Νεολαία και «σύγχρονη» κοινωνία
 |
Η «σύγχρονη καπιταλιστική κοινωνία» γενικά δεν τα εξηγεί όλα.
Στη θέση 6 (σελ. 9, 2η παρ.) διαβάζουμε, ότι το σχολείο «...διαπαιδαγωγεί τη νεολαία να σκέπτεται ανορθολογικά με αποσπασματικές γνώσεις...». Σκοπός είναι και ήταν, βέβαια, αλλά σήμερα με εντεινόμενους ρυθμούς, η δημιουργία της αποξενωμένης παθητικής προσωπικότητας που είναι και η αντανάκλαση της αποξένωσης του εργαζόμενου από το αποτέλεσμα της δουλιάς του, από την παραγωγή. Κάποιες κινήσεις κάνουμε, κάποιες πράξεις μέσα από μια αλυσίδα, από την οποία ο καθένας δε βλέπει παρά τον δικό του κρίκο. Ετσι και ιδεολογικά-πολιτικά-κοινωνικά δε βλέπει παρά μονάχα τη «φέτα» που ζει. Στην εικόνα αυτή ταιριάζει και το «ρίξιμο» της διδασκαλίας της ιστορίας - αλλά και το κομμάτι της ιστορίας που διδάσκεται έχει βάναυσα παραχαραχτεί - ώστε το άτομο να μην καταλαβαίνει ούτε από πού έρχεται, ούτε πού πάει, πόσο μάλλον τα αίτια των κακών που βιώνει - πολλές φορές δε συνειδητοποιείται καν το κακό σαν κακό - και γι' αυτό δεν ξέρει να καταλογίζει ευθύνες εκεί που πρέπει και γι' αυτό δε στρέφει στη σωστή κατεύθυνση τα βέλη της αγανάκτησής του. Δεν μπορεί ούτε να δημιουργήσει εσωτερικούς δεσμούς με τον τόπο και την ιστορία του, πόσο μάλλον με τη λαϊκή δημιουργία είτε ως κουλτούρα, είτε ως γλώσσα, του αφαιρείται η δυνατότητα να καμαρώνει τους γνήσιους ήρωες της κάθε πράξης λαϊκής αντιστασιακής αξιοπρέπειας και του σερβίρονται οι ψευδο-ήρωες της κάθε μορφής λαϊκής εκπόρνευσης. Μέσα στην ψυχοκοινωνική διελκυστίνδα πέφτει εύκολα θύμα του ψευδοδιλήμματος εθνικισμού-κοσμοπολιτισμού. Μέσα σ' αυτή χάνει βαθμιαία, αλλά σταθερά, μέχρι και τη γλώσσα του. Στη θέση 6 εντοπίζεται ο κίνδυνος της παλαιάς αυτής και δοκιμασμένης συνταγής της επιλογής-παγίδας ανάμεσα στις δύο φαινομενικά αντίθετες, αλλά αλληλοσυμπληρούμενες τάσεις: «Επιχειρείται από τα πρώτα μαθητικά χρόνια να δηλητηριαστεί από τον αντικομμουνισμό, τον εθνικισμό και τον ιμπεριαλιστικό κοσμοπολιτισμό» (σελ. 8, στη μέση). Παρ' όλα αυτά θα ήταν λάθος να απορρίψουν οι νέοι άνθρωποι την εκπαίδευση, έστω αυτή που είναι, στο όνομα μιας επαναστατικής «αντίστασης στο σύστημα». Το σύνθημα «πρώτοι στο σχολείο, πρώτοι στον αγώνα» εξακολουθεί να έχει βάση. Πρέπει οι νέοι να οπλίζονται με όποια γνώση προσφέρει η αστική εκπαίδευση και οι ΚΝίτες να οπλίζονται επιπλέον με τις αληθινές κοινωνικές, ιστορικές, ιδεολογικές γνώσεις για να μπορούν να τις διαδίδουν στους άλλους ως νεολαιίστικη πρωτοπορία. Μαθαίνοντας την αντι-γνώση, την αντι-κουλτούρα, την αντιιστορία, τον αντιπολιτισμό να μπορούν να προτείνουν τη γνώση, την κουλτούρα, την ιστορία, τον πολιτισμό. Τα βασικά χαρακτηριστικά της σημερινής αποξένωσης είναι η καλλιέργεια του ανορθολογισμού μέσα από την αντικουλτούρα, μιας αντιπάθειας γενικά στη λογική της οργανωμένης ζωής, η ηρωοποίηση της βίας (όχι βέβαια της δημοκρατικής λαϊκής επαναστατικής αντι-βίας με προοπτική την ανατροπή του καπιταλισμού), ο ατομικισμός, ο αντικομμουνισμός, η περιφρόνηση της εργατικής τάξης και των αξιών της, των αξιών της εργασίας (θεμέλιο του πολιτισμού) και σε αντίθεση μ' αυτό, προωθείται σφόδρα η λουμπενοποιημένη λαγνεία για τα «εύκολα λεφτά», δηλαδή η ολική ψυχοκοινωνική εκπόρνευση.
Μέσα στη γενική παρακμή λυγίζει και ο παλαιός οικογενειακός ιστός, σε αναπόφευκτη ιστορική διαδικασία, χωρίς όμως στη φάση του σεπομένου καπιταλισμού να αντικατασταθεί από οικογένεια νέου (σοσιαλιστικού) τύπου. Λίγες οι οικογένειες με προοδευτικό αγωνιστικό προσανατολισμό, ενώ οι οικογενειακές αφηγήσεις των αντιστασιακών αγώνων ξεθωριάζουν αμείλικτα στο χρόνο, που απομακρύνει κάθε νέα γενιά και περισσότερο από την εποχή, που ο λαός ήταν ήρωας. Εχει αποδειχθεί εδώ και καιρό, ότι αυτό που λέμε «παράδειγμα των γονιών» δε λειτουργεί καθόλου από μόνο του. Οι εκπλήξεις στις οικογένειες είναι συχνές, με παιδιά που «φέρνουν απ' έξω» αγνώριστες για τους γονείς συμπεριφορές και πράττουν τελείως διαφορετικά από τα με το παράδειγμα και μόνο διδασκόμενα. Φυσικό, γιατί καμία οικογένεια δεν είναι ξεκομμένη από την κοινωνία. Ετσι και οι συζητήσεις στα μέσα ενημέρωσης, στα οποία συνήθως τονίζεται η αποκατάσταση της οικογένειας σαν σωτήρια λύση, είναι εκτός τόπου και χρόνου, μια και ο θεσμός αυτός στην ιστορία του διαμορφωνόταν πάντα ανάλογα με τα συμφέροντα και τις ανάγκες των εκάστοτε κυρίαρχων. Και εδώ ισχύει, ότι ο «οικογενειακός πολιτισμός» δεν μπορεί να βελτιωθεί σ' ένα κοινωνικοοικονομικό σύστημα, που από τη φύση του το διαλύει. Ετσι και αυτό το θέμα, για να αντιμετωπιστεί, συνδέεται στενά με τον αγώνα ανατροπής των δομών, που δημιουργούν τα κακώς κείμενα. Δηλαδή, με τον αντιιμπεριαλιστικό-αντικαπιταλιστικό αγώνα.
Ενας άλλος άξονας σπασμωδικής προσπάθειας «σωτηρίας της παρακμασμένης κοινωνίας» γίνεται μέσα από τη θρησκεία, αυτό το «πνεύμα ενός κόσμου απ' όπου το πνεύμα έχει λείψει» (Μαρξ, Εισαγωγή στην «Κριτική της εγελιανής φιλοσοφίας του κράτους και του δικαίου»). Στο ίδιο διαβάζουμε, ότι η θρησκεία είναι «η φαντασμαγορική πραγμάτωση της ανθρώπινης ουσίας, γιατί η ανθρώπινη ουσία δεν έχει πραγματωθεί αληθινά». Για να πάμε σε μια εκσυγχρονισμένη εκδοχή του φαντασμαγορικού στο κρατικομονοπωλιακό στάδιο του καταναλωτικού καπιταλισμού και στην εκσυγχρονισμένη μορφή του ίδιου εμπαιγμού της συνείδησης, παραπέμπουμε στα φαντασμαγορικά θεάματα και πυροτεχνήματα, όπως μας σερβίρονται με, π.χ., Ολυμπιακούς Αγώνες, Γιουροβίζιον κλπ., κλπ.
Ρόλος της ΚΝΕ
Η «σύγχρονη» καπιταλιστική κοινωνία, γενικά, δεν τα εξηγεί όλα. Οφείλουμε να δούμε από κοντά την κάθε εκδοχή της στις επιμέρους χώρες. Συχνά συναντούμε το επιχείρημα, ότι διάφορα κακά της ελληνικής κοινωνίας δεν υπάρχουν στις αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες. Σίγουρα εκεί ο καπιταλισμός λειτουργεί (παρόλο που και εκεί τα ραγίσματα της φάσης παρακμής στο κατά τ' άλλα οργανωμένο κοινωνικοοικονομικό σώμα γίνονται σιγά σιγά πιο φανερά) πιο οργανωμένα, πιο πειθαρχικά, δε διαπιστώνονται τόσο τα φαινόμενα της αποσυγκρότησης του ατόμου, της αποσπασματικότητας, της απειθαρχίας, περισσότερο υπάρχει το κοινωνικό αίσθημα του «εμείς», διότι αρχικά ο καπιταλισμός με τη σε όλο και μεγαλύτερη κλίμακα οργανωμένη παραγωγή, «έστρωσε» την κοινωνική λειτουργία σ' όλα τα επίπεδα πιο συλλογικά κι ας φαίνεται αυτό να έρχεται σε αντίθεση με τον ατομικισμό, που επίσης έχει ανάγκη να καλλιεργήσει. Στην ελληνική εκδοχή του καπιταλισμού επικρατεί ως επί το πλείστον το χάος στην παραγωγή και γι' αυτό στα άλλα επίπεδα της κοινωνικής οργάνωσης, επομένως και το συνειδησιακό και το ψυχοκοινωνικό, διαπιστώνεται μια ανάλογη κατάσταση. Η παλαιά - αρκετά πρόσφατα σε όρους ιστορικής εξέλιξης - πειθαρχημένη αγροτική κοινωνία έχει χαθεί, η καινούρια καπιταλιστική ανάπτυξη δεν έχει τις ρίζες και τα θεμέλια, ούτε την οικονομική υποδομή για να σταθεί γερά. Θέλει βαθύτερη προσέγγιση το ζήτημα, για να γίνει κατανοητό και να μην παρεξηγηθεί, αλλά δε χωράει στα πλαίσια αυτής της παρέμβασης.
Ο ρόλος της ΚΝΕ είναι, γι' αυτούς τους λόγους, ιδιαίτερα υπεύθυνος. Η κοινωνία-«εχθρός», στην οποία δρα η κομμουνιστική νεολαία, μπάζει μέσα σ' αυτή τα αρνητικά της φαινόμενα, συμπεριφορές, νοοτροπίες, παραξενιές μέσω των νέων ανθρώπων, που είναι προϊόντα της. Οι αντιστάσεις έχουν σοβαρά μειωθεί. Η κομμουνιστική νεολαιίστικη οργάνωση πρέπει να παλέψει με νύχια και δόντια ενάντια στην ψυχοκοινωνική διάβρωση, που το σύστημα κατορθώνει να εισαγάγει σ' αυτή, Αν, για παράδειγμα, σε φεστιβάλ της ΚΝΕ «τραβάς» χιλιάδες νέους σε συναυλίες «καπιταλιστικών ρυθμών», ποιος έχει κερδίσει; Η ΚΝΕ, γιατί το κατόρθωσε να τραβήξει πολλούς νέους; `Η η «αμερικανιά» (ή οι ντόπιες συγκρίσιμες σε καλλιτεχνικό επίπεδο εκδοχές), που χρειάστηκε για να τους τραβήξει; Μέσα σ' αυτή τη διαπάλη ανάμεσα στην αφομοίωση και στην προσαρμογή ποιος κερδίζει; Το σύστημα ή η αντιπρότασή της; Γι' αυτό η ΚΝΕ πρέπει σήμερα να είναι ιδιαίτερα δυνατή, γιατί ο πόλεμος διάβρωσής της είναι μεγαλύτερος μέσω της γενικότερης διάβρωσης των νέων ανθρώπων. Δυνατή κυρίως ποιοτικά, πόσο μάλλον τώρα που πάει καλά ποσοτικά. Από τη μία ο εχθρός της χαλάρωσης και του χαβαλέ. Από την άλλη δεν ανταποκρίνεται στην ιδεολογική αναζήτηση και προσδοκία πολλών μελών, που νιώθουν, ότι είναι σε οργάνωση αφισοκολλητών και φεύγουν απογοητευμένοι (δε φταίει πάντα η ΚΝΕ, όπως μπορούμε να καταλάβουμε από το παραπάνω).
Απαιτείται από τους ΚΝίτες, ως μοναδική νεολαιίστικη δύναμη κρούσης και αντίκρουσης, όχι μόνο να μην παρασύρονται, αλλά να απαλλάσσονται από τα αρνητικά καπιταλιστικά κοινωνικά πρότυπα στις ίδιες τις σχέσεις τους, στην ίδια τη συμπεριφορά τους. Γι' αυτούς τους λόγους εύχομαι η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη για τη Νεολαία να πιάσει τον (καπιταλιστικό) ταύρο από τα κέρατα!
Αννεκε Ιωαννάτου
Μέλος της Φιλοσοφικής Ομάδας
του ΚΜΕ
ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
13/1/2008
-- Αυξάνεται η χρήση από νέους ανθρώπους
6/11/2005
-- Η ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΝΕΟΛΑΙΑΣ. Η ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΚΝΕ
4/9/2005
-- Ανοίγει μια νέα σελίδα στη δράση του Κόμματος
10/7/2005
-- Η ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΝΕΟΛΑΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΚΝΕ
12/6/2001
-- «Να λες "όχι" σε όλα τα ναρκωτικά»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου