Οι θέσεις του ΚΚΕ για τα πνευματικά δικαιώματα

Οι θέσεις του ΚΚΕ για τα πνευματικά δικαιώματα

«Ο πολιτισμός είναι συλλογική δημιουργία, πρέπει να είναι και συλλογική ιδιοκτησία» διατράνωσαν στις αγωνιστικές τους κινητοποιήσεις τα καλλιτεχνικά σωματεία το περασμένο καλοκαίρι

Η κάθετη αντίθεση του ΚΚΕ με τον προσανατολισμό νομοθετικής ρύθμισης που προετοιμάζεται από την κυβέρνηση του μαύρου μετώπου για τα πνευματικά δικαιώματα και τους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης στη βάση των κατευθύνσεων της ΕΕ, αναδείχθηκε στην εκδήλωση την περασμένη Τρίτη στην αίθουσα της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, όπου ακολούθησαν γόνιμη συζήτηση, προτάσεις και προβληματισμοί που αφορούν σε όλους τους κλάδους των καλλιτεχνών δημιουργών - εκτελεστών - ερμηνευτών.

Ο «Ρ» παρουσιάζει σήμερα όλη την εισηγητική παρέμβαση που έκανε η Ελένη Μηλιαρονικολάκη, υπεύθυνη του Πολιτιστικού Τμήματος της ΚΕ του ΚΚΕ, η οποία σημείωσε:

Αγαπητοί φίλοι και σύντροφοι,

Η μη αποδοχή της παραίτησης του υπουργού Πολιτισμού μετά τις κλοπές σε δύο από τους σημαντικότερους χώρους της ευθύνης του, δεν νομίζουμε ότι είναι ασύνδετη με το αντιδραστικό νομοθετικό έργο που έχει αναλάβει να διεκπεραιώσει εσπευσμένα το αμέσως επόμενο διάστημα και που δεν αφορά μόνον τα πνευματικά δικαιώματα. Για το πώς σχεδιάζεται να αντιμετωπιστεί ο πολιτισμός είναι πολύ χαρακτηριστικό το άρθρο της «Καθημερινής» του περασμένου Σαββάτου, το οποίο απευθύνει έκκληση προς τους οικονομικά ισχυρούς να συνδράμουν τη φύλαξη των αρχαιολογικών χώρων. Οχι δεν πρόκειται για τυχαία και μεμονωμένη άποψη του αρθρογράφου. Η ανάληψη εκτεταμένης αρμοδιότητας των μονοπωλιακών συγκροτημάτων στη χρηματοδότηση, επομένως και στη διοίκηση και διαχείριση των δημόσιων πολιτιστικών δομών με πρόσχημα την οικονομική κρίση και τη συνεπαγόμενη δυσχέρεια κρατικής χρηματοδότησης, αποτελεί επίσημη κατεύθυνση της ΕΕ, η οποία τους επόμενους μήνες θα εξειδικευτεί με σχετικό νομοσχέδιο και στη χώρα μας. Ο υπουργός πράγματι δε φταίει, όπως είπε ο πρωθυπουργός. Τη δουλειά του κάνει ο άνθρωπος, που είναι με οποιονδήποτε τρόπο να «ενθαρρύνει την πολιτιστική ευαισθητοποίηση και συμμετοχή» των τραπεζιτών και των μεγαλοβιομηχάνων, για να αναλάβουν απ' ευθείας δράση στους δημόσιους πολιτιστικούς οργανισμούς, αφού το κράτος δεν θα έχει πλέον καμία οικονομική υποχρέωση απέναντί τους. Την Κυριακή μάλιστα ο ίδιος ο πρόεδρος του ΣΕΒ Δημήτρης Δασκαλόπουλος ανακοίνωσε τις προθέσεις του να ηγηθεί σ' αυτή την εκστρατεία, ως ανέκαθεν φιλότεχνος.

Στόχος κυβέρνησης και ΕΕ η θέσπιση κανόνων ώστε το κεφάλαιο να εκμεταλλευτεί πιο αποδοτικά τον πολιτισμό

Αποψη από την εκδήλωση

Η εξέλιξη αυτή δεν είναι ανεξάρτητη από το θέμα μας, αφού τόσο στο νομοθέτημα για τα πνευματικά δικαιώματα, όσο και σ' αυτό «για τις νέες δομές και διαδικασίες σχεδιασμού και υλοποίησης της πολιτιστικής πολιτικής» όλα τα σφυριά χτυπούν σε έναν και μοναδικό στόχο: Να επισπευστεί η θέσπιση κανόνων και μηχανισμών που θα επιτρέψουν στο κεφάλαιο μόλις ξεπεράσει - και στο βαθμό που θα ξεπεράσει - την κρίση του, να εκμεταλλευτεί πιο αποδοτικά σε όφελός του την πολιτιστική δημιουργία και κληρονομιά.

Ειδικά για τα πνευματικά δικαιώματα, όλοι γνωρίζουμε - και στο Πράσινο Βιβλίο «για τη διαδικτυακή διανομή οπτικοακουστικών έργων, ευκαιρίες και προβλήματα στην ενιαία ψηφιακή αγορά» υπογραμμίζεται - ότι η ΕΕ πρόκειται σύντομα, στις αρχές του 2012, «να παρουσιάσει πρόταση για τη βελτίωση της συλλογικής διαχείρισης των πνευματικών δικαιωμάτων, που να συμπεριλαμβάνει μεγαλύτερη διαφάνεια και βελτιωμένη διοίκηση των οργανισμών συλλογικής διαχείρισης, ώστε να εξασφαλίσει την εξέλιξη της συλλογικής διαχείρισης σύμφωνα με τις ανάγκες της πολυεδαφικής αδειοδότησης».

Πιο απλά, ο στόχος της ΕΕ είναι να θεσπίσει ένα ενιαίο σε όλα τα κράτη - μέλη σύστημα αδειοδότησης για τα πνευματικά δικαιώματα, μέσα από έναν ενιαίο οργανισμό διαχείρισής τους, που θα έχει ως αποτέλεσμα την κατάργηση της όποιας ελευθερίας στη διακίνηση οπτικοακουστικού υλικού και κινηματογραφικών ταινιών στο διαδίκτυο και την πάταξη της πειρατείας, ώστε να αυξηθεί η κερδοφορία των μονοπωλίων παραγωγής οπτικοακουστικών έργων. Πίσω δηλαδή από όλη αυτή την πίεση για ενιαία πανευρωπαϊκή ρύθμιση των πνευματικών δικαιωμάτων, βρίσκονται τα συμφέροντα των εταιρειών του οπτικοακουστικού τομέα, που έχοντας καταγράψει τεράστιες απώλειες κερδών από το διαδίκτυο την τελευταία δεκαετία και διαπιστώνοντας σήμερα - μπροστά στις αυξανόμενες δυσκολίες αναπαραγωγής του κεφαλαίου τους - ότι δεν έχουν άλλα περιθώρια αναμονής, απαιτούν δικαιώματα ιδιοκτησίας στα έργα που διατίθενται online - επιγραμμικά - μέσα απ' αυτό.

Η Ελ. Μηλιαρονικολάκη στο βήμα της εκδήλωσης

Οι γενικότερες αυτές διεργασίες στην ΕΕ φωτίζουν καλύτερα τις προβλέψεις του κυβερνητικού νομοσχεδίου.

Αλλωστε η κυβέρνηση, συμμετέχοντας ενεργά στα κέντρα λήψης των αποφάσεων της ΕΕ γνωρίζει από τα μέσα τις προτεραιότητές της και συντονίζεται με αυτές. Αποτελεί δηλαδή επικίνδυνη ψευδαίσθηση να υιοθετήσει κανείς την επιχειρηματολογία που προσπαθεί να φέρει σε αντιπαράθεση τις κυβερνητικές ρυθμίσεις με τις ευρωπαϊκές, ως δήθεν ευνοϊκότερες για τους δημιουργούς.

Αποπνικτική ατμόσφαιρα για τους αληθινούς δημιουργούς καλλιτέχνες

Οι προσκλήσεις των ευρωενωσιακών ντοκουμέντων για συμπαράταξη των δημιουργών - καλλιτεχνών με τις νέες ευρωπαϊκές διευθετήσεις, καθώς τάχα θα επωφεληθούν εξίσου με τις εταιρείες, αφού στις εισπράξεις τους θα προστεθούν και αυτές του διαδικτύου, δεν πρέπει να βρουν κανέναν αποδέκτη. Παρότι η προσχώρηση των δημιουργών στον ενιαίο οργανισμό θα είναι σε πρώτη φάση εθελοντική, κανείς δεν πρέπει να έχει αμφιβολία ότι η θέσπιση ενιαίων ευρωπαϊκών κανόνων για τα δικαιώματα στον οπτικοακουστικό τομέα σημαίνει μονοπώληση της αγοράς του από τους κολοσσούς που τον λυμαίνονται και συντριβή όλων των δικαιωμάτων των δημιουργών. Οχι μόνον των οικονομικών, αλλά προπαντός των «πνευματικών». Γιατί μέσα στην αποπνικτική ατμόσφαιρα μιας ασφυκτικά ελεγχόμενης από τους μεγαλοκαναλάρχες και τους μεγαλοπαραγωγούς αγοράς, καμία γνήσια καλλιτεχνική αξία δεν μπορεί να ευδοκιμήσει. Αυτούς - τους ιδιοκτήτες των μέσων παραγωγής και διανομής του καλλιτεχνικού έργου - το σημερινό σύστημα των πνευματικών δικαιωμάτων θεωρεί «δημιουργούς». Και δεν είναι μακριά από την αλήθεια, αφού το δικό τους γούστο, οι δικές τους αναλύσεις για το τι ζητάει η αγορά, για το τι μπορεί να φέρει εισπρακτικές επιτυχίες σφραγίζει γενικά - και με τις νέες ρυθμίσεις επιδιώκουν να σφραγίζει ολοκληρωτικά - το αποτέλεσμα της πολιτιστικής - καλλιτεχνικής παραγωγής.

Από τους αληθινούς δημιουργούς οι αποκαλούμενες πολιτιστικές ή δημιουργικές βιομηχανίες δεν ζητούν το έργο τους, τη δημιουργία τους, αλλά τις εργασιακές τους ιδιότητες, υλικοτεχνικές, καλλιτεχνικές, διανοητικές, με λίγα λόγια την εργατική τους δύναμη. Ετσι δικαιώνεται ο Μπρεχτ που από το 1942 - απόβλητος ο ίδιος, όπως και άλλοι κορυφαίοι δημιουργοί από το Χόλιγουντ, που τη δόξα του ζηλεύουν οι Ευρωπαίοι καπιταλιστές - αποκάλυπτε την ουσία των σχέσεων του δημιουργού με τους εκπροσώπους της καπιταλιστικής πολιτιστικής βιομηχανίας στον παρακάτω στίχο :

«Να ξέρεις πως οι δικοί μας μεγάλοι άνθρωποι του θεάματος,

είναι αυτοί που παρουσιάζουν αυτό που εμείς θέλουμε να παρουσιαστεί».

Αυτό το πνεύμα διακατέχει, όπως θα δούμε στη συνέχεια και τη νομοθετική ρύθμιση του ΥΠΠΟΤ, που αξιοποιώντας πραγματικά προβλήματα και υπαρκτές αντιφάσεις στο ισχύον νομοθετικό πλαίσιο για τα πνευματικά δικαιώματα, έρχεται να το αναπροσαρμόσει στις σύγχρονες ανάγκες της καπιταλιστικής ανάπτυξης μέσα από τα παρακάτω τρία νέα στοιχεία:

Το πρώτο είναι ότι για πρώτη φορά εισάγεται ρητά η ανάμειξη των χρηστών στον καθορισμό των όρων διαχείρισης των πνευματικών δικαιωμάτων κυρίως στα όσα αφορούν τα αμοιβολόγια. Είναι φανερό ότι εδώ δεν επιχειρείται να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα των μικροκαταστηματαρχών, που αδυνατούν να καταβάλουν το αντίτιμο των δικαιωμάτων για τη χρήση μουσικών έργων. Εδώ επιχειρείται να εξομαλυνθούν οι σχέσεις και να αντιμετωπιστεί ο οξύτατος ανταγωνισμός ανάμεσα στο κεφάλαιο της πολιτιστικής βιομηχανίας και αυτό που χρησιμοποιεί τα προϊόντα και τις δυνατότητές της, τους αποκαλούμενους χρήστες των προϊόντων της. Ενας ανταγωνισμός που στο επίπεδο της ΕΕ σοβεί εδώ και χρόνια μεταξύ μονοπωλίων του οπτικοακουστικού τομέα και των παρόχων υπηρεσιών σύνδεσης με το διαδίκτυο - όπως η «Google», η «Samsoung», η «Νokia» κλπ. - με τα δεύτερα να να αντιδρούν στην θέσπιση πνευματικών δικαιωμάτων στο διαδίκτυο, γιατί θα έχει σαν συνέπεια την αύξηση του κόστους των υπηρεσίων τους και την απώλεια πελατών. Σε τοπικό επίπεδο ως χρήστες εννοούνται τα ξενοδοχειακά συγκροτήματα, οι αλυσίδες των σούπερ μάρκετ, τα μεγάλα τηλεοπτικά κανάλια κλπ.

Το δεύτερο νέο στοιχείο του νομοσχεδίου είναι ότι στο όνομα του εξορθολογισμού του συστήματος διαχείρισης και της ύπαρξης πολλαπλών και επικαλυπτόμενων φορέων διαχείρισης προωθεί τη δημιουργία ενός κοινού φορέα ανά κατηγορία δικαιωμάτων. Αυτό σημαίνει ότι οι φορείς των δημιουργών και συντελεστών του καλλιτεχνικού έργου θα συνενωθούν με τους αντίστοιχους των επιχειρηματιών - παραγωγών, οι οποίοι και θα καθορίζουν πλέον τους όρους αμοιβής και γενικότερα διαχείρισης των πνευματικών δικαιωμάτων, όπως ήδη έχει γίνει με τη συνένωση του φορέα των παραγωγών υλικών φορέων ήχου και εικόνας «Grammo» με το φορέα των τραγουδιστών «Ερατώ» και των μουσικών «Απόλλων» σε έναν κοινό φορέα με την επωνυμία «GEA». Αν σήμερα οι επιχειρηματίες - παραγωγοί καλλιτεχνικού έργου καρπώνονται τη μερίδα του λέοντος από τα ποσοστά των δικαιωμάτων (για παράδειγμα στα μουσικά έργα το 50% πηγαίνει στην εταιρεία παραγωγής και το άλλο 50% μοιράζονται οι τραγουδιστές και οι μουσικοί) μπορεί να φανταστεί κανείς τι θα συμβεί όταν θα πάρουν και θεσμικά την πρωτοκαθεδρία στη διαχείρισή τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι από το πλαίσιο του ΥΠΠΟΤ για τη διαβούλευση προκύπτει πως οι εκπρόσωποι της οπτικοακουστικής βιομηχανίας ανάγονται σε γενικό ρυθμιστή τόσο των σχέσεων όλων των υπόλοιπων δικαιούχων με τους χρήστες, όσο και των όρων αμοιβής των καλλιτεχνών, ερμηνευτών, εκτελεστών, ακόμη και των επιχειρηματιών παραγωγών φορέων ήχου. Δεν χρειάζεται να προστεθεί εδώ ότι η συγκέντρωση αυτή διευκολύνει την υπαγωγή της ευρωπαϊκής αγοράς δικαιωμάτων στον απόλυτο έλεγχο των μονοπωλίων του οπτικοακουστικού τομέα.

Ρυθμίσεις μέρος της συνολικής επίθεσης του κεφαλαίου

Τέλος, το νέο νομοθετικό πλαίσιο προβλέπει έναν πολύπλοκο μηχανισμό αυστηρού ελέγχου, επίλυσης διαφορών μεταξύ φορέα και δημιουργών ή φορέα και χρηστών και επιβολής κυρώσεων στους παραβάτες των ρυθμίσεών του, χωρίς τη μεσολάβηση των δικαστηρίων, με ολοφάνερο στόχο να διασφαλιστούν αποτελεσματικότερα τα μονοπωλιακά συμφέροντα. Είναι χαρακτηριστικό ότι το κόμμα μας έχει λάβει επιστολή από την Gesac, την Ενωση 34 ευρωπαϊκών οργανισμών συλλογικής διαχείρισης πνευματικών δικαιωμάτων συγγραφέων και συνθετών με την οποία εκφράζεται έντονη ανησυχία ότι η αλλαγή αυτή στην ισχύουσα νομοθεσία σημαίνει ότι τα ποσοστά των δικαιωμάτων θα καθορίζονται από Διαιτησία χωρίς δικαίωμα αναθεώρησης και πως το σύστημα διαιτησίας είναι βέβαιο από την υπάρχουσα εμπειρία και την ανυπαρξία αμερόληπτων κριτών ότι θα θέσει υπό αίρεση τα τρέχοντα ποσοστά δικαιωμάτων των δημιουργών συμπιέζοντάς τα προς τα κάτω. Φαίνεται δηλαδή ότι η ελληνική κυβέρνηση λειτουργεί σαν προπομπός, σαν «λαγός» για τις γενικότερες ανατροπές που θα επέλθουν στο σημερινό νομοθετικό πλαίσιο της ΕΕ για τα πνευματικά και συγγενικά δικαιώματα, καθώς με την καθιέρωση της διαιτησίας στη θέση των δικαστηρίων η ΕΕ επιδιώκει να υπερβεί το σκόπελο των επιμέρους εθνικών νομοθεσιών, που πολύ δύσκολα μπορούν να ενιαιοποιηθούν.

Με λίγα λόγια, το επικείμενο νομοθέτημα δεν έρχεται να ρυθμίσει τα πνευματικά δικαιώματα των καλλιτεχνών, αλλά να σταθεροποιήσει και να διευρύνει το δικαίωμα της ιδιοκτησίας των μεγαλοεπιχειρηματιών και των μονοπωλιακών ενώσεών τους πάνω στην πνευματική δημιουργία.

Οπως ήδη τονίσαμε, ο καλλιτέχνης δημιουργός θα δεχτεί ένα αποφασιστικό πλήγμα τόσο στο επίπεδο της αμοιβής του, όσο και στο δικαίωμά του να δημιουργεί σύμφωνα με τις προσταγές της συνείδησης και της τέχνης του. Εκείνος όμως που πρώτα απ' όλους θα χάσει τα πνευματικά του δικαιώματα είναι ο λαός, αφού οι ιδιοκτήτες του πλούτου θα διαμορφώνουν πιο εκβιαστικά τα ιδεολογικά και αισθητικά του κριτήρια στα δικά τους μέτρα.

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι ρυθμίσεις αυτές πρέπει να καταδικαστούν από κάθε δημιουργό και καλλιτέχνη, που βλέπει στην τέχνη του ένα ρόλο σοβαρό και κοινωνικά χρήσιμο, αντί γι' αυτόν το βαθιά αντικοινωνικό ρόλο του εξωραϊσμού και της διακόσμησης ενός κόσμου που σαπίζει.

Μια αποτελεσματική, εύστοχη απάντηση όμως σε αυτό το νέο εγχείρημα της κυβέρνησης και της ΕΕ δεν μπορεί να είναι από θέσεις οπισθοφυλακής, η υποστήριξη για παράδειγμα του παλιού νομοθετικού πλαισίου με ορισμένες μικροβελτιώσεις ή μια προσπάθεια να πάρουμε κι εμείς κάτι από την «πίτα» του διαδικτύου. Και αυτό γιατί μια τέτοια τοποθέτηση είναι το λιγότερο ανεδαφική.

Πρώτα - πρώτα γιατί οι ρυθμίσεις αυτές αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της γενικότερης επίθεσης του κεφαλαίου για να γίνει ακόμα φθηνότερο το εμπόρευμα - εργατική δύναμη και σαν τέτοιες δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο στο έδαφος του επιμέρους μετώπου πάλης των καλλιτεχνών, ακόμη και αν αυτό είναι το πιο δυναμικό και μαζικό. Χρειάζεται συνδυασμός, αλληλοτροφοδότηση και συντονισμός του ειδικού αγώνα των καλλιτεχνών με το γενικότερο αγώνα της εργατικής τάξης και των άλλων καταπιεζόμενων στρωμάτων με στόχο να ανοιχθούν ρήγματα στο αστικό σύστημα κυριαρχίας και διακυβέρνησης ως την ανατροπή του.

Επειτα, μια τέτοια αντιμετώπιση είναι ανεδαφική γιατί η σημερινή κατάσταση του πολυπλόκαμου μηχανισμού διαχείρισης, έχει αποδειχθεί αδιέξοδη ακόμη και για τον ίδιο τον καπιταλισμό, που τον δημιούργησε και θέλει να τον εγκαταλείψει. Καπιταλιστική ανάπτυξη με συνυπολογισμό των δικαιωμάτων και των αναγκών των δημιουργών ποτέ δεν υπήρξε και πολύ περισσότερο δεν μπορεί να υπάρξει σε αυτήν την τελευταία ιμπεριαλιστική φάση του καπιταλισμού, που μπροστά στις δυσκολίες του να διατηρήσει υψηλά επίπεδα κερδοφορίας σαρώνει κάθε εμπόδιο στο διάβα του, γίνεται ολοένα και πιο αδηφάγος, καταστροφικός, ολέθριος. Ειδικά στον οπτικοακουστικό τομέα τα τεράστια συμφέροντα των κολοσσών που συγκρούονται εδώ και μια εικοσαετία είναι κάτι περισσότερο από βέβαιο ότι θα συνθλίψουν το μεγαλύτερο μέρος του καλλιτεχνικού δυναμικού, ιδιαίτερα των χωρών που, όπως η Ελλάδα, βρίσκονται χαμηλότερα στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα.

Η λύση που προτείνει το ΚΚΕ

Επομένως η λύση δε βρίσκεται εντός των ορίων του σημερινού συστήματος, αλλά στην πάλη για να βγούμε από αυτά, στην πάλη για την κατάχτηση της εργατικής λαϊκής εξουσίας. Γιατί μόνο μια εξουσία που θέτει ως σκοπό της να δημιουργήσει ανώτερες, απαλλαγμένες από την εκμετάλλευση και στην πορεία από κάθε καταναγκασμό, μορφές κοινωνικής ζωής έχει πραγματική ανάγκη και από τις ανώτερες μορφές της ανθρώπινης δραστηριότητας, τέτοιες όπως η αληθινή τέχνη.

Πιο συγκεκριμένα η λαϊκή εξουσία - που για το ΚΚΕ είναι η σοσιαλιστική - έχει ως στόχο να καταργήσει όχι μόνο αυτή τη βαθιά αντιπολιτιστική πολιτική, αλλά και την οικονομική της βάση, την καπιταλιστική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής και διάδοσης της τέχνης, εξασφαλίζοντας έτσι τη θεμελιακή προϋπόθεση για να μπορεί ο καλλιτέχνης να δημιουργεί πραγματικά ελεύθερα χωρίς τις μεσολαβήσεις των κάθε είδους «παραγωγών» και «προαγωγών». Ελεύθερα υπό έναν και μόνον περιορισμό: το έργο του να εξυψώνει το διανοητικό, συναισθηματικό, αισθητικό κόσμο των ανθρώπων, αντί ευχάριστα να τους αποκοιμίζει και να τους χειραγωγεί.

Στο πλαίσιο της λαϊκής εξουσίας και οικονομίας όλοι οι δημιουργοί - καλλιτέχνες θα είναι απαλλαγμένοι από τις βιοποριστικές έγνοιες και οι διαχειριστικοί μηχανισμοί αυτού του είδους θα αχρηστευτούν, αφού η έννοια του αναφαίρετου πνευματικού δικαιώματος θα εξαγνιστεί από τους κερδοσκοπικούς και εισπραχτικούς σκοπούς και θα δικαιωθεί, αποκτώντας το πραγματικό ηθικό και μόνο νόημά της.

Για να πραγματοποιήσει αυτούς τους στόχους της η λαϊκή εξουσία πρέπει να συγκροτήσει έναν Ενιαίο κοινωνικοποιημένο Φορέα Τέχνης και Πολιτισμού, που με τους διάφορους οργανισμούς και τα τμήματά του και την καθοριστική συμμετοχή των καλλιτεχνών, θα οργανώσει σταδιακά όλη την παραγωγή και διανομή του καλλιτεχνικού έργου, αξιοποιώντας και τα υπάρχοντα καταξιωμένα καλλιτεχνικά σχήματα και θα παρέχει στους συντελεστές του όλα τα απαραίτητα μέσα, όπως κοινωνικό μισθό και τις αναγκαίες υποδομές για να ξεδιπλώσουν το ταλέντο και τη δημιουργικότητά τους.

Για να γίνουν όλα αυτά πραγματικότητα η πάλη ξεκινά από σήμερα, από χτες. Στις σημερινές συνθήκες, που οι καλλιτέχνες προσπαθούν να επιβιώσουν με όρους αποτρεπτικούς για την καλλιτεχνική δημιουργία, πιστεύουμε ότι οι παρακάτω άξονες, ενταγμένοι στον αντιμονοπωλιακό - αντικαπιταλιστικό προσανατολισμό της ταξικής πάλης, μπορούν να μετατραπούν σε στόχους διεκδίκησης του μαζικού κινήματος των καλλιτεχνών, αποτελώντας μια πρώτη ασπίδα προστασίας των δικαιωμάτων τους.

Στόχοι διεκδίκησης

Πρώτος άξονας: Τα πνευματικά - συγγενικά δικαιώματα των καλλιτεχνών, δημιουργών, ερμηνευτών, εκτελεστών πρέπει να διαχωριστούν από τα «δικαιώματα» και τις απαιτήσεις όλων εκείνων που εκμεταλλεύονται την εργασία τους και είναι αμέτοχοι στην καλλιτεχνική δημιουργία. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι απαιτούμε οι αποκαλούμενοι «παραγωγοί» να τεθούν εκτός των φορέων συλλογικής διαχείρισης και να μην μπορούν να θεωρούνται δικαιούχοι συγγενικών δικαιωμάτων, πολύ περισσότερο να τίθενται επικεφαλής στη διαχείρισή τους. Για τις τεχνικές υπηρεσίες τους μπορούν να αμείβονται με ένα εφάπαξ ποσόν, συμφωνημένο με τους συνδικαλιστικούς φορείς των καλλιτεχνών. Εξυπακούεται ότι στο πλαίσιο αυτό προασπιζόμαστε το αναφαίρετο πνευματικό δικαίωμα των δημιουργών και αντιπαλεύουμε κάθε προσπάθεια μείωσης ή αφαίρεσης των σημερινών ποσοστών στα δικαιώματα δημιουργών και καλλιτεχνών.

Δεύτερος άξονας: Οι συλλογικοί φορείς διαχείρισης να αναπτύξουν σχέσεις συνεργασίας και συνεννόησης γύρω από το θέμα των αμοιβών μόνον με τις οργανώσεις των μικροεπαγγελματιών, στη βάση των κοινών τους συμφερόντων στην κοινωνία. Ταυτόχρονα χρειάζεται να διεκδικήσουν μέσα από το συνδικαλιστικό κίνημα των καλλιτεχνών την άμεση καταβολή των αμοιβών τους από τους μεγαλοξενοδόχους και τους μεγαλοκαταστηματάρχες που τις παρακρατούν.

Τρίτος άξονας: Οι συλλογικοί φορείς να συνδεθούν ουσιαστικά με το οργανωμένο συνδικαλιστικό κίνημα των καλλιτεχνών - δημιουργών με διάφορες μορφές, όπως για παράδειγμα να γίνεται ετήσιος απολογισμός των εκπροσώπων τους στους φορείς στη ΓΣ των σωματείων, το αμοιβολόγιο να αποτελεί προϊόν συλλογικών διαπραγματεύσεων και να κατοχυρώνεται με συλλογική σύμβαση που θα υπογράφεται με τις εμπλεκόμενες οργανώσεις των χρηστών. Εννοείται πως σ' αυτό το πλαίσιο δεν χωρούν ούτε οι συλλογικοί φορείς διαχείρισης των επιχειρηματιών - παραγωγών, ούτε ανώνυμες κερδοσκοπικές εταιρείες τύπου ΑΕΠΠΙ,(Ανώνυμη Εταιρεία Προστασίας Πνευματικής Ιδιοκτησίας) που πρέπει να καταργηθούν, και οι δημιουργοί μέλη της ΑΕΠΠΙ να οργανωθούν σε συλλογικό φορέα που να αντιστοιχεί στη συνδικαλιστική τους οργάνωση.

Εμείς από την πλευρά μας με τις δυνάμεις που διαθέτουμε στους συλλογικούς φορείς και τα συνδικαλιστικά σωματεία θα κάνουμε ό,τι μπορούμε τις επόμενες μέρες για να συντονίσουμε τον αγώνα για να δημιουργήσουμε εμπόδια, ρωγμές στο κυβερνητικό μέτωπο, να αποκαλύψουμε και να οξύνουμε τις αντιφάσεις και τους εσωτερικούς ανταγωνισμούς των μονοπωλίων που αντιμετωπίζει η ΕΕ με σκοπό να ανακόψουμε αυτήν την πορεία, μέχρι να την αντιστρέψουμε οριστικά.

Σ' αυτόν τον αγώνα, σας θέλουμε μαζί μας. Οχι μόνο με τη φυσική παρουσία σας, τις σκέψεις και τις προτάσεις σας, αλλά και με τη δύναμη της τέχνης σας. Αυτήν την τέχνη που σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να επιτρέπετε να την μετατρέπουν σε φθηνή πραμάτεια, σε εμπόρευμα, με το δέλεαρ κάποιων αμφίβολων ευκαιριών, γιατί τότε παύει να είναι αληθινή τέχνη. Στην καλύτερη περίπτωση είναι σκέτη δεξιοτεχνία. Γνωρίζουμε καλά ότι τα όποια έσοδά σας από τα πνευματικά ή συγγενικά δικαιώματα αποτελούν μια υπολογίσιμη πηγή συμπλήρωσης του χαμηλού εισοδήματος των περισσότερων από σας - ειδικά στις σημερινές συνθήκες διόγκωσης της ανεργίας και της κακοπληρωμένης μισοαπασχόλησης - και η ανέχεια αποτελεί κακό σύμβουλο. Ομως την απάντηση σ' αυτού του τύπου τα αμείλικτα διλήμματα την έχει δώσει ήδη ο Μπρεχτ όταν βρέθηκε στην ίδια θέση:

«Σαν αντικρίζω τα πρόσωπά τους που σαπίζουν

μου περνάει η πείνα».