Οι «ελεύθερες» εκλογές, τα ΜΜΕ και ο ΣΥΡΙΖΑ

Οι «ελεύθερες» εκλογές, τα ΜΜΕ και ο ΣΥΡΙΖΑ

Κάθε φορά που γίνονται εκλογές, οι εκπρόσωποι των αστικών κομμάτων μιλούν για «νίκη της δημοκρατίας» επειδή, όπως λένε, «ο λαός κλήθηκε ελεύθερα να αποφασίσει» και ότι η διαδικασία αυτή αποδεικνύει τάχα την ισότητα των «πολιτών», αφού όλοι «ελεύθερα» μπορούν να εκλέξουν, αλλά και να εκλεγούν. Οτι, δηλαδή, και ο καπιταλιστής - εξουσιαστής και ο εργάτης - εξουσιαζόμενος έχουν τις ίδιες προϋποθέσεις, να στήσουν κόμματα, τα οποία με τη σειρά τους έχουν επίσης ίσες δυνατότητες να παρουσιάσουν με ίσους όρους την πολιτική τους, τα προγράμματά τους και τη δράση τους μπροστά στο λαό. Ο οποίος πλέον κρίνει και με την ψήφο του διαμορφώνει το συσχετισμό των πολιτικών δυνάμεων.

Πλήρης αντιστροφή της πραγματικότητας. Είναι αλήθεια ότι το αποτέλεσμα των εκλογών αποτυπώνει τη διαμορφωμένη σε εκείνη τη στιγμή πολιτική συνείδηση. Δηλαδή, την αντίληψη του καθενός για το ρόλο των πολιτικών δυνάμεων και τη σχέση τους με τα συμφέροντά του και μάλιστα με ό,τι αυτός έχει συνειδητοποιήσει ως συμφέρον του σε ατομικό ή συλλογικό. Πώς, όμως, με ποιες διεργασίες και κάτω από ποιες συνθήκες διαμορφώνεται η συνείδηση και τα κριτήρια; Και τι γίνεται σε αυτό που λέγεται προεκλογική περίοδος;

Ο τρόπος λειτουργίας της αστικής δημοκρατίας, δηλαδή της εξουσίας του κεφαλαίου, με τα περί «ισότητας», «ελευθερίας», «πολυφωνίας» κ.λπ. κρύβει την ουσία. Οτι οι υλικοί όροι διαμορφώνουν την πραγματικότητα και την ανισοτιμία. Δεν έχει τις ίδιες υλικές (δηλαδή οικονομικές) προϋποθέσεις ο εργάτης με τον καπιταλιστή, ούτε υπάρχουν όλες εκείνες οι συνθήκες, ώστε ο λαός να μπορεί να κρίνει αντικειμενικά, ανεπηρέαστα και σύμφωνα με τα πραγματικά του συμφέροντα. Οι υλικοί όροι καθορίζονται από την καπιταλιστική ιδιοκτησία και την καπιταλιστική ιδιοποίηση της παραγωγής του πλούτου και τις καπιταλιστικές σχέσεις στην παραγωγή.

«Ρυθμίζουν την παραγωγή και την κατανομή των ιδεών»

Εγραφαν οι Καρλ Μαρξ και Φρ. Ενγκελς στο έργο τους «Η Γερμανική Ιδεολογία»: «Οι σκέψεις της κυρίαρχης τάξης σε κάθε εποχή είναι και οι κυρίαρχες ιδέες, με άλλα λόγια, η τάξη που είναι η κυρίαρχη υλική δύναμη της κοινωνίας είναι και η κυρίαρχη πνευματική της δύναμη. Η τάξη που διαθέτει και τα μέσα της υλικής παραγωγής διαθέτει συνάμα και τα μέσα της διανοητικής παραγωγής. Τόσο, που το ένα με το άλλο, οι σκέψεις εκείνων που τους λείπουν τα μέσα διανοητικής παραγωγής είναι υποταγμένες σε αυτήν την κυρίαρχη τάξη. Οι κυρίαρχες σκέψεις λοιπόν δεν είναι άλλο από την ιδεατή έκφραση των κυρίαρχων υλικών σχέσεων, είναι αυτές οι κυρίαρχες υλικές σχέσεις παρμένες με τη μορφή ιδεών, άρα η έκφραση των σχέσεων που κάνουν μια τάξη κυρίαρχη τάξη. Είναι, με άλλα λόγια, οι ιδέες της κυριαρχίας της (...) Εφ' όσον κυριαρχούν σαν τάξη και καθορίζουν μια ιστορική εποχή σε όλη την έκτασή της, (...) ρυθμίζουν την παραγωγή και την κατανομή των ιδεών της εποχής τους. Οι ιδέες τους είναι λοιπόν οι κυρίαρχες ιδέες της εποχής τους».

Ετσι, ένας τεράστιος μηχανισμός διαμόρφωσης πολιτικής και προπαγάνδας, επιτελεία ειδικών, Πανεπιστήμια, ινστιτούτα κ.τ.λ., αλλά και τα μέσα προώθησης και αναπαραγωγής αυτής της πολιτικής και της προπαγάνδας, ο Τύπος και τα ΜΜΕ, αλλά και άλλοι θεσμοί και ολόκληρο το εποικοδόμημα, είναι στην υπηρεσία της αστικής τάξης. Εχει την εξουσία και την οικονομική δυνατότητα να τα κατέχει, να αυξάνει και να τα βελτιώνει προς όφελός της, χρησιμοποιώντας τα επιτεύγματα της επιστήμης και της τεχνικής. Αντίθετα, η εργατική τάξη και τ' άλλα λαϊκά στρώματα δεν έχουν αυτή τη δυνατότητα.

Τα μέσα ενημέρωσης υπηρετούν ταξικά συμφέροντα. Ανήκουν στο εποικοδόμημα, γιατί είναι επιχειρήσεις μόνο ως προς τη συγκρότησή τους, για να μπορούν να λειτουργούν. Οι καπιταλιστές τα στήνουν, όχι για να βγάλουν κέρδος, αλλά για να στηρίξουν πρώτα απ' όλα το αστικό πολιτικό σύστημα, δηλαδή την εξουσία του κεφαλαίου και ταυτόχρονα τα γενικά τους συμφέροντα ως καπιταλιστές, αλλά και τα ιδιαίτερα συμφέροντα του κάθε τμήματος του κεφαλαίου, αλλά και τα προσωπικά των ιδιοκτητών τους. Τα ΜΜΕ είναι ένας μηχανισμός αναπαραγωγής της αστικής ιδεολογίας και πολιτικής. Ρόλος τους είναι η υπεράσπιση του συστήματος στο σύνολό του, η ενίσχυση της ιδεολογικής ηγεμόνευσης του κεφαλαίου. Η «πολυφωνία» και ο «πλουραλισμός» τους εξαντλούνται μέσα στα πλαίσια αυτού του ρόλου.

Οι πρόσφατες συνεχόμενες εκλογές επιβεβαίωσαν, για άλλη μια φορά, αυτές τις αλήθειες. Ο απροκάλυπτος αποκλεισμός του ΚΚΕ από τα ΜΜΕ δεν μπορούσε να κρυφτεί με τίποτα, όπως επίσης και η κοινή γραμμή εξυπηρέτησης και προώθησης των σχεδίων της αστικής τάξης για αντικατάσταση του δικομματικού συστήματος εναλλαγής (ΝΔ και ΠΑΣΟΚ) από ένα νέο δίπολο, την κεντροδεξιά με πυρήνα τη ΝΔ και την κεντροαριστερά με πυρήνα τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και τα σχέδια ανασύνταξης της τόσο χρήσιμης για την αστική τάξη σοσιαλδημοκρατίας.

Κοινοί στόχοι

Διαχρονικά, οι δυνάμεις του οπορτουνισμού είχαν πάντα προνομιακή αντιμετώπιση, τόσο από τα ιδιωτικά, όσο και από τα κρατικά ΜΜΕ. Με ιδιαίτερη προβολή και πάντα δυσανάλογη με την εκάστοτε κοινοβουλευτική του δύναμη. Αλλά και με ανθρώπους του να στελεχώνουν πολλές θέσεις στο σύστημα της ενημέρωσης, ακόμη και διευθυντικές. Γι' αυτό και η αντίστοιχη συνδικαλιστική του παράταξη έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στην ΕΣΗΕΑ, με τη στήριξη και τη συμφωνία των μεγαλοϊδιοκτητών των ΜΜΕ. Οι αστοί γνωρίζουν πολύ καλά ότι όχι μόνο δεν κινδυνεύουν από τον οπορτουνισμό, αλλά απεναντίας ότι ο κύριος ρόλος του είναι να περνούν την αστική ιδεολογία στην εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα.

Ετσι, ο ΣΥΡΙΖΑ προβάλλει την αντίληψη ότι η ενημέρωση είναι υπερ-αταξικό ζήτημα, οπότε η όποια «κριτική» και «πολεμική» του εξαντλείται «εντός των τειχών». Βάζοντας στην ίδια πλευρά ιδιοκτήτες Μέσων, Μέσα και εργαζόμενους σε αυτά, η ΑΥΓΗ εκφράζει τη στενοχώρια της γιατί κινδυνεύει η ενημέρωση και η δημοκρατία!«Εκτός ελέγχου οδηγείται το μιντιακό σύστημα, καθώς, το ένα μετά το άλλο κανάλια, και εφημερίδες συνθλίβονται από την πίεση της οικονομικής κρίσης, με θύματα την ενημέρωση και τη δημοκρατία και μαζί χιλιάδες εργαζόμενους που βγαίνουν μαζικά στην ανεργία» (25/12/2011). Επίσης: «Τα ΜΜΕ, οι εργαζόμενοι στον Τύπο, καθώς και τα ασφαλιστικά τους ταμεία έχουν δεχτεί απανωτά χτυπήματα από τη συστημική κρίση και τις εφαρμοζόμενες νεοφιλελεύθερες πολιτικές (...) φαίνεται ξεκάθαρα ότι αποτελεί τροϊκανή επιλογή, σε συνεργασία με ντόπια ισχυρά οικονομικά συμφέροντα, να δεχτεί η Δημοκρατία και οι θεσμοί της ακόμη ένα ισχυρό χτύπημα» (16/03/2012). Και ακόμα: «Ο,τι απέμεινε όρθιο στην αγορά των media από την επιδρομή του Μνημονίου και του Μεσοπρόθεσμου, έρχεται τώρα να σαρώσει το Μνημόνιο 2 και να προκαλέσει πραγματική ερήμωση στην τηλεόραση, το ραδιόφωνο και τον Τύπο, καταφέρνοντας καίριο πλήγμα κυρίως στην ενημέρωση. Εξάλλου, η κατάλυση της Δημοκρατίας και της λαϊκής κυριαρχίας συνοδεύεται σε κάθε περίπτωση με περιορισμό της ενημέρωσης» (19/2/2012).

Ετσι, με όλα αυτά δεν είναι καθόλου περίεργο να προτείνει και λύσεις. Και μάλιστα πως από μικρά παιδιά πρέπει ο Τύπος των αστών να γίνεται ανάγκη και συνήθεια όλων μας. Αφού η «ΑΥΓΗ» (11/12/2011) εκφράζει πρώτα τη στενοχώρια της γιατί «η απώλεια του Χρήστου Λαμπράκη, που με το προσωπικό του κύρος κρατούσε ενωμένα τα μέλη της Ενωσης Ιδιοκτητών Εφημερίδων και συντηρούσε την Ενωση ως θεσμό με κοινό παρονομαστή, άνοιξε τον ασκό, ώστε να φανεί περιτράνως ότι οι Ελληνες εκδότες στην συντριπτική τους πλειονότητα δρουν κατά μόνας, ο καθένας για το "μαγαζί" του, (...) σαν να μην υπάρχει αύριο», αφού ανησυχεί γιατί η στάση αυτή των εκδοτών «αποτυπώνει το πέρασμα από τον καπιταλισμό της συνοχής, το συντεταγμένο κράτος και τη συνάφεια των συμφερόντων, στο κράτος της παγκοσμιοποίησης και της καπιταλιστικής αποδιάρθρωσης» , προχωρά σε προτάσεις, βγαλμένες από τη διεθνή εμπειρία του ιμπεριαλισμού, που πρέπει να εφαρμοστούν και στη χώρα μας: «Η Παγκόσμια Ενωση Εκδοτών συγκεντρώνει προσπάθειες από όλο τον κόσμο, σχετικές με την προσέλκυση νεαρών αναγνωστών, την εισαγωγή των εφημερίδων στην εκπαίδευση, την παιδεία στα media (...) Στις ΗΠΑ η Ενωση Εφημερίδων Αμερικής επικεντρώνει στους μαθητές δημοτικού και γυμνασίου, μετά από έρευνα που δείχνει την τάση, τα παιδιά να σχηματίζουν τη διά βίου συνήθεια ανάγνωσης σε αυτό το στάδιο της ζωής τους (...) Η Κορέα επικεντρώνει στην εκπαίδευση (...) εκπαιδεύει ετησίως πάνω από 4.000 εκπαιδευτικούς στη χρήση εφημερίδων στη σχολική αίθουσα, εκδίδει εγχειρίδια, προωθεί εφημερίδες...»

Στο προεκλογικό του πρόγραμμα πριν από τις εκλογές της 6ης Μάη μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να έλεγε ότι «οι συχνότητες είναι κοινωνική ιδιοκτησία και δεν μπορεί να παραχωρούνται στα ιδιωτικά συμφέροντα», και να έκανε λόγο για «καταπολέμηση των πρακτικών χειραγώγησης του λαού από τα ΜΜΕ με τον περιορισμό της δικαιοδοσίας των ιδιοκτητών και την αύξηση των δικαιωμάτων των εργαζομένων, δημοσιογράφων, τεχνικών και διοικητικών», δεν έλεγε όμως λέξη (όπως ποτέ δεν έχει πει) για την καπιταλιστική ιδιοκτησία των ΜΜΕ. Ομως ακόμη και αυτή η δήθεν προωθημένη θέση του, χρειάστηκε μόλις λίγες ημέρες για να εξαφανιστεί, μαζί με πολλά άλλα. Με το «επικαιροποιημένο πρόγραμμα», ενόψει των εκλογών στις 17 Ιούνη περιορίστηκε στη«θέσπιση κανόνων στη διαχείριση του δημόσιου αγαθού των τηλεοπτικών συχνοτήτων και στη λειτουργία των ιδιωτικών ραδιοτηλεοπτικών μέσων», και πιο συγκεκριμένα: «Θέσπιση πλαισίου για την οριστική αδειοδότηση των ραδιοτηλεοπτικών σταθμών. Υποχρεωτική καταβολή χρηματικής εισφοράς από ιδιώτες στους οποίους παραχωρείται η χρήση των ραδιοτηλεοπτικών συχνοτήτων». Τα οποία συνοδεύονται με διάφορες δεσμεύσεις για δήθεν «συνταγματική προστασία του δικαιώματος στην αντικειμενική ενημέρωση και στην ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών σε αυτήν»(!) και «θεσμοθέτηση αντίστοιχων υποχρεώσεων των φορέων ενημέρωσης»(!). Δηλαδή, ΜΜΕ στα χέρια των καπιταλιστών για την αναπαραγωγή της αστικής ιδεολογίας και πολιτικής, αλλά με... κανόνες. Ο φαρισαϊσμός στο απόγειό του απέναντι στον ελληνικό λαό, αλλά και δηλώσεις υποταγής απέναντι στο κεφάλαιο.

Δ.Σ.