Το φάντασμα του κομμουνισμού στοιχειώνει στα κεφάλια των αστών
Αυτό, φυσικά, δεν είναι καινούριο ζήτημα. Οι επιθέσεις του αντίπαλου, που εκδηλώνονται κατά καιρούς στο ΚΚΕ και τη στρατηγική του, δεν είναι κεραυνός εν αιθρία. Δικαιολογημένα από τη σκοπιά των αστών, από τη στιγμή που το ΚΚΕ συνεχίζει σε θεωρητικό, αλλά και πρακτικό επίπεδο να παλεύει για την επαναστατική κατάχτηση της εξουσίας από την εργατική τάξη με τελικό σκοπό την οικοδόμηση του σοσιαλισμού - κομμουνισμού. Η συμβολή του Κομμουνιστικού Κόμματος στην επεξεργασία και ανάπτυξη της επαναστατικής θεωρίας στη βάση του μαρξισμού - λενινισμού είναι θεμελιακό στοιχείο και προϋπόθεση για την ολόπλευρη ανάπτυξη της πρακτικής επαναστατικής του δράσης. Αυτή η θεωρητική δουλειά του Κόμματός μας, που από στρατηγική άποψη έχει μεγάλη πρακτική σημασία, έχει συχνά - πυκνά «την τιμητική της» στα αστικά ΜΜΕ.
Αλλά την αντικομμουνιστική λογική της ΕΡΤ αναπαρήγαγε το «Βήμα της Κυριακής» 31/10/2010. Αναφερόμενη στην αντίδραση του ΚΚΕ στη βρώμικη προπαγάνδα που πρόβαλε με κυβερνητική εντολή η ΕΡΤ, την Κυριακή 24 Οκτώβρη, η εφημερίδα μέμφεται το ΚΚΕ για «αγιοποίηση» του Στάλιν, λέγοντας ότι η «ηγετική ομάδα» θεωρεί «βρώμικο γκεμπελισμό» τον παραλληλισμό του Χίτλερ με τον Στάλιν. Η εν λόγω εφημερίδα υποτίθεται ότι βλέπει κριτικά την Ιστορία, ωστόσο, αυτό που επιχειρεί είναι να αναπαραγάγει την αντικομμουνιστική προπαγάνδα.
Ολα αυτά που παρουσιάζονται σε περίοπτη θέση επιχειρούν να αναπαραγάγουν τους συνειρμούς περί «σταλινικών εγκλημάτων». Ομολογουμένως να επιλέχτηκε αυτός ο τρόπος παρουσίασης από το «Βήμα» γιατί θεωρεί ότι έτσι θα χτυπήσει το ΚΚΕ. Ας είναι σίγουρες οι γραφίδες της αστικής τάξης ότι όση λάσπη και να ρίξουν δεν μπορούν να ξαναγράψουν την Ιστορία, να σβήσουν την προσφορά του σοσιαλισμού στην ανθρωπότητα, τη σημαντική συμβολή σημαντικών ηγετών της εργατικής τάξης όπως ο Στάλιν. Ο εφιάλτης του κομμουνισμού θα στοιχειώνει τα όνειρά τους.
Από ποια ταξική σκοπιά γράφονται όλα τα παραπάνω; Είναι απλά ζήτημα πληροφόρησης, έστω και σχολιασμένης από την αστική σκοπιά; Στόχος, η φθορά των εργατικών, των λαϊκών συνειδήσεων, έναντι της επίδρασης της ιδεολογίας και της πολιτικής του ΚΚΕ, ως του μοναδικού αντίπαλου κόμματος στο αστικό πολιτικό σύστημα, και της στρατηγικής του για τη χειραφέτηση της εργατικής τάξης και του λαού από την κυρίαρχη πολιτική, για τη ρήξη μ' αυτό το πολιτικό σύστημα και την οριστική ανατροπή του, δηλαδή για το κύριο πολιτικό ζήτημα, αυτό της εξουσίας. Η αστική εφημερίδα βέβαια κάνει τη δουλειά της.
Και τους πονάει επειδή ακριβώς ο καπιταλισμός βρίσκεται σε οικονομική κρίση. Συγχρονισμένη σε πολλές χώρες του κόσμου. Φοβούνται ξέροντας πως η κρίση μπορεί να βγάλει τους λαούς στο προσκήνιο. Να αμφισβητήσουν το αστικό πολιτικό σύστημα, τον καπιταλισμό στο σύνολό του.
Αλλωστε, έχουν πείρα και από τη Μεγάλη Οχτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση, την επέτειο της οποίας γιορτάζουμε σήμερα, αλλά και από το αποτέλεσμα του Β' Παγκόσμιου Πολέμου που ο σοσιαλισμός εγκαθιδρύθηκε σε πολλές χώρες της Ευρώπης και της Ασίας.
Το κοσμοϊστορικό γεγονός του 20ού αιώνα
Η Μεγάλη Οχτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση, το μεγαλύτερο κοσμοϊστορικό γεγονός στον 20ό αιώνα, η Επανάσταση των Επαναστάσεων, που άνοιξε το δρόμο για το πέρασμα της κοινωνικής εξέλιξης στην ανώτερη βαθμίδα της, το σοσιαλισμό, με προοπτική την αταξική κομμουνιστική κοινωνία, ενσάρκωσε τα όνειρα και τους πόθους «των κολασμένων της Γης» για την έφοδο στο δικό τους ουρανό. Ο Κόκκινος Οχτώβρης έγινε σταθμός και εφαλτήριο της δράσης και της τεράστιας προσπάθειας εκατομμυρίων απλών ανθρώπων του μόχθου για την κατάργηση της ταξικής εκμετάλλευσης. Ηταν το τεράστιο γεγονός, δημιούργημα της οργανωμένης πολιτικής πάλης των μαζών με ηγετική δύναμη την εργατική τάξη, που με επικεφαλής το Κομμουνιστικό Κόμμα επιβεβαίωνε ότι η ανθρωπότητα μπήκε σε νέα ιστορική εποχή. Αυτήν που από τις αρχές του 20ού αιώνα φανέρωσε πως ο καπιταλισμός είναι ιστορικά ξεπερασμένος ως κοινωνικοοικονομικό σύστημα που μπορεί να κινεί τις κοινωνικές εξελίξεις προς την πρόοδο, γι' αυτό και χρειάζεται αντικατάσταση περιμένοντας το νεκροθάφτη του.
Η νέα εργατική εξουσία, καταργώντας την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, άνοιξε το δρόμο για την εξάλειψη της ανεργίας, την εξασφάλιση, σε όλους τους ανθρώπους, μόρφωσης, Κοινωνικής Ασφάλισης, Πρόνοιας, την κατάργηση της καταπίεσης της γυναίκας παρά τις δυσκολίες, την ιμπεριαλιστική περικύκλωση, τις επιθέσεις. Από το '56 καθιερώθηκε 7ωρη και 6ωρη δουλειά. Εξασφαλίστηκε ελεύθερος χρόνος. Η Κοινωνική Ασφάλιση λύθηκε με τα πρώτα διατάγματα της Οχτωβριανής Επανάστασης. Η χρηματοδότηση των Ταμείων εξασφαλιζόταν από τον κρατικό προϋπολογισμό και τις ασφαλιστικές εισφορές των επιχειρήσεων. Η επανάσταση έδωσε πλήρη δικαιώματα στη γυναίκα. Το σοβιετικό κράτος έκανε συνεχή προσπάθεια για τη λαϊκή Παιδεία, ανέπτυξε την έρευνα και τις επιστήμες θέτοντάς τες στην υπηρεσία του λαού. Δεν είναι τυχαίο ότι πρώτη η ΕΣΣΔ έστειλε δορυφόρο στο Διάστημα, πρώτη έκανε επανδρωμένη πτήση με τον Γιούρι Γκαγκάριν. Η οικοδόμηση της σοσιαλιστικής οικονομίας και η συγκρότηση του σοβιετικού κράτους έγιναν τα θεμέλια και το μέσον για τη διαμόρφωση του νέου ανθρώπου, δημιουργού του σοσιαλιστικού πολιτισμού. Στην ΕΣΣΔ δεν ξεχώρισαν μόνο οι μεγάλοι δημιουργοί σε όλους τους τομείς της Τέχνης, ξεχώρισε πάνω απ' όλα η μαζική υψηλή πολιτιστική στάθμη των λαών. Ο σοσιαλισμός στάθηκε εχθρός του εθνικισμού, του σοβινισμού και των κηρυγμάτων μίσους κατά των εργαζομένων, αντίβαρο στην πολεμοκάπηλη εγκληματική δραστηριότητα του ΝΑΤΟ και των άλλων επιθετικών μηχανισμών των μονοπωλίων.
Η Επανάσταση απέδειξε ότι μόνο ένα Κομμουνιστικό Κόμμα, που καθοδηγείται από την πρωτοπόρα κοσμοθεωρία του επιστημονικού κομμουνισμού, το κόμμα νέου τύπου, το κόμμα της σοσιαλιστικής επανάστασης, της δικτατορίας του προλεταριάτου και της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, με ένα επαναστατικό πρόγραμμα, στο οποίο καθορίζονταν με σαφήνεια ο προλεταριακός χαρακτήρας του και ο πρωτοπόρος ρόλος του στο εργατικό κίνημα, μπορεί να μπει επικεφαλής και να ηγηθεί στον αγώνα όλων των εκμεταλλευόμενων και καταπιεζόμενων κοινωνικών δυνάμεων ενάντια στον κοινό αντίπαλο, τα μονοπώλια και τον ιμπεριαλισμό. Ενα τέτοιο κόμμα, που έχει γερούς δεσμούς με την εργατική τάξη και τους άλλους εργαζόμενους της πόλης και του χωριού, που συνδυάζει αρμονικά τη δημοκρατική λειτουργία με τη σιδερένια πειθαρχία και την ενιαία θέληση στη δράση, μπορεί να διασφαλίσει τον ηγετικό ρόλο της εργατικής τάξης, στον αγώνα για το άλμα «από το βασίλειο της ανάγκης στο βασίλειο της ελευθερίας».
Η συνεπής εφαρμογή των μαρξιστικών θέσεων στο πρόγραμμα του Κόμματος δημιουργούσε τους όρους για την ιδεολογική ενότητά του ως κόμματος νέου τύπου. Αποδεικνύοντας ότι χωρίς Κόμμα επαναστατικό δεν μπορεί να συνενωθεί η επαναστατική κοσμοθεωρία με το εργατικό κίνημα, έτσι που να αφυπνίζει συνειδήσεις, να συνενώνει την καθημερινή ταξική πάλη στην ανώτερη μορφή της, την πολιτική πάλη για την εξουσία.
Αυτή η ταχτική και η πάλη των μπολσεβίκων έδωσαν τη δυνατότητα να παίξει το Κομμουνιστικό Κόμμα τον αυτοτελή ιδεολογικοπολιτικό ρόλο του ως οργανωτή και καθοδηγητή των λαϊκών μαζών της Ρωσίας, ως δύναμης ικανής να αφομοιώσει δημιουργικά την πείρα της Παρισινής Κομμούνας και όλου του ριζοσπαστικού κινήματος της προεπαναστατικής Ρωσίας, αλλά και την πείρα της πρώτης επανάστασης στη Ρωσία του 1905 - 1907.
Να γιατί οι φόβοι των αστών και τα φαντάσματα που στοιχειώνουν τον ύπνο τους. Ξέρουν και αυτοί τις νομοτέλειες και πασχίζουν να τσακίσουν τους παράγοντες η δράση των οποίων κινεί την ιστορία προς τα μπρος, και τις κοινωνίες από την κατώτερη στην ανώτερη.
Ετσι, η Οχτωβριανή Επανάσταση είναι μια ιστορική επιβεβαίωση του ιστορικού υλισμού, που με την επιστημονική του ανάλυση και πρόβλεψη έχει ήδη μιλήσει για την ιστορική εξέλιξη των κοινωνιών. Και ταυτόχρονα έχει επισημάνει ότι η επανάσταση ως μορφή κοινωνικής ανάπτυξης είναι το νομοτελειακό και αναπόφευκτο αποτέλεσμα της κοινωνικής εξέλιξης. Και η Οχτωβριανή Επανάσταση ξέσπασε ακριβώς την εποχή που ο καπιταλισμός περνά στο ανώτατο στάδιό του και έχει αρχίσει η διαμόρφωση του ιμπεριαλιστικού συστήματος.
Η μελέτη με βάση τον ιστορικό υλισμό
Αλλά ήδη στη Ρωσία από το τέλος του 19ου αιώνα αναπτύσσονται ραγδαία οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής. «Αν συγκρίνουμε την προκεφαλαιοκρατική εποχή στη Ρωσία με την κεφαλαιοκρατική... τότε θα αναγκαστούμε να παραδεχτούμε ότι η ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας στον καπιταλισμό είναι εξαιρετικά γοργή»(Λένιν, «Απαντα» τ. 3ος, σελ. 630).
Στο έργο του «Η ανάπτυξη του καπιταλισμού στη Ρωσία», στον πρόλογο στη δεύτερη έκδοση, ο Λένιν αναφέρει χαρακτηριστικά: «Η ανάλυση του κοινωνικο-οικονομικού καθεστώτος, συνεπώς και της ταξικής διάρθρωσης της Ρωσίας, που έγινε σ' αυτό το έργο με βάση την οικονομική έρευνα και την κριτική ανάλυση των στατιστικών στοιχείων, επιβεβαιώνεται τώρα με την ανοιχτή πολιτική εμφάνιση όλων των τάξεων, στην πορεία τηςεπανάστασης. Αποκαλύφθηκε πέρα για πέρα ο καθοδηγητικός ρόλος του προλεταριάτου. Αποκαλύφτηκε επίσης ότι η δύναμή του στο ιστορικό ξεκίνημα είναι ασύγκριτα μεγαλύτερη από το ποσοστό του στο γενικό σύνολο του πληθυσμού»(«Απαντα» τ. 3ος, σελ. 13).
Σχετικά με την ωριμότητα των όρων για το πέρασμα από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό, η επιστημονική κοσμοθεωρία του μαρξισμού - λενινισμού έχει απαντήσει, αναλύοντας το ζήτημα και της ιστορικής κίνησης της κοινωνίας και τα καθήκοντα που μπορεί να θέτει, και πότε μπορεί να τα θέτει το εργατικό κίνημα και το Κομμουνιστικό Κόμμα. Αλλά οι αντικειμενικοί νόμοι κίνησης της κοινωνίας δρουν διά μέσου της δράσης των ανθρώπων. Αυτό σημαίνει ότι αφού η κοινωνία φτάνει στο σημείο να ζητά την αντικατάστασή της, αφού από υλική άποψη έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για το πέρασμα στην ανώτερη κοινωνική βαθμίδα (κομμουνισμός), από μια κατώτερη (καπιταλισμός), καθήκον του εργατικού κινήματος και του Κομμουνιστικού Κόμματος είναι να δρα για να εκπληρώσει αυτό το σκοπό. Και αυτός ο σκοπός εκπληρώνεται με το επαναστατικό άλμα για το πέρασμα από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό, επαναστατικό άλμα ως αποτέλεσμα της συνύπαρξης της ωριμότητας των υλικών όρων, των αντικειμενικών συνθηκών, (πανεθνική κρίση, επαναστατική κατάσταση), και της δράσης του υποκειμενικού παράγοντα (η συντριπτική πλειοψηφία της εργατικής τάξης σε συμμαχία με τ' άλλα καταπιεζόμενα λαϊκά στρώματα), που δεν ανέχονται άλλο να τους εξουσιάζουν όπως πριν και δρουν ανατρεπτικά ενάντια στην παλιά εξουσία, όντας στο μέγιστο βαθμό κινητοποίησής τους και αποφασισμένα να αλλάξουν την υπάρχουσα πραγματικότητα (πανεθνική κρίση, επαναστατική κατάσταση).
Η θέση αυτή λέει με πιο απλά λόγια ότι μπορεί να τίθεται ζήτημα κοινωνικής επανάστασης, δηλαδή πέρασμα από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό, όταν είναι ώριμες οι υλικές συνθήκες. Και στη Ρωσία, όπως ήδη έχει αποδείξει ο Λένιν από τις αρχές του 20ού αιώνα, οι υλικές προϋποθέσεις ωριμάζουν γοργά.
Η εποχή του ιμπεριαλισμού
Ο ιμπεριαλισμός, είναι καπιταλισμός στο ανώτατο στάδιό του. Είναι η εποχή της κυριαρχίας των μονοπωλίων σ' όλες τις σφαίρες της οικονομικής και κοινωνικής ζωής. Είναι η εποχή που η αστική τάξη έχει περάσει, από κοινωνική και πολιτική άποψη, ολοκληρωτικά στην αντίδραση. Είναι η εποχή που ήδη έχει ξεσπάσει ο Α' Παγκόσμιος ιμπεριαλιστικός Πόλεμος για το ξαναμοίρασμα του κόσμου ανάμεσα στα ισχυρά καπιταλιστικά κράτη και η Ρωσία συμμετέχει σ' αυτόν. «Ο καπιταλισμός από προοδευτικός που ήταν έγινε τώρα αντιδραστικός, ανέπτυξε σε τέτοιο βαθμό τις παραγωγικές δυνάμεις που η ανθρωπότητα πρέπει είτε να περάσει στο σοσιαλισμό, είτε επί χρόνια ή και επί δεκαετίες να υφίσταται την ένοπλη πάλη των "μεγάλων" Δυνάμεων, για την τεχνητή διατήρηση των αποικιών, των μονοπωλίων, των προνομίων και της κάθε λογής καταπίεσης» (Λένιν, «Σοσιαλισμός και πόλεμος», «Απαντα» τ. 26 σελ. 320, γράφτηκε στα 1915).
Το ξέσπασμα της επανάστασης σημαίνει ότι οι αντιφάσεις του συστήματος έχουν ωριμάσει. Ποιο είναι το βασικό κριτήριο που προσδιορίζει ότι έχουν ωριμάσει οι αντιφάσεις του καπιταλισμού; Η όξυνση της βασικής του αντίθεσης, που είναι: Η κοινωνικοποίηση της παραγωγής, της εργασίας και η ατομική - καπιταλιστική ιδιοποίηση του προϊόντος, με τη θεώρηση ότι ο άνθρωπος και η εργατική του δύναμη είναι η σπουδαιότερη παραγωγική δύναμη. Που φαίνεται καθημερινά από τη διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων, από την αύξηση της ανεργίας, της φτώχειας, της εξαθλίωσης, το ξέσπασμα των οικονομικών κρίσεων του καπιταλισμού. Και που κάτω από ορισμένες συνθήκες γενικευμένης κρίσης οδηγεί στην επαναστατική κατάσταση, δημιουργώντας, με δεδομένη τη σωστή στρατηγική και τακτική του επαναστατικού κόμματος της εργατικής τάξης, την επανάσταση. Τέτοιες συνθήκες διαμόρφωσε ο πόλεμος, η Ρωσία ήταν ο πιο αδύνατος κρίκος και η προετοιμασία των μαζών με ηγέτη την εργατική τάξη από το Κόμμα των Μπολσεβίκων, οδήγησε στην επανάσταση και την επικράτησή της.
Επειδή σήμερα το Kόμμα μας είναι ιδεολογικά περισσότερο θωρακισμένο και πολιτικά έμπειρο, ώστε να αντικρούσει τις ιδεολογικές παρεμβάσεις των αστικών κέντρων μέσω των εντύπων και της βιβλιογραφίας τους ή μέσω της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Παρεμβάσεις που έχουν και μιαν ορισμένη εμβέλεια επίδρασης σε περίγυρο ή και εντός του Kόμματος.
Επειδή μελετάμε τη σκληρή πορεία της ταξικής πάλης για το πέρασμα στη νέα κοινωνία, για τη θεμελίωση και ανάπτυξή της, για την επέκταση και εμβάθυνση των νέων σχέσεων παραγωγής - κατανομής και όλων των κοινωνικών σχέσεων και τη διαμόρφωση του νέου ανθρώπου και αναδεικνύουμε τις αντιφάσεις, τα λάθη και τις παρεκκλίσεις υπό την πίεση και του διεθνούς συσχετισμού δυνάμεων, χωρίς να οδηγούμαστε στο μηδενισμό.
Tα βλέπουμε κριτικά και αυτοκριτικά, για να γίνει το KKE, ως τμήμα του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος, ισχυρότερο στην πάλη για την ανατροπή του καπιταλισμού, για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση. Mελετάμε και κρίνουμε την πορεία της σοσιαλιστικής οικοδόμησης και αυτοκριτικά, δηλαδή με πλήρη συνείδηση ότι και οι δικές μας αδυναμίες, θεωρητικές ανεπάρκειες και λαθεμένες εκτιμήσεις αποτελούσαν μέρος του προβλήματος.
Η επίθεση στον Στάλιν και στο ΚΚΕ
Είναι γεγονός ότι το ΚΚΕ τούς κάθεται καρφί στο μάτι και όχι τυχαία. Το ΚΚΕ επιμένει, ταξικά αδιάλλακτο, αταλάντευτο, να παλεύει και να προβάλλει ως μονόδρομο για την εργατική τάξη και τους συμμάχους της την αναγκαιότητα και προοπτική συγκρότησης του αντιιμπεριαλιστικού, αντιμονοπωλιακού, δημοκρατικού μετώπου πάλης για το σοσιαλισμό. Να προπαγανδίζει την αναγκαιότητα σύγκρουσης και ρήξης με την πολιτική και τα κόμματα του κεφαλαίου, παλεύοντας, ταυτόχρονα, αδιάλλακτα τον οπορτουνισμό και το φορέα του, ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ.
Δεν μπορούν να χωνέψουν το γεγονός ότι δεν μπορούν να βάλουν στο χέρι το ΚΚΕ, να το κάνουν μέρος των σχεδίων τους. Και δε χάνουν ευκαιρία, ταυτόχρονα, να χύνουν δηλητήριο για μια υπόθεση (αντεπανάσταση), που όταν συνέβη έκαναν πανηγύρια για δήθεν ιστορική νίκη του συστήματός τους, για το τέλος της Ιστορίας και άλλα τέτοια φαιδρά. Τους πονάει το γεγονός ότι το ΚΚΕ, παρά την ανατροπή του σοσιαλισμού, μελετά την πείρα της οικοδόμησής του, υπερασπίζεται το σοσιαλισμό. Προβάλλει τις κατακτήσεις του και γίνεται πιο ώριμο, αλλά και ικανό να συσπειρώνει την εργατική τάξη, ώστε να κάνει δική της υπόθεση τη σοσιαλιστική επανάσταση. Διδάσκεται από τα λάθη αυτής της πρώτης προσπάθειας, εξοπλίζεται θεωρητικά, ώστε να γίνεται πιο ικανό να ανταποκριθεί στο καθήκον της οικοδόμησης του σοσιαλισμού - κομμουνισμού. Η μελέτη από το ΚΚΕ του σοσιαλισμού που γνωρίσαμε πατά γερά στις νομοτέλειες της κοινωνικής εξέλιξης. Αυτές που διέπουν κάθε κοινωνικο-οικονομικό σχηματισμό, άρα και το σοσιαλισμό - κομμουνισμό ως ενιαίο σχηματισμό.
Η σταλινολογία ήταν μετά το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ το «αγαπημένο» τους αντικομμουνιστικό - αντισοβιετικό - αντισοσιαλιστικό προπαγανδιστικό πλαίσιο, ως περιεχόμενο της πιο επιθετικής ιμπεριαλιστικής δράσης στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα. Εχουν γίνει προβλέψιμοι οι αστοί. Και επαναλαμβάνονται. Αυτή είναι μια από τις αδυναμίες τους.
Γιατί εστιάζουν τη χυδαία πολεμική τους στον Στάλιν και τη σταλινολογία και με την ίδια τακτική την επίθεση στο ΚΚΕ; Η σφοδρή επίθεση στον Στάλιν είναι επίθεση στην οικοδόμηση του σοσιαλισμού, με δεδομένη τη λενινιστική υποθήκη ότι «κανένας δεν μπορεί να μας ανατρέψει εκτός από τα δικά μας λάθη», σε συνδυασμό με το ενδεχόμενο της απειλής που αποτελεί η δράση αντισοσιαλιστικών δυνάμεων που δρουν μέσα στις γραμμές του σοσιαλισμού ενάντια στο σοσιαλισμό. Αυτές δεν εξαλείφονται αυτόματα μετά την απαλλοτρίωση των καπιταλιστών. Ο σοσιαλισμός οικοδομείται σε οξύτατη διαπάλη με τον ιμπεριαλισμό, ο οποίος διαθέτει ακόμη σημαντικές δυνάμεις και ο οποίος δεν παραιτείται από την επιδίωξη παλινόρθωσης του καπιταλισμού. Και στο εσωτερικό της χώρας που οικοδομεί τη νέα κοινωνία, η αστική τάξη, που χάνει την εξουσία, γίνεται πολλαπλάσια πιο επικίνδυνη απ' ό,τι πριν, αφού επιδιώκει να την επανακατακτήσει. Εχει δε μαζί της, ως ισχυρούς συμμάχους, τους καπιταλιστές όλου του κόσμου. Ταυτόχρονα, ο Λένιν επαναλάμβανε ότι η ύπαρξη μικρής εμπορευματικής παραγωγής αποτελεί κίνδυνο (αν γίνουν λάθη στη σοσιαλιστική οικοδόμηση) να γίνει μεγάλη.
Η εργατική εξουσία στην ΕΣΣΔ επέλεξε, από την αρχή, να αντιμετωπίσει την οικοδόμηση του σοσιαλισμού με μέτρα οικονομικού χαρακτήρα. Η επιλογή αυτή ήταν υποχρεωτική στη μεταβατική περίοδο, όπου η νέα εξουσία έπρεπε να οικοδομήσει τις βάσεις του σοσιαλισμού. Η ιμπεριαλιστική επέμβαση στα 1918 και η απομόνωση, όμως, υποχρέωσαν στην εφαρμογή της πολιτικής του «πολεμικού κομμουνισμού», δίχως την οποία δεν ήταν δυνατή η υπεράσπιση της σοσιαλιστικής επανάστασης. Το ΚΚΣΕ δεν ήθελε, και δεν είχε κανένα συμφέρον, η ταξική πάλη, που εντάθηκε την περίοδο εκείνη, να πάρει τη μορφή εμφύλιου πολέμου. Αυτός επιβλήθηκε, γιατί οι οπαδοί της ταξικής κοινωνίας δεν υποχωρούν εύκολα και προπάντων σιωπηλά. Την πολιτική του «πολεμικού κομμουνισμού» τη διαδέχτηκε η «Νέα Οικονομική Πολιτική» (ΝΕΠ) και αργότερα η πολιτική της «επίθεσης του σοσιαλισμού ενάντια στον καπιταλισμό» και της «ολοκληρωτικής συνεταιριστικής οργάνωσης της αγροτικής οικονομίας».
Το ΚΚΣΕ έδινε βάρος στην άνοδο της παραγωγικότητας του μικρού και μεσαίου νοικοκυριού, στον τεχνολογικό εξοπλισμό. Η εθνικοποίηση της γης δεν ερχόταν σε αντίθεση με το δικαίωμα της γαιοκτησίας από τους μικρούς και μεσαίους αγρότες. Η στάση απέναντι στο μικρό αγροτικό νοικοκυριό, τη μικρή παραγωγή, ήταν σχέση βοήθειας και όχι πάλης. Απέρριπτε την εκμηδένιση της κατώτερης οργάνωσης της παραγωγής στο όνομα της μεγαλύτερης. Ταυτόχρονα, πρόβαλλε τα πλεονεκτήματα των κολχόζ και σοβχόζ. Η επιδίωξη για ολοκληρωτική οργάνωση της οικονομίας ξεκίνησε με πολιτικό στόχο να κατανικήσει ορισμένα τμήματα των κουλάκων στο χωριό και στη συνέχεια να εξαλείψει την κουλάκικη τάξη στο χωριό. Γενικά, η σοβιετική εξουσία αντιμετώπισε με επιτυχία τα προβλήματα ανόρθωσης της βιομηχανίας, της αγροτικής παραγωγής και των μεταφορών. Εθεσε τις βάσεις της σοσιαλιστικής παραγωγής με θεαματικούς ρυθμούς ανάπτυξης και σε συνθήκες όξυνσης της αντιπαράθεσης ανάμεσα στις σοσιαλιστικές και τις καπιταλιστικές δυνάμεις (κουλάκοι και τμήμα της διανόησης, που προέρχεται από την κυρίαρχη τάξη).
Οι συγκεκριμένες συνθήκες (περικύκλωση, απειλή πολέμου, σε συνδυασμό με τη μεγάλη καθυστέρηση) επέβαλαν ταχύτατους ρυθμούς στην προώθηση της κολεκτιβοποίησης. Ετσι νικήθηκε η αστική τάξη του χωριού και προωθήθηκε η κολεκτιβοποίηση. Ταυτόχρονα, η σοβιετική εξουσία μετά την προσωρινή περίοδο της ΝΕΠ αποφάσισε να εξαλείψει τους ΝΕΠμεν, δηλαδή τους καπιταλιστές που δρούσαν με επιλογή της νέας εξουσίας σε κάποιους έστω και μικρούς, συγκριτικά με ολόκληρη τη βιομηχανία, τομείς της. Ηταν καπιταλιστές που χωρίς ιδιοκτησία τούς παραχωρήθηκαν μικρά εργοστάσια και, επομένως, δρούσαν με κίνητρο το κέρδος. Αυτή η πολιτική βρέθηκε στο στόχαστρο του «Βήματος». Η πάλη, δηλαδή, για την εξάλειψη των όποιων υπολειμμάτων καπιταλιστών. Υπολείμματα, που παρέμειναν στην ΕΣΣΔ, λόγω συγκεκριμένων ιστορικών συνθηκών, καθυστέρησης από την άποψη του επιπέδου ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων σε σύγκριση με τις τότε ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες. Η αντικατάσταση της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας στο χωριό από τη συνεταιριστική βρέθηκε στο στόχαστρό τους. Οπως, βεβαίως, και η κατάργηση των όποιων καπιταλιστών συνέχιζαν να υπάρχουν, σε μικρό βεβαίως ποσοστό, στη βιομηχανία. Γιατί; Μα, ακριβώς γιατί η συγκεκριμένη πολιτική για την πορεία οικοδόμησης των νέων σχέσεων παραγωγής κατέστρεφε τους παράγοντες που θα μπορούσαν να επιδράσουν στην καπιταλιστική παλινόρθωση, δηλαδή τους παράγοντες εκδήλωσης αντεπανάστασης.
Στο επίκεντρο το ζήτημα της ατομικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής
Υπογραμμίζουμε πως οι καπιταλιστές, τα κόμματά τους, τα επιτελεία τους, προπαγανδιστικά και άλλα, έχουν το ταξικό κριτήριο υψηλά ανεπτυγμένο, γνωρίζοντας και αυτοί όπως και εμείς τους νόμους της κοινωνικής εξέλιξης. Ταξικό κριτήριο, που θεμέλιό του έχει το ζήτημα της ατομικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής και κατανομής. Το οποίο μένει αναλλοίωτο στην κοινωνία, όσο συνεχίζει να διατηρείται η ταξική τους εξουσία. Μόνον έτσι συνεχίζουν ακόμη και ιστορικά αναγκαίες κοινωνικές ανατροπές για το πέρασμα από έναν κοινωνικό οικονομικό σχηματισμό στον επόμενο, από μια κατώτερη ιστορικά κοινωνική βαθμίδα σε μιαν ανώτερη, να καθυστερούν και να διατηρούνται αντιδραστικές σχέσεις παραγωγής, φρενάροντας τη δυνατότητα και προοπτική πλήρους απελευθέρωσης και πλέριας ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων με πρώτη απ' όλες την εργατική δύναμη, σε όφελος όχι μιας τάξης, αυτής που έχει την ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, αλλά ολόκληρης της κοινωνίας με την επαναστατική αλλαγή ολόκληρης της οικονομικής βάσης της παλιάς κοινωνίας, της κατάργησης των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής και την ολοκληρωτική εδραίωση και νίκη των κομμουνιστικών σχέσεων παραγωγής. Που μέχρι να νικήσουν οριστικά, ενυπάρχει και ελλοχεύει ο κίνδυνος της αντεπανάστασης. Οι αστοί δεν το αντιμετωπίζουν αυτό μόνο από ταξικό ένστικτο, αλλά από τη συσσωρευμένη ιστορική πείρα και την πορεία οριστικής νίκης των δικών τους σχέσεων παραγωγής πάνω στη φεουδαρχία, αλλά και τη γνώση του αναπόφευκτου της κατάργησής τους, της αντικατάστασης της ατομικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής από την κοινωνική. Που προϋποθέτει την κατάχτηση της εξουσίας από την εργατική τάξη και τους συμμάχους της, τη διατήρηση του χαρακτήρα της ως «δικτατορίας του προλεταριάτου», μέχρι την οριστική και πλήρη νίκη και καθολική κυριαρχία των κομμουνιστικών σχέσεων παραγωγής, αφού με μοχλό την εξουσία και με την καθοδήγηση της επαναστατικής πρωτοπορίας της εργατικής τάξης, δηλαδή του Κομμουνιστικού Κόμματος, οικοδομείται απ' όλο το λαό η οικονομική βάση του σοσιαλισμού - κομμουνισμού. Γι' αυτό και «το Βήμα» εστίασε την ύπουλη, γι' αυτό και επικίνδυνη, επίθεσή του στη μελέτη και έρευνα του Κόμματός μας για τις αιτίες της αντεπανάστασης, ακριβώς σ' αυτό το θεμελιακό ζήτημα της ατομικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής.
Η σοσιαλιστική κοινωνία είναι μεταβατική κοινωνία. Είναι ατελής, μη ολοκληρωμένος, ανώριμος κομμουνισμός, που κινείται προς την ανώτερη φάση του. Η σοσιαλιστική κοινωνία φέρνει ισχυρά τα σημάδια της καπιταλιστικής κοινωνίας από την οποία προέκυψε, σε όλα τα επίπεδα, σε κάθε σχέση και εκδήλωσή της: Οικονομική, πνευματική, ηθική. Οι εκμεταλλεύτριες τάξεις καταργούνται με την κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας στα βασικά και συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής, αλλά η κοινωνία δε γίνεται αυτόματα αταξική. Συνεχίζει να υπάρχει σε ορισμένους τομείς η μικρή ιδιοκτησία, η οποία συνενώνεται σε εθελοντική βάση σε παραγωγικούς συνεταιρισμούς. Συνεχίζει να υπάρχει διαχωρισμός χειρωνακτικής - πνευματικής εργασίας. Επομένως, μπορεί η εργατική τάξη ως ηγέτιδα κοινωνική δύναμη να οικοδομεί τη νέα κοινωνία, αλλά σε συμμαχία με τους συνεταιρισμένους μικροπαραγωγούς και τη διανόηση. Υπάρχουν, επομένως, διαφορές, δεν είναι ομοιόμορφες κοινωνικά δυνάμεις. Η συνεταιριστική παραγωγή και εργασία δεν είναι άμεσα κοινωνική. Οι συνεταιρισμένοι έχουν ιδιοκτησία σε μέρος του παραγόμενου προϊόντος τους, σε αντίθεση με την κοινωνική παραγωγή, τα προϊόντα της οποίας είναι κοινωνική ιδιοκτησία.
Η πάλη για τη θεμελίωση και ανάπτυξη της νέας κοινωνίας καθοδηγείται από την επαναστατική εργατική εξουσία, με επικεφαλής το Κομμουνιστικό Κόμμα, που αξιοποιεί τους νόμους κίνησης της κομμουνιστικής κοινωνίας που διέπουν και την κατώτερη ατελή βαθμίδα, το σοσιαλισμό, όπου υπάρχουν υπολείμματα της δράσης νόμων καπιταλισμού, αφού για κάποιο χρονικό διάστημα συνεχίζουν να υπάρχουν εμπορευματική οικονομία, εμπορευματοχρηματικές σχέσεις, και βρίσκονται σε διαπάλη έως την οριστική και πλήρη επικράτηση των κομμουνιστικών σχέσεων παραγωγής. Δηλαδή, έως την πλήρη εξάλειψη κάθε διαφορετικής (ομαδικής, συνεταιριστικής, ή και μικροατομικής) ιδιοκτησίας. Η πορεία εξάλειψής τους συμβαδίζει με την πορεία οικοδόμησης του σοσιαλισμού έως τον κομμουνισμό. Από εδώ απορρέει και ο συνειδητός ρόλος του υποκειμενικού παράγοντα. Αν η πολιτική της σοσιαλιστικής εξουσίας δεν επιλύει προς όφελος της κομμουνιστικής οικοδόμησης τις αντιθέσεις που αντικειμενικά υπάρχουν, αυτές οι αντιθέσεις είναι δυνατόν να εξελιχθούν σε ανταγωνιστικές, όπως έδειξε η πείρα, και να εκδηλωθούν με τη μορφή κρίσης, ενώ μπορούν να αποτελέσουν το έδαφος για την καλλιέργεια παθητικότητας, δυσφορίας, διαμαρτυρίας, ανάπτυξης αντισοσιαλιστικών στοιχείων, κάτω από την επίδραση και του ιμπεριαλισμού, που συνεχώς τους προσφέρει πλήρη στήριξη. Είναι δυνατό να διαμορφωθούν κοινωνικές δυνάμεις που να διεκδικήσουν καπιταλιστική παλινόρθωση, αν δεν εξαλειφθεί και κοινωνικοποιηθεί κάθε άλλη μορφή ιδιοκτησίας, που συνυπάρχει για κάποιο, άγνωστο εκ των προτέρων πόσο μεγάλο, χρονικό διάστημα, με την κοινωνική ιδιοκτησία.
Ορισμένες επισημάνσεις
Είναι γεγονός ότι το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα, και το Κόμμα μας, δεν ήταν ώριμο σε αυτό το ζήτημα, δηλαδή να κατανοεί το μακρόχρονο και αντιφατικό της επαναστατικής διαδικασίας, που περιλαμβάνει:
Και την ανατροπή, την ήττα της αστικής τάξης, την κατάργηση των εκμεταλλευτικών σχέσεων.
Και τη θεμελίωση της νέας υλικοτεχνικής βάσης του σοσιαλισμού, με την ολοένα περισσότερο μηχανοποιημένη και αυτοματοποιημένη παραγωγή.
Και τη διαμόρφωση του νέου ανθρώπου, όχι απλά ως ανθρώπου απελευθερωμένου από το κεφάλαιο, αλλά ως μέλους του κοινωνικού συνόλου που είναι παραγωγός και ιδιοκτήτης του κοινωνικού πλούτου.
Και τη σχεδιασμένη ανάπτυξη της μηχανοποιημένης χρησιμοποίησης της γης για την παραγωγή, αυτό που συνήθως λέγεται αγροτική παραγωγή.
Και την κατάργηση κάθε ατομικής ιδιοκτησίας, κάθε καθυστέρησης στην ανάπτυξη του ανθρώπου και των εργαλείων που χρησιμοποιεί, καθυστέρηση πάνω στην οποία υπάρχει η χειρωνακτική, βαριά, μονότονη, μη δημιουργική επιτελική δουλειά.
Δεν είναι μονόπρακτο έργο όλη αυτή η επαναστατική διαδικασία.
Οι κατακτήσεις σε κάθε φάση δε γίνονται ανεπίστρεπτες, όσο υπάρχουν οι αντιθέσεις μεταξύ πόλης - χωριού, χειρωνακτικής - πνευματικής εργασίας, ανισομετρία στην παραγωγικότητα της εργασίας από περιφέρεια σε περιφέρεια, από κλάδο σε κλάδο, μεταξύ παραγωγικών μονάδων του ιδίου κλάδου, στα τμήματα μιας βιομηχανικής μονάδας. Οι δυσκολίες της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στον 20ό αιώνα οφείλονται και στο γεγονός ότι ωρίμασαν οι συνθήκες για τη σοσιαλιστική επανάσταση σε χώρες με συγκριτικά χαμηλότερη καπιταλιστική ανάπτυξη.
Επομένως, και τα πρακτικά ζητήματα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης παρουσιάζονταν περιπλεγμένα, δεν είχαν εκδηλωθεί όλα τα φαινόμενα, δεν είχε συσσωρευτεί η εμπειρία, η παρατήρηση, πάνω στην οποία θα στηριζόταν πιο έγκαιρα η ανάπτυξη της θεωρίας. Το ξεκίνημα και η πορεία της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, της κατώτερης βαθμίδας του νέου κομμουνιστικού κοινωνικο-οικονομικού σχηματισμού, δε βρίσκει τίποτα έτοιμο από τον καπιταλισμό, ως οικονομικές σχέσεις, σε αντίθεση με τους ταξικούς κοινωνικο-οικονομικούς σχηματισμούς, στους οποίους οι νέες σχέσεις παραγωγής εμφανίζονται στους κόλπους της παλιάς κοινωνίας και παλεύουν επαναστατικά να επικρατήσουν. Και εμφανίζονται στους κόλπους της παλιάς κοινωνίας, γιατί είναι σχέσεις παραγωγής που εδράζονται στην ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής. Οι κομμουνιστικές σχέσεις παραγωγής εδράζονται στην κοινωνική ιδιοκτησία. Που για να εμφανιστούν και να κυριαρχήσουν, απαιτείται πρώτα η επαναστατική κατάκτηση της εξουσίας από την εργατική τάξη, η οποία δεν έχει καμιά ιδιοκτησία σε μέσα παραγωγής, για να μετατρέψει την καπιταλιστική ιδιοκτησία σε κοινωνική.
Είναι θεμελιακός ο ρόλος της επιστημονικής πρόβλεψης, της διορατικότητας, της ατσαλένιας ταξικής αντοχής, όχι μόνο για τις ηγεσίες, αλλά μαζικά για τους κομμουνιστές και τις κομμουνίστριες, για πρωτοπόρους επιστήμονες και, βέβαια, πρωτοπόρους εργάτες στην πάλη για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση.
Το ΚΚΕ αντιμετωπίζει ενιαία τη νέα κοινωνία από την κατάκτηση της εξουσίας έως τον κομμουνισμό ακριβώς γιατί είναι ενιαίος κοινωνικός οικονομικός σχηματισμός. Είναι αντιεπιστημονική, με βάση την κοσμοθεωρία μας, η σταδιοποίηση. Η πάλη για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού - κομμουνισμού διεξάγεται από την εργατική τάξη με επικεφαλής το Κόμμα της και μοχλό την εξουσία της. Το Κόμμα είναι ο φορέας θεωρητικής επεξεργασίας και πολιτικής δράσης στην καθοδήγηση των μαζών για την οικοδόμηση της νέας κοινωνίας με βάση τις νομοτέλειές της. Η παραβίασή τους στη θεωρητική επεξεργασία για τη λύση των νέων προβλημάτων που προκύπτουν από την πορεία οικοδόμησης, αλλά και στην πολιτική πρακτική, η μη διόρθωσή τους στην πορεία, δημιουργεί προϋποθέσεις κυριαρχίας του οπορτουνισμού. Αυτός κυριάρχησε στα κόμματα εξουσίας, όχι ως συνειδητή επιλογή για επιστροφή στον καπιταλισμό, για την αντεπανάσταση, αλλά στην προσπάθειά τους να οικοδομήσουν το σοσιαλισμό - κομμουνισμό. Κι οδήγησε στην αντεπανάσταση.
Ο οπορτουνισμός ανοίγει το δρόμο για το αδυνάτισμα των κομμουνιστικών κομμάτων. Αποτελεί την ιδεολογική βάση για να ευοδωθούν οι προσπάθειες του ιμπεριαλισμού να υποσκάψει και να αδυνατίσει το σοσιαλισμό. Το πρόβλημα δε λύνεται με έναν τυπικό εξορκισμό των αναθεωρητικών, οπορτουνιστικών, διαλυτικών απόψεων και την καταδίκη των φορέων τους. Οι αρχές της υλιστικής - διαλεχτικής ερμηνείας της Ιστορίας οδηγούν στην αναζήτηση των αντικειμενικών δεδομένων της κοινωνικής, οικονομικής και πολιτιστικής ζωής, στη βάση των οποίων δημιουργούνται προϋποθέσεις να εμφανιστούν οπορτουνιστικές θεωρίες και πρακτικές μέσα στο εργατικό κίνημα. Δε σημαίνει ότι η επικράτηση του οπορτουνισμού είναι αναπόφευκτη. Οταν υπάρχει συνείδηση των αντικειμενικών παραγόντων που ευνοούν το φαινόμενο, τότε είναι δυνατό το κομμουνιστικό κίνημα να αντιμετωπίσει τα προβλήματα, τις παρενέργειες, τις προσωρινές ακόμα ήττες. Το πιο βασικό είναι ότι μειώθηκε, έως και αδυνάτισε, η συζήτηση θεωρητικών προβλημάτων και αιτιών που προκαλούσαν τη μια ή άλλη άποψη και παρέκκλιση στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα.
Εχουμε ακλόνητη την πεποίθηση, την πίστη, ότι αν και η αντεπανάσταση νίκησε προσωρινά, αν και ο ταξικός μας αντίπαλος διεξάγει πόλεμο ενάντια στην επανάσταση, η δύναμη της εργατικής τάξης είναι ανίκητη. Η Ιστορία δεν είπε ακόμη την τελευταία της λέξη. Η έφοδος στον ουρανό, για το πέρασμα από το βασίλειο της αναγκαιότητας στο βασίλειο της ελευθερίας, είναι μπροστά μας ολοζώντανη. Ετσι κι αλλιώς, η Γη θα γίνει κόκκινη.
Ακριβώς γι' αυτό υπερασπίζουμε το σοσιαλισμό και τις κατακτήσεις του για ολόκληρη την ανθρωπότητα.
H προσφορά του Σοσιαλιστικού Συστήματος
«1.H ανάπτυξη του καπιταλισμού και η πάλη των τάξεων έφερε νομοτελειακά τον κομμουνισμό στο ιστορικό προσκήνιο στα μέσα του 19ου αιώνα. Tο πρώτο επιστημονικό κομμουνιστικό πρόγραμμα είναι το «Mανιφέστο του Kομμουνιστικού Kόμματος» που έγραψαν οι K. Mαρξ - Φρ. Eνγκελς πριν από 160 χρόνια, το 1848. H πρώτη προλεταριακή επανάστασηήταν η Παρισινή Kομμούνα το 1871. O 20ός αιώνας έφερε την επιτυχία της Oχτωβριανής Σοσιαλιστικής Eπανάστασης στη Pωσία το 1917, που υπήρξε η αφετηρία για ένα από τα μεγαλύτερα κατορθώματα του πολιτισμού στην Ιστορία της ανθρωπότητας, την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Στη συνέχεια, μετά το B΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, κατακτήθηκε η εξουσία, με σκοπό τη σοσιαλιστική οικοδόμηση, σε μια σειρά χώρες στην Eυρώπη, στην Aσία, αλλά και στην αμερικανική ήπειρο, στην Kούβα.
Παρά τα όποια προβλήματα των σοσιαλιστικών χωρών, το διαμορφωμένο σοσιαλιστικό σύστημα στον 20ό αιώνα απέδειξε την ανωτερότητα του σοσιαλισμού έναντι του καπιταλισμού, τα τεράστια πλεονεκτήματα που παρέχει για την εργασία και τη ζωή των εργαζομένων.
H Σοβιετική Eνωση και το παγκόσμιο σοσιαλιστικό σύστημα αποτέλεσαν το μόνο πραγματικό αντίβαρο στην ιμπεριαλιστική επιθετικότητα. O ρόλος της Σοβιετικής Eνωσης στην Aντιφασιστική Nίκη των Λαών, κατά το B΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ήταν καθοριστικός. H Eνωση Σοσιαλιστικών Σοβιετικών Δημοκρατιών (EΣΣΔ) συνέτριψε τη στρατιωτική μηχανή της Γερμανίας και των συμμάχων της, που είχαν εισβάλει στο έδαφός της. Απελευθέρωσε σειρά χωρών της Ευρώπης από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής. Για τη σοσιαλιστική πατρίδα έδωσαν τη ζωή τους πάνω από 20 εκατομμύρια Σοβιετικοί πολίτες, περίπου 10 εκατομμύρια ακόμα έμειναν ανάπηροι ή τραυματίστηκαν, ενώ τεράστιες ήταν οι υλικές καταστροφές.
Oι νίκες του Κόκκινου Στρατού ώθησαν σημαντικά την ανάπτυξη των εθνικοαπελευθερωτικών και αντιφασιστικών κινημάτων, στα οποία πρωτοστατούσαν τα Kομμουνιστικά Kόμματα. Σε χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, με την καθοριστική συμβολή της EΣΣΔ, η αντιφασιστική πάλη συνδέθηκε με την ανατροπή της αστικής εξουσίας.
Tα σοσιαλιστικά κράτη έδωσαν ιστορικά παραδείγματα διεθνιστικής αλληλεγγύης σε λαούς που αγωνίζονταν ενάντια στην εκμετάλλευση, στην ξένη κατοχή και τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις. Συνέβαλαν αποφασιστικά στην κατάλυση του αποικιοκρατικού συστήματος και τον περιορισμό των πολεμικών συγκρούσεων και αντιπαραθέσεων.
Oι κατακτήσεις των εργαζομένων στα σοσιαλιστικά κράτη, για αρκετές δεκαετίες, ήταν σημείο αναφοράς και συνέβαλαν στην απόσπαση κατακτήσεων από το εργατικό και λαϊκό κίνημα των καπιταλιστικών κοινωνιών. O διεθνής συσχετισμός δυνάμεων, που διαμορφώθηκε μετά το B΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, επέδρασε ώστε τα καπιταλιστικά κράτη να υποχρεωθούν, σε ένα βαθμό, σε υποχωρήσεις και ελιγμούς, για να αναχαιτίσουν την επαναστατική γραμμή πάλης, να διαμορφώσουν συνθήκες ενσωμάτωσης του εργατικού κινήματος.
H κατάργηση των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής απελευθέρωσε τον άνθρωπο από τα δεσμά της μισθωτής σκλαβιάς, άνοιξε το δρόμο για την παραγωγή και την ανάπτυξη των επιστημών, με στόχο την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών. Eτσι, όλοι είχαν εξασφαλισμένη εργασία, δημόσια δωρεάν ιατρική περίθαλψη και Παιδεία, παροχή φθηνών υπηρεσιών από το κράτος, κατοικία, πρόσβαση στην πνευματική και πολιτιστική δημιουργία. H ριζική εξάλειψη της τρομερής κληρονομιάς του αναλφαβητισμού, σε συνδυασμό με την άνοδο του γενικού επιπέδου μόρφωσης και ειδίκευσης, και ο εκμηδενισμός της ανεργίας αποτελούν μοναδικά σοσιαλιστικά επιτεύγματα. Στη Σοβιετική Eνωση, σύμφωνα με την απογραφή του 1970, είχαν αποκτήσει μέση ή ανώτατη μόρφωση πάνω από τα 3/4 του απασχολούμενου πληθυσμού στις πόλεις και το 50% των εργαζομένων στο χωριό.
H EΣΣΔ στην εικοσιτετράχρονη, πριν από τη ναζιστική επίθεση, πορεία της, πραγματοποίησε αλματώδη οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη, αμβλύνοντας την ανισομετρία που είχε κληρονομήσει. H πολιτιστική επανάσταση, ως αναπόσπαστο στοιχείο της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, έδωσε τη δυνατότητα στους εργαζόμενους να γνωρίσουν τις κατακτήσεις του ανθρώπινου πολιτισμού.
Στη Σοβιετική Eνωση, το 1975, είχε καθιερωθεί με νόμο ότι οι ώρες εργασίας δεν μπορούσαν να ξεπερνούν τις 41 τη βδομάδα, από τις λιγότερες στον κόσμο. Σε όλους τους εργαζόμενους εξασφαλίζονταν ημέρες εβδομαδιαίας ανάπαυσης και ετήσιες άδειες με αποδοχές. Διευρύνθηκε ο μη εργάσιμος χρόνος, άλλαξε το περιεχόμενό του. Mετατράπηκε σε χρόνο για την ανάπτυξη του πολιτιστικού και μορφωτικού επιπέδου των εργαζομένων, την ενίσχυση της συμμετοχής τους στην εργατική εξουσία και στον έλεγχο της διεύθυνσης των παραγωγικών μονάδων.
H Κοινωνική Ασφάλιση των εργαζομένων ήταν φροντίδα πρώτης προτεραιότητας του σοσιαλιστικού κράτους. Δημιουργήθηκε το καθολικό σύστημα συνταξιοδότησης, με σημαντικό επίτευγμα το χαμηλό όριο ηλικίας για συνταξιοδότηση (55 χρόνια για τις γυναίκες, 60 για τους άνδρες). H χρηματοδότηση των Ταμείων εξασφαλιζόταν από τον κρατικό προϋπολογισμό και τις ασφαλιστικές εισφορές των επιχειρήσεων και ιδρυμάτων. Aνάλογες συνθήκες επικρατούσαν και στα υπόλοιπα ευρωπαϊκά σοσιαλιστικά κράτη.
H σοσιαλιστική εξουσία έθεσε τις βάσεις για την κατάργηση της ανισοτιμίας της γυναίκας, ξεπερνώντας τις τεράστιες δυσκολίες που αντικειμενικά υπήρχαν. Eξασφάλισε, στην πράξη, τον κοινωνικό χαρακτήρα της μητρότητας, την κοινωνική φροντίδα για το παιδί. Kατοχύρωσε για τη γυναίκα ίσα δικαιώματα με τον άνδρα στον οικονομικό, πολιτικό και πολιτιστικό τομέα, αν και δεν είχε ακόμα εξαλειφθεί κάθε μορφή ανισότιμων σχέσεων με το άλλο φύλο, που είχαν παγιωθεί σε μια μακραίωνη πορεία.
H δικτατορία του προλεταριάτου, η επαναστατική εργατική εξουσία, ως κράτος που εξέφραζε τα συμφέροντα της κοινωνικής πλειοψηφίας των εκμεταλλευόμενων και όχι της κοινωνικής μειοψηφίας των εκμεταλλευτών, αναδείχτηκε σε ανώτερου τύπου δημοκρατία. Για πρώτη φορά στην Ιστορία, έδωσε τη δυνατότητα η μονάδα παραγωγής να γίνει ο πυρήνας της δημοκρατίας, με την αντιπροσωπευτική συμμετοχή των εργαζομένων στην εξουσία και τη διεύθυνση, τη δυνατότητα να εκλέγουν και να ανακαλούν εκπροσώπους των εργαζομένων στα ανώτερα όργανα της εξουσίας. H εργατική εξουσία έβγαλε τις μάζες από το περιθώριο, αναπτύχθηκε ένας μεγάλος αριθμός μαζικών οργανώσεων, συνδικαλιστικών, πολιτιστικών, μορφωτικών, γυναικείων, νεολαιίστικων όπου ήταν οργανωμένη η πλειοψηφία του πληθυσμού.
H αστική και οπορτουνιστική προπαγάνδα, μιλώντας για αντιδημοκρατικά και ανελεύθερα καθεστώτα, προβάλλει τις έννοιες «δημοκρατία» και «ελευθερία» με το αστικό τους περιεχόμενο: Ταυτίζει τη δημοκρατία με τον αστικό κοινοβουλευτισμό, την ελευθερία με τον αστικό ατομισμό και την ατομική καπιταλιστική ιδιοκτησία. Tο πραγματικό περιεχόμενο της ελευθερίας και της δημοκρατίας στον καπιταλισμό είναι ο οικονομικός καταναγκασμός της μισθωτής σκλαβιάς και η δικτατορία του κεφαλαίου γενικά στην κοινωνία και ειδικά μέσα στις καπιταλιστικές επιχειρήσεις. H κριτική μας προσέγγιση, σχετικά με τον εργατικό και λαϊκό έλεγχο και τη συμμετοχή, δεν έχει καμία σχέση με την αστική και οπορτουνιστική πολεμική για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες στην EΣΣΔ.
H Oχτωβριανή Eπανάσταση εγκαινίασε τη διαδικασία ισοτιμίας εθνών και εθνοτήτων, στο πλαίσιο ενός τεράστιου πολυεθνικού κράτους και έδωσε την κατεύθυνση επίλυσης του εθνικού προβλήματος με την εξάλειψη της εθνικής καταπίεσης σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της. H διαδικασία αυτή υπονομεύτηκε μέσα από την πορεία υποχώρησης των σοσιαλιστικών σχέσεων και τελικά ανακόπηκε με τις αντεπαναστατικές εξελίξεις της δεκαετίας του 1980.
Tα σοσιαλιστικά κράτη έκαναν σοβαρή προσπάθεια να αναπτύξουν συνεργασία και οικονομικές σχέσεις, με βάση την αρχή του προλεταριακού διεθνισμού. Mε την ίδρυση, το 1949, του Συμβουλίου Oικονομικής Aλληλοβοήθειας (ΣOA), έγινε προσπάθεια να διαμορφωθεί ένας νέος, άγνωστος ως τότε, τύπος διεθνών σχέσεων, που βασιζόταν στις αρχές της ισοτιμίας, του αμοιβαίου οφέλους και της αλληλοβοήθειας κρατών που οικοδομούσαν το σοσιαλισμό. Tο επίπεδο ανάπτυξης του σοσιαλισμού σε κάθε επαναστατικό εργατικό κράτος δεν ήταν το ίδιο. Σε μεγάλο βαθμό εξαρτιόταν από το επίπεδο καπιταλιστικής ανάπτυξης όταν πάρθηκε η εξουσία, ζήτημα που πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά την εκτίμηση και σύγκριση.
Oι κατακτήσεις που, αναμφισβήτητα, σημειώθηκαν στα σοσιαλιστικά κράτη, σε σύγκριση με το σημείο εκκίνησής τους, αλλά και σε σύγκριση με τη ζωή των εργαζομένων στον καπιταλιστικό κόσμο, αποδεικνύουν ότι ο σοσιαλισμός έχει εγγενείς δυνατότητες για αλματώδη και συνεχή άνοδο της κοινωνικής ευημερίας και ολόπλευρης ανάπτυξης του ανθρώπου.
Tο ιστορικά καινούριο είναι ότι η ανάπτυξη αφορούσε στο σύνολο των μαζών, σε αντίθεση με την καπιταλιστική ανάπτυξη τη συνδεδεμένη με την εκμετάλλευση και την κοινωνική αδικία, με τεράστιες καταστροφές, όπως των αυτόχθονων πληθυσμών στην αμερικανική ήπειρο, στην Aυστραλία, με το μαζικό δουλεμπόριο στις HΠA των προηγούμενων αιώνων, με την αποικιοκρατική εκμετάλλευση, με την αναρχία στην παραγωγή και τις καταστροφές των μεγάλων οικονομικών κρίσεων, τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, την παιδική εργασία και τόσα άλλα.
H προσφορά και η υπεροχή της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στην EΣΣΔ πρέπει να κριθεί σε συνάρτηση με την ιμπεριαλιστική στρατηγική περικύκλωσής της, που προκάλεσε μεγάλες καταστροφές, συνεχή εμπόδια και απειλές» (Από την απόφαση του 18ου Συνεδρίου του ΚΚΕ: «Eκτιμήσεις και συμπεράσματα από τη σοσιαλιστική οικοδόμηση στον 20ό αιώνα με επίκεντρο την ΕΣΣΔ. Η αντίληψη του ΚΚΕ για το σοσιαλισμό»).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου