Η παγκόσμια εξέλιξη επιβεβαιώνει τη θεωρία του Λένιν

Η παγκόσμια εξέλιξη επιβεβαιώνει τη θεωρία του Λένιν

Σημαντική ήταν η συγχώνευση της «Χιούλετ Πάκαρντ» με την «Κόμπακ» στον τομέα της Πληροφορικής

Associated Press

ρ, απ' όποΟ Ινδός οικονομολόγος πανεπιστημιακός καθηγητής Χάρπελ Μπραρ (Λονδίνο*) έγινε γνωστός και στη Γερμανία με το εμπεριστατωμένο βιβλίο του «Ο ιμπεριαλισμός στον 21ο αιώνα - Σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα» (εκδοτικό Pahl - Rugenslein, Βόννη), που εξαντλήθηκε και επανεκδόθηκε φέτος από το ίδιο εκδοτικό με αρκετά νεότερα στατιστικά στοιχεία.

Οπως ο ίδιος υπογράμμισε σε διάλεξη στο Βερολίνο (2 Μάρτη), με το έργο του αυτό, απέδειξε, με βάση αδιαμφισβήτητα στατιστικά στοιχεία από πολύ γνωστές αστικές πηγές, την ορθότητα και την επικαιρότητα της θεωρίαςτου Λένιν για τον ιμπεριαλισμό. Μπόρεσε - είπε - στηριζόμενος στα στοιχεία αυτά, να βρει μια γενική επιβεβαίωση για τα κύρια κριτήρια του ορισμού του ιμπεριαλισμού από τον Λένιν για:

- Τη διαδικασία της μονοπώλησης της καπιταλιστικής παραγωγής.

- Την αυξανόμενη εξαγωγή κεφαλαίων.

- Τη συγχώνευση του τραπεζικού και βιομηχανικού κεφαλαίου σε χρηματιστικό κεφάλαιο.

- Το μοίρασμα της παγκόσμιας οικονομίας από τα διεθνή καρτέλ.

- Την επιδίωξη ενός περιφερειακού ξαναμοιράσματος του κόσμου, ενώ είχε ήδη τελειώσει το μοίρασμα της γης ανάμεσα στις καπιταλιστικές μεγάλες δυνάμεις.

Πέρα από την πρώτη διάλεξη, ο Ινδός καθηγητής θα μιλήσει με το ίδιο θέμα σε άλλες δεκατρείς γερμανικές πόλεις και μια διάλεξή του θα γίνει στο Λουξεμβούργο. Μετά την ομιλία του, ο ίδιος δίνει απαντήσεις σε ερωτήσεις των ακροατών του.

Η διαδικασία της μονοπώλησης της καπιταλιστικής παραγωγής παγκόσμια

Ο Μπ. Γκέιτς, αφεντικό της «Μάικροσοφτ», μοιάζει να γελά πλέον με τα «χάδια» που του κάνει η κυβέρνηση Μπους

Associated Press

Από τη μέρα της έκδοσης του βιβλίου του (στην Αγγλία), είπε, η μονοπώληση της παγκόσμιας οικονομίας επιταχύνθηκε με πρωτοφανείς βαθμούς. Οι συγχωνεύσεις και αναλήψεις εταιριών έφτασαν το 1997 σε παγκόσμια κλίμακα στην αξία του 1,6 τρισεκατομμυρίων δολαρίων και το 1998 στα 2,4 τρισ. δολάρια (εφημ. «Finacial Times» (F.T.) στις 29.12.1998). Τα ποσά αυτά αυξήθηκαν το 1999 σε 3,4 τρισ. (κατά τους F.T.), ενώ στις ΗΠΑ οι συγχωνεύσεις σημείωσαν (σε αξία) την εξής άνοδο: 1998= 1,6 τρισ. δολάρια, 1999= 1,7 τρισ., 2000= 1,8 τρισ. δολάρια.

Αυτά είναι ελάχιστα στοιχεία από την πληθώρα που παρουσίασε στους ακροατές του ο Ινδός καθηγητής.

- Ως προς την Ευρώπη (Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία και άλλες χώρες της Δυτ. Ευρώπης), είναι χαρακτηριστικοί οι εξής αριθμοί συγχώνευσης: Το 1999 αξίας ύψους 1,2 τρισ. δολάρια, το 2000= 1,5 τρισ. δολάρια, που πλησιάζει το ύψος συγχωνεύσεων στις ΗΠΑ= 1,8 τρισ. δολάρια. Για την Αγγλία, είπε ότι η οικονομία της είναι μια από τις πιο συγκεντροποιημένες στον κόσμο και εκεί που υπάρχει ακόμα περιθώριο για συγχωνεύσεις είναι τα ΜΜΕ, η τηλεπικοινωνία, η χημεία και η βιομηχανία πετρελαίου.

- Μακρύς είναι ο κατάλογος των συγχωνεύσεων και στη Γερμανία. Δύο από τα πιο πρόσφατα παραδείγματα είναι οι συγχωνεύσεις των τραπεζικών και ασφαλιστικών κοντσέρν Ντρέσντενερ - Αλιάντς και της Μπάγεριστ Φεράινσμπανκ. Η τελευταία αγόρασε την Μπανκ Αούστρια και έγινε το τρίτο κατά σειρά ευρωπαϊκό κοντσέρν, από άποψη περιουσιακής αξίας και κατέχει το μεγαλύτερο τραπεζικό δίκτυο στην Κεντρική Ευρώπη (Γερμανία, Αυστρία, Πολωνία, Ουγγαρία, Τσεχική Δημοκρατία, Σλοβακική Δημοκρατία και Κροατία).

- Χαρακτηριστικό των συγχωνεύσεων των τραπεζών είναι ότι οι δέκα μεγαλύτερες τράπεζες του κόσμου έχουν συγκεντρώσει το τεράστιο ποσόν των 7 τρισ. 313 δισ. δολαρίων.

Πριν λίγα χρόνια, οι 31 μεγαλύτερες τράπεζες ήλεγχαν το τεράστιο ποσόν των 10,4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, δηλαδή μεγαλύτερα ποσά από το ακαθόριστο κοινωνικό προϊόν των ΗΠΑ, ποσό ισοδύναμο με το ένα τέταρτο του ακαθάριστου κοινωνικού προϊόντος όλου του κόσμου.

Το 1998, τρεις ιαπωνικές τράπεζες ενώθηκαν σε μια, που είχε στον έλεγχό της το τεράστιο ποσό πάνω του ενός τρισεκατομμυρίου δολαρίων, δηλαδή ίσο με το 14% του αμερικανικού κοινωνικού προϊόντος. Το ίδιο συμβαίνει στις ΗΠΑ, όπου υπήρχαν χιλιάδες τράπεζες, αλλά τώρα λόγος γίνεται για μια ντουζίνα γιγαντιαίες τράπεζες που ελέγχουν τον τραπεζικό τομέα. Παρόμοια είναι η εικόνα στην Αγγλία, στη Γαλλία, στη Γερμανία κλπ. Και όταν μιλάμε για τράπεζες, εννοούμε και τις μεγάλες ασφαλιστικές και άλλες εταιρίες, που έχουν σαν έργο τους χρηματικές μπίζνες.

Η συγχώνευση του τραπεζικού και βιομηχανικού κεφαλαίου εκφράζεται και στα εξής: Στα εποπτικά συμβούλια των τραπεζών μετέχουν αντιπρόσωποι των βιομηχανιών και το αντίθετο. Επίσης είναι χαρακτηριστικό για τη δύναμη του χρηματιστικού κεφαλαίου ότι πρώην στελέχη των μυστικών υπηρεσιών, διπλωμάτες, στρατηγοί, πρώην πολιτικοί, υπουργοί και πρωθυπουργοί είναι μέλη των εποπτικών συμβουλίων, ή ανταλλάσσουν τη θέση τους σε τέτοια αξιώματα και γίνονται μέλη εποπτικών συμβουλίων του χρηματιστικού κεφαλαίου. Θα μπορούσε, δηλαδή, να μιλήσει κανείς για συγχωνεύσεις με τις κυβερνήσεις. Διαφθορά και δωροδοκία παίρνουν αναίσχυντες διαστάσεις, ώστε, π.χ., ένας Αγγλος πρώην υπουργός Τηλεπικοινωνιών να βρεθεί, έπειτα, στο εποπτικό συμβούλιο μιας ιδιωτικής εταιρίας τηλεπικοινωνιών.

Πλήρη επιβεβαίωση βρίσκει και το τρίτο συστατικό γνώρισμα του ιμπεριαλισμού, σύμφωνα με τον Λένιν, η εξαγωγή κεφαλαίου.

Οι ρεφορμιστικές εργατικές οργανώσεις διαμαρτύρονται και λένε, μην κάνετε τόσο μεγάλη εξαγωγή κεφαλαίου, χρειαζόμαστε θέσεις εργασίας, άρα επενδύσεις στο εσωτερικό. Αλλά αυτή είναι η φύση του ιμπεριαλισμού. Το αποτέλεσμα είναι ότι στις πλούσιες χώρες και γι' αυτό το λόγο εξαφανίζονται εκατομμύρια θέσεις εργασίας. Η εξαγωγή κεφαλαίου σε τριτοκοσμικές χώρες αυξάνει τα χρέη των χωρών αυτών, ώστε κάθε μήνα να πληρώνουν για τόκους στον ιμπεριαλισμό γύρω στα 7 δισεκατομμύρια δολάρια. Ακόμα ένα σχετικό ζήτημα: Οταν από τις χώρες του ιμπεριαλισμού εισπράττονται τέτοια τεράστια ποσά, ένα μέρος απ' αυτά χρησιμοποιείται και για τη διαφθορά των ηγετών ή των ηγετικών στρωμάτων της εργατικής τάξης. Αυτή η διαφθορά αποτελεί στοιχείο της διάδοσης του οπορτουνισμού στο ευρωπαϊκό εργατικό κίνημα. Αν, π.χ., η γερμανική σοσιαλδημοκρατία έχει στραφεί στον οπορτουνισμό και την αστική τάξη, αυτό δεν εξηγείται με τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του γερμανικού λαού. Η ανάλυση του Λένιν, που ισχύει πάντα, λέει ότι η εξήγηση βρίσκεται στο μονοπωλιακό καπιταλισμό, στο δυνάμωμα των μονοπωλίων, στην εξαγωγή κεφαλαίων και την επιστροφή υψηλών κερδών από τις εκμεταλλευόμενες χώρες στις μητροπόλεις των πλούσιων χωρών. Ενα μέρος από τα κέρδη χρησιμοποιείται στη δημιουργία της διεφθαρμένης εργατικής αριστοκρατίας. Ετσι ο αντιιμπεριαλιστικός αγώνας πρέπει να συνοδεύεται και με τον αγώνα κατά των οπορτουνιστών ηγετών στα συνδικάτα.

Με ένα σύστημα συμμαχιών, ένα δίκτυο στρατιωτικών βάσεων, με την εγκαθίδρυση καθεστώτων από πολιτικούς - μαριονέτες σε διάφορες χώρες και με την οικονομική δύναμή του, το χρηματιστικό κεφάλαιο μπορεί να δένει σχεδόν όλο τον κόσμο σε ένα δίκτυο εξαρτήσεων. Μπορεί πραγματικά να πούμε ότι δεν υπάρχει σχεδόν ούτε ένα εκατοστόμετρο της επιφάνειας της γης, όπου να μην πατάει η βαριά μπότα του ιμπεριαλισμού, είπε. Δηλαδή, ο κόσμος σήμερα είναι, ουσιαστικά, όπως ήταν στις αρχές του 20ού αιώνα, μοιρασμένος σε σφαίρες επιρροής ανάμεσα στις ανταγωνιζόμενες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Εχει ξεκινήσει, όμως, ένας αγώνας ξαναμοιράσματος του κόσμου ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κέντρα ΗΠΑ, ΕΕ και Ιαπωνία.

Ο καπιταλισμός στο ιμπεριαλιστικό του στάδιο, κατέληξε ο Μπραρ, είναι ένα σύστημα, όπου καθημερινά παίζονται, κερδοσκοπικά, 3 τρισ. δολάρια, που κλονίζουν την οικονομία δεκάδων χωρών και καταστρέφουν τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων. Με μια τέτοια αρχιτεκτονική το ιμπεριαλιστικό σύστημα δεν έχει περιθώρια ζωής, πρέπει να γκρεμιστεί και να αντικατασταθεί με ένα σύστημα, στο οποίο η παραγωγή θα βρίσκεται στο επίκεντρο της ικανοποίησης των ανθρώπινων αναγκών.

* Μέχρι πριν λίγα χρόνια, δίδασκε στο Πανεπιστήμιο του Ουεστμίνιστευ αποσύρθηκε για να ασχοληθεί με τη μελέτη και συγγραφή βιβλίων.