στη Σουηδία υπολογίζονται στους 34.000. Απ' αυτούς πάνω από 8.000 στο Νομό Στοκχόλμης (και πάνω από 4.000 στο Δήμο της Στοκχόλμης). Σ' αυτούς δεν προσμετρούνται οι άστεγοι/κάτοικοι άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ραγδαία είναι δε η αύξηση αστέγων που μιλούν ελληνικά (Ελληνες αλλά και πρώην μετανάστες στην Ελλάδα από τρίτες χώρες). Πρόχειρες εκτιμήσεις μιλούν για 50 με 70 άτομα στην περιοχή της Στοκχόλμης. Πρόκειται για οικονομικούς μετανάστες που πήγαν για να βρουν δουλειά είτε έμειναν άνεργοι και πλέον βρίσκονται στο δρόμο και στην ...καλύτερη περίπτωση βρίσκουν ένα συσσίτιο από κάποιες «μη κυβερνητικές οργανώσεις». Πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι το να είσαι άστεγος σε πολικές συνθήκες, με συνηθισμένες θερμοκρασίες γύρω στο -20 ξεπερνά την όποια ανθρώπινη αντοχή. Είναι άλλωστε ενδεικτικοί οι εκατοντάδες θάνατοι σε όλη την Ευρώπη από την κακοκαιρία αυτή την περίοδο.
Αλυσοδεμένος διά νόμου με τον εργοδότη
Επόμενη δυσκολία είναι η δήλωση της μετανάστευσης στην Εφορία και στην Υπηρεσία Μεταναστών. Παρόλο που η Σουηδία είναι στην ΕΕ και ισχύει η λεγόμενη «αρχή ελεύθερης μετακίνησης εργαζόμενων» εφαρμόζονται μέτρα για τη δήλωση των μεταναστών που είναι αρκετά αυστηροί και έχουν μάλιστα χειροτερέψει αισθητά τα τελευταία χρόνια. Βασική προϋπόθεση για να εισαχθεί κανείς στο σύστημα και να αποκτήσει άδεια παραμονής αποτελεί η βεβαίωση εργοδότη. Δηλαδή, υπάρχει απόλυτη εξάρτηση του μετανάστη από τον εργοδότη. Είναι ενδεικτικό ότι πριν να αποκτήσει κανείς εργοδότη δεν μπορεί να κάνει αίτηση για λεγόμενο προσωπικό αριθμό (όπως είναι στην Ελλάδα το ΑΦΜ) κι έτσι δεν έχει ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, δεν μπορεί να εγγράψει τα παιδιά του στο σχολείο, να κάνει αίτηση για σπίτι, να ανοίξει λογαριασμό στην τραπεζα, να κάνει μαθήματα σουηδικών κ.ά. Με λίγα λόγια, δεν μπορεί να ξεκινήσει τη ζωή του στη Σουηδία. Πρέπει επίσης να διευκρινιστεί ότι στη Σουηδία οι θεωρούμενοι «πολίτες της ΕΕ» δεν έχουν τη δυνατότητα πρόσβασης σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη ή άλλης μορφής επιδόματα, κάτι που έχουν οι λεγόμενοι «πολίτες τρίτων χωρών». Το σουηδικό σύστημα εγγραφής μεταναστών κάνει δυσμενή διάκριση στους υπηκόους κρατών μελών της ΕΕ σε ό,τι αφορά την προστασία και στήριξη όσων έχουν μεταναστεύσει στην Σουηδία και ακόμα δεν έχουν τακτοποιηθεί με δουλειά και κατοικία.
Για ένα ξεροκόμματο
Ποιοι είναι όμως αυτοί οι εργοδότες που συνήθως προσλαμβάνουν τους νέους μετανάστες από την Ελλάδα; Συνήθως είναι Ελληνες αλλά η κοινή καταγωγή με τον εργοδότη δε γλιτώνει από τη στυγνή εκμετάλλευση το νέο μετάναστη, το αντίθετο μάλιστα. Ετσι παρατηρείται συχνά οι εργοδότες να προσφέρουν μεροκάματο σε εξευτελιστικά επίπεδα (2 και 3 ευρώ την ώρα) για σκληρές εργασίες για μεγάλο χρονικό διάστημα σε αντάλλαγμα για το «πολυπόθητο» εργοδοτικό πιστοποιητικό. Εαν προστεθούν οι λεγόμενοι «μεσολαβητές» που προσφέρουν τη βοήθειά τους για τη συμπλήρωση αιτήσεων και επαφή με τις αρμόδιες υπηρεσίες, τότε γίνεται φανερό ότι κάποιοι αξιοποιούν την ανάγκη για μετανάστευση σαν νέα πηγή πλουτισμού. Ενα νέο φαινόμενο είναι και η εμφάνιση φερόμενων «γραφείων ευρέσεως εργασίας» που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και τα οποία έναντι υψηλών πληρωμών «εισάγουν» σύγχρονους «μισθωτούς δούλους». Η ταρίφα συχνά είναι 10.000 κορόνες για να σου δώσουν μια πλαστή πρόσληψη, έτσι ώστε να πάρεις τον προσωπικό αριθμό ή τα ζητάνε από το μισθό που θα παίρνεις από τον ίδιο τον εργοδότη που σε προσλαμβάνει. Πολλές φορές οι δουλέμποροι απαιτούν το ποσό αλλά δε δίνουν χαρτί πρόσληψης, αναγκάζοντας το μετανάστη να δουλεύει «μαύρα» και βέβαια εξαρτώμενος απ' αυτούς τους εργοδότες που συχνά εκβιάζουν και για ακόμα περισσότερα λεφτά.
Ενα άλλο ζήτημα είναι ότι πολλοί από τους νέους μετανάστες δεν οργανώνονται στα συνδικάτα (τα οποία ελέγχει παραδοσιακά η σοσιαλδημοκρατία και βεβαίως είναι εργοδοτικά) κι αυτό γιατί δεν έχουν λεφτά, κοστίζει ιδιαίτερα ακριβά να γίνεις μέλος. Η μηνιάτικη συνδρομή, ανάλογα με την Ομοσπονδία είναι γύρω στα 20-35 ευρώ και για το Ταμείο Ανεργίας (που τα έχουν οι Ομοσπονδίες) άλλα 25 ευρώ το μήνα. Να σημειωθεί ότι η εγγραφή στο σωματείο είναι που εξασφαλίζει στη Σουηδία και το δικαίωμα να πάρεις Ταμείο Ανεργίας αν απολυθείς.
Μπροστά σε όλον αυτό το Γολγοθά και ιδιαίτερα μπροστά στο γεγονός ότι οι ρυθμοί ανεργίας αλλά και τα ποσοστά εργαζομένων με ελαστικές σχέσεις εργασίας και μερική απασχόληση τραβούν την ανηφόρα την τελευταία τριετία, αρκετοί είναι αυτοί που εγκαταλείπουν την ξενιτιά και γυρνάνε πίσω στην Ελλάδα. Δεν είναι άσχετο το γεγονός ότι ολοένα και περισσότερο εμφανίζεται το φαινόμενο ακόμα και για δουλειές απλού καθαριστή οι εταιρείες να ζητούν γνώση σουηδικών, κάτι που εξαιρεί απευθείας τους νεοφερμένους μετανάστες που καταδικάζονται στην ανεργία.
Αποκούμπι και στην ξενιτιά το ΚΚΕ
Αυτές οι δυσκολίες δεν πρέπει να αφοπλίζουν τους νέους μετανάστες. Σήμερα αν η πάλη, η διεκδίκηση αποτελεί προϋπόθεση στη χώρα σου πόσο μάλλον σε ξένη χώρα. Δεν είναι δυνατό να αντιμετωπιστούν τέτοια σοβαρά προβλήματα με ατομικό τρόπο. Οι νέοι μετανάστες έχουν αποκούμπι το ΚΚΕ, και στην ξενιτιά.
Οι οργανώσεις του έχουν συσσωρεύσει πολύτιμη πείρα όλα αυτά τα χρόνια και αποτελούν απαραίτητο στήριγμα για να «σταθούν όρθιοι» οι νέοι μετανάστες, να οργανωθούν, να αντιμετωπίσουν τις ρατσιστικές εκδηλώσεις, να διεκδικήσουν τα δικαιώματα τους.
Φρατζέσκα ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ
Κομματική Οργάνωση Σουηδίας του ΚΚΕ
Κομματική Οργάνωση Σουηδίας του ΚΚΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου